درخواست های مرتبط با:انواع فضاهای اموزشی

Hojjat.66

عضو جدید
معماری پایدار در مدرسه ؟

معماری پایدار در مدرسه ؟

چگونه می تونم در طراحی مدرسه از معماری مدرسه استفاده کنم ؟
 

yoolia

عضو جدید
کاربر ممتاز
چگونه می تونم در طراحی مدرسه از معماری مدرسه استفاده کنم ؟
دوست خوبم
من اگه جای شما بودم خطوط فکری و اصول معماری پایدار رو مطالعه میکردم بعد از اون این اصول رو با فضاهای مورد نیاز در یک مدرسه میسنجیدم تا ببینم چطور میتونم این اصول رو در کارم پیاده کنم.
در یکی از تاپیکها مقاله ای در رابطه با معماری پایدار قرار دادم
موفق باشید

 

memarkabir

عضو جدید
کمک فوری

کمک فوری

:gol:سلام خدمت همه مهندسین عزیز
درباره مراکز آموزشی با کیفیت های فضایی متنوع نیازمند یک سری پلان هستم زمین به شکل ذوزنقه است ابعاد 23 در 50 و طرف دیگر 100 در 120 است و حل نمودن مشکل نور و دسترسی ها ................... مرسی ممنون
 

Hojjat.66

عضو جدید
سلام .

دوستان به یک پلان مدرسه با شرایط اقلیمی در منطقه گرم و خشک نیاز دارم ممنون میشم. ( عکس ، پلان و... فرقی نمیکنه )
 

star-sunnydays

عضو جدید
درخواست عکس از بنای دانشگاه سین سیناتی از فرانک گهری

درخواست عکس از بنای دانشگاه سین سیناتی از فرانک گهری

1989-800px-2008-10-05_05_Cincinnati_architecture_the_University_of_Cincinnati's_CARECrawley_Buil.jpg
کسی پلان یا عکسی بیشتر از این بنا نداره. حیاتیه.واسه ماکت حجمی می خوام. هر کی میتونه لطفا کمک کنه.
این بنای دانشگاه سین سیناتی از فرانک گهری هستش کسی میدونه کمکم کنه.
 

ahmadaima

عضو جدید
کمک

کمک

سلام... عزیزان پروژه دانشکده معماری نیاز دارم اساسی... اگه دارین به ایمیلم بفرستین ممنون میشم منتظرم مرسی
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

mahan_mah57

عضو جدید
ارتفاع ساختمان در دبیرستان

ارتفاع ساختمان در دبیرستان

سلام دوستان
میخواستم اطلاعاتی از نحوه ترسیم دبیرستان
ارتفاع ساختمان.پنجره ها . در ها . راهرو ها . پله و ...
بدونم

کمکم کنین
 

arch.mi

عضو جدید
کاربر ممتاز
سلام دوستان
میخواستم اطلاعاتی از نحوه ترسیم دبیرستان
ارتفاع ساختمان.پنجره ها . در ها . راهرو ها . پله و ...
بدونم

کمکم کنین

:surprised:
ارتفاعشو معمولا4 میگیرن.پنجره ها و درهاش بستگی به طرحت داره.راهروهات باید حداقل عرض 2 متر داشته باشه و سعی کنی دالان نشه و تورفتگی و بیرون زدگی توش ایجاد کنی.عرض باکس پله هم باید 2 بگیری(پله دوطرفه) که کلن رفت وبرگشت میشه 4.بهتره پله 3 طرفه بزاری اگه جمعیتش زیاده.واسه پله بهتره انواع مختلف پله رو ببینی وبا توجه به جمعیت مدرسه ات انتخابش کنی.;)
 

shirin.mohandes

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
بچه های معماری تورو خدا کمکم کنید

بچه های معماری تورو خدا کمکم کنید

سلام بچه ها
من به یه پلان مدرسه از داخل ایران نیاز دارم واسه پروژه طرح 2 نیاز دارم
باید یه مدرسه طراحی کنیم یه مدرسه از خارج بذاریم یه مدرسه از شهر خودمون یه مدرسه هم از داخل ایران
تورو خدا هرکی دسترسی داره برام بذاره:cry:تو گوگل هرچی سرچ میکنم چیزی نمیاره....
خیلی سریع نیاز دارم واسه هفته بعد باید بدم....
راستی فایل اتوکدی هم نشد اشکالی نداره یه ویوی خارجی و یه پلان باشه کافیه
پیشاپیش مرسی......................
 

یلدا28

عضو جدید
راستش من یه پلان با نماهاش دارم نمیدونم به دردت میخوره یا نه!!!؟id داری بفرستم؟؟؟
 

shirin.mohandes

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
برام میلش کردی؟؟؟؟؟؟؟نه چیزی نیومده!!!!!!!!:eek:فک کنم یه کم طول بکشه بازم ممنون
 

یلدا28

عضو جدید
اره اگه نیومد فردا بازم سعی میکنم بفرستم.اینجا بلد نیستم چطوری بفرستم؟
 

lena.0

عضو جدید
کاربر ممتاز
baiad maroof bashe?
age are be plan o namaie madrese dar ol fonoon hast
 

moh110h

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
من مدرسه های طراحی شده تو مسابقه مدرسه ایرانی پارسال رو دارم اما هیچ کدوم اجرا نشده
اگر لازم بود بگو برات بذارم همین جا
 

کمرا

عضو جدید
معماري مدارس

هر فضاي معماري، به خصوص فضاي معماري مدارس، ‌بايد در برابر خصوصيات جغرافيايي و اقليمي بتواند شرايط مساعدي براي پاسخگويي به نيازهاي انساني فراهم آورد.
عوامل اقليمي در شكلگيري فضاي كالبدي مدارس همواره تاثيري قاطع و يك جانبه نداشته اند.
يكي از مهمترين عناصر فضايي يك مدرسه، ‌حجره‌هاي آن است كه مهمترين نقش را در تكوين شكل نهايي فضاي كالبدي آن برعهده دارد. قرار گرفتن حجره ها در چهار جهت بنا، موجب تكوين سيمايي خاص گرديده است.
عناصر فضايي- كاركردي مدارس عبارتند از حجره، مدرس، ‌كتابخانه، ‌مسجد، ‌اتاقهاي خادم و چراغدار و آبكش و سرويسهاي بهداشتي.
خلاقيت و نوآوري معماران موجب شده است كه فضاي معماري مدارس از تنوع بسيار زيادي برخوردار شود.
نحوه قرار گيري عناصر فضايي- كاركردي مدارس اغلب به اين ترتيب است كه در چهار جهت پيرامون حياط مركزي قرار گرفته ان. شكل حياطها به صورت مستقيل كشيده يا نزديك به مربع (با گوشه‌هاي قائمه يا پخ)‌ است. ورودي مدرسه در يك سوي محوري كه از وسط دو ضلع و مركز مستطيل مي‌گذرد، قرار دارد. فضايي كه از سوي ديگر محور مذكور، يعني روبروي فضاي ورودي قرار مي‌گرفته، به كاركردي غير از حجره- مانند گنبد خانه و مسجد و مدرسه، مدرس، كتابخانه يا ايواني بزرگ كه به عنوان مسجد يا مدرس مورد استفاده قرار مي‌گرفت- اختصاص مي‌يافته است.
به طور كلي مي‌توان گفت فضاي معماري مدارس همزمان با تحولي كه در معماري مساجد در دوره سلجوقيان به وقوع پيوست، دگرگون شد و به شكل چهار ايواني درآمد.
داخل مدرسه حياطي سرسبز با حجره ها و ايوان هايي در اطراف داشته است. جاي سمينارها در ايوان‌هاي مدارس بوده. ايوان چه‌هاي جلوي حجره ها نيز محل بحث بوده است. حجره ها يا اتاق معمولا داراي يك ايوانچه و پستو بوده است، ‌كه محلي براي استراحت و مطالعه و آشپزخانه داشته است. در بيشتر مدارس ايوانچه‌هاي جلوي حجره‌هاي طبقه اول به راهرو تبديل شده در جلوي حجره ها راهرو و در پشت آنها نيز پستوها قرار گرفته اند. استاد در مدرس درس مي‌داده است. غير از اينها، هر مدرسه يك مسجد، نمازخانه و كتابخانه‌‌اي داشته است. قديمي ترين مدرسه، مدرسه فخريه سبزوار است. مدارس زيباي متعددي در ايران بجاي مانده است. يكي از آنها مدرسه غياثيه خرگرد است. خرگرد بين خواف و جام است. اين كار توسط قوام الدين شيرازي و بعد او پسرش غياث الدين ساخته شده است. اين مدرسه به نام غياث الدين پير احمد خافي وزير شاهرخ نام گذاري شده و در ميان مدارس ايران در دقت و تنوع در كار و پلان و نيز تنوع در آمود، ‌كامل ترين نمونه است. در پلان برجستگي ها و تو رفتگي‌هاي زيبائي دارد. بيرون زدگي ها را مهار و تورفتگي‌ها را نسخير مي‌گويند. حجره‌هاي آن دو طبقه هستند. از لحاظ نوع كاربندي ها و مقرنس يك اثر فوق العاده است. مقرنس‌هاي آن بعضي به صورت پتكانه و بعضي به صورت چفت آويز مي‌باشد. اين بنا در مجموع يك موزه هنري است.
 

کمرا

عضو جدید
سلام امیدوارم به کارتون بیاید

سلام امیدوارم به کارتون بیاید

اركان عمومي فضاهاي آموزشي
2-6-1- انتخاب استقرار واحد آموزشي متناسب با نيازهاي آموزشي
توسعه نامنظم و بي رويه شهرها كه در چند دهه اخير با توسعه اتفاقي واحدهاي آموزشي همراه بوده است بطوري كه در بسياري از مناطق مدارسي وجود دارند كه بيش از مقدار ظرفيت از آن استفاده گرديده است در حالي كه در بعضي از نقاط كلاسها به حد ظرفيت خود نرسيده است.
در نتيجه ساخت و ساز فضاهاي آموزشي همراه با معيارهاي شهرسازي نبوده و صرفا در اثر نياز مقطعي شكل گرفته است.
2-6-2- مكانيابي فضاهاي آموزشي
كاربريهاي سازگار و ناسازگار

كاربري مسكوني و كاربري آموزشي: محيط يك واحد آموزشي مي‌بايست واجد تمامي نيازهاي يك فضاي مسكوني باشد. پس همجواري واحدهاي آموزشي با كاربري مسكوني به خصوص ضروري مي‌باشد.
كاربري آموزشي و كاربري فرهنگي: كاربري فرهنگي شامل مدارس، مساجد، ‌تكايا، كتابخانه، ‌مركز فرهنگي تربيتي، موزه و گالري، ‌نمايشگاه و مي‌باشد.
چنانكه از عملكرد آنها انتظار مي‌رود، ‌نزديكي نسبتا زيادي با كاربري آموزشي دارند و اين دو كاربري مي‌توانند به عنوان دو كاربري سازگار در كنار هم و جوار يكديگر استقرار يابند.
كاربري آموزشي و كاربري بهداشتي: هر چند كه كاربري بهداشتي مثل كاربري آموزشي نيازمند به فضايي آرام به دور از هر گونه آلودگيهاي صوتي و هوا است، ‌از طرفي دسترسي سريع به واحدهاي درماني براي واحدهاي آموزشي ضروري است. ليكن اين كاربري يكي از منابع شيوع آلودگيهاي ميكروبي، ‌شيميايي و حتي راديواكتيويته است و در اين صورت اين دوكاربري ناسازگار شناخته شده، ‌از همجواري آنها بايد احتراز كرد.
كاربري آموزشي و فضاي سبز:‌ در كليه تحقيقاتي كه در زمينه فضاهاي آموزشي صورت گرفته، ‌تاكيد بر ارتباط فضاهاي سبز مي‌باشد. هر چند فضاي سبز ويژگيهاي خود را دارا مي‌باشد و با سيستم تقسيم بندي منطقه مسكوني، ‌محله ها يا واحد همسايگي ارتباط دارد. ليكن همجواري آنها با فضاي آموزشي مي‌تواند از نظر سالم سازي، ‌جلوگيري از آلودگي و انتقال آ“‌به واحد آموزشي و ايجاد چشم انداز و آرامش خط بصري كه دانش آموزان با تماشاي آن فضا كسب مي‌نمايند و در بهبود شرايط فراگيري بسيار موثر باشد.
كاربري آموزشي و شبكه ارتباطي حمل و نقل: شبكه حمل و نقل منبع اصلي آلودگي صوتي و هوايي به شمار مي‌رود.
لوله‌هاي اصلي گاز و نفت، ‌دامداريها، مرغداريها و باغ خانه ها نبايد همجوار كاربري آموزشي قرار گيرند. ومكان آتش نشاني، مراكز پليسي، كاربري فرهنگي (سينما و تئاتر)‌وجود دارد كه بايد در فاصله‌هاي معين از واحدهاي آموزشي جهت امداد رساني و استفاده از فضاهاي فرهنگي قرار گيرند. - شرايط محيطي
اوضاع طبيعي زمين:

بايد از احداث مدارس راهنمايي در زمينهايي با بيش از 8% احتراز گردد. [1]
جهت يابي:
جهت و موقعيت ساختمان آموزشي بايد طوري انتخاب شود كه تابش آفتاب و تهويه براي فضاها از جمله كلاسها در تمام فصول به نحو احسن انجام شود و از احداث ساختمان در مسير بادهاي شديد و مزاحم خودداري شود.
شعاع دسترسي:
شعاع دسترسي به چند عامل بستگي دارد:‌تراكم جمعيت، اندازه مدرسه و مقطع تحصيلي از آن جمله اند.
شــــــرح

مقطع راهنمايي

حداكثر فاصله واحد آموزشي تا محل سكونت

1200 متر

مدت زمان لازم براي طي مسافت

پياده

20-15

سواره

15

دسترسي :
دسترسي پياده:
دسترسي‌هاي مناسب پياده به واحدهاي آموزشي با توجه به جمعيت زياد دانش آموزان در هنگام خروج از مدرسه در طراحي فضاهاي ترافيكي در مناطق شهري ميتواند نقش مهمي داشته باشد. عدم ارتباط مستقيم و ورود و خروج به خيابانهاي اصلي، ‌چهارراهها و ميدانها از طريق ايجاد فضاي باز در قسمت ورودي و خروجي مدارس، انتخاب عرض مناسب
[1] - ضوابط طراحي ساختمان‌هاي آموزشي ( برنامه ريزي معماري همسان مدارس ابتدايي و راهنمايي)، نشريه شماره 232 انتشارات سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور.


پياده روي دسترسي سواره به ترتيبي كه در شرايط عادي هيچ دانش آموزي در خروج مجبور به استفاده از دسترسي سواره به جاي پياده نباشد، وجود يك مسير پياده منتهي به واحد آموزشي به صورتي كه در مواقع ضروري بر روي وسايل نقليه مورد نياز باز شود و همچنين دور بودن مسير آمد و شد دانش آموزان از موارد خطر آفرين يا كليه محلهايي كه متناسب با سن دانش آموزان نيست، ‌از موارد ديگر دسترسي پياده هستند.
دسترسي سواره:
الف) ارتباط با شبكه ترافيكي: مدارس براي انجام فعاليتهاي آموزشي نيازمند تجهيزاتي هستند كه دستيابي به آنها مستلزم داشتن سواره مي‌باشد مانند اورژانس، آتش نشاني.
ب)‌عدم ارتباط با شبكه ترافيكي: سلامت دانش آموزان ايجاب مي‌نمايد كه از شبكه دسترسي پر ترافيك اجتناب نمايند. [1]

نور:
نور يكي از اصول مهم در طراحي فضاها و تامين آسايش بيشتر مي‌باشد. معيارهاي عمده در طراحي روشنايي داخل يك فضا عبارت است از ميزان شدت روشنايي و مقدار انعكاس سطوح.
مقدار انعكاس سطوح:
ميزان انعكاس مواد مختلف به جنس و رنگ و كيفيت سطح آنها بستگي دارد. اين عوامل به خصوص رنگ در فضاهاي آموزشي داراي اهميت خاص مي‌باشد. حاصل رنگ در فضاهاي آموزشي از چند نظر داراي اهميت است:
1-دانش آموزان از نظر رواني عكس العمل نشان مي‌دهند، ‌مثل هيجان، ‌آرامش، ‌خستگي
2-مقدار روشنايي داخلي فضا قابل كنترل مي‌گردد و ناراحتيهاي ناشي از خيرگي نور را كاهش مي‌دهد.
3- اختلاف درخشندگي سطح مطالعه نبايد بيش از سه برابر ميز، ‌حوزه آن و تخته كلاس باشد.
4-پرهيز از استفاده از سطوح براق به علت انعكاس منابع نوري و خيرگي چشم. استفاده از نور طبيعي خورشيد در درجه اول اهميت قرار دارد.

نور مصنوعي:
از آنجا كه در فضاهاي آموزشي اغلب تركيبي از نور طبيعي و مصنوعي استفاده مي‌شود بهتر است از چراغهاي فلورسنت با توزيع نوري نيمه مستقيم (با صفحات مشبك)‌يا يكنواخت يا مختلف استفاده نمود و در اين صورت بهتر است كه رديف چراغها عمود بر تخته تدريس و رديف نيمكتها در نظرگرفته شود همچنين پيش بيني روشنايي موضعي براي تخته تدريس الزامي به نظر مي‌رسد.

صوت:
اصوات نامطلوب در فضاي آموزشي سه دسته اند:
الف- سرو صداي ناشي از ترافيك هوايي و زميني
ب- سر و صداي ناشي از كارگاههاي صنعتي- مراكز تجاري
ج سر و صداي بازي بچه ها در فضاي باز و ساير كلاسها
منابع توليد كننده صوتي در صورتي كه ميزان ارتعاشات آنها از 80 دسيبل بيشتر نباشد، مي‌توانند به عنوان كاربريهاي همجوار با كاربري آموزشي به كار روند.
شرايط اقليمي:
آب و هوا:
شرايط مناسب آب و هوا متاثر از وضعيت اقليمي يعني حرارت، رطوبت و سرعت حركت هوا خواهد بود.[2]
باد:
محيط آموزشگاه از نظر همجواري با ساير ساختمانها و عوامل جغرافيايي بايد به گونه‌‌اي باشد، كه امكان حركت و نتيجتا تهويه هوا وجود داشته باشد، ‌نحوه استقرار آن به نحوي باشد كه اثرات بادهاي مزاحم كاهش يافته و برخورداري از بادهاي مناسب افزايش يابد. به طوري كه حداكثر استفاده از جريان هواي مناسب براي تهويه طبيعي كلاس بوجود آيد.
در صورتي كه محيط آموزشگاه در معرض وزش بادهاي شديدي قرار داشته باشد بايد امكان ايجاد فضاي سبز توسط درختان و بوته ها براي مقابله با آن فراهم باشد. با توجه به جهت عمومي وزش باد در منطقه، احداث واحد آموزشي نبايد در مسير انتشار دود و بوهاي زننده كارخانجات، ‌كانالهاي روباز، عبور فاضلاب، محل زباله داني و قرار گيرد.[3]
تابش آفتاب:
به طور كلي جهت ساختمان مدارس بايد به گونه‌‌اي باشد كه حداكثر تابش آفتاب در كلاسها هنگام زمستان و جلوگيري از نفوذ تابش مزاحم در تابستان فراهم آيد. بر اين اساس ميزان نور گيري هر نقطه با توجه به زوايه تابش و جهت تابش مشخص مي‌گردد. همچنين بايد دقت داشت عوامل شهري و جغرافيايي نبايد در روشتايي محيط نقصان يا خللي وارد نمايد. بايد دقت داشت كه حداقل در قسمتي كه ساختمان مدرسه احداث مي‌گردد نبايد سايه عوامل فوق وجود داشته باشد. هر چند بهتر است در نواحي سردسير اصولا از سايه در محيط آموزشگاه پرهيز نمود و بالعكس در نواحي گرمسير وجود سايه در فضاهاي باز نيز مطلوب مي‌باشد.

ايمني:
زلزله:
هر چه اشكال ساختمان منظم تر و توزيع جرمها و سختيهاي آن در سطح افق (نقشه)‌و در ارتفاع متفاوتر باشد، ‌مقاومت احتمالي آن در برابر زلزله افزايش خواهد يافت.
يك قاعده كلي براي مقاوم سازي ساختمانها با پيكره‌هاي پيچيده تجزيه آنها به اشكال ساده با تعبيه درزهاي در آنهاست.
file:///C:/DOCUME%7E1/DEAR-U%7E1/LOCALS%7E1/Temp/msohtml1/11/clip_image002.jpg

آتش سوزي:
براي مقابله با آتش سوزي در مدارس بايد به نكات زير توجه كرد:
- در كليه فضاها به طرف بيرون در جهت فرار باز باشد
-در تمام فضاها حداكثر 30 متر از راه پله يا خروجي ساختمان فاصله داشته باشد و در صورتي كه اين در، ‌در قسمت بن بست راهرو واقع باشد، ‌اين فاصله به 18 متر تقليل مي‌يابد.
-در طبقات براي هر راه پله يك در اضطراري ضد آتش نصب گردد.
فضاهايي كه امكان خطر آتش سوزي در آنها بيشتر از ساير فضاها مي‌باشد، ‌مثل آزمايشگاهها، ‌آبدارخانه ها و بعضي كارگاهها از ساير فضاها جدا گردد. اين جدايي توسط ديوارها و درهايي با مقاومت زياد و يا از طريق واسطه قرار دادن فضاهاي ديگر، ‌مثل سرويسهاي بهداشتي يا راهروها صورت مي‌گيرد.
-موتور خانه در ساختمان جداگانه پيش بيني گردد و منابع سوخت در بيرون ساختمان و در صورت امكان زير خاك كار گذاشته شوند.
-كپسول آتش نشاني در فضاهايي با خطر آتش سوزي زياد پيش بيني شود. همچنين شيرهاي آتش در طبقات تعبيه گردد.
-در مدارس سه طبقه و بيشتر بهتر است بيش از دو راه پله تعبيه شود. [1]
در طبقه همكف ساختمان، ‌پنجره ها بايد طوري باشند كه امكان فرار از آنها ميسر باشد.
نكات كلي براي ايمني در مدارس
-نرده‌هاي حياط طوري انتخاب شوند كه امكان بالا رفتن يا خريدن اجناس از ميان آنها براي كودكان ميسر نباشد.
-از بكار گيري مصالح صاف و صيقلي در كف پرهيز شود.
-از بكار گيري درهاي شيشه‌‌اي پرهيزگردد، ‌مگر شيشه‌هاي ايمني.
-پنجره ها بايد به داخل باز شوند تا به سادگي قابل تميز كردن باشند.
-اتاق كمكهاي اوليه در نزديكي دفتر مدرسه و يا اطاق مربي بهداشت پيش بيني شود.
-كليدهاي برق بايد روي ديوار خارجي توالت ها نصب شود. در توالتها بهتر است به طرف بيرون باز شوند.
-مبلمان مدارس بايد عاري از هر گونه ترك خوردگي و يا لبه‌هاي تيز فلزي باشد. [2]
[1] - ضوابط طراحي ساختمانهاي آموزشي (برنامه ريزي معماري همسان مدارس ابتدايي و راهنمايي) نشريه شماره 232 انتشارات سازمان مديريت و برنامه ريزي .

[2]- ضوابط طراحي ساختمانهاي آموزشي (برنامه ريزي معماري همسان مدارس ابتدايي و راهنمايي) نشريه شماره 232 انتشارات سازمان مديريت و برنامه ريزي .
تاثير عوامل فيزيكي معماري در عملكرد قرارگاههاي تربيتي
عملكرد قرارگاههاي رفتاري مانند كلاسهاي درس و يا آموزشگاهها از عوامل معماري از يكسو و شرايط فيزيكي از سوي ديگر تاثير مي‌پذيرد.

تاثير (ساخت)‌يا (معماري)‌در عملكرد قرارگاههاي تربيتي
آزموند 1975 (سازه)‌فضاها را تعيين كننده عملكرد آنها و وظيفه معمار را تعريف مي‌كند. وي فضاها را از نظر تاثيري كه روي رفتار مي‌گذارند، بر دو نوع (گرد هم آورنده)‌و (پراكنده كننده)‌تفكيك مي‌كند.
فضاهاي (گردهم آورنده) براي قرارگاههاي آموزشي و پرورشي نيز مناسبتر مي‌باشد، زير امكان تمرين كار گروهي و مشاركت بيشتري را در اختيار دانش آموزان قرار مي‌دهد، فضاهاي پراكنده كننده (مانند دالان‌هاي باريك) براي زندان مناسبتر است.
تاثير عوامل (فيزيكي) در عملكرد قرارگاههاي تربيتي
تحقيقات نشان ميدهند، تراكم زياد جمعيت به عنوان عامل فيزيكي، رفتارهاي تهاجمي را افزايش ميدهد و در صورت استمرار، موجب بروز واكنش‌هاي بيمار گونه مي‌شود. تراكم زياد در انسان احساس ازدحام بر مي‌انگيزد. احساس ازدحام هنگامي به انسان دست مي‌دهد كه علاوه بر عوامل ديگر، ‌تراكم جمعيت مخل آسايش شده، موانعي در مقابل جريان طبيعي فعاليت‌ها ايجاد كند.


خصوصيات فيزيكي مدرسه
خصوصيت اصلي محيط‌هاي فيزيكي، عناصر متغيري مانند نور، رنگ، سختي و نرمي سطوح است. بيشتر تجارب اصولي به مزاياي يك محيط آموزشي نرم تر تاكيد دارند. بعضي تحقيقات نشان مي‌دهد كه دانش آموزان كلاس با پنجره را ترجيح مي‌دهند. در صورتي كه معلمان احساس مي‌كنند كه اتاق‌هاي بدون پنجره انعطاف پذيرتر مي‌باشند. آنها در يافتند كه دخترها نسبت به پسرها، سازماندهي پيچيده اشكال، ‌رنگ و عناصر محيطي را ترجيح مي‌دهند.

تراكم دانش آموزان:
تحقيقات نشان مي‌دهند، ‌تراكم زياد جمعيت به عنوان عامل فيزيكي، رفتارهاي تهاجمي را افزايش مي‌دهد و در صورت استمرار، موجب بروز واكنش‌هاي بيمار گونه و نابهنجاري مي‌شود. تراكم فيزيكي نيز در انسان حساس ازدحام بر مي‌انگيزد. نظر به اينكه دانش آموزان واقعيت فيزيكي رشته، فضا اشغال مي‌كنند. تراكم جمعيت كلاسها را بوسيله محاسبه نسبت تعداد دانش آموز به اندازه سطح كلاس مشخص مي‌كنند. احساس ازدحام از ميزان تراكم تاثير پذيرد ولي پديده‌‌اي است ذهني و ازعوامل روانشناختي از يكسو و محيطي- فرهنگي از سوي ديگر متاثر مي‌شود.
آستانه تحريك پذيري افراد از نظر احساس ازدحام تحت تاثير تجارت پيشين آنان قرار مي‌گيرد. به عنوان مثال معلميني كه به تدريس در كلاسهاي پرجمعيت عادت كرده اند، ‌در يك كلاس سي نفره احساس ازدحام نيم كنند ولي اگر به كلاسهاي كوچك و كم جمعيت عادت كرده باشند، در همان كلاس سي نفره احساس ازدحام مي‌كنند.
نوع فعاليتي كه قرار است در فضاي واحد انجام شود نيزعاملي پس موثر در بروز احساس ازدحام مي‌باشد. به عنوان مثال هر گاه در يك كلاس پرجمعيت (با تراكم بالا)‌دانش آموزان با رفتار انفعالي، فقط به سخنان معلم گوش كنند، ازدحام محسوب نمي شود. مگر اينكه موضوع درس (كاردستي) باشد. و يا يك روش تدريس ويژه دانش آموزان را به فعاليت و تحرك بيشتر وادار نمايد. به طور خلاصه احساس ازدحام هنگامي به انسان دست ميدهد كه علاوه بر عوامل ديگر، ‌تراكم جمعيت مخل آسايش شده، موانعي در مقابل حريانهاي طبيعي فعاليتها ايجاد كند.

رنگ فضاها
رنگ به عنوان عنصر تفكيك ناپذير معماري تاثير فراواني بر روحيه و رفتار كاربران فضاها و ساختمانها دارد و حالات رواني و عاطفي آنها را شديدا تحت تاثير قرار مي‌دهد.
انسان پديده‌هاي اطراف خويش را همراه با رنگ مشاهده مي‌كند و نسبت به آنها واكنش نشان مي‌دهد. رنگها هريك حاوي پيامي خاص به بينندگان مي‌باشند كه اين موضوع از قديم الايام مورد بررسي و تحقيق دانشمندان و روانشناسان بوده است. درمدارس، رنگ فضاها و تجهيزات آموزشي به دليل شرايط سني و روحي كودكان و نوجوانان از حساسيت بيشتري برخوردار است. زيرا اين امر مي‌تواند باعث شادابي و نشاط، آرامش رواني و تحرك و تلاش دانش آموزان شود و فرآيند يادگيري را افزايش دهد. همچنانكه مي‌تواند زمينه كسالت، ‌خمودگي، ‌بي تحركي، عصبانيت، اضطراب و افسردگي آنان را فراهم آورد.
براي رنگ آميزي ديوارهاي داخلي كلاسها، رنگهاي گرم و آرام مناسبند نظير كرم، بژ. تناسب اين رنگها ناشي از وجود رنگ زرد در آن است كه همواره مظهر روشنايي و علم بوده است. همچنين تراكم رنگ سفيد در داخل آن باعث تعادل فضا مي‌شود.
پيش فضاها، راهروها و راه پله ها به ويژه در سالهاي اوليه تحصيل، همواره مواجه با شور وشعف و هيجان دانش آموزان هستند. معمولا در زنگهاي استراحت يا موقع تعطيل مدرسه، دانش آ,وزان با هيجان زاد كلاسها را ترك مي‌كنند. همچنين پس از استراحت در زنگ تفريح از فضاهاي شاد و پرشيطنت حياط مدرسه به كلاس برمي گردند و اين فضاها حائل ميان حياط و كلاس هستند. بنابر اين اگر رنگ اين فضاها، رنگهاي سرد و آرام باشند، در كنترل هيجانات روحي تاثير به سزايي دارند و علاوه بر آرامش محيط، از تصادفات احتمالي دانش آموزان مي‌كاهند.
رنگ آميزي درهاي ورودي كلاسها و دفتر مدارس بايد هميشه تيره تر از زمينه رنگي ديوارهاي راهرو باشد. اين تيرگي توجه واحترام دانش آموزان را برمي انگيزد و در عين حال هشداري است كه تفاوت ميان فضاي كلاس درس و حياط را به او گوشزد مي‌كند.
در سالنها، فضاهاي ورزشي و اماكن صرف غذا بايد از هماهنگي رنگهاي گرم استفاده شود. در سرويسهاي بهداشتي به لحاظ ويژگي محيط آموزشي و فقدان استانداردهاي بهداشتي در عموم اين فضاها، استفاده از رنگ سفيد مناسبتر است. وجود اين رنگ و لطمه پذيري آن در اثر كمترين آلودگي، حداقل هشداري است كه مسئولين نظافت فضاي آموزشي را مجبور به كنترل و نظافت مستمر خواهد كرد.
در آزمايشگاهها، سطوح ديوارها، رنگهاي گرم و روشن دارد، اما سطح ميزهاي آزمايشگاهها حتي المقدور سفيد است. سفيد بودن ميز در صورت آلودگي سطح ميز به مواد شيميايي رنگي، ‌اسيدها و بازها، ‌دانش آموز و مربي را به طور موثرتري خبر خواهد كرد. در اتاق بهداشت بايد از رنگهاي سرد و روشن استفاده كرد. در اين نوع هماهنگي يك رنگ سرد (مثلا سبز يا آبي)‌به عنوان رنگ اصلي انتخاب مي‌شود و ساير رنگهاي سرد با ارزشهاي مختلف در كنار آن به كار برده مي‌شود. اين نوع هماهنگي محيط را ساكت و آرام جلوه خواهد داد. [h=2]http://www.www.www.iran-eng.ir/images/icons/icon1.png[/h]
سازماندهي و ساختار كلاس
دانش آموزان و معلمين در كلاسهاي جديد كه از تركيب مناسب مشاركت دانش آموزان و حفاظت معلم تشكيل شده است، ‌راضي ترند.
در بحث سازماندهي و ساختار كلاس يك معلم مي‌تواند به طرف مختلف كلاس را سازماندهي كند. به عنوان مثال او مي‌تواند دانش آموزان را در تصميم گيري دخالت دهد. مي‌تواند كلاس را به گروههاي كوچك تقسيم كند، ‌مي تواند باعث گردد تا دانش آموزان به يكديگر كمك كنند و يا مي‌تواند فعاليتهاي كلاس را به شيوه سنتي انجام دهد.

تزئينات كلاس
اگر چه نمونه‌هاي تزئينات كلاس قطعي نمي باشد ولي همه مي‌دانند كه اين موضوع تا حدي داراي اهميت است. تجارب ديگر نشان ميدهند كه چگونه بخشي از فضاهاي گرم و دعوت كننده هستند، در حالي كه بخشي ديگر سرد و بي روح مي‌باشند.
بسياري از دانش آموزن به ديدن كارهايشان بر ديوار علاقه دارند و اين موضوعات مي‌تواند به عنوان يك مشوق مورد استفاده قرار گيرد. همچنين مي‌توان از موضوعات، ‌اشكال و تصاوير مرتبط با درسها براي تزئينات كلاسها استفاده كرد كه اين مطلب هم به جذاب تر كردن فضا و هم به تفهيم بهتر موضوعات درسي كمك مي‌كند.

انواع چيدمان در كلاس
1-رديفي و ستوني: اين سنتي ترين وضعيت مي‌باشد. در حقيقت تا زماني پيش و شايد امروزه در بعضي مدارس، نيمكتها به شكلي به زمين متصل بودند. اين قرار گيري براي زماني مناسب است كه معلم مي‌خواهد دقت ها به چيزي متمركز شود.
2- فرم دايره‌‌اي شكل: نرم‌هاي دايره‌‌اي شكل براي مباحث كلاسي و تكليف كلاسي مناسب هستند. البته اين نوع سازماندهي مشكلي كه دارد اين است كه تعدادي از دانش آموزان به ناچار يا پشت معلم يا نيمرخ او روبرو مي‌شوند و نمي توانند ارتباط بصري مناسبي با او داشته باشند.
3- گروهي: نشستن گروهي در گروههاي 4 تا 6 نفري براي مباحثه گروهي و يادگيري مشاركتي و تكاليف گروهي كوچك مناسب مي‌باشد. براي نظارت بر تمام فعاليتها در چيدمان گروهي، معلم بايد قادر باشد كه ببيند در مراكز فعاليتي هر گروه چه اتفاقي مي‌افتد. بنابر اين موانع بايد كم باشد و گروهها نبايد دور از ديد باشند.]كم اثر ترين سازماندهي و مرتبط ترين آن با رفتار نامناسب هنگام مباحثه، ‌نيمكت‌هاي رديفي است. به نظر مي‌رسد كه نيمكت‌هاي رديفي بيشتر از گروهي يا دايره‌‌اي با كناره گيري دانش آموزان ارتباط دارد. بعلاوه سازماندهي دايره‌‌اي بيشتر از رديفي و گروهي با رفتار مناسب و نظريات خارج از موضوع در ارتباط است.

 

JEN.Arc

کاربر بیش فعال
:D arch.mi مقیاسشم بگین، 4متر میشه مقیاس 1.400 فک کنم،ماله من این ترم که طراحی مدرسه کردم ارتفعاشو از مقیاس 1.400 ، 4متر رو گذاشتم،آفرین درست گفتین
 

roya18

عضو جدید
فرم فضاهای اموزشی

فرم فضاهای اموزشی

می خواستم برام مطلب در باره فرم فضاهای اموزشی و تاثیر فرم در فضای اموزشی بفرستید
با کمال تشکر:)
 

S H i M A

کاربر فعال تالار شیمی
کاربر ممتاز
[h=2] ضوابط و استانداردهای کلی طراحی معماری فضاهای آموزشی [/h]

(ایمنی)

الف)

1ـ درهای فضاهای آموزشی باید طوری نصب شوند که جهت بازشوی آنها به طرف خارج باشد.

2ـ در فضای پلکان ها حداقل به اندازه یک پاگرد محل نصب در باید تا اولین پله فاصله داشته باشد.( حداقل به اندازه پاگرد )

3ـ در سالن ها بهتر است در خروجی وسط دیوار نصب شود .

4ـ در راهروها محل اتصال در باید عقب تر از محل عبور باشد تا مانع عبور و مرور نگردد.

5ـ در فضای پلکان جهت بازشوی در به سمت دیوار باشد نه پله ، به صورتی که مانع عبور و مرور نشده و از عرض پاگرد

کاسته نشود .

6ـ درها نباید در محلی نصب شوند که در حالت باز مانع و یا مزاحم باشند.

7ـ در مدارس باید حتی المقدور از کاربرد درهای شیشه ای اجتناب شود و در صورت استفاده از این نوع درها در فضای

غیر آموزشی باید با نصب علائم روی آن با مشخص نمودن حاشیه در شیشه ای از طریق نصب نوارهایی در پیرامون

شیشه با آگاهی دادن به افراد از بروز حوادث جلوگیری شود .

8ـ اگر در فضاهای غیر آموزشی مدرسه از درهای بادبزنی که در دو جهت قابل بازشدن هستند ، استفاده شود باید

قسمتی از آن دارای شیشه باشد تا افرادی که در دو طرف آن در رفت و آمد هستند یکدیگر را رویت و از برخورد

جلوگیری شود .

ارتفاع شیشه خور از کف برای کودکان 75 سانتیمتر و برای بزرگسالان 75/1 متر می باشد.

9ـ در مدارس نباید از درهای بادبزنی دو لنگه مخصوصاً نوع سنگین آن استفاده شود .

10ـ برای جلوگیری از گیر کردن لبه آستین و یا بند کیف به دستگیره در، دستگیره باید خم شده باشد و یا فاصله آن از

سطح از 3 میلیمتر بیشتر نباشد.

11ـ فاصله دستگیره تا لبه در نباید کمتر از 5/7 میلیمتر باشد .

12ـ درهای قاب فولادی مورد استفاده برای محلهایی که بیش از 100 نفر متصرف دارد باید فقط دارای یک قفل باشد .

13ـ درهای کشویی فقط برای فضاهایی مجاز است که متصرفین آن کمتر از 50 نفر باشد و نیروی بازکردن این نوع درها

نباید بیش از 67 نیوتن ( 7/6 کیلوگرم ) باشد .

14ـ در رختکن مدارس شبانه روزی باید به گونه ای باشد که برای کودکان از سمت داخل به راحتی قابل بازشدن باشد .

15ـ هر اطاق یا فضایی که ظرفیت متصرفین آن بیش از 50 نفر بوده و یا مساحت آن بیش از 93 متر مربع باشد بایستی

حداقل دارای دو در خروجی جداگانه باشد که عملاً مجاور یکدیگر قرار می گیرند.

16ـ عرض مفید بازشوی درها نباید کمتر از 81 سانتیمتر باشد. اگر از درهای دو لنگه استفاده شده است عرض مفید

بازشوی یک لنگه از آنها نباید کمتر از 81 سانتیمتر باشد .

17ـ عرض مفید درهای تک لنگه ای در معابر خروجی نبایستی بیش از 122 سانتیمتر باشد .

18ـ سطح کف دو طرف در باید در یک سطح باشد و این یکسانی سطوح باید حداقل به اندازه عرض لنگه بزرگتر در ادامه

داشته باشد .

19ـ هنگام چرخش در به سمت مسیر خروجی باید اجازه دهد که حتی المقدور 2/1 عرض خروجی مورد نیاز راهرو یا

کریدور باز و بدون مانع باشد . وقتی در کاملاً باز می شود برآمدگی و جلو آمدگی در نباید بیش از 18 سانتیمتر از عرض

راهرو یا کریدور را مسدود نماید.

20ـ درهای دوار نباید برای فضاهایی که بیش از 50 نفر بوده تعبیه گردد.

ب)

1ـ طرح و ابعاد پنجره نباید طوری باشد که شیشه خور آن دارای سطح بزرگی باشد .

2ـ بر حسب طرح در بعضی موارد می توان با رعایت مسائل ایمنی در جلوی پنجره ها بالکن و یا تراس کم عرض در

نظر گرفت .

3ـ جهت جلوگیری از سقوط کودکان در طبقات بالاتر می توان از حفاظ استفاده نمود.

4ـ هر نوع کلاس یا فضای آموزشی با مساحت بیش از 23 متر مربع بایستی حداقل دارای یک پنجره جهت خروج

اضطراری یا تهویه باشد .

5ـ پنجره ها بایستی از داخل و بدون استفاده از وسایل و ابزار قابل بازشدن باشد و حداقل ابعاد بازشوی پنجره

بایستی به ترتیب ( 50 سانتیمتر عرض و 60 سانتیمتر ارتفاع ) بوده و سطح بازشوی آن از 53/0 متر مربع کمتر

نباشد.

6ـ ارتفاع لبه پایین بازشوی پنجره از کف تمام شده نباید بیش از 112 سانتیمتر باشد .

7ـ فاصله قفل یا وسیله بازکردن پنجره از کف تمام شده نباید بیش از 137 سانتیمتر باشد .

8ـ در صورتیکه کلاس یا فضای آموزشی دارای یک در باشد که مستقیماً به یک فضای باز ارتباط دارد می توان از

تعبیه پنجره برای آن صرفنظر نمود.

9ـ محل نصب پنجره نباید طوری باشد که در موقع بازشدن ایجاد برخورد مزاحمت نماید.

10ـ پنجره هایی که در انتهای راهروها و کریدور و پاگرد پلکان ها نصب می گردند باید از کف دارای ارتفاع 80 سانتیمتر

باشد و در غیر اینصورت تا این ارتفاع ( 80 سانتیمتر ) دارای نرده چوبی و یا فلزی مناسب باشند .

ج)

1ـ عرض راهروها در مدارس چهار کلاسه باید 4/2 متر باشد و به ازاء هر کلاس بیشتر 20 سانتیمتر به عرض آن

اضافه شود .

2ـ سطح راهروها برای 8 تا 15 کلاس 10% تا 27 کلاس 12% و تا 36 کلاس 14% و بیشتر از آن 15% کل سطح زیر بنا.

3ـ سطح راهروها برای دوره های دبیرستان تا 12 کلاس 12% و بیشتر از 12 کلاس 15% کل سطح زیربنا .

4ـ راهروهای ارتباطی ساختمانها که در فضای آزاد قرار گرفته اند باید سرپوشیده باشند ، از این راهروهای

سر پوشیده می توان در فصول سرد و در مواقع بارندگی به عنوان فضای تفریح استفاده می شود.

5ـ چنانچه از بالکن و یا پل ارتباطی بین دو ساختمان به عنوان راهرو استفاده شود ، جهت جلوگیری از سقوط باید

نرده حفاظتی به ارتفاع حداقل 80/1 متر از کف راهرو داشته باشد .

6ـ فاصله میان نرده های موازی نباید بیشتر از 10 سانتیمتر باشد .


د)


1ـ تعداد پله ها در هر پلکان از سه پله کمتر نباشد .( وجود یک یا دو پله باعث بهم خوردن تعادل حرکتی دانش آموزان

می شود. )

2ـ برای پلکانهای با تعداد بیش از سه پله باید دارای نرده محافظ باشد .

3ـ در صورتیکه عرض یکسر پلکان بیش از 3 متر باشد در این صورت بهتر است در وسط نیز دارای نرده باشد .

4ـ پلکانهای رابط مانند پلکان محوطه باز باید دارای نرده حفاظتی باشند.

5ـ ارتفاع نرده برای بزرگسالان باید cm90 و برای خردسالان 75 ـ 80 سانتیمتر باشد.

6ـ قطر پروفیل دستگیره پلکان 35 میلیمتر و فاصله آن از دیوار مجاوز حداقل 70 میلیمتر می باشد.

7ـ شیب کف پله نباید از 2% درصد بیشتر باشد .

8ـ در هر پلکان عرض کف های پله با هم برابر و نیز ارتفاع سینه های پله با هم مساوی باشند.

9ـ شیارهای لبه پله در جهت طول پلکان باشد تا باعث خطای چشم نشود .

10ـ فاصله میان پله و سقف بالای آن نباید از 2 متر کمتر باشد. ( این فاصله به طور عمودی اندازه گیری می شود. )

11ـ برای تعیین اندازه کف پله و ارتفاع سینه پله از فرمول زیر استفاده شود .

63 تا 2h + t = 61
کف پله = t و ارتفاع پله = h


ه)

1ـ اصطلاحات

ـ تخلیه خروج : بخشی از راه خروج که بین خروج و معبر عمومی قرار گرفته است .

ـ حریق بند : قسمتهایی از بنا شامل دیوار ، سقف و کف مقاوم حریق که بتواند در مقابل سوختن تمام بار حریق واقع

در فضای مربوط به خود ایستایی و مقاومت کند .

ـ در خودکار بسته شونده : این اصطلاح به درهای حریق یا سایر بازشوها گفته می شود که به منظور بسته شدن در

یا باز شدن آن به هنگام حریق در اثر واکنش به برخی از محصولات احتراق یا از طریق گرفتن فرمان از محل دیگر است .

ـ دیواردود بند : دیوار یا دیواره ای است که راهروی خروج را قطع می کند و به یک یا چند در مجهز است. این دیوار باید

مانع گسترش آتش و دود باشد .

ـ سطح مخاطره آمیز : فضاهایی از ساختمان که عملکردهایی شامل نگهداری ، تهیه و یا کاربرد مواد بسیار قابل احتراق ،

مواد منفجره ، مواد تولید کننده دود و یا گازهای سمی ، مواد شیمیایی مضر و مهلک که امکان تولید شعله ، انفجار ،

مسلم یا ایجاد حساسیت داشته باشد را سطوح مخاطره آمیز گویند.

ـ ظرفیت راه خروج : مجموع مقدار عرضی که مجموع راه خروج در تمام طول مسیرها با توجه به بار تصرف با آن اندازه

می شود در شرایط معمولی حداقل مقدار این عرض 76 سانتیمتر است .

2ـ طراحی کلیه راههای خروج در ساختمان مدارس می بایست به گونه ای باشد که اولاً به وضوح قابل رؤیت متصرفان

باشد و ثانیاً به طرز آشکاری علامت گذاری شده باشد به طوریکه راه منجر به مکان امن به روشنی قابل دسترسی باشد .

3ـ طول مسیر دسترسی به خروجی ها باید در روی کف و در طول محور مرکزی راه عبور معمول و از فاصله 30 متر مانده

به دورترین نقطه هر فضا تا وسط در خروج اندازه گیری شود .

4ـ تمام راهروهایی که به عنوان دسترسی خروجی برای تخلیه بیش از 30 نفر در نظر گرفته میشوند با کاربرد اجزای

سازه ای مقاوم باشند و حداقل یک ساعت در مقابل حریق از دیگر بخشهای ساختمان مجزا باشند و درهایی که به آنها

باز می شوند حداقل به مدت 30 دقیقه در برابر حریق مقاوم باشند . طرح و نصب این درها باید به گونه ای باشد که

احتمال نشت دود از آنها به حداقل ممکن کاهش یابد .

5ـ راهروهای دسترسی خروجی باید دارای حداقل 250 سانتمتر عرض مفید باشد.

6ـ استقرار هر نوع تأسیسات و تجهیزات از قبیل آبخوری ، جالباسی و غیره چه به صورت ثابت و چه قابل انتقال در

راهروهای دسترسی خروج به شرطی مجاز خواهد بود که عرض مفید راه به کمتر از 183 سانتیمتر کاهش نیابد .

7ـ در راهروهای دسترسی خروج ، هیچ بن بستی نباید دارای طول بیش از 6 متر باشد .

8ـ راهروهای دسترسی به ردیفهای صندلی باید حداقل 107 سانتیمتر عرض مفید داشته باشند مگر آنکه راهرو از یک

طرف با دیوار مجاور باشد که در آن صورت عرض مفید آن می تواند به حداقل 91 سانتیمتر کاهش یابد . راهروهایی که

برای دسترسی به حداکثر 60 صندلی در نظر گرفته شوند استثنائاً می توانند حداقل 76 سانتیمتر عرض مفید داشته

باشند . آرایش و موقعیت راهروها و صندلی ها در هر حال باید به گونه ای باشد که بین هر صندلی و راه حداکثر 6

صندلی وجود داشته باشد .

9ـ طول دسترسی های خروج در ساختمان مدارس از هر نقطه بنا نباید از 45 متر بیشتر شود مگر آنکه تمام بنا با

شبکه با رنده خودکار تأیید شده محافظت شده باشدکه در آن صورت استثنائاً این طول به 60 متر افزایش می یابد.

10ـ در ساختمانهای آموزشی که در طبقات بالای همکف بیش از 75 نفر و یا در زیر همکف بیش از 40 نفر باشند ،

پلکانها ، راهها و مسیرهای خروج ( اعم از ورودیها ، هالها ، پاگردها و غیره ) باید با دیوارهای غیر قابل احتراق حداقل

2 ساعت مقاوم حریق به طور کامل درزبندی و مجزا شوند .

11ـ محافظت بازشوها توسط درها و پنجره های حریق بر حسب محافظت و رعایت حداکثر سطح مجاز شیشه خور

در آنها به شرح زیر می باشد :



12ـ ایجاد هرگونه روزنه نفوذی در دور بندهای خروج مجاز نمی باشد مگر در موارد زیر :

ـ عبور داکتها و دیگر تجهیزات لازم در مواردی که تراکم هوا و ایجاد فشار مثبت در درون دوربند خروج ، ضروری اعلام

شود .

ـ عبور لوله های مربوط به شبکه های آتش نشانی .

ـ عبور لوله های هادی برق ویژه فضای خروج .

13ـ فقط آن دسته از پلکانهای خارجی بنا می توانند به عنوان خروج محسوب شوند که دارای مشخصات زیر باشند :

ـ ساختار آنها توسط دیوار با نرخ حداقل 2 ساعت مقاوم حریق در فضاهای داخلی جدا باشد و از نزدیکترین بازشو

دست کم 3 متر فاصله داشته باشد.

ـ به بام بخش دیگری از بنا یا 6 بام بنای مجاور که ساخته مقاوم حریق و راه خروج ایمن و پیوسته ای دارد ارتباط داشته

باشد.

ـ دارای جان پناه باشد .

14ـ درهای مقاوم در برابر آتش بایستی خودکار باشند و خود به خود بسته شوند و بر روی آن علایم هشدار دهنده نصب

شود و به جز در مواقع اضطراری بایستی بسته باشند . در نزدیکی راه پله قرار گیرند و تا مدت زمان 2/1 ساعت در مقابل

آتش مقاوم باشند.

15ـ درهای بازشو به قفسه های پلکان ، وقتی که کاملاً باز هستند نبایستی از میزان عرض گذر عبور مؤثر بکاهند و

نبایستی کمتر از عرض پاگرد در نظر گرفته شوند و عرض گذر نباید کاهش پیدا کند به طوری که عرض آن کمتر از پهنای

راه پله نباشد . عرض دری که به داخل پاگرد راه پله باز می شود نبایستی بیشتر از 900 میلیمتر باشد .

16ـ مساحت فضای پناهدهی در هر یک از دو طرف خروجیهای افقی باید برای تمام متصرفان هر دو طرف تکافو نماید .

به این منظور در هر طرف باید به ازای هر نفر حداقل 28/0 متر مربع مساحت خالص در نظر گرفته شود .

17ـ در مدارس سه طبقه و بیشتر دو راه پله لازم است اما در این حالت تعداد بیشتری لازم است :

الف) فاصله تا نزدیک ترین راه پله بیشتر از 30 متر باشد ( برای انتهای بن بست بیشتر از 18 متر باشد )
ب) تعداد ساکنین طبقه بالاتر بیش از 120 نفر باشد .
ج) برای رعایت توصیه هایی که در جداول عرض راه پله ها با تعداد کودکان داده شده است .
د) برای انطباق با توصیه های جداول 1 در مورد خروجی از سالنهای مرتبط با ساختمان در طبقات بالاتر از همکف .

18ـ در مدارس دو طبقه یک راه پله کافی است مشروط بر اینکه :
الف) تعداد ساکنین طبقه اول کمتر از 120 نفر باشد .
ب) در صورتی که فاصله هر دو تا پله کمتر از 18 متر باشد و یا توسط دیوارهای جداکننده متحرک کمتر از 12 متر شود .
ج) هیچ قسمتی از راه پله ها از لحاظ آتش سوزی مخاطره آمیز نباشد .

19ـ حداقل عرض راه پله باید 110 سانتیمتر باشد .

20ـ اگر عرض راه پله مساوی و یا بیش از 220 سانتیمتر باشد باید به وسیله میله دستگیره به دو قسمت تقسیم

گردد که هر کدام مساوی یا بیش از 110 سانتیمتر باشد .

21ـ حداقل باید جعبه پله در طرفین ساختمانهای آموزشی قرار گرفته باشد اگر طراحی یا ابعاد ساختمان امکان

چنین وضعی را ندهد ، بیش از 60 شاگرد ( دو کلاس 30 نفره ) بعد از محدوده پلکان وجود داشته باشند در غیر

اینصورت باید در منطقه بن بست پله فرار پیش بینی نمود .

22ـ پلکان باید به طریقی طراحی شود که راه تخلیه افقی ( راهروها ) آن را قطع نکند تا تمام دانش آموزان کلاسها به

طرف پله و در جهت خروج ساختمان هدایت شوند . قفس پله با دیوارهای پر یا پنجره های رو به خارج ساختمان محصور

گردد تا در مواقع حریق از شعه و دود محفوظ بماند .

23ـ ابعاد پله :

الف) h : ارتفاع پله کمتر یا مساوی 163 میلی متر باشد .
ب) w : کف پله کمتر یا مساوی 280 میلی متر باشد و هرگز کمتر از 250 میلی متر نشود .

24ـ تعداد پله های یک رشته پله باید حداقل بیشتر یا مساوی 3 عدد باشد و حداکثر کمتر یا مساوی 15 عدد باشد . تغییر

سطح باید قابل رؤیت بوده و فرد باید متوجه این تغییر و اختلاف سطح شود .

25ـ زمانیکه ساختمان دچار حریق می شود بلافاصله احتمال دارد که اطراف پله فرار را شعله های آتش و دود فرا گیرد

لذا توصیه می شود در ساختمانهای بیش از 4 طبقه پله فرار به وسیله کانال عمودی محافظت شود .

26ـ حداکثر شیب مسیر نباید از 1 به 8 و حداکثر ارتفاع آن از 7/3 متر بیشتر باشد البته در مواردی که شیب از 1 به 15

بیشتر نیست نیازی به پاگرد نخواهد بود . شیب باید از تراز پایین تا بالا کاملاً یکنواخت باشد .

27ـ هر شیب راه باید حداقل 12 سانتیمتر عرض مفید داشته باشد .

28ـ سرانه دانش آموزان به فضاهای آموزشی :




29ـ عرض هر یک از قسمتها و اجزای مختلف راه خروج به ازای هر نفر 8/0 سانتیمتر و عرض سایر خروجها با مسیر

افقی با شیبدار به ازای هر نفر 5/0 سانتیمتر در نظر گرفته شود .

30ـ عرض هیچیک از دسترسهای خروج نباید از 91 سانتیمتر کمتر شود .

31- در هر طبقه ساختمان آموزشی حداقل دو راه مجزا و دور از هم لازم است . اما چنانچه بار متصرف تمام طبقات یا

بخش هایی از آنها بین 500 تا 1000 نفر باشد حداقل 3 راه خروج مجزا و دور از هم لازم است و برای بیش از 1000

نفر حداقل 4 راه خروج مستقل لازم است .


و)

1ـ زمانی که ساختمان آموزشی از خیابانهای اصلی و جاده دور می باشد مسیر دسترسی جهت خودروهای آتش

نشانی مورد نیاز است و عرض هر مسیر دسترسی که امکان عبور خودروهای آتش نشانی از آن باشد بایستی حداقل

دارای 3 متر پهنا باشد .

2ـ جهت مانور خودروهای آتش نشانی و عملیات نجاب بایستی در مقابل ورودی اصلی ساختمان تا فاصله 6 متری از آن

هیچگونه مانعی وجود نداشته باشد .

3ـ می بایست یک منبع آب قابل دسترسی در فضاهای باز اماکن آموزشی تعبیه شود و علاوه بر این وجود یک یا دو شیر

آب آتش نشانی در نزدیکی و مجاور مراکز آموزشی ضروری است بویژه اگر این اماکن دور از معابر اصلی باشند .

4ـ مأموران آتش نشانی نیز به طور معمول نبایستی جهت اطفاء آتش سوزیهای احتمالی بیش از 100 متر لوله کشی

نمایند به همین دلیل فاصله دورترین نقطه همکف ساختمان از نزدیکترین شیر آب آتش نشانی بایستی اجازه این عمل

را بدهد .

5ـ لوله های خشک و تر آب آتش نشانی داخلی معمولاً در مدارس مورد نیاز نخواهند بود مگر آنکه ساختمان مدرسه

بیش از 4 طبقه ارتفاع داشته و یا دور از معابر اصلی عبود خودروهای آتش نشانی قرار داشته باشد .

6ـ علاوه بر خاموش کننده های آبی و کف ، تجهیزاتی از نوع آبی بایستی در سرتاسر ساختمان نصب شود و فاصله بین

خاموش کننده تا نقاط دور دست ساختمان در زمان بروز حریق نبایستی از 30 متر تجاوز کند .

7ـ برای هر خاموش کننده باید قفسه یا طاقچه ای در نظر گرفته شود که کف این قفسه حداکثر 4/1 متر بالاتر از سطح

زمین یا کف طبقه قرار گیرد.

8ـ در صورتیکه طبقه ای از ساختمان مدرسه در زیر طبقه همکف و یا خروجی ساختمان قرار داشته باشد ، باید هر کدام

از کلاسها و اطاقهای این طبقه مجهز به پنجره ای مشرف به بیرون باشند که تخلیه اضطراری افراد از آن امکان پذیر باشد.





 

S H i M A

کاربر فعال تالار شیمی
کاربر ممتاز

( مقررات ملی ساختمان آموزشی )

1ـ بر اساس ضوابط مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ، هر بنا باید به راههای خروج اصلی و بدون مانع مجهز گردد

تا در صورت بروز حریق در آن ، خروج به موقع یا فرار به هنگام همه متصرفان به راحتی میسر باشد . به این منظور

باید نوع ، تعداد ، موقعیت و ظرفیت راههای خروج در هر بنا با توجه به وسعت و ارتفاع همان بنا ،متناسب با ویژگیهای

ساختمان و مصرف کننده گان طراحی شده باشد .

2ـ هیچ بنایی نباید به گونه ای به تصرف جدید تغییر داده شود که تعداد ، عرض ، کارآیی یا ایمنی خروجهای آن به مقدار

کمتر از آنچه که قبلاً بوده است یا در این مقررات برای تصرف جدید تصریح شده است کاهش یابد .

3ـ تمامی اقدامات و شرایطی که کارآیی درست راههای خروج را کنترل و تضمین می کنند باید به نحوی طراحی و به

کار گرفته شوند که هر جا لازم شود با تدابیر لازم در صورت قابل استفاده نبودن یکی از راههای خروج راه دیگری به کار

گرفته شود .

4ـ در هر بنا ، خروجها باید در مکانهایی طراحی و ساخته شوند که در تمام اوقات تصرف ازتمام نقاط بنا راه خروج آزاد

و بدون مانعی در دسترس باشد.

5ـ در هر بنا ، خروجها تا حد امکان در مکانهایی طرح شوند که متصرفان بتوانند به وضوح آنها را ببینند در غیر اینصورت

هر راه منتهی به خروج باید آنچنان که هر متصرف از هر نقطه بنا بتواند به سرعت راه فرار را پیدا کند به طرزی آشکار

و مشخص علامتگذاری شود .

6ـ استفاده از هر گونه قفل یا وسیله سد کننده در مسیرهای خروج که احیاناً فرار به موقع را مانع شود ممنوع است .

7ـ در طراحی بنا ، هر بخش از یک بنا یا هر ساختمان چنانچه به عنوان تنها راه خروج در نظر گرفته شده باشد و به علت

ویژگی ابعاد ، نوع تصرف یا چگونگی طرح و تنظیم راه خروج این احتمال وجود داشته باشد که در صورت بروز حریق آن

راه با آتش و دود مسدود گردد ، تأمین راه خروج دیگری به صورت مجزار و دور از مسیر خروج اول الزامی است .

8ـ فضاهای مورد استفاده کودکان پیش از دبستان و دانش آموزان سال اول دبستان باید فقط در تراز تخلیه و اتاقهای مورد

استفاده دانش آموزان سال دوم دبستان حداکثر یک طبقه بالاتر از تخلیه خروج واقع شوند .

9ـ راهروهای دسترسی خروج باید دست کم 185 سانتیمتر عرض مفید داشته باشند . استقرار هر نوع آبخوری یا

تجهیزات دیگر در راهروهای دسترس خروج به شرطی مجاز خواهد بود که عرض مفید راه به کمتر از 185 سانتیمتر

کاهش نیابد .

10ـ در هر طبقه باید حداقل دو خروجی دور از هم تعبیه شده باشند همچنین هر اتاق یا فضا با ظرفیت بیش از 50

نفر یا سطحی بیش از 95 متر مربع باید حداقل از طریق دو در دور از هم به راهروهای دسترس خروج منتهی به

خروجهای دور از هم مربوط شود .

11ـ در راهروهای دسترس خروج هیچ بن بستی نباید طولی بیش از 6 متر داشته باشد.

12ـ درهای لولایی اگر به راهروهای دسترس خروج باز شوند باید عقب تر از دیوار راهرو قرار گیرند که با ترافیک

راهرو برخورد نکنند در غیر اینصورت لازم است با 180 درجه چرخش بتوانند بر روی دیوار راهرو مستقر شوند.

بازشدن درها در هر حالتی نباید عرض برای راهروها را به کمتر از نصف کاهش دهد .

13ـ راهروهای دسترسی به ردیفهای صندلی باید حداقل 110 سانتیمتر عرض مفید داشته باشند مگر آنکه راهرو

از یک طرف با دیوار مجاور باشد که در آن صورت عرض مفید آن می تواند به حداقل 90 سانتیمتر کاهش یابد .

راهروهایی که برای دسترسی به حداکثر 60 صندلی در نظر گرفته شوند استثنائاً می توانند حداقل 75 سانتیمتر

عرض مفید داشته باشند . آرایش و موقعیت راهروها و صندلی ها در هر حال باید به گونه ای باشد که بین صندلی

و راهرو حداکثر 6 صندلی وجود داشته باشد .

14ـ در مواردیکه راهروها یا بالکن های بیرونی به عنوان راه خروج استفاده شوند فقط دست انداز یا جانپناه مناسب

می تواند ارتباط آنها را با هوای آزاد جدا کند . بالکن هایی که با شیشه و مصالح مشابه آن دوربندی شوند از

لحاظ ضوابط راه خروج راهروهای داخلی محسوب شده و تابع مقررات راههای داخلی خواهند بود .

15ـ راهروها و بالکنهای بیرونی و پلکان های خروج باید ساختار مقاوم حریق و با مقاومتی حداقل معادل ساختار

خود بنا داشته باشند و همچنین کف این فضاها باید صلب و بدون سوراخ باشد . پلکانهای خارجی چنانچه دست

کم برابر عرض راهرو یا بالکن بیرونی منتهی به خود از دیوارهای بنا فاصله داشته باشد نیازی به محافظت در

برابر حریق های ناشی از دورن بنا نخواهند داشت .

16ـ در تصرفهای آموزشی ـ فرهنگی طول دسترسهای خروج از هر نقطه بنا نباید از 45 متر بیشتر شود مگر

آنکه تمام بنا با شبکه بارنده خودکار تأیید شده محافظت شود که در آن صورت این طول می تواند به حداکثر 60

متر افزایش یابد.

17ـ هر اتاق درس و هر فضا واقع در طبقه ای پایین تر از تراز تخلیه خروج که به قصد آموزش مورد استفاده قرار گیرد ،

باید دست کم به یک خروج که مستقیماً به بیرون بنا منجر می شود دسترسی داشته باشد .

18ـ در تصرفهای آموزشی ـ فرهنگی درهای واقع در راههای خروج الزامی و همچنین درهای واقع در فضاهای

تجمعی با 100 متصرف و بیشتر نباید دارای قفل باشند .

19ـ در تصرفهای آموزشی ـ فرهنگی هر فضای آموزشی به منظور اجرای عملیات اضطراری نجات و ایجاد تهویه باید

دارای پنجره باشد و چفت و بست های آن پنجره باید حداکثر در ارتفاع 135 سانتیمتری از کف تمام شده نصب

شود . بناهایی که تماماً با شبکه بارنده خودکار تأیید شده محافظت شوند و نیز اتاقها و فضاهایی که دارای

دست کم یک درگاه خروج در سطح زمین و به بیرون بنا باشند از این قاعده مستثنا خواهند بود .


کلاس مدارس ابتدایی:

1ـ به منظور تأمین دید لازم دانش آموزان و نیز برقراری کلاس هیچگونه ستون یا پایه ساختمانی در فضای کلاس

نباید وجود داشته باشد.

2ـ در صورت دو یا چند طبقه بودن ساختمان حتی الامکان کلاسهای اول و دوم در طبقه همکف یا طبقه اول ساختمان

و بقیه کلاسها به ترتیب در طبقات بالایی مستقر شوند .

3ـ ارتفاع مناسب کلاس با توجه به وضعیت اقلیمی محیط و مسایل تهویه و نور 4 متر می باشد در مناطق مرتفع و

سردسیر می توان تا 3 متر این ارتفاع را کاهش داد .

4ـ ابعاد در کاسها به شرح زیر می باشد :

ـ عرض در یک لنگه به طرف داخل 90 الی 100 سانتیمتر .
ـ عرض در دو لنگه به طرف داخل 160 سانتیمتر .
ـ عرض در یک لنگه به طرف خارج 90 سانتیمتر .
ـ عرض در دو لنگه به طرف خارج 160 الی 170 سانتیمتر .
ـ ارتفاع کلیه درها 200 سانتی متر با رواداری 5+ سانتیمتر .

5ـ کلیه شیشه ها باید نشکن باشد .

6ـ سطح پنجره های کلاس بسته به وضعیت اقلیمی محل از 125/0 تا 2/0 برابر کلاس می تواند متغیر باشد . پنجره ها در

ارتفاع 1 الی 20/1 متر زیر سقف نصب شوند.

7ـ پنجره ها نباید در سمت شرق و غرب کلاس وجود داشته باشند.

8ـ در صورتی که در کلاس سکوی تدریس در نظر گرفته شود ارتفاع آن 25 سانتیمتر است که باید موازی دیوار جلویی باشد

عرض آن نیز 1 متر است .

9ـ فاصله بین میزهای دانش آموزان مدارس ابتدایی باید 45 سانتیمتر باشد .

10ـ ابعاد میز و صندلی مدرس 75 و 60 سانتیمتر و موقعیت آن به فاصله 100 سانتیمتر از تخته سیاه می باشد.

11ـ فاصله اولین ردیف دانش آموزان تا تخته سیاه باید حداقل 2 متر باشد . ارتفاع نصب آن باید به نحوی باشد که لبه پایین

آن 50 سانتیمتر بالاتر از سطح متوسط ارتفاع شانه دانش آموزان در حالت نشسته باشد .

12ـ ساعت باید در دیوار پشت سر دانش آموزان و جلوی دید مدرس نصب شود .

13ـ انتخاب رنگ برای کلاس های ابتدایی بسیار مهم است .نگ سقف باید روشن و مات باشد .نگهای سطوح جانبی

روشن و مات و حتی الامکان آبی روشن ، کرم ، بژ یا سبز نیلی کم رنگ باشد . استفاده از رنگ سفید یکدست یا سیاه

توصیه نمی شود.

14ـ بهترین رنگ گچ مورد استفاده برای تخته سیاه سبز مات یا زرد است .


کلاس مدارس راهنمایی:


1ـ طول کلاس راهنمایی نباید از عرض کلاس به علاوه 50% آن بیشتر باشد .

2ـ ارتفاع مناسب کلاس راهنمایی با توجه به وضعیت اقلیمی محیط و مسائل نور و تهویه 4 متر می باشد .در مناطق

مرتفع و سردسیر می توان ارتفاع را تا 2/3 متر کاهش داد.

3ـ ابعاد درهای کلاس راهنمایی :

1ـ3ـ در یک لنگه به طرف داخل 90 الی 100 سانتیمتر عرض .
2ـ 3ـ در دو لنگه به طرف داخل 160 سانتیمتر عرض .
3ـ3ـ ارتفاع کلیه درها 200 سانتیمتر با رواداری 5+ سانتیمتر .

4ـ شیشه های پنجره های کلاس از جنس نشکن باشد و مساحت آن از 625 سانتیمتر مربع تجاوز نکند.

5ـ سطح پنجره های کلاس بسته به وضعیت اقلیمی محل می تواند از 125/0 تا 2/0 برابر سطح کلاس متغیر باشد .

پنجره ها در ارتفاع 1 الی 2/1 متر از سطح کلاس تا 2/0 متر زیر سقف باید نصب شوند.

6ـ پنجره ها نباید در سمت شرق و غرب کلاس باشند .

7ـ فرم پنجره ها بهتر است کشویی باشد و در طول دو قسمت باشد که قسمت پایینی آن ثابت و بالایی آن بر اساس

عمل تهویه بازشو باشد.

8ـ فاصله بین میز ، صندلی یا نیمکت در مدارس راهنمایی باید 55 سانتیمتر باشد .

9ـ رنگ کلاس راهنمایی در سقف باید روشن و مات و دیوارها نیز روشن و مات و حتی الامکان آبی روشن ،کرم ، بژ یا

سبز خیلی روشن باشد .


آیین کار اصول جانمایی , طراحی و بهداشتی در توالت , دستشویی و آبخوری مدارس:



1 – در طراحی سرویسهای بهداشتی , نکات زیر باید مد نظر قرار گیرد :

الف ) موجب آلودگی خاکهای سطحی نشود .
ب ) موجب آلودگی آبهای سطحی و زیر زمینی نشود .
ج ) در معرض باد غالب قرار نگیرد .
د ) در معرض دید مستقیم مسؤولان قرار داشته باشد .
ﻫ ) مکان احداث این سرویسها حتی الامکان در سطح زمین و در فضای باز انتخاب شود .
و ) استقرار آبخوری در محل فضای سرویسهای بهداشتی ممنوع است .

2 – در صورتی که تعداد سرویسهای توالت بیش از 4 چشمه باشد , تعبیه در ورودی لازم است .

عرض ورودی نباید کمتر از 20/1 متر باشد .

3 – چون سرویس بهداشتی معمولاً روی کرسی چینی احداث می شود , تعبیه حداقل 3 پله الزامی است .

4 – از اشتراک فضای چشمه های توالت و دستشویی در یک مسیر اجتناب شود .

5 – شیرهای آب مورد استفاده در کاسه های دستشوئی آبخوری جهت تامین آب گرم به صورت مخلوط باشد .

6 – دسشتوئی ها در ارتفاع 60 تا 75 سانتی متری نصب شوند .

7 – به ازای هر 60 نفر دانش آموز وجود یک کاسه دستشوئی لازم است .

8 – استفاده از شیرهای آب از نوع برنجی بدون واشر ارجح است .

9 – از یکسره کردن سیستم شستشو و وصل آن به شبکة آب رسانی برای جلوگیری از آلودگی احتمال ثانوی شبکه آب

رسانی اکیداً خودداری شود . بدین معنی که در حد فاصل شبکه آب رسانی و سیستم شستشوی کاسة توالت از فلاش

تانک با استفاده شود .

10 – ارتفاع دیوارهای جداکننده توالت ها , در صورتی که باربر نباشد , از کف تمام شده تا 210 سانتی متر مناسب

می باشد . فضای مشترک باقی مانده بالای دیوار ه های جداکننده می تواند به انجام تهویه طبیعی یا مصنوعی کمک

نماید .

11 – حداقل ابعاد تمام شده داخلی توالت ها 110 140 سانتی متر باشد .

12 – به ازای هر 45 دانش آموز یک چشمه توالت لازم است .

13 – در طراحی چشمه های توالت , بهتر است هر دو چشمه به صورت قرینه در نظر گرفته شود تا از نظر تخلیه فضولات

و لوله کشی آب شستشو مناسب ترین روش تأسیسات بکار گرفته شود .

14 – ایجاد حداقل یک چشمه توالت برای معلولین در طبقة همکف الزامی است .

15 – اتاقکی در ابعاد 110 140 سانتیمتر برای نگهداری و انبار کردن وسایل نظافت , شستشو , ضد عفونی و لوازم مصرفی

مورد استفاده روزانه در نظر گرفته شود این فضا باید مجهز به حوضچه تی شویی و شلنگ باشد .

16 – برای هر 75 نفر دانش آموز یک شیرآبخوری لازم است ارتفاع شیرها نسبت به سن استفاده کنند گان از 75 تا 100

سانتیمتر باشد .

17 – استفاده از نوع تهویه طبیعی و مصنوعی برای سرویس ها الزامی است .

18 – بهترین جبهه و نور برای توالت های عمومی , شمال است .

19 – کلیه لوله کشی های آب می بایست روکار و با استفاده از لوله گالوانیزه رنگ شده باشد که به صورت دو طرفه به

لوله اصلی آب شیر متصل است .

20 – حجم چاه فاضلاب و توالت به ازای 20 لیتر برای هر نفر در سال محاسبه شود .

21 – به منظور جلوگیری از آلودگی احتمالی آبهای زیر زمینی فاصلة عمودی چاه توالت از سطح آبهای زیر زمینی حداقل

3 متر و فاصلة افقی آن تا چاه آب حداقل 15 متر در نظر گرفته شود .

22 – حداقل قطر لوله های مصرفی در سیستم دفع فاضلاب سنگین 4 اینچ در نظر گرفته شود که در مورد چشمه های

توالت پس از آن که و زیر هر یک از کاسه های توالت , سیفون بلند 4 اینچی نصب می گردد , ادامه کار با استفاده از

لوله 4 اینچ و کاملاً مستقیم با تیپ 1 % به لوله یا کانال اصلی جمع آوری فاضلاب از سایر چشمه های توالت ها متصل

می گردد . لوله یا کانال اصلی جمع آوری فاضلاب هم بایستی حداقل با قطر 6 اینچ در نظر گرفته شود ( به ازای تا 8

چشمه توالت ) و به ازای اتصال هر 4 لوله فرعی اضافی یک اینچ بزرگتر انتخاب گردد . این لوله نیز بایستی دارای شیپ

1% به سمت محل دفع فاضلاب باشد و در جهت مقابل شیب قبل از اولین انشعاب مصرفی به میزانی که بتوان یک

دریچه بازدید در کف را نصب نمود , بلندتر انتخاب گردد .

در طول لوله اصلی فاضلاب در هر 6 متر یک دریچه بازدید در کف در نظر گرفته شود و کلیه لوله های فاضلاب چشمه های

توالت با Vent تهویه گردد .

23 – لازم است توالت ها هفته ای دو بار ضد عفونی شوند هر روز شسته شوند .


فضای کارگاهی – آزمایشگاهی دانش آموزان استثنائی:

1 – حداقل فضای لازم برای کارگاهی – آزمایشگاه ویژه دانش آموزان استثنائی به ازای هر دانش آموز با توجّه به شرایط

خاص معلولین و نوع کارگاه – آزمایشگاه بشرح زیر است :

1-1- هرکارگاه برای تعداد 10 الی 20 دانش آموز پیش بینی شده است . لذا فضای مورد نیاز بایستی از کلاس معمولی
بزرگتر باشد و باتوجّه به میزان تجهیزات داخل آن بسته به نوع فعالیت و کار در نظر گرفته شده , تعیین گردد .
2-1- برای کارگاه آزمایشگاههای مثل ریاضی , ادبیات و هنر به ازای هر دانش آموز 6/2 متر مربع یعنی برای هر 12 نفر
حدود 36 متر مربع مساحت برآورد می شود .
3-1- برای کارگاه – آزمایشگاههای آشپزی , تغذیه , خانه داری , آرایش منزل و پرستاری از کودکان , با توجّه به ضرورت
وجود آشپزخانه باز و نصب دستگاهها و تجهیزاتی مثل اجاق گاز , یخچال , میزکار مجهز به آینه مورب برای آموزش , مبلمان
و وسائل آرایش منزل و غیره به فضای بیشتری به ازای هر دانش آموز 6/3 متر مربع نیاز می باشد .

2 – ارتفاع کارگاه – آزمایشگاه حدود 3 متر در نظر گرفته شود .

3 – دیوار کارگاه – آزمایشگاه تا ارتفاع یک متر سنگ نصب گردد .

4 – در اکثر موارد در قسمتی از کارگاه – آزمایشگاه محلی برای نصب یک عدد دستشویی و سینک آن و مجرای فاضلاب ,

به خصوص در مورد کارگاه – آزمایشگاه هنر و نقاشی در نظر گرفته شود .

5 – در طراحی محیط کارگاه – آزمایشگاه , جهت نگهداری و استفاده مناسب و بهینه از تجهیزات کارگاه محلی جهت

قراردادن چند کمد و ترجیحاً کمد یا قفسه شیشه ای که در آن وسایل مربوط به هر درس , به دور از محل رفت و آمد دانش آموزان

گذارده شود , پیش بینی گردد .

6 – پیش بینی بخشی از نمای داخلی کارگاه – آزمایشگاه به صورت محلی برای نمایش کارهای گروهی دانش آموزان و یا

اطلاع رسانی موارد ضروری الزامی است .

7 – در ورودی – خروجی کارگاه – آزمایشگاه باید به طرف بیرون باز شود .


استاندارد فضاهای آموزشی کودکان و دانش آموزان استثنائی:

1 – حداقل حریم بخش صنایع از کاربریهای آموزشی به صورت ذیل می باشد :

- صنایع با آلودگی زیاد : 500 تا 1000 متر فاصله از مناطق مسکونی و آموزشی .
- صنایع با آلودگی متوسط : 300 تا 500 متر فاصله از مناطق مسکونی و آموزشی .
- صنایع با آلودگی کم : حداقل 50 متر فاصله از مناطق مسکونی و آموزشی .

2 – بهتر است در نواحی سرویس اصولاً از سایه در محیط آموزشگاه پرهیز کرد و بالعکس در نواحی گرمسیر , وجود سایه

در فضای باز نیز مطلوب است .

3 – مکانهای آموزشی نیازمند استفاده از انواع مختلف دسترسی ها به صورت سوار و پیاده می باشد و چنانچه مکان

آموزشی بدون در نظر گرفتن نحوة دسترسی احداث گردد , نه تنها از جنبه ایمنی که مهمترین جنبه آن محسوب می شود ,

آسیب پذیر بوده و سلامت دانش آموزان استثنائی را در آمد و شد مورد تهدید قرار می دهد , بلکه از نظر کاهش مسائل

شهری همچون ترافیک نیز موفق نخواهد بود . لذا شعاع دسترسی مناسب به مدرسه در هر منطقه آموزش وپرورش به

صورتی است که سرویس دهی دانش آموزان استثنائی در حداقل زمان ممکن صورت پذیرد .

سربالایی های تند و خسته کننده بر میزان شعاع دسترسی تأثیر خواهد داشت و نکته بسیار مهم اینکه دانش آموزان

استثنائی نباید مجبور به گذر از خطوط آهن , بزرگراه و مسیل بدون وجود پل عبور پیاده باشد .

4 – در دسترسی پیاده بایستی موارد ذیل در نظر گرفته شود :
1-4- عدم ارتباط مستقیم ورود و خروج با خیابانهای اصلی , چهار راهها و میدان ها وتأمین ارتباط از طریق ایجاد فضای باز
در قسمت ورودی و خروجی مدارس .
2-4- انتخاب عرض مناسب پیاده رو به ترتیبی که در شرایط عادی هیچ دانش آموزی پس از خروج از آموزشگاه , مجبور به
استفاده از دسترسی سواره به جای پیاده نباشد .
3-4- وجود یک مسیر پیاده منتهی به واحد آموزشی به صورتی که در مواقع ضروری بر روی وسایل نقلیه مورد نیاز باز باشد .
4-4- وسایل نقلیه در صورت لزوم امکان دسترسی مستقیم به مدرسه را داشته باشند .

5 – به منظور مکان یابی فضای آموزشی در ارتباط با فرم و شکل زمین باید دقت نمود که زمین دارای زوایای کوچکتر از 70

درجه نباشد . ضمناً بهتر است تناسب ابعاد زمین از نسبت 5/3 : 1 تجاوز ننماید .

6 – مدارس استثنائی حتماً یک طبقه است .

7 – ارتفاع کلاس ها و قسمت اداری در مناطق معتدل 20 / 3 متر و در نواحی سردسیر این مقدار 3 متر است حداقل ارتفاع

آزمایشگاه و کارگاه بایستی بین 40/3 و 20/4 متر باشد .

8 – ارتفاع اتاق های چند منظوره باید از 40/3 تا 20/4 متر متناسب با سایر ابعاد باشد .

9 – با توجّه به جمعیت دانش آموزی مدارس استثنائی برای این گونه مدارس 30 واحد در ورودی – خروجی مورد نیاز است .

10 - حداکثر 8 کلاس می توانند از یک مسیر خروجی استفاده کنند مشروط بر اینکه حداکثر فاصله طی شده برای رسیدن به

پله توسط یک دانش آموز از 20 متر تجاوز نکند .

11 – استفاده از سایبان به عمق حداقل 140 سانتی متر برای جلوی در ورودی – خروجی ضروری است .

12 – در صورت استفاده از در های گردشی وکشویی و پیش بینی یک لنگه در معمولی با عرض مفید حداقل 90 سانتی متر

و در دو لنگه با عرض 160 تا 170 سانتی متر الزامی است .

13 – حداقل عمق فضای جلوی در ورودی 140 سانتی متر انتخاب گردد .

14 – ارتفاع دستگیره پنجره از کف حداکثر 75 تا 95 سانتی متر باشد .

15 – عرض راهروها بایستی حداقل 240 و حداکثر 340 سانتی متر باشد . در صورتی که تعداد کلاس ها از چهار کلاس

تجاوز نماید , به ازای هر کلاس اضافی باید 20 سانتی متر به عرض راهرو افزود . حداقل عرض راهر برای مدارسی که در

دو قسمت دارای کلاس می باشند 3 متر است حداقل عرض راهرو در قسمت های اداری 5/1 متر باشد .

16 – نصب میله های موازی دیوار از در ورودی حیاط مدرسه تا در ورودی سالن ها و داخل راهروهای مدرسه ضروری است .

17 – میله های موازی دیوار در ارتفاع 65 یا 85 سانتی متر از کف , به قطر 5/2 تا 5 سانتی متر و به فاصلة 12-10 سانتی متر

از دیوار باشند .

18 – حداقل فضای توالت ها نباید کمتر از 180 180 سانتی مترمربع با قابلیت چرخش صندلی چرخ دار باشد .

19 – در سرویس های بهداشتی باید به بیرون باز شود .

20 – نصب کاسه توالت به ارتفاع 45 سانتی متراز کف الزامی است .

21 – نصب دستگیره های کمکی افقی در طرفین کاسه توالت به ارتفاع 70 سانتی متر از کف و 20 سانتی متر جلویی

از بعد جلویی کاسه , الزامی است

22 – نصب دستگیره های کمکی عمودی به فاصلة 30 سانتیمتر از جلوی کاسه و 40 سانتیمتر بالاتر از نشیمنگاه توالت

بر روی دیوار مجاور الزامی است .

23 – دستشویی سرویسهای بهداشتی باید به نوعی نصب گردد که بدون جابجایی دانش آموز از روی توالت توسط وی

قابل استفاده باشد .

24 – ارتفاع مناسب دستشویی از کف برای دانش آموزان معلول باید 75 تا 80 سانتیمتر باشد .

25 – فاصلة بعد از دستشویی از دیوار مقابل بایستی حداکثر 45 سانتی متر باشد .

26 – ارتفاع لبه پایینی آینه و دستشویی از کف بایستی حداکثر 90 سانتیمتر باشد .

27 – حداکثر ارتفاع آویز حوله و جای صابون از کف بایستی 80 سانتیمتر باشد .

28 – به ازای هر 12 دانش آموز یک توالت و دستشویی در نظر گرفته شود و باید در کنار دستشویی ها حداقل یک حمام

برای دانش آموزان معلول با ابعاد 180 180 سانتی متر در نظر گرفته شود .

29 – حداقل ابعاد زیر دوشی ها نباید کمتر از 70 70 سانتی مترو عمق آن بیشتر از 10 سانتی مترباشد .

30 – سر دوشی را می توان در ارتفاع 80 سانتی متری قرار داد به طوری که ارتفاع آن قابل تنظیم باشد .

31 – حداقل فضای لازم برای هر دانش آموز معلول در کلاس 2 متر مربع در نظر گرفته شده .

32 – در جلوی تخته سیاه کلاس ها نباید سکو باشد .

33- دیوارهای کلاس به ارتفاع یک متر باید سنگ باشد .

34 – برای تأمین نور کافی کلاس نصب پنجره ها به ارتفاع یک متری در نظر گرفته شود .

35 – در کلیه کلاس ها باید کمد یا قفسه باشد .

36 – برای کنترل مداوم دانش آموزان , باید اتاقی مشرف به حیاط و سالن رفت و آمد باشد .

37 – حداقل فضای اتاق سرپرست آموزشی و کتابدار 28 متر مربع است .

38 – لازم است در مدارس استثنائی این گونه تأسیسات باشد :

- تعبیه سیستم اطفای حریق مناسب .
- تعبیه سیستم صوتی مرکزی .
- تعبیه سیستم تأسیسات مدرسه در داخل دیوارها .
- استفاده از تجهیزات صوتی و تصویری در اتاق های بازی و مشاوره فضای مورد نیاز .
- نصب دوربین های مدار بسته در درهای ورودی وخروجی ساختمان , راهروها وسرویس های بهداشتی که از اتاق معاون
کنترل می شود .

39 – ساختمان مدرسه باید طوری ساخته شود که از طرف شمال دارای حیاط خلوت باشد و نور مناسب از هر جهت

تأمین شود .

40 – برای هر 30 دانش آموز یک شیر آبخوری لازم است .
 

S H i M A

کاربر فعال تالار شیمی
کاربر ممتاز

آیین کار مکان یابی , ساختمان , تجهیزات و بهداشت بوفه مدارس:


1 – اصول مکان یابی بوفه در مدارس :

الف – در مناطق پر باران ویا بسیار گرم , بوفه را ترجیحاً در فضای بسته مراکز آموزشی و در مناطق با آب و

هوای معتدل , بوفه را در فضای باز مستقر نمایند .

ب- دارای دسترسی ایمن , راحت و مناسب باشد .

ج – از مراکز جمع آوری زباله و سرویسهای بهداشتی فاصله مناسبی داشته باشد .

د – قرار داشتن در معرض دید و کنترل مسوولان .

2 – عناصر متشکله بوفه جهت توزیع و فروش مواد غذایی آماده :

الف – یخچال ویترینی .

ب – دستشوئی برای استفاده کارکنان .

ج – قفسه های دیواری .

د – قفسه های زمینی در دار جهت ذخیره و انبار مواد خوراکی .

ﻫ - ظروف زباله دردار و قابل شستشو .

و – صندلی و میز کارفرما فروشنده .

ز – صندوق یا ماشین حساب .

ح – قفسه و رختکن .

ط – کپسول آتش نشانی .

ی – وسایل گرمایشی .

3 – برای تأسیس یک بوفه ( بدون امکان تهیه غذای گرم ) حداقل مساحتی برابر با 9 متر مربع لازم است .

4 – بوفه هایی که علاوه بر تهیه و فروش مواد خوردنی و آشامیدنی بسته بندی شده و آماده , مواد غذایی گرم و طبخ

شده را نیز عرضه می نمایند , علاوه بر فضاهای ذکر شده به فضاهای زیر نیز احتیاج دارند :

الف – اجاق گاز .

ب – ظرفشویی دو لگنه مجهز به آب گرم و سرد .

ج – قفسه جهت نگهداری ظروف شسته شده .

د – میز کار جهت آماده سازی مواد خوراکی .

ﻫ - قفسه یا کمد جهت ذخیره وانبار مواد غذایی اولیه مثل : پیاز و سیب زمینی و روغن و ... .

5 – برای بوفه با الگوی فروش غذای گرم حداقل 15 متر مربع فضا لازم است .

6 – اشخاصی که در محل بوفه کار می کنند می بایست ملبس به کلاه و روپوش سفید باشند و موظف به استفاده

از وسایل بهداشتی شخصی مثل حوله و صابون می باشند . این پرسنل ملزم به رعایت نکات بهداشتی هستند از

جملة کوتاه نگهداشتن ناخن و شستن دستها با آب و صابون بعد از هر بار توالت کردن .

7 – مسئول دریافت وجه در تهیه و توزیع مواد غذایی دخالتی نداشته باشد .


بهداشت مدارس:


1 – اتاق بهداشت می بایست تمیز باشد و نور کافی داشته باشد و مخصوص معاینه باشد و از آن استفاده دیگری نشود .

توصیه می شود طول این اتاق بیشتر از 6 متر باشد تا بتوان از تابلوی تعیین میزان دید استفاده نمود .

2 – ارزیابی سلامت دانش آموزان که حداقل سالی یک بار است شامل اقدامات زیر است :

الف ) ارزیابی سلامت دانش آموزان , کنترل بهداشت فردی و انجام کمک های اولیه , بیماریابی , کنترل, پیگیری بیماری ها

و غیبت دانش آموزان .

ب ) همکاری در غربالگری با پزشک , شنوایی سنج و بینایی سنج و روان شناسی بالینی , تربیت بدنی و دندان پزشکی

و سایر موارد .

ج ) کامل نمودن شناسنامة سلامت .

3 – در هر مدرسه به ازای هر 750 نفر دانش آموزی می بایست یک مربی بهداشت حضور داشته باشد .

4 – تابلو باید در ارتفاع مناسبی قرار یگرد به نحوی که فاصلة آن از اولین ردیف دانش آموزان حداقل 20/2 متر باشد .

5 – طول و عرض تابلو با توجّه به مقطع تحصیلی :





6 – برای مدارس ابتدایی حداقل دو هزار متر مربع به ازای هر صد دانش آموز به اضافه هزار متر مربع برای هر صد نفر

اضافی فضا لازم است .

7 – برای مدارس راهنمایی و متوسطه , حداقل چهار هزار متر مربع برای هر صد نفر دانش آموز به اضافه هزار متر مربع

برای هر صد نفر محصل اضافی لازم است .

8 – بر اساس معیارهای فوق حداقل متراژ لازم به ازای هر دانش آموز در مدرسه 6 تا 8 متر مربع خواهد بود .

9 – تعداد طبقات مدارس در دوره ابتدایی و راهنمایی حتی الامکان در دو طبقه و در صورت خاص حداکثر سه طبقه و برای

دبیرستان ها و هنرستان های فنی و حرفه ای و کار و دانش حداکثر چهار طبقة مجاز است .

10 – زمین بازی با سرانه مساحت 10 متر مربع برای هر دانش آموز است .

11 – پوشش حیاط مدرسه و کف کلاسها باید غیر قابل نفوذ , غیر لغزان , بدون سنگ ریزه ,غیر براق و آسان برای شستشو

و نظافت باشد . پوشش کف برای کلاس ها و راهروها از جنس موزاییک و مکالئوم و برای حیاط مدرسه آسفالت و ورقه ای

سیمانی باشد .

12 – ایجاد هر گونه تراس و بالکن مرتبط باکلاس ممنوع است .

13 – دیوارهای کلاس باید تا ارتفاع 5/1 متر سنگ باشد و الباقی آن از رنگ های روشن و شفاف و غیر براق پوشیده شده

باشد و عایق صوتی باشد .

14 – مطلوب است کلاس ها دو در داشته باشد که برای مواقع اضطراری مشکل نباشد .

15 – سطح لازم برای تهویه در مدارس ابتدایی 5/1 متر مربع و حجم هوای لازم 5/4 متر مکعب است .

16 – حداکثر ابعاد قابل قبول بر کلاس درس 7 متر عرض و 8 متر طول است .

17 – پنجره کلاس ها به منظور استفاده از تهویه و برخورداری از نور طبیعی باید به نحو زیر باشد :

الف ) در یک سمت حتی الامکان باشد و در روبروی تخته سیاه نباشد .

ب ) باید در یک سمت شمال یا جنوب باشد .

ج ) فضای بین پنجره ها باید حداقل ممکن باشد تا از ایجاد سایه در وسط کلاس ممانعت کند .

د ) باید در ارتفاع 120 از کف و تا 20 سانتیمتر نرسیده به سقف قرار گیرند .

ﻫ ) دارای کرکره مناسب باشد .

و ) قسمت میانی آن ثابت و دو قسمت پایین و بالای آن متحرک باشد .

18 – رنگ کلیة سقف ها سفید باشد .

19 – ظرفیت کلاس های ابتدایی بیش از 30 نفر نباشد .

20 – وجود اتاق ناهارخوری ,کتابخانه , اتاق کارهای هنری , آزمایشگاه و اتاق مشاوره از جمله نیازهای یک

مدرسه است .


آیین کار اصول کلی مکان یابی و تأمین بهداشت ساختمان های آموزشی:


1 – منظور از بهداشت در ساختمان های آموزشی , تبیین ویژگی های ساخت و ساز مطلوب مدارس از نظر مکان یابی

و طراحی به لحاظ تأمین شرایط کامل آسایش در آنها می باشد .

2 – معیارهای مناسب در تعیین همجواری مراکز آموزشی با سایر کاربریها عبارتند از :

الف ) اجتناب از آلودگی ها .

ب ) اجتناب از آلودگی صوتی .

ج ) اجتناب از آلودگی های محیطی .

3 – حداکثر میزان صدای قابل قبول برای کلاس درس 45 دسی بل (db ) است . در صورتی که میزان ارتعاشات از 80

دسی بل بیشتر شود , بعنوان کاربریهای نامناسب تلقی خواهد شد .

4 – مکان فضای آموزشی باید در جایی باشد که از تهویة طبیعی مطلوب و نور مناسب برخوردار باشند .

5 – جدول شعاع دسترسی دانش آموزان به مدرسه :






روشنایی مدارس:



1 – به منظور ایجاد نور کافی در مدارس در صورتی که پنجره های نور گیر در یک سمت واقع شده باشد , سطح کل

پنجره ها نباید از 5 /1 الی 7/1 سطوح جانبی دیواره های کلاس کمتر باشد .

2 – توصیه می شود که سطوح دیوارهای کلاس درس از رنگ مات انتخاب شود تا از خیرگی حاصل از انعکاس نور

جلوگیری به عمل آید و رنگ ها نیز محیط دلپذیری برای دانش آموزان بوجود آورند . برای این منظور رنگ های زیر پیشنهاد

می شود :

آبی کمرنگ , کرم, سبز خیلی کمرنگ , سفید و بژ .

3 – سطح کف کلاس می تواند دارای رنگ های سفید , خاکستری و یا رنگ های روشن چوب باشد .

4 – رنگ سقف کلاس باید رنگ سفید و یا رنگ روشن باشد .

5 – رنگ میز و صندلی شاگردان باید مات باشد .

6 – رنگ سطح تخته سیاه کلاس درسی باید سیاه و یا سبز باشد .

7 – در صورت استفاده از لامپ های فلورسنت در مدارس , انواع زیر پیشنهاد می شود :

1-White de Luxe2 2- UniversaI White 3- WarmTone de LuAez


عوامل آسیب زا در ساختمان مدارس:


به طور کلی بیشترین آسیب وارده به فضاهای آموزشی به ترتیب به فضای کلاس , تجهیزات کلاس , تجهیزات خارج کلاس

و فضای سبز مدرسه می باشد .

در تمام این موارد کمترین آسیب از سوی دانش آموزان ابتدایی و بیشترین آسیب از سوی دانش آموزان مقطع راهنمایی

و دبیرستان است .

2 – مطلوب آن است که مدارس از نور طبیعی و مصنوعی به طور همزمان استفاده کنند .

3 – بهترین جنس برای نیکمت ها , ترکیب چوب و آهن است .

4 – 4/23 در صد عوامل آسیب زا نداشتن فرهنگ صحیح استفاده دانش آوزان و اولیای مدرسه از وسایل است .




"روشهای نوین در طراحی مدارس و فضاهای آموزشی"


1 – در راستای بروز تحول کیفی در فضای معماری مدارس , گرایش پیشگام در طراحی معماری مدارس آن است که

ساختمان برای منظورهای کلی و عمومی ساخته شده و با استفاده از اثاثیه و تجهیزات هر بار آن را برای منظور خاص

آرایش دهند و می توان پیش بینی کرد که در آینده کلاس ها , صندلی ها کمتر و کوسن ها بیشتر , تخته اعلان بیشتر

و میز کمتر و وسایل آموزشی بیشتر متداول خواهد شد .

ساختمان های مدارس آتی کمتر به بخش های مختلف و اتاق های اختصاصی تقسیم خواهد شد .

2 – در واقع باز بودن فضا یک خصلت انعطاف پذیری است نه صرفاً یک تمهید فیزیکی . در آرایش مدارس ابتدایی با الگوی

مدارس باز , بچه ها بیشتر وقت خود را در یک محیط مشابه خانه می گذرانند .

3 – طراحی مدرسه باید بعنوان یک جامعه – و نه فقط فضای آموزشی – در نظر گرفته شود و در آن عملکردهای تفریحی

و اجتماعی نیز لحاظ شود .

4 – عوامل بنیادین در طراحی فضای داخلی مدارس :

1-4- پاسخ به نیاز به یادگیری سریع از طریق ایجاد :
مبلمان متحرک , انعطاف پذیری در فضا , قفسه های کتاب .
2-4- پاسخ به گسترش خلاقیت از طریق :
نمایشگاه کارهای دانش آموزان , میزهای کار , فضای سبز .
3-4- پاسخ به نیاز تفکر از طریق ایجاد کتاب , تجهیزات فنی , آزمایشگاه و کارگاه .
4-4- پاسخ به نیاز آموزش فرهنگی از طریق ایجاد فضایی انعطاف پذیر جهت اجرای برنامه های فرهنگی – هنری .
5-4- پاسخ به نیاز سنجش علمی .



"چکیده ای از تحقیق بررسی روشهای نوین در طراحی مدارس و فضاهای آموزشی"
تابستان 1384 – دفتر فنی و تحقیقات



1. در تمام فضاها حداکثر 30 متر از راه پله یا خروجی ساختمان فاصله داشته باشد و در صورتی که این درها در قسمت

بن بست راهرو واقع باشد این فاصله به 18 متر تقلیل یابد.

2. نرده های حیاط طوری انتخاب گردد که امکان بالارفتن و یا خرید اجناس از میان آنها برای کودکان مسیر نباشد.

3. از به کار بردن مصالح صاف و صیقلی در کف پرهیز شود.

4. از به کارگیری درهای شیشه ای پرهیز شود مگر شیشه های ایمنی.

5. پنجره ها باید به داخل باز شوند تا به سادگی قابل تمیز کردن باشند.

6. نصب حفاظ برای پنجره ها در طبقات لازم است. در طبقه همکف این حفاظ باید طوری طراحی شود که در مواقع اضطراری

امکان فرار از پنجره میسر باشد.

7. اتاق کمکهای اولیه در نزدیکی دفتر مدرسه و یا اتاق مربی بهداشت پیش بینی شود به طوری که از نور طبیعی ، تهویه و

فضای کافی برا ی تجهیزات کمکهای اولیه برخوردار باشد.

8. کلیدهای برق باید روی دیوار خارجی توالت ها نصب شود. در توالتها بهتر است به طرف بیرون باز شوند.

ضوابط فضاهای آموزشی:

1. پنجره های دارای بازشوهای مورب که به طرف خارج باز می شوند خطرناک و حادثه آفرین می باشند. در بسیاری از موارد

لولا ها خراب و یا شکسته می شود و خطر سقوط ایجاد می نمایند.

2. هر نوع کلاس یا فضای آموزشی با مساحت بیش از 23 مترمربع بایستی حداقل دارای یک پنجره جهت خروج اضطراری یا

تهویه باشد. این پنجره ها بایستی از داخل و بدون استفاده از وسایل و ابزار قابل بازشدن باشد و حداقل ابعاد بازشوی پنجره

بایستی 50 سانتی متر عرض و 60 سانتی متر ارتفاع باشد و سطح بازشوی آن از 53/0 مترمربع کمتر نباشد.

3. کف پنجره از کف تمام شده نباید بیش از 112 سانتی متر باشد و فاصله قفل از کف نباید بیش از 137 سانتی متر باشد.

4. پنجره هایی که در انتهای راهروها و کریدورها و پاگردها نصب می گردد و باید از کف تمام شده 80 سانتی متر بالاتر

باشند و درغیر اینصورت دارای نرده باشند.



"نشریه شماره 232 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور"


1. عرض راهروها در مدارس چهارکلاسه باید 40/2 مترباشد و به ازای هر کلاس بیشتر 20 سانتی متر به عرض آن

اضافه می شود.

2. سطح راهروها باید متناسب با سطح کل زیربنا و تعداد دانش آموزان باشد. 8 تا 15 کلاس ، 10% ، تا 27 کلاس 12%

و تا 36 کلاس 14% و بیشتر از آن 15% کل سطح زیربنا باید باشد. برای دوره های دبیرستان تا 12 کلاس 12% ، بیشتر

از آن 15% کل سطح زیربنا باشد.

3. حداقل درجه حرارت راهروهای ارتباطی 14 درجه سیلسیوس و حداکثر درجه حرارت آن 35 درجه باشد.

4. راهروهایی که به صورت پلهای آزادند ، باید تا ارتفاع 80/1 متر حفاظ نرده داشته باشد و فاصله میان نرده های موازی

نباید بیشتر از 10 سانتی متر باشد.

5. رادیاتورها و دستگاههای تهویه باید در گودی باشد تا مانع عبور و مرور نباشد.

6. درهای فضاهای آموزشی باید طوری انتخاب و نصب شوند که جهت بازشوی آنها به طرف خارج باشد.

7. در فضای پلکان ها حداقل به اندازه یک پاگرد محل نصب در باید تا اولین پله فاصله داشته باشد.

8. در راهروها محل اتصال ، در باید در یک عقب نشستگی نسبت به راهرو باشد.

9. در مدارس باید حتی المقدور از کاربرد درهای شیشه ای جلوگیری کرد.

10. چنانچه از درهای بادبزنی استفاده می شود ، باید قسمتی از آن دارای شیشه باشد تا افرادی که در دو طرف آن

در رفت و آمد هستند یکدیگر را رؤیت کنند و از برخورد جلوگیری شود.

11. در مدارس نباید از درهای بادبزنی دولنگه مخصوصاً نوع سنگین آن استفاده شود.

12. فاصله دستگیره در تا در نباید بیشتر از 3 میلی متر باشد.

13. فاصله افقی دستگیره در تا لبه در نباید کمتر از 75 میلی متر باشد.

14. درهای کشویی فقط برای فضاهایی مجاز است که متصرفین آن کمتر از 50 نفر باشد.

15. هر اتاق یا فضایی که بیش از 50 نفر متصرف دارد و یا مساحت آن بیش از 93 مترمربع است بایستی حداقل دارای

دو در خروجی جداگانه باشد.

16. عرض مفید بازشو درها نباید کمتر از 81 سانتی متر باشد.

17. عرض در برای اتاقهای با مساحت کمتر از 5/6 مترمربع و یا مورد استفاده صندلی چرخدار نباید کمتر از 61

سانتی متر باشد.

18. عرض مفید درهای تک لنگه ای در معابر خروجی نبایستی بیش از 122 سانتی متر باشد.

19. هنگام بازشدن در بایستی حداقل نصف عرض راهروی خروجی بدون مانع باشد.

20. درهای دوّار برای فضاهای بیش از 50 نفر نباید تعبیه شوند.

21. ابعاد زمین والیبال 18 9 متر با حریم دو متر در اطراف آن و ابعاد زمین بسکتبال 15 28 با حریم دو متر

در اطراف آن است.

22. تحقیقات و بررسی ها استفاده از صندلی های تک نفره را به جای نیمکت های چندنفره توصیه می کند.












" دانلود کتاب (معماری فضای دانشگاه) University Builders "


تالیف : Martin Pearce این کتاب دارای کلیه پلان ها و نقشه های فضای آموزشی دانشگاه ها و به زبان اصلی هستش.


Download from Rapidshare
http://rapidshare.com/files/126860139/University_Builders.pdf

Download from Filefactoryhttp://www.filefactory.com/file/6f3c74/n/University_Builders_pdf







امیدوارم مطالب مفید واقع بشن.

موفق باشید.



 

sahar-architect

مدیر بازنشسته
کاربر ممتاز
سلام
قراره ماکت مدرسه school of information science کار
Miguel Angel Roca رو بسازیم اما مدارک کافی و عکسهای زیادی ازش ندارم میتونید کمکم کنید؟

توسایت خود این معمار چیز زیادی نبود و از سایتهای دیگه هم فقط در حد لینک زیر(که کاملترینشون بود!!!!!!!) پیدا کردیم
http://en.wikiarquitectura.com/index.php/School_of_Information_Science_Argentina
کسی میتونه کمکی کنه؟
 

Similar threads

بالا