زمینلرزهها میتوانند باعث وقوع زلزله در آن سوی کره زمین شوند
زمینلرزهها میتوانند باعث وقوع زلزله در آن سوی کره زمین شوند
نتایج یک مطالعه نشان میدهد زلزله شدیدی نظیر زلزله ویرانگر جنوب غرب چین میتواند باعث وقوع زمینلرزههای دیگری در مناطق دور دست در سراسر جهان شود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس، سرپرست این گروه تحقیقاتی گفت این کشف غیرمنتظره میتواند به پیشبینی بهتر شدت و فراوانی پسلرزهها کمک کند.
گروهی از محققان آمریکایی دریافتند ۱۲زلزله از ۱۵زلزله شدیدی که از سال ۱۹۹۰با قدرت ۷ریشتر به بالا رخ داده است امواج سطحی ایجاد کردهاند که به بروز لرزههای ضعیفتر در شبکههای گسل در قارههای دور دست انجامیده است.
زلزله چین که قدرت آن ۸ ریشتر ثبت شده در این مطالعه مورد بررسی قرار نگرفته است. نتایج این مطالعه در مجله Nature Geoscience منتشر شده است. «تام پارسونز» از سازمان زمینشناسی آمریکا میگوید حرکت امواج سطحی زلزله امری اثبات شده است.
اما بیشتر دانشمندان گمان میکردند زلزلهها که به صورت پویا رخ میدهند و یک مورد خاص هستند درواقع همیشه و همهجا رخ میدهند.
زلزله بسیار قدرتمند سال ۲۰۰۴ در آبهای نزدیک سوماترا در اندونزی حوادث لرزهای تا آلاسکا، کالیفرنیا و اکوادور ایجاد کرد.
این مطالعه نشان داد احتمال وقوع زلزله در مناطق دوردست بلافاصله بعد از یک زلزله بزرگ ۹۵درصد افزایش مییابد.
احتمال این که بلافاصله بعد از یک زمینلرزه شدید در نواحی دوردست زلزله روی دهد بیش از ۹۵درصد بیشتر از احتمال وقوع زلزله قبل یا بعد از یک زلزله بزرگ است.
با آن که حرکات زمین که در اثر زلزلههای مناطق دور دست ایجاد میشود معمولا کوچکتر است و ۳تا ۵ریشتر قدرت دارند، اما هیچ دلیلی وجود ندارد که شدیدتر یا با همان شدت زلزله اولیه رخ ندهند.
«پارسونز» در تحقیقات قبلی خود هشت مورد زلزله را در ربع آخر قرن بیستم شناسایی کرده است که وقوع یک زلزله ۷ ریشتر به بالا باعث زلزلههایی با قدرت بیشتر شده است.
برای اندازهگیری تأثیر یک زلزله شدید در سایر نقاط زمین، این محققان دستگاههای لرزه نگار باند پهن را از بیش از ۵۰۰ ایستگاه که جزو شبکه نظارت جهانی هستند بررسی کردند.
محققان با جستجوی زلزلههایی که کمترین فراوانی را داشتند و پس از کنار گذاشتن زلزلههایی که بیشترین فراوانی را داشتند، به افزایش شدیدی در شمار زلزلههای ناشی از یک زلزله شدید دور دست علیرغم قرار داشتن در دو محیط تکتونیک مستقل از هم پی بردند.
مسئله مهم، پس لرزهها و اتفاقات بعد از وقوع یک زلزله شدید است. دو فرضیه در مورد نحوه وقوع این پسلرزهها مطرح است.
تحریک ایستا که در فاصله چند گسل از پارگی گسل اصلی رخ میدهد اغلب به صورت اثر آبشاری است. اما این تأثیر به تدریج در یک شعاع ۱۰۰تا ۲۰۰ کیلومتر کمتر میشود.
افزایش فعالیت زلزله فراتر از یک منطقه را تنها میتوان با تحریک پویایی توضیح داد. این امواج لرزهای در سطح زمین حرکت کرده و دامنه خود را حفظ میکنند و حتی در فواصل طولانی هم ضعیف نمیشوند.
راز پیشبینی پسلرزههای یک زمینلرزه نظیر زلزله چین، جدا کردن نقش تحریک پویا و ایستا است.
«پارسونز» میگوید میتوان مطالعه را از پسلرزهها آغاز کرد، اما باید بدانیم چند درصد پسلرزهها ناشی از تحریک پویا هستند زیرا این تأثیر گذراست و باقی نمیماند. زمانی که این امواج عبور کنند تأثیرشان از بین میرود و دیگر جایی برای نگرانی وجود ندارد.
منبع: مرکز عمران ایران (به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی)