دانستنیهای علمی : Canarium ovatum عموما به پیلی شناخته می شود و از دسته ی درختان گرمسیری به حساب می آید. این گونه به خانواده ی تقریبا 600 گونه ای بورسِراسه تعلق دارد. در فیلیپین این میوه ی آجیلی بعنوان آجیل شناخته شده ای مصرف می شود.
خصوصیات ظاهری : درخت پیلی درختی جذاب و متقارن همیشه سبز می باشد. ارتفاع آن بطور متوسط تا 20 متر بوده و چوب آن حالت صمغ دار می باشد. چوب تنه در مقابل باد مقاومت دارد. این گیاه دوپایه بوده و گلها در خوشه ها ظاهر می شوند. زمان گلدهی پیلی عطری در فضا پخش می شود.
میوه ی پیلی از نظر گیاهشناسی شفت بوده و 4 تا 7 سانتی متر طول و 2.3 تا 38 سانتی متر عرض دارد. وزن میوه ها 15.7 تا 45.7 گرم اندازه گیری شده است. پوست میوه در هنگام رسیدن آن نرم ، نازک ، براق و تقریبا سیاه است.
تولید متوسط درخت پیلی 100 تا 150 کیلوگرم میوه البته با پوسته است. سایز درخت متوسط می باشد.
شرایط محیط رشد:
پیلی بومی مالزی بوده و خاک عمیق ، غنی و مواد مغذی ، زهکشی خوب و دمای گرم را ترجیح می دهد. باران متوسط برای این گیاه از شرایط بهینه می باشد. پیلی به سمای ملایم و دمای کم مقاومت ندارد. بذور تا 137 روز انبارداری جوانه نمی زنند.
در کل در شرایط گرمسیری همچون دیگر میوه ها و درختان گرمسیری رشد بهینه دارد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
پیلی از لحاظ مواد غذایی مغز میوه دارای میزان زیادی منگنز ، کلسیم ، فسفر و پتاسیم می باشد. منبع غنی چربی بوده و پروتئین زیادی نیز در بر دارد.
محصول آن روغن زرد کمرنگی داشته و گلیسرید، پالمتیک اسید و اولئیک اسید دارد. روغن مغز ساقه می تواند استخراج شده . برای پخت و پز استفاده گردد. در صنعت صابون سازی نیز این روغن کاربرد فراوانی دارد.
نات یا میوه ی آجیلی پیلی خوردنی بوده و در مناطق بومی بعنوان آجیل مصرف دارد.
طبع گرمی داشته و همچون بذرهای کدو برشته شده و طعم دلپذیری ایجاد می کند. نات ها در دسر های متنوعی و شیرینی و کیک های لذیذی استفاده می شود. بعنوان کباب نیز مصرف دارد.
نحوه تکثیر گیاه : تکثیر غیر جنسی یا رویشی پیلی از طریق پیوند جوانه و پیوند شاخه انجام می شود.
در روش جنسی یا زایشی از طریق بذر اقدام می گردد و در کل تکثیر این درخت آسان نبوده ، به همین خاطر رقم های زیادی از این گیاه موجود نیست.
منابع
خصوصیات ظاهری : درخت پیلی درختی جذاب و متقارن همیشه سبز می باشد. ارتفاع آن بطور متوسط تا 20 متر بوده و چوب آن حالت صمغ دار می باشد. چوب تنه در مقابل باد مقاومت دارد. این گیاه دوپایه بوده و گلها در خوشه ها ظاهر می شوند. زمان گلدهی پیلی عطری در فضا پخش می شود.
میوه ی پیلی از نظر گیاهشناسی شفت بوده و 4 تا 7 سانتی متر طول و 2.3 تا 38 سانتی متر عرض دارد. وزن میوه ها 15.7 تا 45.7 گرم اندازه گیری شده است. پوست میوه در هنگام رسیدن آن نرم ، نازک ، براق و تقریبا سیاه است.
تولید متوسط درخت پیلی 100 تا 150 کیلوگرم میوه البته با پوسته است. سایز درخت متوسط می باشد.
شرایط محیط رشد:
پیلی بومی مالزی بوده و خاک عمیق ، غنی و مواد مغذی ، زهکشی خوب و دمای گرم را ترجیح می دهد. باران متوسط برای این گیاه از شرایط بهینه می باشد. پیلی به سمای ملایم و دمای کم مقاومت ندارد. بذور تا 137 روز انبارداری جوانه نمی زنند.
در کل در شرایط گرمسیری همچون دیگر میوه ها و درختان گرمسیری رشد بهینه دارد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
پیلی از لحاظ مواد غذایی مغز میوه دارای میزان زیادی منگنز ، کلسیم ، فسفر و پتاسیم می باشد. منبع غنی چربی بوده و پروتئین زیادی نیز در بر دارد.
محصول آن روغن زرد کمرنگی داشته و گلیسرید، پالمتیک اسید و اولئیک اسید دارد. روغن مغز ساقه می تواند استخراج شده . برای پخت و پز استفاده گردد. در صنعت صابون سازی نیز این روغن کاربرد فراوانی دارد.
نات یا میوه ی آجیلی پیلی خوردنی بوده و در مناطق بومی بعنوان آجیل مصرف دارد.
طبع گرمی داشته و همچون بذرهای کدو برشته شده و طعم دلپذیری ایجاد می کند. نات ها در دسر های متنوعی و شیرینی و کیک های لذیذی استفاده می شود. بعنوان کباب نیز مصرف دارد.
نحوه تکثیر گیاه : تکثیر غیر جنسی یا رویشی پیلی از طریق پیوند جوانه و پیوند شاخه انجام می شود.
در روش جنسی یا زایشی از طریق بذر اقدام می گردد و در کل تکثیر این درخت آسان نبوده ، به همین خاطر رقم های زیادی از این گیاه موجود نیست.
منابع
| ://www.stuartxchange.com/Pili.html |
| http://en.wikipedia.org/wiki/Canarium_ovatum |
| http://link.springer.com/article/10....6423254#page-1 |
| http://www.bioversityinternational.o...-ovatumem-engl |