نظر خود را در مورد این مهم اعلام نمایید

[Boomesa]

با سلام

ممنون می شوم که دوستان مطلب زیر را مطالعه نموده و نظرشان را در مورد پیام آن اعلام نمایید.


با تشکر

 

[Phyto]

آب : نفت قرن ٢١ ام (قسمت اول)

گروه بوم سا

خارج از دیدگاههای کلان و استراتژیک منطقه ای که هر یک به تنهایی بحثهایی طولانی و تخصصی را درخصوص مبحثی مهم به نام «آب» می طلبد. در این نوشتار طولانی که به اجبار در ٢ قسمت منتشر می شود،هدفی بسیار ساده و در عین حال مفید و عملی دنبال خواهد شد: ما اکنون در جامعه خود و در هر منطقه جغرافیایی از کشور ایران، منطقه کم آب،پر آب، دارنده باران کم و یا زیاد برای حفظ این ثروت با ارزش و بی جایگزین چه می توانیم بکنیم؟آیا هر یک از ما به عنوان فردی جوان،میانسال و سالخورده اصلاً نقشی در نحوه مصرف آب موجود کنونی در شیرهای آب منزل،محل کار و ... خود داریم یا فقط یک ناظر هستیم و از دیگران انتظار تصمیم گیری و عمل داریم؟اهمیت آب با شواهد و قراین موجود در دنیا و کشورمان در حال آشکارتر شدن است. امید است که لحن چند جانبه و ساده این نوشتار کمکی به دوستداران محیط زیست و حیات در این آب و خاک بنماید.

(در تهیه این نوشتار سعی بر ذکر منابع بوده است لذا استفاده از این مقاله با ذکر منبع بلامانع است.) عبارتی که هر بار به نحوی در مقالات اقتصادی و اجتماعی جراید مهم کشورهای توسعه یافته تکرار می گردد و حکایت از معنایی ژرف برای کسانی است که زندگی و سرزمینشان را هم متعلق به خود و هم نسل های آتی می دانند. از اینرو لزوم ارتقاء آگاهی های عمومی، فرهنگ سازی و تذکر و یادآوری موارد مهم و ضروری برای همه ما از یکسو و انجام سرمایه گذاریهای لازم و صحیح از سوی دیگر می تواند مانعی بر هزینه های کلان بابت بهداشت و درمان شده و کشور را نیز ز بحرانهای ناشی از اشتباهات پیش پا افتاده و روزمره عادات غلط مصرف آب نجات دهد. نگاهی کوتاه بر مصرف سرانه آب در ایران مصرف سرانه آب در هر شهر و کشوری به عوامل مختلف نظیر موقعیت جغرافیایی شهر، درجه حرارت، عادات و رسوم و فرهنگ، میزان صنعتی و پیشرفته بودن شهر و... بستگی دارد. هر چند مصرف بیش از حد آب در تمامی اقوام امری نکوهیده است لیکن همواره میزان مصرف آب در کشورهای دنیا به‌عنوان یکی از شاخص‌های توسعه و بهداشت در نظر گرفته می‌شود. به‌عنوان مثال میزان مصرف سرانه آب در کشورهای آمریکا و کانادا حدود ۵٠٠ الی ۷٠٠ لیتر به ازای هر نفر در شبانه روز و در اروپا حدود ١٠٠ الی ٣٠٠ لیتر در روز است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) مقدار متوسط سرانه ١۵٠ لیتر را برای برآوردن نیازهای بهداشتی روزانه هر نفر تعیین کرده است.[١] اما همانگونه که قابل حدس می باشد در کشور ما روایات و اعداد مختلفی برای مصرف سرانه آب ذکر شده که در زیر به اجمال اشاره می گردد: - معاون نظارت و بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب کشور گفت: سرانه آب مصرفی خانگی در کشور به ازای هر نفر روزانه ١۵۶ لیتر است.(اردیبهشت ١۳۸۸) [٢] - وزارت نیرو: میانگین آب مصرفی سرانه جهان حدود ۵۸٠ مترمکعب برای هر نفر در سال است که این رقم در ایران حدود ١٣٠٠ مترمکعب در سال می باشد.(شهریور١۳۸۸) [۳] - مشاور وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مهندسی آبفا کشور گفت: هم اکنون سرانه مصرف آب کشور در مناطق مختلف بر اساس وضعیت اقلیمی و جغرافیایی مناطق متفاوت است، اما میانگین کلی سرانه آب کشور حدود ١۶٠ لیتر است. و در ادامه متذکر شدند که هم‌اکنون بالاترین سرانه مصرف آب کشور مربوط به مردم تهران با سرانه مصرف ٣۵٠ لیتر آب در شبانه‌روز است. (خرداد١٣۸۹) آب مجازی: شاخص مهم دیگر در تعیین مصرف سرانه آب آب مجازی به مصارف غیرمستقیم آب اتلاق می گردد.یعنی مقدار آبی که برای تولید یک محصول و حتی ارائه خدمات خاص از لحظه شروع فعالیت تا پایان فرآیند تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان نمونه، برای تولید یک کیلوگرم غلات به طور متوسط نیاز به مصرف یک تا ۲ متر‌مکعب آب است.[٣]و برای تولید یک کیلوگرم گوشت چهار هزار و ۵٠٠ لیتر آب مورد استفاده قرار می گیرد[ ۴] که در این زمینه نیز طبق اظهارات مسؤولان، ایران جزو بالاترین مصرف کنندگان آب مجازی در جهان است. با مروری بر آمار و اعداد مصرف سرانه یعنی میزان آبی که ما هر روز به نحوی مصرف کننده آن هستیم،من و شما در کجای این مصرف قرار داریم؟ آیا نقش و مسؤولیتی در مصرف بالای آب شهر و کشور مان برای خود قائل هستیم یا خیر؟ الگوی بهینه مصرف آب [٣]شنبه٢۶ شهریور ١۳۹۰ ​ طبق الگویی که متخصصان برای مصرف سرانه آب خانگی تا سال ۹٠ برای هر فرد در شبانه روز پیش بینی و طراحی کرده‌اند به قرار زیر می باشد: نوع مصرف​ ​ حداقل (لیتر)​ ​ حداکثر (لیتر)​ ​ آشامیدن ٣ ​ ​ ٥ پخت و پز ٥ ١٠ استحمام ٢۵ ۵٠ لباسشویی ١٠ ٢٠ ظرفشویی ٥ ١۵ دستشویی و توالت ٢٠ ۳٠ شست و شوی خانه ۳ ١٠ کولر و تهویه مطبوع ٢ ​ ​ ٥ متفرقه ٢ ٥ جمع​ ۷۵​ ​ ١۵٠​ ​ ​ اما آمارها نشان می‌دهد طی ٣٠ سال اخیر مصرف آب در ایران بیش از ٣ برابر و مصرف سرانه بیش از ۴ برابر شده است. متخصصان می‌گویند چنانچه یک بررسی ساده آماری نسبت به سایر کشورها با تهران در مورد میزان مصرف آب صورت گیرد نشان می‌دهد مصرف آب در تهران به مراتب بیشتر از مصرف سرانه آب در مکان‌هایی است که از نظر آب و هوایی، زندگی اجتماعی و اقتصادی در ردیف تهران قرار دارند که این موضوع نیازمند توجه ویژه به مدیریت مصرف آب است، .... چند سال پیش تحقیقی در این باره در کاشان صورت گرفت که نشان داد به دلیل این که این شهر با کمبود آب مواجه بود، آموزش‌هایی برای راه‌های صرفه‌جویی صورت گرفت و این آموزش‌ها تاثیر قابل توجهی بر جای گذاشت. نتایج تحقیقات نشان داد میزان آگاهی مردم درباره ضرورت صرفه‌جویی با میزان کاهش مصرف آب تاثیر معنی‌داری دارد. کمبود اطلاع از میزان مصرف و الگوی بهینه مصرف آب، کمبود اطلاعات درباره عوامل افزایش تقاضا، پایین بودن قیمت آب، تصور مردم از آب به عنوان کالای ارزان‌قیمت، پایین بودن قابلیت پذیرش جامعه برای اجرای فعالیت‌های مدیریت تقاضا و مقاومت در برابر تغییر روش‌های سنتی آبیاری از جمله مهم‌ترین موانعی است که در مدیریت تقاضای آب وجود دارد ولی کارشناسان تاکید دارند بسیاری از موانع به آسانی به وسیله آموزش و افزایش آگاهی‌های عمومی و استفاده از ابزارهای قانونی قابل برطرف شدن هستند. از این رو آنان یکی از پارامترهای اصلی و مهم مدیریت مصرف آب را دستکاری قیمت‌ آب می‌دانند و معتقدند تعیین قیمت مناسب برای آب، هم موجب صرفه‌جویی و هم باعث کاربرد بهینه آن در مصارف صنعتی، تجاری و شهری می‌شود و شرکت‌های آب و فاضلاب می‌توانند از افزایش درآمد فروش آب، بسیاری از هزینه‌های آبرسانی، تصفیه و تامین آب را تامین کنند و حتی به ارتقای سیستم‌های آبرسانی، لوله‌کشی و تصفیه‌خانه‌ها بپردازند، اما با نرخ‌گذاری آب که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفت و حتی با وجود اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، هنوز دولت نتوانسته به نرخ واحدی درباره‌ آن دست یابد، چراکه این امر تحت تاثیر ملاحظات سیاسی ـ اجتماعی قرار دارد. جالب است که در برخی از استان‌های کشور مانند چهارمحال ‌و بختیاری، میانگین فروش آب کمتر از قیمت تمام‌شده آن در شرکت‌های آب و فاضلاب است. بر این اساس وزارت نیرو معتقد است که هزینه تولید آب در استان‌های مختلف بنا به شرایط اقلیمی، اقتصادی و حتی سیاسی متفاوت است و یافتن فرمولی که براساس آن بتوان میانگین قیمت آب در کل کشور را به دست آورد کار زمانبری است و باید تمام جوانب آن مورد بررسی قرار گیرد. از این منظر کارشناسان وزارت نیرو معتقدند در برخی نقاط کشور مانند تهران عدم تاثیرپذیری کاهش مصرف آب با افزایش قیمت مشخص است و از این رو قیمت‌گذاری تصاعدی آب به تنهایی سیاستی موثر برای ایجاد انگیزه کاهش مصرف نخواهد بود و مستلزم یافتن راه‌هایی برای مدیریت مصرف است. عدم اتلاف آب،عدم اتلاف پول از آنجایی که طبق اشارات مسؤولان(در بخش قبل)، میانگین مصرف سرانه آب بخصوص در کلان شهرها بالاتر از حد استاندارد مصرف قرار دارد(۳۵٠ لیتر آب در روز مربوط به شهر تهران).فقط با چند تغییر در نحوة استفاده از آب که باعث بالا بردن کارایی می شود، می توان حداقل٢٠% صرفه جویی نمود و شرایط مصرف را تصحیح کرد. اگر در زندگی شهری و روستایی تمام خانه ها شیرآلات و وسیله های آبدهی سالم و درست با راندمان مصرف بالا داشته باشند و در بخش کشاورزی امکان آبرسانی به زمین های زراعی با کمترین هدردهی وجود داشته باشد، کشور بیش از چندین برابر آب مصرفی مورد نیاز خود که میلیاردها ریال ارزش دارد را می تواند ذخیره نماید. قطعاً زمانی که آب با راندمان بالا مورد استفاده قرار گیرد و هدر نشود، میزان سرمایه گذاریهای لازم زیربنایی و امکانات و تسهیلات عملیاتی برای فاضلابها و آب های هدر رفته کمتر می شود. حفظ آب،حفظ انرژی مقدار قابل توجهی انرژی برای نقل و انتقال و آماده کردن آب روزانه مصرفی شما مصرف می گردد. متأسفانه آرشیو محاسبات مستندی، از میزان کیلووات ساعت انرژی برق مصرفی شرکت آب و فاضلاب در دست نیست ولی با اذعان خود مسؤولان در بالا بودن میزان هدر دهی آب مصرفی،قطعاً می توان با انرژی مورد استفاده هدر رفته برق چندین میلیون خانه را بطور کامل تأمین کرد. بطور مثال، شیر آبی که به مدت ۵ دقیقه باز باشد، میزان انرژی برق مصرفی یک لامپ تنگستن ۶٠ کیلووات در مدت ١۴ ساعت را مصرف می نماید. با کاهش مصرف آب خانگی نه تنها شما می توانید به کاهش مصرف انرژی موردنیاز برای تهیه و تصفیه آب قابل مصرف و شرب کمک نمایید بلکه می توانید به تغییرات آب و هوایی و جوی امروز زمین نیز کمک نمایید. در حقیقت: - اگر از هر صد منزل یکی با نوکردن لوازم مصرفی(عمدتاً شیرآلات)راندمان مصرف آب را افزایش دهد، می توان حدود ١٠٠ میلیون کیلووات ساعت برق در سال ذخیره کرد- و از انتشار ٠٠٠ ۸٠٠ تن گاز گلخانه ای جلوگیری نمود. این مقدار تقریباً برابر است با خروج(حذف) سالانه ٠٠٠ ١۵ خودرو از خیابانهای یک شهر! کارآمدی مصرف آب و محیط زیست کاهش ذخایر آبی و آبهای زیرزمینی می تواند تأمین کنندگان آب،سلامت بشری و محیط زیست را به شرایط بسیار پر خطری هدایت نماید. سطوح پایین آب در ذخایر زیرزمینی می تواند باعث افزایش و توزیع بالایی از آلودگی طبیعی و انسانی شود.و بالعکس استفاده هر چه بهتر و مناسبتر از آب نیز در مقابل می تواند کمک به نگهداری سالم آبهای زیرزمینی و حفاظت از سلامت تک تک انسانها و محیط زیست اطرافمان گردد. پیچیدگی قدرت و نفوذ آب در وضعیت اقتصاد کشورها حیرت آور است.آب به تنهایی توان ایجاد محدودیت در هرگونه توسعه شهری را دارا می باشد و از اینرو بانکدارها و شرکتهای بزرگ آب را تنها محدودیت طبیعی برای رشد اقتصادی دانسته اند. ​ Margaret Catley-Carlson, Vice-Chair, World Economic Forum​

 

[Phyto]

هدف طرح موضوع
سعی بر آن است تا با ارائه راههای عملی و پیشنهادهای ساده زیر عاملی برای افزایش راندمان آبدهی شیرآلات و ... منازل و خدمات بوده و در نهایت شرایط و بستر دیدگاهی مناسب حفاظت از آب مورد نیاز کشور در عموم مردم و در هر رده تحصیلی و موقعیت اجتماعی (از نوجوانان باهوش تا پدربزرگ ها و مادربزرگهای عزیز- از خانه داران محترم تا کارخانه داران کشور و...) ممکن گردد:
✽ ترویج ارزش و کارایی آب (هم به جهت ارزش تطهیر آن در تمامی ادیان و اشاره آنها به پرهیز از اسراف و هم به جهت حفظ بقاء که بدون درک ارزش آن امکان پذیر نیست)؛

✽ تأمین آب مصرف کننده ها با راههای ساده و بهتر جهت امکان صرفه جویی،هم از طریق بر چسب راهنما برای بعضی از محصولات مصرف کننده آب و هم تهیه منابع اطلاعاتی برای کمک به استفادههر چه بهتر مردم از آنها؛

✽ ترغیب و تشویق نوآوران در تولید؛

✽ کاهش مصرف آب و تقلیل فشار بر منابع آب و زیرساختهای آن؛
هدف از چنین مقالاتی در بوم سا ترغیب جستجو برای راهکارهایی است که بتوان با انتخاب روشهای هوشمندانه مصرف آب، هم باعث صرفه جویی مالی برای مصرف کنندگان شد و هم امکان رعایت استانداردهای زیست محیطی در حد (بسیار) قابل قبول شد.

آب یک ماده حیاتی برای بقاء همه نوع جاندار در سیاره زمین می باشد و شرایط تهیه آن محدود است.کره زمین ممکن است در فضای خارج از اتمسفر خود (مانند کره ماه) از مناطق آبی رنگ فراوانی پر شده باشد، ولی در حقیقت کمتر از ١% آن جهت استفاده در دسترس انسانها قرار دارد.بقیه یا آبهای شور اقیانوس ها و یا آبهای تازه منجمد شده در دو قطب شمال و جنوب هستند و یا کاملاً غیرقابل دسترس می باشند.درحالی که جمعیت و تقاضا برای منابع آب تازه در حال افزایش است،امکان تأمین آن ثابت باقی مانده است.

یک مثال مؤثر جهت توضیح دلیل بیان این موضوع ، رشد قابل توجه مدیریت آب در کشور ایالات متحده است. در تمامی نقاط این کشور اجتماعاتی برای مقابله با مشکلات تأمین آب و درنظرگیری زیرساختهای آبی با جدیت تمام آغاز بکار کرده اند.
باید درنظر داشت که گرچه وسعت این کشور با ایران قابل مقایسه نیست ولی به جهت تنوع مناطق آب و هوایی، شباهتهایی بین مناطق کوهستانی و خشک آن با مناطق مشابه در ایران وجود دارد و لذا با اقتباس از آنها باید مدیریت آب و نوع مصرف را بررسی کرده و هر کس در حد یک شهروند و ایرانی وظیفه انسانی،مذهبی و ملی خود را جهت اصلاح الگوی مصرف آب بجا آورد.

چه می توانیم بکنیم؟
همزمان با تصحیح مدیریت کلان کشوری، فقط با اعمال چند تغییر کوچک در برنامه روزانه خود،شما می توانید در مصرف آب و هزینه مربوط به این حامل انرژی صرفه جوئی نمایید و آب موجود را برای آینده خود و نسل های آتی محافظت کنید.

ردیف​ ​	محل مصرف​ ​	روشهای صرفه جوئی​ ​
١​ ​	آشامیدن​ ​	تهیه آب خنک موردنیاز از آب یخچال و یا با استفاده از چند قطعه یخ در لیوان آب ولرم به جای بازگذاشتن ممتد شیر آب برای خنک شدن آن​
٢​ ​	پخت و پز​ ​	الف)خیساندن سبزی قبل از شستن ب)قراردادن خوراکی منجمد شده در هوای آزاد یا مایکروو جهت باز شدن یخ زدگی آن ج) در شستشوی سبزیجات و میوه ها ابتدا قراردادن آنها در ظرفشویی یا کاسه بزرگ پر از آب و پس از شستشو آب کشی کامل آنها
٣​ ​	استحمام​ ​	الف)استفاده از وسایل کاهنده مصرف آب مانند سردوش و سرشیرهای پودرکننده و شیرهای اهرمی ب)کاهش زمان دوش گرفتن به کمتر از ۵ دقیقه (a)
٤​ ​	ماشین لباسشویی​ ​	مقدار لباسهای کثیف به اندازه ظرفیت کامل ماشین لباسشوئی باشد. (b)
٥​ ​	ظرفشویی(با ماشین)​ ​	الف)مقدار ظرفهای کثیف به اندازه ظرفیت کامل ماشین ظرفشوئی باشد
	ظرفشویی(با دست)​	ب)مرحله اول: شستن چربی و کثیفی ظروف با میزان کف مناسب شوینده و مرحله دوم: آبکشی آن ظروف
٦​ ​	دستشویی و توالت​ ​	الف)استفاده از یک لیوان آب در هنگام مسواک زدن (c) ب)عدم باز گذاشتن شیر آب بطور مداوم (c) ج)یک بطری پر از آب در بسته یا یک کیسه شن جهت کاهش ظرفیت مخزن فلاش تانک یا سیفون توالت درون آن قرار دهید.
٧​ ​	شست و شوی خانه​ ​	الف)برای نظافت حیاط بجای آب از جارو استفاده نمایید. ب)با توجه به کمبود آب نیازی به شستشوی پیاده رو جلوی منزل نمیباشد.
٨​ ​	کولر و تهویه مطبوع​ ​	الف)کولر را در سایه نصب نمایید یا پوشش مناسب برای آن بکار برید. ب)کنترل نشت کولر
٩​ ​	شست و شوی ماشین​ ​	بجای شستن با شلنگ از اسفنج و چند سطل آب استفاده کنید.
١٠​ ​	آبیاری فضای سبز​ ​	الف)استفاده از آبپاش به روش بارانی و یا آبیاری قطره ای (d) ب)آبیاری باغچه در شب
١١​ ​	هدر رفت​ ​	الف) کنترل نشتی لوله کشی،شلنگ،اتصالات،مخازن و شیرها ب) عایق کاری لوله های گرم و سرد جهت جلوگیری از هدر رفت بمنظور گرم یا سرد شدن آب خروجی ج)آموزش کودکان برای بستن به موقع شیر آب د)قبل از پاسخ به زنگ تلفن با درب،شیر آب را ببندید ی)هنگام وضو گرفتن و شستشو دست ها یا باز و بسته کردن به موقع شیر آب حداقل بین۵ تا ١٠ لیتر آب صرفه جویی می شود. ه)در زمان مسافرت شیر فلکه اصلی منزل را ببندید. و)تعویض واشر شیرهایی که چکه می کنند(e)

​

(a) قدرت دوش
مشکل: یک وان حمام حدود ٢۶٠ لیتر آب نیاز دارد،در حالیکه در یک حمام پنج دقیقه ای ۳۸ تا ۹٥ لیتر آب استفاده می گردد.

راه حل: ١- اگر از وان استفاده می کنید،بلافاصله درپوش سوراخ حمام را گذاشته و با دمای موردنظر وان را پر کنید. تا بیشتر از آن آب مصرف نشود.
٢- با کاستن هر دقیقه از مدت زمان دوش گرفتن، بین ٢٠ تا ۴٠ لیتر آب صرفه جویی می شود.


(b) استفاده از ماشین لباسشویی در حداکثر ظرفیت
مشکل: متوسط آب مصرفی ماشین لباسشویی در بعضی از انواع آن (بخصوص از نوع درب از بالا) بالا است و حدود ١۵۵ لیتر در هر بار شستشو می باشد.

راه حل: استفاده از ماشینهای لباسشویی با کارائی بالاتر که کمتر از ١٠۵ لیتر آب در هر بار شستشو استفاده می شود.برای بیشترین صرفه جوئی در مصرف آب،می توان عمل شستشو در ماشین های لباسشوئی را برای حداکثر البسه ممکن یا برای اندازه مناسبی از آنها انتخاب نمود.

(c) شیر آب بسته!
مشکل: میانگین نرخ جریان آب در سینک دستشویی ۸ لیتر در دقیقه است.

راه حل: صبح و به هنگام خواب، زمانی که دندانتان را مسواک می زنید شیر آب را ببندید.بدین گونه می توانید تا ٣٠ لیتر آب در روز صرفه جوئی نمایید که برابر است با حدود ۹٠٠ لیتر در ماه!

(d) برخورد عاقلانه در مصرف آب
مشکل: در یک خانه حیاط دار حداقل ٣٠ درصد از آب مصرفی بیرونی آن مربوط به آبیاری است.بعضی از متخصصان تخمین می زنند که بیش از ۵٠ درصد آب باغبانی،بدلیل تبخیر یا آبدهی مازاد و سرریز کردن به هدر می روند.

راه حل: سیستمهای آبیاری قطره ای بین ٢٠ تا ۵٠ درصد کمتر از آب دهی به روشهای مرسوم موجود در سیستم های آبپاش اتوماتیک روی زمین،آب مصرف می نماید.آنها همچنین کارائی بسیار بالاتری از آبپاشهای اتوماتیک دارند چون آب بدلیل باد،سیلاب و تبخیر از میان نمی رود. اگر سیستم روی زمینی شما ۴٠٠ مترمکعب در سال آب مصرف کند،شما با انتخاب نصب آبیاری قطره ای بطور بالقوه می توانید بیش از ۸٠٠ مترمکعب آب بیشتراز مدت زمان آبیاری ذخیره نمایید.

e) تعمیر نشت آب!
مشکل: دستشویی نشت کننده که سرعت آبچکان آن یک قطره آب در ثانیه می باشد می تواند بیش از ٦-١٠ مترمکعب آب در هر سال هدر دهد.

راه حل: اگر از نشت آب مطمئن نیستید،کنتور آب را در یک دوره زمانی دو ساعت قبل و بعد از هنگامی که مصرف آبی وجود ندارد،بخوانید.اگر دستگاه دقیقاً همان اندازه قبلی نباشد،احتمالاً نشتی آب وجود دارد.

مشکل: اگر در توالت فرنگی نشت آب باشد،می تواند حدود ١ مترمکعب آب در روز را هدر دهد.

راه حل: برای اطمینان از وجود نشت،قطره ای از رنگ خوراکی را درون تانگ آب قرار دهید،اگر رنگ بدون کشیدن سیفون در کاسه دیده شود،نشت آب در آن هست.

اغلب کودکان و بعضی از بزرگسالان از ایستادن زیر دوش آب گرم در تمام مدت استحمام لذت می برند. با توجه به اینکه هر دقیقه بین ۱۰ تا ۲۰ لیتر آب از دوش خارج می شود ، حتی اگر مدت استحمام ۱۰ دقیقه باشد ، حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ لیتر آب وارد چاه یا شبکه فاضلاب می شود.

منابع:
[١] : http://hamshahrionline.ir
[٢]: http://www.farsnews.com
[٣] : http://www.jamejamonline.ir
[٤] : http://www.eghtesadna.com (بخش آب-کشاورزی)
[۵] : از موسسه اطلاع رسانی طعام اسرار
http://www.epa.gov
مقاله «مدیریت تقاضای منابع آب در کشور» ، مسعود تجریشی و احمد ابریشم چی(از دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف)