آب

[abfa]

آب مهمترین ماده ی حیات ، سرچشمه ی زندگی ، عجیبترین پدیده ی آفرینش و فراوانترین ترکیب روی زمین است . بر طبق نظریه ی تکامل ، ترکیبات اصلی اولیه ی موجود در جو زمین که عامل تولید نخستین آمینواسید ( نقطه ی آغازین حیات جانوری ) میباشند ، آب ، متان و آمونیاک هستند . در ایران باستان یکی از چهار رکن اساسی جهان هستی و به تعبیر قرآن منشأ حیات است . ( در قرآن کریم 56 آیه در مورد پیدایش و اهمیت آب و وابستگی حیات به این ماده ی ارزشمند آورده شده است .)
آب تنها ماده ای است که به صورت طبیعی در شکلهای جامد (یخ) ، مایع و گاز (بخار آب) وجود دارد . آب حالت مایع ترکیب شیمیاییH2O میباشد که همیشه در طبیعت با مقداری مواد نامحلول ، محلول و گازی شکل یافت میگردد . دو عنصر تشکیل دهنده ی آب در دمای معمولی گاز هستند ، هیدروژن عنصری است که میسوزد و اکسیژن عنصری است که برای سوزاندن لازم است ؛ اما در بسیاری از موارد از آب برای خاموش کردن آتش استفاده میکنند . هر مولکول آب دارای یک ناحیه ی مثبت و منفی است که این دو ناحیه در دو طرف مولکول آب واقع شده‌اند . شیمیدان‌ها با کمک شواهد به این نتیجه رسیده‌اند که مولکول آب شکل خطی ندارد ، یعنی به این صورت نیست که دو اتم هیدروژن به صورت خطی در دو طرف یک اتم اکسیژن قرار گرفته باشند(H-O-H)بلکه مولکول آب حالت خمیده ای دارد که اتمهای هیدروژن در سر مثبت مولکول و اتمهای اکسیژن در سرمنفی مولکول آب تجمع پیدا نمودهاند.
آب در بدو تشکیل کره ی زمین تا به حال به طور تقریبی 75 درصد از کره ی زمین را تشکیل میدهد . از510 میلیون کیلومتر مربع سطح زمین361 میلیون کیلومتر مربع آنرا دریاها تشکیل میدهند . اقیانوس ها 97.5 درصد همه ی آبهای زمین را دربر میگیرند و بقیه 2.5 درصد آبهای شیرین را تشکیل میدهند . آب تشکیل دهنده ی تمام هیدروسفر (Hydrosphere) و حجم آنرا حدود1370 میلیون کیلومتر مکعب تخمین زده اند . حجم آب قابل شرب کمتر از 3% از کل آب موجود در زمین است که حدود 0.75 از آنها در قطب ها به صورت یخچالهای طبیعی و بیش از 95 درصد از آبهای قابل شرب باقیمانده به صورت سفره های آب در عمقهای مختلف زیرزمینی قرار دارند که دسترسی به آنها هزینه بر است . از سوی دیگر حدود ⅓ از نزولات جوی تبخیر میشود و حدود ⅔ باقیمانده نیز به صورت سیلاب از دست میرود .
یخهای قطبی و یخهای نقاط بلند زمین پیرامون 24 تا 25 میلیون کیلومتر مکعب که 69 درصد کل آبهای شیرین کره ی زمین را شامل می شوند . آبهای شیرین زیرزمینی برابر 10.5 میلیون کیلومتر مکعب یعنی 30 درصد کل آبهای شیرین کره ی زمین را دربر میگیرند . آبهای سطحی شامل رودخانهها و دریاچه های آب شیرین که روی هم پیرامون 0.11 میلیون کیلومتر مکعب یعنی 0.3 درصد کل آبهای شیرین روی زمین را شامل میشوند . بخار آب موجود در اتمسفر حدود 50 هزار کیلومتر مکعب ، تبخیر سالیانه حدود 500 هزار کیلومتر مکعب و باران نازل شده در تمام زمین 120 هزار کیلومتر مکعب تعیین گردیده است .
دنیای ذره بینی آب ، دنیای زندهی دیگری است که اگرچه از دید ما پنهان است لیکن دارای اثرات بسیار زیادی در حیات جانداران و به ویژه انسان است . آبی که آشامیده میشود علاوه بر تأمین آب مورد نیاز بدن ( تقریبا 70 درصد وزن بدن آب است که برای عملکرد درست در شرایط عادی بدن انسان نیاز به 1 تا 7 لیتر آب دارد ) به مفهوم مطلق آن یعنی H2O دربرگیرنده ی املاح و عناصر معدنی و ضروری برای بدن میباشد که کمبود پاره ای از آنها بعضاَ منجر به ایجاد بیماریهای مختلفی میشود . علاوه بر مواد شیمیایی مختلفی که در آب وجود دارد موجودات ذره بینی گوناگونی نیز در آب پیدا میشوند که بعضی از آنها بیماریزا بوده و ایجاد بیماریهای عفونی خطرناک مینمایند که در صورت عدم درمان صحیح و به موقع باعث تلفات زیادی میگردد .
در آخر لازم است بدانیم آب یک سرمایه ی ملی است . بهتر است بدانیم که در آینده بسیار نزدیک تنها چالش یکه تاز جهانی آب است ، چون هیچگونه جایگزینی ندارد . بیایید با کنترل رشد جمعیت ، اشاعه ی فرهنگ مصرف و صرفه جویی آب ، جلوگیری از آلودگی آب ، بهره گیری مناسب و بهینه از منابع آب و استفاده از تکنولوژیهای مدرن و به روز در صنعت آب ، سهم بزرگی که اغلب به اشتباه کوچک شمرده می شود ، در حفظ این نعمت خدادادی و ذخیره ای برای آینده داشته باشیم .
سید شهاب نصراللهی

 

[omid_ak]

باسلام
تشکر میکنم بابت مطب جالبی که گذاشتید.لطفا اگه مقاه ای در مورد یکی از مباحث هیدرولیک دارد واسم mail کنید.با سپاس
www.koshki_ak141@yahoo.com

 

[abfa]

آب و هزاره ی سوم

آب و هزاره ی سوم

از هر زاویه و دیدگاهی که به آب نگاه کنیم این ماده مهم و حیاتی محسوب می شود . با توجه به بروز پدیده ی خشکسالی و تغییرات آب و هوایی ، برنامه ریزی در مورد آب هر روز پیچیده تر می شود . کشورهای توسعه یافته با درک شرایط حساس ، مدیریت بر منابع آبی را از سمت عرضه به تقاضا و مصرف تغییر جهت داده اند . آمارها حکایت از آن دارد که از مجموع آب های موجود در سطح جهان تنها یک درصد آن قابل استفاده ی بشر است . به هر میزان که جلوتر می رویم آمارها و ترسیم شرایط از حساسیت بیشتری برخوردار می شود . بر همین اساس تا سال 2025 جمعیت کره ی زمین به 8 میلیارد نفر می رسد که از این میزان 1.8 میلیارد نفر در کم آبی مطلق قرار می گیرند .
آمارها همگی تأکید دارند که دو سوم جمعیت جهان در 15 سال آینده در استرس آبی قرار می گیرند . همچنین 3 هزار و 800 نفر کودک به علت عدم دسترسی به آب سالم در روز می میرند . همان گونه که علم ، اقتصاد را مدیریت و هدایت منابع نامحدود در برابر نیازهای نامحدود می داند ، در بحث " مدیریت آب " نیز اولویت بر اتخاذ تدابیر عاقلانه و عالمانه در جهت مدیریت بر تقاضای نامحدود است . با در نظر گرفتن شرایط فعلی و آینده ی نزدیک جهان ، بشر چاره ای جز این ندارد که مصرف و تقاضای خود را کنترل کند . ایران نیز که تجربه ی کم آبی و خشکسالی را طی سالیان متمادی داشته و آینده ای نه چندان روشن در انتظارش است ضرورتاّ باید تغییر مدیریت بر منابع آبی را در دستور کار قرار دهد . با توجه به پیشرفت ها و اقدامات ایران در زمینه ی ساخت سد و اعلام این که پرونده ی سد سازی در کشور تا 10 سال آینده بسته می شود و مهار تمام آب های موجود در کشور تا آن زمان صورت می گیرد ، مدیریت تقاضا دیگر یک اقدام تشریفاتی و تجملاتی نیست .

 

[abfa]

فراوانی یا کمبود

فراوانی یا کمبود

امروزه گرچه 70 درصد از سطح سیاره را آب فرا گرفته و فراوان ترین ماده روی کره ی زمین این ماده ی حیاتی است اما 3 درصد از این آبها قابل آشامیدن می باشد و بشر نگران آن است که روزی در کنار این همه دریا تشنه بماند ، لذا نتیجه می گیریم که فراوانی آب در هزاره ی سوم یک توهم است . میزان رشد جمعیت کشور ما از رشد توسعه ی منابع آب بیشتر است . طی سال های 1900 تا 1995 جمعیت جهان 3 برابر شده در صورتی که تقاضا و مصرف آب 6 برابر شده است .
سهم دو قاره ی آسیا و افریقا با 73 درصد از جمعیت جهان تنها 47 درصد از آب می باشد . قاره ی آسیا که 60 درصد جمعیت دنیا در آن ساکن هستند 36 درصد از آب جهان را در اختیار دارد . تفاوت مصرف آب در بعضی نقاط آفریقایی با اروپا بین 20 تا 500 متر مکعب در شبانه روز برای هر فرد است .
سالانه بیش از 1 متر از ارتفاع آب سفره های زیرزمینی کاسته شده و فقط 3 سانتی متر جبران می شود . تا 20 سال آینده تعداد زیادی از سفره های آب زیرزمینی خشک شده و جایگزینی نخواهد داشت . در مدت 40 سال گذشته مصرف آب به 4 برابر رسیده و در سال 2025 از هر سه نفر یک نفر بی آب می شود . کشورهایی که سرانه ی آبی آنها از 2000 متر مکعب کمتر می باشد دچار فقر آبی هستند . کشور ایران از جمله ی کشورهایی است که شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک و کم باران دارد .

 

[abfa]

مصرف آشکار و نهان آب

مصرف آشکار و نهان آب

تحقیقات آماری در بسیاری از کشورها نشان می‌دهد که میانگین مصرف روزانه آب برای هر نفر ، حدود 300 لیتر است. در حالی که مصرف نهان آب برای هر نفر ، حدود 6000 لیتر و از قرار زیر می‌باشد:

• آبیاری کشتزارها و تهیه و تولید مواد غذایی: 2600 لیتر
• تأمینانرژی: 2400 لیتر
• صنایع و معادن: 700 لیتر
• امور بازرگانی و خدمات: 34 لیتر

 

[abfa]

مصرف بهينه آب

مصرف بهينه آب

آب زير بناي سلامتي و حيات انسان است . وقتي شير آب را در خانه باز مي كنيد و آب سرد و زلالي جاري مي شود ‍كمتر به كمبود آن فكر ميكنيد .
متاسفانه 5/2 درصد از مردم دنيا از آب سالم محرومند . طبق اعلام سازمان جهاني بهداشت روزانه 30 هزار نفر از مردم دنيا به علت كمبود آب سالم و بهداشتي ميميرند . در واقع مثل اين است كه در مجاورت و همسايگي من و شما هر روز مردم يك شهر 30 هزار نفري از فقدان آب بهداشتي جان مي سپارند ! و برابر با آمار سازمان جهاني بهداشت 80%‌از بيماريهايي كه مردم دنيا از آنها رنج مي برند به طور مستقيم مربوط به عدم تامين آب بهداشتي و كافي است . خود ما بزرگترين دشمن خويش هستيم زيرا همين آب هاي موجود را نيز آلوده و غير قابل استفاده مي كنيم و يا اين ماده با ارزش براي حيات را با مصرف بي رويه هدر مي دهيم . اين كار باعث تقسيم ناعادلانه آب براي بشر شده و هستي و تعدادي از افراد بي گناه را به خطر مي اندازد .

 

[abfa]

روش هاي مصرف بهينه آب در خانه

روش هاي مصرف بهينه آب در خانه

· باهر دقيقه دوش گرفتن بين 20-40 ليتر آب مصرف مي شود.
بنابراين بهتر است زمان مورد نياز براي دوش گرفتن را كاهش دهيم و استفاده از وان نيز ضروري است .
· مي توانيم با استفاده از ليوان آب ، دندانهاي خود را مسواك بزنيم و هنگام مسواك زدن جريان آب را قطع كنيم .
هنگام وضو گرفتن شير آب را بدون استفاده باز نگذاريم .
· مواظب خرابي سيفون توالت ها باشيم چون در صورت خرابي حدود 150 ليتر در شبانه روز آب هدر مي رود .
· چكه كردن و نشت آب از شير و لوله ها موجب هدر رفتن مقدار زيادي آب در هر 24 ساعت مي شود . پس همواره شيرها را بررسي كرده و در صورت خرابي در مورد رفع اين مشكل و تعويض واشر آن ها اقدام نمائيم .
· هنگام شستن ميوه و سبزي شير آب و راه خروجي ظرفشويي را بسته و آن را تا نيمه پر از آب نموده و سپس سبزي و ميوه را در آن خيسانده و ضد عفوني نموده در پايان سبزي ها را با دوش مخصوص آبكشي كنيم .
· ماشين لباسشويي را با حداكثر ظرفيت مورد استفاده قرار دهيم . به اين معني كه هنگامي از آن استفاده كنيم كه لباس به اندازه كافي جمع شده باشد و درنتيجه ماشين با ظرفيت كامل كار كند .
· چند بطري آب آشاميدني در يخچال بگذاريم تا ناچار نشويم شير آب را براي خنك شدن باز گذاشته و مقدار قابل توجهي آب را هدر دهيم . استفاده از يخ نيز مفيد خواهد بود .
· باغچه را تنها در ساعات خنك روز آبياري كنيم . اين كار از رشد گياهان انگلي جلوگيري مي كند و تبخير آب را به حداقل مي رساند .
· گذرگاه و پله ها را با جارو پاكيزه نگه داريم . اگر اين كار را با شيلنگ انجام دهيم مقدار زيادي آب به هدر خواهد رفت .
· براي شستن اتومبيل از چند سطل آب به جاي شيلنگ استفاده كنيم .
· كولر آبي را بازديد كنيم و در صورت اتلاف آب شيرهاي شناور بادوام و محكم به كار ببريم .
· معمولاً كودكان بازي با آب را دوست دارند و مقدار زيادي آب را هدر مي دهند . بنابراين توصيه مي شود كودكان با آب بازي نكنند.
· در فصل تابستان و به خصوص در گرمترين ساعات روز كه مصرف آب بيشترين حد خود را دارد سعي كنيد مصارف غير ضروري را كاهش دهيد تا آب به همه تعلق گيرد و فشار آن كاسته نشده و يا قطع نگردد .
· با استفاده از يك آجر و يا بطري ظرفيت سيفون و يا فلاش تانك توالت را كاهش دهيم .
· آب را دور نريزيد مگر اينكه مطمئن شويد ديگر نمي توان آن را مصرف كرد . مطمئناً مصرف بي رويه آب بي توجهي به ديگران و صرفه جويي به معني مصرف متعادل است نه كاهش مصارف ضروري از همين امروز به فكر صرفه جويي در مصرف آب تصفيه شده باشيم و در پايان هر روز از خود بپرسيم كه امروز چقدر صرفه جويي كرديم ؟

 

[abfa]

چالش هاي فراروي مديريت آب ايران در توسعه پايدار

چالش هاي فراروي مديريت آب ايران در توسعه پايدار

اكنون بسياري از مردم كره زمين مي دانند كه اين سياره ، وارد دوراني بحراني شده كه نسبت به دو يا سه قرن پيش مهم تر است و در حقيقت ، زمين از لحاظ زيست بومي نسبت به هزاران سال قبل با تحولات عظيمي مواجه است ، عدم تطابق نيازهاي انسان امروزي با امكانات و منابع زمين چالش بزرگ بشر امروزي است كه موجبات نگراني انديشمندان را برانگيخته است . از اين رو نيروهاي خود را بر شكل دهي جوامع متمركز كه ارزش ها ، ترتيبات و اقتصادي هاي نويني را كه متناسب با پايداري جهاني است به نمايش گذاشته اند.
نظريه هاي مديريتي كه سال ها پيش بر فرض وفور منابع تدوين شده اند ، امروزه بايد بر فرض هاي محدوديت منابع ساخته شوند. بر اين اساس براي همه جهانيان محرز شده است كه حركت جامعه بشري بر اساس توسعه پايدار ، تنها راه تداوم حيات روي كره زمين است . براي تحقق اين امر ، بايد به نظريه هاي مديريتي متناسب با توسعه پايدار به محدوديت منابع طبيعي كه از جمله محورهاي اصلي آن محدوديت منابع آب ايران است نظري جدي انداخته شود.
با وجود تلاش هاي عمده اي كه براي طرح مسايل مربوط به آب در سطح جهان به عمل آمده است، مديريت واقعي منابع و مصرف آب هنوز به تغييرات قابل ملاحظه اي نياز دارد. بارش سالانه 250 ميلي متر در سال به نسبت 750 ميلي متر ميانگين بارش جهاني محدويت منابع آب شيرين در ايران، استحصال غير استاندارد آب هاي زير زميني، عدم توانايي مهار آب هاي سطحي، افزايش آلودگي منابع آب ناشي از پساب هاي خانگي، كشاورزي، صنعتي و ... و نبود برنامه دراز مدت مديريت منابع آب، مسايل و مشكلات ناشي از نارسايي اقتصادي و مالي ، كمبود مراكز تحقيقاتي، علمي و مطالعاتي آبي و بالاخره عدم وجود بانكهاي اطلاعاتي دقيق از آمار و ارقام ذخاير، منابع و مصرف آب را شايد بتوان به عنوان چالش هاي فرا روي مديريت منابع آب ايران تلقي كرد.
درگاه ملی صنعت آب کشور

 

[abfa]

پديده حياتي در ذخيره آب

پديده حياتي در ذخيره آب

يكي ازپديده هاي مهمي كه درضمن ذخيره آب در حجم هاي بزرگ اتفاق مي افتد،طبقه طبقه شدن آن است . اگر آب نظير غالب مايعات ديگرعمل ميكرد ،درطول زمستان هاي سخت مي بايست آب كليه دريا و درياچه ها كلاّ منجمد ميشد و به همراه اين عمل كليه جاندارن داخل آنها نيز از بين ميرفتند. ولي در عمل چنين اتفاقي نميافتد. در يك درياچه طبقه طبقه شده،سه ناحيه كاملا متمايز قابل تشخيص است:
ناحيه زيرين يا ناحيه راكد:دراصطلاح علمي ،Hypolimnion ناميده ميشود. درجه حرارت اين ناحيه پايين است . اين امر ناشي از زياد بودن وزن مخصوص آب سرد نسبت به آب گرم است . در اين ناحيه كه مقدار اكسيژن محلول در آن،بسيار ناچيز است،بهم خوردگي بندرت انجام ميپذيرد درضمن در اين ناحيه محصولات نهايي حاصل از فعاليت باكتريهاي بيهوازي مثل SH2 و CH4 ديده ميشود. آب اين ناحيه،ازكيفيت نامحلولي برخوردار است.
ناحيه رويين يا ناحيه سطحي: دراصطلاح علمي، Epilimnion خوانده ميشود. تغييرات درجه حرارت دراين ناحيه شديد است و بطور مستقيم با هواي جو در تماس است.
ناحيه مياني يا ناحيه گردشي:دراصطلاح علمي، Thermoclinگويند. اين ناحيه از نظر دما و مقدار اكسيژن محلول،ناحيه مناسبي است. يادآور ميشود اين امر طبقه طبقه شدن آب درياچه بيشتر در فصل تابستان و زمستان مشهود است . درفصل زمستان آب خنك (T=277 K) به علت داشتن وزن مخصوص بيشتر در لايه هاي زيرين قرار دارد و آبي كه دماي آن،كمي كمتر از T=277 K است ، درقسمت مياني وسطح آب نيز پوشيده از يخ است ، يعني در زمستان با افزايش عمق آب دما نيز بالا ميرود. درفصل تابستان برخلاف زمستان ناحيه سطحي در اثر اشعه خورشيد گرم ميشود و آب سرد در نتيجه وزن مخصوص بيشترش نسبت به آب گرم در لايه هاي پايين مجتمع ميشود. در بهار و پاييز به علت اختلاف درجه حرات لايه هاي پاييني و بالايي يك اختلاط عمودي Turn Over صورت ميگيرد. لايه هاي مختلف باهم مخلوط ميشوند و اينكار موجب پخش يكنواختي اكسيژن و مواد غذايي در آب ميشود.

 

[aqua1]

براورد مصرف آب

بر اساس پيش نويس استاندارد آب وزارت نيرو، مصرف آب در مجتمع تجاري و اداري، در رده مصارف عمومي و تجاري و صنعتي كوچك قرار داشته و مقدار سرانه آن در برآورد شبكه ها و تأسيسات آب رساني بين 25 تا 65 ليتر در روز پيشنهاد شده است. اين رقم براي تعيين مصرف آب اختصاصي ساختمان قابل استفاده نبوده و چنان چه ذكر شد فقط در برآورد مصرف آب شهرها و يا شهرك ها معتبر مي باشد. همين استاندارد مصرف سرانه ساختمان هاي مسكوني را 150 ليتر در روز پيشنهاد مي كند.

كتاب HIGH RISE PLUMBING، مصرف آب در ساختمان هاي اداري را 20 گالن در روز براي هر نفر معادل 80 ليتر و مصرف آب مراكز تجاري و خريد را، 1/0 گالن براي هر فوت مربع سطح كلي معادل 4 ليتر براي هر متر مربع پيشنهاد مي كند.

حداكثر جمعيت ساكن در بخش هاي اداري، فرهنگي بر اساس برآوردهاي فصول قبل 5 در فضاهاي اداري مي باشد. بنابراين مصرف روزانه، برابر است با:

متر مكعب در روز 5059 ~ ليتر در روز 400 = 80 * 5

مصرف آب گرم بهداشتي:


با توجه به كاربري اداري و جداول مربوطه خواهيم داشت:

GpH 24 = 3 * 8 = توالت ها
3/0 = ضريب تقاضا GpH 900 = 3 * 300 = دوش ها
2 = ضريب ذخيره منبع GpH 40 = 20 * 2 = سينكها
GpH 2/289 = 3/0 * GpH 964 = مقدار واقعي آب گرم مصرفي
Lit 134 = گالن 4/578 = 2 * 3/0 * GpH 964 = ظرفيت منبع آب گرم

مصرف آب غير بهداشتي:

آب غيربهداشتي بسته به پروژه شامل سه قسمت مي باشد:

الف- شيرهاي شستشو:

اين شيرها بر روي قسمت بارگيري سي تريلرها و ماشين هاي حمل زباله قرار داده مي شود تا هنگام تخليه شير آب هاي زباله و تميز كردن زمين از اين شيرها جهت شستشو استفاده شود.

لذا با توجه به پلان سايت معماري تعداد شيرهاي شستشو 8 عدد پيش بيني مي شود كه فشار روي آن از پمپ خانه تأمين شده و به وسيله نازل هاي نصب شده روي شيرهاي شستشو انجام مي گيرد. با توجه به نوع نازل ها هر نازل در حدود Gpm خروجي دبي آل است كه با احتساب 8 عدد شير خواهيم داشت :

در يك سيكل كاري Gpm 60/2 = 15 * (Gpm) 18 * (تعداد شير) 8
در يك سيكل كاري روزانه Gpm 8640 = (حداكثر شيفت كاري) 4 * Gpm 2160

ب- كارواش

در كارواش حدود 60 نازل پيش بيني شده است كه با احتساب هر نازل Gpm 2 و حداكثر تعداد 60 ماشين در يك سيكل كاري روزانه خواهيم داشت.

در يك سيكل كاري Gpm 7680 = (تعداد ماشين) 64 * Gpm 2 * (تعداد نازل) 60

ج- حوضچه برداشت آب:

تعداد حوضچه ها با توجه به زوم بندي فضاي سبز 8 عدد مي باشد و با توجه به جدول ميزان مصرف آب هر حوضچه بر حسب F.U برابر با F.U 10 مي باشد خواهيم داشت:

F.u 80 = F.U 15 * (تعداد حوضچه) 8
Gpm 600 = 705 * 80

​

 

[abfa]

آب و اهميت آن از منظر اديان و آئين‌ها

آب و اهميت آن از منظر اديان و آئين‌ها

آب در اديان و مذاهب مختلف نقشي كليدي دارد، تمامي اديان بر اين نكته كه آب مايه حيات و منشا آبادي و آباداني و مايه تطهير و پاكي است متفق القولند.
آب در برخي اديان به‌عنوان خدا يا الهه و واسطه(عاملي) آسماني پذيرفته شده است. رودخانه‌ها، باران، درياچه‌ها، برف، طوفان‌ها، رگبارها و... اشكال مختلف آب هستند كه در اديان و فرهنگ‌هاي مختلف ستايش شده‌اند.
آب به‌عنوان ماده‌اي تأثيرگذار و حيات بخش كه قدرت و ظرفيت لازم براي بهبود جهان و از بين بردن گناهان را داراست؛ آلودگي‌ها را مي‌زدايد و همه چيز، حتي احساس انسان را پاك و لطيف مي‌‌كند. آب ماده‌اي زنده و روحاني است و نقش رابط بين انسان و خدا را دارد؛ آب اغلب مرز اين دنيا و دنياي ديگر را نشان مي‌دهد. در ادامه با توجه به كتب ديني و اسناد موجود در اديان مختلف به جايگاه آب اشاره شده است:
اسلام
مسلمانان احترام خاصي براي آب قائلند و آن را برتر از هر چيز ديگر براي طهارت و پاكي مي‌دانند. در احكام دين اسلام به اهميت آب در غسل و وضو اشاره شده است :
- نخستين و مهم‌ترين روش، شامل شست وشوي همه بدن است، اين غسل پس از داشتن ارتباط جنسي واجب و قبل از نماز جمعه و قرائت قرآن مستحب است.
- قبل از نمازهاي يوميه، مسلمانان بايد وضو بگيرند. تمامي مساجد، محلي را به‌عنوان منبع آب، اكثرا به صورت حوض، جهت انجام اين فريضه در خود جاي داده‌اند.
مسيحيت
آب ذاتا در دين مسيح با غسل تعميد پيوندخورده است (مراسمي كه براي خوشامدگويي و پذيرش يك نفر در كليساي مسيحيان برگزار مي‌شود). در اين مراسم، بخشي از بدن فرد يا كل بدن وي وارد آب مي‌شود يا چند قطره آب بر سر او پاشيده مي‌شود. اين آيين ديني ريشه در انجيل دارد (از اين مراسم مقدس در انجيل نيز ياد شده است).
در بخشي از انجيل آمده است كه عيسي(يهود) توسط John در رودخانه اردن غسل تعميد داده شد. در غسل تعميد، آب سمبل پاكي است كه گناهان را از انسان دور مي‌كند. در كتب عهد جديد مسيحيان، آب زندگي، معرف روح خدا و يك زندگي ابدي و جاودانه است.
يهوديت
يهوديان در مناسك ديني خود از آب استفاده مي‌كنند تا پاكي و طهارت خود را حفظ كنند. شستن دست‌ها قبل و بعد از خوردن غذا واجب است. گرچه آيين استحمام Mikveh در گذشته در جامعه يهوديان بسيار حائز اهميت بوده است، ولي در حال حاضر از اهميت اين مراسم كاسته شده است، با اين حال اين فريضه براي وارد شدن به دين يهود واجب و ضروري است.
در دين يهود، مردان روزهاي جمعه و قبل از جشن‌هاي بزرگ، مراسم استحمام Mikveh را انجام مي‌دهند و زنان نيز قبل از مراسم ازدواج، پس از زايمان اين فريضه را به جاي مي‌آورند.
زرتشت
دين زرتشت بر پايه تقابل خوب و بد استوار است. براساس اعتقادات پيروان اين آيين، در زمان خلقت جهان، روح شيطاني به زمين حمله ور شده و بخشي از آب‌هاي آن را شور كرده است. پاكي و آلودگي در باور زرتشتيان بسيار حائز اهميت است. ايشان آلودگي را مظهر شيطان و بدي مي‌دانند و تقدس و احترام فراواني براي آب پاك قائلند. تف كردن، ادرار كردن و شستن دست‌ها در رودخانه‌ها مجاز نيست، چراكه اين اعمال قداست و پاكي آب را از بين مي‌برد.
هندو
آب نزد هندوها سرشار از قداست و پاكي روحاني است؛ براي اين افراد استحمام صبحگاهي يكي از فرايض و واجبات روزانه است. معبدهاي هندوها در نزديكي آب احداث شده‌اند و پيروان اين آيين قبل از ورود به معبد بايستي بدن خود را بشويند. تعداد زيادي از زيارتگاه‌هاي هندوها در حاشيه رودخانه قرار گرفته و مكان‌هايي كه 2يا 3 رودخانه به هم مي‌پيوندند از قداست بالايي برخوردار هستند.
بودايي
در آئين بودايي، آب در مراسم سوزاندن جنازه مردگان استفاده مي‌شود. بودائيان در كاسه‌اي كه بين راهب و جنازه مرده قرار گرفته، آب مي‌ريزند تا لبريز شود؛ پس از لبريز شدن آب از كاسه، راهب مي‌گويد: همان‌گونه كه باران، رودخانه را جاري مي‌سازد و در نهايت به اقيانوس مي‌پيوندد، اميدواريم بخشش نصيب اين درگذشته شود.
شينتو
آيين شينتو بر اساس پرستش Kami (اين باور كه خدايان بي‌شماري كه در طبيعت ساكنند) بنا شده است. پرستش Kami همواره با آيين طهارت با آب آغاز مي‌شود. از نگاه شينتوها، اين عمل تعادل (را در) ميان طبيعت(بين)، انسان و خدايان را حفظ مي‌كند. در آيين شينتو، آبشارها مقدس بوده و داراي جايگاه رفيعي در اين آيين هستند.

 

[abfa]

بحران آب

بحران آب

ايران به دليل برداشت 71 درصدي از منابع آب تجديد شونده در شرايط تنش بالاي آبي قرار دارد. در سال جاري كه ميزان بارندگي در كشور به سطح وسيعي گسترش يافته از ميزان تنش اندكي كاسته ولي شرايط مطلوب در بخش آب كشور هنوز ايجاد نشده است.
در هر شرايط اگر از منابع آب مناسبي نيز برخوردار بوديم و براي تامين آب در نقاط مختلف كشور در شرايط ايده‌آل نيز قرار داشتيم، برنامه‌ريزي براي حفظ منابع آب و بازيافت آن به دليل آينده بحراني كه از نظر منابع آب در جهان پيش‌بيني مي‌شود برنامه‌ريزي براي حفظ و افزايش دسترسي مناطق مختلف كشورضروري است.
امروز در كشور‌هايي كه از ميزان بارش بالايي نيز برخوردارند اجراي طرح‌هاي بازيافت و ايجاد سيكل بازيافت آب‌هاي مصرف شده در چرخه صنعت و جامعه به شدت دنبال مي‌شود. بي‌توجهي و عدم روي آوردن به اين طرح‌ها كه از جانب سازمان‌هاي بين‌المللي نيز مورد تاكيد قرار مي‌گيرد نمي‌تواند توجيه‌پذير باشد و در صورت نپيوستن به اين روند كشور در آينده در تامين اين منبع مهم و كمياب با مشكل مواجه مي‌شود و از اين پديده حيات بخش محروم مي‌شود.
براساس برآورد‌هاي بين‌المللي تنش آب در مناطق مختلف جهان در شرايطي رخ مي‌دهد كه ميزان مصرف از منابع پيش افتد و با گذشتن اين ميزان 40 درصد آن منطقه با تنش بالاي آب مواجه خواهد شد. در صورت ادامه رشد مصرف و فراتر رفتن از اين ميزان و رسيدن به مرز 80 درصد، منطقه با بحران جدي ارزيابي مي‌شود.
با توجه به آمار‌ها در ايران متوسط مصرف آب بيش از منابع است و در نقطه بحراني قرار دارد البته اين شرايط در برخي مناطق همين امروز نيز بحراني است. بنابراين توجه به تامين آب و حفظ منابع موجود و به ويژه بازيافت منابع مصرف شده و بازگرداندن آن به چرخه طبيعت مي‌تواند آينده روشن‌تري را براي كشور تامين كند.

 

[abfa]

آب يك كالاي اقتصادي

آب يك كالاي اقتصادي

با وجود قرار داشتن كشور در يك منطقه كم آب و با پيش‌بيني شرايط بحراني،آب در افكار عمومي كالايي بي‌ارزش محسوب مي‌شود و فرهنگ حفظ و نگهداري آن هنوز از جايگاه مهمي برخوردار نيست. در دهه اخير تلاش‌هاي مختلفي صورت گرفته و تغييرات مهمي در فرهنگ عمومي قابل مشاهده است ولي هنوز به حل مشكل تامين آب در كشور منجر نشده است.
اين امر نشان مي‌دهد، هنوز راه درازي در پيش داريم و تنها الفباي اوليه براي فراگيري آموزش‌هاي مهم‌تر را آموخته‌ايم. اگر امروز كمتر از گذشته مشاهده مي‌كنيم كه افراد از آب آشاميدني براي شست‌شوي خودرو و پاكسازي كوچه و خيابان استفاده كنند از يك تغيير عمده حكايت دارد ولي كاهش مصرف بي‌رويه بحران را رفع نكرده بلكه زمان آن را به تاخير انداخته است.
نرخ رشد جمعيت به‌طور طبيعي و رشد شهر‌ها و توسعه جغرافيايي آن‌ها تقاضاي مصرف منابع آب را در كشور افزايش مي‌دهد و شرايط بحراني در بخش آب را نزديك‌تر مي‌كند. براساس آخرين آمارهاي موجود تا سال 84 جمعيت تحت پوشش شبكه آب در كشور در شهر‌ها حدود5/ 45 ميليون نفر و در روستا‌ها 7/12 ميليون نفر است. در شهر‌ها 2/98 درصد و در روستاها3/ 65 درصد از پوشش آب شرب برخوردارند.
اين امر نشان مي‌دهد كه با وجود تلاش‌هاي بسيار شرايط مطلوبي از نظر پوشش جمعيتي در كشور وجود ندارد و هنوز بخش‌هايي از جمعيت كشور از دسترسي به منابع آب محروم هستند.
اين آمار‌ها در صورت رشد شهر‌نشيني و توسعه مناطق شهري و سرمايه‌گذاري نكردن مناسب در بخش آب شرايط نامناسبي براي كشور در پيش خواهد آورد. امروزه در زمينه احداث سد در كشور رشد قابل توجهي رخ داده است و توان فني ذخيره‌سازي منابع آب جاري كشور كه پيش از اين به درياها مي‌ريخت و به هدر مي‌رفت و امكان ذخيره‌سازي و مديريت نداشت فراهم شده است، ولي اين تحول بدون توجه به برنامه‌ريزي براي توزيع مناسب و بازيافت آب ، شرايط بحراني در بخش آب را كاهش نمي‌دهد. توزيع مناسب و به موقع آب به ايجاد شبكه‌هاي توزيع و پايين دستي سد نياز دارد كه در اين زمينه كم كار شده است و در سال‌هاي اخير برنامه‌ريزي‌هايي براي ايجاد تاسيسات پايين دست سد‌ها شده كه هنوز آمار روشني از آن منتشر نشده است.
علاوه براين ايجاد تاسيسات جمع‌آوري و دفع فاضلاب و ايجاد تصفيه خانه‌هاي لازم در اين زمينه نيز از ضروريات برنامه‌ريزي براي كاهش بحران آب در كشور است. براساس آمار‌هاي موجود تا سال 84 كل جمعيت شهري تحت پوشش فاضلاب شهري5/ 12 ميليون نفر و روستايي 10هزار نفر بوده است.
پوشش خدمات جمع آوري و دفع فاضلاب كه به كاهش آلودگي منابع زيرزميني و ايجاد امكان بازيافت و بهره‌برداري بهينه از اين منبع را فراهم مي‌كند در شهر‌ها حدود 26 درصد و در روستاها 5/0 درصد است. اين امر نشان مي‌دهد كه در بخش فاضلاب رشد مناسبي رخ نداده اين درحالي است كه ساخت و ساز در مناطق شهري و روستايي با شدت و سرعت ادامه دارد و هيچ برنامه‌ريزي مشخصي نيز براي توسعه‌هاي جديد ارائه نشده است.
تراكم جمعيت در شهر‌ها و افزايش قيمت ملك و دارايي‌ها اين‌گونه شرايطي به‌وجود آورده كه روند تخريب زمين‌هاي كشاورزي و منابع طبيعي كه خود به‌طور طبيعي در حفظ منابع آب نقش موثري دارند و احداث منازل مسكوني در اين مناطق با سرعت ادامه دارد و تخريب همزمان منابع آب كشور را تهديد مي‌كند.
فقدان برنامه‌ريزي و تهيه طرح‌هاي آمايش سرزمين و اجرا نكردن آن به آينده نامعلومي در مناطق روستايي و كشاورزي كشور منجر مي‌شود كه سرنوشت شهر‌هاي بزرگ امروز را در اين مناطق نويد مي‌دهد. تكرار تجربيات نادرست و مخرب در شهر‌ها در مناطق كوهستاني و روستايي و كشاورزي كه به دليل رواج داد و ستد زمين‌هاي كشاورزي در كشور در حال وقوع است نويد دهنده بحران در مناطقي است كه خود با توليد كشاورزي و حفظ منابع آب زير زميني نيازهاي شهر‌ها را تامين مي‌كند.

 

[abfa]

آب با ارزش يا بي ارزش

آب با ارزش يا بي ارزش

با وجود همه برنامه‌ريزي‌ها هنوز صنعت آب در كشور مانند بسياري از بخش‌هاي خدماتي كه تحت كنترل و مديريت دولتي است اقتصادي نيست. در سال 85 براساس گزارش سازمان آب و فاضلاب كشور متوسط هزينه توليد يك متر مكعب آب شهري در شرايط واقعي 3 هزار و 56 ريال است. اين درحالي است كه براساس هزينه‌هاي دفتري هزينه يادشده 1 هزار و 163 ريال است.
براساس همين گزارش متوسط هزينه توليد يك متر‌مكعب آب در روستاهاي كشور نيز2 هزار و 555 ريال محاسبه شده كه هزينه دفتري در سازمان‌هاي آب و فاضلاب كشور 2 هزار و 335 محاسبه مي‌شود.
تفاوت قيمت واقعي با قميت و هزينه‌هاي پيش‌بيني شده در بودجه‌هاي دولتي يك مشكل مهم و اساسي است. دولت با محاسبه نكردن قيمت واقعي آب در بودجه‌هاي سالانه در واقع بي‌ارزش بودن آب را با وجود ارزش واقعي آن در اقتصاد كشور تزريق مي‌كند. محاسبه ارزش واقعي آب در اقتصاد كشور فرآيندي است كه بايد با دقت و شدت دنبال شود و با حركت به اين سو اقتصاد اين بخش را نيز سالم‌سازي كرد تا امكان مديريت دقيق و كارشناسانه در همه زمينه‌هاي لازم فراهم شود.
اين امر به معناي افزايش قيمت براي مصرف‌كنندگان نيست بلكه با اعمال اين روش ارزش واقعي آب در اقتصاد و بودجه‌هاي دولتي محاسبه شده و اين كالاي بي‌جايگزين و پر ارزش از نظر اقتصادي با ارزش واقعي محاسبه مي‌شود و به اين ترتيب برنامه‌ريزي‌ها و طرح‌هاي در دست اجرا ارزش و بازده واقعي خود را در اقتصاد كشور نشان خوهند داد و طرح‌هاي آب و فاضلاب كشور مورد كم‌توجهي قرار نخواهد گرفت.

 

[amir_d]

آزمايش

 

[abfa]

آب‌شناسي (دانش هيدرولوژي) در ايران باستان

آب‌شناسي (دانش هيدرولوژي) در ايران باستان

جهش امپراتوري شكوهمند ايرانيان در زمان هخامنشيان و تعالي و ترقي آن در زمان ساسانيان، و ديرپايي اين تمدن مديون دانش آب‌شناسي ايرانيان يود.
مردمان ايران‌زمين از ديرباز به ارزش آب به عنوان ماده‌اي زندگي‌بخش و ارزشمند آگاهي داشتند. نياز طبيعي بشر به آب، وضع جغرافيايي فلات ايران و كميابي اين مايع گرانبها، ارزش اين ماده را نزد ايرانيان صدچندان نموده و آن را در جايگاه والايي قرار مي‌داده است. براي آنكه به ارزش والاي آب در ديدگاه ايرانيان باستان پي ببريم، كافي است كه نيم‌نگاهي به اوستاي زرتشت اندازيم.
آناهيتا، ايزد آب‌ها، كه گردونه او را در آسمانها چهار اسب ابر و باران و ژاله و شبنم ميكشيدند، يكي از بزرگ ايزدان پيش از زرتشت بود، و نيايشگاههاي او در كنگاور (كرمانشاه) و بيشابور (فارس) نمايان است، در اوستا مورد ستايش بسيار بوده و هم مرتبه ميترا (مهر) و اورمزد (اهورامزدا) قرار مي‌گيرد. آب در آيين زرتشت پاك است و مظهر پاكي و بايد كه همچنان پاك باقي بماند. زرتشت از اهورامزدا درخواست مي‌كند كه رودها را از آبي به سترگي شانه اسب لبالب نموده و به پيروان خويش مي‌‌آموزد كه آلوده نمودن آب، به هر شكل و گونه‌اش، خلاف دين و اهريمني است. اينچنين است كه شناخت آب در ايران‌باستان با وابسته داشتن صفات ويژه به آن و ارجمند داشتن اين ماده زندگي‌بخش آغاز مي‌شود. هنوز هم بازمانده آيين‌هاي ايزد آب‌ها در جاي‌جاي ايران برگزار مي‌شود كه براي نمونه مي‌توان به مراسم جوي‌روبي و بيل‌گرداني در دامنه آتشكده آتش‌كوه در نيمور، محلات اشاره نمود.
در ايران‌باستان، صدها سال پيش از آنكه نخستين فرضيه‌هاي مربوط به آب‌شناسي ارائه شود، به گونه‌اي شگفت‌آور و باورنكردني، پاسخ يكي از مهمترين و دشوارترين مسائل مربوط به يافتن آب و آب‌هاي زيرزميني يافته شده بود. سنگ‌نوشته‌ها و لوح‌هاي باز مانده از ايران باستان، بيانگر اين است كه مردمان ايران‌زمين آب‌هاي زيرزميني را با كندن كاريزهاي دراز و بسيار عميق برآورده به روستاها و شهرهاي خود مي‌رساندند. اينكه نخست‌گاه اين كاريز كجا بوده و در چه مناطقي به آب مي‌توان دست يافت و اينكه كاريز چگونه بايد ساخته شود، شايد مهمترين مساله‌اي بوده است كه بشر از آغاز تمدن تا كنون در دانش آب‌ياري و آب‌رساني با آن روبرو بوده است. پرفسور هانري گوبلو كه بيش از 30 سال بر روي قنات‌هاي ايران بررسي و مطالعه انجام داده است در كتاب قنات، فني براي دستيابي به آب ،عظمت قناتهاي ايران را برابر با ديوار چين مي‌داند. مجموعه طول قناتهاي ايران بيش از چهارصد هزار كيلومتر، بيش از فاصله زمين تا ماه، و قنات گناباد به طول سي‌وپنج كيلومتر و ژرفناي بيش از سيصد متر و چاه‌هايي با فواصل منظم پنجاه متري، از زمان هخامنشيان، يك شاهكار بي‌نظير در سراسر جهان است. چندتن از دانشمندان امريكايي مانند اف.ديكسي در نوشتار يك كتابچه علمي براي سازماندهي آب، ام.ا.باتلر در كتاب آبياري به كمك قنات در ايران، سي.اف.تولمان در كتاب آب‌هاي زيرزميني، ژي.بي.كرسي در كتاب قنات و كاريز، ژي.بيژليبين‌كت در كتاب آب‌شناسي و هانري گوبلو در كتاب‌هاي آبياري در كاليفرنيا و قنات، فني براي دستيابي به آب خود همگي بر اين باورند كه قنات‌هاي لوس‌آنجلس و پاساداناي كاليفرنيا، همچنين قنات‌هاي شيلي و مكزيك، در زمان سلطه اسپانيايي‌ها، توسط مهندسان، متخصصان و كارگران ايراني ساخته شده است.
به خاطر داشته باشيم كه تمدن‌هاي باستاني همگي در كنار رودهاي بزرگ، همانند نيل، دجله، فرات، سند، گنگ، هوانگهو، يانگ‌تسه و ... شكل گرفتند اما تنها تمدني كه به دور از هرگونه رودخانه عظيم شكل گرفت و مالك‌الرقاب جهان باستان شد، ايران بود. جهش چشمگير امپراتوري ايران مديون قنات بود. در زمان هخامنشيان، اگر كسي زمين بايري را با احداث قنات آب‌ياري مي‌كرد، تا پنج نسل از پرداخت هرگونه ماليات معاف بود. به گواهي تاريخ مصر، درياسالار پارسي اسكيلاكس هخامنشي هنگام اقامت در مصر، فنون احداث كاريز را به مصريان آموخت. در زمان ساسانيان، رساله مديگان هزاردادستان، در شرح ساخت و لايروبي قنات و كاريز، و استفاده هوشمندانه از آن، تاليف شده است.
در نوشته‌هاي دانشمندان ايراني پس از اسلام، به نكته‌اي شايان توجه بر مي‌خوريم و آن اينكه بسياري از دانشمندان ايراني در دوران اسلامي، هريك به گونه‌اي، به جنبه‌هاي گوناگون دانش آب‌شناسي پرداخته‌اند. دانش آب‌شناسي در آن دوران نيز مانند امروز دربردارنده بررسي دوره گردش آب يا چرخه آب (سيكل آب) در طبيعت، جريان آب در روي زمين، آب‌هاي زيرزميني، چشمه‌ها، درياچه‌ها، درياها و اقيانوس‌‌ها و چگونگي دگرگوني‌هاي كمي و كيفي آب‌هاي آنها مي‌شده است.
دانشمند بزرگ ايراني، ابوريحان بيروني در آثارالباقيه، در باره زياد و كم شدن آب رودخانه‌ها، چشمه‌سارها و كاريزها مي‌گويد:
زياد شدن آب‌ها در جميع اوديه و انهار به يك حالت نيست، بلكه اختلاف بزرگي با هم دارند. چنانكه جيحون هنگامي آبش زياد مي‌شود كه دجله و فرات رو به كمي گذارد و علت اين است كه هر رودخانه‌اي كه سرچشمه آن در نواحي سردسير باشد، آب آن در تابستان زيادتر و در زمستان كمتر است، زيرا بيشتر آب‌هاي اصلي آن از چشمه‌سارها گردمي‌آيد و رطوبت‌‌هايي كه در كوه‌هايي كه اين رودخانه‌ها از آن بيرون مي‌آيد و يا از آن مي‌گذرد سبب زيادت و نقصان آب اين رودخانه‌ها مي‌شود.
ديگر انديشمند بزرگ ايران، ابوعلي سينا در دانشنامه علايي (طبيعيات) در باره جذر و مد درياها و اثر ماه بر آن گويد:روشنايي و قوت‌ها كه از آفتاب و ستارگان است در اين عالم اثر كند و ظاهرتر اثر آن آفتابست و آن ماه كه آب درياها را مد كند.و هم او درباره پديده‌هاي بارندگي گويد:و اما بخار چون از گرمگاه برخيزد جنبش وي گرانتر بود و چون به آن جايگاه رسد از هوا كه سرد بود، سرماي آن جايگاه او را ببندد. ... و هرگاه كه بخار زمين بفسرد، ابر شود ... و اين را سه حكم بود. يا اندك بود، كه و را گرمي آفتاب بروي افتن، زود متفرق كند. يا قوي بود، كه آفتاب اندر وي فعل نتواند كردن، كه پراكندش، پس چون گردآيد، و يك اندر ديگر نشيند، و خاصه كه باد گردآورش ديگر بار آب شود، و فروجهد، پس اگر سرما اندريابدش، پيش از آن كه قطره‌ها بزرگ شود و برف بود.
دانشمند ايراني سده پنجم هجري، ابوحاتم اسماعيل اسفزاري خراساني، كه براي نخستين بار در جهان پديده‌هاي جوي و هواشناسي را در كتاب خود به نام آثار علوي (Meteorology)، گردآوري نموده و او را به حق بايد پدر دانش هواشناسي نام داد، در باره بخار و باران و برف و شبنم مي‌گويد:
هرگه كه حرارتي از تابش خورشيد يا از جوهر آتش به آب رسد، مدتي با او بماند، آب مستحيل شود، و از جاي خود برخيزد، و به سوي بالا بر شود، آن را بخار گويند، چون گرما بر بخار مستولي شود، آن بخار جوهر هوا گردد. ... و اگر برودتي بر آن بخار مستولي شود، جوهر آب گردد، و قصد زمين كند، آنگاه آن را باران گويند، پس اگر هوا ساكن بود، آن دانه‌ها خردباران (drizzle) بود و اگر متحرك بود، آن دانه‌هاي خرد به يكديگر بپيوندند بزرگ گردند ( (rain تا به رگبار رسند(shower). ... و اگر برودتي به افراط بر آن غالب آيد جوهر برف باشد ... هرگاه كه هوا سرد باشد و سرما بر بخار مستولي گردد، آن هوا آب شود و بر صورت قطره‌هاي آب از برگ‌ها بياويزد، آن را شبنم (صقيع - dew ) خوانند ... .
وي همچنين مطالعات و بررسي‌هايي در باره چگالي آب‌هاي گوناگون از مناطق مختلف انجام داده است. رياضي‌دان و مهندس بزرگ سده پنجم هجري، محمد بن حسين كرجي، ديدگاه‌هاي بسيار جالبي در باره آب‌شناسي دارد و در كتاب خود استخراج آب‌هاي پنهاني، انباط الميا الخفيه، به بررسي روش‌ها و قواعد مربوط به تشخيص آب‌هاي زيرزميني مي‌پردازد. او مي‌گويد:
خداي بزرگ در روي زمين آبي ساكن آفريد، كه همچون گردش خون در بدن جانوران در جريان است. اين آب با افزايش و كاهش بارندگي، افزون و كم نمي‌شود (چرخه آب در طبيعت) ... اين آب بيشتر شكاف‌هاي درون زمين را پر مي‌كند، و تا آنجا كه مانعي سخت در سر راهش وجود نداشته باشد، هر قسمت به قسمت ديگر مي‌پيوندد ... آب‌هايي كه در زير زمين قرار دارند نيز در بعضي مواضع مانند رودها جاري هستند و در بعضي موارد ديگر مانند دريا ساكن و آرامند.
در نزهت‌نامه علايي، دانشنامه بزرگ فارسي، تاليف شهمردان‌بن‌ابي‌الخير رازي، در سده ششم هجري، مطالب گوناگون و جالبي در باره آب‌شناسي آمده است.
آب، مد و جزر درياي پارس از عجايب است و به شبانه روز دو دفعه زيادت و نقصان گيرد، و در سير ماه بسته است ... و جاي هست كه مقدار پنجاه ارش زمين خشك به وقت مد آب، بالا گيرد به هر دفعتي، ... .
ناوخداي، بزرگ‌ بن شهريار رامهرمزي، دريانورد بزرگ ايراني در سده چهارم هجري، كه سفرهاي اكتشافي فراواني به شرق انجام داد، در كتاب بسيار جالبي به نام عجايب الهند، شرح كاملي از توفان‌هاي درياي هند، مانسون، ارائه نموده است. دريانورد معاصر او ابهره كرماني نيز، كه در آن روزگار هفت سفر دريايي به چين و شرق دور داشته است نيز، مانسون هند و تيفون چين (هاريكن‌ها يا سايكلون‌هاي شرق آسيا)، را در نوشته‌هاي خود شرح داده است. جيهاني، وزير دودمان سامانيان نيز اطلاعات خويش را در باره اين توفان و همزماني آن با بادهاي 120 روزه سيستان، در كتابي گردآوري نموده است. سليمان سيرافي و مهران وهب سيرافي از دريانوردان ايراني سده سوم و چهارم هجري، كه سفرهايي به چين و هند داشته‌اند، و همچنين سهل بن آبان دريانورد ايراني سده ششم هجري كه سفرهايي به هند و شرق افريقا داشته ‌است، و سليمان مهري دريانورد سده نهم هجري، نيز در سفرنامه‌هاي خود به باران‌هاي موسمي هند و منشا احتمالي آنها، اشاره كرده‌اند.
مسعودي مورخ ايراني در كتاب التنبيه و الاشراف، به ذكر منشا رودها و درياها پرداخته و از بسيار از پديده‌هاي آبي سرزمين ايران، سخن رانده است. توصيف زيبا و دقيق ناصرخسرو در سفرنامه‌اش، از فانوس‌هاي دريايي (خشاب‌هاي) درياي پارس، نمايانگر دانش آب‌شناسي و دريانوردي ايرانيان است.
اشاره كوتاهي به اين مساله چندان دور از تدبير نيست كه سد كوريت در نزديكي طبس در خراسان جنوبي كه در زمان هخامنشيان، در منطقه‌اي فوق‌العاده، ساخته شده و يكبار در زمان ساسانيان نوسازي و بار ديگر به فرمان و انديشه خواجه نصيرالدين توسي، در اوج شكوفايي مكتب مراغه، ديواره آن، بر روي شالوده هخامنشيان، كاملا بازسازي شده است، با ارتفاع بيش از 64 متر، بيشتر از شش صد سال، بلندترين سد جهان بوده است.
در دوران هخامنشيان بيش از 60 سد در ايران ساخته شد و اين جداي از پل- بند‌هاي اين دوره است. در زمان ساسانيان پل و بند شوشتر با درازاي بيش از پانصد متر ساخته شد. تاريخ نام سازنده اين پل و همچنين سد شادروان (Shadervan) شوشتر را يك مهندس ايراني به نام برانوش پارسي ثبت كرده‌است. پل‌دخترهايي كه در سراسر ايران از جمله سروستان و ميانه به چشم مي‌خورند منسوب به آناهيتا، ايزد آب‌ها بوده‌اند.
اختراع سه نوع آسياب آبي، نمايانگر دانش و بينش ژرف ايرانيان باستان در كليه علوم از جمله آب‌شناسي است. نخست آسياب تنوره يا آسياب نورس يا آسياب پره، با محوري عمودي و پره‌هاي قاشقي، دوم آسياب چرخي كه روميان به آن آسياب ويترويان نام نهادند، با محور افقي كه نام مخترع آن را مهرداد ثبت نموده‌اند، و سوم آسياب شناور، كه با پره‌هاي بزرگ پارويي دوران مي‌كرده است و در رودخانه‌هاي خراسان، خوزستان و ميانرودان به تعداد زيادي ساخته شده بوده است، و بازمانده آن هنوز در شوشتر خودنمايي مي‌كند.
دستگاه پالايش آب چغازنبيل (زنگه ويل - شهر زنگه)، نخستين و قديمي‌ترين دستگاه پالايش آب در جهان است كه برابر با قانون ظروف مرتبط آب گل‌آلود رودخانه كرخه را به آبي سالم و گوارا تبديل مي‌نموده است. و آب‌انبارهاي كويري ايران هم كه خود حديث مفصلي است. و اين چكيده خود اندكي است از دانش آب‌شناسي ايرانيان كه از دسترس چپاولگران زمانه و چنگ‌ورزان بيگانه در امان مانده و به ما رسيده. باشد كه ما شايستگي و بايستگي ميراث‌داري آنان را داشته باشيم. در سال 1289 رودخانه زاينده‌رود خشكيد. مردم در آن چاهي كندند به قرب سي زرع و آبي به زحمت مي‌كشيدند براي مشروبات. (تاريخ مسعودي)
نگارش و ويرايش: جعفر سپهري
منابع و ماخذ:
تاريخ علم در ايران مهدي فرشاد
تاريخ علم جورج سارتون
آب و هواي باستاني ايران محمدتقي سياه‌پوش
زندگي و مهاجرت نژاد آريا فريدون جنيدي
قنات، فني براي دستيابي به آب هانري گوبلو

منبع :www.parssky.com​

 

[aqua1]

مجموعه سوالات مربوط به بهره برداری کیفی سیستم های تصفیه آبمجموعه سوالات تستی آب
1- آزمایش جار تست در تعیین کدامیک از موارد زیر میتواند به ما کمک کند.
1.مواد منعقد کننده 2.رزین 3.نوع سختی 4.تمایل به رسوب گذاری
2- لکه های زرد متمایل به سیاهی که روی پارچه ها دیده میشود ناشی از چیست.
1.کدورت 2.TDS 3.آهن و منگنز 4.ِDO اکسیژن محلول
3- سختی موقت آب در اثر جوشیدن :
الف- کم میشود 2.زیاد میشود 3.ثابت میماند 4.به سختی دائم تبدیل میشود
4- صافی ها در فرآیند تصفیه آب اساسا ا برای حذف یا کاهش کدامیک از موارد ذیل به کار میروند.
1.مواد آلی 2.رسوب سولفات کلسیم و منیزیم 3.زنگ 4. بو و مزه
5.قلیائیت آب عامل اصلی کدام ویژگی آب است.
1.سختی آب 2.کدورت آب 3.بافری بودن آب 4.خنثی بودن الکتریکی
6- NTU واحد چیست:
1.سختی آب 2.قلیائیت آب 3.کدورت آب 4.قلیائیت کل
7- برای کاهش و حذف کدورت آب از کدامیک از فرآیندهای زیر میتوان استفاده کرد.
1.رزین کاتیونی 2.رزین مختلط 3.کربن فعال 4.تصفیه شیمیایی
8- صدای پمپ در حین بهره برداری (صدای تلق تلق مداوم) نشانه چیست .
1.خراب شدن پمپ 2.هوای محبوس و کاویتاسیون یا سنگ ریزه ج. بازو بسته شدن شیر یکطرفه 4.هیچکدام
9.در صورت بالا رفتن بی رویه مصرف توان موتور پمپ کدام گزینه صحیح است.
1.خراب بودن الکتروموتور 2.کم بودن توان برق ورودی 3.سفت شدن کاسه نمد هیچکدام
10- در صورت داغ شدن بیش از حد یاتاقان های موتور کدام گزینه صحیح است.
1.روغن روانکاوی کم است 2.تنظیم محور پمپ و موتور وجود نداشته و یاتاقان ها خراشیده شده است 3.موارد الف و ب 4. هیچکدام
11.میزان کلر باقیمانده آب آشامیدنی چند میلی گرم در لیتر باید باشد.
1.یک میلیگرم در لیتر 2. 3/0 تا 5/0 میلی گرم در لیتر 3.صفر 4. 100 میلی گرم در لیتر
12. کدامیک از ترکیبات زیر را به عنوان ضدعفونی کننده نمیتوان به آب اضافه کرد.
ا.کلر 2.ازن 3.اشعه UV 4.اتیل استات
13. در صورتی که هدف از نصب پمپ ها افزایش ارتفاع (رانش) با دبی ثابت مد نظر باشد کدام روش نصب صحیح است
1. موازی 2. سری 3.موازی یا سری 4.هر دو روش
14.معیار اصلی بهداشتی بودن آب کدامیک از پارامترهای زیر است
1.BOD 2.سختی آب 3.Ecoli Coliform 4.خنثی بودن الکتریکی آب

مجموعه سوالات تشریحی آب
1.مکانیسم کار مواد منعقد کننده را بنویسید.
2.سیستم کامل انعقاد و لخته گذاری معمولا شامل سه قسمت است این قسمت ها را نام برده و نقش هر کدام را بنویسید.
3.روش آزمایش جار تست را بطور خلاصه شرح دهید.
4.تفاوت های ویژگی آب آشامیدنی با آب زیر زمینی را شرح دهید.
5.قلیائیت آب را توضیح داده و انواع آن را نیز شرح دهید.
6.شرایط بهره برداری انواع پمپ ها را بنویسید.
7.مهمترین نا خالصی ها در آب ها ی مختلف شامل آب رودخانه،آب باران و آب چاه را نام ببرید.
8.نکات قابل توجه در هنگام نصب پمپ را توضیح دهید
9.روشهای حذف اکسیژن محلول از آب را نام ببرید.
10.فرق بین آب های صنعتی و شرب چیست.
11.اورهال نمودن یک پمپ یا دستگاه به چه معناست.
12.مکانیسم تشکیل رسوب در جداره دیگ های بخار و راههای جلوگیری از آن را توضیح دهید.
13.به چه منظور از پمپ ها به صورت سری استفاده مینمایند.
14.مراحل مختلف تصفیه آب رود خانه را ذکر نمایید.
15.تنها تصفیه مورد نیاز آب چاه در صورتیکه دارای سختی مناسبی باشد چیست

 

[aqua1]

اتوماسیون در تصفیه خانه های آب
در اغلب تصفیه خانه های ایران امور بهره برداری از تصفیه خانه به صورت تجربی و با بهره گیری از آزمایشگاه تصفیه خانه به صورت موردی و یا روزانه انجام میگردد ولی بهره برداری دقیق از تصفیه خانه ها بخصوص تصفیه خانه های آب نیازمند اطلاع دقیق و لحظه به لحظه از مشخصه های کیفی و کمی آب خام ورودی و... در تصفیه خانه میباشد.
شبکه نمودن اطلاعات در تصفیه خانه های آب
در این شبکه تمام اطلاعات سنسور ها در کلیه نقاط انتخابی قابل دسترس و تغییر میباشد.بدین ترتیب که سنسور ها ی مورد نظر اندازه گیری شاخص های کمی وکیفی در نقاط مورد نظر قرار میگیرند و سپس خروجی این سنسور ها به واحد مرکزی پردازش متصل میشود و واحد پردازش نیز وظیفه کنترل فرآیندها را با توجه به اطلاعات سنسورها به عهده میگرد به عنوان مثال در یک تصفیه خانه آب سنسور های مورد نیاز جهت کنترل فرآیند انعقاد عبارتند از:
1.سنسور اندازه گیری PH
2.سنسور اندازه گیری دبی
3.سنسور اندازه گیری کدورت
4.سنسور اندازه گیری
روش کار بدین ترتیب است که سنسور های ذکر شده در ورودی یا خروجی سیستم تصفیه فیزیکی قرار میگیرند و اطلاعات مورد نیاز فرآیند را به واحد پردازش ارسال مینمایند و واحد پردازش نیز بر اساس برنامه نرم افزاری تعیین شده اطلاعات ورودی را تحلیل نموده و خروجی مورد نیاز را جهت کنترل و تنظیم تزریق مواد منعقد کننده و مواد تزریقی جهت کنترل PH موثر ارسال مینماید.بدین ترتیب که با افزایش میزان کدورت و دبی و PH اطلاعات توسط سنسورها بلافاصله به واحد مرکزی پردازش ارسال شده و واحد پردازش نیز با تحلیل اطلاعات در قالب برنامه نرم افزاری و فرمول های مناسب دستور به افزایش میزان تزریق کلرور فریک و توقف تزریق آهک را به دوزینگ پمپ های مجهز به سیستم اخذ فرمان صادر خواهند نمود.
با توجه به گران بودن و در دسترس نبودن سیستم های قطره زن یا تزریق کننده مجهز به سیستم های اخذ فرمان از واحد مرکزی پردازش که کل طرح را با سوال مواجه مینماید می توان از تزریق کننده های معمولی با در نظر گرفتن تمهیدات خاص استفاده نمود بدین ترتیب که سیستم های معمولی قطره زن موجود در بازار را مجهز به دستگاه های اینور تور ویا کنترل دیجیتال فرکانس نمود تا بتوان از طریق تنظیم دور الکتروموتور با تنظیم فرکانس میزان تزریق را کاهش یا افزایش داد دستگاه های اینورتور یا کنترل دیجیتال فرکانس در بازار با برندهای ال جی ،ای بی بی و تکنیک موجود میباشند .که میتوانند علاوه بر دریافت ورودی دیجیتال(Digital Input) از واحد پردازش مرکزی ورودی آنالوگ(Analog Out Put) در محدوده صفر تا چهار الی بیست میلی آمپر جهت کنترل فرکانس الکتروموتور و در نتیجه تنظیم میزان تزریق قطره زن دریافت نمایند.
عمده ترین تولید کننده سیستم های قطره زن در ایران که محصولات خود را تحت لیسانس JESCO آلمان تولید مینماید شرکت پمپ ویژه و وارد کننده تجهیزات آب و فاضلاب بویژه در خصوص اتوماسیون شرکت مهرگان صنعت َآب میباشد.

 

[abfa]

آب و خداشناسی

آب و خداشناسی

در قرآن کریم آیات بسیاری در رابطه با خداشناسی از طریق علم وجود دارد . خداوند مکرراّ به اجزای طبیعت اشاره می کند و هر کدام را آیه و نشانه ای از وجود خود می داند . از بزرگترین موجود کره ی زمین گرفته تا ریزترین ذره همه و همه را دلایل قابل توجهی می داند برای کسانی که در مورد نشانه های خدا فکر می کنند .
در زیر قسمت هایی از قرآن که مربوط به آب می باشد مورد بحث قرار گرفته است :
اشکال بارندگی
باران آشناترین نوع بارش است که نتیجه مستقیم قطرات کوچک آب در ابرهاست که در نتیجه ی به هم پیوستن ، رشد کرده و به اندازه ای میرسند که اثر شناور بودن هوا را خنثی میکنند و بر زمین فرود می آیند . قران کریم میفرماید :
الم تر ان الله یجزی سحابا ثم یؤلف بینه ثم یجعله رکاما فتری الودق یخرج من خلاله ....(نور/43)
آیا ندیده ای که خدا ابرهایی را می راند ، سپس میان اجزای آن پیوند می دهد ، آنگاه ابری انبوه پدید می آورد پس باران را می بینی که از لابه لای آن بیرون می آید .....
و هو الذی ینزل الغیث من بعد ماقنطوا ... ( شوری/28 )
و اوست خدایی که پس از نومیدی شان باران می فرستد....
قطع نظر از اندازه ی قطرات در ابر ، اندازه ی آنها تا رسیدن به زمین به دو عامل بستگی دارد :
· میزان تبخیر آب در هر قطره در هنگام فرود به زمین
· اثر اصطکاکی هوا در قطره . که اگر هوا آرام باشد اصطکاک محدود است ، باران خفیف به سختی به سطح زمین می رسد و گاهی قبل از رسیدن به زمین تبخیر می شود که به آن غبار می گویند .
برف یکی دیگر از اشکال بارندگی است که به سبب تراکم بخار آب بر ذرات ریز غبار موجود در جو تشکیل می شود . بدین گونه بخار آب بی آنکه مایع شود مستقیماّ منجمد می شود ( به دلیل اینکه درجه حرارت زیر نقطه انجماد است )
تگرگ حاصل حرکات قائم و شدید قطرات باران است که در توفان های رعد و برق مشاهده می شود. تگرگ از ابرهایی به نام " کومولونیمبوس " بوجود می آید . شکل ظاهری این ابر به شکل برج عظیمی سر به آسمان کشیده تشکیل می شود . در موقع نزدیک شدن این ابرها فشار هوا افت ناگهانی پیدا می کند و شدت باد در پایین ترین قسمت بسیار زیاد است . ملاحظه شده که این ابرها از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به کوه دارند به همین دلیل یکی از دانشمندان روسی از این ابرها با عبارت کوه های ابری یا کوه های برفی یاد کرده است . در ادامه ی آیه ی 43 سوره ی نور داریم :
...... و ینزل من السماء من جبال فیها من برد .....
..... و از آسمان ، از ابرهای کوه پیکر که در آن است ، تگرگی نازل می کند........
اهمیت چرخه آب
آب در طبیعت دائماّ در حال گردش است و پیوسته بین اقیانوس ها ، هوا ، کره و خشکی ها در حال حرکت است . سیر گردش آب در طبیعت را اصطلاحاّ چرخه آب شناسی یا به طور ساده چرخه آب می خوانند . این چرخه آغاز و پایانی ندارد و در آن فرایندهای بسیاری به طور پیوسته روی می دهد .
آیاتی از قرآن :
و انزلنا من السماء ماء طهورا ( فرقان/48 )
و از آسمان آبی { پاک و } پاک کننده نازل کردیم.
و انزلنا من السماء ماء بقدر فاسکناه فی الارض و انا غلی ذهاب به لقادرون ( مومنون/18 )
و از آسمان به اندازه ، آب نازل کردیم ، و آنرا در زمین جاری دادیم و ما مسلماّ برای از بین بردن آن قادریم.
الم تر ان الم انزل من السماء ماء فسلکه ینابیع فی الارض ... ( زمر/21 )
آیا ندیدی که خدا از آسمان ، آبی فرستاد ، پس آنرا به چشمه هایی که در زمین است راه داد....
(*ترجمه ی آیات از استاد ابولفضل بهرام پور می باشد )

 

[aynazi]

با سلام
با عرض پوزش اگه مطلبی در مورد چگونگی شناسایی و انتخاب سفره های آب زیر زمینی دارید برام بگذارید.
با تشکر

 

[abfa]

شناخت محیط رشد:آب

شناخت محیط رشد:آب

اهمیت آب در تولید محصولات گیاهی غیر قابل انکار است. میزانآب موجود در هر منطقه معرف آنست که از نظر اقتصادی چه گیاهی را می توان کاشت و چهگیاهی را نمی توان. بسیاری از اعمال حیاتی گیاه توسط آب کنترل می شود. آب از مواداصلی تشکیل دهنده یاخته زنده می باشد و میزان آن در بافت های مختلف متفاوت بوده از 2% در بعضی بذور خشک تا 40% در بافت های چوبی در حال خواب و 95% در میوه های آبدارمانند هندوانه دیده می شود. آب هم حلال است و هم وسیله ای برای انتقال مواد درداخل گیاه. کمبود آب در گیاه باعث توقف رشد، و ادامه این کمبود منجر به اختلالاتبرگشت ناپذیر می گردد و گاهی هم موجب مرگ گیاه می شود. این عمل در نواحی گرم و خشکو گیاهانی که بر اساس ویژگی گونه ای دارای تبخیر شدید می باشند‏، به سرعت اتفاق میافتد میزان مصرف آب در گیاهان مختلف متفاوت است برای مثال برای تولید هر گرم مادهخشک در سوزنی برگها 50 گرم آب و در سبزهای برگی 2500 گرم آب مصرف می شود بطورکلی،برای بیشتر گیاهان‏، این مقدار بین 300 تا 1000 گرم می باشد. وقتی گیاه در حال رشداست پیوسته آب از زمین جذب کرده و از برگ ها آن را تبخیر می کند. میزان تبخیر آب ازسطح برگ بستگی به دما،‏ جریان هوا و عوامل دیگری مانند تعداد و چگونگی روزنه ها‏،رطوبت نسبی هوا و غیره دارد. خورشید ، انرژی لازم را برای تبخیر آب از سطح برگتامین می کند. اگر بین جذب آب و تبخیر تعادل برقرار باشد تمام فرآیندهای گیاهی بطورطبیعی پیش می رود.

منبع: دانشنامه رشد

 

[JRG]

عريض ترين آبشار جهان:


عريض ترين آبشار جهان خن (Khone) در لائوس است كه عرضي برابر 10.8 كيلومتر و ارتفاعي بين 15 تا 21 متر دارد. دبي آب اين آبشار 42500متر مكعب بر ثانيه است.



ره چهل ساله:


بالاترين مقادير بارش در دنيا: بيشترين مقدار بارندگي 24 ساعته در دنيا در تاريخ 7ژانويه 1966 در جزاير رئونيون با بارشي معادل 1852 ميليمتر در روز رخ داد. ركورد هفتگي و ماهانه بيشترين مقدار بارندگي در دست چراپونچي در ارتفاعات هيمالياست. در فاصله زماني 12 تا 19 مارس 1952 مقدار بارش در چراپونچي به 5003 ميليمتر گزارش گرديد. در ماه ژولاي 1861 ارتفاع بارش در چراپونچي به 9300 ميليمتر رسيد. اين ميزان بارش ماهانه تقريباً 40 برابر بارش سالانه ايران است.



وضعيت دنيا در پنجاه ميليون سال آينده:


در اين مدت اقيانوس اطلس بويژه اطلس جنوبي و همچنين اقيانوس هند به بزرگ شدن ادامه خواهد داد و در عوض از وسعت اقيانوس آرام كاسته خواهد شد. استراليا به طرف شمال شرق انحراف حاصل كرده و در مجاورت قاره آسيا قرار خواهد گرفت. قسمتي از آمريكاي شرقي از محل دره ريفتي از بقيه آن جدا شده و به طرف شمال شرق حركت خواهد نمود. درياي مديترانه بتدريج كوچكتر شده و خليج گاسكوني بسته خواهد شد. قسمتي از كاليفرنيا كه در غرب گسل سن آندرساس قرار گرفته از قاره آمريكا جدا شده و به طرف شمال حركت خواهد كرد. در ده ميليون سال اول ديگر لس آنجلس در رديف سانفرانسيسكو قرار خواهد داشت و تا 60 ميليون سال ديگر به آلاسكا خواهد رسيد(پومرل 1973).



يخچالهاي زمين:


عرقچين يخچالي (Ice Cap) قطب جنوب 38 ميليون سال پيش (معادل عهد زمين شناسي اليگوسن( بوجود آمده است. در 3.2 ميليون سال پيش در اطلس و آرام نيز يخچالهائي ظاهر شدند، اما يخچالي شدن در عرضهاي جغرافيائي بالا را به 10 ميليون سال پيش نسبت مي دهند. امروزه فقط يك دهم كره زمين از يخ پوشيده شده است اما مطالعات نشان داده است كه كره زمين چندين دوره يخچالي را تجربه كرده است. در زمانهاي يخچالي شده كره زمين ايران در شرايط باراني بوده و خط برف 800 متر پايئن تر از حد فعلي و مقدار بارندگي 3تا4 برابر مقدار فعلي بوده است.


عميق ترين چاه جهان:


در 29 آگوست 1981 شوروي سابق عميق ترين چاه جهان به عمق 35371 فوت را حفر كرد در طي اين مراحل حفر چاه مشاهده شد كه در عمق 22000 پائي با وجود حرارت بسيار زياد نشانه هائي از زندگي گياهي و جانوري كشف گرديد.

بزرگترين درياچه دنيا:


ب درياي خزر بزرگترين درياچه دنياست كه به دليل بزرگي آن به نام دريا شناخته مي شود وگرنه به آبهاي آزاد راه ندارد. اين درياچه يك گودي بزرگ در مشخصات جغرافيائي 36 تا 48 درجه شمالي به طول 1200 كيلومتر و بين 48 تا 50 درجه شرقي به عرض بيش از 326 كيلومتر گسترش دارد و حجم اين درياچه حدود 400 هزار كيلومتر مكعب است. مساحت حوزه آبخيز (آبريز) درياي خزر 36 ميليون كيلومتر مربع است كه بيشترين بخش آن را مناطق جنگلي و جلگه اي زيرحوزه ولگا و اورال در بر مي گيرد و كمترين بخش آن جنگلهاي كوهستاني و صحاري قفقاز است. دبي آب ولگا 80 تا 85 درصد كل آب سطحي خزر را تشكيل مي دهد.

بزرگترين غار جهان


بزرگترين غار جهان، غار ساراواك مي باشد كه در لوبانگ Gunung Mula Saravak نازيب باگوس در پارك ملي گانونگ موساژاواك قرار دارد. اين غار در سال 1980 كشف شد و طول آن 700 متر و عرض آن 300 متر است. ارتفاع هيچ نقطه اي از اين غار كمتر از 70 متر نيست.

بزرگترين كوه يخ (Iceberg):


بزرگترين كوه يخ يكپارچه كه در قطب جنوب واقع است بيش از 31000 كيلومتر مربع است. طول آن 335 كيلومتر و عرض آن 57 كيلومتر مي باشد. بدين ترتيب اندازه آن از كشور بلژيك بزرگتر است.

موتور چرخه هيدرولوژي


موتور چرخه هيدرولوژي نيز هسته اي است. انرژي مورد نياز چرخه هيدرولوژي از تششع خورشيدي تامين مي شود كه از واكنش هاي هسته اي داخل خورشيد پديد مي آيد.

آيا مي دانيد ...


بر اساس مطالعات در شرايط يكسان دماي هواي داخل شهرها 0.5 تا 0.8 درجه گرمتر از حومه شهرهاست.

ارتفاع اپتيمم


بررسي ها نشان داده است كه بارندگي با افزايش ارتفاع تا يك ارتفاع مشخص افزايش مي يابد و پس از آن كاهش مي يابد. اين ارتفاع را ارتفاع اپتيمم مي نامند و در حدود 3000 تا 4000 متري از سطح درياست.

آيا مي دانيد ...


ارتفاع تبخير در ايران برابر 2 متر است در حالي كه ارتفاع متوسط بارندگي در ايران 24 سانتي متر گزارش شده است.

چشمه هاي سيفوني:


بعضي چشمه ها بصورت ساعتي عمل مي كنند اين نوع چشمه ها در مدت زماني آبدهي نسبتا زيادي دارند و پس از مدتي آب چشمه كم شده و يا قطع مي گردد. اين چرخه متناوباً تكرار مي گردد. اين چشمه ها كه اغلب در مناطق كارستي وجود دارند داراي مخزني هستند كه ابتدا تا ارتفاع مشخصي پر مي شود و سپس تخليه شروع ميشود . اين سيكل ادامه پيدا مي كند. نمونه اي از چشمه ها در شهر هفشجان از توابع شهركرد بنام چشمه وقت ساعت وجود دارد.


آيا مي دانيد ...


در برخي مناطق بياباني كه هيچ گونه بارندگي در مدت چند سال انجام نمي شود گياهاني هستند كه با استفاده از شبنم به حيات خود ادامه مي دهند.

چشمه هاي تحت فشار:


گاهي تشكيلات آبخوانه ها تحت فشار است و آب چشمه ها بصورت چند لوله با فشار فوران مي كند. چشمه غربال بيز در شيركوه يزد كه در آهكهاي كرتاسه ايجاد شده است نمونه اي از اين چشمه هاست. گاهي خروجي چشمه روي آبرفت است و آب از لابه لاي ابرفتها فوران مي كند مانند چشمه آتشكده در فيروز آباد فارس.

آيا مي دانيد ...


يك درصد از حجم جو را بخار آب تشكيل مي دهد و اين حجم در لايه هاي پائين متمركز است. دليل آن اقيانوسها و سرد بودن لايه هاي بالائي جو است.

بزرگترين مجمع الجزاير:


بزرگترين مجمع الجزاير جهان كه به شكل هلال است و بيش از 1300 جزيره را تشكيل داده جمعاً به طول 5600 كيلومتر مربع است و كشور اندونزي را تشكيل مي دهد.

كم عرض ترين تنگه:


كم عرض ترين تنگه قابل كشتيراني بين جزيره آگين ازاوبوآ و سرزمين اصلي يونان واقع شده است. دهنه اين تنگه در محل خلكيس( Khalkis )حدود 40 متر است.

وسيع ترين تنگه:


وسيع ترين تنگه به نام دويس( Devis )بين جزيره گرين لند و جزيره بافين كانادا با پهناي 338 كيلومتر واقع شده است.




داستان آب در روي زمين:


حجم آبهاي كره زمين 1360000000 كيلومتر مربع برآورد شده كه اگر روي كره زمين بصورت مساوي توزيع شود ارتفاعي معادل 217 كيلومتر را تشكيل ميدهد ولي 97 درصد اين آبها در اقيانوسهاست. و دو درصد نيز به صورت يخهاي قطبي است. از يك درصد باقيمانده نيز بخش زيادي خارج از دسترس انسان است. از آنچه باقي مي ماند نيز فقط 0.1 درصد قابل استفاده است.

بلند ترين كوه نمك:


بلند ترين كوه نمك: در امتداد سواحل شمالي خليج مكزيك به طول 1160 كيلومتر 330 كوه نمك زير زميني قرار دارد كه بعضي از آنها 18300 متر از بستر باريكي بصورت گنبد بالا مي آيند.
​

 

[JRG]

سئوالاتی درباره نوشیدن آب


آیا آب گازدار برای شما بهتر است یا اینكه باعث می‌ شود، شما مبتلا به سلولیت شوید؟(سلولیت‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ عفونت‌ غیرمسری‌ در بافت‌ همبند زیر پوست‌. این‌ عفونت‌ می‌ تواند در هر كجا از پوست‌ بدن‌ رخ‌ دهد، اما عمدتاً روی‌ صورت‌ یا قسمت‌ پایینی‌ پاها به‌ وجود می ‌آید.)

آیا نوشیدن زیاد آب باعث می شود كه شما ورم كنید؟ آیا این درست است كه اگر تشنه نیستید، پس نیاز ندارید كه آب بنوشید؟
تصورات بسیاری وجود دارد كه پرداختن به آنها به راحتی آدم را گیج می‌ كند. در اینجا ما به توضیح درباره تصوراتی می ‌پردازیم كه ممكن است شما به اشتباه موافق آنها باشید:
1) اگر شما احساس تشنگی نمی‌ كنید، پس لازم نیست كه آب بنوشید؟
اگر شما می ‌خواهید صبر كنید تا تشنه شوید و بعد آب بنوشید، دچار كم ‌آبی خواهید شد، بنابراین در طول روز آب بنوشید. یك بطری آب در دسترس داشته باشید، این امر به شما كمك خواهد كرد كه در صورت خستگی با نوشیدن آب، جان تازه‌‌ای به خود بدهید.
2) مقدار زیاد آب باعث شستشوی كلیه‌ها‌یتان می ‌شود.
آب برای حفظ سلامتی كلیه‌ها ضروری است، زیرا به شسته شدن كلیه‌ها از مواد سمی كمك می ‌كند. همچنین آب به دفع مواد زائدی از قبیل اوره كمك می‌ كند. برای آنهایی‌ كه سابقه سنگ‌های كلیوی دارند، نوشیدن بیشتر آب می ‌تواند از تشكیل مجدد آنها جلوگیری كند، زیرا آب باعث حل‌ شدن این سنگ‌ها می ‌شود.
3) شما هرگز نمی ‌توانید مقدار كافی آب بنوشید.
نوشیدن بیش از حد آب بدون اینكه اجازه دهید مقداری از آن دفع شود، می ‌تواند باعث مسمومیت با آب و در نتیجه مرگ شود.
4) آیا مقدار زیاد آب باعث تورم (ورم) می ‌شود؟
احتباس آب در بدن با نوشیدن بیشتر آن رخ نمی‌ دهد، بلکه به دلیل تغییرات هورمونی یا جریان ضعیف خون است. در حقیقت نوشیدن بیشتر آب می ‌تواند به رفع علایم ورم كمك كند، زیرا آب باعث شسته شدن سدیم اضافی می‌ شود. این سدیم اضافی علت تورم خارج سلولی است.
5) آب گازدار بهتر از آب بدون گاز است؟
هیچ تفاوتی میان این دو آب وجود ندارد كه باعث شود یكی از آنها را انتخاب كنید. البته برخی از دندان ‌پزشكان ادعا می ‌كنند كه آب گازدار چون اسیدی‌ تر است، برای سلامت دندان‌ها مضر است.
6) آب گازدار سبب می ‌شود كه شما دچار سلولیت شوید؟
هیچ مدركی بر اثبات این مدعا ارائه نشده است. چرا كه آب گازدار و آب بدون گاز در واقع یكی هستند و هر دو باعث شسته شدن بدن از مواد سمی می ‌شوند كه در تشكیل سلولیت دخالت دارند.
7) قهوه و چای می ‌توانند به اندازه یك لیوان آب به حساب آیند؟
اگرچه هر دوی آنها جزو مایعات دریافتی روزانه به حساب می ‌آیند، اما هر دو دیورتیك (ادرارآور) هستند، به این معنی كه باعث دفع بیشتر آب از بدن از طریق ادرار می ‌شوند.
بنابراین با هر لیوان (فنجان) قهوه یا چای كه شما می ‌نوشید، به یك لیوان آب بیشتر جهت جبران نیازمندید.
8) كدام یك بهتر است: نوشیدنی ورزشی انرژی ‌زا یا همان آب ساده؟
در حقیقت این بستگی به نوع ورزشی دارد كه انجام می ‌دهید. اگر شما برای مدت یك ساعت یا كمتر ورزش می‌ كنید، به دلیل تعریق دچار كم ‌آبی (دهیدراتاسیون) خواهید شد كه با خوردن آب می ‌توانید آن را جبران كنید.
در طول فعالیت‌های استقامتی مثل دوی ماراتن، یك نوشیدنی ورزشی ایزوتونیك بهتر از آب معمولی خواهد بود، زیرا بعضی از این نوشیدنی‌ها دارای گلوكز برای تولید انرژی می‌ باشند. اما مهم تر این است كه الكترولیز به منظور جبران نمك اتلافی از طریق تعریق، به احتباس بیشتر آب در بدن كمك می‌ كند و باعث می ‌شود بدن مدت بیشتری هیدراته باقی بماند.‌
ندا سلك