azadefarahi جان , تی دست درد نوکونه. چه شعر زیبایی بینویشتی ( پست 23 ). واقعا حظ بوکودم....
اول کی تی متنَ بخندَم متوجه نوبوستم سجل فاگیران چی ایسه . بعد بَمَم سرچ بوکودم انه توضیحات اضافیهَ بخَندَم و بعد بیگیفتم کی انه ماجرا چیسه
با اجازه ی شومان ایه نَهَم تا دیگرانَ اگر می موشکل بدشتید خوب متوجه ببید :
سِجِل فاگیری یعنی شناسنامهگیری. در زمان رضاخان، سجل احوال (اداره آمار امروزی) تاسیس شد و مامورین به روستاها رفتند تا آئین سجلگیران را برگزار کنند. اگر جایی، فلان کدخدا اولین داوطلب گرفتن شناسنامه میشد، فامیلیاش میشد «پیشقدم». یا در بیشتر مواقع به نام پدر سجل میگرفتند. مثل: حسینپور. علینژاد. رضازاده و… و با توجه به تاریخ تولد، جوانان را به سربازی (اجباری) میفرستادند:
ره «آشور»ه! خبر داری سِجِلفاگیران بامودی؟ [
آشور اسم خاص است]
نه ای نفر، نه دو نفر، عدّه ی افغان بامودی؟
پاتوک پاتوک، پرچین ِ کون جوخوس، بیدین چی خبره
نشان بزه، عصابهدس، کیْخدا خانه محشره
اَشان ِ کولای ِ اسب ِ نال، هَه پیلهگه، ایتا آپاره
اَشانی عصا، لو پایهیه، گَردَنا قونداقبَند دره! [
قونداقبند همان بند قنداق تفنگ است که اینجا کنایه از کراوات است!]
اون کی اونی دیم ِ کوله، خال ِ ذره نشان دره [
نشان یک خال کوچولو دارد]
فارسی گب زنه هَمَش، هون هوشان ِ پیلهتره
ای لنگه تونگ به دس داره، او تونگ چره ساعت داره؟! [
تونگ: النگو و دستبند]
من کی نیده بوم تاهسا، مرداک و تونگ؛ ره آشوره!
تلار ِ سر فامج کونه، خو میرزانا دستور دَهِه [
میرزا: منشی. مسئول نوشتن و ثبت]
فاش دَهه، خنده کونه، بهعینه اربابهٰ مانه
دیروز بوشوم سِجِلد ِ ره، می دیل زِئی: تراف تراف
تا دوخاده: نامت چیه؟ می دیل بکفته به می ناف
بگوفتمه: غولامبچه، خاش ِ حَسَنِه، تقی پسر
خو چومانه زاغ دگاده، فاندرستی، خاک به می سر!
می گاز ِ گوشتا فاندرست، می گوش ِ پوشتا فاندرست
می گردن ِ رگا بیده، ایپچه می موشتا فاندرست
می دیم بوبو دیوار ِ گیل، هِیْ مرا جودکی اوکوفت [
جودِکی: لکنت و گرفتگی زبان]
اَسا مگر وِلا کونه؟ چومان میشین اَرسو دَکَفت
می مار، می زن، می سه تا زای، همهتا از سیاه سفید
یکان یکان من بوگوفتم، اون بینیویشت قبض ِ رسید
ایوار بیدئم کالکال ِ ره، بوگوفته: اُ پسر، حسن!
تو بیست و یک، معطل نکن، اینجا را یک انگشت بزن
[
تو بیست و یک: کنایه از داشتن سن مناسب سربازی]
مرا گویی؟ چنگرا بوم، خیال بوکون موشورفه آب
فووُو می گردن ِ پسه، گولاب تی رو، بوبوم خراب
ایوار بیدئم کیْخدا صفر، هَرای زَنه: ره حسنه!
چیره گبه جواب ندی؟ تی دَهَنه زبان دینه؟
ایوار دووار خاستیم بگم، تی سر قسم، کیْخدا صفر
پول ِ مرا، جیویزانهآی، تی کوچ ِ پسر، تی پیل ِ پسر
تی همسایه، تی دارسایه، تی خوتکا تی مورغ تی سک
همه معاف، همه لحاف، خاش ِ حسنه لاپ بیس و یک؟!
فردا من اجباری بشم، می جغلانه کی وا بداره؟
غرامته کی واسی فاده؟ می مزرعهٰ کی وا بکاره؟
چی دردسر، می پیل ِ انگوشتا بزئم باموم بجیر
لال بمیری کیْخدا صفر، خیر نوخوری سجلفاگیر.
توضیحات اضافی :
سایت ورگ
واقعا کی امی گیلان چقدر افتخار دَره . روحش شاد