توان اکتیو - راکتیو یا ضریب توان ؟

ARC_2008

مدیر بازنشسته
....
چند روز پیش در یکی از نیروگاه های ایران دو مهندس برق استخدامی نیروگاه با هم صحبت می کردند. یکی از دیگری سوالی پرسید و او هم کمی فکر کرد و جوابی داد و ...
" در اتاق کنترل هر چند ثانیه مقادیر توان راکتیو ، اکتیو و کسینوس فی را ثبت می شود . بعضی اوقات مشاهده می کنم مقادیر ثبت شده این سه پارامتر از رابطه ریاضی که بینشان وجود دارد تبعیت نمی کند . من به کدام پارامتر اعتماد کنم ؟ در واقع کدام یک از این مقادیر معتبر هستند و مطمئن باشم که مقدار درست را دارند . اگر بخواهم این سه پارامتر را از نگاه معتبر بودن مقادیرشان رتبه بندی کنم ، چگونه ترتیبی لحاظ کنم ؟ اول کسینوس فی بعد اکتیو ، بعد راکتیو ؟ یا نه این اشتباه است . اول ... "
...
لطفا کمکشان کنید !
 

asiabadboy

عضو فعال
کاربر ممتاز
....
چند روز پیش در یکی از نیروگاه های ایران دو مهندس برق استخدامی نیروگاه با هم صحبت می کردند. یکی از دیگری سوالی پرسید و او هم کمی فکر کرد و جوابی داد و ...
" در اتاق کنترل هر چند ثانیه مقادیر توان راکتیو ، اکتیو و کسینوس فی را ثبت می شود . بعضی اوقات مشاهده می کنم مقادیر ثبت شده این سه پارامتر از رابطه ریاضی که بینشان وجود دارد تبعیت نمی کند . من به کدام پارامتر اعتماد کنم ؟ در واقع کدام یک از این مقادیر معتبر هستند و مطمئن باشم که مقدار درست را دارند . اگر بخواهم این سه پارامتر را از نگاه معتبر بودن مقادیرشان رتبه بندی کنم ، چگونه ترتیبی لحاظ کنم ؟ اول کسینوس فی بعد اکتیو ، بعد راکتیو ؟ یا نه این اشتباه است . اول ... "
...
لطفا کمکشان کنید !

مرسی مدیر جان ....سوال جالبی بود ....:w16:

ولی با مقدمش بیشتر حال کردم ....:w12: ...من حدس می زنم ...
کسینوس فیمتر دقیقتر باشه ....چون سیگنالی که از PT و CT میگیره به دامنش ارتباط نداره و فقط اختلاف فازو محاسبه می کنه و به تغییرات لحظه ای دامنه جریان و ولتاژ وابسته نیست ...
....
ولی کنتور توان اکتیو و راکتیو در لحظه ....به دلیل تغییرات دامنه ...ممکنه خطا نشون بدن ...
....
پس اول کسینوس فیمتر .... واتمتر و وارمتر هم فرقی نمی کنه ....درسته؟؟
 

rashidishahram

مشاور صنعت برق
سوال جالبیه ولی من اولین بار حنین چیزی می شنوم چون این مقادیر کاملا باهم مرتبطه. پس لطفا اطلاعات بیشتر بدهید. 1- صحت کارکرد تجهیزات اندازه گیری. 2- آیا هر سه پارامتر را یک تجهیز اندازه می گیرد یا هر کدام تجهیز جدا؟ 3- آیا رکوردر است یا نشان دهنده؟ 4- دقت تجهیزات اندازه گیری باهم برابر است؟ 5- تجهیزات کالیبره است؟ 6- مقدار اختلاف چقدر است؟ 7- آیا زمان ثبت یا خواندن عددها کاملا همزمان است؟ 8- نوع اتصال چگونه است؟ از یک فاز نمونه می گیره یا سه فاز؟ اگر از یک فاز؟ قاز استفاده شده برای همه مشترک است؟
 

ARC_2008

مدیر بازنشسته
...
خوب چند روز پیش که به نیروگاه رفته بودم ، به طور اتفاقی این سوال را شنیدم . این سوال عملا آن چیزی بود که سرپرست اتاق فرمان نیروگاه ( dcs ) آن را از نزدیک لمس کرده بود . از چند نفری پرسیدم . حس کردم می توان به این سوال از جنبه های دیگری هم نگاه کرد . و اما پاسخگویی به سوالات شما :
1- من بیشتر می پسندم به این سوال از لحاظ ماهیت پارامترهای الکتریکی بنگرید تا اصول اندازه گیری .
2- مطمئنا ادوات اندازه گیری نتوانسته اند به طور دقیق این پارامترها را اندازه بگیرند . ولی دلیل بر مشکل داشتن یا کالیبره نبودن ادوات نمی شود . این طور در نظر بگیرید که دستگا ههای اندازه گیری در سنجش پارامترها به صورت لحظه ای به طور دقیق " ناتوان " هستند .
3- ثبت می گردد. تمامی اطلاعات ثبت می گردد. چطور ؟
4- زمان ثبت برابر است . از سه فاز نمونه برداری می گردد . مقدار اختلاف ناچیز و قابل صرف نظر کردن نیست . حداقل با توجه به دقت بالای تجهیزات و سیستم DCS موجود ، قابل صرفه نظر کردن نیست .
5- موفق باشید .
 

rashidishahram

مشاور صنعت برق
با اجازه دوستان.

1- از لحاظ ماهیت پارامترهای الکتریکی هر سه پارامتر در یک درجه قرار دارند و با داشتن 2 تا از پارامترها پارامتر سوم بدست می آید. و چون رابطه ریاضی است رابطه ریاضی جوابش صریح است بنابراین نباید اختلافی باشد.
2- این مطلب خطای اندازه گیری است نه خطای پارامترهای الکتریکی
3- علت سوال در مورد ثبت کردن به خاطر این است که اگر نشان دهنده آنالوگ باشد خطای اپراتور به دلیل عدم توانایی در خواندن همزمان 3 پارامتر است و اگر دیجیتال باشد (سه پارامتر در یک مولتی متر ) خطای زمان خواندن است که همزمان خوانده نمی شود. ولی در حالت ثبت بدلیل نگهداری در حافظه دقت بالاتر است. ضمنا در حالت دیجیتال اعداد گرد می شود.
4- با توجه به این که برای تبدیل پارامترهای جریان و ولتاژ به 4-20 میلی آمپر و استفاده در DCS از ترنسدیوسر استفاده می شود. دقت آنها می تواند سبب ایجاد خطا گردد. ضمنا فاصله ترنسدیوسر اندازه گیر تا DCS نیز که با کابل منتقل می گردد سبب ایجاد خطا می گردد.
5- در صورتی که خطا ناچیز است خطای اندازه گیری است ولی اگر زیاد باشد مربوط به اشکال تجهیزات است.

در هر حال با توجه به اطلاعات داده شده فکر می کنم جواب بالا منطقی باشد.
 

ARC_2008

مدیر بازنشسته
فکر می کنم حالا دیگر وقتش رسیده باشد که من جوابم را ارائه دهم . نظرتان را بفرمائید :
1- فرض می کنیم بین سه پارامتری که ادوات اندازه گیری به خوبی نتوانسته اند سنجش آن را انجام دهند ، بخواهیم معتبرترین سنجش را انتخاب کنیم . اولین پارامتر را توان اکتیو می گیریم . چرا که مستقیما از خروجی ژنراتور اندازه گیری می شود و تازه یک پارامتر لحظه ای است و مسلما بیشتر از بقیه می توان به مقدار آن اعتماد داشت .
2- حالا می ماند توان راکتیو یا کسینوس فی ؟
من پاور فکتور را انتخاب می کنم . چرا که اولا حداقل یک رابطه با توان اکتیو دارد . در حالی که بین توان اکتیو و راکتیو هیچ رابطه مستقیمی نمی توان یافت و البته این که چرا نباید به مقدار توان راکتیو در هر ثانیه اعتماد داشت ، ماهیت توان راکتیو است .
در ادامه ..... ادامه دهید .
با تشکر
 

rashidishahram

مشاور صنعت برق
اشکالات زیر فکر می کنم به جواب وارد باشد لطفا نظر دهید.
1- در خود سوال ذکر نشده که توان اکتیو در خروجی ژنراتور اندازه گیری می شود. چون در قسمتهای مختلف نیروگاه و روی تابلوهای مختلف می توان توان اکتیو مربوط به آن قسمت را اندازه گیری نمود و در اتاق کنترل دید.
2- کسینوس فی هم پارامتر لحظه ایست چون زاویه در هر لحظه متغیر است. و خود توان اکتیو با کسینوس فی متناسب است و عکس آن نیز صادق است
3- توان راکتیو با اکتیو رابطه مستقیم دارد q=p.tg(fi
 
آخرین ویرایش:

ARC_2008

مدیر بازنشسته
با تشکر
ببینید در سیستمDCS به منظور دقت بالاتر اندازه گیری توان اکتیو را از خروجی ژنراتور می خوانند . در ضمن اینکه ضریب توان رابطه بین توان اکتیو و راکتیو را باعث شده است ( به همان فرمول q=p.tg(fi توجه نمایید .)
...
 

amarloo_mr

عضو جدید
با سلام
ضمن تشكر از جواب خوبتان، واقعيت امر اين است كه در چنين سيستمهايي براي افزايش سرعت و دقت اندازه گيري از خروجي ژنراتورها از توان اكتيو نمونه برداري مي شود. براي مثال در نيروگاهي كه ما كار مي كنيم (عسلويه) و داراي ظرفيت 132MW و از شبكه سراسري ايزوله است ابتدا از توان اكتيو نمونه برداري مي شود تا وقتي باري كم يا زياد شود قبل از اينكه فركانس تغيير زيادي بكند سيستم AVR آنرا تشخيص داده و واكنش لازم را انجام دهد.:gol:
 

AZIZ.S

عضو جدید
باعرض سلام خدمت سروران گرامی :
اطلاعات من در مورد برق و مسائل مربوط به آن بسیار کم می باشد ، بیشتر تخصص من در رابطه با هیدرولیک صنعتی می باشد .
چند روز پیش در رابطه با راه های کاهش مصرف انرژی با یکی از دوستان مشغول صحبت بودم و به ایشان گفتم در صورتی که در یک سیستم هیدرولیکی (برای مقاطعی از زمان کارکرد) ، الکتروموتور بدون بار و تنها با دور نامی دوران کند، صرفه جویی زیادی در مصرف برق می کنیم ، ایشان گفتند که در این صورت با تخریب cos fi و تغییر در مقدار آن نه تنها سودی عاید نمی گردد بلکه با افزایش مقدار توان راکتیو هزینه زیادی نیز به ما تحمیل می شود .
از اساتید گرامی خواهش می کنم که با بیانی ساده مرا در این مورد راهنمایی بفرمایند .
 

sarbaznoodeh

عضو جدید
سلام
از نظر الکتریکی چنین حالاتی در نیروگاه در دو صورت اتفاق می افتد.
1- وصل ادوات اندازه گیری با بردن های متفاوت به یک CT یا PT
2- بازی توان راکتیو در شبکه های محلی یا Island با وارد شبکه شدن یک بار در محل نزدیک به نیروگاه
در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
بالا