روستاي خان آباد

[P O U R I A]

خان آباد روستایی کوهستانی است که در بخش جنوبی استان مرکزی قرار گرفته است .خان آباد در ۳۵ کیلومتری غرب شهرستان خمین و در ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شازند واقع شده است.


محصولات کشاورزی :

شغل اصلی مردم روستا کشاورزی می باشد و در کنار آن به کار های دیگری از قبیل دآمداری تولید صنایع دستی و کار های خدماتی می پردازند .آب مورد نیاز جهت کشاورزی از طریق چهار حلقه چاه عمیق و پنج قنات و یک چشمه تامین می شود .

عمده محصولات کشاورزی روستا عبارتند از :
سیب :
که در حال حاضر طی سالهای گذشته به علت عدم برنامه ریزی صحیح جهاد کشاورزی و دولت بسیاری از درختان سیب روستا خشک شده اند ولی مجددا مردم شروع به کاشت درخت کرده اند که کم و بیش به بهره برداری رسیده اند .
انواع سیب که در این روستا تولید می شود :
۱: سیب لبنانی ۲: سیب قرمز ۳: سیب شمرانی ۴: سیب گلاب ۵: سیب اسرائیلی

انواع انگور :
از دیرباز کشت انواع انگور در این روستا رواج داشته و به علت وجود آب و هوای مناسب این محصول با کیفیتی مطلوب تولید و عرضه می شود .
برخی از انواع انگوری که در این روستا کشت می شود عبارتند از :
۱: عسکری ۲: یاقوتی ۳: شانی ۴: فرخی ۵: کشمشی ۶: ریش بابا

گردو و بادام:
به علت سردسیر و کوهستانی بودن منطقه این محصول در این منطقه با کیفیت عالی عرضه می گردد.

البته به غیر از سیب - انگور و گردو بادام که عمده محصولات سردرختی روستا می باشد محصولات دیگری نیز کشت می شود که عبارتند از :
انواع آلو انواع زردآلو
آلبالو و گیلاس
سنجد

 

[P O U R I A]

انواع حبوبات :
انواع لوبیا - گندم- جو . نخود و... در منطقه کشت شده و عرضه می شود که حبوبات منطقه شهره عام می باشد .

انواع سبزی و صیفی جات:
محصولات دیگری نیز از قبیل انواع سبزی و صیفی جات و.......... کشت می شود که معمولا نیاز روستا را تامین می کند.

انواع خشکبار :
خشکباردر این روستا به روش سنتی تهیه می شود و با کیفیت نسبتا خوبی تولید می شود که عبارتند از :
انواع قیسی ( پرزردآلو)
انواع لواشک
انواع کشمش
تخمه آفتاب گردان و کدو
گردو و بادام

 

[P O U R I A]

دامداری :

به علت وجود مراتع خوب و همچنین تامین علوفه دام ها توسط خود کشاورزان دامداری از رونق نسبتا خوبی برخوردار است و عمده دامهای روستا را گاو و گوسفند به صورت پروار بندی یا شیری تشکیل می دهد .
دامداری در روستا در کنار کار زراعت و باغداری به عنوان شغل دوم محسوب می شود که علاوه بر تامین لبنبات و فراورده های شیری خانواده درآمد زایی نیز از بابت فروش مازاد شیر دارد .
به غیر از گاو و گوشفند از انواع طیور ( مرغ - اردک - بوقلمون و...) نیز جهت تامین گوشت و تخم مرغ نگهداری می شود که معمولا نیاز روستا را تامین می کند.

همچنین زنبورداری نیز از دیرباز در روستا وجود داشته ولی مدت نسبتا طولانی از رونق افتاده بود که طی چند سال اخیر مجدداّ رونق گرفته که جای امیدواری دارد .

​

صنایع دستی :
صنایع دستی از دیر باز در این روستا رواج و رونق خاصی داشته ولی با گذشت زمان و عدم حمایت نهاد های مرتبط متاسفانه این صنعت دیرینه و کهن روبه فراموشی رفته است . از مهمترین آنها صنعت فرش بافی و گلیم بافی سبد بافی با ساقه کندم و شاخه بید می باشد .
در گذشته انواع فرش و گلیم با متراژهای مختلف و طرح و نقشه های گوناگون در این روستا بافته می شد ولی متاسفانه به علت عدم حمایت ارگان های مرتبط از فرش بافان این صنعت فاقد رونق است.

 

[P O U R I A]

قدمت تاریخی منطقه :

با توجه به تحقیقات باستان شناسی که در زمینه سکونت انجام گرفته قدمت سکونت در این منطقه به حدود ۳۰۰۰ سال پیش برمی گردد که در آن زمان قبیله ایی از زرتشتی ها در منطقه ایی که همکنون به نام قلعه گبری معروف است سکونت داشته اند که همکنون نیز آثار این قلعه قدیمی که در بالای کوه قرار گرفته و آثار خانه هایی که در دامنه همان کوه قرار داشته اند و زیر خاک مدفون شده اند با قدمت ۲۷۰۰ تا ۳۰۰۰سال موجود می باشد . ولی متاسفانه به علت کم توجهی سازمانهای مرتبط به آثار باستانی این منطقه چندین سال است که مورد چپاول قرار گرفته و بسیاری از آثار آن به غارت رفته است.
روستای خان آباد نیز از دیر باز به علت وجود آب و زمین های مناسب جهت کشاورزی و امرار معاش و همچنین وضعیت خوب شکار وعبور کاروان های متعدد از این منطقه ؛ به صورت های مختلف وجود داشته .در گذشته نیز به علت اینکه اهالی از هجوم دزدان و حیوانات وحشی در امان باشند خانه ها را به صورت متمرکز و یا صورت قلعه می ساختند و گروهی که شامل چند خانوار بودند داخل قلعه زندگی می کردند که آثار انها کم وبیش موجود است . با گذشت زمان و افزایش جمعیت وتامین امنیت در روستا ها کم کم از حالت تمرکز درآمده و خانه ها به صورت پراکنده ساخته شده اند .

 

[P O U R I A]

آثار تاریخی به جای مانده :

قلعه گبری : وجود سه قلعه گبری در منطقه که قلعه گبری شماره یک در انتهای ضلع شرقی کوه الوند قرار دارد و با توجه به سازه های داخلی آن نسبت به دو قلعه دیگر بزرگ تر و کاملتر بوده و در محوطه آن انواع و اقسام سفالهای شکسته یافت می شود .قلعه گبری دوم در ضلع جنوب شرقی کوه نسار قرار دارد که نسبتا کوچکتر است و قلعه گبری سوم که روی کوه مشرف به روستای لکان( قلاقروسی ) واقع شده است . این سه قلعه از جمله آثار به جای مانده از هزاره های قبل از میلاد می باشند که متاسفانه به علت کم توجهی سازمان های مرتبط دستخوش چپاول شده و بسیاری از آثار آنها به غارت رفته اند .
با توجه به اینکه در گذر زمان بسیاری از آثار آنها از بین رفته ولی هنوز می توان محدوده قلعه ها و دیوارهای به جای مانده از آنها و سازه های داخلی آنها را مشاهده کرد .

​

چشمه ایی در پایین دست قلعه وجود دارد که با توجه به ارتفاعی که قرار گرفته سرتاسر سال آب در آن جریان دارد و اطراف چشمه سازه هایی سنگی وجود داشته که آثار آن به چشم می خورد.

 

[P O U R I A]

سنگ نگاره ها :

وجود ۶ قطعه سنگ نگاره حاکی از قدمت کهن منطقه دارد که متاسفانه این سنگها به طرُق مختلف به غارت رفته یا شکسته شده اند اما خوشبختانه دو قطعه از آنها به جایی مانده است .

غار ها و آثار به غارت رفته آنها :

چهار غار در کوه های منطقه وجود دارد که هر کدام به نحوی آثار آنها توسط برخی افراد بیگانه به غارت رفته اند . دو عدد از این غارها در کوه الوند و در ارتفاع حدودا ۲۰۰۰ متری و یکی در کوه گًرٍه در ارتفاع ۵۰۰ متری قرار دارد و دیگری در کوه نسار در ارتفاع ۶۰۰ متری کوه واقع شده.
با توجه به آثار به جای مانده در غارهای الوند احتمالا در زمان های کذشته سکونت در این غارها وجود داشته است که در سالهای اخیر به علت حفاریهای غیر مجاز قسمتهای مختلف این دو غار تخریب شده است .

 

[P O U R I A]

آثار حفاری ها

نمونه یادگار گذشتگان بر دیواره های غارها:

غار کوه گٌرٍه http://vb.%24%24%24%24%24%24%24%24%24.com/images/smilies/2.gifنام ثبت شده این غار در کتاب غار و غارنوردی نوشته علی جوان شاد : غار خان آباد)

بنا بر تحقیقاتی که در زمینه این غار انجام شده و اظهارات چندین گروه غار نورد این غار به دریاچه ایی که در زیر این کوه قرار دارد منتهی می شود و همچنین بنا بر حکایاتی که سینه به سینه رسیده گویا در گذشته در قسمت دامنه های کوه ورودی یا کانالی وجود داشته که راه دسترسی مردم منطقه به آب بوده و این ورودی با گذشت زمان تخریب شده که همکنون می توان آثار آن را در دامنه کوه مشاهد کرد.
این غار در ارتفاع ۵۰۰ متری کوهی در ضلع جنوب شرقی روستای خان آباد معروف به کوه گَرٍه قرار دارد و ورودی آن به طول ۲۰ متر به حالت افقی بوده و بعد از آن به طول ۴۰ متر با شیب ۶۰ درجه ادامه پیدا کرده و در نهایت به صورت حفره ایی کاملا عمود در آمده و تا سطح آب ادامه می یابد که محوطه ایی بسیار وسیع در زیر کوه خالی است . ارتفاع قسمت عمودی آن حدودا ۲۰۰ متر می باشد و جهت ورود به آن نیاز به تجهیزات کامل می باشد .
آب موجود زیر این کوه جریان داشته و در سالهایی که وضعیت بارندگی زیاد است از دامنه های کوه چشمه هایی به صورت موقت جریان می گیرد همچنین سوراخی در نوک کوه وجود دارد که به سطح آب راه دارد و صدای جریان آب از آن به گوش می رسد و اطراف آن خزه های زیادی وجود دارد و در فصل سرما از آن بخار بیرون می زند ..

 

[P O U R I A]

حفره ایی به نام سوراخ بند باز :

در بلندترین نقطه کو گره حفره ایی وجود دارد که مردم منطقه آن را به نام سوراخ بند باز می شناسند و بنا بر بر روایات سینه به سینه این حفره محل کمین و پناه گاه شخصی به نام بند باز بوده البته قسمت هایی از آن تخریب شده است .محل دفن این شخص نیز در دامنه های همین کوه قرار داشته که در گذشته مورد حفاری قرار گرفته است .


در گذشته مردم روستا جهت تعیین زمان نقل و انتقال آب قنات از یک کشاورز به کشاورز دیگر جهت آبیاری زمینها و باغ ها از این سنگ به عنوان ساعت استفاده می کردند این سنگ در ضلع جنوب شرقی کوه گره و در دره ایی به نام دره گِنه قرار دارد تعیین زمان به این صورت بوده که در هنگام غروب زمانی که سایه کوه به این سنگ می رسیده زمان نقل و انتقال آب فرا می رسیده .
این سنگ همچنان ثابت و استوار با هزاران راز و رمزی که در سینه خود دارد پابرجاست .

کمین گاه شکارچیان (کُلِه):

در ارتفاع ۲۷۰۰ متری کوه الوند آثار پناه گاهی وجود دارد که در گذشته پناه گاه و کمین گاه شکارچیان بوده و آثار آن به جای مانده است .

 

[P O U R I A]

غذاهای محلی

​

مقدمه :
آب و هوای مساعد و خاک مرغوب خان آباد ،آمادگی پرورش انواع مواد خوراکی طبیعی شامل :صیفی جات ـ میوه ها ـ حبوبات و ... غیره را دارد، و فور نعمت و حسن سلیقه کدبانوهایی خان آبادی، باعث طبخ خوراکیهای لذیذ شده است.
غذاهای محلی و سنتی خان آباد از مهم ترين عنصرهای دخيل در ورود مهمانان مخصوصا خان آبادی های ساکن در شهر های دیگر می باشد . امروزه؛ جاذبه های خوراکی توانسته پا از رفع نياز آدمی به انرژی؛ فراتر گذارده و انگيزه ای باشد برای عزيمت به نقطه ای دور جهت برخورداری از تجربه ای لذت بخش جهت مصرف غذاهای محلی و سنتی.

​

انواع غذاها :
مهم ترين غذاهای محلی خان آباد كه اهالی خان آباد كم و بيش با آن آشنایی دارند عبارتند از: آبگوشت - کله پاچه - آش رشته - آش دوغ - آش کشک - آش اشکنه( اِوگًرمَه ) - آش جو( جِودو) - حلیم - آش ترخینه (ترخینه شکمه ) - آش لوبیا - کله گنجشکی- کوفته - شیربرنج - شله زرد - انواع سوپها - پتله پلو - رشته پلو - انواع پلو با خورشت ها -میرزا قاسمی -آب دوغ خیار-گوره ماست - خاگینه -شامی - کوکو و... . که هر یک از این غذاها به شیوه های متفاوتی تهیه می شوند و طعم آنها همواره بسیاری از خان آبادی ها را در فصل های مختلف جذب خود می کند .



انواع چاشنی ها :
چاشنی ها و سالاد هایی که به صورت محلی تهیه می شود و همراه با غذا سلف می شود عبارتند از :
انواع ماست : ماست - ماست موسیر - ماست چکیده - ماست و خیار - ماست همراه با انواع سبزیهای خشک شده
دوغ و انواع لبنیات - انواع ترشی ها - انواع شور - انواع سبزی ها