HOSSEINSAFAEI
کاربر بیش فعال
FaceBook
مقر اصلی شرکت فیس بوک در پالوالتو- کالیفرنیافیس بوک ایران را تحریم می کند؟ این پرسشی است که بسیاری طی روزهای اخیر در فضای مجازی از یکدیگر می پرسند.
چهارمین سایت محبوب کاربران جهان که از قضا چهارمین سایت محبوب ایرانیان نیز هست، طی روزهای اخیر یک نظرسنجی را در معرض دید همگان قرار داده که در آن پرسیده شده آیا با مسدود شدن دسترسی کاربران کشورهای تحت تحریم آمریکا موافق هستند یا خیر؟ به رغم این که بسیاری از کاربران ایرانی بزرگترین شبکه اجتماعی در اینترنت با این اقدام مخالفت کردند، اما در نهایت بیش از 75 درصد کاربران 200 میلیونی این شبکه با تحریم اینترنتی این کشورها موافقت کردند و حالا کاربران ایرانی نگران هر گونه اقدام مسدود کننده از سوی این سایت هستند.
تحریم بعد از *****
فیس بوک از نظر طبقه بندی جزو شبکه های اجتماعی قرار می گیرد. شبکه های اجتماعی مجموعه سایت هایی هستند که طی سال های اخیر به دلیل سهولت ارتباط بین کاربران بسیار محبوب شده اند. در شبکه های اجتماعی تولید محتوا از سوی کاربران صورت می گیرد و ایجادکنندگان سایت صرفا بستری را برای ارتباط فراهم می کنند. همین موضوع شاید باعث شد که فیس بوک خیلی زود در ایران ***** شود و این درست در زمانی بود که هنوز در ایران چندان شناختی درباره سایت هایی از این دست وجود نداشت. به رغم این از چند ماه قبل به دنبال بازشدن ناگهانی این سایت توسط سیستم *****ینگ ایران این شبکه اجتماعی به یکی از محبوب ترین سایت های کاربران ایرانی تبدیل شد، به طوری که بر اساس آمارهای سایت alexa، فیس بوک هم اکنون پس از گوگل، یاهو و بلاگفا چهارمین سایت محبوب ایرانیان است، این در حالی است که بر اساس اطلاعات همین سایت تنها نزدیک به یک درصد از کاربران این سایت را کاربرانی تشکیل می دهند که از ایران به این سایت متصل می شوند. اما همین یک درصد می تواند برابر با چند میلیون کاربر باشد. این برای کشوری که ضریب نفوذ اینترنت در آن کمتر از 30 درصد است، اصلا چیز کمی نیست.
ایرانیزه کردن فیس بوک
چرا فیس بوک میان ایرانیان این همه محبوب است؟ ظاهرا بخشی از پاسخ را می توان در میان امکانات این سایت جست وجو کرد. فیس بوک را mark zuckerberg یک دانشجوی سال دوم دانشگاه هاروارد در سال 2003 راه اندازی کرده و هدف آن نزدیک کردن ارتباط بین دانشجویان این دانشگاه بوده است. به تدریج این سایت که آن موقع facemash نام داشت، به دانشگاه ها و مراکز آموزشی دیگر نیز تعمیم پیدا کرد و ناگهان به همه افراد بالای 13 سال توصیه شد. در طول این مدت سایت دچار تغییرات زیادی شده، شکایت های فراوانی علیه آن مطرح شده و در عین حال مرتب به امکانات و محبوبیت آن افزوده شده است. فیس بوک اساسا برای خبر گرفتن از دوستان و آشنایان یا مطلع شدن از نظرات آنان، نظرسنجی ها و .. ابزار بسیار مناسبی است. کم نیستند افرادی که همکلاسی های سابقشان را روی این سایت پیدا کرده اند و کم نیستند افرادی که درباره دوستان یا آشنایانشان چیزهایی فهمیده اند که حتی خبره ترین خبرگیران نیز از دستیابی به آن عاجز بوده اند. دلیل آن تقریبا مشخص است. فیس بوک مثل هر پدیده دیگری ناگهان سطح وسیعی از مردم را دربرگرفته و شیفتگی انفجارگونه ای نسبت به آن ایجاد شده است. هم از این رو است که کاربران چیزهایی در مورد خود می نویسند یا محتواهایی را روی پروفایل فیس بوک خود قرار می دهند که باور آن برای نزدیکان نیز غیرممکن است. نمونه چنین شیفتگی هایی را در هنگام ظهور سایر سرویس های اینترنتی مثل وبلاگ، مسنجر و ... نیز می توان دید.
باز شدن *****ینگ این سایت ناگهان هجوم بی سابقه ای را از سوی کاربران ایرانی به سمت آن موجب شد. گفته می شود تنها در طی چند هفته چندین میلیون ایرانی در این سایت ثبت نام کرده اند و این دقیقا با توسعه اینترنت و رشد فروش سخت افزارهای کامپیوتری در ایران مصادف شده است.
سایت بین المللی تحت قوانین آمریکا!
فیس بوک هر چند در آمریکا متولد و توسعه داده شده و هنوز هم شرکتی که برای آن تشکیل شده در آمریکا قرار دارد، اما صاحبان آن تلاش می کنند وجهه بین المللی آن را بالا ببرند. براساس آمارهایی که خود این سایت منتشر کرده بیش از 70 درصد از کاربران این سایت خارج از ایالات متحده قرار دارند. با این حال مدیران این سایت همچون سایر غول های اینترنتی تاکید می کنند تحت قوانین آمریکا اداره می شوند. نکته جالب دیگر این که سریع ترین رشد در این سایت توسط کاربران بالای 35 سال صورت گرفته و این نشان دهنده این است که فیس بوک دیگر صرفا یک سایت جوان پسند هم نیست. دانشجوی سابقی که گفته می شود این سایت را برای آشنایی و جلب توجه یک دانشجوی دیگر راه اندازی کرده حالا یک میلیاردر است که به راحتی به بزرگترین پیشنهادهای شرکت های بزرگ نه می گوید. روزانه 100 میلیون نفر به این سایت وارد می شوند و 5/3میلیارد دقیقه از وقت خود را در این سایت اعتیاد آور می گذرانند. فیس بوک به دلیل سطح وسیع خدمات و تعداد فراوان نرم افزارهای نگارش یافته برای آن همچون بسیاری از نرم افزارها و سایت های اینترنتی دیگر موجب آشنایی و علاقه مندی میلیون ها نفر به اینترنت شده و این موضوع خصوصا برای کشورهای در حال توسعه یک مزیت به حساب می آید. به رغم این مزیت برخی محتواهای روی آن می تواند برای برخی دولت ها نیز یک تهدید به حساب آید. هر چند این سایت در بخش قوانین و تعهدات به صراحت کاربران را از تولید محتواهای غیراخلاقی و خشونت آمیز بر حذر داشته است.
در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حمایت تعداد زیادی از کاربران فیس بوک از اوباما عملا کمپین بزرگ اینترنتی را برای اوباما ایجاد کرده بود و این نشان می داد که فیس بوک از مرزهای یک سایت صرفا دوست یابی گذر کرده است.
مقررات جدید علیه کاربران ایرانی
آنچه کاربران ایرانی علاقه مند به این سایت را طی روزهای اخیر نگران کرده نظرسنجی روی قوانین و مقررات جدید این سایت است. در این نظرسنجی که روز جمعه به پایان رسید، کاربران می توانستند نظر خود را در مورد این قوانین جدید بیان کنند.
بسیاری از کاربران عمدتا به این گونه از قوانین و مقررات بی اعتنا هستند و متن های طولانی آن را هیچ گاه نمی خوانند، اما در قوانین جدید به صراحت اشاره شده که فیس بوک برای استفاده از کشوری که توسط دولت آمریکا یا وزارت خزانه داری تحت تحریم قرار دارد، قابل استفاده نیست. هر چند این قابل استفاده نبودن یک کلمه حقوقی مبهم است و مشخص نیست آیا فیس بوک این سایت را به روی آی پی های ایرانی می بندد یا صرفا یک تمهید برای فرار از تبعات قانونی است. در نگاه عادی بعید به نظر می رسد که این سایت بخواهد از چند میلیون کاربر فعال خود را محروم کند، اما از طرف دیگر قوانین سفت و سخت تحریم نه تنها فیس بوک بلکه بسیاری از سایت های دیگر را نیز به سمت مسدود کردن ارتباط کاربران ایرانی کشانده است. تحریم های اینترنتی طی سال های اخیر بیشترین فشار را علیه کاربران ایرانی به وجود آورده و روز به روز هم حلقه آن تنگ تر می شود.
هر چند تحریم فیس بوک می تواند در سطح گسترده تری توسط کاربران ایرانی لمس شود، اما پیش از این بسیاری از سایت های ارائه دهنده فضای اینترنتی، تبادلات مالی و کارت اعتباری و حتی سایت های عادی اجازه دسترسی به کاربران ایرانی را سلب کرده اند. چنین وضعیتی به صراحت نشان دهنده شکنندگی کاربران ایرانی در اینترنت است. سایت هایی که حتی از لایه های سخت گیرانه *****ینگ هم می گذرند کاربران را در تور تحریم گیر می اندازند و این حکایتی ناتمام است.
