با توجه به افزايش سريع تعداد خودروها در ايران و اين كه تا سال 2020 تعداد خودروها از 5/5 ميليون دستگاه فعلي به 15 ميليون دستگاه خواهد رسيد و همچنين با در نظر گرفتن آلودگي هوابه ویژه در شهرهاي بزرگ ايران که علت اصلي دراین آلودگي آلاينده هاي خارج شده از اگزوز خودروها مي باشد، تغيير سوخت از بنزين و گازوئيل به گاز طبيعي يكي از راه هاي مقابله با این مشكلات است.کشور ما با داشتن منابع عظيم گاز(دومین کشور از لحاظ داشتن بیشترین منابع گاز بعد از روسیه و اولین کشوری است که به استخراج آن پرداخته است) و توليد حدود 60 ميليارد مترمكعب درسال كه ميزان آن در طي 10 سال آينده به 2 برابر خواهد رسيد مي تواند منابع لازم را براي 100 سال آينده دارا باشد. در کل CNG با توجه به شرایط اقلیمی ایران و وجود شبکه گسترده توزیع گاز جایگزین بسیار مناسبی برای دیگر سوختهاست که باعث بهبود وضعیت آلودگی هوا نیز خواهد شد. (گاز طبیعی پس از هیدروژن دومین سوخت پاک به لحاظ عدم آلودگی هواست)در اکثر کشورهای وارد کننده نفت خام که دارای ذخایر گاز طبیعی هستند نسبت به جایگزینی گاز طبیعی به صورت گسترده ای اقدام شده است برای مثال می توان به کشورهای امریکا ،کانادا،روسیه ،آرژانتین ...اشاره کرد.
تمام خودروهای بنزینی را می توان با نصب کیت تبدیل به گازسوز تبدیل کردکه کيت تبديل خود شامل اجزا زير مي باشد:
ـ مخزن ذخيره سوخت
ـ شير سولونوئيد فشار بالا
ـ رگولاتور فشار (regulator قلب سيستم کيت ميباشد،گاز فشرده را در فشاري پايين تر يکسان و ثابت براي استفاده موتور فراهم مي آورد حتي اگر فشار داخل مخزن گاز متغير باشد)
ـ مخلوط كننده هوا و سوخت
ـ شير سولونوئيد بنزين
ـ كليد تغيير سوخت از بنزين به گاز
البته خودروهاي ديزلي احتياج به تبديل پيچيده تري دارند. موتورهاي ديزلي مي بايست بازسازي شده و از حالت ديزلي به موتورهاي گازي با احتراق جرقه اي تبديل شوند.
نحوه کار سیستم سوخت رسانی :
به طور خلاصه در مورد نحوه کار سیستم سوخت رسانی یک خودروی گاز سوز می توان گفت که گاز طبیعی با فشار 200 بار در کپسول های ذخیره (تعبیه شده در صندوق عقب ،زیر خودرو و روی سقف ) متراکم می شود. گاز از طریق شیر قطع و وصل دستی از کپسول های ذخیره خارج وبه شیر تنظیم کننده فشار هدایت می شود. با فشار اتمسفر به یک میکسر تزریق شده و با هوا ترکیب می شود.سپس به محفظه احتراق جریان می یابدو عمل احتراق صورت می گیرد.
البته در خودروهای دوگانه سوز(bi-fuel) که طراحی اولیه موتور براساس استفاده از بنزین بوده است با بکار بردن گاز طبیعی شاهد کاهش قدرتی حدود 10 تا 15 درصد هستیم که ناشی از تفاوت در ساختار شیمیایی سوخت خودرو است. راه های مختلفی مانند تزریق سوخت با فشار بالاتر می تواند در بهبود بازده موتورهای بزرگتر موثر باشد.
جهت جايگاه هاي سوخت گيري CNG4روش وجود دارد. انتخاب هر يك از اين روشها بستگي به نوع خودرو و مشتري دارد.
1 - جايگاه هاي سوخت گيري آرام
2 - جايگاه هاي سوخت گيري سريع
3- جايگاه هاي سوخت گيري تركيبي (سريع و آرام)
4- جايگاه هاي سوخت گيري متحرک
جايگاههاي سوختگيري آرام (Slow Fill)
از این جايگاهها هنگامي استفاده مي شود كه خودروها بتوانند به مدت 4 تا 8 ساعت در محل جايگاه سوختگيري متوقف باشند . اين گونه سوختگيري را براي ناوگان اتوبوس شهري كه در طول شب اتوبوس در پاركينگ مستقر است مي توان انجام داد.
جايگاههاي سوختگيري سريع(Fast Fill)
اين جايگاهها براي سوختگيري خودروها در مدت زماني قابل مقايسه با جايگاههاي سوختگيري سوخت مايع پيش بيني شده اند و با توجه به حجم مخزن خودرو، سوختگيري در آنها حدود 8 الي 10 دقيقه به طول خواهد انجاميد.
سوخت گيري ترکیبی (آرام و سریع)
تركيبي از سوختگيري سريع و آرام را مي توان با استفاده از يك كمپرسور ايجاد كرد. چنين سيستمي مي تواند در روز به حالت سوختگيري سريع و درطول شب به حالت سوختگيري آرام عمل كند.
جايگاههاي سوخت گيري متحرك(Mobile)(Mother-Daughter)
اين نوع جايگاهها مستقيماً به خط لوله متصل نبوده (جايگاه دختر) و گاز آنها از يك جايگاه متحرك(مادر) كه خود از خط لوله تغذيه شده تامين مي گردد.ترتيبات حمل در اين جايگاههاي مادر خود شامل مقررات حمل و نقل خاصي مي باشد.استفاده از اين نوع سوختگيري براي مواردي است كه دسترسي به خط لوله براي مصرف كننده به سهولت ميسر نمي باشد.
در ضمن استحکام بدنه مخازن ذخیره گاز طبیعی نسبت به باکهای معمولی بنزین باید بیشتر باشد.
پی نوشت:چند وقت پیش مديرعامل شركت واحد اتوبوسراني تهران و حومه اعلام کرده بود كهاتوبوسهاي گازسوز مورد استفاده 28 مورد اشكال فني دارندکه با توجه به اینکه هر يك از اين اتوبوسها، 340 كيلوگرم گاز با فشار 200 اتمسفر را حمل مي‌كنند می توان گفت همانند يك بمب هستند كه اگر منفجر شوند تا شعاع 80 متري و وسعت 20 هزارمترمربعي راتخريب مي‌كنند.!!!
بانشکر
یادتون نره
پيش بيني مصرف سوخت در ايران كه با استفاده از مدل بيلان انرژي بدست آمده است
محاسبات براساس پيش بيني هاي نرخ رشد متوسط و بالا براي خودروها انجام گرديده است.تمام خودروهای بنزینی را می توان با نصب کیت تبدیل به گازسوز تبدیل کردکه کيت تبديل خود شامل اجزا زير مي باشد:
ـ مخزن ذخيره سوخت
ـ شير سولونوئيد فشار بالا
ـ رگولاتور فشار (regulator قلب سيستم کيت ميباشد،گاز فشرده را در فشاري پايين تر يکسان و ثابت براي استفاده موتور فراهم مي آورد حتي اگر فشار داخل مخزن گاز متغير باشد)
ـ مخلوط كننده هوا و سوخت
ـ شير سولونوئيد بنزين
ـ كليد تغيير سوخت از بنزين به گاز
البته خودروهاي ديزلي احتياج به تبديل پيچيده تري دارند. موتورهاي ديزلي مي بايست بازسازي شده و از حالت ديزلي به موتورهاي گازي با احتراق جرقه اي تبديل شوند.
نحوه کار سیستم سوخت رسانی :
به طور خلاصه در مورد نحوه کار سیستم سوخت رسانی یک خودروی گاز سوز می توان گفت که گاز طبیعی با فشار 200 بار در کپسول های ذخیره (تعبیه شده در صندوق عقب ،زیر خودرو و روی سقف ) متراکم می شود. گاز از طریق شیر قطع و وصل دستی از کپسول های ذخیره خارج وبه شیر تنظیم کننده فشار هدایت می شود. با فشار اتمسفر به یک میکسر تزریق شده و با هوا ترکیب می شود.سپس به محفظه احتراق جریان می یابدو عمل احتراق صورت می گیرد.
البته در خودروهای دوگانه سوز(bi-fuel) که طراحی اولیه موتور براساس استفاده از بنزین بوده است با بکار بردن گاز طبیعی شاهد کاهش قدرتی حدود 10 تا 15 درصد هستیم که ناشی از تفاوت در ساختار شیمیایی سوخت خودرو است. راه های مختلفی مانند تزریق سوخت با فشار بالاتر می تواند در بهبود بازده موتورهای بزرگتر موثر باشد.
جهت جايگاه هاي سوخت گيري CNG4روش وجود دارد. انتخاب هر يك از اين روشها بستگي به نوع خودرو و مشتري دارد.
1 - جايگاه هاي سوخت گيري آرام
2 - جايگاه هاي سوخت گيري سريع
3- جايگاه هاي سوخت گيري تركيبي (سريع و آرام)
4- جايگاه هاي سوخت گيري متحرک
جايگاههاي سوختگيري آرام (Slow Fill)
از این جايگاهها هنگامي استفاده مي شود كه خودروها بتوانند به مدت 4 تا 8 ساعت در محل جايگاه سوختگيري متوقف باشند . اين گونه سوختگيري را براي ناوگان اتوبوس شهري كه در طول شب اتوبوس در پاركينگ مستقر است مي توان انجام داد.
جايگاههاي سوختگيري سريع(Fast Fill)
اين جايگاهها براي سوختگيري خودروها در مدت زماني قابل مقايسه با جايگاههاي سوختگيري سوخت مايع پيش بيني شده اند و با توجه به حجم مخزن خودرو، سوختگيري در آنها حدود 8 الي 10 دقيقه به طول خواهد انجاميد.
سوخت گيري ترکیبی (آرام و سریع)
تركيبي از سوختگيري سريع و آرام را مي توان با استفاده از يك كمپرسور ايجاد كرد. چنين سيستمي مي تواند در روز به حالت سوختگيري سريع و درطول شب به حالت سوختگيري آرام عمل كند.
جايگاههاي سوخت گيري متحرك(Mobile)(Mother-Daughter)
اين نوع جايگاهها مستقيماً به خط لوله متصل نبوده (جايگاه دختر) و گاز آنها از يك جايگاه متحرك(مادر) كه خود از خط لوله تغذيه شده تامين مي گردد.ترتيبات حمل در اين جايگاههاي مادر خود شامل مقررات حمل و نقل خاصي مي باشد.استفاده از اين نوع سوختگيري براي مواردي است كه دسترسي به خط لوله براي مصرف كننده به سهولت ميسر نمي باشد.
در ضمن استحکام بدنه مخازن ذخیره گاز طبیعی نسبت به باکهای معمولی بنزین باید بیشتر باشد.
پی نوشت:چند وقت پیش مديرعامل شركت واحد اتوبوسراني تهران و حومه اعلام کرده بود كهاتوبوسهاي گازسوز مورد استفاده 28 مورد اشكال فني دارندکه با توجه به اینکه هر يك از اين اتوبوسها، 340 كيلوگرم گاز با فشار 200 اتمسفر را حمل مي‌كنند می توان گفت همانند يك بمب هستند كه اگر منفجر شوند تا شعاع 80 متري و وسعت 20 هزارمترمربعي راتخريب مي‌كنند.!!!
بانشکر
یادتون نره
