سلام من دوتا سئوال داشتم اگه جواب بگیرم در مورد خطبه ها و نامه های نهج البلاغه نظر میدم و سر این موضوع هم زیاد بحث نمیکنم که تاپیک منحرف نشه:
1- اولین نهج البلاغه مکتوب مربوط به چه سالی هست؟
2- نامه هایی که علی بن ابیطالب مینوشته، امروز در جایی نگهداری میشه و نسخه اصلی با خط ایشون هم موجوده؟
مثلا نامه نوشتن به حاکم مصر، این نامه چندین نسخه داشته که امروز هم موجود هست و اصل این نامه ها از کجا به دست سید رضی رسیده؟
میدونین چرا من این سئوالات رو پرسیدم، چون میخوام بدونم با یک شخصیت حقیقی روبرو هستم، یا یک شخصیت کاملا آرمانی شده توسط انسان هایی که دوستش داشتن و مدام سعی کردن بالا و بالاترش ببرن.
و هرچی صفت خوب هست از ذهن خودشون اما از منظر او بگن.
با تشکر.
علامه امینی در جلد چهارم کتاب
الغدیر ۸۱ شرح نهجالبلاغه را معرفی کردهاست.[SUP]
[۵][/SUP] معروفترین شروح نهجالبلاغه شرح
ابن ابیالحدید معتزلی بغدادی، شرح
ابن میثم بحرانی، شرح خوئی و از معاصران، ترجمه و تفسیر نهجالبلاغه اثر شیخ
محمدتقی جعفری و شرح نهجالبلاغه تالیف شیخ
محمد تقی شوشتری، را میتوان نام برد.
نخستین گردآورنده کلمات قصار
علی ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ صاحب (بیان و تبیین) درگذشتهً ۲۵۵ ه. ق میباشد. وی صد کلمه از کلمات قصار امیرالمؤمنین را انتخاب کرده و آن را (
مطلوب کل طالب من کلام امیرالمومنین علی بن ابی طالب) نامیدهاست.
تاریخنگاران و حدیثدانان دیگری نیز به گردآوری سخنان و اندرزهای علی اقدام کردهاند، برای نمونه قاضی محمد بن سلامه معروف به قضاعی درگذشتهً ۴۰۵ هجری مجموعهای از سخنان امیرالمومنین علی را به نام «دستور معالم الحکم و مأثور مکارم الشیم» گردآوری کردهاست[SUP]
[۶][/SUP]. ترجمه این کتاب به زبان فارسی نیز به نام «قانون» چاپ شدهاست[SUP]
[۷][/SUP]. بسیاری از خطب و نامههای نهجالبلاغه پیش از آن در کتاب «الغارات» تالیف ابواسحاق ثقفی کوفی، از دانشمندان قرن سوم (متوفی ۲۸۳ هجری قمری) آمدهاست[SUP]
[۸][/SUP]. همچنین بخش بزرگی از خطبههای توحیدی نهجالبلاغه در کتابهایی که یک قرن پیش از نهجالبلاغه تالیف شده، نظیر کتاب «
الکافی» شیخ کلینی و «
کتاب التوحید» شیخ صدوق آمدهاست.
علی بن حسین مسعودی مورخ بزرگ که تقریبا صد سال پیش از
سید رضی میزیستهاست (اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم) در جلد دوم کتاب معروف خود «
مروج الذهب» مینویسد: «آنچه مردم از خطابههای علی در مقامات و حوادث مختلف حفظ کردهاند، بالغ بر چهارصد و هشتاد و اندی میشود. علی آن خطابهها را بالبداهه و بدون یادداشت و پیشنویس بیان و انشا میکرد و مردم هم الفاظ آن را میگرفتند و عملاً نیز از آن بهره مند میشدند.» گواهی دانشمند متتبعی مانند مسعودی میرساند که خطابههای علی فراوان بودهاست که سید رضی از این میان در نهجالبلاغه تنها ۲۳۹ خطبه را نقل کرده، که جنبه ادبی قویتری را به انتخاب و تشخیص او داشتهاست.
کتابهای تحقیقی بسیار کاملی در مورد اسناد و مدارک نهجالبلاغه انتشار یافته که از جمله مهمترین آنها سه کتاب «روات و محدثین نهجالبلاغه» تالیف محمد دشتی و همکاران، «استناد نهجالبلاغه» تالیف امتیاز علی خان عرشی و ترجمه دکتر آیتالله زاده شیرازی و «مصادر نهجالبلاغه» تألیف سید عبدالزهرأ حسینی است.