چگونه آنچه ساخته ایم را ایمن سازی كنیم :
چگونه آنچه ساخته ایم را ایمن سازی كنیم :
الف - ایمن سازی سازه و بنا
ایمن سازی یعنی مشخص نمودن نقاط ضعف یك ساختمان در طراحی واجرا و رفع آن این كار با توجه به پیچیدگی و تخصصی بودن آن باید توسط نیروهایی كه دارای تخصص ویژه زلزله هستند انجام بگیرد.
ممكن است شما اكنون در ساختمانی زندگی میكنید كه به تازگی به پایان رسیده و یا چند سالی از ساخت آن گذشته باشد ، برای چنین ساختمانهایی میتوانید از تخصصهای گروه ایمن سازی بهره ببرید ، كارشناسان این رشته قادرند پس از بازدید از ساختمان برای ایمن سازی منازل شما طرحهای مربوطه را ارائه كنند . برای آشنایی با نحوه عملكرد این گروه به بخش ایمن سازی سایت مراجعه كنید .
ب - ایمن سازی دكوراسیون و لوازم داخلی منزل
در صورتی كه منزل شما در برابر زلزله دوام بیاورد ، ممكن است لوازم و دكوراسیون منزل موجب صدمه به اعضاء خانواده شما گردد پس ایمن سازی در داخل منزل را به همان اندازه ساخت جدی بگیرید !
1- تمام تابلو ها را به دیوار مهار کنید و از نصب تابلو بالای مکان خواب خود و فرزندانتان خوداری کنید
۲- کتابخانه . کمد لباس . ساعت دیواری ، کامپیوتر و هر چیزی که با سقوط آن موجب صدمه زدن به کودکتان میگردد را مهار و از مکان خواب او دور کنید
۳- تخت خواب را در کنار پنچره خصوصا پنجره های بدون پرده های کلفت قرار ندهید، شیشه های شكسته میتواند صدمات جبران ناپذیری به خانواده شما وارد كند ، فراموش نكنید كه مشكلات زلزله با پایان حركت زمین ، تازه آغاز می گردد .
4- میز توالت را در مسیر خروج از اطاق خواب قرار ندهید .
5- نحوه قطع جریانهای آب و برق و شوفاژ و گاز را به اعضای خانواده آموزش دهید تا در صورت عدم حضور شما هم بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند .
6- پس از پایان زلزله به دقت شیر های اصلی گاز را قطع كرده و بسیار دقت كنید كه موجب آتش سوزی نگردید ، یك جرقه می تواند خطر ساز باشد ، روشن كردن چراغ اطاق یا یك روشن كردن یك كبریت برای روشنایی میتواند خسارت جبران ناپذیری را در پی داشته باشد ، در صورت روبرو شدن با آتش سوزی فراموش نكنید كه به همان اندازه كه خود آتش میتواند خطرناك باشد دود نیز میتواند موجب خفگی شما گردد . در صورتی كه با دود ناشی از آتش سوزی روبرو شدید تا میتوانید در سطوح پایین زمین حركت كنید تا كمتر مواد سمی را استنشاق كنید .
7- اگر در منزل آبگرمكن دارید آنرا حتما به دیوار مهار كنید، سوختگی كم از آوار نیست .
برای قبل از زلزله به چه نیاز داریم؟
آشنایی با علائم زلزله
برای آشنایی كامل با علائم زلزله به بخش زلزله شناسی سایت كه مهندس وجودی زحمت آنرا میكشد مراجعه كنید اما به اختصار شرحی از علائم زلزله پیش از وقوع به شرح زیر میباشد ، دمای آب چشمه ها و قنوات و چاهها كاهش و یا افزایش ناگهانی پیدا میكند و از نظر طعم ومزه دچار تغییراتی محسوس میگردد ، همچنین در حجم و مقدار هم افزایش و یا كاهش را خواهیم داشت
پیش از وقوع زلزله ادواری شكافهایی در سنگها و پوسته زمین به وجود می اید كه همگی در جهت خاصی هستند و بعد از وقوع شكافهای حاصل از زمین لرزه دقیقا در امتداد شكافهای قبل از وقوع آن امتداد میابد .
در خصوص علائم غیر طبیعی همچون مشاهده شدن اشیاء نورانی در شبهای قبل از زلزله نیز گزارشات زیادی دریافت شده این اشیاء در جهت جنوب حركت كرده و به ناگهان به سمت شرق تغییر مسیر میدهند .
حیوانات نیز در برابر زلزله از خود رفتارهای خاصی بروز میدهند این رفتارها در حیوانات اهلی همچون خر و الاغ و خرگوش فرار به سوی سر بالایی میباشد . آنان هیچگاه به سمت سراشیبی حركت نمیكنند و در ماهی ها مرگ گروهی و بی دلیل و در پرندگان اهلی همچون اردك و غاز كه در مسیر تابش امواج ماوراء صوت قرار گرفته اند سوختگی در امحا و احشای داخلی و مرگ گزارش شده است .
حیواناتی كه در منزل نگهداری میشوند همچون سگها ، به شدت پارس میكنند و مضطرب میگردند و گربه های خانگی با جمع كردن بدن به صورت گلوله و یا انداختن خود در داخل ظرفهای گود همچون سطل آشغال رفلكس نشان میدهند .
علائم متصل ومنتهی به آغاز زلزله
شاهدان زیادی پس از زلزله گفته اند كه با صدایی عجیب روبرو شده اند. بله درست است در ابتدا معمولا صدای نامتعارف شنیده میگردد، در زلزله های بزرگ ابتدا صدای عجیبی همچون باد و حركت درختان و برگها و سپس صدای ضعیف شیشه های منزل شنیده میشود و به سرعت لرزش های اولیه که معمولا با شدت بالا نیستند آغاز میگردد و پس از آن موج اصلی با مدت زمان چند ثانیه ای و پس از آن پس لرزه هایی با شدت پائین و سپس اتمام زلزله !
عزیزان من گاهی این چند لحظه، چند دقیقه وحتی همچون بم چند ساعت است، به صورتی كه خود پیش لرزه ها را ما با زلزله اصلی اشتباه میگیریم ، بم در ساعات پایانی شب دو بارلرزیده بود اما عزیزان ما یا با بی توجه به آن در منازل خود خوابیدند و یا چند ساعتی را که سرمای بیرون به آنها امکان تحمل داده بود را در حیاطها ماندند و به داخل باز گشته ، خوابیدند ! .....
پس اول از همه اگر زلزله کوچکی را تجربه کردید فراموش نکنید که ممکن است موج اصلی در راه باشد مکان های امن خانه را که برایتان توضیح خواهم داد را برای استراحت در نظر بگیرید حتمابا هوشیاری بخوابید اگر امکان خوابیدن در حیاط را دارید به عنوان یک تفریح هم شده شبی را با عزیزانتان در حیاط بیدار بمانید البته توجه كنید كه از آوار دیوارهای حیاط و خود ساختمان ایمن باشید .
آشنایی با ساك و جعبه امداد ونجات زلزله
شما میتوانید با صرف مبلغ اندكی یك ساك امدادی برای خود تهیه كنید این ساك باید حد اقل دارای لوازم زیر باشد :
- چند ظرف آب معدنی و غذاهای كنسرو شده كه بتواند شما را برای حد اقل سه روز تامین نمایید
- یك سری از داروهایی كه توسط افراد خانواده هر روز مصرف می شود همچون داروهای : « فشار – قند – دیابت –قلب و...» به همراه لوازم كمكهای اولبه
- چراق قوه – شمع – كبریت
- چاقو – بشقاب و قاشق - درب بازكن- كنسرو – ظروف یكبار مصرف و كیسه فریزر ( با كشیدن كیسه فریزر بروی بشقاب میتوانید از یك بشقاب برای دفعات زیادی بدون نیاز به شستشو استفاده كنید)
- مواد شستشو و ضد عفونی كننده و گند زدا
- كیسه زباله بزرگ از نوع مرغوب ( محكم و كلفت : از این كیسه میتوانید بجز زباله در مواقع لزوم بعنوان بادگیر و یا بارانی استفاده كنید )
- لباس گرم و لباس زیر برای افراد خانواده و خصوصا نوزادان و لوازم بهداشتی بانوان (نوار بهداشتی و ...... )
- یك سوت برای زنده یابی ( در صورتی كه خدای ناكرده عزیزی در زیر آوار باشد صدای سوت بهتر به زیر آوار منتقل میگردد تا صدای انسان و یا حتی فریاد زدن)
- یك نقشه شهر با جانمایی بیمارستان و مراكز دولتی مرتبط با زلزله كه باید قبل از زلزله با كمك افراد خانواده تهیه كنید
- اسناد مهم و شماره تلفنهای ضروری
- یك رادیو ترانزیستوری به همراه باطری
این ساك را یا در خارج از منزل ( صندوق عقب ماشین به شرطی كه در پاركینگ نباشد ) و یا در مسیر خروج از منزل قرار دهید تا به راحتی بتوان از منزل خارج نمود .
و اما در صورتی كه بخواهید به صورتی كامل به لوازم امدادی بپردازید لازم است با استفاده از یك جعبه فلزی محكم لوازم وتجهیزات لازم را برای پس از زلزله در حیاط منزل خود نگهداری كنید این جعبه باید در محلی نصب شود كه پس از زلزله در دسترس باشد لیستی از لوازم را در زیر خواهید دید اما توجه داشته باشید كه لوازم ذكر شده دارای چه كاربردهایی میتواند باشد برای آشنایی با نحوه استفاده از آنها به بخش نحوه استفاده از تجهیزات انفرادی سایت مراجعه كنید و حتما از آن یك كپی بگیرید و در جعبه امداد ونجات خود قرار دهید . لیست لوازم به شرح زیر میباشد :
کلاه ایمنی - کپسول آتش نشانی - چراغ قوه - آب معدنی حداقل یك بسته شش عددی برای یك خانواده چهار نفره برای دو روز - انواع كنسرو - (گردو – كشمش – نخود چی - چاقو - چنگال - قاشق - ناخن گیر - پتو - رادیو ترانزیستوری - یك بسته الكل جامد - یك نقشه شهر -لباس زیر –كیف كمكهای اولیه با اضافه نمودن موارد( قرصهای مسکن - تب بر - کرمهای ضد قارچ و ضد عفونی کننده برای بانوان - کرم ضد آفتاب برای مناطق گرم - باند - مواد ضد عفونی کننده-کرم های ضد درد) - اگر كودك دارید لوازم كودك - چند متر نایلون با عرض شش متر حداقل برای ساخت یك چادر موقت – ماژیك ، قلم وكاغذ - دیلم كوتاه - بیل دسته كوتاه - كلنگ - قرقره و طناب پنبه ای - یك شیشه الكل یا نفت - مقداری پول نقد - اینه - فتوکپی از اسناد شخصی خودتان بنا بر تشخیص - سوت - شماره تلفنهای مورد نیاز خصوصا شماره تلفنهای بستگانتان – خشكبار)
الف : نحوه عملكرد شما در حین زلزله
اگر شما از قبل مسیرهای خروج از ساختمان را در ذهن تكرار كرده باشید و با خانواده به صورت یك مانور چند بار خروج سریع از منزل را انجام داده باشید ، میتوانید با اولین لرزش برای خروج از منزل اقدام كنید . البته این در صورتی امكان پذیر است كه شما در یك برج و یا آپارتمان بلند مرتبه نباشید ، البته باز هم اگر زلزله ای ضعیف را تجربه كردید پس از پایان آن حتما از خانه بیرون بروید حتی اگر در برج زندگی میكنید !
نقاط امن: این نقاط میتوانند در صورتی كه شما فرصت خروج از منزل را نداشته باشید به داد شما برسند به طور مثال یك میز محكم فلزی یا نهار خوری، گوشه های دیوارهای اصلی و چهار چوب در را میتوان از نقاط امن نامید شرح كامل این نقاط رامیتوانید با مطالعه بخش ایمن سازی سایت در منزلتان بیابید !
ب : نحوه عملكرد شما پس از پایان زلزله
حالت اول:
ساختمان مسكونی شما در برابر زلزله مقاومت كرده است .
- برای شروع به حركت در منزل دقت كنید تا به علت بریدگی پایتان به خاطر شیشه های شكسته صدمه نبینید ، این شیشه ها میتواند شكسته های شیشه یك تابلو عكس كه بروی دیوار محكم نشده بوده است و یا پارچ آب و یا اینه میز توالت خانوم خانه باشد . شما میتوانید با استفاده از یك كتاب نازك و یا یك مجله به كمك ملافه و یا تكه ای از لباس خود كفش بسازید .
- دقت به بوی گاز داشته باشید احتمال آتش سوزی بالاست ! نسبت به روشن كردن چراغ برق باید وسواس به خرج دهید و در صورتی كه با آتش سوزی در ابتدای آن روبرو شدید ، حتما در همان لحظات اول اقدام به خاموش كردن آن بكنید ، خاموش كردن یك آتش كوچك میتواند از یك فاجعه جلوگیری كند .
- در حركت به سوی بیرون ، گروهی حركت نكنید شما ابتدا جلو بروید و بقیه خانواده تك تك به دنبال شما حركت كنند تا در صورت صدمه دیدگی دربهای چاه فاضلاب در مسیر حركت شما ، احتمال فرو ریختگی و ریزش كمتر باشد
- خانواده را در خیابان رو به روی منزلتان اسكان بدهید سپس برای جمع آوری لوازم مورد نیاز به داخل باز گردید هیچگاه پس از پایان زلزله در منزل نمانید امكان پس لرزه های بعدی بسیار زیاد و برای شما خطرناك میباشد !
- با تشكیل هسته محلی در كوچه خود امكان تامین امنیت را برای خانواده خود بوجود بیاورید ( چند خانواده در كنار یكدیگر تشكیل هسته محلی را میدهند )
- اگر مجروحی را در زیر آوار پیدا میكنید حتما در هنگام بیرون آوردن او دقت كنید بر اثر فشار به ستون فقرات او موجب شكستن آن وقطع نخاع شدن او نگردید .
- در صورتی كه صدایی را از زیر آوار میشنوید با استفاده از هرآنچه در اختیار دارید نسبت به علامت گذاری محل آن صدا در همان لحظه اقدام كنید ، چرا كه ممكن است آن صدا را دیگر نشنوید و مجروح در زیر آوار از حال برود و یا بیهوش شود .
- برای خارج شدن از شهر عجله نكنید . فراموش نكنید كه هر اتفاقی هم افتاده باشد شما پس از سه روز میتوانید به راحتی از شهر خارج شوید در صورتی كه در روز اول احتمال گم شدن اعضا خانواده شما و نیز تعرض به نوامیس توسط اشرار حاشیه نشین بسیار زیاد است .بنابراین ابتدا هرانچه مورد نیاز شماست را از زیر آوار خارج كنید و با استفاده از حمایت همسایه های خود هسته امنی برای كل اهالی محل بوجود آورید ، و منتظر بمانید تا نیروهای انتظامی در شهر مستقر گردند .
- برای اینكه ماشین شما را سرقت نكنند (احتمالا پس از زلزله با زور گیری هم روبرو خواهید شد ) ماشین را در منزل پنچر كنید و یا با برداشتن قطعه مهمی از آن همچون چكش برق و یا دو حلقه لاستیك آنرا در برابر سرقت بیمه كنید تا در زمان لازم بتوانید خود از آن استفاده كنید .
- فراموش نكنید پس از زلزله آنچه بیشترین كمك را به شما میكند پول شما نیست . اعتماد به نفس و روابط انسانی شخص شما میباشد . بنابراین بر روی این ثروت هم سرمایه گذاری كنید ، با همسایه هایتان روابط بهتر وبیشتری داشته باشید و برای زمان بحران دوستانی برای خود دست وپا كنید !