تعیین قبله و باور مسطح بودن زمین توسط مسلمانان

[Ghebleh20]

در هر کجا که هستید ، به سمت قبله بایستید. شما در این حالت به سمت عربستان هستید. حالا 180 درجه برگردید و پشت خود را به قبله کنید. شما باز هم به سمت قبله هستید!


چیز عجیبی نیست ، این خاصیت کروی بودن زمین است!
----------------------------------------------------------------------
حالا به شکل های زیر نگاه کنید.
مسلمانی در آمریکا می خواهد روبه سمت قبله بایستد.(شکل 1و2)
او باید به سمت شرق بایستد. یعنی به سمت اقیانوس اطلس ، آفریقا و نهایتا عربستان.
حالا این شخص اگر 180 درجه برگردد و به سمت غرب بایستد باز هم رو به قبله است! این بار از سمت اقیانوس آرام ، ژاپن ، قاره آسیا و نهایتا عربستان!


حالا این شخص در آمریکا اگر به سمت شمال هم بایستد باز هم به سمت قبله است (شکل های 3 و 4)
این بار از سمت کانادا ، قطب شمال ، روسیه ، ایران و نهایتا عربستان.
اگر رو به سمت جنوب هم بایستد باز هم از سمت قطب جنوب ، اقیانوس هند ، آفریقا ، نهایتا به عربستان میرسد!!!


http://www.www.www.iran-eng.ir/attachment.php?attachmentid=182540&d=1385971055


این ها همه به خاطر کروی بودن زمین است.
در حقیقت تعیین قبله به معنی تایید باور غلط مسطح بودن زمین است.
شما در هر کجای کره زمین که باشید چه رو به قبله و چه پشت به آن بیاستید نهایتا رو به قبله هستید
!!!

 

[Ghebleh20]

ممکنه مذهبی ها بگویند این جهت برای این تعیین شده که نزدیکترین مسیر به کعبه در نظر گرفته شده باشد؟

طبق همین مثالی که زدیم نقطه قرینه کعبه روی کره زمین دارای فاصله یکسانی از هر دو سمت هستش و این استدلال رد میشود.​

 

[zeinab70]

س368:اگر نقطه مقابل کعبه مکرّمه در طرف ديگر زمين مشخص شود به‌طورى که اگر خط مستقيمى از وسط زمين کعبه عبور کند و زمين را شکافته و از مرکز آن بگذرد، از سمت ديگر اين نقطه بيرون آيد، در اين جا چگونه مى‏توان رو به قبله ايستاد؟
ج: ملاک روبه قبله بودن اين است که انسان از سطح کره زمين به طرف بيت عتيق باشد، يعنى از طرف سطح زمين رو به طرف کعبه که روى زمين در مکه مکرّمه ساخته شده است، بايستد. بنا بر اين اگر انسان در يک نقطه‏اى از کره زمين باشد که اگر خطوط مستقيمى از چهار جهت آن مکان بر سطح کره زمين به طرف مکه مکرّمه ترسيم شود، از نظر مسافت با هم مساوى باشند، مخير است براى قبله به هر طرف که خواست بايستد و نماز بخواند. ولى اگر مسافت خطوط در بعضى از جهت‏ها کمتر و کوتاه‏تر باشد به مقدارى که با آن، صدق عرفى رو به قبله بودن اختلاف پيدا کند، بر انسان واجب است جهت کوتاه‏تر را انتخاب کند.
س 369: تشخيص قبله در قطب شمال و جنوب چگونه است و نماز چگونه خوانده مى‏شود؟
ج: ملاک تعيين جهت قبله در قطب شمالى و جنوبى، تعيين کوتاه‏ترين خط از مکان نمازگزار از روى سطح زمين به طرف کعبه است، و پس از تعيين آن خط، بايد به همان طرف نماز خواند.

(به نقل از استفتائات آیت الله خامنه ای)

بنابراین استدلال مسلمانان رد نمیشه دوست عزیز!!!

 

[s.j.khataeepour]

جالب بود...

 

[Ghebleh20]

س368:اگر نقطه مقابل کعبه مکرّمه در طرف ديگر زمين مشخص شود به‌طورى که اگر خط مستقيمى از وسط زمين کعبه عبور کند و زمين را شکافته و از مرکز آن بگذرد، از سمت ديگر اين نقطه بيرون آيد، در اين جا چگونه مى‏توان رو به قبله ايستاد؟
ج: ملاک روبه قبله بودن اين است که انسان از سطح کره زمين به طرف بيت عتيق باشد، يعنى از طرف سطح زمين رو به طرف کعبه که روى زمين در مکه مکرّمه ساخته شده است، بايستد. بنا بر اين اگر انسان در يک نقطه‏اى از کره زمين باشد که اگر خطوط مستقيمى از چهار جهت آن مکان بر سطح کره زمين به طرف مکه مکرّمه ترسيم شود، از نظر مسافت با هم مساوى باشند، مخير است براى قبله به هر طرف که خواست بايستد و نماز بخواند. ولى اگر مسافت خطوط در بعضى از جهت‏ها کمتر و کوتاه‏تر باشد به مقدارى که با آن، صدق عرفى رو به قبله بودن اختلاف پيدا کند، بر انسان واجب است جهت کوتاه‏تر را انتخاب کند.
س 369: تشخيص قبله در قطب شمال و جنوب چگونه است و نماز چگونه خوانده مى‏شود؟
ج: ملاک تعيين جهت قبله در قطب شمالى و جنوبى، تعيين کوتاه‏ترين خط از مکان نمازگزار از روى سطح زمين به طرف کعبه است، و پس از تعيين آن خط، بايد به همان طرف نماز خواند.

(به نقل از استفتائات آیت الله خامنه ای)

بنابراین استدلال مسلمانان رد نمیشه دوست عزیز!!!

ممنون از پاسختون.
ولی یه نکته مبهمی برام مونده و اونم اینکه مبدا و منشا کسی که به استفتا و .... پاسخ میده کجاست؟
مسلما قرآن و حدیث و... چیزی در مورد نزدیک ترین مسیر و مدار های زمین و... نگفته چون زمین رو مسطح فرض میکرده.
اما وقتی الان افرادی با توجه به دانش امروزه فتوای جدید رو میدن، یعنی عقل امروزی رو دارن توی احکام دینی وارد میکنن.

و اینگونه جواب ها دقیقا بر زمینی بودن و انطباق احکام دین با عقل بشری در هر زمان دلالت میکنه.
و این هم یعنی دین مخلوق عقل انسان وابسته به زمان است.

 

[zeinab70]

کروی بودن زمین از آیات قرآن استنباط میشه و چیز جدیدی نیست!!!

براي اثبات كرويت زمين از نظر قرآن كريم به آياتي كه تعبير«مشارق و مغارب» دارد استناد شده است. اين ايات عبارتند از:​

فلا اقسم برب المشارق و المغارب انا لقادرون (40 معارج)​

سوگند به پروردگار مشرق‌ها و مغرب‌ها كه ما قادريم.​

و اورثنا القوم الذين كانوا يستضعفون مشارق الارض و مغاربها (137 اعراف)​

« و آن گروهي را كه ذليل و خوار شمرده مي‌شدند وارث مشرق‌ها و مغرب‌هاي زمين قرار داديم»​

رب السموات و الارض و ما بينهما و رب المشارق (5 صافات)​

«پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آنهاست و پروردگار مشرق‌ها»​

زمین مسطح مغرب ها و مشرق ها داره؟!!!​

 

[Ghebleh20]

کروی بودن زمین از آیات قرآن استنباط میشه و چیز جدیدی نیست!!!

براي اثبات كرويت زمين از نظر قرآن كريم به آياتي كه تعبير«مشارق و مغارب» دارد استناد شده است. اين ايات عبارتند از:

فلا اقسم برب المشارق و المغارب انا لقادرون (40 معارج)

سوگند به پروردگار مشرق‌ها و مغرب‌ها كه ما قادريم.

و اورثنا القوم الذين كانوا يستضعفون مشارق الارض و مغاربها (137 اعراف)

« و آن گروهي را كه ذليل و خوار شمرده مي‌شدند وارث مشرق‌ها و مغرب‌هاي زمين قرار داديم»

رب السموات و الارض و ما بينهما و رب المشارق (5 صافات)

«پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آنهاست و پروردگار مشرق‌ها»


زمین مسطح مغرب ها و مشرق ها داره؟!!!​

اینا بازم فقط و فقط تفسیرهای یک عده عزیز هست.
یعنی اگر آیه میومد که یک مشرق و یک مغرب، اونوقت زمین مسطح بود دیگه؟

بفرما :

سوره بقره آیه 115 :

وَلِلّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ فَأَيْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ

و مشرق و مغرب از آن خداست پس به هر سو رو كنيد آنجا روى [به] خداست آرى خدا گشايشگر داناست

طبق این استدلال شما اینجا زمین مسطح هست !!!


سوره الرحمن آیه 17 :

رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ

پروردگار دو مشرق و دو مغرب.

طبق این استدلال شما زمین اینجا مثل یک کلاف دو سر هست !!!

و اینها یعنی تناقض، بالاخره معلوم نیست این زمین چندتا مشرق و مغرب داره، یک جا یه دونه، یک جا دوتا، یک جا چندتا.
یک جا مسطحه، یک جا طناب دو سره، یک جا کرویه.
البته شک ندارم این رو هم با تفسیرهای همون عزیزانی که بهشون اشاره کردم و آدمای خیلی عزیزی هم هستند، به نحوی توجیه میکنید ولی بازم نحوه توجیه که قراره بیاد برام جالبه، چون حقایق بیشتری برام آشکار میشه.

 

[Ghebleh20]

ملاک روبه قبله بودن اين است که انسان از سطح کره زمين به طرف بيت عتيق باشد، يعنى از طرف سطح زمين رو به طرف کعبه که روى زمين در مکه مکرّمه ساخته شده است، بايستد. بنا بر اين اگر انسان در يک نقطه‏اى از کره زمين باشد که اگر خطوط مستقيمى از چهار جهت آن مکان بر سطح کره زمين به طرف مکه مکرّمه ترسيم شود، از نظر مسافت با هم مساوى باشند، مخير است براى قبله به هر طرف که خواست بايستد و نماز بخواند. ولى اگر مسافت خطوط در بعضى از جهت‏ها کمتر و کوتاه‏تر باشد به مقدارى که با آن، صدق عرفى رو به قبله بودن اختلاف پيدا کند، بر انسان واجب است جهت کوتاه‏تر را انتخاب کند.

اگر به این شکل دقت کنید؛ صحبت از نزدیک ترین مسیر برای تعیین قبله روی کره بسیار بدوی هست.
و چنین برداشتی کاملا بر باور مسطح یودن زمین توسط مردم آنزمان وبه تبع آن ... دلالت میکنه.


برای مثال نقطه آبی رنگ که تقریبا سمت قاره آمریکا میوفته، فاصله مدارهاش با نقطه زردرنگ فرق چندانی با هم ندارند.
تازه علاوه بر مدار شرقی- غربی، حتی میتونی مدار شمالی رو هم در نظر بگیری !!!


حال فرض میکنیم اسلام به کمک مفسرین در حال آپدیت شدن هست و مُراد نزدیک ترین مسیر هست.


اینکه شما رو به یک مدار بایستی و به قبله خودت نگاه کنی اختلافی بیش از 90 درجه داری !!!
به مسیرهای 1 و 2 و 4 دقت کنید که فردی رو به قبله ایستاده !!!
مسیر مستقیم یعنی مسیر 3 که در اینصورت باید سرت رو تو زمین فرو کنی.

http://www.www.www.iran-eng.ir/attachment.php?attachmentid=184478&d=1386791467

​

تعیین قبله و مستقیم ایستادن فقط و فقط در صورتی معنی میده که دو نقطه بسیار به هم روی کره نزدیک باشن تا انحنا به حساب نیاد.
(یعنی باور زمین مسطح)


بنابراین تعیین قبله روی زمین کروی بسیار بی معنی هست و هرطوری حساب کنی نمیتوانید رو به یک قبله بایستید، مگر همانطوری که گفتم یک حرکت صرفا تعبدی صورت بگیره.

 

[.:ارمیا:.]

حال فرض میکنیم اسلام به کمک مفسرین در حال آپدیت شدن هست و مُراد نزدیک ترین مسیر هست.


اینکه شما رو به یک مدار بایستی و به قبله خودت نگاه کنی اختلافی بیش از 90 درجه داری !!!
به مسیرهای 1 و 2 و 4 دقت کنید که فردی رو به قبله ایستاده !!!
مسیر مستقیم یعنی مسیر 3 که در اینصورت به قول آقا افشین باید سرت رو تو زمین فرو کنی

​

تعیین قبله و مستقیم ایستادن فقط و فقط در صورتی معنی میده که دو نقطه بسیار به هم روی کره نزدیک باشن تا انحنا به حساب نیاد.
(یعنی باور زمین مسطح)


بنابراین تعیین قبله روی زمین کروی بسیار بی معنی هست و هرطوری حساب کنی نمیتوانید رو به یک قبله بایستید، مگر همانطوری که گفتم یک حرکت صرفا تعبدی صورت بگیره.

چطور بی معنی هست؟!؟! خیلی واسم عجیبه این بحث!

شما کلمه ی "قبله" رو بردارین، جاش بگین "نقطه". حالا چی پیش میاد؟ این پیش میاد:
" تعیین نقطه روی زمین کروی بسیار بی معنی هست و هرطوری حساب کنی، نمیتونی رو به یک نقطه بایستید." !!!

حتی اگر کرویت زمین به اندازه کرویت اجسام کوچکی مثل توپ پینگ پنگ ملموس باشه هم میشه روش نقطه تعیین کرد و از یک نقطه به نقطه ی دیگر، نزدیکترین مسیر ممکن رو انتخاب کرد! هیچ ربطی به باور مسطح بودن زمین نداره.

درسته که نمیشه نقطه(قبله) رو دید(!) یا حتی دقیقاً با یک خط مستقیم [مطابق خطوط رسم شده در عکس] قبله و نقطه ی مورد نظر رو به هم وصل کرد؛ ولی میشه به سمتش جهت گیری کرد که! باور کنید قبله هم همینه... جهت گیری به سمت کعبه!

[حالا یا من نمی فهمم شما چی میگید، یا شما الکی مسئله رو به ضرر قبله پیچیده کردین!]

شما همینجوری، رو هوا (!) یه شکل گذاشتین، مسیر 3 رو تعیین کردین، گفتین اگر این مسیرِ مستقیم باشه، طرف باید سرش رو در زمین فرو کنه!!!
خیلی زیبا و شگفت انگیز بود صحبتتون! کی گفته به طرف قبله نماز خوندن=انتخاب مسیر مستقیم به طرف قبله؛ که شما مسیر 3 رو مثال میزنین؟!!؟؟!

مگه میخوایم به سمت قبله شلیک کنیم که انحنای کره زمین مانع بشه؟؟؟!!!


* مثال:

به شما میگن نزدیک ترین مسیر از ایران به سمت آمریکا کجاست؟
احتمالاً شما کره ی جغرافیا رو برمیدارین و چون کره ست و رو کره مسیر مستقیم معنا نداره، به اجبار یه برش میزنین، از ایران به آمریکا یه خط مستقیم رسم می کنین و بعد نزدیکترین مسیر رو پیدا می کنین! بعدشم با خودتون فکر می کنین که چون نمیشه کره ی زمین رو برش بدین و با عبور از مسیر مستقیم، برین آمریکا، پس:
"از نزدیک ترین مسیر ممکن به سمت آمریکا رفتن" خیلی غیر منطقیه؛ چون کره ی زمین انحنا داره!!


تنها مسئله ی مبهمی که با توجّه به کرویت زمین پیش میاد، همین مسئله ی فواصل یکسان از کعبه هست؛ که خب اونم دوستمون توضیحات مربوطه ش رو عرض کردن.
________________________________________________________

مسئله ی مبهم دیگه ای که در صحبتتون بود، مسئله ی "به قول آقا افشین" بود؛ که گویا اشتباهی از اون یکی انجمن اومدن اینجا! ما اینجا افشین نداریم.

 

[Ghebleh20]

چطور بی معنی هست؟!؟! خیلی واسم عجیبه این بحث!

شما کلمه ی "قبله" رو بردارین، جاش بگین "نقطه". حالا چی پیش میاد؟ این پیش میاد:
" تعیین نقطه روی زمین کروی بسیار بی معنی هست و هرطوری حساب کنی، نمیتونی رو به یک نقطه بایستید." !!!

حتی اگر کرویت زمین به اندازه کرویت اجسام کوچکی مثل توپ پینگ پنگ ملموس باشه هم میشه روش نقطه تعیین کرد و از یک نقطه به نقطه ی دیگر، نزدیکترین مسیر ممکن رو انتخاب کرد! هیچ ربطی به باور مسطح بودن زمین نداره.

درسته که نمیشه نقطه(قبله) رو دید(!) یا حتی دقیقاً با یک خط مستقیم [مطابق خطوط رسم شده در عکس] قبله و نقطه ی مورد نظر رو به هم وصل کرد؛ ولی میشه به سمتش جهت گیری کرد که! باور کنید قبله هم همینه... جهت گیری به سمت کعبه!

[حالا یا من نمی فهمم شما چی میگید، یا شما الکی مسئله رو به ضرر قبله پیچیده کردین!]

شما همینجوری، رو هوا (!) یه شکل گذاشتین، مسیر 3 رو تعیین کردین، گفتین اگر این مسیرِ مستقیم باشه، طرف باید سرش رو در زمین فرو کنه!!!
خیلی زیبا و شگفت انگیز بود صحبتتون! کی گفته به طرف قبله نماز خوندن=انتخاب مسیر مستقیم به طرف قبله؛ که شما مسیر 3 رو مثال میزنین؟!!؟؟!

مگه میخوایم به سمت قبله شلیک کنیم که انحنای کره زمین مانع بشه؟؟؟!!!


* مثال:

به شما میگن نزدیک ترین مسیر از ایران به سمت آمریکا کجاست؟
احتمالاً شما کره ی جغرافیا رو برمیدارین و چون کره ست و رو کره مسیر مستقیم معنا نداره، به اجبار یه برش میزنین، از ایران به آمریکا یه خط مستقیم رسم می کنین و بعد نزدیکترین مسیر رو پیدا می کنین! بعدشم با خودتون فکر می کنین که چون نمیشه کره ی زمین رو برش بدین و با عبور از مسیر مستقیم، برین آمریکا، پس:
"از نزدیک ترین مسیر ممکن به سمت آمریکا رفتن" خیلی غیر منطقیه؛ چون کره ی زمین انحنا داره!!


تنها مسئله ی مبهمی که با توجّه به کرویت زمین پیش میاد، همین مسئله ی فواصل یکسان از کعبه هست؛ که خب اونم دوستمون توضیحات مربوطه ش رو عرض کردن.
________________________________________________________

مسئله ی مبهم دیگه ای که در صحبتتون بود، مسئله ی "به قول آقا افشین" بود؛ که گویا اشتباهی از اون یکی انجمن اومدن اینجا! ما اینجا افشین نداریم.

یه عکسی رو پیوند میزنم، اونو نگاه کنین.
اسم earth2 داره.
همین جهت گیری به سمت کعبه هم بین نقاطی که در دو نیمکره مختلف کره هستند، معنی نداره.
چون یک مسیر منحنی شکلی هست که هرطوری بایستی اون مسیر منحنی شکل از روی زمین جهت گیری نمیشه.
بلکه با اختلاف حداقل 90 درجه روبروی مسیر دید شما، یک فضا هست.


مسیر دید شما به عنوان یک انسان چطوریه؟
آدم که هواپیما نیست روی انحنا حرکت کنه !!!
انسان هرچیزیو بخواد نگاه کنه مستقیم بش نگاه میندازه، نمیتونه منحنی به چیزی نگاه کنه.
پس در نیمکره دیگر کعبه، انسان نمیتونه حتی به سمت کعبه جهت گیری هم داشته باشه.
مگه اینکه شما انسان رو موشک بالستیک فرض کرده باشییی، که از ایران وقتی آمریکا رو نشونه بگیره مسیر منحنی رو طی میکنه.


اگر شما این 90 درجه انحراف ناشی از مستقیم ایستادن رو ازش میگذرین و فرض میگیرین جهت گیری یعنی حرکت روی مدار بین دو نقطه روی کره، که یک فرض کاملا آپگرید شده با زمانه و به جای انسان با یک پرنده فضایی مواجهیم !!

http://www.www.www.iran-eng.ir/attachment.php?attachmentid=184570&d=1386862604​

امیدوارم این شکلی که گذاشتم مفهوم باشه.
اگر کعبه نقطه آبی رنگ باشه و فرد قرمز کمی پایین تر از قطب شمال قرار گرفته باشه (بخش شمالی کانادا که اتفاقا جمعیت هم زیاد داره)، نزدیک ترین مسیری که میتونه به کعبه برسه از طریق قطب شماله مسیر 3.


یعنی یک انسانی با وجودیکه در موقعیت بالاتری نسبت به کعبه در کره زمین قرار داره، بازم باید به سمت شمال بایسته !!!!
در حالیکه خودتون هم میدونین اینجوری نیست.
بلکه کسی که تو مناطق شمالی کانادا و روسیه، به سمت قطب شمال نمیاسته و با فرض مسطح بودن زمین به سمت جنوب وایمیستن !!!


این نشون میده تعیین قبله حتی تو جهت گیری هم یک چیز من درآوردی و بدوی و بی مفهومه که جز برای همون چندتا کشور اطراف عربستان، کاربرد نداره.

 

[mo.re.sb]

مثلث کروی رویه ی سه ضلعی روی یک کره است که ضلعهای آن کمان هایی از دایره های عظیمه اند. این مثلث از سه زاویه تشکیل می شود که معمولا با حروف بزرگ انگلیسی نمایش داده می شوند. مثال :A و B و C و دارای سه ضلع است که هرکدام کمانهایی از دوایر عظیمه هستند که معمولا با حروف کوچک انگلیسی نمایش داده می شوند. مثلا: a و b و c مثلث کروی دارای خواصی متفاوت با مثلث مسطح است. از جمله:

مجموع سه زاویه یک مثلث کروی از 180 درجه بیشتر و از 270 درجه کمتر است.
یکی از موارد مهم استفاده از مثلثات کروی, مبحث تعیین قبله است. چنانچه می دانید در بسیاری از احکام شرعی, رعایت جهت قبله لازم است. از آنجا که خداوند در قرآن می فرماید: "فول وجهک شطر المسجد الحرام" , با فرض کروی بودن کره زمین , تفاهم عرفی از روکردن به مکانی بر روی کره , انتخاب کمترین فاصله تا آن مکان است. با توجه به اصلی که در مثلثات کروی برای تعیین نزدیکترین فاصله روی کره ذکر کردیم, برای تعیین قبله هر نقطه از کره زمین باید دایره عظیمه ای که از آن نقطه و مسجد الحرام می گذرد, بیابیم و با تعیین زاویه انحراف دایره عظیمه از نصف النهار شهر مورد نظر, زاویه انحراف قبله آن مکان را نسبت به شمال و جنوب جغرافیایی پیدا کنیم. با استفاده از این روش جهت قبله صحیح هر نقطه به دست می آید. جهت قبله بدست آمده ممکن است با حدسیات ابتدایی ما همخوان نباشد. مثلا جهت قبله در آمریکا و کانادا به سمت شمال شرقی محاسبه می شود, در صورتیکه در نقشه مسطح, جهت جنوب شرقی صحیح می نماید. با کمی تامل و با در نظر گرفتن کروی بودن کره زمین, می توانیم به صحت اعتبار جهت شمال شرقی در قبله آمریکا و کانادا پی ببریم. چون آن جهت، کوتاه ترین فاصله بین آن قسمت از کره ی زمین و شهر مکه می باشد.










فرض کنید می خواهیم جهت قبله نقطه ای مانند قم با عرض جعرافیایی 34 درجه و 39 دقیقه و طول جغرافیایی 50 درجه و 54 دقیقه را بیابیم. عرض جغرافیایی مسجد الحرام را معادل 21 درجه و 27 دقیقه و طول جغرافیایی آن را برابر 39 درجه و 49 دقیقه در نظر می گیریم. با استفاده از رابطه دومی که در مثلثات کروی ارایه دادیم, خواهیم داشت:

tan (A+B)/2 = (cos (a-b)/2 cot C/2 ) / cos (a+b)/2
tan (A-B)/2 = (sin (a-b)/2 cot C/2 ) / sin (a+b)/2


با حل این دستگاه دو معادله دو مجهول می توانیم زاویه B که همان انحراف جهت قبله از شمال است را بدست آوریم. بدین ترتیب که :
a = 35.55 = فاصله زاویه ای قم از قطب
b = فاصله زاویه ای مکه از قطب = 55/68
C = 1.11= اختلاف طول جغرافیایی دو نقطه
tan (A-B)/2 = -(sin (35.55 - 55.68) / 2) cot 55.5 / sin (35.55 + 55.68) / 2 = - 34.1

tan (A+B)/2 = cos (35.55 - 55.68) / 2 cot 55.5 / cos (35.55 + 55.68) / 2= 73.21


زاویه B برابر 7/140 محاسبه می شود بنا بر این قبله قم 2/39 درجه از جنوب به سمت غرب انحراف خواهد دارد.