ميدانيد آهن براى اشخاص كم خون لازم است ، بنابر اين هيچ ميوه اى بغير از خرما نميتواند احتياجات آهن بدن ما را تأمين نمايد ، همچنين امروز ثابت شده است كه نقصان منيزيم در بدن ، زمينه را براى ابتلا به بيمارى سرطان فراهم مى آورد وخرما داراى مقدار فراوانى منيزيم است كه وقتى مصرف شود احتياج بدن ما را دفع مى كند وبهمين جهت است كه اعراب وصحرانشينان با اينكه در فقر غذائى بسر مى برند بواسطهء خوردن خرما ابدا مبتلا بسرطان نمى شوند . انگور انگور پى را محكم مى كند ، درد را برطرف وروح را با نشاط ميسازد حضرت نوح يا پيغمبر ديگرى از پيامبران بسوى خداوند از غم واندوه شكايت كرد ، دستور رسيد كه انگور بخور . انگور سه عمل مفيد ومؤثر در مزاج دارد ، مسهل وملين معده است ، پاك كنندهء خون ومغذى بدنست . آب انگور قوا را تجديد مى كند . دوران خون را تحريك مى كند وترشيدگيهاى معده را برطرف ميسازد . در بيمارى كبد وكليه سودمند است انواع تبهاى مختلف را مداوا مى كند . در مرض سوء هاضمه ونقرس وامراض قلب وصفراء وبادهاى مولم و بواسير مفيد مى باشد ، از شدت وحدت سل وسرطان وآزار آنها ميكاهد وداراى ويتامين ( آ ) و ( ب ) و ( ث ) مى باشد . دانشمندان گياه شناسى مى گويند عصاره ببسين در معده نشاط مى آورد وداراى مقدار قابل توجهى از ارسنيك مى باشد ( چيزى است كه از سم الفار مى گيرند ) كه باين خاصيت صورت وبشره را زيبا مى كند . انگور با داشتن اين ماده بهترين چيزى است كه با آن ميتوان بيماران سل وسرطان را معالجه كرد . اسفناج اسفناج اصلا در ايران بود وروميان قديم هم آنرا نمى شناختند ونداشته‌اند ، موقعيكه اعراب بايران حمله كردند ، تخم آن را با خود باروپا بردند
معالجه در قديم
- شروع کننده موضوع آیورودا
- تاریخ شروع
براى اينكه بلور ويا شيشه اى را سوراخ كنيد ، پنجاه گرم اسيد اوكساليك را در بيست وپنج گرم اسانس تربانتين حل كنيد وسه حبه سير رنده شده را هشت روز در محلول بخيسانيد وسپس اين مخلوط را در شيشهء دربسته حفظ كنيد وگاهگاه آنرا تكان بدهيد وقتى خواستيد شيشه وبلورى را سوراخ كنيد قطره اى از اين محلول مخلوط را روى آن بچكانيد وبامته اى بدون فشار آنرا سوراخ كنيد ، هنگام سوراخ كردن گاه بگاه قطره اى از اين محلول مخلوط را بسوراخ بريزيد . قال ابوعبدالله عليه السلام : تداووا بالثوم ولكن لاتخرجوا إلى المسجد . ايضا روى ( ع ) عن النبى ( ص ) انه قال : كلوا الثوم فانه شفاء من سبعين داء باسير مداوا كنيد ولى بسوى مسجد نرويد . واز پيغمبر صلى الله عليه وآله روايت است كه فرمود سير بخوريد كه سير شفاى هفتاد بيمارى است . نشريه اى بقلم دكتر ( ريم ) فرانسوى منتشر مى شود كه مجله ( الحكمة اللبنانيه ) آنرا بعربى نقل مى كند ودر آن تحت عنوان : ( گوارا باد سير بر آنكه خوردنش را دوست ميدارد ) چنين مى گويد : دوست دارى بدانى دانشمندان طب تا چقدر باهميت اين گياه پى برده‌اند ؟ مى گويند كارگرانيكه هرم ( خوفو ) را در سال 4500 قمرى ميلادى بنا ميكردند ، سير بسيار مى خوردند تا بدنشان تقويت شده ، از حوادث وامراض محفوظ بمانند . شايد جهت اينكه در حال خوردن سير فرموده‌اند بسوى مسجد نرويد آن باشد كه بوى بدش موجب آزار مسلمانها مى شود . سير مدر ومحرك قوه باء مى باشد ، براى معالجه اسهال وبرنشيت وسل ريوى بسيار نافع است وبراى معالجه سردرد وزكام مزمن وضعف حافظه وسرگيجه سودمند است . جاى ديگر مى گويد : تجربيات طبيبان مشهورى مانند : ( سالين ) و ( سيروت ) و ( لوشر ) و ( دوبريه ) وغير ايشان ثابت كرده است كه سير حبابهاى محجرى كه در بدن جمع شده وباعث تصلب شرائين مى گردد ، آب مى كند وفشار خون را پائين مى آورد ،
بنابر اين بهترين درمان تصلب شرائين وفشار خون خوردن سير است . در آزمايش قلبى جديد از جمله ى مسلميات شده كه خوردن سير عضلات قلب را بنشاط مى آورد وباين وسيله دوران خون منظم مى گردد . سير خون را پاك مى كند وباين خدمت بدن را درمبارزه با بيماريهائى كه ناشى از فشار خون مى شود پيروز مى نمايد ، مانند ناراحتى هاى دوران حيض بعضى از زنها ، پيرى وشكستگى غير عادى ، بواسير ، روماتيسم ، خوردن سير مجارى تنفس وخون را پاك ميكند وبا اين كار از شدت وزحمت تنگ نفس كاسته وگاهى موجب درمان كلى آن مى شود . سير بعضى از انواع سل ريوى را معالجه مى كند مخصوصا وقتى كه با شير ممزوج شود ، زيرا در اين صورت اثر قابل توجهى در كشتن ميكروب كوخ دارد ( ميكروب سل ) . سير مبارز توانائى است در برابر بسيارى از امراض مانند : تب وآنفلوانزا . سير پوست بدن را خوش رنگ وگونه را سرخ وروده ها را از عفونات پاك مى كند بخصوص در اطفال ، وبا اين خاصيت سپرى مقابل بيمارى تيفوئيد وديفترى است ومسكن سياه سرفه وخروسك است . ميگويند : شهرهائى كه سير زياد در آن مصرف مى شود عمر اهالى آن طولانى وزندگانيشان توأم با صحت وسلامتى است ، زيرا سير عفونات داخلى را برطرف والتهابات روده را خاموش وقرحه هاى معدى را آب مى كند ، اعم از اينكه مزمن باشد يا حاده و موجب سهولت جريان خون حيض وادرار مى شود ، سنگ كليه را از بين مى برد ، كرمهاى نازك شكم اطفال را نابود ميسازد . سير براى تحليل رياح وورمها بسيار سودمند ودر مورد مالاريا ورماتيسم و بيخوابى خيلى مفيد است ، فلج ورعشه را معالجه مى كند ، ترشحات معده را زياد وكليه را بكار مى اندازد . براى معالجه برونشيت وسرفه وسينه درد ، از آن مرهمى بقرار ذيل درست مى - كنند كه خيلى مؤثر است : يك عدد سير را خورد كرده باندازهء آن وازلين بآن مخلوط
كرده كمى حرارت ميدهند چون سرد شد روى سينه وپشت بيمار خوب ماساژ ميدهند ، سير گرم وخشك است وبايد باروغن ميل شود اين مختصرى بود از آنچه دانشمندان ، در خواص سير گفته ونوشته‌اند . سير ، اثر نيكوئى در ضد عفونى كردن معده دارد ، ولى نبايد آنرا زياد خورد اگر باغذا همه روز يك پر سر ميل نمائيد ، بوى آن شما ونزديكان شما را آزار نمى دهد و نه تنها ضررى از خوردن آن متوجه شما نمى گردد ، بلكه نتايج نيكوئى عايد شما خواهد شد . يكى از منافع سير ، ضدعفونى كردن معده است مشروط بر اينكه زياد خورده نشود ، در نتيجهء عمل آن ، ميكربهاى موذى ومتعفن از بين مى روند وجاى خود را به ميكرب هاى مفيد واگذار مى كنند واين ميكربها هستند كه ويتامين ( ب ) بشما ميدهند وزيادى كلسترل را از بين مى برند وموى سر شما را سياه مى نمايند وفشار خون را پائين مى آورند واستعداد به سرما خوردگى ونزله را از بين مى برند ، ولى اگر سير زياد بخوريد ، ميكربهاى مفيد را هم ميكشيد ونتيجه ى معكوس مى گيريد . بهترين برطرف كننده بوى سير ، سبزى خوردن وكاهو است كه كلروفيل موجود در اين سبزيها دافع بوى سير مى باشند ، ولى در اينجا هم يك شرط اساسى موجود است و آن اينست كه زياد نخوريم . علماء ودانشمندان شرق وغرب ، در مورد خاصيت ضد كرم بودن سير ، متفق القولند حتى پزشكان قديم ايران آنرا براى از بين بردن زالو كه بيخ گلو چسبيده باشد مفيد ميدانند ، معذلك مشاهده مى شود كه در بين رشتى ها ومازندرانى ها كه زياد سير ميخورند ، كرم معده ديده مى شود علت اين است كه آنها سير را زياد مى خورند وكرمها به سير عادت كرده ومصونيت پيدا نموده‌اند . اگر ميوه تمشك را فشرده وآب آنرا گرفته وميل نمائيد ، بسيار گوارا وخوش طعم مى باشد . اگر سرخاب وروژلب را با تمشك تهيه كنيد رنگ قرمز آن ثابت بوده ومدتى دوام دارد ، ولى زياده روى در آن خوب نيست ، زيرا پوست را كمى سياه مى كند .
تمشك داراى اسيد ساليسليك بوده وبراى تسكين درد روماتيسم بسيار نافع است . تمشك خون را قليائى مى كند وقند آن براى مبتلايان بمرض قند مفيد مى باشد ، ونيز داراى ويتامين هاى ( ث ) و ( ك ) بوده وبراى ( اوره ) وفشار خون مفيد است . تمشك داراى خاصيت ضد عفونى است . درمان فشار خون از افراط در غذا ، خوردن غذاهاى ادويه دار ، افراط در الكل وقهوه وچاى پرهيز نمائيد . غذاهاى گوشتى نخوريد ودر عوض ، ميوه وسبزى زياد ميل نمائيد . غذاهاى مفيد در موقع فشار خون عبارتند از : سبزيجات ، برنج ، ميوه هاى خام ، كره ، قند ، ترشى . غذاهاى ممنوع عبارتنداز : ماهى ، گوشت ، تخم مرغ ، پنير ، سبزيهاى خشك ، در بين ويتامين ها ، ويتامين ( آ ) در معالجه فشار خون نقش اساسى دارد . بيمارى اوره نتيجه ترش شدن خون است ، بنابر اين قليائى كردن خون در معالجه اوره بسيار نافع است وبراى كسانى كه فشار خون دارند قليائى كردن خون بسيار نافع است . سير وبرگ زيتون نيز در معالجه وپائين آوردن فشار خون مفيد است . فشار خون علل گوناگون دارد ، بزرگترين علل آن پرخورى وزندگى شتابزده و پر از هيجان واضطراب است . اگر دچار سردرد وسرگيجه هستيد ويا به مختصر هيجان پشت گردنتان سرخ مى شود ومبتلا به طنين در گوش هستيد بفكر چاره جوئى بيفتيد ، زيرا فشار خون در كمين شماست . ورم مزمن كليه ها كه در نتيجه بيماريهاى عفونى مخصوصا مخملك پيش مى آيد يك علت ديگر فشار خون است ، اين ورم غالبا در اثر پرخورى وشرب ( مشروبات الكلى ) پيش مى آيد ، زيرا پرخورى موجب مى شود قلب كه حكم تلمبه را دارد با شدت بيشترى كار كند وفشار خون را بالا ببرد ، براى مبارزه با فشار خون بايد رژيم گرفت . نمك گوشت وادويه جات را بايد از برنامهء غذا حذف كرد آب را بايد در فواصل غذا نوشيد نه در حين خوردن غذا . قلب را نبايد با پرخورى خسته كرد وبايد از غصه واضطراب وكارهاى شديد دماغى بركنار بود وبيشتر در هواى آزاد گردشى كرد وشب زود خوابيد وروزى يك ساعت راه رفت واز خوردن غذاهاى ثقيل وسنگين پرهيز كرد . در مجلهء ( تندرست ) غذاهاى نامبردهء زير براى فشار خون مناسب دانسته شده است سوپ با سبزيجات خشك ، يك دانه هويج بزرگ ، يك دانه سيب زمينى بزرگ ، يك شلغم ، يك استكان نخود ، يك استكان عدس ، يك استكان لوبيا تهيه نمائيد ، روز قبل لوبيا را خيس كنيد وتمام سبزيجات خشك را در آب سرد ريخته وبپزيد ، ديك بايد تمام مدت طبخ ، سرش پوشيده باشد ، پس از اينكه نيمه پز شد سبزيجات تازه وارد كنيد نمك نزنيد ، سبزيجات را از الك بگذرانيد ودر دقيقهء آخر نمك وارد كنيد . نيمرو با ترخون قدرى كرهء تازه در يك كماجدان كوچك مى نا يا چينى بگذاريد يك تخم مرغ تازه را بشكنيد وبا چنگال محتوى آنرا خوب بهم بزنيد ووارد كماجدان نمائيد ودوباره يك تخم مرغ ديگر را بشكنيد وبهمين - ترتيب به كماجدان بريزيد وبعد دو برك ترخون را كه خوب كوبيده باشيد بآن علاوه كنيد در موقع طبخ ، مختصر نمك بزنيد ودر دقيقهء آخر يك قاشق خامه تازه بريزيد و ميل نمائيد . سوپ مخصوص با پياز سه پياز بزرگ را به قطعات كوجك تقسيم كنيد وبا كره در كماجدان سرخ كنيد ، ولى مواظب باشيد كه روغن سياه نشود ، بعد يك ليتر آب بروى آن بريزيد وبگذاريد يكربع ساعت بپزد ، آب را نمك نزنيد ، يك فنجان از اين آب كه ميجوشد برداشته با يك قاشق سوپ سبزى مخلوط كنيد وبعد آنرا به كماجدان بريزيد وصاف نمائيد . سالاد گوجه فرنگى يكدانه موسير بزرگ را كاملا ريز ريز نمائيد وآنرا با دو قاشق روغن زيتون مخلوط كنيد وبروى گوجه فرنگى كه از وسط بريده باشيد بريزيد ويك قاشق قهوه خورى ، آب ليموى تازه بروى آن بپاشيد . فشار خون - در چاقى مفرط ، ديابت ، بيماريهاى قلبى ، نقرس ، تصلب شرائين اورام كليه ها ( اعم از اينكه حاد ويا مزمن باشد ) واختلال غدد مترشحهء داخلى ، ديده مى شود برنج بهترين غذاى مبتلايان بفشار خون است
. فشار خون با سبزيها وميوه هاى ذيل درمان مى شود : 1 - سير 2 - آرتيشو 3 - كاسنى وحشى 4 - شاهى 5 - اسفناج 6 - پياز 7 - جعفرى 8 - گيلاس 9 - گلابى 10 - سيب درختى . آب گشنيز ( گشيش ) براى فشار خون مفيد است وبراى پائين آوردن فشار خون تجربه شده است . عمده بيماريها بواسطه فساد اخلاط وكثيف شدن مايعات بدن است واز طرفى معلومست كه تمام مايعات از خون تشكيل مى شود ، پس اگر خون پاك وسالم باشد ، بدن نيز سالمست . تصفيه خون زمينه اى براى رشد واستيلاء ميكروب ومرض باقى نمى گذارد با خون پاك بيماريهاى مسرى ( عفونى ، ميكروبى ، ويروسى ) پيدا نمى شود وبقول دكتر ( كرهو ) كليه امراض در اثر آلودگى خون وانساج در بدن توليد مى گردد . قدماء براى تصفيه خون وسائل مختلف داشتند از جمله ، حجامت بود كه امروز مورد مخالفت اطباء است وميگويند : خون ماده حياتى بشر است ، بيمارى كه قوايش تحليل رفته درست نيست كه از سرمايه نيروى حياتش بكاهيم وخونش را بگيريم . اينحرف در مورد امراضى كه ناشى از كم خونى است ، يا بيمارانى كه دچار كم خونى هستند درست است ، آنهم نه بطور كلى ، زيرا چه بسا گرفتن وكم كردن خون حس احتياج اوره وشريانات را بخون زيادتر كرده ، بيشتر دستگاه خون سازى را تحريك مى كند ، اين خود از نواميس كلى خلقت است كه چون چيزى را كم كنند ( البته بمقدار جايز ) حس احتياج تحريك شده ، افزايش مى يابد . اما در باره ساير بيماران نياز بتفصيل نيست كه حجامت از درمانهاى سودمند است . گاهى كم خونى بواسطه غلظت وكثافت خونست چنانكه گاهى كمى اشتها بجهت ماندن مواد زائد وكثيف در بدنست ، همانطور كه معده را چون پاك كنيم وزنگ آنرا برطرف سازيم ، اشتها تحريك مى شود وغذا مى طلبد وآنچه تغذيه كرده براحتى هضم نموده ، توليد خون مى كند ، مجارى وعروق نيز گاهى بواسطه كثافت وسوداء ومواد معدنى جدارش را زنگ گرفته ، حس احتياج بخون كمتر مى كند ، با خارج كردن خون كثيف عروق را از زنگهاى معده اى وسوداوى پاك كرده بوظيفه خود ( عمل فشار وپرتاب ) وادارش مى كنيم . بهر حال همانطور كه چون درخت مو را هرس كنند ، شاخه هاى جوانترى در او ميرويد ، آب چاه را بكشند آب تازه ترى از آن ميجوشد ، پستانرا بمكند ، شير پاكيزه اى از آن جارى مى شود ، حجامت وكم كردن خون ، مولد خون پاك ونيرومندترى مى باشد ، همچنانكه باغچه را چون از علفهاى هرزه وخارها پاك كنند گل بهتر پرورش ميدهد و مجرى خون را چون تميز كنند خون سالمترى توليد مى شود . سخنانى از حضرت امام جعفر صادق ( ع ) درباره طب پاره اى از تحقيقات طبى امام جعفر صادق ( ع ) كه در قرون گذشته جزء رموز واسرار بوده وامروز بيشتر آنرا دانشمندان بعد از تكامل عقل وفن وآزمايشهاى علمى كشف نموده‌اند . دوران خون اين مسألة در كتاب توحيد مفضل بيان شده وبيان رازى است كه تا دوازده قرن براى مردم پشت پرده جهل مختفى بود ، غربيها اين اكتشاف را از موفقيتهاى عصر دانش واختراع شمرده ومكتشف آنرا طبيب مشهور دكتر ( هارنى ) ميدانند . ولى خواننده هوشمند منصف با روايتى كه قريبا ذكر مى شود اعتراف خواهد كرد كه مكتشف مذكور چيزى جز آنچه امام ( ع ) قرنها قبل از ولادت او بيان فرموده است نياورده واينك قسمتى از آن روايت به مفضل خطاب كرده ، مى فرمايد : در كيفيت رسيدن غذا به بدن دقت كن وببين در گردش اين كارخانه دقيق چه حكمت وتدبيرى بكار رفته است ، غذا از راه دهان به درون معده مى رود ، بحرارت غريزى آن پخته شده ، بوسيله رگهاى باريك بجگر مى رسد ، اين رگها مانند صافى غذا را صاف ميكنند تا چيزى از زبرى ودرشتى بجگر آسيبى نرساند ، زيرا جگر از هر عضو لطيف تر است ، چون صاف شد وغذا بجگر رسيد ، مبدل بخون مى شود ودر عروق جارى مى گردد
. فشار خون با سبزيها وميوه هاى ذيل درمان مى شود : 1 - سير 2 - آرتيشو 3 - كاسنى وحشى 4 - شاهى 5 - اسفناج 6 - پياز 7 - جعفرى 8 - گيلاس 9 - گلابى 10 - سيب درختى . آب گشنيز ( گشيش ) براى فشار خون مفيد است وبراى پائين آوردن فشار خون تجربه شده است . عمده بيماريها بواسطه فساد اخلاط وكثيف شدن مايعات بدن است واز طرفى معلومست كه تمام مايعات از خون تشكيل مى شود ، پس اگر خون پاك وسالم باشد ، بدن نيز سالمست . تصفيه خون زمينه اى براى رشد واستيلاء ميكروب ومرض باقى نمى گذارد با خون پاك بيماريهاى مسرى ( عفونى ، ميكروبى ، ويروسى ) پيدا نمى شود وبقول دكتر ( كرهو ) كليه امراض در اثر آلودگى خون وانساج در بدن توليد مى گردد . قدماء براى تصفيه خون وسائل مختلف داشتند از جمله ، حجامت بود كه امروز مورد مخالفت اطباء است وميگويند : خون ماده حياتى بشر است ، بيمارى كه قوايش تحليل رفته درست نيست كه از سرمايه نيروى حياتش بكاهيم وخونش را بگيريم . اينحرف در مورد امراضى كه ناشى از كم خونى است ، يا بيمارانى كه دچار كم خونى هستند درست است ، آنهم نه بطور كلى ، زيرا چه بسا گرفتن وكم كردن خون حس احتياج اوره وشريانات را بخون زيادتر كرده ، بيشتر دستگاه خون سازى را تحريك مى كند ، اين خود از نواميس كلى خلقت است كه چون چيزى را كم كنند ( البته بمقدار جايز ) حس احتياج تحريك شده ، افزايش مى يابد . اما در باره ساير بيماران نياز بتفصيل نيست كه حجامت از درمانهاى سودمند است . گاهى كم خونى بواسطه غلظت وكثافت خونست چنانكه گاهى كمى اشتها بجهت ماندن مواد زائد وكثيف در بدنست ، همانطور كه معده را چون پاك كنيم وزنگ آنرا برطرف سازيم ، اشتها تحريك مى شود وغذا مى طلبد وآنچه تغذيه كرده براحتى هضم نموده ، توليد خون مى كند ، مجارى وعروق نيز گاهى بواسطه كثافت وسوداء ومواد معدنى جدارش را زنگ گرفته ، حس احتياج بخون كمتر مى كند ، با خارج كردن خون كثيف عروق را از زنگهاى معده اى وسوداوى پاك كرده بوظيفه خود ( عمل فشار وپرتاب ) وادارش مى كنيم . بهر حال همانطور كه چون درخت مو را هرس كنند ، شاخه هاى جوانترى در او ميرويد ، آب چاه را بكشند آب تازه ترى از آن ميجوشد ، پستانرا بمكند ، شير پاكيزه اى از آن جارى مى شود ، حجامت وكم كردن خون ، مولد خون پاك ونيرومندترى مى باشد ، همچنانكه باغچه را چون از علفهاى هرزه وخارها پاك كنند گل بهتر پرورش ميدهد و مجرى خون را چون تميز كنند خون سالمترى توليد مى شود . سخنانى از حضرت امام جعفر صادق ( ع ) درباره طب پاره اى از تحقيقات طبى امام جعفر صادق ( ع ) كه در قرون گذشته جزء رموز واسرار بوده وامروز بيشتر آنرا دانشمندان بعد از تكامل عقل وفن وآزمايشهاى علمى كشف نموده‌اند . دوران خون اين مسألة در كتاب توحيد مفضل بيان شده وبيان رازى است كه تا دوازده قرن براى مردم پشت پرده جهل مختفى بود ، غربيها اين اكتشاف را از موفقيتهاى عصر دانش واختراع شمرده ومكتشف آنرا طبيب مشهور دكتر ( هارنى ) ميدانند . ولى خواننده هوشمند منصف با روايتى كه قريبا ذكر مى شود اعتراف خواهد كرد كه مكتشف مذكور چيزى جز آنچه امام ( ع ) قرنها قبل از ولادت او بيان فرموده است نياورده واينك قسمتى از آن روايت به مفضل خطاب كرده ، مى فرمايد : در كيفيت رسيدن غذا به بدن دقت كن وببين در گردش اين كارخانه دقيق چه حكمت وتدبيرى بكار رفته است ، غذا از راه دهان به درون معده مى رود ، بحرارت غريزى آن پخته شده ، بوسيله رگهاى باريك بجگر مى رسد ، اين رگها مانند صافى غذا را صاف ميكنند تا چيزى از زبرى ودرشتى بجگر آسيبى نرساند ، زيرا جگر از هر عضو لطيف تر است ، چون صاف شد وغذا بجگر رسيد ، مبدل بخون مى شود ودر عروق جارى مى گردد
در حاليكه جرم وفضولات آن كاملا جدا شده ، قسمتى از آن بكيسهء صفراء مى ريزد ، قسمت ديگر بنام سوداء داخل سپرز مى شود وقسمت ديگر كه از جنس رطوبات زائده وبلل مضره است ، از راه مثانه دفع مى شود . " در حكمت پروردگارت انديشه كن ، ببين چگونه هر عضوى را در جاى مناسب خود ترتيب داده ، براى فضولات چه ظرفهائى بنام زهره وسپرز ومثانه مقرر كرده تا در بدن منتشر نشوند وموجب فساد نگردند ) . اين بخش از روايت چگونگى گردش خون را آنطور كه طب جديد پس از دوازده قرن كشف كرده صريحا بيان نموده است ، علاوه بوظائف جهاز هاضمه وعمل زهره ومثانه وسپرز نيز اشاره كرده است ، اگر زهره نبود زرد آب داخل مى شد وبيمارى يرقان توليد ميگشت ، اگر مثانه نبود ادرار دفع نمى شد وبول داخل خون يا در قسمتهاى ديگر بدن پخش مى شد ، بدن مسموم وجهاز تن مختل مى گشت . كاسنى چه خوب تره ايست كاسنى ! بر تو باد بخوردن آن كه ماء النسل را زياد مى كند وفرزند را نيكو ميسازد ، آنكس كه شب بخوابد درحاليكه هفت برگ كاسنى در شكم او باشد ، در آنشب از ابتلاى بقولنج درامانست . كاسنى در ضعف اعصاب وضعف چشم وفشار خون مفيد است وقواى بدن را تجديد ميكند . قلب وكليه وكبد را فعال وبانشاط مى گرداند . رحم را بوظيفه طبيعى خود واميدارد . كاسنى علاج بسيارى از دردهاى مختلف است . فعلا بهمين اندازه بس مى كنيم چه ، اين خود نمونهء كاملى از وفور علم وبصيرت كامل امام ، در طب وبهداشت بدن است ، زيرا اگر بخواهيم جميع آنچه در اين باب از آنحضرت نقل شده ، بياوريم ولو اينكه بفحص وتتبع پرداخته وبر مطالعات خود چيزى بيفزائيم ، كتاب بسى بزرگ ومفصل خواهد شد . بارى اگر خواننده منصف در باب كتب اطعمه واشربه وآداب مصرف ونحوه استعمال آنها وبيان مضار ومنافع آنها كه از امام صادق ( ع ) رسيده ، تتبع كند بى تأمل اعتراف خواهد كرد كه پيشواى ششمين شيعيان ، معلم اول طب ومقدم بر تمام اطباء دانشمند
است ، بارگران اين علم را يكجا بدوش گرفته ، از حقايق واسرار آن ، او پرده برداشته چنانكه مصدر ومورد علم اديانست . منتهى اليه ومرجع دانش ابدان مى باشد . تا هنگاميكه بدنت تحمل درد دارد از استعمال دوا پرهيز كن قال ابوعبدالله الصادق عليه السلام : اجتنب الدواء ما احتمل بذلك الداء بدنك . يكى از دانشمندان مى گويد : مسهل ، معده را پاك مى كند ، ولى بجدار معده هم آسيب مى رساند ، اعصاب را ضعيف وجهاز هاضمه را فرسوده مى گرداند . ديگرى مى گويد : ميكروب با دوا از بين مى رود ولى دوا ، هم فعاليت ميكروب را كم مى كند ، هم فعاليت جسم را . از امير المؤمنين على ( ع ) نقلشده : دوا با معدهء شما آن مى كند كه اسيد با مس . هم زنگ آنرا از بين مى برد وهم خود آنرا ميكاهد . موسى بن جعفر ( ع ) مى گويد : هيچ دوائى نيست مگر آنكه درد را در بدن بر مى انگيزاند پس سودمندتر از آن نيست كه تا كاملا محتاج نشوى تصرف در بدن نكنى . امام رضا ( ع ) مى گويد : تا ممكن است بطبيب مراجعه نكنيد ، زيرا معالجه تن چون تعمير خانه است كه كمش به بسيار ميكشد ، ونيز امام صادق ( ع ) مى فرمايد : كسانيكه بمختصر كسالتى فورى بطبيب مراجعه مى كنند ودارو استعمال مى نمايند اگر بميرند از پيروان مذهب او بشمار نمى روند . مرض بر اثر تخلف از قوانين طبيعت پيدا مى شود ، استعمال دوا همين تخلف و انحراف در مزاج پديد مى آورد واين دوا وانحراف چون بهم دست دادند زودتر بدنرا نابود مى كنند .
عنه عليه السلام : ( من ظهرت صحته علىسقمه فعالج نفسه بشيئى فمات فقد اعان على نفسه وانا إلى الله منه برئ ) كسيكه سلامتيش از بيمارى آشكارتر باشد با وجود اين ، خود را بچيزى معالجه كند وبميرد من از او بيزارم وچنين كسى در هلاك خويش اعانت كرده است . غذا اگر ناسازگار وسمى واضافه بر مقدار لازم خورده شود وبدن قدرت هضم
عنه عليه السلام : ( من ظهرت صحته علىسقمه فعالج نفسه بشيئى فمات فقد اعان على نفسه وانا إلى الله منه برئ ) كسيكه سلامتيش از بيمارى آشكارتر باشد با وجود اين ، خود را بچيزى معالجه كند وبميرد من از او بيزارم وچنين كسى در هلاك خويش اعانت كرده است . غذا اگر ناسازگار وسمى واضافه بر مقدار لازم خورده شود وبدن قدرت هضم
آنرا نداشته باشد ، طبعا زياديهائى از آن در بدن مى ماند وانسان را بيمار مى كند . خداوند براى دفع آن مواد زائده ، راههائى در بدن باز كرده است مانند : تب ، عرق ، دمل ، جوش وچركهائيكه از مجارى حلق وگوش وبينى دفع مى شود . پس چقدر نادان است كسى كه بجاى كمك باين طبيعت مبارزه عليه آن داروهائى استعمال كند كه مسامات را مسدود نمايد ، وبجاى دفع سمومات آنرا بوسيله مصرف پنى سيلين در بدن پخش كند . طبيبى كه اينطور معالجه بكند مريض بيچاره را با امراض خطرناكترى مانند روماتيسم ونقرس وآپانديست مبتلا ميسازد ، همين سمومات در بدن است كه امراضى چون سرطان وبرونشيت ، درد كبد وفشار خون ، ورم عصب ، ورم شريان ، عرق النساء وغيره توليد مى كند اگر باز هم مانع شويم كه طبيعت بوسيله اين راهها مواد مضره را از تن خارج كند آنوقت است كه بايد بآخرين علاج ، يعنى مرك متوسل شود . الكل وسرطان دكتر ( ژاكت ) ضمن گزارش خود در انجمن بيمارستانها كه درباره خطرات الكل مى باشد ، مى گويد : گر چه بعضى از پزشكان ممكن است بگفته هاى من خرده بگيرند ، ولى اينجانب از روى آمار ومطالعه حال بيماران خود ميتوانم بگويم كه در هشت بيمار مبتلا بسرطان معده اى شش نفرشان اعتياد بالكل داشته‌اند . همينها هستند كه زمينه هاى مساعد براى بيماريهاى بزرگتر پيدا مى كنند . آقاى دكتر ( آرمين ) در كتاب سرطان شناسى مى گويد استعمال مشروبات الكلى هر قدرهم كم باشد پس از مدتى ضايعات تشريحى واختلالات متابوليسم همگانى بوجود مى آورد ودر نتيجه ، زمينه را براى ابتلاى بسرطان مساعد مى كند . الكل در بافتهائى كه عبور مى كند ( از معده كه جذب مى شود تا ريه كه قسمت عمده اش دفع مى گردد ) آسيب هائى بوجود مى آورد پرده ها وغشاءها وقسمتهاى سطحى مغز هم با وجوديكه مستقيما با آن تماس نمى گيرند از آزارش بركنار نمى مانند ، اين ضايعات مبنى واساس علائم گاستريت اولسروز ( ورم معده توأم با قرحه ) است ، كه
سرطان آن ها را براى نمو خود برمى گزيند . الكل وديوانگى همانطور كه گفته شد عوارض سوء شرابخوارى بسيار است ، ولى بزرگترين ضربه اى كه بر شرابخوار وارد مى شود بر دستگاه فكر وعقل اوست . مايه امتياز اورا مى گيرد ، تميز وقضاوت او را از بين مى برد او را براى هر جرم وجنايتى كه در حال سلامت عقل بدان تن در نمى داد آماده مى كند . بگفته يكى از اطباء مشهور ، قسمت اعظم دار المجانين را الكليسم ها يا فرزندانشان تشكيل ميدهند ، بيشتر قتل ها وجنايتها را مردمى مرتكب مى شوند كه شراب ، آنها را بى شعور وتميز ساخته باشد . دولت فنلاند مبارزهء دامنه دارى با الكل شروع كرده وبراى اينكار در جوار هلسينكى زندانى ساخته است بنام زندان عياشها ، در اين زندان رانندگان مست و اشخاص لاابالى كه در نتيجه بدمستى مرتكب جناياتى شده‌اند بسر مى برند ، تعداد محكومين يعنى عياشهاى جنايتكار در اين زندان فعلا بالغ بر 7465 نفر هستند ، اين مبارزه هاى شديد وآن همه فساد وجنايت در مترقى ترين ممالك دنيا يعنى اروپا است . مبارزه با الكل در اسلام آيات چند وروايات بسيارى است كه از نوشابه هاى الكلى منع صريح كرده وآنرا تحريم نموده است . از جمله در سوره مائده از قرآن مجيد آيه ( 92 و 93 ) مى فرمايد : ( اى كسانيكه ايمان آورده ايد جز اين نيست كه شراب وقمار ومجسمه ها وتيرهاى قداح . ( يكنوع قمار وقرعه كشى غير مشروع در زمان جاهليت ) ناپاكى وآلودگى است واز كارهاى شيطان ، پس از آنها دورى كنيد ، شايد رستگار شويد . همانا كه شيطان مى خواهد بوسيله شراب وقمار ميان شما بغض ودشمنى ايجاد كند وشما را از ياد خدا ونماز باز بدارد ) . آيا مرد آن هستيد كه جلوى هوا وهوس خود را گرفته از اينها پرهيز كنيد ؟ در سوره بقره آيه 216 مى فرمايد : ( از تو ميپرسند كه درباره خمر وقمار چه عقيده دارى ؟ بگو در هر دو زيان بزرك وسودى است براى مردم ، اما ضررش بزرگتر از منفعت آن است . )
در كتاب وسائل الشيعه جلد سوم ، از امام صادق ( ع ) است كه هر كه دخترش را بشرابخوارى بدهد قطع رحم كرده است ( شايد اشاره بآن باشد كه نسل دختر را فانى نموده است ) . در حلية المتقين است كه نگذاريد دايهء فرزندان شما شراب وگوشت خوك بخورند كه شير ، طبيعت را عوض مى كند . آيا بيمارى سرطان هم از غذا است ؟ اگر از من به پرسيد كه بيمارى سرطان از چه حاصل مى شود ؟ خواهم گفت : از سوء تغذيه ، اگر به پرسيد با چه معالجه مى شود ؟ خواهم گفت ، با غذا . هنوز عامل اصلى بيمارى سرطان پيدا نشده است ، معالجه قطعى هم براى آن پيدا نكرده‌اند ولى آنچه مسلم است اين است كه با غذا ميتوان از ابتلاء بآن جلوگيرى كرد ودرمان قطعى آنهم در مواد خوراكى است . شباهت سرطان با امراض ناشيه از سوء تغذيه سرطان چيست ؟ بى بند وبارى يك سلول يعنى آنارشى گرى آن ، سبب مى شود كه يك سلول پاى خود را از گليم خويش بيرون كرده ، وارد جايگاه سلولهاى ديگر شود ، فشار خون هم بى بند وبارى وآنارشى گرى فشار اسموزى يا يكى از مواد خون است . البته نمى خواهم فشار خون را سرطان خون بنامم ، نمى گويم فشار خون با سرطان يكى است ، ونمى گويم عامل اين دو مرض يك واحد است خير ، چنين مقصودى ندارم ، بلكه مى خواهم بگويم شباهتى بين بزرگ شدن يك سلول وزياد شدن مقدار فشار خون وجود دارد . بيمارى قند هم بى بند وبارى قند خون وآنارشى گرى عوامل تنظيم كننده آن است وچون اين بى بند وبارى ها وآنارشى گرى ها نتيجه بى بند وبارى در تغذيه است ، بعيد نيست كه رشد بى تناسب يك سلول هم نتيجه افراط در خوردن يا نخوردن يك ماده خوراكى باشد . معالجه سرطان با غذا يكى از داروهاى مؤثرى كه تاكنون براى سرطان پيدا شده است هورمون جنس مخالف است يعنى اگر ترشحات تخمدان زن را بمرد سرطانى بدهند يا ترشح تخمدان مرد به زن سرطانى داده شود ، بهبود حاصل مى نمايد . تحقيقات تجديد غذا شناسان ثابت كرده است كه هورمون هاى زيادى در مواد خوراكى ذخيره شده است واصولا زن ومرد ( هورمون ) خود را از غذا مى گيرند چنانچه رازيانه ومخمرآبجو داراى هورمون زنانه مى باشند وزياده روى در خوردن اين دو غذا مرد را عقيم مى نمايد . در بعضى از غذاها كه افراط آن سبب عقيم شدن زن مى شود هورمون مردانه وجود دارد . پس وقتى درمان مرضى در خوراكى ها بود ، راه جلوگيرى آن هم خوراكى خواهد بود وبعيد نيست كه سوء تغذيه عامل اصلى آن باشد . دخانيات وسرطان توتون يك ماده خوراكى است كه مواد مؤثر آن از راه ريه جذب مى شود ، اين روزها عده اى از دانشمندان عامل اصلى سرطان ريه را كشيدن دخانيات ميدانند . بيمارى دو صورت دارد از دوشق خارج نيست ، يا عامل ميكرب است ، يا سوء تغذيه وشق سوم ندارد . ميكرب هم چنانچه گفتيم دلال مظلمه مى باشد وعامل اصلى ابتلا به امراض عفونى هم سوء تغذيه مى باشد . مرض سرطان بدون شك ميكربى ندارد ، مسرى هم نيست ، شق سوم هم نداريم پس سوء تغذيه عامل اصلى سرطان اگر نباشد بى ارتباط با آن هم نيست . سرطان نزد كليميان اگر يادتان باشد سابقا برخلاف امروز كليمى هاى ايران بدبختترين اشخاص بودند وبا اينكه بعضى از آنها ثروتمند بودند معذلك خوب غذا نمى خوردند . آمار مبتلايان به سرطان نشان ميداد كه كليميان بيشتر مبتلا ميشوند ، ولى امروز وضع عوض شده است وكليميان ايران غذايشان با سابق فرق كرده وخوب مى خورند وروى همين اصل مسلم از تعداد مبتلايان به سرطان نزد آنها كم شده است . در بحث مخصوص سرطان ، صورت جامعى از گياه هاى ضد سرطان را كه داراى هورمون مى باشند وهمچنين اثر پياز را خواهيم نگاشت .
درجه پ - هاش ( H - p ) خون درجه يك حداكثر ترشى و 14 حد اعلاى قليائى وعدد هفت حد فاصل وخنثى مى باشد . درجه ( پ - هاش ( H - P ) ) خون انسان 35 / 7 است يعنى كمى قليائى است ودر نتيجه غذا تغيير مى نمايد وزياد وكم شدن آن ايجاد امراض مى نمايد كه بطور اختصار شرح ميدهيم . زيادى ترشى خون چنانچه قبلا گفتيم بوسيله عرق دفع شده وبراى انسان غلافى از ترشى درست مى نمايد واين غلاف حافظ پوست بوده ، او را در مقابل امراض جلدى مخصوصا اگزما حفظ مى نمايد . اگر سر خود را زياد با صابون بشوئيد وترشى آنرا از بين ببريد سر شما شوره خواهد گذاشت ، مخصوصا اگر صابون بزنيد وصابون را بخوبى از بين نبريد . اگر دست خود را صابون بزنيد وآن صابون را خوب نشوئيد وپوست شما قليائى شود به اگزما دچار خواهيد شد . اكثر امراض جلدى از قبيل : اگزما ، آكنه وغيره نتيجه قليائى شدن پوست بدن است . ترش شدن خون سبب امراضى از قبيل : نقرس وغيره مى شود ، وقتى خون ترش شود ادرار قليائى مى گردد وفسفر بدن زياد دفع مى شود وايجاد سنگ مثانه مى نمايد . وقتى درجه قليائى خون بالا رود فسفر دفع نمى شود وايجاد سرطان مى نمايد زيرا چنانچه قبلا شرح داديم ، فسفر با توليد مثل ارتباط زياد دارد ، پستانداران كه فسفر بدنشان كم است زياد توالد وتناسل نمى كنند . موشها كه فسفر بدنشان بيشتر است ، بيشتر توليد مثل مى نمايند ، هر موش ماده در سال 16 تا 19 بار بچه مى آورد هر بچه موش پس از دوماه وپانزده روز بالغ مى شود و پس از 24 روز ميزايد وپس از يك ماه مجددا آبستن مى شود ، بدين ترتيب از يك موش ماده در ظرف يكسال 8625 موش بعمل مى آيد . ماهى ها فسفرشان از موشها زيادتر است وتوليد مثلشان هم بيشتر مى باشد ، يك ماهى در سال سيصد تا چهارصد هزار تخم مى ريزد . ملخ ها فسفرشان از ماهى ها هم زيادتر است وتوليد مثلشان هم سريعتر مى باشد .
انجير گرم وتر وبراى درد سينه وسرفه وبيمارى مبرد نافعست ، ولى افراط آن براى چشم ومعده مضر ومصلح آن كرفس است . انجير سرشار از ويتامينهاى ( آ ) و ( ب ) و ( ث ) وداراى مواد چربى ازيته ، قند ، آهن ، كلسيم مى باشد اگر در شير بجوشانند ، جوشانده ايست كه غرغره آن براى تورم لثه هاى دندان سودمند است . انجير قوه باه را زياد مى كند . خرما طبقى از خرما پيش امام صادق گذاشتند وگفتند خرماى برنى است ، فرمود : همانا در او شفاى دردها است . درخرما شفا از سمومات است ودردى از آن توليد نمى شود وكسيكه موقع خواب هفت دانه خرما بخورد كرمهاى معده اش كشته مى شود . در خرما فوايد بسيار است ، بدن را گرم وفعال ميسازد ، زمين تن را حاصلخيز ميكند ، مولد خون غليظ مى باشد ، اگر آنرا شكافته ميان شير بريزند در مورد ضعف باه نافعست وآنرا تحريك مى كند . در التهابات روده ومعده سودمند وبراى درمان سرفه خشك والتهابات ريوى وتهييجات مجارى ادرار مفيد است . خرماى نرسيده وترش در جريان خون وجلوگيرى از اسهال واصلاح لثه هاى دندان خيلى مؤثر است . خرما در بيمارى سرطان اثر خوبى دارد ، زيرا متضمن ماده ( منگزيوم ) است كه ميان آن و معالجه سرطان ارتباط محكمى برقرار است ونزد اهل تتبع تقريبا ثابت شده كه اهالى ( اراضى خرمايان ) كمتر بمرض سرطان مبتلا مى شوند . خرما كثير الغذا وداراى ويتامين ( ب ) و ( ث ) وقند وسلولز ومواد آلبومينوئيدى واملاح معدنى است وبعلت داشتن منيزيم ضد سرطان است * ( هامش ) طب الصادق . ( * ) خرما يكى از غذاى هاى مفيدى است كه داراى املاح زيادى مى باشد . خرما خرك از خرماهاى معمولى بيشتر املاح دارد . خرما داراى گوگرد ، فسفر ، كلسيم ، منيزيم ومقدار زيادى آهن است .
مرهم سير را كه سير رنده شده با روغن كامفره بدست مى آيد علاوه بر رماتيسم در مورد بيمارى گال وكچلى نيز مصرف مى كنند . اگر با اين مرهم ستون فقرات اشخاص ضعيف را مالش دهند اين مالش براى آنها مفيد ومطبوع خواهد بود . در تب حصبه بايد پاهاى مريض را در ضماد سير رنده شده ، محصور كرد وبهتر است كه كمى پياز وعلف گزنه هم كه كوبيده شده باشد بآن اضافه گردد وبايد ساعت بساعت آنرا عوض كرده وپاهاى مريض را در لحاف حفظ كرد . براى معالجه گال وكچل باسير ، بايد جوشاندهء سير را بكار برد وپنج يا شش حبه سير را بايد رنده كرد ودر يك ليتر آب جوشانيد وزخم را بآن شستشو داد ويا اينكه سير رنده شده را در پيه خوك كه نمك نداشته باشد پخت ومثل مرهم بكار برد . براى رفع ميخچه وزگيل بايد يك حبه سير پخته وداغ را روى آن گذاشت و چندين دفعه در روز آن را عوض كرد . براى نيش زدگى زنبور ، پس از اينكه نيش را از بدن در آورديد بايد جاى آن را با يك حبه سير كه بدو قسمت كرده ايد محكم بماليد . گل مژه يا جوش پلك چشم را اگر با يك حبه سير كه بدو قسمت كرده ايد بماليد بزودى برطرف مى شود . اگر كسى گوشش بر اثر عوارض روماتيسم كر شود ، يك تكه پنبه را با آب سير مرطوب كند ودر گوش بگذارد بزودى احساس خواهد كرد كه ثقل سامعه او برطرف شده است وگوشش خوب ميشنود . وقتى گوش درد گرفتيد وسط يك گاز كه باندازه كافى دراز باشد ، يك حبه سير رنده شده را بگذاريد ودر گوش خود فرو كنيد ، همينكه درد تخفيف يافت آنرا درآوريد . ظرفى كه داخل آن حبه هاى سير پوست كنده وبدو قسمت بريده وجود دارد اگر ميوه هاى مختلف را بگذارند در موقع زمستان بخوبى محفوظ مى ماند . اگر در گونيهاى برنج يا گندم ويا حبوبات ديگر كه محتوى حبه هاى سير است
سير خون را پاك مى كند وباين خدمت بدن را درمبارزه با بيماريهائى كه ناشى از فشار خون مى شود پيروز مى نمايد ، مانند ناراحتى هاى دوران حيض بعضى از زنها ، پيرى وشكستگى غير عادى ، بواسير ، روماتيسم ، خوردن سير مجارى تنفس وخون را پاك ميكند وبا اين كار از شدت وزحمت تنگ نفس كاسته وگاهى موجب درمان كلى آن مى شود . سير بعضى از انواع سل ريوى را معالجه مى كند مخصوصا وقتى كه با شير ممزوج شود ، زيرا در اين صورت اثر قابل توجهى در كشتن ميكروب كوخ دارد ( ميكروب سل ) . سير مبارز توانائى است در برابر بسيارى از امراض مانند : تب وآنفلوانزا . سير پوست بدن را خوش رنگ وگونه را سرخ وروده ها را از عفونات پاك مى كند بخصوص در اطفال ، وبا اين خاصيت سپرى مقابل بيمارى تيفوئيد وديفترى است ومسكن سياه سرفه وخروسك است . ميگويند : شهرهائى كه سير زياد در آن مصرف مى شود عمر اهالى آن طولانى وزندگانيشان توأم با صحت وسلامتى است ، زيرا سير عفونات داخلى را برطرف والتهابات روده را خاموش وقرحه هاى معدى را آب مى كند ، اعم از اينكه مزمن باشد يا حاده و موجب سهولت جريان خون حيض وادرار مى شود ، سنگ كليه را از بين مى برد ، كرمهاى نازك شكم اطفال را نابود ميسازد . سير براى تحليل رياح وورمها بسيار سودمند ودر مورد مالاريا ورماتيسم و بيخوابى خيلى مفيد است ، فلج ورعشه را معالجه مى كند
مرهم براى جراحت - زردچوبه ، مرده سنگ با هم كوفته با روغن زيتون و سركه مرهم ساخته بر جراحت بمالند . براى سرفه وگشادن آواز - انجير را بجوشانند وآبش را بخورد سرفه را ببرد وآواز را بگشايد وگرده را قوى وشهوت را بيفزايد . جهت باد خايه - تخم پياز با روغن گل بريان كند بخورد . جهت باد فتق - زهرهء گاو سرخ با روغن بجوشاند به خايه طلا كند . آب زهره بز با نشادر بسايند هر جا كه طلا نمايند موى نيايد . جهت بار گرفتن زنان - چون گرده گوسفند را بريان كنند زن بخورد وديگر خايهء خرگوش يا ناف خرگوش اگر زن شياف كند بار گيرد اگر ناف خرگوش نر باشد بچه پسر واگر از نا ف خرگوش ماده باشد دختر مى شود . ايضا - جوزبويا وزعفران هر دو با هم بسايند وزن برگيرد آبستن شود . اگر بچه در شكم مادر مرده شود - كنجد را بريان كنند زن بخورد بچهء مرده ، بيايد . ايضا - اگر سرگين اسب رادر زير زن دود كنند بچهء مرده بيايد . ايضا - اگر سم اسب در زير ران زن دود كنند خلاص شود . زنيكه دشوار زايد - اگر كف دريا بر ران زن بندند زود خلاص شود . ايضا - اگر سرگين گربه سياه را در زير زن دود كنند زود خلاص شود . ايضا - گشنيز را با بيخ اش با هم بكوبند زن براى خود بندد زود خلاص شود . حيض بسته رابگشايد - كنجد را بريان كرده بخورد . ايضا - روغن جوز وآب سداب بخورد . ايضا - شب برگ را بسوزاند در پنبه بردارد . جهة دفع خون از شكم - شكم مرغرا پر از كاسنى بريان كند بخورد . ايضا - شلغم بخورد اگر شلغم سفيد باشد بپزند ، بخورد . اگر از قضيب كسى خون آيد - سه روز كاهو را با سركه بخورد .
اگر كسى را مار يا كژدم گزيده باشد مغز سر خروس بر آنجا نهند درد ساكن شود . اگر آب از چشم آيد زهره خروسرا خشك كنند وبسايند ، در چشم كشند باز آب از چشم نيايد . سنگ دان خروس - اگر كسى چوب يا استخوان يا غير او در اعضاى او مانده باشد سنگدان خروس را دو نيم كنند وگرم به آنجا نهند بيرون آيد . حكايت - معالجه شب كورى در تبريز يكى از دوستان صحبت كرد كه من شبها نابينا شدم يكنفر از تجربه ديده ها گفت شش ( جگر سفيد ) را بدون نمك در روى آتش بگذارد تا نزديك پختن باشد آب آنرا مثل سرمه بچشم خود بكش وخود شش را بدهان بگير ، آبش بخور همين كه آبش تمام شد بينداز بلع نكن اگر خوب نشود ، بدانكه از رطوبت است ودر اين صورت جگر سياه را به همين دستور فوق عمل كن ، آن شخص گفت من اول جگر سفيد را امتحان نمودم نتجه نداد معلوم شد كه از رطوبت است بعد جگر سياه را دو يا سه دفعه آبش را مثل سرمه به چشم كشيدم وخودش را خوردم روز اول نتيجه داد دفعه دوم ، اثرى از شب كورى نماند .
برگ تازه گلسرخ را بكوبند آب آنرا صاف كنند با روغن كنجد روى آتش بقدرى بجوشد كه آب سوخته شود وروغن بماند ، مى شود روغن گل سرخ . شكسته بند - اظهار يكنفر مهآبادى يكنفر صحبت كرد بازوى خانم من شكسته بود ، يكنفر شكسته بند آنرا درست كرده وبست پس از يكماه باز كرديم شكسته خوب شده بود ، اما بازويش كج شد ، به شكسته بند ديگرى رجوع كرديم معاينه كرد يك عدد ماهى خواست ، ماهى تهيه كرديم با خرما كوبيد آن كوبيده را چهار روز وشب بجاى آن شكسته بست پس از چهار روز باز كرد وبدون زحمت همين جا را مثل اول شكست بعد دوباره درست كرده ودست خوب شد ، آن شكسته بند گفت اگر ماهى پيدا نشود با دنبه وخرما اين عمل مى باشد . در خواص مرزه ( آويشم ) صعتر همان مرزه است كه در دكان سبزى فروشى ها موجود مى باشد و داخل غذاها مى كنند وبلفظ اصفهانى وغيره ( آويشم ) برى وبستانى ميباشد بستانى مرزه وبرى را بلفظ تركى ( كليك اودى ) مى گويند ، طبيعت آن در آخر درجه دوم گرم وخشك است وافعال وخواص آن مفتح سدد وباز كننده سده ومقطع ومجفف قطع كننده وخشك كننده ومحلل رياح ( بادها ) وبلغم ها وغذاى غليظ مثل كله پاچه را لطيف مى كند وقوه باه را زياد واشتهاى غذا مى آورد وپاك كننده ريه ومعده وجگر وروده از رطوبات وبلغم ها ومانع صعود بخارات به دماغ ومخ ومسكن درد دندان از رطوبت ومسكن درد مثانه ورحم ومدر بول ( ادرار بول وحيض زنها را زياد مى كند ) وباقوت ترقيات دفع سم از بدن مى كند . وخوردن مرزه با آب انجير براى سرفه وتنگ نفس . مرزه با انجير خشك بخورند عرق آورد ورنگ صورت نيكو كند وخوردن دواهاى مسهل با آب جوشانده ، مرزه رافع تخمه وعفونت غذا وترش شدن غذا ودرد فؤاد وقولنج ريحى وثقلى وبلغمى وقولنجى كه از بادو ثقل معده باشد
مرزه با سركه وزيرهء سياه مضمضه كند ، براى درد دندان وگلو ، آب مرزه براى رفع لك سفيد چشم وشب كورى نافع است . آب مرزه را يك قطره در گوش بچكانند براى رفع سنگينى گوش . آب مرزه باشير در گوش بچگانند ، براى تسكين درد گوش نافع است . مرزه كوبيده با عسل ضماد كنند براى دردپا ووجع وعرق النساء مفيد است . مرزه كوبيده با روغن زيتون وزيره سياه مخلوط ضماد كنند براى بر آمدگى ناف اطفال ورفع بادهاى باطن آنان خوب است . مرزه را بپزند در حمام ضماد كنند ( به بدن طلا كنند ) براى جرح وحكه ويرقان وخارش بدن وزردى يرقان ، گل مرزه ، مسهل سودا وبلغم است ، اما از افتيمون ضعيف ؟ ؟ تر است . گل مرزه دو مثقال با سركه ونمك بخورند مسهل سودا وبلغم است وادرار بول وحيض كند ( بول وحيض را باز كند ) . مرباى مرزه با شكر يا عسل بدستور گلقند بسازند دو مثقال از آن مرباى مرزه بخورند ، براى سميات وامراض بارده ونزول آب وتقويت ذهن ونيكو كردن رخسار وساير امراض قوى الاثر است .
يوحنا بن ماسويه وجبريل بختيشوع وصالح بن مهله هندى . از امام رضا ( ع ) خواهش كرد كه باستقا
[h=5]. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
‹ پاورقى ص 343 ›
راهنماى نجات . ‹ پاورقى ص 344 ›
راهنماى نجات ‹ پاورقى ص 345 ›
- * * راهنماى نجات - * * راهنماى نجات . [/h][h=3]الطب الكبير يا فرشته نجات (فارسي) - محمد سرور الدين - ص 346 - 352[/h]م اغذيه واشربه اظهار عقيده فرمايد ، حضرت در پاسخ او فرمودند از آنچه خود تجربه كرده وبمرور ايام يافته واز اوصياء وأئمه معصومين پيش از من بمن رسيده است در رساله اى خواهم نگاشت وپس از آنكه مأمون بشهر بلخ روانه شد آن حضرت رساله مزبور را نگاشتند وبشهر بلخ فرستادند ومأمون پس از مطالعهء رساله ، آنجنابرا بسيار ارجمند داشت . ودستور داد كه آن رساله را بآب طلا نوشتند واز اينرو آنرا رساله ذهبيه طيبه نام نهادند واينك ما شمه اى از مطالب آن رساله را كه حضرت رضا بعنوان دستور عمل زندگى براى حفظ بهداشت وسلامتى نگاشته‌اند بيان مى كنيم بدين قرار : 1 - هنگام غذا خوردن بايد ابتدا غذاى سبك مثل آش وسوپ بخوريد بعد غذاى بطئ الهظم را . 2 - در فصل بهار گوشتهاى لطيف وتخم مرغ نيم پخته بخوريد واز خوردن پياز وسير وترشى پرهيز كنيد وموقع خوردن مسهل نيز در فصل بهار است ودر آخر بهار چيزهاى شور وگوشت گاو وشير نخوريد . 3 - در ماه اول تابستان ، سبزيهاى سرد مثل كاسنى وخرفه وشير خشت وميوه هاى تر وگوشت گوسفند وگوشت مرغ وطيور وماهى تازه بى نمك وشير بخوريد واز بوئيدن واستعمال مشك وعنبر خوددارى كنيد ، زيراسبب درد چشم ودرد زكام ونزله مى شود .
[h=5]. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
‹ پاورقى ص 343 ›
راهنماى نجات . ‹ پاورقى ص 344 ›
راهنماى نجات ‹ پاورقى ص 345 ›
- * * راهنماى نجات - * * راهنماى نجات . [/h][h=3]الطب الكبير يا فرشته نجات (فارسي) - محمد سرور الدين - ص 346 - 352[/h]م اغذيه واشربه اظهار عقيده فرمايد ، حضرت در پاسخ او فرمودند از آنچه خود تجربه كرده وبمرور ايام يافته واز اوصياء وأئمه معصومين پيش از من بمن رسيده است در رساله اى خواهم نگاشت وپس از آنكه مأمون بشهر بلخ روانه شد آن حضرت رساله مزبور را نگاشتند وبشهر بلخ فرستادند ومأمون پس از مطالعهء رساله ، آنجنابرا بسيار ارجمند داشت . ودستور داد كه آن رساله را بآب طلا نوشتند واز اينرو آنرا رساله ذهبيه طيبه نام نهادند واينك ما شمه اى از مطالب آن رساله را كه حضرت رضا بعنوان دستور عمل زندگى براى حفظ بهداشت وسلامتى نگاشته‌اند بيان مى كنيم بدين قرار : 1 - هنگام غذا خوردن بايد ابتدا غذاى سبك مثل آش وسوپ بخوريد بعد غذاى بطئ الهظم را . 2 - در فصل بهار گوشتهاى لطيف وتخم مرغ نيم پخته بخوريد واز خوردن پياز وسير وترشى پرهيز كنيد وموقع خوردن مسهل نيز در فصل بهار است ودر آخر بهار چيزهاى شور وگوشت گاو وشير نخوريد . 3 - در ماه اول تابستان ، سبزيهاى سرد مثل كاسنى وخرفه وشير خشت وميوه هاى تر وگوشت گوسفند وگوشت مرغ وطيور وماهى تازه بى نمك وشير بخوريد واز بوئيدن واستعمال مشك وعنبر خوددارى كنيد ، زيراسبب درد چشم ودرد زكام ونزله مى شود .
شيخ بهائى مرحوم مى نويسد : شخصى بنام محمد بن جهور كه پيوسته از مدينه تا خراسان وشهر طوس ملازم حضرت امام هشتم بود ، نقل كرده است كه : مأمون دانشمند - ترين خلفاى عباسى در شهر مرو در حضور بزرگترين پزشكان دربار خود مانند : يوحنا بن ماسويه وجبريل بختيشوع وصالح بن مهله هندى . از امام رضا ( ع ) خواهش كرد كه باستقا
[h=5]. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
‹ پاورقى ص 343 ›
راهنماى نجات . ‹ پاورقى ص 344 ›
راهنماى نجات ‹ پاورقى ص 345 ›
- * * راهنماى نجات - * * راهنماى نجات . [/h][h=3]الطب الكبير يا فرشته نجات (فارسي) - محمد سرور الدين - ص 346 - 352[/h]م اغذيه واشربه اظهار عقيده فرمايد ، حضرت در پاسخ او فرمودند از آنچه خود تجربه كرده وبمرور ايام يافته واز اوصياء وأئمه معصومين پيش از من بمن رسيده است در رساله اى خواهم نگاشت وپس از آنكه مأمون بشهر بلخ روانه شد آن حضرت رساله مزبور را نگاشتند وبشهر بلخ فرستادند ومأمون پس از مطالعهء رساله ، آنجنابرا بسيار ارجمند داشت . ودستور داد كه آن رساله را بآب طلا نوشتند واز اينرو آنرا رساله ذهبيه طيبه نام نهادند واينك ما شمه اى از مطالب آن رساله را كه حضرت رضا بعنوان دستور عمل زندگى براى حفظ بهداشت وسلامتى نگاشته‌اند بيان مى كنيم بدين قرار :
1 - هنگام غذا خوردن بايد ابتدا غذاى سبك مثل آش وسوپ بخوريد بعد غذاى بطئ الهظم را .
2 - در فصل بهار گوشتهاى لطيف وتخم مرغ نيم پخته بخوريد واز خوردن پياز وسير وترشى پرهيز كنيد وموقع خوردن مسهل نيز در فصل بهار است ودر آخر بهار چيزهاى شور وگوشت گاو وشير نخوريد . 3 - در ماه اول تابستان ، سبزيهاى سرد مثل كاسنى وخرفه وشير خشت وميوه هاى تر وگوشت گوسفند وگوشت مرغ وطيور وماهى تازه بى نمك وشير بخوريد واز بوئيدن واستعمال مشك وعنبر خوددارى كنيد ، زيراسبب درد چشم ودرد زكام ونزله مى شود . ميوه هاى تر دفع يبوست وترشى ها صفرا را برطرف مى كند وماهى تازه بى نمك نسبت بساير گوشتها سردتر ودفع گرمى هواست وشير وماست هم حرارت را تعديل مى كند .
4 - درماه دوم تابستان ، هر بامداد ناشتا آب سرد بنوشيد واز دويدن وارتكاب عمليات دشوار خوددارى كنيد .
5 - در ماه اول پائيز ، خيار وخربزه نخوريد ودر ماه آخر پائيز كرفس ونعناع و تره وتره تيزك نخوريد .
6 - ودر ماه دوم زمستان ، بامدادان ناشتا آب گرم بنوشيد وفصد ابيض كنيد و كرفس وتره تيزك وتره بخوريد وهر بامداد استحمام كنيد وبرخود عطر بماليد وسر نتراشيد وماهى تازه وشير بخوريد ، شيرينى كمتر بخوريد وورزش بسيار كنيد .
7 - قدرت واستقامت بدن مربوط بخواب است ابتداء خواب بر پهلوى راست و سپس بر پهلوى چپ بخوابيد .
8 - توقف زياد در مستراح سبب مرض داء الفيل ( ورم پا از زانو بپائين ) مى شود .
9 - شب زود نخوابيد بلكه دو ساعت پس از صرف غذا بيدار بمانيد .
10 - دندانرا زياد مسواك نماليد تا لثه اش چرك نگيرد وسست نگردد . وبراى سفيدى دندان كف دريا ونمك تركى را متساوى الوزن بكوبيد وهر روز بر دندان بماليد .
11 - زندگى انسان چهار دوره دارد : دوره اول - تا پانزده سالكى كه دوره طراوت وغلبهء خون بر بدن است . دوره دوم - از پانزده سال تا بيست وپنج سالگى است كه صفرا بر بدن غلبه ميكند وقويترين ادوار حيات است . دوره سوم - از 35 سالگى است ، اين دوره سودا بر بدن غلبه دارد وزندگى انسان آميخته با حكمت ودانش وتدبير ودرستى فكر مى شود . دوره چهارم - از شصت ببالا مى باشد كه بلغم بر بدن غلبه دارد ودر اين دوره بدن رو بلاغرى وتباهى وفساد وحافظه رو بضعف وموى بدن رو بكمى وحسن انسان
رو بزشتى مى نهد .
12 - انار ترش وشيرين سبب تقويت خون بدن است .
13 - تخم مرغ را با ماهى نخوريد زيرا توليد نقرس وقولنج وبواسير ودرد دندان مى كند .
14 - خوردن تخم مرغ زياد سبب مرض سپرز وتوليد باد در معده مى كند .
15 - با معده پر بحمام نرويد زيرا مرض قولنج توليد مى كند .
16 - پس از خوردن ماهى با آب سرد شست وشو نكنيد ، زيرا مفلوج مى شويد .
17 - گوشت نيم پخته نخوريد ، زيرا كرم در معده توليد مى شود .
18 - آب سرد پس از غذاى گرم نخوريد سبب درد دندان مى شود .
19 - با آبيكه در آفتاب گرم شده باشد خود را مشوئيد زيرا مبتلا بمرض مى شويد .
20 - بول را نگه نداريد تا مبتلا به سنگ مثانه نشويد .
21 - روى غذا آب نخوريد تامعده فاسد نگردد واگر بنوشيد علاوه بر فساد معده رگها مواد غذائى را نمى توانند از معده بگيرند ومعده وغذا هر دو خام مى شود .
22 - مويز را ناشتا هفت عدد بخوريد براى تقويت خوب است .
23 - عسل را با زنجبيل پرورده بخوريد تا حافظه قوى گردد .
24 - ريشه هليله با نبات بخوريد براى عقل خوبست .
25 - مداومت در خوردن عسل هر بامداد زمستان مخالفت از ابتلا بزكام مى كند .
26 - نرگس ببوئيد تا مبتلا بزكام نشويد .
27 - مداومت در خوردن يكعدد خيار در ايام گرم تابستان مانع زكام است .
28 - در تابستان در آفتاب ننشينيد مبتلا بزكام خواهيد شد .
29 - مبتلايان بسر درد وذات الجنب در تابستان ماهى تازه بخورند نافع است .
30 - مداومت بر خوردن سير در هفته يكمرتبه مانع از اين است كه بادها ببدن گزند برساند .
31 - يكى از طرق مهم جلوگيرى از بلغم معاشرت با زنان وخوابيدن در آفتاب واستحمام بسيار واجتناب از خوردن غذاهاى سرد ومعجون هاى تند است .
32 - يكى از طرق مهم جلوگيرى از صفرا خوردن چيزهاى سرد وراحتى و آسايش وديدار محبوب است .
33 - شخص مسافر را لازم است در حين مسافرت آب غوره ، آب سركه وزيتون خام بخورد .
34 - بهترين آبها آب چشمه اى است كه سرچشمه اش از سمت مشرق بيرون آيد وسبك وسفيد وشفاف وسرچشمه اش در كوه باشد وآب برف وتگرك براى بدن مضر است ، ولى آب چاه اگر جريانش دائمى وطعمش شيرين وصاف باشد خوب است .
حكايت طبى يكنفر از اهل تبريز تعريف ميكرد : چهار فرزندم پس از رسيدن به يك يا يك سال ونيم زخمى در زبانشان پيدا شده وزبانشان به سقف دهان ( دماغ ) چسبيده از بين مى رفتند وهيچ معالجه مؤثر وافع نشد ، فرزند پنجم كه پسر بود باز باين مرض دچار شد . در محلهء قياس ، يك زن شبان دهاتى را نشان دادند به او مراجعه كردم . آن شبان ننه قدرى پيه به سقف دهان ( كه تركى دماغ مى گويند ) كشيد وگفت شير مادر اين بچه بسيار غليظ است وبآن مناسبت اين بچه ها به اين مرض دچار مى شوند نبايد اين بچه از شير مادر خود استفاده كند اگر ممكن باشد از شير دختر يا شير گاو كه آبش بسيار است استفاده نمايد خلاصه بدستور شبان ننه رفتار كرديم وبعد از آن چند بچه متولد شده همه مانده‌اند . ايضا - يكنفر از اهالى تبريز صحبت كرد كه يكى از فاميلهاى ما فلج شده ومدتى زمين گير شده بود ، پس يك دهاتى تجربه ديده بقرار ذيل او را معالجه نمود وهمان روز بهبودى حاصل شد . معالجه مشار اليه : پيه بز را گرم كرده مثل خضاب حنا به پاهايش كشيد بعد يكجفت جوراب پشم ( دستى باف ) به پاهايش پوشانيد
[h=5]. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
‹ پاورقى ص 343 ›
راهنماى نجات . ‹ پاورقى ص 344 ›
راهنماى نجات ‹ پاورقى ص 345 ›
- * * راهنماى نجات - * * راهنماى نجات . [/h][h=3]الطب الكبير يا فرشته نجات (فارسي) - محمد سرور الدين - ص 346 - 352[/h]م اغذيه واشربه اظهار عقيده فرمايد ، حضرت در پاسخ او فرمودند از آنچه خود تجربه كرده وبمرور ايام يافته واز اوصياء وأئمه معصومين پيش از من بمن رسيده است در رساله اى خواهم نگاشت وپس از آنكه مأمون بشهر بلخ روانه شد آن حضرت رساله مزبور را نگاشتند وبشهر بلخ فرستادند ومأمون پس از مطالعهء رساله ، آنجنابرا بسيار ارجمند داشت . ودستور داد كه آن رساله را بآب طلا نوشتند واز اينرو آنرا رساله ذهبيه طيبه نام نهادند واينك ما شمه اى از مطالب آن رساله را كه حضرت رضا بعنوان دستور عمل زندگى براى حفظ بهداشت وسلامتى نگاشته‌اند بيان مى كنيم بدين قرار :
1 - هنگام غذا خوردن بايد ابتدا غذاى سبك مثل آش وسوپ بخوريد بعد غذاى بطئ الهظم را .
2 - در فصل بهار گوشتهاى لطيف وتخم مرغ نيم پخته بخوريد واز خوردن پياز وسير وترشى پرهيز كنيد وموقع خوردن مسهل نيز در فصل بهار است ودر آخر بهار چيزهاى شور وگوشت گاو وشير نخوريد . 3 - در ماه اول تابستان ، سبزيهاى سرد مثل كاسنى وخرفه وشير خشت وميوه هاى تر وگوشت گوسفند وگوشت مرغ وطيور وماهى تازه بى نمك وشير بخوريد واز بوئيدن واستعمال مشك وعنبر خوددارى كنيد ، زيراسبب درد چشم ودرد زكام ونزله مى شود . ميوه هاى تر دفع يبوست وترشى ها صفرا را برطرف مى كند وماهى تازه بى نمك نسبت بساير گوشتها سردتر ودفع گرمى هواست وشير وماست هم حرارت را تعديل مى كند .
4 - درماه دوم تابستان ، هر بامداد ناشتا آب سرد بنوشيد واز دويدن وارتكاب عمليات دشوار خوددارى كنيد .
5 - در ماه اول پائيز ، خيار وخربزه نخوريد ودر ماه آخر پائيز كرفس ونعناع و تره وتره تيزك نخوريد .
6 - ودر ماه دوم زمستان ، بامدادان ناشتا آب گرم بنوشيد وفصد ابيض كنيد و كرفس وتره تيزك وتره بخوريد وهر بامداد استحمام كنيد وبرخود عطر بماليد وسر نتراشيد وماهى تازه وشير بخوريد ، شيرينى كمتر بخوريد وورزش بسيار كنيد .
7 - قدرت واستقامت بدن مربوط بخواب است ابتداء خواب بر پهلوى راست و سپس بر پهلوى چپ بخوابيد .
8 - توقف زياد در مستراح سبب مرض داء الفيل ( ورم پا از زانو بپائين ) مى شود .
9 - شب زود نخوابيد بلكه دو ساعت پس از صرف غذا بيدار بمانيد .
10 - دندانرا زياد مسواك نماليد تا لثه اش چرك نگيرد وسست نگردد . وبراى سفيدى دندان كف دريا ونمك تركى را متساوى الوزن بكوبيد وهر روز بر دندان بماليد .
11 - زندگى انسان چهار دوره دارد : دوره اول - تا پانزده سالكى كه دوره طراوت وغلبهء خون بر بدن است . دوره دوم - از پانزده سال تا بيست وپنج سالگى است كه صفرا بر بدن غلبه ميكند وقويترين ادوار حيات است . دوره سوم - از 35 سالگى است ، اين دوره سودا بر بدن غلبه دارد وزندگى انسان آميخته با حكمت ودانش وتدبير ودرستى فكر مى شود . دوره چهارم - از شصت ببالا مى باشد كه بلغم بر بدن غلبه دارد ودر اين دوره بدن رو بلاغرى وتباهى وفساد وحافظه رو بضعف وموى بدن رو بكمى وحسن انسان
رو بزشتى مى نهد .
12 - انار ترش وشيرين سبب تقويت خون بدن است .
13 - تخم مرغ را با ماهى نخوريد زيرا توليد نقرس وقولنج وبواسير ودرد دندان مى كند .
14 - خوردن تخم مرغ زياد سبب مرض سپرز وتوليد باد در معده مى كند .
15 - با معده پر بحمام نرويد زيرا مرض قولنج توليد مى كند .
16 - پس از خوردن ماهى با آب سرد شست وشو نكنيد ، زيرا مفلوج مى شويد .
17 - گوشت نيم پخته نخوريد ، زيرا كرم در معده توليد مى شود .
18 - آب سرد پس از غذاى گرم نخوريد سبب درد دندان مى شود .
19 - با آبيكه در آفتاب گرم شده باشد خود را مشوئيد زيرا مبتلا بمرض مى شويد .
20 - بول را نگه نداريد تا مبتلا به سنگ مثانه نشويد .
21 - روى غذا آب نخوريد تامعده فاسد نگردد واگر بنوشيد علاوه بر فساد معده رگها مواد غذائى را نمى توانند از معده بگيرند ومعده وغذا هر دو خام مى شود .
22 - مويز را ناشتا هفت عدد بخوريد براى تقويت خوب است .
23 - عسل را با زنجبيل پرورده بخوريد تا حافظه قوى گردد .
24 - ريشه هليله با نبات بخوريد براى عقل خوبست .
25 - مداومت در خوردن عسل هر بامداد زمستان مخالفت از ابتلا بزكام مى كند .
26 - نرگس ببوئيد تا مبتلا بزكام نشويد .
27 - مداومت در خوردن يكعدد خيار در ايام گرم تابستان مانع زكام است .
28 - در تابستان در آفتاب ننشينيد مبتلا بزكام خواهيد شد .
29 - مبتلايان بسر درد وذات الجنب در تابستان ماهى تازه بخورند نافع است .
30 - مداومت بر خوردن سير در هفته يكمرتبه مانع از اين است كه بادها ببدن گزند برساند .
31 - يكى از طرق مهم جلوگيرى از بلغم معاشرت با زنان وخوابيدن در آفتاب واستحمام بسيار واجتناب از خوردن غذاهاى سرد ومعجون هاى تند است .
32 - يكى از طرق مهم جلوگيرى از صفرا خوردن چيزهاى سرد وراحتى و آسايش وديدار محبوب است .
33 - شخص مسافر را لازم است در حين مسافرت آب غوره ، آب سركه وزيتون خام بخورد .
34 - بهترين آبها آب چشمه اى است كه سرچشمه اش از سمت مشرق بيرون آيد وسبك وسفيد وشفاف وسرچشمه اش در كوه باشد وآب برف وتگرك براى بدن مضر است ، ولى آب چاه اگر جريانش دائمى وطعمش شيرين وصاف باشد خوب است .
حكايت طبى يكنفر از اهل تبريز تعريف ميكرد : چهار فرزندم پس از رسيدن به يك يا يك سال ونيم زخمى در زبانشان پيدا شده وزبانشان به سقف دهان ( دماغ ) چسبيده از بين مى رفتند وهيچ معالجه مؤثر وافع نشد ، فرزند پنجم كه پسر بود باز باين مرض دچار شد . در محلهء قياس ، يك زن شبان دهاتى را نشان دادند به او مراجعه كردم . آن شبان ننه قدرى پيه به سقف دهان ( كه تركى دماغ مى گويند ) كشيد وگفت شير مادر اين بچه بسيار غليظ است وبآن مناسبت اين بچه ها به اين مرض دچار مى شوند نبايد اين بچه از شير مادر خود استفاده كند اگر ممكن باشد از شير دختر يا شير گاو كه آبش بسيار است استفاده نمايد خلاصه بدستور شبان ننه رفتار كرديم وبعد از آن چند بچه متولد شده همه مانده‌اند . ايضا - يكنفر از اهالى تبريز صحبت كرد كه يكى از فاميلهاى ما فلج شده ومدتى زمين گير شده بود ، پس يك دهاتى تجربه ديده بقرار ذيل او را معالجه نمود وهمان روز بهبودى حاصل شد . معالجه مشار اليه : پيه بز را گرم كرده مثل خضاب حنا به پاهايش كشيد بعد يكجفت جوراب پشم ( دستى باف ) به پاهايش پوشانيد
سوهان ها ، حلواها حلواى سوهان - موافق مبرودين وكثير الغذا ومولد خون غليظ وجهت درد كمر وتقويت اعصاب وباه نافع است . صفت آن : گندم را در آب چندان بخيسانند ودر آفتاب بگذارند وهر روز قدرى آب بر او بپاشند تا سبز شود ، پس در آفتاب خشك كرده آرد كنند با نصف مساوى آرد گندم مخلوط نمايند وآب را بجوش آورده اندك اندك ريخته بجوشانند تا آب طبخ تمام يافته بسيار تا غليظ گردد پس قدرى روغن طعام يا روغن كنجد اضافه نمايند ، بعد از جذب روغن شيرهء شكر يا دوشاب انگورى بقدر شيرينى كه مقصود باشد اضافه نموده ، چندان بجوشانند كه روغن جذب كرده شروع بدفع كردن نمايد بعد از آن مغز پسته وگردكان ونارحيل ودارچين وزنجبيل و جوز بوايا ، قرنفل از هر يك بقدرى اضافه نمايند كه بذايقه موافق آيد . سوهان قمى - 150 گرم گندم را در آب خيس كنيد وبگذاريد براى سبز شدن بماند تا ريشه بگذارد بعد آنرا خشك كرده وريشه را گرفته از آن آرد تهيه كنيد . اين آرد را با 300 گرم آرد سفيد خمير شل وروان ساخته در پانيل روى آتش بجوشانيد و سپس 450 گرم روغن و 450 گرم قند سائيده و 2 نخود زعفران بآن علاوه كرده مجددا جوش بياوريد وآنرا قوام آورده مدتى درهم بچرخانيد تا رنگش قرمز شود وخمير حاصله را چونه چونه بيرون آورده در سينى پهن كرده روى آنرا مغز پسته يا بادام خلال شده پاشيده وهمينكه نيم گرم شد باتيرك روى آنرا فشرده صاف كنيد .
سوهان عسل - ( تناسب اجزاء : 150 گرم عسل - 150 گرم روغن - 380 گرم قند و 6 نخود زعفران - 300 گرم بادام - 75 گرم مغز پسته قند را با يك ليتر آب بجوشانيد روغن وعسل رامخلوط كنيد وبگذاريد بجوشد مواظب باشيد نسوزد ، اما زياد بهم نزنيد همينكه نزديك به كف كردن رسيد بادام را از پوست نازك درآورده و خر كرده ، با زعفران سائيده وكمى گلاب علاوه كرده بهم بزنيد همينكه نخ داد يا همينكه بدندان نچسبيد از روى آتش برداشته باعجله با قاشق در سينى كه چرب كرده ايد مانند قرس گود بكنيد وپسته خرد كرده رويش بپاشيد سرد كه شد با كارد از روى مجموعه جمع كنيد .
كسى چشمانش كم نور شده بود پيش امام ( ع ) از آن شكايت كرد ، فرمود : سرمه اى از مرد صبر وكافور بطور متساوى تهيه كرده ، بچشمانت بكش . اين كار را كرد ونتيجه مطلوب گرفت .
4 - سفيدى چشم : مردى لكه سفيدى در چشمش پيدا شد از حضرتش چاره خواست ، فرمودند : فلفل سفيد ودار فلفل از هر يك دو درهم ، نشادر صاف كردهء خوب يك درهم ، سرمهء از تركيب اين سه درست كنند كه اگر بر سوزش آن صبر شود وهر روز سه بار در چشم بكشند سفيدى چشم برطرف وكثافات ودرشتيهاى آن پاك ودردش ساكت ميگردد ، البته بايد از عمل ، چشم را با آب خالص پاك شستشو داد وبا سرمه اثمد * ( هامش ) 1 - اثمد سنگى است كه از آن سرمه تهيه مى كنند وبه چشم ميكشند . ( * ) ( سنگ افتيمون ) اكتحال كرد .
5 - درد شكم : مردى گفت : يابن رسول الله ! دختر من از درد شكم سخت ضعيف ونزار شده است ، فرمود : چرا بوى برنج وپيه نمى دهى ، برنج وپيه را با هم بپزد آن غذا را بخورد .
6 - اسهال : عبد الرحمن بن كثير مى گويد : در مدينه اسهال گرفتم ابوعبدالله صلوات الله عليه فرمودند : آرد گورس را با آب كمون * ( هامش )
2 - كمون گياهى كه در بيابان مى رويد وهم در باغ وبوستان يافت مى شود . اين گياه داراى دانه وچند قسم است : كرمانى ، فارسى ، شامى ، حبشى ، ارمنى . ( * ) بياميزم واز آن تناول كنم .
7 - صداى شكم : ذريح از گاز شكم شكايت داشت حضرت فرمودند : چرا از سياه دانه وعسل استفاده نمى كنى ؟ .
8 - ورم دردناك : جابر بن حسان صوفى بعرض رسانيد كه بادى در بدن من افتاده وميان فرق تا قدم من ميدود ، برايش نوشت از جيوه وعنبر شافى درست كن با استعمالش شفا خواهى يافت .
9 - ضعف بدن : كسى از ضعف بدن شكايت داشت ، امام ( ع ) فرمود شير بخور كه گوشت را مى روياند واستخوان را محكم مى كند گفت من شير خوردم ولى زيان ديدم فرمود شير ضررى ندارد زيان از چيزى بوده كه با شير خورده اى .
10 - تب نوبه : ابراهيم جعفى گويد : خدمت امام رضا ( ع ) رسيدم فرمود : چرا رنگت تغيير كرده ؟ گفتم از تب ونوبه فرمودند : چرا از شربت گوارائى غافلى ، شكر و درجاى ديگر است ( شكر سرخ ) را كوبيده ، در آب حل كن ناشتا بجاى آب وهنگام تشنگى بنوش . در حديث ديگر فرموده براى رفع تب ، قند رابا آب سرد بخوريد البته معلوم است كه مقصود از قند وشكر معالج نه آن ماده ايست كه از جغندر بطرز معمول ميگيرند زيرا قند صنعتى راتا آنجا كه ما اطلاع داريم اگر نگوئيم ضد مرض است شفا هم نيست بلى اگر بطرز طبيعى گرفته شود خصوصا قند طبيعى ( نيشكر ، عسل ، شكر سرخ ) علاج بسيارى از امراض خواهد بود .
11 - اسهال دردناك : خالد بن نجتح مى گويد : بحضور ابوعبدالله ( ع ) از درد شكم شكايت بردم ، فرمودند : برنج رابشوى بعد آنرا بكوب واز كوبيده ى آن هر روز صبح يك كف دست تناول كن . در كتاب ديگر ( طب الصادق ) است برنج كوبيده با هر غذائى مقدارى از آن ( بقدر گودى كف دست ) بخور آنگاه فرمود مبطون را نان برنجى بدهيد كه هيج خوردنى برايش سودمندتر از آن نيست ، معده را دباغى مى كند ومرض را بسهولت از شكمش خارج ميسازد .
12 - لكه هاى تن ( : مردى از اين لكه هاى سفيد ) كه بر تنش پديد آمده بود ، نزد امام شكايت كرد امام ( ع ) فرمودند كه : به حمام برود وبر اين لكه ها نوره وحنا بمالد با اين دستور كه بيش از يك بار عمل نشد آن لكه ها برطرف شدند .
13 - بلغم : راجع به بلغم ، امام ( ع ) فرمودند : از علك رومى وكندر وصعتر و نانخواه وشونيز به مقدار متساوى اندكى فراهم آوريد وبا هم بكوبيد آن چنانكه مانند نشاسته نرم شوند وبعد ، از پارچه درش كنيد وبعد با عسل خميرش كنيد وهر شب بقد/
يك فندق از آن استفاده كنيد انشاء الله سودمند خواهد بود .
14 - تنگى ادرار : فضل مى گويد كه من بدين درد مبتلا بودم ودر حضور ابوعبدالله ( ع ) شكايت كردم ، فرمود : در آخر شب از شونيز استفاده كنيد باين دستور چند بار عمل كردم . درمان يافتم .
15 - ضعف باه : مردى بحضرت ابى عبدالله ( ع ) ضعف باه را معروض داشت حضرت فرمودند : تخم مرغ وپياز فراوان بخور . ايضا فرمود : پياز سفيد را قطعه قطعه كن ودر روغن بجوشان وبعد توى ظرفى تخم مرغ بشكن وبر آن اندكى نمك بپاش وآنوقت اين تخم مرغرا روى آن پياز سرخ شده برگردان وبگذار توى روغن بجوشد اين غذا را هر كس بخورد نيروى جنسى خواهد داد .
4 - سفيدى چشم : مردى لكه سفيدى در چشمش پيدا شد از حضرتش چاره خواست ، فرمودند : فلفل سفيد ودار فلفل از هر يك دو درهم ، نشادر صاف كردهء خوب يك درهم ، سرمهء از تركيب اين سه درست كنند كه اگر بر سوزش آن صبر شود وهر روز سه بار در چشم بكشند سفيدى چشم برطرف وكثافات ودرشتيهاى آن پاك ودردش ساكت ميگردد ، البته بايد از عمل ، چشم را با آب خالص پاك شستشو داد وبا سرمه اثمد * ( هامش ) 1 - اثمد سنگى است كه از آن سرمه تهيه مى كنند وبه چشم ميكشند . ( * ) ( سنگ افتيمون ) اكتحال كرد .
5 - درد شكم : مردى گفت : يابن رسول الله ! دختر من از درد شكم سخت ضعيف ونزار شده است ، فرمود : چرا بوى برنج وپيه نمى دهى ، برنج وپيه را با هم بپزد آن غذا را بخورد .
6 - اسهال : عبد الرحمن بن كثير مى گويد : در مدينه اسهال گرفتم ابوعبدالله صلوات الله عليه فرمودند : آرد گورس را با آب كمون * ( هامش )
2 - كمون گياهى كه در بيابان مى رويد وهم در باغ وبوستان يافت مى شود . اين گياه داراى دانه وچند قسم است : كرمانى ، فارسى ، شامى ، حبشى ، ارمنى . ( * ) بياميزم واز آن تناول كنم .
7 - صداى شكم : ذريح از گاز شكم شكايت داشت حضرت فرمودند : چرا از سياه دانه وعسل استفاده نمى كنى ؟ .
8 - ورم دردناك : جابر بن حسان صوفى بعرض رسانيد كه بادى در بدن من افتاده وميان فرق تا قدم من ميدود ، برايش نوشت از جيوه وعنبر شافى درست كن با استعمالش شفا خواهى يافت .
9 - ضعف بدن : كسى از ضعف بدن شكايت داشت ، امام ( ع ) فرمود شير بخور كه گوشت را مى روياند واستخوان را محكم مى كند گفت من شير خوردم ولى زيان ديدم فرمود شير ضررى ندارد زيان از چيزى بوده كه با شير خورده اى .
10 - تب نوبه : ابراهيم جعفى گويد : خدمت امام رضا ( ع ) رسيدم فرمود : چرا رنگت تغيير كرده ؟ گفتم از تب ونوبه فرمودند : چرا از شربت گوارائى غافلى ، شكر و درجاى ديگر است ( شكر سرخ ) را كوبيده ، در آب حل كن ناشتا بجاى آب وهنگام تشنگى بنوش . در حديث ديگر فرموده براى رفع تب ، قند رابا آب سرد بخوريد البته معلوم است كه مقصود از قند وشكر معالج نه آن ماده ايست كه از جغندر بطرز معمول ميگيرند زيرا قند صنعتى راتا آنجا كه ما اطلاع داريم اگر نگوئيم ضد مرض است شفا هم نيست بلى اگر بطرز طبيعى گرفته شود خصوصا قند طبيعى ( نيشكر ، عسل ، شكر سرخ ) علاج بسيارى از امراض خواهد بود .
11 - اسهال دردناك : خالد بن نجتح مى گويد : بحضور ابوعبدالله ( ع ) از درد شكم شكايت بردم ، فرمودند : برنج رابشوى بعد آنرا بكوب واز كوبيده ى آن هر روز صبح يك كف دست تناول كن . در كتاب ديگر ( طب الصادق ) است برنج كوبيده با هر غذائى مقدارى از آن ( بقدر گودى كف دست ) بخور آنگاه فرمود مبطون را نان برنجى بدهيد كه هيج خوردنى برايش سودمندتر از آن نيست ، معده را دباغى مى كند ومرض را بسهولت از شكمش خارج ميسازد .
12 - لكه هاى تن ( : مردى از اين لكه هاى سفيد ) كه بر تنش پديد آمده بود ، نزد امام شكايت كرد امام ( ع ) فرمودند كه : به حمام برود وبر اين لكه ها نوره وحنا بمالد با اين دستور كه بيش از يك بار عمل نشد آن لكه ها برطرف شدند .
13 - بلغم : راجع به بلغم ، امام ( ع ) فرمودند : از علك رومى وكندر وصعتر و نانخواه وشونيز به مقدار متساوى اندكى فراهم آوريد وبا هم بكوبيد آن چنانكه مانند نشاسته نرم شوند وبعد ، از پارچه درش كنيد وبعد با عسل خميرش كنيد وهر شب بقد/
يك فندق از آن استفاده كنيد انشاء الله سودمند خواهد بود .
14 - تنگى ادرار : فضل مى گويد كه من بدين درد مبتلا بودم ودر حضور ابوعبدالله ( ع ) شكايت كردم ، فرمود : در آخر شب از شونيز استفاده كنيد باين دستور چند بار عمل كردم . درمان يافتم .
15 - ضعف باه : مردى بحضرت ابى عبدالله ( ع ) ضعف باه را معروض داشت حضرت فرمودند : تخم مرغ وپياز فراوان بخور . ايضا فرمود : پياز سفيد را قطعه قطعه كن ودر روغن بجوشان وبعد توى ظرفى تخم مرغ بشكن وبر آن اندكى نمك بپاش وآنوقت اين تخم مرغرا روى آن پياز سرخ شده برگردان وبگذار توى روغن بجوشد اين غذا را هر كس بخورد نيروى جنسى خواهد داد .
تعليمات بهداشتى رسول اكرم صلى الله عليه وآله وائمهء ( ع )
1 - از امام صادق ( ع ) : اگر حجامت را به پسين هنگام روز يكشنبه بيندازيد نيكوتر است زيرا كمتر درد ميكشيد وبيشتر سود مى يابيد .
2 - از امام كاظم ( ع ) : در آن وقت كه خون شما در رگها طغيان كند به حجامت بيردازيد از قرآن كريم آية الكرسى را تلاوت كنيد وخون بگيريد .
3 - از امام على النقى ( ع ) : پس از حجامت انار شيرين بخوريد . خون شما از جريان طغيانى خود باز خواهد ماند وانعقاد خواهد يافت .
4 - از امام باقر ( ع ) : برگ كاسنى وسركه پس از حجامت سودمند است .
5 - از حضرت امير المؤمنين ( ع ) : شربتى از آب باران وعسل فراهم سازيد و اين شربت شفا بخش را بجاى شراب بنوشيد .
6 - از امام باقر ( ع ) : چه بسيار دردها راعمل جماع درمان كند كه آن دردها جز اين عمل درمانى ندارد .
7 - از امير المؤمنين ( ع ) : به مردى كه تب داشت دستور فرمود : از سنجد استفاده كن . اين ميوه ى شيرين رنج تب را از پيكرت خواهد برد .
8 - از امام صادق ( ع ) : به پرستار فرمود : نبات را با قند بسائيد وبعد ، از اين سائيده ى شيرين شربتى فراهم سازيد تبدار چون از آن شربت بنوشد صحت خود را بازيابد .
9 - از امام كاظم ( ع ) : عسل را با سياه دانه بياميزيد وبگذاريد تبدار از اين مخلوط لذيذ سه انگشت بدهان گذارد . رنج تب از جانش فرو خواهد ريخت .
10 - از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه وآله : سياه دانه جز درد مرگ براى هر دردى درمان است .
11 - از امام على الرضا ( ع ) : سركه اى كه از شراب بدست مى آيد وقتى ناشتا آشاميده شود كرمهاى معده را فرو ريزد .
12 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : اگر مردم ارزش بهداشتى سنا * ( هامش ) 1 - نگارنده : هر وقت كمرم درد كند سناء مكى را مثل چاى كمرنگ دم كرده يك يا دو استكان كوچك مى خورم فورى بهبود حاصل مى شود . ( * ) را ميدانستند در برابر هر يك مثقالش دو مثقال طلا ميپرداختند .
13 - از امير المؤمنين على ( ع ) : تا درد چشم داريد بر پهلوى چپ مخوابيد و خرما مخوريد .
14 - از امام صادق ( ع ) : براى درد گلو هيچ دوائى سودمندتر از شير نيست .
15 - امام على النقى ( ع ) : براى آن كسانى كه لكه هاى پيس بر بدنشان آشكار شده خوردن چغندر وگوشت گاو ( پخته شده باهم ) سودمند است .
16 - از امام باقر ( ع ) : چون ( سپرز ) شما دردناك شود تره رادر روغن بپزيد و از آن بخوريد آرام خواهيد يافت .
17 - از امام صادق ( ع ) : گردو را بر روى آتش بگذاريد تا مغزش كباب شود ، آن مغز بريان شده براى علاج پيچش شكم سودمند است .
18 - از امام صادق ( ع ) : جراه * ( هامش ) 2 - جراه گياهى است شبيه كرفسى كه آنرا در فارسى ( بپوه زا ) مى گويند ( * ) را با آب سرد بخوريد معده ى شما را تقويت خواهد كرد .
19 - از امام كاظم ( ع ) : به بيمارى كه درد لقوه * ( هامش ) 3 - مرضى در چهره انسان پيدا مى شود ولب ودهان يا فك او كج مى شود ( * ) داشت فرمود : پنج مثقال از قرنفل را در شيشه اى بريزيد ودر آنرا باگل محكم به بنديد وبعد آن شيشه را توى آفتاب
بگذاريد اگر فصل تابستان باشد يكروز ، اگر زمستان باشد دو روز اين شيشه در آفتاب بماند وآنگاه قرنفل ها را از شيشه بدر آوريد وخوب بكوبيد تا نرم شود . اين سائيده را با آب باران خمير كنيد وروى موضع درد بماليد ( در اين حالت بايد به پشت خوابيده باشيد ) آن درد برطرف خواهد شد .
20 - از امام باقر ( ع ) : از هليله وبليله وآمله وفلفل ودارچين وزنجبيل 6 مثقال وشقاقل وانيسون وخولنجان ودار فلفل به نسبت مساوى برداريد وبهم بكوبيد وبعد آنرا در روغن گاو بپزيد ، اين معجون وقتى با عسل صاف كرده آميخته شود وهر روز بقدر فندقى از آن بخورند سنگ مثانه را بشكند .
21 - از معصوم ( ع ) : خوردن تره رنج بواسير را از ميان خواهد برد .
22 - از امام على الرضا ( ع ) : هليلهء زرد يك مثقال ، خردل 2 مثقال ، عاقرقرحا يك مثقال برداريد وبعد آن را بخوبى با هم بكوبيد وهر صبح از اين سائيده بر دندانهاى خود بماليد
و بشوئيد ، دهان شما را خوشبو ولثه هاى شما را پاكيزه ودندانهايتان را محكم خواهد ساخت ، بعلاوه طغيان بلغم را در مزاجتان فرو خواهد نشانيد .
23 - از امام باقر ( ع ) : حمام ناشتا بلغم را تعديل خواهد كرد .
24 - از امير المؤمنين على ( ع ) : چون به بيمارى تب دچار شديد گل بنفشه را با آب سرد بياميزيد واز اين شربت گوارا بنوشيد . شراره هاى تب در اندرون شما خاموش خواهد شد ، زيرا سواى جراحت منشاء تمام بيماريها اندرون آدميزاد است .
25 - از امام صادق ( ع ) : التهابهاى درونى خود را با شيرينى كه از شكر سفيد و آب سرد وزلال تهيه مى شود فرو نشانيد . 26 - از امام على الرضا ( ع ) : سركه اى كه از شراب بدست مى آيد وقتى ناشتا آشاميده شود كرمهاى معده را فرو ريزد .
27 - از امير المؤمنين على ( ع ) : در فصل تابستان بيماران تب دار را با آب سرد حمام بدهيد . 28 - از امام على النقى ( ع ) : در مورد بيماران نوبه ( مالاريا ) چنين فرمود : در روز نوبه پالوده اى از عسل وزعفران به بيمار بخورانيد سعى كنيد كه زعفران در آن پالوده بسيار باشد ولى احتياط كنيد كه در آن روز بيمار غذاى ديگرى نخورد .
29 - از امام صادق ( ع ) : براى تب داران ميوه سودمندتر از سيب نيست .
30 - از امام كاظم ( ع ) : چون به بيمارى ( جرب ) دچار شويد از پاى راست خون بگيريد وچندى به خوردن روغن بادام وآبى كه از نهر مى گذرد مداومت كنيد طى اين مدت از سركه وماهى بپرهيزيد . 31 - از امام على الرضا ( ع ) : پرهيز آن نيست كه مأكولات را بر خويش تحريم كنيد ، پرهيز در حقيقت معنى خود در خوردن ونوشيدن اعتدال را رعايت كردن است بخوريد ولى كم بخوريد . 32 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : به بيماران خويش جبرا غذا ندهيد زيرا در جريان بيمارى طبيعت بيمار بخود مشغول است .
33 - از امام على الرضا ( ع ) : اگر مردم در خوردن ونوشيدن اعتدال را رعايت ميداشتند هرگز زهر بيمارى را نمى چشيدند .
34 - از امام كاظم ( ع ) : به سبزه زارها وآبهائى كه در نهرها روانند وچهره هاى زيبا بنگريد تا چشمتان برق وجلا بگيرد .
35 - از امام صادق ( ع ) : حجامت درد دندان را علاج مى كند .
36 - از امير المؤمنين ( ع ) : شربتى كه از عسل وآب باران تهيه شود طغيان اسهال را خواهد نشانيد .
37 - از امام باقر ( ع ) : قدرى از گل ارمنى بر روى آتش تفتيده كنند وبه بيمار اسهال از آن بخورانند ، انقلاب درونيش آرام خواهد گرفت .
38 - از امام باقر ( ع ) : براى رفع سلس البول از اين دوا استفاده شود : اسفند را شش بار با آب سرد ويك بار با آب گرم بشوئيد وبعد در سايه خشكش كنيد آنگاه با روغن كنجد چربش كنيد اين دارو شما را از آن عارضه اى كه در مثانه شماست شفا خواهد داد ( باذن الله تعالى )
39 - از امير المؤمنين ( ع ) : شير وعسل مواد حياتى را در نطفه تقويت مى كند . آنانكه از نعمت فرزند محرومند سزاوار است از شير وعسل ( آميخته بهم ) بنوشند .
40 - از امام صادق ( ع ) : رنج بواسير را بوسيله ( تره ) برطرف سازيد ، تره داروى بواسير است .
41 - از امير المؤمنين ( ع ) : در طغيان بلغم دانه ى كندر را بجويد . بلغم در مزاج شما آرام خواهد يافت .
42 - از امام صادق ( ع ) : دستور فرمود بر موضع كژدم گزيده نمك بپاشند وآن نمك را با انگشت تا آنجا بمالند كه آب شود وآنگاه فرمود : اگر مردم ميدانستند خاصيت نمك چيست هرگز به ترياق نيازمند نمى شدند .
43 - از امام كاظم ( ع ) : مكه هدف حمله ى ( وبا ) شده بود . امام به ابويوسف قندى كه در مكه بسر مى برد چنين مرقوم فرمود : براى رهائى از اين بلا سيب بخوريد . ابويوسف مى گويد : بدين دستور عمل كرديم ونجات يافتيم .
44 - از امام صادق ( ع ) : قوم يهود از بيمارى خوره ايمن شدند زيرا چغندر بسيار مى خوردند .
45 - از امام صادق ( ع ) : به آنانكه بيمارى واگيردار دارند كمتر بنگريد . تا از خطر واگير ايمن بمانيد .
46 - از امام كاظم ( ع ) : آلوى تازه حرارت معده را فرو نشاند وصفرا را از جوشش باز دارد . وآلوى خشك را نيز فوائد بسيار است .
47 - از امام صادق ( ع ) : برنج طعامى است كه ما بيماران خود را بوسيله ى آن درمان مى كنيم . برنج براى تقويت روده ها ورفع بواسير بسيار سودمند است .
48 - از امام صادق ( ع ) : باقلا مغز سر را نيرو بخشد وخون را افزون كند و جدارهاى معده را از آلايش فرو شويد وشير را زياد مى كند كه بتجربه رسيده است .
49 - از امير المؤمنين على ( ع ) : براى قلب هاى ضعيف داروئى مانند ( به ) كم است ( به ) بقلب قوت بخشد وترس را از دلها بزدايد ، اعصاب را خوانا سازد .
50 - از امام باقر ( ع ) : ميوه ( به ) غبار اندوه را از خاطر محو كند آن چنانكه انگشتان شما چكه هاى عرق را از پيشانى شما ميسترد .
51 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : ميوه ( به ) جلا دهندهء قلب هاست ، ( به ) دهان شما را پر از گوشت وقلب شما را لبريز از شهامت وچشمان شما را مالامال از مناعت خواهد ساخت .
52 - از امام صادق ( ع ) : توصيه مى شود كه بالنگ را ناشتا بخوريد .
53 - از امام صادق ( ع ) : در طغيان سوداى مزاج از بادمجان استفاده كنيد .
54 - از امام صادق ( ع ) : لقمه ى پنير لقمه ى مباركيست چون طعم دهان را شيرين وبوى آنرا نيكو ومزه غذا را لذيذ سازد . 55 - از امام صادق ( ع ) : بيمارى تخمه وبلغم بوسيله ى پياز برطرف مى شود پياز به نيروى باه مى افزايد ونوعى تب را درمان مى كند ولثه را محكم مى كند .
56 - از امام كاظم ( ع ) : اگر سپرز شما رنجور است از گياه تره بخوريد ، رنج درونى شما بوسيله ى تره آرام خواهد گرفت .
57 - از امير المؤمنين ( ع ) : حليم معجونى مقوى ونشاط بخشى است .
58
- از امير المؤمنين ( ع ) : خربزه در نفس خود داراى ده شخصيت است كه هر ده تاى آن حياتى وغريزى است : 1 - طعام است يعنى خوردنيست 2 - شراب است يعنى نوشيدنيست 3 - ريحان است زيرا معطر است 4 - حلوا است زيرا شيرين است 5 - همچون گياه اشنان مفيد است 6 - همچون خطمى در تصفيه روده ها مؤثر است 7 - سبزيست زيرا خواص سبزى در آن است 8 - نان خورش مردم است 9 - بجاى دوا قوه ى باه را مى افزايد ومثانه را مى شويد وادرار را بجريان مى اندازد 10 - در خربزه هيچ درد و بيمارى نيست .
59 - از امام صادق ( ع ) : خرفه سبزى منسوب به حضرت فاطمه ى زهرا سلام الله عليها اگر غذائى بشناسيم كه بر نيروى عقل بيفزايد آن گياه همانا خرفه خواهد بود .
60 - از امير المؤمنين ( ع ) : روغن كنجد در تابستان بهترين روغن براى تهيه ى غذاهاست .
61 - از امام صادق ( ع ) : بهترين خورش ها روغن كنجد است براى مردمى كه سنين عمرشان از پنجاه بگذرد روغن كنجد مايه ى توانائى ونشاط خواهد بود .
62 - از امام صادق ( ع ) : ريحان كوهى سبزى انبيا است . ريحان كوهى طعم گوارا دارد . مسامات بينى را باز مى كند به نفس عطر مى بخشد . بادهاى دردناك را از بدن زائل ميسازد وطعام را لذت مى بخشد ورنج هاى درونى را برطرف مى كند .
63 - از امام صادق ( ع ) : هويج براى تقويت بدن وتوليد مواد حياتى در نطفه بسيار سودمند است .
64 - از امير المؤمنين ( ع ) : سركه بهترين خورش هاست ، سركه اى كه از شراب گرفته شود بر نيروى عقل مى افزايد وطغيان سودا را فرو مى نشاند .
65 - از امام صادق ( ع ) : ما اهل بيت ، بيماران خود را جز با آب سيب درمان نميكنيم .
66 - از امام باقر ( ع ) : ميوه ى سنجد گوشت بر استخوان مى روياند وبه پوست بدن توانائى مى بخشد وقلوه ها را گرم مى كند . ميوه سنجد بر علاج بيمارى هاى بواسير وسلس البول بسيار سودمند است .
67 - از امير المؤمنين ( ع ) : شير گاو براى بيماريها دوا وشفا ودر نفس خود غذائى كامل است .
68 - از امام كاظم ( ع ) : شكر ماده اى سودمند ونافع است . شكر ماده ايست كه هرگز به انسان زيان نمى رساند .
69 - از امام صادق ( ع ) : براى پيش گيرى از بيمارى ( خوره ) شلغم سودمندترين وسائل است . از شلغم بخوريد تا ريشه ى خوره را در بدنتان خشك سازد .
70 - از امام كاظم ( ع ) : عسل براى بيماران شفاى عاجل وقاطع است . 71 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : عدس بآدميزاده رقت قلب مى بخشد . آنانكه عدس ميخورند به آسانى ميتوانند بگريند وبدين ترتيب عقده ى غم را بگشايند . * ( هامش ) 1 - با اين بيان عدس براى آرامش اعصاب مؤثر است . ( * )
72 - از امير المؤمنين ( ع ) : عناب براى بيماران تبدار داروئى نافع است . مقرر شده كه عناب خشك از تازه سودمندتر است . عناب مايه ى تريد مزاج ونرمش جهاز هاضمه وصاف كننده ى خون وفرونشاننده ى خشونت در جهاز تنفس است .
73 - از امام صادق ( ع ) : قاوت * ( هامش ) 2 - قاوت كوبيده مطبوع است كه از حبوبات وميوه هاى خشكيده تهيه مى شود . ( * ) غذائى سودمند است كه هم در توليد وتقويت عضلات مؤثر است وهم استخوان را محكم ميسازد . مردميكه از قاوت استفاده مى كنند پيكرى توانا وبازوانى ورزيده وسطبر خواهند داشت . على ابن مهزيار مى گويد : همسر من در جريان قاعده زنان رنجور شده بود ( نزف الدم ) نزديك بود از پاى درش بياورد ، امام صادق ( ع ) دستور فرمود ويرا از قاوت عدس بخورانيد ، خون ريزى آرام گرفت وبيمار از خطر رهائى يافت . 74 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : قارچ ( من ) * ( هامش ) 3 - لغت ( من ) اشاره به من وسلوى است كه در قرآن كريم از آن ياد شده است ( * ) مقدس است كه از بهشت بدنياى ما آمده گياه قارچ در نور چشم اثرى ثمر بخش دارد .
75 - از امام كاظم ( ع ) : به موسى بن بكر فرمود : براى اينكه از بيمارى تب خلاصى يابى گوشت را درياب اما با اين شرط كه كباب باشد ، كباب مقوى تن وقاطع تب ونشاط بخش خاطر است . 76 - از امير المؤمنين ( ع ) : كشمش اعصاب را ارام مي كند.
. 77 - از امام صادق ( ع ) : كاسنى گياهى است كه به نيروى باه مى افزايد ومواد حياتى را در منى رشيد ورونقمند مى كند آنانكه از كاسنى استفاده مى كنند فرزندانشان بيشتر پسر خواهد بود . 78 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : كرفس سبزى پيامبران است . 79 - از امام رضا عليه السلام : حيوانى نيست كه كرفس را دوست نداشته باشد زيرا مواد حيات بخش در اين گياه بسيار است .
80 - از امام صادق ( ع ) : كاهو صاف كننده ى خون است .
81 - از امام باقر ( ع ) : كدو مغز را تقويت مى كند .
82 - از امام كاظم ( ع ) : كدو عقل را رشيد سازد .
83 - از امير المؤمنين ( ع ) : مغز گردو در زمستان نقل مطبوع ومفيدى است .
84 - از امام صادق ( ع ) : گلابى ميوه ايست كه هم به قلب نشاط ميدهد وهم جهاز هاضمه را بكار مياندازد . گلابى را همان بهتر كه پس از غذا تناول كنيد .
85 - از امام صادق ( ع ) : لوبيا شكننده ى بادهاست .
86 - از امام كاظم عليه السلام : ماهى تنها گوشتى است كه اگر بجاى نان هم مصرف شود وظيفه ى نان را در بدن انجام خواهد داد .
87 - از امام حسن عسكرى ( ع ) : دستور فرمود : پس از حجامت ماهى را كباب كنيد وبخوريد تا طغيان صفرا را در مزاج شما فرو بشكند .
88 - از امام كاظم ( ع ) : اين لكه هاى سپيدى كه بر پوست بدن شما پديدار مى شود بوسيله ى ماش برطرف خواهد شد .
89 - از امام رضا ( ع ) : نان برنجى براى بيمارانى كه به اسهال هاى دردناك و پيچش دارد دچارند داروى سودمندى است .
90 - از امام باقر ( ع ) : نمك براى هفتاد بيمارى داروئى اثر بخش است .
91 - از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه وآله : پيامبران خدا از درگاه پروردگار نخود ميخواستند زيرا نعمتى به بركت اين گياه نمى شناختند .
92 - از امام على الرضا ( ع ) : براى درد كمر نخود داروئى مجرب است نخود خواه پيش از طعام وخواه بعد از طعام نتايج مطلوب خود را خواهد بخشيد . والحمد لله اولا وآخرا وصلى الله على سيدنا ونبينا محمد وآله .
1 - از امام صادق ( ع ) : اگر حجامت را به پسين هنگام روز يكشنبه بيندازيد نيكوتر است زيرا كمتر درد ميكشيد وبيشتر سود مى يابيد .
2 - از امام كاظم ( ع ) : در آن وقت كه خون شما در رگها طغيان كند به حجامت بيردازيد از قرآن كريم آية الكرسى را تلاوت كنيد وخون بگيريد .
3 - از امام على النقى ( ع ) : پس از حجامت انار شيرين بخوريد . خون شما از جريان طغيانى خود باز خواهد ماند وانعقاد خواهد يافت .
4 - از امام باقر ( ع ) : برگ كاسنى وسركه پس از حجامت سودمند است .
5 - از حضرت امير المؤمنين ( ع ) : شربتى از آب باران وعسل فراهم سازيد و اين شربت شفا بخش را بجاى شراب بنوشيد .
6 - از امام باقر ( ع ) : چه بسيار دردها راعمل جماع درمان كند كه آن دردها جز اين عمل درمانى ندارد .
7 - از امير المؤمنين ( ع ) : به مردى كه تب داشت دستور فرمود : از سنجد استفاده كن . اين ميوه ى شيرين رنج تب را از پيكرت خواهد برد .
8 - از امام صادق ( ع ) : به پرستار فرمود : نبات را با قند بسائيد وبعد ، از اين سائيده ى شيرين شربتى فراهم سازيد تبدار چون از آن شربت بنوشد صحت خود را بازيابد .
9 - از امام كاظم ( ع ) : عسل را با سياه دانه بياميزيد وبگذاريد تبدار از اين مخلوط لذيذ سه انگشت بدهان گذارد . رنج تب از جانش فرو خواهد ريخت .
10 - از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه وآله : سياه دانه جز درد مرگ براى هر دردى درمان است .
11 - از امام على الرضا ( ع ) : سركه اى كه از شراب بدست مى آيد وقتى ناشتا آشاميده شود كرمهاى معده را فرو ريزد .
12 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : اگر مردم ارزش بهداشتى سنا * ( هامش ) 1 - نگارنده : هر وقت كمرم درد كند سناء مكى را مثل چاى كمرنگ دم كرده يك يا دو استكان كوچك مى خورم فورى بهبود حاصل مى شود . ( * ) را ميدانستند در برابر هر يك مثقالش دو مثقال طلا ميپرداختند .
13 - از امير المؤمنين على ( ع ) : تا درد چشم داريد بر پهلوى چپ مخوابيد و خرما مخوريد .
14 - از امام صادق ( ع ) : براى درد گلو هيچ دوائى سودمندتر از شير نيست .
15 - امام على النقى ( ع ) : براى آن كسانى كه لكه هاى پيس بر بدنشان آشكار شده خوردن چغندر وگوشت گاو ( پخته شده باهم ) سودمند است .
16 - از امام باقر ( ع ) : چون ( سپرز ) شما دردناك شود تره رادر روغن بپزيد و از آن بخوريد آرام خواهيد يافت .
17 - از امام صادق ( ع ) : گردو را بر روى آتش بگذاريد تا مغزش كباب شود ، آن مغز بريان شده براى علاج پيچش شكم سودمند است .
18 - از امام صادق ( ع ) : جراه * ( هامش ) 2 - جراه گياهى است شبيه كرفسى كه آنرا در فارسى ( بپوه زا ) مى گويند ( * ) را با آب سرد بخوريد معده ى شما را تقويت خواهد كرد .
19 - از امام كاظم ( ع ) : به بيمارى كه درد لقوه * ( هامش ) 3 - مرضى در چهره انسان پيدا مى شود ولب ودهان يا فك او كج مى شود ( * ) داشت فرمود : پنج مثقال از قرنفل را در شيشه اى بريزيد ودر آنرا باگل محكم به بنديد وبعد آن شيشه را توى آفتاب
بگذاريد اگر فصل تابستان باشد يكروز ، اگر زمستان باشد دو روز اين شيشه در آفتاب بماند وآنگاه قرنفل ها را از شيشه بدر آوريد وخوب بكوبيد تا نرم شود . اين سائيده را با آب باران خمير كنيد وروى موضع درد بماليد ( در اين حالت بايد به پشت خوابيده باشيد ) آن درد برطرف خواهد شد .
20 - از امام باقر ( ع ) : از هليله وبليله وآمله وفلفل ودارچين وزنجبيل 6 مثقال وشقاقل وانيسون وخولنجان ودار فلفل به نسبت مساوى برداريد وبهم بكوبيد وبعد آنرا در روغن گاو بپزيد ، اين معجون وقتى با عسل صاف كرده آميخته شود وهر روز بقدر فندقى از آن بخورند سنگ مثانه را بشكند .
21 - از معصوم ( ع ) : خوردن تره رنج بواسير را از ميان خواهد برد .
22 - از امام على الرضا ( ع ) : هليلهء زرد يك مثقال ، خردل 2 مثقال ، عاقرقرحا يك مثقال برداريد وبعد آن را بخوبى با هم بكوبيد وهر صبح از اين سائيده بر دندانهاى خود بماليد
و بشوئيد ، دهان شما را خوشبو ولثه هاى شما را پاكيزه ودندانهايتان را محكم خواهد ساخت ، بعلاوه طغيان بلغم را در مزاجتان فرو خواهد نشانيد .
23 - از امام باقر ( ع ) : حمام ناشتا بلغم را تعديل خواهد كرد .
24 - از امير المؤمنين على ( ع ) : چون به بيمارى تب دچار شديد گل بنفشه را با آب سرد بياميزيد واز اين شربت گوارا بنوشيد . شراره هاى تب در اندرون شما خاموش خواهد شد ، زيرا سواى جراحت منشاء تمام بيماريها اندرون آدميزاد است .
25 - از امام صادق ( ع ) : التهابهاى درونى خود را با شيرينى كه از شكر سفيد و آب سرد وزلال تهيه مى شود فرو نشانيد . 26 - از امام على الرضا ( ع ) : سركه اى كه از شراب بدست مى آيد وقتى ناشتا آشاميده شود كرمهاى معده را فرو ريزد .
27 - از امير المؤمنين على ( ع ) : در فصل تابستان بيماران تب دار را با آب سرد حمام بدهيد . 28 - از امام على النقى ( ع ) : در مورد بيماران نوبه ( مالاريا ) چنين فرمود : در روز نوبه پالوده اى از عسل وزعفران به بيمار بخورانيد سعى كنيد كه زعفران در آن پالوده بسيار باشد ولى احتياط كنيد كه در آن روز بيمار غذاى ديگرى نخورد .
29 - از امام صادق ( ع ) : براى تب داران ميوه سودمندتر از سيب نيست .
30 - از امام كاظم ( ع ) : چون به بيمارى ( جرب ) دچار شويد از پاى راست خون بگيريد وچندى به خوردن روغن بادام وآبى كه از نهر مى گذرد مداومت كنيد طى اين مدت از سركه وماهى بپرهيزيد . 31 - از امام على الرضا ( ع ) : پرهيز آن نيست كه مأكولات را بر خويش تحريم كنيد ، پرهيز در حقيقت معنى خود در خوردن ونوشيدن اعتدال را رعايت كردن است بخوريد ولى كم بخوريد . 32 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : به بيماران خويش جبرا غذا ندهيد زيرا در جريان بيمارى طبيعت بيمار بخود مشغول است .
33 - از امام على الرضا ( ع ) : اگر مردم در خوردن ونوشيدن اعتدال را رعايت ميداشتند هرگز زهر بيمارى را نمى چشيدند .
34 - از امام كاظم ( ع ) : به سبزه زارها وآبهائى كه در نهرها روانند وچهره هاى زيبا بنگريد تا چشمتان برق وجلا بگيرد .
35 - از امام صادق ( ع ) : حجامت درد دندان را علاج مى كند .
36 - از امير المؤمنين ( ع ) : شربتى كه از عسل وآب باران تهيه شود طغيان اسهال را خواهد نشانيد .
37 - از امام باقر ( ع ) : قدرى از گل ارمنى بر روى آتش تفتيده كنند وبه بيمار اسهال از آن بخورانند ، انقلاب درونيش آرام خواهد گرفت .
38 - از امام باقر ( ع ) : براى رفع سلس البول از اين دوا استفاده شود : اسفند را شش بار با آب سرد ويك بار با آب گرم بشوئيد وبعد در سايه خشكش كنيد آنگاه با روغن كنجد چربش كنيد اين دارو شما را از آن عارضه اى كه در مثانه شماست شفا خواهد داد ( باذن الله تعالى )
39 - از امير المؤمنين ( ع ) : شير وعسل مواد حياتى را در نطفه تقويت مى كند . آنانكه از نعمت فرزند محرومند سزاوار است از شير وعسل ( آميخته بهم ) بنوشند .
40 - از امام صادق ( ع ) : رنج بواسير را بوسيله ( تره ) برطرف سازيد ، تره داروى بواسير است .
41 - از امير المؤمنين ( ع ) : در طغيان بلغم دانه ى كندر را بجويد . بلغم در مزاج شما آرام خواهد يافت .
42 - از امام صادق ( ع ) : دستور فرمود بر موضع كژدم گزيده نمك بپاشند وآن نمك را با انگشت تا آنجا بمالند كه آب شود وآنگاه فرمود : اگر مردم ميدانستند خاصيت نمك چيست هرگز به ترياق نيازمند نمى شدند .
43 - از امام كاظم ( ع ) : مكه هدف حمله ى ( وبا ) شده بود . امام به ابويوسف قندى كه در مكه بسر مى برد چنين مرقوم فرمود : براى رهائى از اين بلا سيب بخوريد . ابويوسف مى گويد : بدين دستور عمل كرديم ونجات يافتيم .
44 - از امام صادق ( ع ) : قوم يهود از بيمارى خوره ايمن شدند زيرا چغندر بسيار مى خوردند .
45 - از امام صادق ( ع ) : به آنانكه بيمارى واگيردار دارند كمتر بنگريد . تا از خطر واگير ايمن بمانيد .
46 - از امام كاظم ( ع ) : آلوى تازه حرارت معده را فرو نشاند وصفرا را از جوشش باز دارد . وآلوى خشك را نيز فوائد بسيار است .
47 - از امام صادق ( ع ) : برنج طعامى است كه ما بيماران خود را بوسيله ى آن درمان مى كنيم . برنج براى تقويت روده ها ورفع بواسير بسيار سودمند است .
48 - از امام صادق ( ع ) : باقلا مغز سر را نيرو بخشد وخون را افزون كند و جدارهاى معده را از آلايش فرو شويد وشير را زياد مى كند كه بتجربه رسيده است .
49 - از امير المؤمنين على ( ع ) : براى قلب هاى ضعيف داروئى مانند ( به ) كم است ( به ) بقلب قوت بخشد وترس را از دلها بزدايد ، اعصاب را خوانا سازد .
50 - از امام باقر ( ع ) : ميوه ( به ) غبار اندوه را از خاطر محو كند آن چنانكه انگشتان شما چكه هاى عرق را از پيشانى شما ميسترد .
51 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : ميوه ( به ) جلا دهندهء قلب هاست ، ( به ) دهان شما را پر از گوشت وقلب شما را لبريز از شهامت وچشمان شما را مالامال از مناعت خواهد ساخت .
52 - از امام صادق ( ع ) : توصيه مى شود كه بالنگ را ناشتا بخوريد .
53 - از امام صادق ( ع ) : در طغيان سوداى مزاج از بادمجان استفاده كنيد .
54 - از امام صادق ( ع ) : لقمه ى پنير لقمه ى مباركيست چون طعم دهان را شيرين وبوى آنرا نيكو ومزه غذا را لذيذ سازد . 55 - از امام صادق ( ع ) : بيمارى تخمه وبلغم بوسيله ى پياز برطرف مى شود پياز به نيروى باه مى افزايد ونوعى تب را درمان مى كند ولثه را محكم مى كند .
56 - از امام كاظم ( ع ) : اگر سپرز شما رنجور است از گياه تره بخوريد ، رنج درونى شما بوسيله ى تره آرام خواهد گرفت .
57 - از امير المؤمنين ( ع ) : حليم معجونى مقوى ونشاط بخشى است .
58
- از امير المؤمنين ( ع ) : خربزه در نفس خود داراى ده شخصيت است كه هر ده تاى آن حياتى وغريزى است : 1 - طعام است يعنى خوردنيست 2 - شراب است يعنى نوشيدنيست 3 - ريحان است زيرا معطر است 4 - حلوا است زيرا شيرين است 5 - همچون گياه اشنان مفيد است 6 - همچون خطمى در تصفيه روده ها مؤثر است 7 - سبزيست زيرا خواص سبزى در آن است 8 - نان خورش مردم است 9 - بجاى دوا قوه ى باه را مى افزايد ومثانه را مى شويد وادرار را بجريان مى اندازد 10 - در خربزه هيچ درد و بيمارى نيست .
59 - از امام صادق ( ع ) : خرفه سبزى منسوب به حضرت فاطمه ى زهرا سلام الله عليها اگر غذائى بشناسيم كه بر نيروى عقل بيفزايد آن گياه همانا خرفه خواهد بود .
60 - از امير المؤمنين ( ع ) : روغن كنجد در تابستان بهترين روغن براى تهيه ى غذاهاست .
61 - از امام صادق ( ع ) : بهترين خورش ها روغن كنجد است براى مردمى كه سنين عمرشان از پنجاه بگذرد روغن كنجد مايه ى توانائى ونشاط خواهد بود .
62 - از امام صادق ( ع ) : ريحان كوهى سبزى انبيا است . ريحان كوهى طعم گوارا دارد . مسامات بينى را باز مى كند به نفس عطر مى بخشد . بادهاى دردناك را از بدن زائل ميسازد وطعام را لذت مى بخشد ورنج هاى درونى را برطرف مى كند .
63 - از امام صادق ( ع ) : هويج براى تقويت بدن وتوليد مواد حياتى در نطفه بسيار سودمند است .
64 - از امير المؤمنين ( ع ) : سركه بهترين خورش هاست ، سركه اى كه از شراب گرفته شود بر نيروى عقل مى افزايد وطغيان سودا را فرو مى نشاند .
65 - از امام صادق ( ع ) : ما اهل بيت ، بيماران خود را جز با آب سيب درمان نميكنيم .
66 - از امام باقر ( ع ) : ميوه ى سنجد گوشت بر استخوان مى روياند وبه پوست بدن توانائى مى بخشد وقلوه ها را گرم مى كند . ميوه سنجد بر علاج بيمارى هاى بواسير وسلس البول بسيار سودمند است .
67 - از امير المؤمنين ( ع ) : شير گاو براى بيماريها دوا وشفا ودر نفس خود غذائى كامل است .
68 - از امام كاظم ( ع ) : شكر ماده اى سودمند ونافع است . شكر ماده ايست كه هرگز به انسان زيان نمى رساند .
69 - از امام صادق ( ع ) : براى پيش گيرى از بيمارى ( خوره ) شلغم سودمندترين وسائل است . از شلغم بخوريد تا ريشه ى خوره را در بدنتان خشك سازد .
70 - از امام كاظم ( ع ) : عسل براى بيماران شفاى عاجل وقاطع است . 71 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : عدس بآدميزاده رقت قلب مى بخشد . آنانكه عدس ميخورند به آسانى ميتوانند بگريند وبدين ترتيب عقده ى غم را بگشايند . * ( هامش ) 1 - با اين بيان عدس براى آرامش اعصاب مؤثر است . ( * )
72 - از امير المؤمنين ( ع ) : عناب براى بيماران تبدار داروئى نافع است . مقرر شده كه عناب خشك از تازه سودمندتر است . عناب مايه ى تريد مزاج ونرمش جهاز هاضمه وصاف كننده ى خون وفرونشاننده ى خشونت در جهاز تنفس است .
73 - از امام صادق ( ع ) : قاوت * ( هامش ) 2 - قاوت كوبيده مطبوع است كه از حبوبات وميوه هاى خشكيده تهيه مى شود . ( * ) غذائى سودمند است كه هم در توليد وتقويت عضلات مؤثر است وهم استخوان را محكم ميسازد . مردميكه از قاوت استفاده مى كنند پيكرى توانا وبازوانى ورزيده وسطبر خواهند داشت . على ابن مهزيار مى گويد : همسر من در جريان قاعده زنان رنجور شده بود ( نزف الدم ) نزديك بود از پاى درش بياورد ، امام صادق ( ع ) دستور فرمود ويرا از قاوت عدس بخورانيد ، خون ريزى آرام گرفت وبيمار از خطر رهائى يافت . 74 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : قارچ ( من ) * ( هامش ) 3 - لغت ( من ) اشاره به من وسلوى است كه در قرآن كريم از آن ياد شده است ( * ) مقدس است كه از بهشت بدنياى ما آمده گياه قارچ در نور چشم اثرى ثمر بخش دارد .
75 - از امام كاظم ( ع ) : به موسى بن بكر فرمود : براى اينكه از بيمارى تب خلاصى يابى گوشت را درياب اما با اين شرط كه كباب باشد ، كباب مقوى تن وقاطع تب ونشاط بخش خاطر است . 76 - از امير المؤمنين ( ع ) : كشمش اعصاب را ارام مي كند.
. 77 - از امام صادق ( ع ) : كاسنى گياهى است كه به نيروى باه مى افزايد ومواد حياتى را در منى رشيد ورونقمند مى كند آنانكه از كاسنى استفاده مى كنند فرزندانشان بيشتر پسر خواهد بود . 78 - از رسول اكرم صلى الله عليه وآله : كرفس سبزى پيامبران است . 79 - از امام رضا عليه السلام : حيوانى نيست كه كرفس را دوست نداشته باشد زيرا مواد حيات بخش در اين گياه بسيار است .
80 - از امام صادق ( ع ) : كاهو صاف كننده ى خون است .
81 - از امام باقر ( ع ) : كدو مغز را تقويت مى كند .
82 - از امام كاظم ( ع ) : كدو عقل را رشيد سازد .
83 - از امير المؤمنين ( ع ) : مغز گردو در زمستان نقل مطبوع ومفيدى است .
84 - از امام صادق ( ع ) : گلابى ميوه ايست كه هم به قلب نشاط ميدهد وهم جهاز هاضمه را بكار مياندازد . گلابى را همان بهتر كه پس از غذا تناول كنيد .
85 - از امام صادق ( ع ) : لوبيا شكننده ى بادهاست .
86 - از امام كاظم عليه السلام : ماهى تنها گوشتى است كه اگر بجاى نان هم مصرف شود وظيفه ى نان را در بدن انجام خواهد داد .
87 - از امام حسن عسكرى ( ع ) : دستور فرمود : پس از حجامت ماهى را كباب كنيد وبخوريد تا طغيان صفرا را در مزاج شما فرو بشكند .
88 - از امام كاظم ( ع ) : اين لكه هاى سپيدى كه بر پوست بدن شما پديدار مى شود بوسيله ى ماش برطرف خواهد شد .
89 - از امام رضا ( ع ) : نان برنجى براى بيمارانى كه به اسهال هاى دردناك و پيچش دارد دچارند داروى سودمندى است .
90 - از امام باقر ( ع ) : نمك براى هفتاد بيمارى داروئى اثر بخش است .
91 - از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه وآله : پيامبران خدا از درگاه پروردگار نخود ميخواستند زيرا نعمتى به بركت اين گياه نمى شناختند .
92 - از امام على الرضا ( ع ) : براى درد كمر نخود داروئى مجرب است نخود خواه پيش از طعام وخواه بعد از طعام نتايج مطلوب خود را خواهد بخشيد . والحمد لله اولا وآخرا وصلى الله على سيدنا ونبينا محمد وآله .
Similar threads
| Thread starter | عنوان | تالار | پاسخ ها | تاریخ |
|---|---|---|---|---|
| آ | حكيم هارون و پزشكي قديم (بخش نخست) | طب مکمل | 0 | |
| آ | حكيم هارون و پزشكي قديم (بخش نخست | طب مکمل | 0 | |
| آ | علم طب در تمدنهاي قديم | طب مکمل | 1 |