Sarp
مدیر بازنشسته
اختلاف در آغاز و پایان ماه قمری موضوعی است که در هر ماه قمری اتفاق می افتد، ولی معمولا اغلب مردم در آغاز ماه های رمضان، شوال و ذی الحجه که موسم برگزاری بزرگترین عیدها و مراسم مذهبی مسلمین است، به این موضوع حساس می شوند.
این در حالی است که بروز 1 روز اختلاف بین کشورهای اسلامی طبیعی است.
امروزه با وجود نرم افزارهای نجومی مختلف، محاسبه موقعیت و مشخصات ماه کار ساده ای است، اما منجمین امروز برای پیش بینی رویت هلال ماه از معیارهای مختلفی استفاده می کنند. این معیارها بر اساس رصدهای انجام شده طی قرون اخیر طراحی شده و بنابراین، تقویم نویس با مقایسه مشخصه های نجومی ماه با معیارها و رکوردهای به دست آمده در مورد رویت هلال ماه اظهار نظر می کند.
هر چند که معیارهای رویت هلال اختلافاتی را با یکدیگر نشان می دهند، ولی نتایج علمی رصدها باعث می شود که خطای پیش بینی ها به تدریج کاهش یابد. اما چون اساس کار مبتنی بر رویت هلال ماه است، بنابراین به دلیل موقعیت جغرافیایی، وضعیت ماه تغییر می کند و به طور کلی اختلاف یک روزه بین کشورهای اسلامی طبیعی است. اما از آن جا که مسئله رویت یک امر انسانی است، بحث رویت امری است که با توجه به افراد و شرایط مختلف متغیر است.
یکی از مشکلات اصلی در همین گزارش های نادرست است. موارد بسیاری وجود داشته که افرادی ادعای رویت هلال کرده اند حال آن که از نظر نجومی امکان مشاهده آن هلال وجود نداشت. همین گزارش های نادرست در برخی از کشورها (مانند عربستان) موجب اعلام اول ماه شده و به تبع آن، برخی کشورهای دیگر مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس یا حتی کشورهای واقع در شرق ایران مانند افغانستان، اول ماه را اعلام کرده اند. اما خوشبختانه در کشور ما، در سال های اخیر گروه های با تجربه به استهلال می پردازند و گزارش های آن ها مورد بررسی دقیق قرار می گیرد.
اختلاف فتوا در مورد رویت هلال ماه، بحث دیگری است که می تواند موجب اختلاف شود. برخی از مراجع رویت با چشم مسلح را قبول دارند و برخی دیگر اعتقاد به رویت با چشم غیر مسلح دارند. مهم اینجاست که وجود این اختلاف ها به هیچ وجه به معنی اشکال در تقویم ما نیست. ایرانیان همواره در زمینه نجوم پیشرو بوده اند و تقویم هجری شمسی و هجری قمری ایران یکی از دقیق ترین تقویم ها است.
امیر حسن زاده - کارشناس ارشد مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
منبع: خبرآنلاین (khabaronline.ir)
این در حالی است که بروز 1 روز اختلاف بین کشورهای اسلامی طبیعی است.
امروزه با وجود نرم افزارهای نجومی مختلف، محاسبه موقعیت و مشخصات ماه کار ساده ای است، اما منجمین امروز برای پیش بینی رویت هلال ماه از معیارهای مختلفی استفاده می کنند. این معیارها بر اساس رصدهای انجام شده طی قرون اخیر طراحی شده و بنابراین، تقویم نویس با مقایسه مشخصه های نجومی ماه با معیارها و رکوردهای به دست آمده در مورد رویت هلال ماه اظهار نظر می کند.
هر چند که معیارهای رویت هلال اختلافاتی را با یکدیگر نشان می دهند، ولی نتایج علمی رصدها باعث می شود که خطای پیش بینی ها به تدریج کاهش یابد. اما چون اساس کار مبتنی بر رویت هلال ماه است، بنابراین به دلیل موقعیت جغرافیایی، وضعیت ماه تغییر می کند و به طور کلی اختلاف یک روزه بین کشورهای اسلامی طبیعی است. اما از آن جا که مسئله رویت یک امر انسانی است، بحث رویت امری است که با توجه به افراد و شرایط مختلف متغیر است.
یکی از مشکلات اصلی در همین گزارش های نادرست است. موارد بسیاری وجود داشته که افرادی ادعای رویت هلال کرده اند حال آن که از نظر نجومی امکان مشاهده آن هلال وجود نداشت. همین گزارش های نادرست در برخی از کشورها (مانند عربستان) موجب اعلام اول ماه شده و به تبع آن، برخی کشورهای دیگر مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس یا حتی کشورهای واقع در شرق ایران مانند افغانستان، اول ماه را اعلام کرده اند. اما خوشبختانه در کشور ما، در سال های اخیر گروه های با تجربه به استهلال می پردازند و گزارش های آن ها مورد بررسی دقیق قرار می گیرد.
اختلاف فتوا در مورد رویت هلال ماه، بحث دیگری است که می تواند موجب اختلاف شود. برخی از مراجع رویت با چشم مسلح را قبول دارند و برخی دیگر اعتقاد به رویت با چشم غیر مسلح دارند. مهم اینجاست که وجود این اختلاف ها به هیچ وجه به معنی اشکال در تقویم ما نیست. ایرانیان همواره در زمینه نجوم پیشرو بوده اند و تقویم هجری شمسی و هجری قمری ایران یکی از دقیق ترین تقویم ها است.
امیر حسن زاده - کارشناس ارشد مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
منبع: خبرآنلاین (khabaronline.ir)
