یولاف (Avena sativa L.)
- شروع کننده موضوع Taimi
- تاریخ شروع
یولاف
Avena sativa L
1-5- اهمیت :
یولاف یکی از مهمترین علوفه های متراکم می باشد کمتر به طور مستقیم در تغذیه انسان وارد شده است. دانه های یولاف دارای اهمیت ویژه ای در تغذیه اسب دارند، زیرا باعث افزایش تحرک و قدرت کار می گردد و از این نظر مهمترین غله برای تغذیه اسب است.
یولاف به عنوان یک منبع غذایی در تغذیه گاوهای شیری، دامهای پرواری و طیور نیز مورد استفاده قرار می گیرد ولی در هنگام تغذیه باید دقت گردد که مصرف آن بیش از اندازه نباشد زیرا مصرف زیاد آن ایجاد اختلال در دستگاه گوارش حیوان می کند. بدین جهت است که آن را معمولاً در مخلوط با سایر مواد علوفه ای مصرف می کنند. یولاف در تغذیه دام به صورتهای مختلف (دانه، علوفه سبز، خشک و کاه) به مصرف می رسد. کاه یولاف دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است (معادل ارزش غذایی یک علوفه درجه دو).
یولاف را می توان به تنهایی یا به صورت مخلوط با بقولات یکساله برای تهیه علوفه سبز یا خشک کشت نمود. در بعضی مواقع از یولاف برای مرتع و سیلو نیز استفاده می گردد. دانه های یولاف (آرد) در جیره غذایی کودکان و کهنسالان مبتلا به بیماری قند (دیابت) نیز قرار می گیرد. ارزش غذایی و قابلیت هضم دانهی یولاف به دلیل داشتن مواد پروتئینی، مواد چربی، ویتامین E و B و سایر مواد بسیار بالا است.(جدول 8-2).
2-5- تاریخچه :
مبداء اولیه یولاف هنوز به طور یقین مشخس نشده است. بنا به عقیده واویلوف مبداء یولاف اروپا، قفقاز و چین می باشد اما باید توجه داشت که در زمان پادشاهی روم قدیم زراعت یولاف جهت استفاده دانه آن در تغذیه انسان صورت می گرفته است.
3-5- ترکیبات شیمیایی دانه :
با توجه به جدول 8-2 ملاحظه می شود که دانه یولاف از نظر ترکیبات شیمیائی در خیلی موارد حتی نسبت به گندم هم برتری دارد که خود باعث شده است آرد یولاف غالباً مخلوط با آرد گندم، به صورت نان در دسترس مردم قرار گیرد.
4-5- ویژگیهای گیاهشناسی :
جوانه زدن در دانه یولاف مثل دانه جو می باشد (شکل 1-5)، و در هنگام رویش یولاف تولید 3 عدد ریشه اولیه می نماید. دانه های بزرگتر می توانند تعداد بیشتری ریشه اولیه تولید نمایند. دانه یولاف برای جوانه زنی حدود 60% وزن خود آب جذب می نماید.
سیستم ریشه ای در یولاف بسیار توسعه یافته و عمیق می باشد (شکل 2-5). سیستم ریشه ای یولاف در مقایسه با سایر غلات مانند گندم، چاودار و جو گسترده و انبوه تر است. وزن ریشه های یولاف حدوداً 40% بیشتر از ریشه های جو می باشد.
ریشه های یولاف قدرت بالایی در حل مواد غذایی خاک دارند. شدت تنفسی ریشه های یولاف شدیدتر از گندم و چاودار می باشد و مقادیر بسیار زیادی دی اکسیدکربن آزاد می نمایند و باعث بالا رفتن قدرت حلالیت آب می گردد. این کیفیت باعث می گردد که از یولاف نتایج خوبی در اراضی حاصلخیز به دست آید. ساقه یولاف نسبت به ورس حساس است. طول سابقه 150تا 60 سانتیمتر می باشد. ساقه یولاف همانند ساقه سایر غلات توخالی و بندبند است. تعداد پنجه ها در یولاف کمتر از سایر غلات می باشد (5-2عدد). برگ یولاف صاف و کشیده می باشد. برگ یولاف فاقد گوشوارک می باشد که بدین طریق می توان برگ آنرا از سایر غلات (گندم ـ جو و چاودار) تشخیص داد (شکل 18-1).
گل آذین یولاف پانیکل است (شکل 3-5) و دارای 9-3 انشعاب جانبی می باشد. هر سنبلچه از 3-2 گل تشکیل شده که به وسیله گلوم بزرگی احاطه شده است (سومین گل غالباً نازا میماند)، گلومها نامتساوی و گلوم پائینی بزرگتر است، گل دادن از قسمت بالایی گل آذین به طرف پایین و از طرف رأس انشعابات به طرف محور پانیکل شروع می گردد. مدت زمان گل دادن یک سنبلچه 2-1 روز، یک پانیکل 7-6 روز و یک گیاه کامل (تمام پنجه ها) در مدت 12-10 روز می باشد. یولاف گیاهی است اتوگام، در بعضی مواقع آلوگامی نیز دیده می شود. آلوگامی در یولاف تا 28/4% دیده شده. میوه در موقع رسیدن به وسیله پالئا پوشیده است. مقدار پالئا 50 تا 20 درصد وزن دانه ها می باشد. طول دانه یولاف پوشیده 18 میلیمتر و طول دانه بدون پالئا بین 11-5 میلیمتر متغیر است. وزن هزار دانه یولاف بین 32 تا 24 گرم است. وزن هکتولیتر آن بین 60 تا 36 کیلوگرم است.
5-5- سطح زیر کشت :
سطح زیر کشت یولاف در سال 1990 در دنیا حدود 22 میلیون هکتار بوده است. کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت را دارا می باشند عبارتند از : شوروی سابق 15 میلیون هکتار، ایالات متحده آمریکا 4/2 میلیون هکتار و اروپا 7/3 میلیون هکتار (لهستان 800هزار، دانمارک 450هزار، آلمان 550هزار، فرانسه 220 هزار و فنلاند 450هزار هکتار...).
6-5- طبقه بندی یولاف :
یولاف متعلق به جنس Avena می باشد. این جنس شامل گونه های زراعی و وحشی است. مهمترین گونه زراعی آن Avena sativa L, است که در تمام نقاط دنیا گسترش دارد. از نظر تعداد کروموزم همانند گندم به صورت دیپلوئید، تتراپلوئید و هگزاپلوئید (به ترتیب (2n = 42, 2n = 28, 2n = 14 وجود دارد. گونه های زراعی آن بیش از A.nuda A.byzantina A.sativa (یولاف لخت) با 42 کروموزم می باشند.
7-5- آب و هوا :
یولاف گیاهی است ویژه آب و هوای سرد و مرطوب و نسبت به گرما نیاز متوسطی دارد. در دماهای 2-3˚C شروع به جوانه زدن می کند. بهترین درجه حرارت جهت جوانه زدن یولاف 10-11˚C است. مرحله جوانه زدن (رویش) در یولاف طولانی تر از گندم و جو می باشد، و در درجات حرارت 10-11˚C جوانه زنی آنها سریعتر انجام می گیرد. گیاهان جوان در یک زمان کوتاه نسبت به درجات حرارت-8˚C تا -6˚C مقاومت دارند. هرچه گیاه رشد بیشتری می کند مقاومت آن به سرما کاهش می یابد. در مراحل رشد سریع گیاه، همچنین در مراحل گل دادن و تلقیح مناسب ترین درجه حرارت 15-18˚C می باشد (درجه حرارت بسیار پایین و بالا تأثیر منفی در این مرحله خواهد داشت). گرمای 38-40˚C قبل از مرحله رسیدن ایجاد باد زدگی در گیاه، و چروکیدگی دانه ها می کند. در چنین دمایی تولید کاهش پیدا کرده و کیفیت آن پایین می آید. یولاف برای رشد و نمو نیاز به روزهای طولانی دارد و از این نظر گیاه روز بلند محسوب می گردد. یولاف تا ارتفاع 1400 متری از سطح دریا رشد و نمو کرده و تولید محصول می نماید. طول دوره زندگی یولاف 120-90 روز و در انواع دیر رس تا 150 روز می باشد. یولاف نسبت به رطوبت نیاز بالایی دارد. یولاف برای تولید یک واحد ساده خشک نیاز به 600- 400 واحد آب دارد. نیاز آبی یولاف بیشتر از سایر غلات مانند گندم، جو و چاودار می باشد؛ یعنی در مرحله سنبه رفتن تا پر شدن دانه ها نیاز شدید به آب دارد. نیاز آبی یولاف در طول مرحله رشد و نمو 10-6 هزار متر مکعب در هکتار است.
8-5- خاک مورد نیاز :
به دلیل سیستم بسیار توسعه یافته، ریشه و قدرت بالای آن در استفاده از حاصلخیزی طبیعی خاک در مقایسه با سایر غلات نسبت به خاک، سازگار می باشد و میتوان آنرا بر روی تیپ های مختلف خاک کشت کرد. یولاف اسیدی بودن (pH = 5-6) خاک را به خوبی تحمل می کند، و اراضی لومی مناسبترین خاک برای آن است. اراضی رسی سنگین و زهکشی نشده مناسب برای کاشت یولاف نمی باشد و در این نوع اراضی یولاف و رس می کند.
9-5- تناوب زراعی :
یولاف بعد از بقولات که زمین را غنی از ازت باقی می گذارد عملکرد بسیار خوبی خواهد داشت. همچنین بعد از گیاهان و جینی که مقدار زیادی کود دریافت کرده اند، عملکرد یولاف بسیار بالا خواهد بود. یولاف از مواد غذایی باقی مانده گیاهان قبلی در خاک به خوبی استفاده می کند و بعد از ذرت و آفتابگردان عملکرد خوبی دارد. در صورتی که در ذرت علف کش آترازین مصرف شده باشد باید از کشت یولاف حداقل به مدت 2 سال بعد از ذرت اجتناب نمود. یولاف کشتهای ممتد را به دلیل خستگی خاک تحمل نمی کند و عملکرد آن پائین خواهد بود. بعد از چغندر قند عملکرد یولاف به دلیل نماتد پایین خواهد بود. یولاف نیز پیش از کشت مناسبی برای گیاهان بهاره مخصوصاً گیاهان وجینی به استثناء چغندر قند است.
10-5- کود :
یولاف مقادیر بسیار بالایی از مواد غذایی به ویژه ازت و پتاس را مصرف می کند. واکنش یولاف نسبت به فسفر و پتاس کمتر از ازت می باشد. اهمیت کودهای فسفره و پتاس برای یولاف کمتر از ازت خواهد بود. در صورتی که کودهای فسفره و پتاس بدون ازت پخش گردند، افزایشهای تولید کم، و غیراقتصادی است.
مصرف پتاس در زراعت یولاف تأثیر مثبتی بر روی تولید دانه و کاه خواهد داشت.
مقدار کود ازته مورد نیاز آن در انواع بهاره و پائیزه، نسبت به نوع تناوب و حاصلخیزی خاک متفاوت است. مقدار کود ازته مورد نیازبین 70 تا 30 کیلوگرم در هکتار است. مقدار فسفر مورد نیاز یولاف 70 تا 40 کیلوگرم در هکتار بسته به حاصلخیزی خاک از فسفر می باشد.
11-5- تهیه زمین :
تهیه زمین یولاف تقریباً شبیه گندم و جو می باشد. بستر بذر باید خوب و نرم تهیه شده باشد، زیرا یولاف نسبت به سایر غلات در عمق کمتری کشت می گردد.
12-5- شرایط انتخاب بذر :
دانه ها در یولاف از نظر وزن و اندازه یکسان نمی باشند. وزن دومین دانه در سنبچله 70% و وزن سومین دانه در صورت تشکیل 60-55% وزن دانه ایست که در قسمت پایین سنبچله تشکیل می گردد.
دانه های بزرگ مناسب کشت می باشند. زیرا دارای انرژی بالایی برای جوانه زدن هستند و عملکرد زیادی خواهند داشت. بذور برای کاشت باید دارای حداقل 97% درجه خلوص و 85% قدرت جوانه زدن را داشته باشند. بذور باید مقاوم به ورس، مقاوم به آفات و بیماریهای مختلف، و مقاوم به ریزش دانه باشند.
13-5- کاشت :
یولاف بهاره را باید در بهار هرچه زودتر که ممکن است کشت نمود. کاشت خیلی زود موجب می گردد که یولاف برای جوانه زدن به خوبی از رطوبت خاک استفاده نماید و گیاهان جوان در درجات حرارت پایین رشد بسیار خوبی داشته باشند : تأخیر در کاشت موجب کاهش تولید خواهد گردید زیرا پنجه تولید نشده است. یولاف پاییزه به دلیل اینکه در مقابل سرما حساس تر از گندم و جو می باشند، باید قبل از آنها کشت گردد. یولاف پاییزه برای اینکه بتواند در مقابل سرمای زمستان مقاوم باشد باید موقعی کاشته شود که در هنگام شروع زمستان پنجه و ریشه کافی تولید کرده باشد. کاشت معمولاً از اواسط شهریور به بعد، صورت می گیرد. هرچه تاریخ کاشت در پاییز دیر صورت پذیرد جوانه زنی و سبز کردن به تأخیر می افتد، و مقاومت آن نسبت به یخبندان و سرما کاهش می یابد و عملکرد به طور قابل توجهی کاهش پیدا خواهد نمود. فواصل ردیفها در زراعت یولاف مثل گندم و جو 15-12 سانتیمتر می باشد. میزان تراکم 550- 450 دانه جوانه زده در یک متر مربع می باشد. میزان بذر مورد نیاز جهت تأمین تراکم مورد نظر 200- 150 کیلوگرم در هکتار است. میزان بذر مرد نیاز جهت 250 بوته در یک مترمربع 100 کیلوگرم در هکتار و برای تراکم 350 بوته در یک متر مربع 130- 120 کیلوگرم در هکتار می باشد. چنانچه شرایط کاشت نامساعد و یا اینکه تاریخ کشت به تعویق بیفتد میزان بذر حدود 20-10 در صد افزایش می یابد.
عمق کاشت بذر یولاف بهاره کمتر از سایر غلات (گندم – جو)و 3-2 سانتیمتر می باشد، زیرا قدرت سوراخ کردن بذر و لایه خاکی که بر روی آن قرار گرفته در یولاف ضعیف تر از گندم و جو می باشد. یولاف پاییزه عمیق تر و در عمق 8-6 سانتیمتر کاشته می گردد.
مهمترین عملیات داشت در زراعت یولاف دفع علفهای هرز و آفات و بیماریها می باشد. علفهای هرز مزارع یولاف مشابه مزارع گندم و جو می باشد.
14-5- برداشت :
همزمانی رسیدن دانه ها در یولاف در مقایسه با سایر غلات کمتر است وخطر ریزش دانه ها در صورتی که برداشت به موقع صورت نگیرد، خیلی زیاد خواهد بود و بنابراین زمان برداشت در ارقام مختلف یولاف باید با دقت مشخص گردد. مناسبترین زمان برداشت موقعی است که دانه ها در نیمه بالایی پانیکل نزدیک به پایان مرحله رسیدن کامل خود باشند.
15-5- تولیدات :
در سال 1990 میانگین عملکرد یولاف در واحد سطح در دنیا 1900 کیلوگرم در هکتار بوده است. میانگین عملکرد در اروپا (بدون روسیه 3170- 2820 کیلوگرم هکتار است. آلمان 4500، فرانسه 3900، ایرلند 5900، اسپانیا 4300، آمریکا 2250 و کانادا 1900 کیلوگرم در هکتار است.
Avena sativa L
1-5- اهمیت :
یولاف یکی از مهمترین علوفه های متراکم می باشد کمتر به طور مستقیم در تغذیه انسان وارد شده است. دانه های یولاف دارای اهمیت ویژه ای در تغذیه اسب دارند، زیرا باعث افزایش تحرک و قدرت کار می گردد و از این نظر مهمترین غله برای تغذیه اسب است.
یولاف به عنوان یک منبع غذایی در تغذیه گاوهای شیری، دامهای پرواری و طیور نیز مورد استفاده قرار می گیرد ولی در هنگام تغذیه باید دقت گردد که مصرف آن بیش از اندازه نباشد زیرا مصرف زیاد آن ایجاد اختلال در دستگاه گوارش حیوان می کند. بدین جهت است که آن را معمولاً در مخلوط با سایر مواد علوفه ای مصرف می کنند. یولاف در تغذیه دام به صورتهای مختلف (دانه، علوفه سبز، خشک و کاه) به مصرف می رسد. کاه یولاف دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است (معادل ارزش غذایی یک علوفه درجه دو).
یولاف را می توان به تنهایی یا به صورت مخلوط با بقولات یکساله برای تهیه علوفه سبز یا خشک کشت نمود. در بعضی مواقع از یولاف برای مرتع و سیلو نیز استفاده می گردد. دانه های یولاف (آرد) در جیره غذایی کودکان و کهنسالان مبتلا به بیماری قند (دیابت) نیز قرار می گیرد. ارزش غذایی و قابلیت هضم دانهی یولاف به دلیل داشتن مواد پروتئینی، مواد چربی، ویتامین E و B و سایر مواد بسیار بالا است.(جدول 8-2).
2-5- تاریخچه :
مبداء اولیه یولاف هنوز به طور یقین مشخس نشده است. بنا به عقیده واویلوف مبداء یولاف اروپا، قفقاز و چین می باشد اما باید توجه داشت که در زمان پادشاهی روم قدیم زراعت یولاف جهت استفاده دانه آن در تغذیه انسان صورت می گرفته است.
3-5- ترکیبات شیمیایی دانه :
با توجه به جدول 8-2 ملاحظه می شود که دانه یولاف از نظر ترکیبات شیمیائی در خیلی موارد حتی نسبت به گندم هم برتری دارد که خود باعث شده است آرد یولاف غالباً مخلوط با آرد گندم، به صورت نان در دسترس مردم قرار گیرد.
4-5- ویژگیهای گیاهشناسی :
جوانه زدن در دانه یولاف مثل دانه جو می باشد (شکل 1-5)، و در هنگام رویش یولاف تولید 3 عدد ریشه اولیه می نماید. دانه های بزرگتر می توانند تعداد بیشتری ریشه اولیه تولید نمایند. دانه یولاف برای جوانه زنی حدود 60% وزن خود آب جذب می نماید.
سیستم ریشه ای در یولاف بسیار توسعه یافته و عمیق می باشد (شکل 2-5). سیستم ریشه ای یولاف در مقایسه با سایر غلات مانند گندم، چاودار و جو گسترده و انبوه تر است. وزن ریشه های یولاف حدوداً 40% بیشتر از ریشه های جو می باشد.
ریشه های یولاف قدرت بالایی در حل مواد غذایی خاک دارند. شدت تنفسی ریشه های یولاف شدیدتر از گندم و چاودار می باشد و مقادیر بسیار زیادی دی اکسیدکربن آزاد می نمایند و باعث بالا رفتن قدرت حلالیت آب می گردد. این کیفیت باعث می گردد که از یولاف نتایج خوبی در اراضی حاصلخیز به دست آید. ساقه یولاف نسبت به ورس حساس است. طول سابقه 150تا 60 سانتیمتر می باشد. ساقه یولاف همانند ساقه سایر غلات توخالی و بندبند است. تعداد پنجه ها در یولاف کمتر از سایر غلات می باشد (5-2عدد). برگ یولاف صاف و کشیده می باشد. برگ یولاف فاقد گوشوارک می باشد که بدین طریق می توان برگ آنرا از سایر غلات (گندم ـ جو و چاودار) تشخیص داد (شکل 18-1).
گل آذین یولاف پانیکل است (شکل 3-5) و دارای 9-3 انشعاب جانبی می باشد. هر سنبلچه از 3-2 گل تشکیل شده که به وسیله گلوم بزرگی احاطه شده است (سومین گل غالباً نازا میماند)، گلومها نامتساوی و گلوم پائینی بزرگتر است، گل دادن از قسمت بالایی گل آذین به طرف پایین و از طرف رأس انشعابات به طرف محور پانیکل شروع می گردد. مدت زمان گل دادن یک سنبلچه 2-1 روز، یک پانیکل 7-6 روز و یک گیاه کامل (تمام پنجه ها) در مدت 12-10 روز می باشد. یولاف گیاهی است اتوگام، در بعضی مواقع آلوگامی نیز دیده می شود. آلوگامی در یولاف تا 28/4% دیده شده. میوه در موقع رسیدن به وسیله پالئا پوشیده است. مقدار پالئا 50 تا 20 درصد وزن دانه ها می باشد. طول دانه یولاف پوشیده 18 میلیمتر و طول دانه بدون پالئا بین 11-5 میلیمتر متغیر است. وزن هزار دانه یولاف بین 32 تا 24 گرم است. وزن هکتولیتر آن بین 60 تا 36 کیلوگرم است.
5-5- سطح زیر کشت :
سطح زیر کشت یولاف در سال 1990 در دنیا حدود 22 میلیون هکتار بوده است. کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت را دارا می باشند عبارتند از : شوروی سابق 15 میلیون هکتار، ایالات متحده آمریکا 4/2 میلیون هکتار و اروپا 7/3 میلیون هکتار (لهستان 800هزار، دانمارک 450هزار، آلمان 550هزار، فرانسه 220 هزار و فنلاند 450هزار هکتار...).
6-5- طبقه بندی یولاف :
یولاف متعلق به جنس Avena می باشد. این جنس شامل گونه های زراعی و وحشی است. مهمترین گونه زراعی آن Avena sativa L, است که در تمام نقاط دنیا گسترش دارد. از نظر تعداد کروموزم همانند گندم به صورت دیپلوئید، تتراپلوئید و هگزاپلوئید (به ترتیب (2n = 42, 2n = 28, 2n = 14 وجود دارد. گونه های زراعی آن بیش از A.nuda A.byzantina A.sativa (یولاف لخت) با 42 کروموزم می باشند.
7-5- آب و هوا :
یولاف گیاهی است ویژه آب و هوای سرد و مرطوب و نسبت به گرما نیاز متوسطی دارد. در دماهای 2-3˚C شروع به جوانه زدن می کند. بهترین درجه حرارت جهت جوانه زدن یولاف 10-11˚C است. مرحله جوانه زدن (رویش) در یولاف طولانی تر از گندم و جو می باشد، و در درجات حرارت 10-11˚C جوانه زنی آنها سریعتر انجام می گیرد. گیاهان جوان در یک زمان کوتاه نسبت به درجات حرارت-8˚C تا -6˚C مقاومت دارند. هرچه گیاه رشد بیشتری می کند مقاومت آن به سرما کاهش می یابد. در مراحل رشد سریع گیاه، همچنین در مراحل گل دادن و تلقیح مناسب ترین درجه حرارت 15-18˚C می باشد (درجه حرارت بسیار پایین و بالا تأثیر منفی در این مرحله خواهد داشت). گرمای 38-40˚C قبل از مرحله رسیدن ایجاد باد زدگی در گیاه، و چروکیدگی دانه ها می کند. در چنین دمایی تولید کاهش پیدا کرده و کیفیت آن پایین می آید. یولاف برای رشد و نمو نیاز به روزهای طولانی دارد و از این نظر گیاه روز بلند محسوب می گردد. یولاف تا ارتفاع 1400 متری از سطح دریا رشد و نمو کرده و تولید محصول می نماید. طول دوره زندگی یولاف 120-90 روز و در انواع دیر رس تا 150 روز می باشد. یولاف نسبت به رطوبت نیاز بالایی دارد. یولاف برای تولید یک واحد ساده خشک نیاز به 600- 400 واحد آب دارد. نیاز آبی یولاف بیشتر از سایر غلات مانند گندم، جو و چاودار می باشد؛ یعنی در مرحله سنبه رفتن تا پر شدن دانه ها نیاز شدید به آب دارد. نیاز آبی یولاف در طول مرحله رشد و نمو 10-6 هزار متر مکعب در هکتار است.
8-5- خاک مورد نیاز :
به دلیل سیستم بسیار توسعه یافته، ریشه و قدرت بالای آن در استفاده از حاصلخیزی طبیعی خاک در مقایسه با سایر غلات نسبت به خاک، سازگار می باشد و میتوان آنرا بر روی تیپ های مختلف خاک کشت کرد. یولاف اسیدی بودن (pH = 5-6) خاک را به خوبی تحمل می کند، و اراضی لومی مناسبترین خاک برای آن است. اراضی رسی سنگین و زهکشی نشده مناسب برای کاشت یولاف نمی باشد و در این نوع اراضی یولاف و رس می کند.
9-5- تناوب زراعی :
یولاف بعد از بقولات که زمین را غنی از ازت باقی می گذارد عملکرد بسیار خوبی خواهد داشت. همچنین بعد از گیاهان و جینی که مقدار زیادی کود دریافت کرده اند، عملکرد یولاف بسیار بالا خواهد بود. یولاف از مواد غذایی باقی مانده گیاهان قبلی در خاک به خوبی استفاده می کند و بعد از ذرت و آفتابگردان عملکرد خوبی دارد. در صورتی که در ذرت علف کش آترازین مصرف شده باشد باید از کشت یولاف حداقل به مدت 2 سال بعد از ذرت اجتناب نمود. یولاف کشتهای ممتد را به دلیل خستگی خاک تحمل نمی کند و عملکرد آن پائین خواهد بود. بعد از چغندر قند عملکرد یولاف به دلیل نماتد پایین خواهد بود. یولاف نیز پیش از کشت مناسبی برای گیاهان بهاره مخصوصاً گیاهان وجینی به استثناء چغندر قند است.
10-5- کود :
یولاف مقادیر بسیار بالایی از مواد غذایی به ویژه ازت و پتاس را مصرف می کند. واکنش یولاف نسبت به فسفر و پتاس کمتر از ازت می باشد. اهمیت کودهای فسفره و پتاس برای یولاف کمتر از ازت خواهد بود. در صورتی که کودهای فسفره و پتاس بدون ازت پخش گردند، افزایشهای تولید کم، و غیراقتصادی است.
مصرف پتاس در زراعت یولاف تأثیر مثبتی بر روی تولید دانه و کاه خواهد داشت.
مقدار کود ازته مورد نیاز آن در انواع بهاره و پائیزه، نسبت به نوع تناوب و حاصلخیزی خاک متفاوت است. مقدار کود ازته مورد نیازبین 70 تا 30 کیلوگرم در هکتار است. مقدار فسفر مورد نیاز یولاف 70 تا 40 کیلوگرم در هکتار بسته به حاصلخیزی خاک از فسفر می باشد.
11-5- تهیه زمین :
تهیه زمین یولاف تقریباً شبیه گندم و جو می باشد. بستر بذر باید خوب و نرم تهیه شده باشد، زیرا یولاف نسبت به سایر غلات در عمق کمتری کشت می گردد.
12-5- شرایط انتخاب بذر :
دانه ها در یولاف از نظر وزن و اندازه یکسان نمی باشند. وزن دومین دانه در سنبچله 70% و وزن سومین دانه در صورت تشکیل 60-55% وزن دانه ایست که در قسمت پایین سنبچله تشکیل می گردد.
دانه های بزرگ مناسب کشت می باشند. زیرا دارای انرژی بالایی برای جوانه زدن هستند و عملکرد زیادی خواهند داشت. بذور برای کاشت باید دارای حداقل 97% درجه خلوص و 85% قدرت جوانه زدن را داشته باشند. بذور باید مقاوم به ورس، مقاوم به آفات و بیماریهای مختلف، و مقاوم به ریزش دانه باشند.
13-5- کاشت :
یولاف بهاره را باید در بهار هرچه زودتر که ممکن است کشت نمود. کاشت خیلی زود موجب می گردد که یولاف برای جوانه زدن به خوبی از رطوبت خاک استفاده نماید و گیاهان جوان در درجات حرارت پایین رشد بسیار خوبی داشته باشند : تأخیر در کاشت موجب کاهش تولید خواهد گردید زیرا پنجه تولید نشده است. یولاف پاییزه به دلیل اینکه در مقابل سرما حساس تر از گندم و جو می باشند، باید قبل از آنها کشت گردد. یولاف پاییزه برای اینکه بتواند در مقابل سرمای زمستان مقاوم باشد باید موقعی کاشته شود که در هنگام شروع زمستان پنجه و ریشه کافی تولید کرده باشد. کاشت معمولاً از اواسط شهریور به بعد، صورت می گیرد. هرچه تاریخ کاشت در پاییز دیر صورت پذیرد جوانه زنی و سبز کردن به تأخیر می افتد، و مقاومت آن نسبت به یخبندان و سرما کاهش می یابد و عملکرد به طور قابل توجهی کاهش پیدا خواهد نمود. فواصل ردیفها در زراعت یولاف مثل گندم و جو 15-12 سانتیمتر می باشد. میزان تراکم 550- 450 دانه جوانه زده در یک متر مربع می باشد. میزان بذر مورد نیاز جهت تأمین تراکم مورد نظر 200- 150 کیلوگرم در هکتار است. میزان بذر مرد نیاز جهت 250 بوته در یک مترمربع 100 کیلوگرم در هکتار و برای تراکم 350 بوته در یک متر مربع 130- 120 کیلوگرم در هکتار می باشد. چنانچه شرایط کاشت نامساعد و یا اینکه تاریخ کشت به تعویق بیفتد میزان بذر حدود 20-10 در صد افزایش می یابد.
عمق کاشت بذر یولاف بهاره کمتر از سایر غلات (گندم – جو)و 3-2 سانتیمتر می باشد، زیرا قدرت سوراخ کردن بذر و لایه خاکی که بر روی آن قرار گرفته در یولاف ضعیف تر از گندم و جو می باشد. یولاف پاییزه عمیق تر و در عمق 8-6 سانتیمتر کاشته می گردد.
مهمترین عملیات داشت در زراعت یولاف دفع علفهای هرز و آفات و بیماریها می باشد. علفهای هرز مزارع یولاف مشابه مزارع گندم و جو می باشد.
14-5- برداشت :
همزمانی رسیدن دانه ها در یولاف در مقایسه با سایر غلات کمتر است وخطر ریزش دانه ها در صورتی که برداشت به موقع صورت نگیرد، خیلی زیاد خواهد بود و بنابراین زمان برداشت در ارقام مختلف یولاف باید با دقت مشخص گردد. مناسبترین زمان برداشت موقعی است که دانه ها در نیمه بالایی پانیکل نزدیک به پایان مرحله رسیدن کامل خود باشند.
15-5- تولیدات :
در سال 1990 میانگین عملکرد یولاف در واحد سطح در دنیا 1900 کیلوگرم در هکتار بوده است. میانگین عملکرد در اروپا (بدون روسیه 3170- 2820 کیلوگرم هکتار است. آلمان 4500، فرانسه 3900، ایرلند 5900، اسپانیا 4300، آمریکا 2250 و کانادا 1900 کیلوگرم در هکتار است.
منبع
کتاب:زراعت (غلات) جلد اول
انتشارات دانشگاه شهید چمران
انتشارات دانشگاه شهید چمران
تالیف:
1-دکتر قربان نورمحمدی
2- دکتر سید عطاءاله سیادت
3-دکتر علی کاشانی
1-دکتر قربان نورمحمدی
2- دکتر سید عطاءاله سیادت
3-دکتر علی کاشانی
گرد آورنده:
محمد تمیمی
محمد تمیمی