بیماری لکهٴ قهوه ای برنج
Helminthosporium oryz عامل بیماری
علایم بیماری:
علایم بیماری بصورت ظهور لکه های قهوه ای در روی برگ،
ساقه،پوسته ی شلتوک است و بیشترین خسارت را غالبا برگهای
خزانه می بینند.در صورتی که آلودگی درخزانه شدید باشد از دور
منظره سوختگی به خود می گیرد.لکه ها ابتدا ریز هستند سپس
بزرگ می شوند و به شکل گرد یا بیضوی تغییر کرده،مرکز آنها
خاکستری می گردند.پیرامون لکه را غالبا هاله ای زرد فرا
می گیرد.روی پوسته شلتوک ممکن است لکه های قهوه ای تیره
تا سیاه ظاهر می شوند و دانه های آلوده نیز ممکن است به رنگ
سیاه ،چروکیده و غیره قابل استفاده گردند.این بیماری بیشتر در
زمینهای شنی و باتلاقی که از نظر مواد غذایی فقیرند شیوع دارد.
کمبود منگنز و منیزیم سبب حساسیت بیشتر برنج به این بیماری
می گردد.
مبارزه:
جمع آوری و از بین بردن بقایای گیاهی آلوده وتقویت زمین در
کنترل بیماری موثر است.در مبارزه شیمیایی می توان شلتوکها
را قبل از کشت با قارچکش ویتاواکس تیرام به نسبت 2 در هزار
به طریق خشک ضد عفونی نمود.ضمنا شلتوکها را قبل از کاشت
می توان به مدت 10-16 ساعت در محلول دو در هزار این سم
یا توپسین خیس کرد و سپس کشت نمود.
بیماری سوختگی غلاف برگ برنج
بیماری سوختگی غلاف برگ برنج
(شیت بلایت)
عامل بیماری:Rhizoctonia solani
علایم بیماری:
علایم بیماری ابتدا به صورت نقاط آبسوخته در غلاف برگ
ظاهر می شود.نقاط آلوده به شکل بیضوی کشیده یا گاهی
نامنظم به طول 1 تا 3 سانتی متر به رنگ سبز خاکستری
نمایان می گردند.مرکزلکه ها به تدریج خاکستری متمایل به
سفید و حاشیه ی آنها قهوه ای می شود.
آلودگی در مزرعه ابتدا در غلاف پایین و در نقطه ی تماس
با سطح آب ظاهر می گردد. وقتی شرایط جوی برای رشد
قارچ فراهم باشد آلودگی به برگ نیز سرایت می کند و ممکن
است تمام برگهای گیاه خشک شوند.
در شمال ایران غالبا رشد غلافهای آلوده محدود می شود و
برگها به صورت موضعی از بین می روند. در بوته های
آلوده به علت اینکه آب ومواد غذایی کافی به خوشه نمی رسد
دانه های آن باریک می شوند و یا ممکن است دانه های آن
باریک می شوند و یا ممکن است دانه ای در خوشه تشکیل
نشود.دانه های باریک در موقع آسیاب کردن خرد می گردند.
همچنین بوته های برنج ممکن است در اثر آلودگی به این
بیماری ورس نمایند.
مبارزه:
1- کاشت ارقام مقاوم و یا با مقاومت نسبی بالاتر
2- جمع آوری و از بین بردن بقایای گیاهی آلوده
3- اجتناب از مصرف بیش از حد کود ازته
4- کاشت برنج در زمان مناسب
5- رعایت فاصله ی به خصوص در ارقام پر پنجه
6- استفاده از سموم بنومیل(بنلیت)به نسبت یک کیلو
در هکتار و یا والیدامایسین به نسبت دو لیتر در
هکتارموثر است.
بیماری پوسیدگی طوقه برنج
بیماری پوسیدگی طوقه برنج
عامل بیماری:Gibberella fujikuroi
علایم بیماری:
علایم بیماری غالبا با دراز و باریک شدن نشا یا بوته ها در
مزرعه نمایان می گردند .گیاهچه های آلوده معمولا چندین
سانتی متر طویل تر از گیاهچه های سالم شده،به رنگ سبز
روشن یا زرد در می آیند.این زردی از انتهای بوته شروع
می شود. عده ای از گیاهچه ها در خزانه و تعدادی پس از
انتقال به مزرعه از بین می میرند.عده ای از نشا ءهای آلوده
ممکن است علایم فوق را نداشته باشند،حتی ممکن است کوتاه
هر از نشاءهای سالم باشند.این تفاوت به نژاد عامل بیماری،
حرارت و رطوبت محیط بستگی دارد.نشاءهای به ظاهر سالم
وقتی به مزرعه منتقل می گردند تدریجا به رنگ سبز روشن
در می آمده،سریعا رشد کرده،باریک و دراز می گردند.
بوته های آلوده در مواقع بارندگی خفیف و تابش نور خورشید
به آسانی از بوته های سالم متمایز و قابل تشخیص می باشند.
تعداد پنجه در بوته های آلوده کم و برگهای آن پس از دیگری
از پایین به رنگ قهوه ای در می آمده، لوله ای می شوند و
می میرند. گاهی بوته های آلوده تا مرحله بلوغ بقاء خود را
حفظ کرده، ولی چند خوشه کوچک و تو خالی و یا حاوی بذر
چروکیده تولید می کنند .در مزراع با آب فراوان محل طوقه
سیاه شده ولی در مزراع با آب کم علاوه بر سیاه شدگی محل
طوقه قارچ به صورت قشر متراکم سفید رنگ یا ارغوانی
مشاهده می شود که میسلیوم های قارچ می باشد و تعداد زیادی
کنیدی هم روی ان تشکیل می گردند.
غالبا از محل بند اول ساقه، ریشه های نابجا ایجاد می شوند .این
ریشه ها ابتدا به رنگ سفید کرم بوده،ولی بعدا به رنگ قهوه ای
تیره در می آیند در حالی که ریشه های بوته در خاک سفید رنگ
هستند.اگر برش طولی به ساقه داده شود در قسمت گره ها دارای
بافت اسفنجی قهوه ای رنگ بوده ،از میسلیوم سفید قارچ پوشیده
می شود.
مبارزه:
شناسایی و استفاده از ارقام مقاوم و کاشت بذر سالم در کاهش
بیماری موثر است.برای جلوگیری از بیماری و کاهش خسارت
ضد عفونی بذر قبل از کاشت توصیه می شود.برای ضد عفونی
بذر می توان از سموم ویتاواکس،ویتاواکس تیرام،بنومیل
و غیره به نسبت 5/1-2 در هزار استفاده نمود.
<A name=60>بیماری پوسیدگی ساقه برنج
بیماری پوسیدگی ساقه برنج
عامل بیماری:Magnaporthe salvinii
علایم بیماری:
بیماری و خسارت آن معمولا در اواخر فصل رشد در بوته ها
ظاهر می گردد که به صورت لکه های کوچک نامنظم مایل
به سیاه روی خارجی ترین غلاف های برگ نزدیک به سطح
آب می باشد.در ناحیه آلوده ممکن است اسکلرت های قارچ
تشکیل شوند.با گذشت زمان بیماری به غلاف های داخلی و
ساقه نفوذ می کند. غلاف در اثر آلودگی پوسیده و خشک
می گردد. بعد از آلودگی ساقه در نزدیک به سطح زمین
فاصله چند میان گره نیز آلوده می شوند و بعد از پوسیدگی
به رنگ سیاه در می آیند. آلودگی ساقه و پوسیدگی میان
گره ها سبب ورس و افتادن سا قه ها به زمین می گردد.
ساقه های آلوده معمولا کوتاهتر شده، در صد پوکی دانه های
آن بیشتر می شود.آلودگی گاهی از خزانه شروع می شود ولی
علایم بیماری ممکن است در مرحله پنجه زنی و حتی قبل از
آن دیده شود .اوج آلودگی در زمان برداشت محصول است.
مبارزه:
شناسایی و کاشت ارقام در کاهش خسارت موثر است.از بین
بردن بقایای آلوده و سا قه های باقیمانده در زمین در کنترل
بیماری موثرند.
Helminthosporium oryz عامل بیماری
علایم بیماری:
علایم بیماری بصورت ظهور لکه های قهوه ای در روی برگ،
ساقه،پوسته ی شلتوک است و بیشترین خسارت را غالبا برگهای
خزانه می بینند.در صورتی که آلودگی درخزانه شدید باشد از دور
منظره سوختگی به خود می گیرد.لکه ها ابتدا ریز هستند سپس
بزرگ می شوند و به شکل گرد یا بیضوی تغییر کرده،مرکز آنها
خاکستری می گردند.پیرامون لکه را غالبا هاله ای زرد فرا
می گیرد.روی پوسته شلتوک ممکن است لکه های قهوه ای تیره
تا سیاه ظاهر می شوند و دانه های آلوده نیز ممکن است به رنگ
سیاه ،چروکیده و غیره قابل استفاده گردند.این بیماری بیشتر در
زمینهای شنی و باتلاقی که از نظر مواد غذایی فقیرند شیوع دارد.
کمبود منگنز و منیزیم سبب حساسیت بیشتر برنج به این بیماری
می گردد.
مبارزه:
جمع آوری و از بین بردن بقایای گیاهی آلوده وتقویت زمین در
کنترل بیماری موثر است.در مبارزه شیمیایی می توان شلتوکها
را قبل از کشت با قارچکش ویتاواکس تیرام به نسبت 2 در هزار
به طریق خشک ضد عفونی نمود.ضمنا شلتوکها را قبل از کاشت
می توان به مدت 10-16 ساعت در محلول دو در هزار این سم
یا توپسین خیس کرد و سپس کشت نمود.
بیماری سوختگی غلاف برگ برنج
بیماری سوختگی غلاف برگ برنج
(شیت بلایت)
عامل بیماری:Rhizoctonia solani
علایم بیماری:
علایم بیماری ابتدا به صورت نقاط آبسوخته در غلاف برگ
ظاهر می شود.نقاط آلوده به شکل بیضوی کشیده یا گاهی
نامنظم به طول 1 تا 3 سانتی متر به رنگ سبز خاکستری
نمایان می گردند.مرکزلکه ها به تدریج خاکستری متمایل به
سفید و حاشیه ی آنها قهوه ای می شود.
آلودگی در مزرعه ابتدا در غلاف پایین و در نقطه ی تماس
با سطح آب ظاهر می گردد. وقتی شرایط جوی برای رشد
قارچ فراهم باشد آلودگی به برگ نیز سرایت می کند و ممکن
است تمام برگهای گیاه خشک شوند.
در شمال ایران غالبا رشد غلافهای آلوده محدود می شود و
برگها به صورت موضعی از بین می روند. در بوته های
آلوده به علت اینکه آب ومواد غذایی کافی به خوشه نمی رسد
دانه های آن باریک می شوند و یا ممکن است دانه های آن
باریک می شوند و یا ممکن است دانه ای در خوشه تشکیل
نشود.دانه های باریک در موقع آسیاب کردن خرد می گردند.
همچنین بوته های برنج ممکن است در اثر آلودگی به این
بیماری ورس نمایند.
مبارزه:
1- کاشت ارقام مقاوم و یا با مقاومت نسبی بالاتر
2- جمع آوری و از بین بردن بقایای گیاهی آلوده
3- اجتناب از مصرف بیش از حد کود ازته
4- کاشت برنج در زمان مناسب
5- رعایت فاصله ی به خصوص در ارقام پر پنجه
6- استفاده از سموم بنومیل(بنلیت)به نسبت یک کیلو
در هکتار و یا والیدامایسین به نسبت دو لیتر در
هکتارموثر است.
بیماری پوسیدگی طوقه برنج
بیماری پوسیدگی طوقه برنج
عامل بیماری:Gibberella fujikuroi
علایم بیماری:
علایم بیماری غالبا با دراز و باریک شدن نشا یا بوته ها در
مزرعه نمایان می گردند .گیاهچه های آلوده معمولا چندین
سانتی متر طویل تر از گیاهچه های سالم شده،به رنگ سبز
روشن یا زرد در می آیند.این زردی از انتهای بوته شروع
می شود. عده ای از گیاهچه ها در خزانه و تعدادی پس از
انتقال به مزرعه از بین می میرند.عده ای از نشا ءهای آلوده
ممکن است علایم فوق را نداشته باشند،حتی ممکن است کوتاه
هر از نشاءهای سالم باشند.این تفاوت به نژاد عامل بیماری،
حرارت و رطوبت محیط بستگی دارد.نشاءهای به ظاهر سالم
وقتی به مزرعه منتقل می گردند تدریجا به رنگ سبز روشن
در می آمده،سریعا رشد کرده،باریک و دراز می گردند.
بوته های آلوده در مواقع بارندگی خفیف و تابش نور خورشید
به آسانی از بوته های سالم متمایز و قابل تشخیص می باشند.
تعداد پنجه در بوته های آلوده کم و برگهای آن پس از دیگری
از پایین به رنگ قهوه ای در می آمده، لوله ای می شوند و
می میرند. گاهی بوته های آلوده تا مرحله بلوغ بقاء خود را
حفظ کرده، ولی چند خوشه کوچک و تو خالی و یا حاوی بذر
چروکیده تولید می کنند .در مزراع با آب فراوان محل طوقه
سیاه شده ولی در مزراع با آب کم علاوه بر سیاه شدگی محل
طوقه قارچ به صورت قشر متراکم سفید رنگ یا ارغوانی
مشاهده می شود که میسلیوم های قارچ می باشد و تعداد زیادی
کنیدی هم روی ان تشکیل می گردند.
غالبا از محل بند اول ساقه، ریشه های نابجا ایجاد می شوند .این
ریشه ها ابتدا به رنگ سفید کرم بوده،ولی بعدا به رنگ قهوه ای
تیره در می آیند در حالی که ریشه های بوته در خاک سفید رنگ
هستند.اگر برش طولی به ساقه داده شود در قسمت گره ها دارای
بافت اسفنجی قهوه ای رنگ بوده ،از میسلیوم سفید قارچ پوشیده
می شود.
مبارزه:
شناسایی و استفاده از ارقام مقاوم و کاشت بذر سالم در کاهش
بیماری موثر است.برای جلوگیری از بیماری و کاهش خسارت
ضد عفونی بذر قبل از کاشت توصیه می شود.برای ضد عفونی
بذر می توان از سموم ویتاواکس،ویتاواکس تیرام،بنومیل
و غیره به نسبت 5/1-2 در هزار استفاده نمود.
<A name=60>بیماری پوسیدگی ساقه برنج
بیماری پوسیدگی ساقه برنج
عامل بیماری:Magnaporthe salvinii
علایم بیماری:
بیماری و خسارت آن معمولا در اواخر فصل رشد در بوته ها
ظاهر می گردد که به صورت لکه های کوچک نامنظم مایل
به سیاه روی خارجی ترین غلاف های برگ نزدیک به سطح
آب می باشد.در ناحیه آلوده ممکن است اسکلرت های قارچ
تشکیل شوند.با گذشت زمان بیماری به غلاف های داخلی و
ساقه نفوذ می کند. غلاف در اثر آلودگی پوسیده و خشک
می گردد. بعد از آلودگی ساقه در نزدیک به سطح زمین
فاصله چند میان گره نیز آلوده می شوند و بعد از پوسیدگی
به رنگ سیاه در می آیند. آلودگی ساقه و پوسیدگی میان
گره ها سبب ورس و افتادن سا قه ها به زمین می گردد.
ساقه های آلوده معمولا کوتاهتر شده، در صد پوکی دانه های
آن بیشتر می شود.آلودگی گاهی از خزانه شروع می شود ولی
علایم بیماری ممکن است در مرحله پنجه زنی و حتی قبل از
آن دیده شود .اوج آلودگی در زمان برداشت محصول است.
مبارزه:
شناسایی و کاشت ارقام در کاهش خسارت موثر است.از بین
بردن بقایای آلوده و سا قه های باقیمانده در زمین در کنترل
بیماری موثرند.
