ماده 162- قبل از اتصال كابل هدايت برق به دستگاه آتش كن , مدار انفجار را بايد توسط اهم متر آزمايش نموده و پس از حصول اطمينان از صحت مدار , سيمهاي اصلي هدايت برق را به دستگاه متصل كرد .
ماده 163- اتصال كابل هدايت برق به سيم چاشنيها و همچنين به دستگاه آتش كن منحصراً ً توسط آتشبار و پس از اتمام خرجگذاري و آزمايش مدار و دور شدن كمك آتشباران از جبهه كار انجام گيرد .
ماده 164- پس از خرجگذاري بايد چالها را به طول معين و با موادي كه طبق طرح تعيين شده است مسدود نمود .
ماده 165- زمان و محل عمليات آتشباري بايد با اطلاع مسئول معدن و مسئول ايمني باشد .
ماده 166- آتشبار موظف است اقدامات زير را هنگام عمليات آتشباري بعمل آورد :
- الف - از برقراري تهويه در جبهه كارهاي زير زميني اطمينان حاصل نمايد .
ب - گل يا مواد مسدود كننده چالها را به اندازه كافي در اختيار داشته باشد .
پ - دستگاه آتش كن برقي را قبل از هر نوبت عمليات آتشباري آزمايش و نتيجه را در دفتر مخصوص ثبت نمايد .
ت - قبل از آتشباري از ورود اشخاص به محل عمليات جلوگيري نمايد . در معادن زيرزميني حداقل فاصله اشخاص تا محل عمليات 80 متر مي باشد .
ث - چند دقيقه قبل از انفجار با صداي بلند يا هر وسيله مطمئن ديگر شروع انفجار را به سايرين خبر دهد . همچنين قبل از انفجار با همان وسيله خاتمه عملات را اعلام نمايد .
ج - بعد از همه محل كار را ترك كند .
ماده 167- در صورتيكه آتشبار جهت حفاظت از پناهگاه خاصي استفاده مي كند , فاصله پناهگاه تا محل آتشباري بايد حداقل 80 متر باشد در معادن زيرزميني در صورت نبودن پناهگاه فاصله آتشبار از محل آتشباري در تونلهاي مستقيم بايد حداقل 200 متر باشد .
ماده 168- آتشبار بايد پس از حصول اطمينان از انفجار كليه چالها و سپري شدن مدت كافي (حداقل 15 دقيقه) به اتفاق استاد كار محل را بازديد و در صورتيكه خطري از نظر گازهاي سمي و مضر موجود نبوده و كارگاه را ايمن تشخيص دهد اجازه ادامه كار بدهد .
ماده 169- در آتشباري با تأخير انفجار در چالها , آتشبار بايد تعداد انفجار ها را بادقت شمارش نمايد . چنانچه متوجه شود كه چالي آتش نگرفته است , در آتشباري با فتيله اطمينان پس از نيم ساعت و در آتشباري با چاشني الكتريكي پس از 15 دقيقه اقدامات لازم براي از بين بردن خطر چال آتش نگرفته را آغاز نمايد.
ماده 170- براي از بين بردن خطرات ناشي از چال آتش نگرفته بايد به ترتيب زير عمل شود :
الف- از نقطه اي به فاصله حداقل 40 سانتيمتر از دهانه چال آتش نگرفته و به موازات آن چال جديدي حفر و پس از خرجگذاري آن را آتش نمود .
ب“- بارگيري سنگهايي كه در انفجار اخير فروريخته مي شود بايد با حضور استاد كار انجام گيرد تا در صورتي كه فشنگهاي منفجر نشده اي باقي مانده به جايگاه موقت نگهداري مواد تحويل گردد .
ت“- تا خاتمه كليه عمليات فوق , ورود ساير افرادي كه در اين مورد وظيفه اي تدارند ممنوع است .
ماده 171- آتشبار نبايد چالهاي خرجگذاري شده را رها نموده و قبل از آتشباري آنها به كار ديگري مشغول شود.
ماده 172- كليه چالها ي خرجگذاري شده بايد در يك نوبت منفجر شود .
ماده 173- حفر چال جديد در ته چال قبلي ممنوع است .استاد كار موظف است اين قبيل چالها را با قطعه چوبي مسدود نمايد .
ماده 174- چنانچه هنگاه لق گيري و خاك برداري به وجود چال منفجر نشده پي برده شد و يا احتمال چال منفجر نشده وجود داشته باشد بايد بلافاصله كار متوقف و كليه افراد محل را ترك نموده و مرتب به اطلاع مسئولين رسانده شود .
ماده 175- اقدام لازم براي از بين بردن چال منفجر نشده منحصراً با نظارت آتشبار انجام شود .
ماده 176- چنانچه آتشبار نتواند براي از بين بردن چال منفجر نشده اقدام كند لازم است بلافاصله مسئول معدن يا مسئول ايمني معدن را در جريان امر قرار دهد .
ماده 177- اگر به عللي يك يا چند فشنگ چاشني گذاري شده مورد استفاده قرار نگيرد , آتشبار موظف است بلافاصله و قبل از آتش كردن چالها , چاشني اين فشنگها را خارج كرده و آنها را به جايگاه موقت نگهداري مواد منتقل نمايد .
ماده 178- در حال چاشني گذاري در چالها اگر احتمال رعد و برق وجود داشت بايد كار را تا قطع كامل رعد و برق تعطيل كرد .
ماده 179- در زمان اتصال چاشنيها به همديگر تا شعاع 30 متري از محل نبايد از راديو , وسايل ترانزيستوري و كليه وسايل پخش امواج الكتريكي استفاده شود .
ماده 180- براي منفجر كردن مواد ناريه به طريقه الكتريكي نبايد از سيمهاي بدون روپوش استفاده كرد . استفاده از برق شبكه معدن براي انفجار چاشني ممنوع است .
ث“- مقررات ويژه معان ذغال سنگ
ماده 181- استفاده از فتيله معمولي و فتيله انفجاري در معادني كه در آنها گاز ذغال يا گرد ذغال سنگ وجود دارد ممنوع است و آتشباري فقط بايد با چاشني ايمن صورت گيرد . همچنين در اين معادن استفاده از چاشني تأخيري معمولي در كارگاههاي استخراج ممنوع است .
ماده 182- در معـادن داراي گاز ذغـال يا گرد ذغال سنگ منحصراً بايد از دستگاههاي آتش كن مخصوص اين معادن استفاده شود .
ماده 183- در موارد زير آتش كردن چال ممنوع است:
- الف - وقتي كه غلظت گاز ذغال در محل انفجار از يك درصد بيشتر باشد .
ب - موقعي كه خطر سرايت انفجار به محلهاي متروكه و حفريات و شكستگيهايي كه در آنها گاز ذغال جمع شده موجود باشد .
ماده 184- كابل هدايت برق براي آتش باري بايد داراي روپوش عايق باشد .
ماده 185- در معدن داراي گاز ذغال منحصراً بايد از مواد منفجره مجاز (ضد گاز ذغال) براي آتشباري در جبهه كارهاي ذغالدار استفاده شود .
ماده 186- ميزان مصرف مواد منفجره براي هر چال نبايد از مقداري كه كارخانه سازنده تعيين كرده است تجاوز نمايد .
ماده 187- در معادن داراي گرد ذغال سنگ قبل آتش كردن چالها بايد محوطه اطراف جبهه كار به اندازه كافي آب پاشي شود.
ماده 188- قـبل از خرجگذاري آتشبار بايد هواي اطراف جبهه كار را تا شعاع 30 متري آزمايش نمايد تا در صورتيكه عيار گاز از يك درصد تجاوز كند از خرجگذاري خودداري نموده و مرتب را به مسئول ايمني معدن اطلاع دهد .
ماده 189- چالها بايد پس از خرجگذاري بامواد غير سوختي و غير سيليسي مسدود شوند .
ماده 190- استفاده از مواد منفجره فقط بايد بصورت فشنگ باشد .
فصل 7 - باربري در معادن
الف- باربري ريلي در راه افقي
ماده 191- راههاي افقي باربري با راه آهن بايد داراي شيب مناسبي باشد كه حركت واگن خودبه خود انجام نگيرد.
ماده 192- حداقل فاصله بين ديواره راهها با بدنه وسيله نقليه نبايد در يك طرف از 20 و در طرف راهرو از 60 سانتيمتر كمتر باشد . در تونلهاي با سطح مقطع كوچك مي توان اين فاصله را تا 40 سانتيمتر كاهش داد مشروط بر آنكه در فواصل هر يكصد متر جان پناههايي با ابعاد و ظرفيت حداقل چهار نفر احداث گردد و محل اين جان پناهها بايد بترتيبي علامتگذاري شود كه از دور مشخص باشند .
ماده 193- راههاي باربري بايد تميز و خالي از قطعات سنگ و ساير موانع ديگر باشد .
ماده 194- سوار شدن روي وسيله نقليه به استثناي وسيله اي كه براي نفر بري كارگران اختصاص دارد ممنوع است .
ماده 195- براي كنترل حركت واگنها و همچنين متوقف كردن آنها در مواقعي كه آنها را به يكديگر وصل يا از يكديگر جدا مي كنند بايد كفشك ترمز همچنين بستها يا وسايل مناسب ديگر به اندازه كافي تهيه و بكار برده شود .
ماده 196- وسايل اتصال واگنها به يكديگر بايد از نوعي باشد كه براي بستن يا باز كردن آنها كارگر مجبور به قرارگرفتن بين دو واگن نباشد .
ماده 197- در جلوي وسيله كشش بايد چراغ با نور كافي نصب گردد .
ماده 198- در پشت آخرين واگن هر قطار بايد چراغ قرمز نصب شود .
ماده 199- در مواقعي كه از لوكوموتيو ديزلي لستفاده مي شود بايد لوكوموتيو كاملاً سالم بوده و بدون دود كار كند .
ماده 200- سوار شدن افراد در واگنهاي باربري , لوكوموتيوها و شاسي هاي مخصوص حمل چوب و غيره ممنوع مي باشد .
ماده 201- نقل . انتقال دستي واگنها در شيب زياد ممنوع است .
ماده 202- هنگاميـكه نقـل و انتقال واگنها بصورت قطار و بوسيله لوكوموتيو انجام مي پذيرد اتصال واگنها به يكديگر بايد بوسيله زنجير يا قلاب انجام شود .
ماده 203- واگنها بايد متناوباً و به نوبت در تعميرگاه مربوطه تحت سرويس و روغن كاري و تعمير قرار گيرند . كارهاي انجام شده بايد با ذكر شماره واگن , تاريخ تعمير و سرويس و نام خانوادگي شخصي كه مجري آن بوده است در دفتر مخصوص ثبت گردد .
ماده 204- متصل و جدانمودن واگنها در حين حركت قطار ممنوع مي باشد .
ماده 205- سوار شدن كمك راننده لوكوموتيوفقط روي صندلي مخصوص وي كه بطور موقت به لبه واگن آخرين قطار نصب مي گردد , مجاز مي باشد .
ماده 206- در مواقعيكه نقل و انتقال واگنها با دست و نيروي انسان انجام مي پذيرد بايد روي لبه جلويي واگن چراغ روشن آويزان نمود و در صورتيكه شيب خط آهن بيش از 005/0نباشد فاصله واگنها در حدود 10 متر و چنانچه خط آهن داراي شيب زياد مي باشد فاصله آنها نبايد كنترل از 30 متر باشد .
ماده 207- به منظور بلند كردن و روي ريل قراردادن واگنها و لوكوموتيو هايي كه از روي ريل منحرف و يا خارج شده اند لازم است كه روي هر لوكوموتيو و همچنين جنب دهانه تونل جك مخصوص اين كار وجود داشته باشد .
ماده 208- در موارد زير استفاده از واگنها ممنوع است :
- الف - در صورت عدم روغن كاري و باز بودن جاي روغن , سالم نبودن محور چرخها و يا وجود شكستگي در چرخها .
ب - در صورت سالم نبودن زنجير و قلاب و ديگر اجزائي كه مربوط به اتصال واگنها مي باشد .
پ - در صورت ناقص بودن سپرهاي طرفين واگن ويا ترمز(در واگنهاي ترمزدار).
ت - در صورت مشاهده نقص در سيستم تخليه در واگنهاي مخصوص كه دريچه زير واگن از طريق لوله باز و بسته مي شود .
ماده 209- خط سير جرثقيلهاي مراكز بارگيري در گالريها بايد طوري تعيين گردد كه جاي كافي براي عبور و مرور افراد باقي بماند و شروع حركت قطار ياواگن بايد توسط بوق ويا سيستم خبري ديگري اعلام گردد .
ماده 210- دريچه دهانه بونكرها بجز هنگام بارگيري بايد بسته باشد . ماده 211- براي جلوگيري از حركت احتمالي واگن در شيب مي بايست مانعي زير چرخهاي واگن قرار داده شود .
ماده 212- در بخشي از گالري كه واگن توسط وينچ و يا دست كشيده مي شود واگن بايد مجهز به چراغ باشد .
ماده 213- جلو محلهاي واگن برگردان مي بايست توسط كانع ايمن شود تا از ورود ديگر واگنها به محل و خطر برخورد با آن جلوگيري بعمل آيد .
ماده 214- وينچ مي بايست مجهز به ترمز يا وسيله خود بازدارنده باشد و نيروي محركه تجهيزات آن بايد بطور خودكار قطع شود .
ماده 215- در تونلهاي اصلي و مياني تونلهاي معادن ذغال سنگي كه از نظر گاز خيزي جزء طبقه 3 يا بالاتر از آن مندرج در جدول ماده 315 اين آئين نامه محسوب مي شوند بايد لوكوموتيو هاي مجاز براي معادن گازدار مورد استفاده قرار گيرند .
ماده216- در گالريـهـاي پيشـروي كه تهـويه آنها توسط ونتيـلاتـورهاي محلي انجام مي گيرد, استفاده از لوكوموتيو هاي ديزلي به شرطي مجاز مي باشد كه مقدار گاز متان در جريان هواي خروجي آن گالري بيش از 5/.درصد نباشد .
ماده 217- خطر ترمز قطار در هنگام باربري در شيبهاي عمده نبايد بيش از 40 متر باشد (از نقطه ترمز تا توقف كامل)
ماده 218- در هنگام شارژ باطري هاي لوكوموتيو , درب جعبه باطري ها و همچنين دريچه المنتهاي باطري بايد باز بماند . بستن درب جعبه باطري لوكوموتيو پس از اتمام تصاعد خروج كامل گاز از المنتهاي باطري مجاز مي باشد در حال بستن درب جعبه زودتر از يك ساعت پس از اتمام شارژ ممنوع است . قبل از خارج نمودن باطري از اطاق شارژ بايد ايزوله كردن و عايق بندي بين المنتها و بدنه جعبه باطري مورد كنترل قرار گيرد . زير شارژ گذاردن باطريهاي معيوب و يا كثيف ممنوع است .
ماده 219- در تونلهايي كه به علت وجود گاز و گرد ذغال سنگ خطرناك مي باشند تعمير لوكوموتيوهاي خازني (تعميرات مربوط به وسايل برقي لوكوموتيو ) به عمل تعويض فيوز آن ممنوع مي باشد و فقط در تعميرگاههاي مربوطه مي توان اقدام به تعمير آنها نمود .
ماده 220- با در دست داشتن چراغهاي داراي شعله از قبيل چراغهاي بنزيني و يا كاربيتي, ورود به اطاق شارژ ممنوع است .
ماده 221- تجهيزات و لوازم الكتريكي موجود در اطاق شارژ بايد ضد انفجار باشند .
ماده 222- براي حفاظت و جلوگيري از سوختگي ناشي از الكتروليت , در اطاق شارژ هميشه بايد محلول و يا پودر خنثي كننده اثر اسيد سولفوريك و هيدرات پتاسيم و كلسيم در دسترس قرار داشته باشد .
ماده 223- در هنگام حركت , لوكوموتيو بايد در سر قطار واگنها قرار گيرد . قرار گرفتن لوكوموتيو در انتهاي قطار واگنها فقط در مواقع مانور و جابجا كردن واگنها در سر دوراهيها و هنگام تخليه بار , در فاصله 300 متر و با سرعت كمتر از 2 متر در ثانيه مجاز است .
ماده 224- استفاده از لوكوموتيو در موارد زير ممنوع است:
- الف - نقص داشتن و يا عدم وجود سپرهاي جلو يا عقب
ب - ناقص بودن زنجير و قلاب اتصال
پ - نامرتب بودن ترمزها
ت - عـدم وجود ماسه دان و يا فقـدان ماسه درآن (اين مورد در لوكوموتيو هاي كمتر از 2 تني مطرح نمي باشد ).
ث - خرابي و يا عدم نور كافي چراغ لوكوموتيو
ج - خرابي دستگاه علائم خبري(بوق,زنگ و غيره).
چ - مشاهده نقص در وسايل ضد انفجار لوكوموتيو (در تونلهاي خطرناك از نظر وجود گاز).
ح - عدم وجود جك همراه لوكوموتيو.
خ - مشاهده نقص در لوازم برقي (مربوط به لوكوموتيوهاي برقي).
ماده 225- پائين پريدن رانندن و واگذاري رانندگي لوكوموتيو در حال حركت به ديگري ممنوع است .
ماده 226- اشخاصي مي توانند بعنوان راننده لوكوموتيو انتخاب گردند كه تعليم و آموزش مربوطه را ديده و پس از امتحان به اخذ گواهي و مجوز از سازمان ذيصلاح نايل آمده باشند .
ماده 227- قبـل از آنكه واگن خارج شده از خط را بلند كرده و روي خط قرار دهند بايد در مورد جلوگيري از حركت فوري آن پيش بيني لازم بعمل آيد.
ب- باربري بوسيله نقاله ها
ماده 228- در مـواردي كه باربري داخل معدن به وسيله ناو زنجيري يا نوار نقاله انجام مي گيرد بايد نكات زير رعايت گردد:
- الف - راه اندازي دستگاه تنها بايد به وسيله متصدي مربوطه انجام شود .
ب - به مقدار كافي ومتناسب با طول دستگاه وسايلي تعبيه شود كه در موارد اضطراري بتوان در هر لحظه دستگاه را متوقف ساخت .
پ - پس از خاتمه كار باربري موتور آنها بايد متوقف شود .
ت - در محل تقاطع اين گونه وسايل نقليه با راههاي ديگر راه جداگانه اي براي عبور افراد وجود داشته باشد.
ماده 229- در گالريهايي كه به نقاله تسمه اي (قابل احتراق) مجهز گرديده اند , در انتها و سر نقاله (از طرف ورود جريان هوا , در فاصله 5-3 متري) در محل كليد و لوازم الكتريكي و سراسر طول نقاله در فواصل هر 100 متر بايد تعداد دو عدد كپسول آتش نشاني و يك جعبع محتوي ماسه نصب نمايند . گنجايش جعبه ماسه نبايد كمتر از 20 دسيمتر مكعب باشد.
ماده 230- در محل تقاطع گالريها بايد پلهاي كوچكي جهت عبور و مرور افراد از روي نقاله ساخته شود .
ماده 231- گالريهايي كه در آنها نقاله تسمه اي مونتاژ و مورد بهره برداري قرار دارد , هر پست بايد از ذغال سنگ و سنگهاي ريخته شده در اطراف نقاله تميز گردد .
ماده 232- نظافت نفاله ها و روغنكاري قسمتهاي متحرك آن در هنگام كار ممنوع است .
ماده 233- سوار شدن افراد بر روي تسمه نقاله اي كه براي رفت و آمد افراد به سيستمهاي ويژه مجهز نشده و مورد تأييد مسئول ايمني معدن نباشد ممنوع است .
ماده 234- نقاله هاي تسمه اي بايد به دستگاه و يا وسيله اي كه مانع خروج تسمه از مسير خود بشود مجهز باشند
ماده 235- در هر پست بايد حداقل يك بار طرز كار قرقره هاي نقاله توسط مسئول مربوطه مورد بازديد و كنترل قرار گيرد .
ماده 236- امكان روشن كردن و متوقف نمودن نقاله از هر نقطه بايد پيش بيني شده باشد .
ماده 237- موتور و سر نقاله ها بايد محصور و از محيط اطراف مجزا باشند .