گنجینه معماری تهران

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
آشنایی با خانه پروفسور عدل- تهران

آشنایی با خانه پروفسور عدل- تهران

خانه پروفسور عدل در سال 1310 در تهران، خیابان ولی‌عصر رو به روی کاخ مرمر ساخته شد.

بر اساس گفته‌های وکیل مالک و همچنین نوع معماری، این خانه توسط یک معمار روسی ساخته شده است.

خانه پروفسور عدل دارای 2700 متر مربع عرصه و حدود 1000 متر مربع زیربنا، شامل یک طبقه ساختمان اعیانی با زیرزمین همراه با آپارتمان سرایدار و سینمای خانگی است.

پلان این خانه از نوع روسی شامل بخش‌های خصوصی، پذیرایی، محل بیتوته مهمان، مطب، منزل سرایدار، راننده، خدمه، همراه با 3 ورودی است.

سطوح داخلی بنا با اندود گچ ساده است ولی در سقف از گچبری استفاده شده است. همچنین در بخش شرقی بنا از کاشی‌های خشتی منقوش در ازاره دیوار استفاده شده است.

نماهای خارجی این خانه ترکیبی از آجر و گچ سفید بوده و در قسمت رخ بام با گچبری تزئین شده است. این خانه به تملک دولت درآمد و تبدیل به دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامشد.

خانه پروفسور عدل در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگیبا شماره 2081 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.















منبع:سایت مرجع معماری
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
دیدنی های نادیدنی پایتخت +عکس

دیدنی های نادیدنی پایتخت +عکس

دیدنی های نادیدنی پایتخت +عکس





آدم های زیادی هستند که فکر می کنند تهران یک شهر تاریخی نیست یا «دیدنی» کم دارد؛ این یک فهرست 10 تایی از مهمترین دیدنی های شهری در ابعاد یک کشور است.






روزنامه هفت صبح: آدم های زیادی هستند که فکر می کنند تهران یک شهر تاریخی نیست یا «دیدنی» کم دارد؛ این یک فهرست 10 تایی از مهمترین دیدنی های شهری در ابعاد یک کشور است

تهران اندازه یک کشور بزرگ است. هم وسعت دارد و هم جمعیت. آنقدر بزرگ است که خیلی ها که به تهران می آیند در خیابان های آن گم می شوند، نیاز دارند کسی همراهشان باشد یا با دربستی و آژانس به این سو و آن سوی شهر می روند یا حتی نقشه به دست می گیرند تا راه ها و مسیرها را بیابند، آنقدر بزرگ است که کمتر شهروند تهرانی را می توانید بیابید که همه محله های شهر از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب تهران را بلد باشد، آنقدر بزرگ است که گاه راننده های تاکسی و آژانس هم نشانی که شما به آنها می دهید را نمی دانند.

آنقدر بزرگ است که خیلی کم پیش می آید در خیابان آشنا ببینید. به دلیل همین بزرگی خیلی از دیدنی های شهر تهران هستند که به دلیل موقعیت مکانی که دارند و یا به دلیل تبلیغات و شهرت کمتری که دارند کمتر مورد توجه و بازدید بوده اند. در این نوشتار سعی شده است، برخی از نادیده های تهران را معرفی کنیم.

1- کاخ گلستان


کاخ «گلستان» قدیمی ترین کاخ – موزه تهران است که در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در کامبوج در فهرست میراث جهانی این سازمان به ثبت رسید و به این ترتیب عنوان نخستین اثر تاریخی پایتخت ایران را به خود گرفت که در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است.



اگر بخواهید از این کاخ زیبا دیدن کنید می توانید با مترو خود را به میدان 15 خرداد یا میدان ارگ برسانید. هیچ راه دیگری هم ندارید مگر اینکه با خودرو یا اتوبوس به میدانه امام خمینی (توپخانه) بروید و از آنجا تا کاخ پیاده گز کنید. چون خیابان های اطراف کاخ گلستان، همگی پیاده راه شده اند. راه دیگر استفاده از ترامواهایی است که در ابتدای خیابان باب همایون قرار دارد.



شاید جالب باشد اگر بدانید که نخستین سنگ بنای این کاخ که در بخش قدیمی تهران واقع شده، در دوران صفویه گذاشته شد و بخش های اصلی آن در درون حصار قدیمی تهران احداث شد. این کاخ حدود 300 سال پیش توسعه یافت و به عنوان کاخ محل زندگی خانواده پادشاهان قاجار مورد استفاده قرار گرفت و اتفاقات مهمی از تاریخ معاصر ایران در آن به وقوع پیوسته است.

این کاخ شامل هشت ساختمان اصلی است و دارای باغ بسیار زیبایی نیز هست که در حال حاضر از کل مجموعه به عنوان یک موزه استفاده می شود. باغ کاخ گلستان به سبک تلفیقی باغ های ایرانی و اروپایی ساخته شده است.


2- زندان قصر


مجموعه قصر که پیش از این 24 هکتار بود، مجموعه زیبایی را تشکیل می داد که در رأس آن کاخ فتحعلی شاه قاجار خودنمایی می کرد اما زمانی که ناصرالدین شاه روی کارآمد از این مجموعه خوشش نیامدو بیشتر ترجیح می داد در کاخ گلستان روزگار بگذراند. این رضاخان بود که تصمیم گرفت در تهران زندانی رسمی داشته باشد. به همین دلیل نیکولا مارکوف معمار مشهور روسی را به ایران آورد تا طراحی زندان قصر را انجام دهد.




زندان مارکوف دارای 192 اتاق و گنجایش 700 زندانی بود که 96 اتاق آن پنج نفری و بقیه انفرادی بودند. مریضخانه ای هم مشتمل بر شش اتاق شش تخته و 16 اتاق یک تخته به همراه باغ و حمام ساخته شده بود. به این ترتیب یازدهم آذرماه سال 1308 زندان قصر شکل گرفت. اولین قربانی نیز خود سازنده بود. تیمسار درگاهی، رئیس وقت شهربانی که به جرم دعوت رضاخان به یکی از 192 سلول عمومی و انفرادی در جریان افتتاح زندان به حبس محکوم شد.



زندان قصر در سال های اخیر به باغ موزه ای پندآموز تبدیل شده است که بازدیدکنندگان می توانند همه روزه از قسمت های مختلف آن دیدن کنند که با مساحتی بالغ بر 8800 متر مربع از فضاهای متنوعی همچون مرکز اسناد، تصاویر و اشیای تاریخی، نمایشگاه، گالری موسمی، کافه گالری و سالن اجتماعات چند منظوره تشکیل شده است.





3- لهستانی ها در تهران


فرودگاه لهستانی ها در جنگ جهانی دوم در خیابان پیروزی تهران نزدیک ستاد نیروی هوایی که هنوز هم هست، بود. از دیگر آثار حضور لهستانی ها در تهران نیز می توان به گورستان آنها اشاره کرد، گورستانی در محله دولاب در جنوب شهر تهران است که آرامگاه 1892 شهروند لهستانی در آن قرار دارد که همگی در سال 1942 میلادی درگذشته اند.



از این تعداد، 408 قبر متعلق به نظامیان لهستانی در جنگ جهانی دوم است. بیشتر شهروندان لهستانی که در این گورستان دفن شده اند، کسانی بودند که پس از آزادی از اردوگاه های کار اجباری استالین در سیبری و قازقستان، از راه ایران به اروپا باز می گشتند. هیچ یک از نظامیان مدفون در این گورستان در عملیات نظامی کشته نشده اند.

بسیاری از کودکان و زنان لهستانی هم در ایران باقی ماندند، ازدواج کرده و در جامعه میزبان پذیرفته شدند. سفارت لهستان در تهران لیست تمامی شهروندان لهستانی را از آن دوران به هنگام نگه داشته و آمار دقیقی از مهاجرن لهستانی در ایران در دست دارد.


4- موزه سکه


موزه سکه، یکی از موزه های استان تهران است که در ساختمان مرکزی بانک سپه واقع شده است. در این گنجینه سکه های مختلفی از دوران باستان تا عصر حاضر به نمایش گذاشته شده و یکی از کامل ترین مجموعه های سکه در سطح منطقه است. این موزه در خیابان امام خمینی قرار دارد و بازدید از آن رایگان است. این موزه در سال 1342 خورشیدی و با همت تیمسار آق اولی، مدیرعامل وقت بانک سپه تاسیس شد.



بانو شیرین ملک زاده بیانی به عنوان کارشناس سکه مسئول گردآوری این مجموعه در سال های پیش و پس از آن بود و چیدمان و رده بندی سکه های موزه با نظارت مستقیم وی صورت پذیرفت. در این موزه سکه های دوره های گوناگون تاریخ ایران از مسکوکات ایران مرکزی در زمان هخامنشیان تا دوره حاضر به نمایش درآمده است. این مجموعه از نظر نمایش سکه های گوناگون ایران در دوره ساسانیان منحصر به فرد به شمار می رود.

در مجموعه موزه سکه ردیف کامل و جامعی از انواع مسکوکات دوره صفوی نیز موجود است که ضرب شهرهای گوناگون ایران است. همچنین برخی از سکه های خارجی از جمله سکه یادبود بازی های المپیک مونترال کانادا و بازی های آسیایی تهران در سال 1947 میلادی نیز در این موزه به چشم می خورد. از جمله اشیای جانبی در این موزه می توان به برخی از هدایای دریافتی از سوی بانک سپه و همچنین شاهنامه فردوسی به خطر امیر تومان به همراه تفنگ وی که در غائله آذربایجان و مبارزه با روس ها به کار گرفته شده، نام برد.


5- سردر قورخانه

ایستگاه متروی امام خمینی در مکان نخستین کارخانه اسلحه سازی کشور ساخته شده است که به قورخانه نامیده می شود. قورخانه ای که در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد و در سال 1376 با شماره 1912 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.




 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
6- خانه امام جمعه

خانه امام جمعه یکی از زیباترین بناهای قاجاری است که هنوز باقی مانده است. این بنا از بناهای عالی نیمه دوم قرن سیزدهم هجری قمری و محل سکونت امام جمعه تهران بوده است که دارای اتاق ها و تالارهای متعدد است که داخل آنها با گچبری های زیبا تزئین شده است. درهای نفیس، اتاق ها و راهروهای این بنا از نظر دقت و ظرافت در کنده کاری و نجاری چشمگیر است.



این بنای تاریخی در خیابان ناصر خسرو، کوچه امام جمعه شماره 37 قرار گرفته است و به قولی متعلق به داماد ناصرالدین شاه قاجار بوده و در تاریخ 26 آبان 1375 به شماره 1772 در فهرست آثار ملی ثبت شد. این بنا نیز مثل خیلی از بناهای تاریخی دیگر حریم ندارد تا منظره آن حفظ شود به همین دلیل اطراف آن ساختمان های بلند و کوتاه زیادی ساخته شده اند که اغلب به عنوان انبار بازاریان و یا کارگاه از آنها استفاده می شود.



7- پارک شهر


با آنکه این سال ها پارک های زیادی در سطح شهر ساخته شده که نهال های کوچک آن را پر کرده اند اما شاید هیچ پارک داخل شهر به اندازه پارک شهر زیبا نباشد. پارک شهر نخستین پارک تهران با درختان کهن است. این پارک در محدوده خیابان های خیام و شهید فیاض بخش قرار دارد و تاریخ تاسیس آن به سال 1339 بازمی گردد. مساحت این پارک تقریبا 25 هکتار است و هشت در ورودی دارد.



موزه صلح، آکواریوم، استخر، ورزشگاه و کتابخانه از امکانات این پارک است. شاید جالب باشد اگر بدانید که این پارک به جای محله قاجاری سنگلج ساخته شده است. در زمان پهلوی اول تمام خانه های این محله تخلیه و تخریب شد، طرح اولیه این بود که تمام سازمان ها و ادارات دولتی در این محله ساخته شوند اما این طرح اجرا نشد تا اینکه در زمان پهلوی دوم این محله که سال ها متروک و مخروبه بود به پارک بزرگ و سرسبزی به نام پارک شهر تبدیل شد.





8- خانه ناصرالدین میرزا


خانه متعلق به ناصرالدین میرزا پسر مظفرالدین شاه که در سال 1384 با شماره 12214 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته در خیابان ناصر خسرو، خیابان صور اسرافیل، کوچه ناصرالدین میرزا، پلاک 16 قرار دارد.



بعد از به سلطنت رسیدن مظفرالدین شاه و به دنیا آمدن فرزند او شاه قاجار بر حسب علاقه و برای زنده نگه داشتن نام پدر، نام فرزندش را ناصرالدین گذاشت.

ناصرالدین که بعدها پسوند میرزا نیز بدان اضافه شد هرگز نتوانست به تاج و تخت برسد اما فعالیت های بسیار خوبی در فضای حاکم و دربار قاجار انجام داد. او این بنا را بین سال های 1280 الی 1285 خورشیدی در بخش شمالی محدوده ارگ سلطنتی و انتهای خیابان در اندرون و شرق سر در الماسیه ساخت. این بنا از نادرترین اشکال معماری مسکونی قاجار با سبک و سیاق متفاوت است و شکل ویژه قرارگیری دو بخش سازه ای همچون شاه نشین و خدمه نشین در مقابل هم بدون هیچ پیوند ساختمانی در حیاط و در عمارات اعیانی کم نظیر است.

غالب نماهایی که مخصوص سلاطین و رجال و شاهزادگان قاجار ساخته شده، دارای حیاط مرکزی و فضایی در اطراف است که این بنا از این امر مستثنا است. همچنین نبود زیرزمین در ساختمان اصلی این بنا نیز از دیگر شاخصه های منحصر به فرد این اثر تاریخی است.



9- خانه پهلوی اول


پیش از آنکه رضاخان میرپنج به سلطنت برسد در خانه ای نرسیده به میدان حسن آباد زندگی می کرد. خیابان سادات شریف (نعمتی) شماره 46. این خانه با سبک معماری قاجار در سال 1383 با شماره 11201 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.





10- موزه صبا


موزه صبا، یکی از موزه های استان تهران و خانه استان ابوالحسن صبا، استاد برجسته موسیقی ایرانی است که براساس وصیت او در 29 آبان 1353، توسط دانشکده هنرهای زیبا به موزه تبدیل شد.



موزه صبا در اواسط خیابان ظهیرالاسلام تهران در کوچه صبا قرار دارد این مجموعه کوچک و محقر در حال حاضر توسط دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اداره می شود هر چند این موزه را می توان یک موزه متروک نام گذاری کرد که در بسیاری از روزها حتی یک بازدیدکننده نیز ندارد روزهای بازدید از موزه شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 صبح الی 14 است.



این موزه به دو بخش تقسیم می شود: بخش اول شامل سازها، لوازم شخصی و آثار استاد صبا است و بخش دوم مربوط به کارهای دستی همسر استاد صبا است که شامل مجموعه تندیس های مومی و لباس های محلی و سنتی ایران قدیم است.
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
آشنایی با خانه قوام الدوله - تهران

آشنایی با خانه قوام الدوله - تهران

خانه قوام الدوله در تهران خیابان امیرکبیر، حد فاصل چهارراه سرچشمه و سه راه امین حضور، کوچه میرزا محمد وزیر قرار دارد.
این بنای زیبا که در سال 1253 قمری در زمان محمدشاه ساخته شد، متعلق به یکی از صاحب منصبان دوره قاجار به نام میرزا محمد قوام الدوله آشتیانی می‌باشد.
این خانه تاریخی از جاذبه‌های شهر تهران است که در سال‌های قبل از انقلاب توسط انجمن آثار ملی خریداری و به سازمان ملی حفاظت آثار باستانی واگذار شد و این سازمان آن را مرمت کرد.
قسمتی از بنا در تعریض کوچه میرزا محمود وزیر از بین‌رفته که به احتمال زیاد متصل‌کننده اندرونی و بیرونی به یکدیگر بوده است‌.
همچنین‌، تبدیل ایوان تابستانی به تالار آینه کاری از دیگر تغییرات بنا است که پس از توسعه ارتباط ایرانیان با کشورهای اروپایی صورت گرفته است‌.
از خصوصیات این بنا باید به نظم و تقارنی اشاره کرد که با آجر و چوب در نمای ساختمان به وجود آمده است‌. وجود 7 دری در این بنا از جمله مهم‌ترین عوامل زیبایی آن محسوب می‌شود. 7 دری جزو عنصرهای معماری ایرانی‌اسلامی است‌. در حیاط بیرونی یک حوض و چند باغچه تعبیه شده است.
قرینه این حیاط نیز حیاط دیگری است که حیاط اندرونی محسوب می‌شود و دارای باغچه و حوض است‌. این دو حیاط با چند راهرو به هم‌دیگر مرتبط می‌شوند. از ویژگی‌های دیگر وجود دو بادگیر و یک شیروانی در بام بنا است که انسان را برای رفتن به طبقات بالا بر می‌انگیزد. این دو بادگیر قرینه هم هستند.
در این بنا نمای بادگیر از آجر تهیه شده است و تزیینات قسمت فوقانی هر شیار دارای ارسی و آینه است که این عامل هماهنگی کامل بین تزیینات نقاط مختلف بنا را نشان می‌دهد. این هماهنگی در کار معماری و هنر ایران از بزرگ‌ترین تا ظریف‌ترین عناصر را شامل می‌شود.
ورود به قسمت داخل بنا از حیاط بیرونی و درونی و از طریق دو راه پله انجام می‌شود. طبقه‌اول متشکل از 2 تالار بزرگ به نام‌های آینه و تبنی یا سفره‌خانه و 2 راهرو و 3 اتاق کوچک است‌. طبقه دوم نیز متشکل از 2 راهرو و 6 اتاق است که یک راهرو و 3 اتاق در ضلع غربی و یک راهرو و 3 اتاق دیگر در ضلع شرقی بنا شده است‌. زیر زمین ساختمان در قسمت زیرین تالار آینه و تبنی قرار گرفته که تنها از حیاط اندرونی می‌توان به آن وارد شد.
اتاق یا تالار آینه این مجموعه که در طبقه هم‌کف و در قسمت شمالی خانه قرار دارد و از دیگر اتاق‌های جانبی بزرگ‌تر است‌، مخصوص پذیرایی از میهمانان و سیاست‌مداران وقت بوده است‌، و از بخش اندرونی خانه مجزا است‌. تزیینات این تالار به دلیل رفت و آمد رجال کشورهای غربی‌، از الگوهای غربی پیروی کرده‌است‌. تصاویر زنان فرنگی به‌صورت کارت پستال در میان آینه‌کاری‌ها و موتیف‌های گچ‌بری نشان‌دهنده این مطلب است.
در این اتاق سه ارسی‌، 7 پنجره ارسی‌، 3 در چوبی و 4 طاقچه وجود دارد. ارسی‌های اتاق دارای گره‌های کنده‌کاری شده و تزیینات چوبی ظریف و شیشه‌های رنگی است که روی آن‌ها توسط هنرمندان نقاشی شده‌است‌.
تالار دیگر بنا تالار تبنی یا سفره‌خانه است که در ضلع جنوبی واقع است و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و آفتاب‌گیر بودن آن‌، به زمستان‌نشین موسوم است‌. در قسمت شمالی تالار تبنی یک فرو رفتگی وجود دارد که شاه‌نشین اتاق محسوب می‌شود.
در تالار آینه و تالار سفره‌خانه‌، 7 ارسی جنوبی و 7 ارسی شمالی به صورت پنجره هستند و 3 ارسی میان تالار به صورت در کاربرد دارند.
در طبقه اول و دوم‌، در دو طرف تالار آینه و سفره‌خانه در طرف شمال دو اتاق و یک دهلیز قرار دارد. اتاق‌های جانبی واقع در طبقه هم‌کف‌، در ضلع شمالی کوچک‌تر از اتاق‌های مشابه در طبقه فوقانی است.
اتاق‌ها دارای درهایی به عرض ۶۰ سانتی‌متر است که یکی از این درها به راهرو و دیگری به دهلیز میان دو اتاق باز می‌شود. این دهلیز تنها وسیله ارتباطی بین دو اتاق شمالی و جنوبی محسوب می‌شود.
مجموع اتاق‌ها در کل ساختمان 8 عدد و 4 دهلیز است که همگی تنها به راهروهای کنار خود راه دارند. تزیینات این اتاق‌ها به طور کامل مشابه یک‌دیگر و همه اتاق‌ها دارای پنجره‌های ارسی هستند.
دیوارها دارای گچ‌بری و نقاشی از گیاهان تزیینی و اسلیمی است. بیش‌تر قسمت‌های این اتاق را فرورفتگی‌هایی در دیوار تشکیل داده است که به مانند طاقچه عمل می‌کنند.
وقتی این ساختمان تحت نظر سازمان حفاظت آثار باستانی درآمد، چند اتاق‌، آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی در ضلع شرقی حیاط بیرونی به آن‌ها افزوده شد که البته قسمت نوساز با بافت قدیمی خانه‌، از قبیل در و پنجره‌، تزیینات شومینه و گچ‌بری و نمای خارجی به طورکلی مطابقت می‌کند، به طوری‌که تشخیص آن دشوار است.
خانه قوام الدوله در سال 1377 با شماره 2024 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.













منبع: architects.ir
 
  • Like
واکنش ها: mpb

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
آشنایی با خانه تاریخی سردار اسعد بختیاری - تهران

آشنایی با خانه تاریخی سردار اسعد بختیاری - تهران

خانه تاریخی سردار اسعد، تنها بنای باقیمانده از مجموعه تاریخی و معروف باغ ایلخانی دوره ناصری و یکی از زیباترین یادگارهای تاریخی شهر تهران است.



این خانه به عنوان یکی از زیباترین خانه‌های مسکونی تهران در سال 1291 شمسی به هزینه جعفر قلی خان بختیاری (سردار اسعد سوم)، در ضلع شمال غربی میدان توپخانه در کوچه باغ ایلخانی که بعدها خیابان علاء الدوله نام گرفت، ساخته شد.

باغ ایلخانی در قسمت غربی خیابان فردوسی یا علاء الدوله سابق شامل مجموعه بزرگی از کوچه میرشکار فعلی تا خیابان جمهوری بوده است که در حال حاضر از این باغ وسیع، تنها قسمت‌های کوچکی به صورت فضای سبز در محوطه بانک ملی شعبه مرکزی باقی مانده است.

این بنای تاریخی در محوطه بانک ملی در خیابان فردوسی شهر تهرانقرار دارد و به عنوان باشگاه بانک از آن استفاده می‌شود.
این باغ در اوایل قرن بیستم جهت ایجاد بانک ملی ایران توسط دولت به تملک بانک ملی درآمد.

بانک ملی موزه خصوصی خود را در این خانه دایر کرد و مجوزی هم برای بازدید علاقمندان از آن مجموعه نمی‌دهد. این بنا نمودی از ذوق و هنر معماری اواخر دوره قاجاریه است.
کوچه باغ ایلخانی با کف سنگ فرش و کناره‌های درخت‌کاری شده محل سکونت بسیاری از درباریان قاجار و سفرای خارجی بود. بعد از تغییراتی که در اجرای طرح توسعه شهری مبتنی بر استقرار نظام مدنی که بین سال‌های 1299 تا 1320 شکل گرفت خیابان علاء الدوله به خیابان فردوسی تغییر نام یافت.

طی ساخت و سازهایی که در سال 1307 در خیابان فردوسی انجام گرفت، بنای صندوق پس‌انداز ملی و دیگر بناهای ادارات مرکزی بانک ملی ساخته شد.

خانه سردار اسعد بختیاری هم که در داخل این مجموعه قرار داشت، توسط بانک ملی ایران خریداری و مورد استفاده‌های گوناگونی از جمله دایره فلاحت و کشاورزی، باشگاه ورزشی، محل پذیرایی از میهمانان، کتابخانه و ... قرار گرفت تا اینکه بانک ملی بر آن شد با به نمایش گذاشتن پیشکش‌ها و هدایای نفیسی که از بانک‌های سراسر جهان به بانک ملی ایران فرستاده شده است، این بنا را به موزه بانک ملی ایران تغییر کاربری دهد.

اما موزه بانک ملی، نه برای استفاده عام که موزه‌ای خصوصی شد که تنها میهمانان بانک ملی امکان بازدید از آن را دارند.


منبع: architects.ir
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
آشنایی با خانه تاریخی مشیرالدوله پیرنیا- تهران

آشنایی با خانه تاریخی مشیرالدوله پیرنیا- تهران

خانه مشیرالدوله پیرنیا ، خانه پیرنیا خانه ای است که تاریخ ایران باستان در آن نگاشته شده ، خانه پیرنیا خانه ای است که رضا خان در آن زانو زده ، خانه مشیر الدوله پیرنیا خانه ای است که در شربت خانه اش تست صدا از خوانندگان برنامه گلها گرفته می شد ، خانه ای که در آن نظامنامهٔ حق ویزا و سایر تصدیقات اتباع ایرانی خارج از کشور و حقوق بین‌الملل نگارش شده خانه مشیرالدوله پیرنیا ،خانه ای که ترجمهٔ قوانین ملل دیگر در تهیهٔ نظامنامهٔ انتخابات و قانون اساسی دوران مشروطه انجام شده است و …



خانه مشیرالدوله پیرنیا آدرس استان تهران ، شهر تهران ، خیابان لاله زار (نو) ، خیابان پیرنیا ، شماره ۹ (قدیم ۴۲۳)
شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران : ۱۸۹۹ تاریخ ثبت ۱۳۷۶/۰۵/۱۱ ه خورشیدی
مختصات جغرافیایی ، آب و هوا ، نقشه خانه مشیرالدوله پیرنیا و … :
ارتفاع از سطح دریا : ۱۱۸۱ متر

پیرامون نام (وجه تسمیه) : با توجه با اینکه در این خانه خاندان حسن پیرنیا در آن اسکان داشته اند به آن پیرنیا گفته می شود و البته حسن پیرنیا ملقب به «مشیرالدوله» بوده و به همین شوند به آن مشیرالدوله نیز می گویند.
.
.
دوران و بانی اثر : دوران قاجار و به دستور حسن مشیرالدوله پیرنیا با معماری نیکلای مارکوف روسی (گرجی تبار) !


پلکان ورودی خانه مشیرالدوله پیرنیا که در بالا مزین شده است به تصاویر میرزا نصرالله خان پیرنیا پدر در چپ و حسن پیرنیا مشیرالدوله در راست

نکته اول: می گویند ؛

حسن پیرنیا دانش آموخته روسیه بود و مارکوف روسی را برای ساخت این بنا مامور کرد ، اما با توجه به سال ساخت بنای عمارت مشیرالدوله در سال ۱۲۸۵ و ورود مارکوف به ایران در سال ۱۳۰۰ موضوع معماری ایشان کمی غیر واقعی است و نکته دیگر آنکه مارکوف نیز از وابستگان رضا خان بود و کدورت فی مابین مشیرالدوله حسن پیرنیا و رضاخان ، بعید است مارکوف از مشیرالدوله پیرنیا دستور بگیرد و نکته بعد آنکه ، فکر می کنم اشتباه به دلیل آن است که مدرسه ژاندارک در کنار خانه پیرنیا ، چون کار آقای مارکوف بوده ، به احتمال فراوان برخی اشتباها تصورشان بر این است که این خانه را هم مارکوف بنا کرده که صد درصد اشتباه است.



ساختمان الحاقی خانه مشیرالدوله پیرنیا در شمال شرقی عمارت


امکان بازدید :
به علت اینکه ساختمان در اختیار دانشگاه علوم پزشکی و به عنوان موسسه مطالعات تاریخ پزشکی ، طب اسلامی و مکمل قرار دارد ، امکان بازدید در صورت تایید وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی امکان پذیر است.

پیشینه و معماری خانه مشیرالدوله پیرنیا :



نقشه و پلان نمای جنوبی خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان کلی خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان زیرزمین خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان طبقه همکف خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان طبقه دوم خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان خانه مشیرالدوله پیرنیا برش A_A

نقشه و پلان خانه مشیرالدوله پیرنیا برش B-b

نقشه و پلان غربی خانه مشیرالدوله پیرنیا

نقشه و پلان نمای ورودی و شمالی خانه مشیرالدوله پیرنیا





عمارت خانه مشیرالدوله پیرنیا با یک شیوة تلفیقى دلپذیر از معمارى ایرانى‌ و فرنگى در دو طبقه و یک زیرزمین بنا شده است ، زیرزمین تقریبا یک متر و بیست سانتی متر از سطح زمین پایین‌تر است. در آنجا، سفره‌خانه، چایخانه، کتابخانة قدیمى مرحوم‌ مشیرالدوله، اتاق نشیمن مرحوم داود پیرنیا، چند اتاق استراحت و انبار بزرگ وسایل‌ خانه قرار داشت. قسمتی از زیرزمین خانه مشیرالدوله پیرنیا به نام چایخانه (شربت خانه ، شراب خانه) مزین به کاشی های خشتی بزرگی منقوش به شخصیتهای اساطیری و تاریخی است که تنها قسمت کاشی کاری شده ساختمان همین قسمت است.

نکته دوم: برنامه گلها و تست صدای خوانندگان در همین اتاق توسط داوود پیرنیا و چایخانه اجرا شده است. البته بعدها داوود پیرنیا از این عمارت به خانه ای در باغ صبا و بعد میدان ارک نقل مکان کرد و عمارت در اختیار دیگر برادرانش مهدی و ولی الله پیرنیا قرار گرفت (اسناد خانه که به نام این دو برادر است هنوز موجود است) البته در حال حاضر این شراب خانه درمانگاه است.



نکته سوم: زیرزمین خانه مشیرالدوله پیرنیا جهت فصول گرم سال است و در خانه مشیرالدوله پیرنیا بالابر و یا آسانسوری تعبیه شده تا از زیرزمین و مطبخ ، غذاها و … به طبقات برسانند.


طبقه همکف و در شمال شرق آن ، آشپزخانه و اقامتگاه خدمه بود. دفتر کار مشیرالدوله در سمت راست ساختمان و در طبقة نخست قرار داشت. اتاقى‌ بود وسیع که در دو سوى آن قفسه‌هاى کتاب‌هاى مرجع وى را چیده بودند و میز کارش‌ در انتهاى سمت شمالى اتاق بود. بالاى سر او، عکس بزرگى از مرحوم میرزا نصرالله‌ خان مشیرالدوله (پدر) محاط در قابى بسیار نفیس و در یکى از دیگر عکس‌هاى اتاق، عکس‌ خود او به همراه نمایندگان ایران در صحن مجمع ملل متفق (ژنو) دیده مى‌شد. روى میز کار، چند قاب عکس خانوادگى به‌ویژه عکس پسر ارشدش داود خودنمایى مى‌کرد.



ووردی اصلی عمارت از شمال است ، پس از گذر از حوضی که روبروی درب قرار داشته و در حال حاضر در آن زرشک وحشی کشت شده !! وقتی از پله ها وارد می شوید به صحن اصلی که پلکانی دوطرفه در میان آن است را می بینید ، پلکانی بزرگ در صحنی ۱۰۰ متری (خوش آمدگویی به مهمان در این صحن انجام می شده است)



پلکان زیبای خانه مشیرالدوله پیرنیا
در جنوب صحن راهرویی طویل از شرق به غرب وجود دارد که از میان به حیاط و از دو طرف راه به زیرزمین دارد. کف پوش طبقه اول خانه مشیرالدوله پیرنیا از تیرریزی چوبی و تخته کوبی بنا شده .


راهرو طبقه همکف خانه مشیرالدوله پیرنیا
طبقه اول خانه مشیرالدوله پیرنیا مختص ساکنان خانه و طبقه دوم برای پذیرایی از مهمانان بوده ، در طبقه دوم تالار بزرگی به مساحت ۸۰ متر و به قرینه فضای راه پله در بخش جنوبی قرار گرفته و در طرفین این تالار در شرق و غرب اتاقها قرار دارند. در حایط جنوبی حوضی سنگی هنور پابرجاست و البته درب ورودی خانه مشیرالدوله پیرنیا در حال حاضر از همین قسمت جنوبی است.



تالار پلکان طبقه دوم خانه مشیرالدوله پیرنیا از نمای شمال
سقف طبقه دوم خانه مشیرالدوله پیرنیا به جهت وسعت دهانه و فضاها (پلکان وسیع) از خرپای چوبی استفاده شده ، این خرپا در نوع خود از اولین نمونه های ایجاد پوشش برای دهانه های باز در ایران با استفاده از مسالح سبک هستند.



تالار پلکان طبقه دوم خانه مشیرالدوله پیرنیا از نمای جنوب
مصالح بکار رفته در بنای خانه مشیرالدوله پیرنیا ، آجر با ملات گل و آهک و گچ بوده و دیوارهای باربر در تمامی طبقات بارهای فشاری ساختمان را متحمل می شوند. دربها از چوب راش و چوب سقفها از درختان سوزنی ساخته شده است.


نکته چهارم: در هر یک از اتاقها و تالارهای خانه مشیرالدوله پیرنیا شومینه های گچبری شده با فرنگی کاری زیبا که هر کدام شکل خاص خود را دارد ، قابل مشاهد است.


حسن مشیرالدوله پیرنیا درسال ۱۳۱۴ ه خورشیدی خانه وباغ هایش را به همسرش «شکوه عظمی» بخشید.

شکوه عظمی معروف به فاطمه خانوم به دو دلیل وصیت کرد که خانه مشیرالدوله پیرنیا پس از مرگش به بیمارستان یا زایشگاهی به نام فاطمه (ع) تغییر کاربری دهد ا؛ اول آنکه دخترش هما در سن ۱۸ سالگی به در زایمان مرحوم شد و دوم آنکه پسر آخرش احمد ابوالقاسم پزشک بود و شکوه عظمی علاقه شدیدی به فرزند آخرش داشت به همین دلیل چنین وصیتی نمود اما …!



آجر کاری زیبای خانه مشیرالدوله پیرنیا

این خانه در سال ۱۳۵۰ تخلیه و متروک شد و سپس در ۱۳۵۸ توسط مهدی و ولی الله پیرنیا به وزارت بهداشت و بیمارستان فرح پهلوی (شهید اکبرآبادی فعلی) واگذار اما اسناد به نام پژوهشگاه علوم انسانی ثبت شد و سپس وزارت آموزش و در نهایت دانشگاه علوم پزشکی و قرار بر این شد بشود مرکز مطالعات تاریخ پزشکی که درنهایت شد «موسسه مطالعات تاریخ پزشکی ، طب اسلامی و مکمل» به سرپرستی دکتر سید اشرف الدین گوشه گیر …

ساخت مجتمع تجاری در شمال خانه مشیرالدوله پیرنیا:
در سال ۱۳۸۶ گودبرداری بخش شمالی خانه مشیرالدوله پیرنیا شروع شد این گودبرداری باعث ترک بخشی از دیوار و سقف شد که متاسفانه هنوز هم این ترکها مرمت نشده است .



عکس هوایی خانه مشیرالدوله پیرنیا و گودبرداری غیر اصولی در سال ۱۳۸۶
نکته پنجم : ورودی خانه مشیرالدوله پیرنیا از شمال بود و با ساختن مجتمع تجاری حریم آن شکسته شد ، البته پس از ساخت ۳ متر کاهش ارتفاع برای مجمتع تجاری در نظر می گیرند.
نکته ششم : جرثقیل ساخت مجتمع در اسفند ماه سقوط کرد و یک نفر را کشت ، حال اگر این جرثقیل بر روی عمارت سقوط کرده بود …!نکته هفتم : قسمتهای از سریال دایی جان ناپلئون ناصر تقوایی ، قسمتهایی از سریال هزاردستان مرحوم علی حاتمی ، فیلم کاسه های سفالی کمال تبریزی و چندین فیلم دیگر در این عمارت فیلم برداری شده است.

منبع :safarnevis.com
 
آخرین ویرایش:

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
شناسایی تاریخ دیوانه خانه یا دارالمجانین در تهران

شناسایی تاریخ دیوانه خانه یا دارالمجانین در تهران

تیمارستان در ایران سابقه چندان طولانی ندارد و احتمالا از دوران سلطنت ناصرالدین شاه محلی را به نام دارالمجانین در نظر گرفتند.


تیمارستان در ایران سابقه چندان طولانی ندارد و احتمالا از دوران سلطنت ناصرالدین شاه محلی را به نام دارالمجانین در نظر گرفتند و بیماران روانی را با وسایل ابتدایی و ناقص و تقریبا به صورت فراموش شده در آنجا ماوا دادند. با بیماران اعصاب و روان در ایران بسیار بد رفتار می‌شد و اغلب در رویارویی با آنان به كتك و شلاق و تازیانه متوسل می‌شدند. تازه حدود 80 سال قبل بود كه به تدریج تیمارستان‌های جدید در ایران به وجود آمدند و درمان بیماران روانی سر و سامان گرفت.


داستان‌های زیادی از بازدید ناصرالدین شاه از دارالمجانین و متلك پرانی‌های مردم به او بر سر زبان‌هاست یا در كتاب‌ها آورده شده است.


یكی از دولتمردان قاجاری آصف‌الدوله نام داشت كه روزی كه در حضور شاه صحبت می‌كرد و درباره نحوه سركوب عشایر متجاوز تركستان روس سخن می‌راند پیشنهاد كرد آنها را با شلیك خمپاره توپ منكوب كنند و ناگهان از جا برخاسته با دهان صدای شلیك توپ را درآورد و مرتبا می‌گفت در رر - ورورور گرمب، گرمب، گرمب در ودردرودر، و شاه متوجه شد او دیوانه شده است از این رو دستور داد مرخص شود و مدتی استراحت كند.


درباره حسینعلی خان صدرالسلطنه نوری معروف به حاجی واشنگتن كه تا اوایل زمان سلطنت رضا شاه هم زنده بود شایعاتی وجود داشت كه حكایت از دیوانگی شدید او می‌كرد و مرحوم علی حاتمی در فیلم «حاج واشنگتن» كه چند ماه پیش از تلویزیون پخش شد تا حدودی جنون او را نشان داده است. حاج واشنگتن روز عید قربان گوسفندی در هتل بزرگی در شهر واشنگتن كه موقتا در آنجا اقامت داشت در وان حمام سر برید كه خون آن گوسفند از شیروانی سرازیر شد و به خیابان ریخت و باعث وحشت و اجتماع مردم شد و كار به مداخله پلیس و بازداشت موقت جناب ایلچی رسید، در ایران نیز او در صحبت پرت و پلا می‌گفت و از این رو چندان به او وقعی نمی‌نهادند.
این دیوانگان افراد خطرناكی بودند كه در چنین سلول‌هایی نگهداری می‌شدند. مابقی كه آرام‌تر بودند در بخش‌‌های عمومی كه در هر كدام 8-6 تخت چوبی قرار داشت به سر می‌بردند. بعضی از دیوانگان كه از طبقات مرفه بودند در اتاق‌های اختصاصی زندگی می‌كردند
[h=2]ایجاد دارالمجانین در تهران[/h] دارالمجانین تهران از اوایل دهه 1300 سروسامانی یافت. در گزارش هیات بهداشتی اعزامی جامعه اتفاق ملل در سال 1924 / 1303 آورده شده است كه دیوانه خانه تهران (دارالمجانین) به وسیله دایره صحیه بلدیه (شهرداری) تهران اداره می‌شود. در آن زمان بهداشت و درمان در ایران آن‌قدر ناشناخته بود كه تنها دایره‌ای به نام صحیه زیر نظر بلدیه تاسیس شده بود كه امور بهداشت شهری را زیر نظر داشت. تشكیلات صحیه كه بعدها اداره كل صحیه شد در سال‌های بعد تاسیس شد كه جزو وزارت داخله (كشور) بود و تنها پس از اینكه رضا شاه از سلطنت مستعفی شد و از ایران رفت دولت فروغی وزارت بهداری را تاسیس كرد زیرا به قدری وضعیت بهداشت و بهداری و درمان اسفناك بود و به گونه‌ای بیماری‌ها مردم را تلف می‌كرد كه ایجاد وزارت بهداری ضروری تشخیص داده شد.


دیوانه‌خانه یا دارالمجانین تهران كه در دهه‌های بعد نام آن به تیمارستان (پس از تصویب لغات جدید فارسی در سال‌های 1320-1314 هـ‌.ش) تغییر یافت و در دهه‌های چهل و پنجاه آنجا را بیمارستان روانی خواندند و نام «رازی» هم به آن گذاشتند، در ابتدا فقط 100 نفر ظرفیت داشت ولی در سال 1303 كه پزشكان هیات صحیه جامعه اتفاق ملل از آن دیدن كردند 112 مریض در آنجا بستری بودند كه شامل 69 تن مرد، 41 نفر زن و دو كودك بودند.


تقریبا نیمی از بیماران در اتاق‌های كوچكی به اندازه تقریبی 5/2 در 5/2 متر (8 پا در 8 پا) تحت نظر بودند كه مانند سلول زندان بوده است. این اتاق‌ها كاملا لخت بوده و هیچگونه وسیله‌ای در آنها دیده نمی‌شد. ولی از نظر نور در شرایط خوبی بود. درب آنها آهنین و كف آنها كاشی بود. در میان هر اتاق یك جوی فاضلاب قرار داشت كه به منظور شستشوی اتاق به كار برده می‌شد. حصیری كف هر اتاق پهن شده بود كه به منزله رختخواب بود.


افراد مریض در شرایط ابتدایی نگهداری می‌شدند اما اتاق‌ها پاكیزه بود و پزشكان خارجی بازدیدكننده هیچ علامت آلودگی، ادرار، مدفوع و بوهای كریه در آنجا ندیدند و استشمام نكردند. این دیوانگان افراد خطرناكی بودند كه در چنین سلول‌هایی نگهداری می‌شدند. مابقی كه آرام‌تر بودند در بخش‌‌های عمومی كه در هر كدام 8-6 تخت چوبی قرار داشت به سر می‌بردند. بعضی از دیوانگان كه از طبقات مرفه بودند در اتاق‌های اختصاصی زندگی می‌كردند.


دیوانه‌های زن نیز در بخش جداگانه نگهداری می‌شدند. موهای سر كلیه دیوانه‌ها اعم از زن و مرد را تراشیده بودند. پزشكان خارجی اظهار نظر كرده بودند در ایران آن زمان كه سیفلیس رواج زیادی داشت انتظار می‌رفت كه فلج به علت سیفلیس زیاد وجود داشته باشد اما در زمان بازدید پزشكان جامعه اتفاق ملل از تیمارستان تهران فقط دو مورد بیمار مبتلا به سیفلیس در دیوانه‌خانه وجود داشت. سیفلیس مغز هم در ایران بسیار كم بود.


در سال 1302 هـ‌.ش، 79 مریض از دارالمجانین مرخص شده بودند. این افراد یا معالجه شده یا می‌توانستند با كمك دوستان خود زندگی كنند. بودجه دارالمجانین در آن زمان بسیار كم و فقط 280 لیره در ماه بوده است. در سال‌های بعد تعداد دیوانگان بسیار شد. بیشتر دیوانگی‌ها در ماه‌های گرم تابستان آغاز می‌شد. بعضی از سرمایه‌داران و تجار وقتی ورشكست می‌شدند خود را به دیوانگی می‌زدند و به تیمارستان انتقال می‌یافتند تا طلبكاران سراغشان نروند. هنگامی كه قانون نظام اجباری وضع شد نیز بعضی از مشمولان دست به اعمال جنون‌آمیز می‌زدند تا بگویند دیوانه‌اند و از اعزام به سربازی معاف شوند.


چون دیوانگان درباره جنایت و جرایم فاقد مسوولیت هستند عده‌ای از كسانی كه مرتكب قتل می‌شدند نیز خود را به دیوانگی می‌زدند اما اطباء حقه‌‌های همه این مدعیان جنون را كشف كرده و نمی‌گذاشتند آنها به حال خود گذاشته شوند. معروف‌ترین كسی كه او را در سال آخر حیاتش به تیمارستان بردند مرحوم سیداشرف‌الدین گیلانی مدیر روزنامه فكاهی و طنزنامه نسیم شمال بود كه عمرش در تیمارستان به پایان رسید و آن گویا در سال 1313 هـ. ش بوده است.


تقریبا نیمی از بیماران در اتاق‌های كوچكی به اندازه تقریبی 5/2 در 5/2 متر (8 پا در 8 پا) تحت نظر بودند كه مانند سلول زندان بوده است. این اتاق‌ها كاملا لخت بوده و هیچگونه وسیله‌ای در آنها دیده نمی‌شد. ولی از نظر نور در شرایط خوبی بود

همین طور دكتر حسان یكی از باسوادترین و با استعدادترین پزشكان ایرانی نیز كه در پاریس تحصیل می‌كرد حین تحصیل و در حالی كه پس از پایان دوره عمومی، دوره عالی تخصص را می‌گذراند مبتلا به جنون شد و سرپرستی محصلین ایرانی در اروپا تصمیم گرفت او را در معیت یكی از دانشجویان رشته پزشكی كه تحصیلاتش تمام شده بود به ایران بازگرداند اما دكتر حسان كه از حدود سال 1313 تا حدود دو دهه و نیم بعد یعنی تا حدود سال‌های 1335 هـ.ش زنده بود و در تیمارستان تهران می‌زیست، حین بازگشت از اروپا دست به كارهای عجیبی زد و موجبات زحمت همسفر خود را كه همان دكتر نصرت‌الله باستان چشم پزشك معروف بود فراهم آورد. این ماجرا به قدری خواندنی و شیرین است كه در آینده آن را جداگانه خواهیم آورد.

منبع: خبرآنلاین
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
درب خانه های قدیمی تهران

درب خانه های قدیمی تهران














منبع:beheshtidecor.persiangig.com
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
باغ موزه دفاع مقدس در تهران

باغ موزه دفاع مقدس در تهران



پس از گذشت سال ها از پايان 8 سال دفاع مقدس بالاخره پايتخت تهران صاحب يک باغ موزه به نام دفاع مقدس شده است.



براي طراحي باغ موزه دفاع مقدس مهندس ژيلا نوروزي، دانش آموخته رشته معماري دانشگاه تهران که 25 سال است در اين حرفه فعاليت مي‌کند برنده شد و اينک آنچه که در باغ موزه دفاع مقدس در معرض ديد مردم قرار مي‌گيرد حاصل تلاش گروه وي است .
کلنگ اين باغ موزه در زميني به مساحت 200 هزار متر مربع و زيربناي ساختماني بالغ بر 30 هزار متر مربع در سال 85 زده شد و در حال حاضر 90 درصد پيشرفت فيزيکي داشته است. يک بخش اين مجموعه را باغ راهي در فاصله ميان دو اتوبان شهيد حقاني و شهيد همت در بر مي گيرد و براي تفريح مردم ساخته شده و در آن المان هايي از دوران دفاع مقدس نصب مي شود و بخش ديگر را موزه دفاع مقدس که خود از تالارهاي 7 گانه براي روايت هر آنچه از زمان پيروزي انقلاب اسلامي تا پايان جنگ تحميلي رخ داد و حتي نمايش امروز و دست آوردهاي علمي،فرهنگي و...، تالار فرماندهان براي نشان دادن تصوير تمام فرماندهان شهيد و زنده 8 سال دفاع مقدس، تالار يادبود براي اداي احترام به ايثارگران جنگ تحميلي ، اسامي تمام شهداي جنگ تحميلي و... تشکيل مي دهد. همچنين براي اين مجموعه سالن سينما و تئاتر،سالني براي برگزاري همايش ها، گالري ،کتابخانه و... نيز طراحي و ساخته شده است.




همچنين به گفته مسئولان اين موزه آتش نمي گيرد ، آب درياچه و جاري در باغ راه آن هرگز منجمد نمي شود، هرگز در تاريکي فرو نمي رود، از جديدترين تکنولوژي هاي روز دنيا در بخش هاي مختلف آن استفاده شده است و... بايد منتظر ماند و پس از افتتاح در باغ موزه گشت و ديد چقدر اين مکان در خور ياد و نام حماسه دفاع مقدس و کساني است که جان خود را در اين راه ايثار کردند.




برای آنهایی که به باغ موزه دفاع‌مقدس می آیند در باغ دره جشنواره‌ای از نور، ۱۶ میلیون رنگ، آب و آتش فراهم شده تا هر شب به تناسب زمان، بزرگ‌ترین فستیوال نوری ایران اجرا شود. برای اجرای این نمایش بزرگ، در داخل دریاچه باغ موزه یکصد فواره آب با چیدمان یک دایره به قطر ۳۰ متر و با ارتفاع ۱۵ متر در ۲۵۶ برای نمایش لیزری طراحی شده است.

نور، لیزر و صدا در میانه این فواره‌های بلند فضای منحصر به فردی را پیشکش بازدیدکنندگان باغ دره باغ موزه دفاع مقدس می‌کند. فضایی که با استفاده از ۴۴ دستگاه مه ساز شرایطی را برای بیننده به وجود می‌آورد که تا به حال در هیچ کجای دنیا شاهد آن نبوده است. داستان نورافشانی باغ موزه در جایی به اوج خود می‌رسد که پر قدرتترین لیزر دنیا در مناسبتهای مختلف تصاویر و نوشته‌های مربوط به آن زمان را بر روی رشته کوه البرز به نمایش می‌گذارد، جایی که در فاصله ۲۰ کیلومتری باغ موزه دفاع مقدس قرار دارد.

اینجا دیگر پایان این سفری معنوی و روحانی بود. سفری که در آن می توان با بسیاری از صحنه ها و حوادث تاریخ ایران همراه شد و صدایی را که قرنها در کتابها، خاطرات و صفحات تاریخ جا خوش کرده بود شنید. در این سفر می شود دمی با شهدا تنها ماند و آرزوی شهادت کرد...




ايستگاه متروي شهيد حقاني به طرف انتهاي پارک، تپه هاي عباس آباد آغاز ورود به باغ موزه دفاع مقدس است. همراه با راهنماي موزه وارد باغ موزه مي شويم و در حالي که با ديدن تانکها و تجهيزات زنگ زده غنيمت گرفته شده از عراقيها انتظار ديدن چند قاب عکس و پلاک و چفيه را داشتم با صحنه ها و فضايي متفاوت نسبت به آنچه که پيش از اين ديده بودم مواجه شدم.
دره اي بزرگ مملو از درختان و گل و گياه که تا متروي مصلاي تهران ادامه داشت و ميان آن حوزي بزرگ با فواره هاي مکانيزه خودنمايي مي کرد. مکان ورودي نامش باغ دره بود که با ادوات جنگي تزئين شده بود و سالنهاي همايش 300 تا 400 نفره در اطراف آن که ساخت آنها با پيشرفته ترين سيستمهاي صوتي در حال اتمام بود. راهنماي موزه دليل احداث اين سالنها را برگزاري همايشها و پخش فيلمهاي حوزه دفاع مقدس عنوان کرد.




باغ موزه دفاع‌ مقدس يادگاري از دوران تجاوز دشمن به خاک ايران است که با سلحشوري و رشادت بهترين فرزندان اين آب و خاک ناکام ماند. ميراثي ماندگار که با بهره گيري از بهترين و آخرين تکنولوژيهاي روز بهترين فضا را براي معرفي فرهنگ پايداري به نسل امروز مهيا کرده است.







موزه دفاع مقدس شامل هفت سالن است که هر سالن يک مرحله محسوب مي شود. عددي برگرفته از هفت دولت عشق، هفت دور طواف کعبه و هفت آسمان تا ملکوت. از درب که وارد مي شوي تا انتهاي اين دالان تاريخي چند ساعتي راه است و برگ برگ تاريخ 80 سال قبل تا امروز ايران به تصوير کشيده مي شود.




تالار آستانه

در منزل اول شرح مختصري از وقايع انقلاب و تصوير گذرايي از تاريخ 50 سال قبل از انقلاب ايران ( قيام مردم قم تا پيروزي و رفراندوم سال 58 ) روايت و ايران سال 42 تا 57 را با هولوگرام و تصاوير سه بعدي و متحرک به همراه فيلم نمايش داده مي شود.

در اين سالن مجموعه اي از تصاوير ثابت و متحرک سخنرانيها، نامه ها، قراردادهاي بين المللي، عزل و نصبها، ترورها و وقايع ايران قاجاريه و پهلوي ورق مي خورد تا بيننده قبل از ورود به تاريخ دفاع مقدس نيم نگاهي به وضعيت ايران دهه 40 داشته باشد.




تالار حيرت و حقانيت

هنگام ورود به منزل دوم تصوير پاره کردن توافق نامه الجزاير به دست صدام نمايش داده مي شود و صداي او که مي گويد من سه ساعته تهران را اشغال مي کنم. با ديدن اين تصاوير بازديد کننده وارد منزل دوم مي شود. پس از ورود به تالار حيرت صداي مهيب بمباران، هواپيما و آژير خطر بيننده را شوکه مي کند آنچنانکه يک لحظه خود را ميان سالهاي دهه 60، اوايل انقلاب و آغاز جنگ تحميلي مي بيند. تصاوير به سرعت مي گذرند، صداي فريادها، شليک و ترور شخصيتهاي سياسي و مذهبي، اعزام رزمندگان به جبهه و هزارن اتفاقي که بيننده را محصور خود مي کند. نمايش تصويري سه بعدي از امام خميني (ره) که صدام را به ديوانه اي تشبيه مي کند پايان تالار حيرت است.







تالار دفاع مقدس

وقتي بازديدکنندگان وارد سالن شماره سه مي شوند هوا ناگهان سرد مي شود، مثل شبهاي دشتهاي کردستان، صداي راه رفتن روي آب را مي شنوي، مثل روزهاي عمليات در آبهاي کارون و اروندرود، زمين و ديوارهاي بلندش مي لرزد آنطور که از هجوم صداي بمباران، تصاوير انفجار و لرزشهاي محيط اطراف ترس وجود انسان را دربر مي گيرد. راهنمايان باغ موزه هم فضا را ملتهب کرده و با انجام نمايشهايي مربوط به صحنه هاي جنگ در تلاشند بازديدکنندگان را بيشتر در حال و هواي روزهاي جبهه قرار دهند.




تالار آرامش

تالار آرامش را به دليل حضور فرماندهان در اتاق فرماندهي و آرامش قبل از طوفان حملات ايران بر رژيم بعثي به اين نام مي خوانند. بازديد کننده پس از ورود به تالار خود را ميان تصاويري سه بعدي از نقشه هاي عمليات و فرماندهان بزرگي که سکان هدايت جنگ را برعهده داشتند مي بيند. پس از چند لحظه فضاي تالار تغيير مي کند و روايتي از اوضاع و احوال سياسي، اقتصادي، اجتماعي و بين المللي کشور براي بيننده عنوان مي شود.




تالار شهادت

تالار پنجم با قدم نهادن بر روي پل معلقي از جنس چوب و پلاستيک آغاز مي شود. پلي که گوياي پل صراط است و آدمي با ترس و اضطراب بر روي آن قدم مي گذارد. با طي هر قدم بر روي اين پل تصاوير شهداي دوران دفاع مقدس در اطراف تالار نمايان مي شود. گويي به سلامت از پل صراط گذشته اند. اما آناني که از پيش رويشان مي گذرند بيم آن دارند که هر لحظه زير پايشان خالي شود. چشم که مي چرخاني تمام محيط مزين به تصاوير شهداست و اسامي بسياري از شهداي دفاع مقدس از جلوي چشمانت عبور مي کند. در اين هنگام تصوير سه بعدي شهيد آويني نمايان شده و روايت خرمشهر و مجنون و اروند را برايت بازگو مي کند...

تالار پيروزي

در تالار پيروزي روايت هشت سال دفاع مقدس و بحرانهاي سياسي، اقتصادي و امنيتي آن سالها بازگو مي شود. شرح وقايع قبل و بعد از قبول قطعنامه 597 ، افزايش تحريمهاي بين المللي عليه ايران و فعاليت گروهکهاي منافقين به خصوص عمليات مرصاد که در نهايت برملا شدن توطئه منافقين و پيروزي غيور مردان وطن را به همراه داشت.




تامل و تفکر

اکنون ديگر هفت تالار را پشت سر گذاشته و سرما و گرما، تصاوير و صداي انقلاب و پيروزي از ديدگان و افکار بازديدکنندگان گذشته است. منزل آخر يا همان هشتمين تالار مکاني بدون سقف و ديوار است. تالاري با سقف آسمان که بيننده مي تواند تمام آنچه را که ديده و شنيده يکبارديگر از نظر بگذراند. وارد فضاي باز مي شوي، مکاني که در آن مي توان دو رکعت نماز خواند، قدري تامل کرد و به تمام وقايع 80 ساله ايران انديشيد.





اکنون 21 سال است که از جنگ تحمیلی و دوران دفاع مقدس می گذرد، جنگی که به گفته امام خمینی (ره) نعمت بود، همان نعمتی که قدرش را ندانستیم. دربهای آسمان هشت سال بر روی افلاکیان خاک نشین باز بود و آنها که پر پرواز داشتند پریدند و عده ای هم با طعم شهادت ماندند تا سهم بیشتری از بهشت نصیبشان شود و گروهی دیگر یاد و عطر آن روزها را در صندوقچه دلشان محبوس کرده و دل در گرو زرق و برق دنیا سپردند.





آنهایی که آن روزها را ندیده و یا به یاد ندارند امروز به دنبال تاریخی ملموس تر از دفاع مقدس می گردند. تاریخی که روایت آن در کتابها، تلویزیون و سینما نتوانسته فرهنگ ایثار و شهادت را به درستی به نسل امروز منتقل کنند در حالی که برخی کشورها در مورد وقایعی اینچنینی آنچنان حماسه سرایی و داستانسرایی می کنند گویی که قهرمانان آنان قدرتهایی ماورایی داشتند حال آنکه مرور شجاعتها و ایثارگریهایی رزمندگان ایران نشان می دهد دلاورمردیها و خلوص نیت آنان بی مانند بوده و اکنون نیز باید یاد همه آنها را با تمام توان زنده نگاه داشت و داستانهای آن را نسل به نسل منتقل کرد.




منبع:تابناک
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
موزه فرش ایران

موزه فرش ایران

موزه فرش ایران



موزه فرش ایران در ضلع شمالی پارک لاله و روبه‌روی فروشگاه سپه خیابان فاطمی واقع شده است‌. این موزه در ۲۲بهمن ماه ۱۳۵۶ افتتاح شد.
ساختمان موزه فرش ایران معماری شکیل و چشم‌گیری دارد که آذین‌های نمای بیرونی آن شبیه به دار قالی است‌. سطح نمایشی موزه مساحتی برابر ۳۴۰۰ مترمربع را در بر می‌گیرد که شامل دو تالار است و برای نمایش انواع قالی‌های دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تالار طبقه هم‌کف به نمایشگاه دایمی اختصاص دارد و تالار فوقانی جهت برگزاری نمایشگاه‌های موقت گلیم و قالی طراحی شده است‌.
پژوهش در سوابق‌، تحولات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش‌، خاصه در ایران‌، گردآوری و خریداری نمونه انواع قالی‌های دست بافت ایرانی و برگزاری نمایشگاه‌های موقت از فرش ایران و سایر نقاط جهان‌، از اهداف موزه به شمار میآید.

در موزه فرش انواع گلیم‌ها و فرش‌های دست بافت‌، با توجه به مرغوبیت و قدمت آن‌ها و با در نظر گرفتن ویژگی‌های قالی ایران از لحاظ رنگ آمیزی‌، طرح‌، نقش‌، بافت و تنوع مناطق قالی بافی حفظ و نگه‌داری می‌شود.
مجموعه موزه فرش ایران شامل با ارزش‌ترین نمونه‌های قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار میآید. معمولاً حدود ۱۳۵ تخته از شاه‌کارهای قالی ایران‌، بافت مراکز مهم قالی‌بافی مانند کاشان‌، کرمان‌، اصفهان‌، تبریز، خراسان‌، کردستان و جز آن‌ها، در تالار طبقه هم‌کف به معرض نمایش گذاشته می‌شود.
در کتاب‌خانه موزه حدود ۳۵۰۰ جلد کتاب به زبان‌های فارسی‌، عربی‌، فرانسه‌، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنر دوستان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. هم‌چنین بهترین کتاب‌ها و نشریات و تحقیقات مربوط به فرش ایران و قالی‌های مشرق زمین به طورکلی و کتاب‌هایی در زمینه مذهب‌، هنر و ادبیات ایران در کتاب‌خانه موزه موجود است‌. در کنار کتاب‌خانه‌، کتاب فروشی موزه نیز مشغول به کار است‌.

هم‌چنین برای استفاده از بازدیدکنندگان موزه‌، فیلم‌ها و اسلایدهایی در زمینه قالی‌بافی و گلیم و هنرهای دستی ایران در سالن نمایش موزه به نمایش در میآید.
از ویژگی‌های موزه فرش قالیچه دست‌بافت ارزشمند و بی‌نظیر ایرانی‌، کار فرش بافان کاشان‌، در اندازه‌های ۱۳۰ در ۲۲۰ سانتی‌متر، معروف به قالیچه میرزا کوچک خان جنگلی است که این شخصیت روحانی ملی را در لباس نظامی مسلح به تفنگ و اسلحه کمری‌، قطار فشنگ نمایش می‌دهد. در شمسه بالای تصویر میرزا، کتیبه‌ای با عبارت و نام کارخانه ملامحمود دیده می‌شود که احتمالاً، با توجه به این عبارات‌، تاریخ بافت قالیچه سال‌های آخر دوره قاجار است‌.

قدیمی‌ترین فرش شناخته شده در جهان قالی ۲۵۰۰ ساله پازیریک است که در ۱۹۴۹ م‌، در جنوب سیبری کشف‌شد و آن را بافت ایران در دوره هخامنشی دانسته‌اند. آشکار است که قالی‌بافی در ایران در دوره هخامنشی وجود داشته و در قرن پنجم پیش از میلاد، دوره‌ای طولانی از تکامل را پشت‌سر گذاشته است‌.




















منبع:parsecad.ir
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
باغ موزه ي قصر در تهران؛ تبديل فضاهاي خوفناك زندان قصر به خلاق ترين موزه ي كشور

باغ موزه ي قصر در تهران؛ تبديل فضاهاي خوفناك زندان قصر به خلاق ترين موزه ي كشور



ساختمان هاي موجود اين بنا كه در گذشته زندان هاي ترسناكي بوده و در خاطرات زندانيان آن باقي مانده است؛ در حال حاضر به فضاهايي آرام، گالري هاي زيبا و آرامش بخش، كتابخانه ها، آمفي تئاترها، كافه ها و رستوران هايي مدرن تبديل گشته اند كه نه تنها باعث جذب ساكنان اطراف و بالا بردن سطح كيفي منطقه ي خود، كه به مكاني براي اجتماع تمامي ساكنين شهر تهران پديد آمده است.
اين مجموعه پس از افتتاح، مورد استقبال خيره كننده ي مردم قرار گرفته است. آمار به دست آمده در دوره 12 روزه ي عيد نوروز در سال جاري، نشان دهنده ي 6000 بازديد در طول روز و جمعا 125 هزار نفر بازديد كننده در طول تعطيلات بوده است.


با توجه به بهره برداري از فضاهاي فرهنگي شهرداري تهران، به نظر نمي رسد كه اين مجموعه با محدوديت هاي شديدي در مواجه با ميزان بازديدكنندگان روبه رو گردد. بنابراين، اين نوع سرمايه گذاري در حفاظت و نگهداري از سايت هاي تاريخي در مقياس ملي، معقول و قابل بازگشت به نظر مي رسد.
تعداد و تنوع كاربران اين باغ موزه، قطعا تصويري متفاوت از موفقيت را در اين پروژه در جذب گروه هاي متفاوت اجتماعي داشته است. تبديل زندان قصر به باغ موزه ي قصر توسط معمار آرش مظفري از شركت شاخه تجربي معماري ( EBA ) و به سفارش شهرداري تهران انجام گرفته است.


پس از برگزاري تعداد زيادي از رويدادهاي اجتماعي در باغ موزه ي قصر، همچون فستيوال نوروز، چهارمين سمپوزيوم بين المللي و تعداد بسياري اجراي برنامه هاي هنري، خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اين موزه را به عنوان خلاق ترين موزه در سال 1392 و در كل كشور معرفي نموده است.



منبع:اتووود
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
گرمابه های عمومی و سنتی تهران

گرمابه های عمومی و سنتی تهران

حَمّام یا گرمابه مکانی عمومی برای شستشوی تن و سر و صورت است. ایرانیان نخستین قوم در جهان هستند که به ساخت گرمابه های عمومی پرداختند اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ساخت و سازهای مدرن گرمابه های عمومی از رونق افتاده است.

عکس های این مجموعه از چندین گرمابه ی قدیمی در محدوده ی بازار تهران گرفته شده اند:


حمام باب همایون - ابتدای باب همایون، کوچه قنات













حمام حاج قاسم - بازار تهران











حمام مهدیخانی - نزدیک خیابان مولوی و حاشیه بازار












حمام سرپولک چهارراه سرچشمه، پشت بانک تجارت














برگرفته از چندین سایت

 
آخرین ویرایش:

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
برج علاء الدوله ورامین

برج علاء الدوله ورامین







برج علاالدین کلیاتی راجع به این بنا بنای برج علاء الدین متعلق به دوره سلجوقی «سبک و روش سلجوقی» است البته این سبک مدتها قبل یعنی از دوره سامانیان آغاز شده بود و در دوران سلجوقی تغییرات قابل ملاحظه ای یافت. این برج ها با مقاطع ستاره‍ای شکل میله اصلی آنها و نوک مخروطی یا نا تمام تقلید از سبک «چادر» می باشد که مخصوص بسیاری از ساختمانهای این دوره است. این بنا شبیه گورهای سلطنتی است و ارتباطی با بناهای مذهبی نداشته است بلکه به این منظور ساخته می شده تا از تخریب جسد جلوگیری شود. جنازه ها در این نوع بناها عمدتاً در سرداب نگهداری می شده و کمتر به دفن آن اقدم می شده است. انتساب صاحب مقبرة برج علاء الدین از محتوای آنچه راجع به علاء الدوله آمده چنین بر می آید خانواده علاءالدین نسبتشان به ائمه شیعه می رسیده است و این خانواده علاوه بر سیادت در منطقه نفوذ زیادی داشته و تعدادی از آنها در ورامین و مناطق دیگر فرمانروا بوده اند و از خود یادگارهای خیری به جا گذاشته اند که معروف ترین آنها بنای امامزاده یحیی است که بوسیله فخر الدین، پسر علاءالدین بنا شده است.

آقای قوچانی به نقل از کتاب «تلخیص مجمع الاداب فی معجم القاب» تألیف «ابن الفولی» القاب علاءالدین و اجداد او را چنین نقل می کند: «هوابو الحسن المرتضی بن فخر الدین حسن بن محمد بن حسن بن ابی زید بن علی بن ابی زید بن هادی بن مانکیدم بن کیاکی بن علی بن عبداله بن الناصر بن علی الطبری بن احمد بن ابراهیم بن اسماعیل المنقذی بن جعفر بن صحیح(ع) بن عبداله بن الحسینی الاصفر(ع) بن علی زین العابدین بن الحسین بن علی بن ابی طالب العلوی الرازی» در کتاب « عمده الطالب فی الناسب آل ابی طالب» نیز با کمی اختلاف به نسب علاءالدین اشاره کرده و در آنجا آمده که اجداد فخرالدین پسر علاءالدین فرمانروایان ری بوده اند.

فخرالدین پسر علاءالدین نیز به حکومت بغداد گمارده شده او در سال ۶۹۱ به سمت بغداد رفت و در سال ۷۰۹ در آن شهر در گذشت پدر و پسر علاءالدین هر دو لقب فخرالدین داشته اند. علاءالدین باعلاءالدوله سمنانی عارف معروف نیز خویشاوند بوده ، زیرا علاءالدین عمویی داشت به نام سید جمال الدین قاسم بن جمال الدین محمد که در ورامین اقامت داشت و تنها دخترش ، زهره را به حاکم سمنان داد و از آن دختر، دو پسر به نام ملک جلال الدین و ملک شرف الدین به دنیا آمدند که عارف بزرگ علاءالدوله سمنانی فرزند اوست. جالب اینکه مدفون این بقعه جزء موارد معدودی است که مردم ورامین آنرا به نام امامزاده نمی شناسند و آنرا عموماً بقعه علاءالدین تکش معرفی می کنند بعضی از معمرین منکر وجود قبری در آن شده و بعضی وجود مزار را در آن منکر نشده ولی آنرا متعلق به رهگذری می دانند که در اوایل قرن حاضر بعد از فوت در این محل دفن شده است .

تاریخ بنا بنای برج علاءالدین در کتیبه ای که در محل اتصال بخش استوانه ای و بخش مخروطی برج وجود داشته و متأسفانه بخشی از آن از بین رفته و یا قابل خواندن نیست مربوط به اواخر قرن ۷ هجری است . متن کتیبه از مجله اثر شماره ۱۵ و ۱۶ نوشته خانم شیبانی و آقای قوچانی نقل می شود: کتیبه از جبهه جنوبی شروع می شود و مصالحی که برای نوشتن کتیبه مورد استفاده قرار گرفته آجر تراشیده است که با طرح های شبیه برگ مزین شده است.

متن کتیبه: «بسم الله الرحمن الرحیم… ذکره… امره… الاسلام… الانام علاءالدوله و الدین رکن الاسلام و المسلمین کهف العتره المرتضی ابن المولی الاعظم فخرالدوله و الدین حسن الحسینی الورامینی رضوان الله علیه و (علی) ارواح اجداده مغن الاکام بحمد و آله مصابیح العلام توفی فی اربع صفر سنه خمس و سبعین و ستمایه و تم هذه القبه فی سنه ۶۸۸، الورامینی رضوان الله علیه و علی ارواح اجداده مفن الاکام به محمد و آله مصابیح الظلام ؛ به نام خداوند بخشنده و مهربان… علاءالدوله و دین تکیه گاه اسلام و مسلمین آرامگاه فرزند مرتضی پسر مولای بزرگوار، فخرالدوله و دین حسن حسینی ورامینی که خداوند به حق محمد و آل محمد که چراغ هدایت هستند بهشت را جایگاه او [علاءالدین] و اجدادش فرماید در هفته اول صفر سال ۶۷۵ وفات کرد و این بنا در سال ۶۸۸ به پایان رسید ورامینی(که خداوند بحق محمد و آل او که کلید(چراغ) در تاریکی ها هستند) بهشت را قسمت او و اجدادش بفرماید. بین آنچه آقای قوچانی و خانم شیبانی از محتوای کتیبه نقل کرده اند، اندک اختلافی دیده می شود.

منبع: بر گرفته از کتاب تاریخ ورامین
 
  • Like
واکنش ها: mpb

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
آشنایی با قلعه ایرج – تهران

آشنایی با قلعه ایرج – تهران

قلعه ایرج دژی باستانی است در نزدیکی ورامین در استان تهران ایران.

ابعاد این قلعه بزرگ خشتی در حدود ۱۴۴۰ در ۱۲۸۰ متر است. امروزه از چهار دروازه آن، تنها دروازه اصلی باقی مانده است. به باور برخی، قلعه ایرج همان دژ وارنا است که در «وندیداد» نام آن آمده‌است.



قلعه ایرج کشیده شده توسط ژان دیولافوا




قلعه ایرج در نزدیکی دهکده جعفرآباد، در شمال شرقی ورامین و در استان تهران قرا دارد.

این قلعه که به شکل مستطیل است و ساختمان آن با خشت و گل ساخته شده، یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های ایران به حساب می‌آید.

قلعه ایرج یکی از بی‌نظیرترین قلعه‌های خشتی جهان است و با ارتفاع 50 فوت با وسعت 200 هکتار در دوران ساسانی ساخته شده اما به علت عدم حفاظت‌ از آن به شدت آسیب دیده است.



کلایس، باستان‌شناس اروپایی در مورد قلعه ایرج گفته:

ابعاد داخلی شمال - جنوب قلعه ایرج ورامین 1214 متر و ابعاد شرقی - غربی آن 1150 متر است که با هیچ یک از قلعه‌های خشتی و تاریخی جهان قابل مقایسه نیست.

این قلعه مستطیلی در ابعاد 1440متر در 1280 متر ساخته شده است. مصالح به کار رفته در آن خشت و گل است و به بزرگترین قلعه خشتی و گلی دفاعی ایران معروف است.

این قلعه در سمت شمال جاده ارتباطی ورامین به پیشوا قرار دارد و در 4 جهت بنا، دروازه‌هایی به منظور فراهم ساختن امکان ورود و خروج به درون آن ساخته شده است. از چهار دروازه تنها دروازه اصلی که در شمال شرقی واقع شده، باقی مانده است.

از این قلعه بزرگ تنها حصار آن با چهار دروازه باقی مانده که این حصار دارای ضخامتی بین ۱۷ تا ۲۲ متر و بیشترین ارتفاع آن ۱۶ متر است. نمای بیرونی حصار در چهار طرف ۱۴۶ برج و نیم دایره ای دارد که حد فاصل هر دو برج با چهار طاق‌نما تزئین شده که این طاق‌نما در بعضی قسمت‌ها به صورت دو طبقه است.

درون دیوارهای قطور قلعه ایرج راهروهایی تعبیه شده که برجک‌های دیده‌بانی را به هم وصل می‌کرده است.ملات دیوارها از خشت و آجر است. در بیرون محوطه قلعه نیز سنگرهایی قرار دارد.










منبع : سایت مرجع معماران - ویکی پدیا
 

M I N A

دستیار مدیر مهندسی معماری
کاربر ممتاز
تصاویری از طهران قدیم و تهران جدید

تصاویری از طهران قدیم و تهران جدید

میدان حسن آباد، سال ۱۳۰۰




سر قبر آقا در خیابان مولوی ، سال ۱۳۳۰



خیابان طالقانی و ولی عصر ، سال ۱۳۳۰



تصویری هوایی از تهران سال ۱۳۱۰ – (نمای تهران، از مناطق شمالی شهر )



خیابان پهلوی ، سال ۱۳۱۵ – (خیابان ولی عصر)



میدان شوش، سال ۱۳۳۵



سه راه امین حضور، سال ۱۳۱۰



چهار راه پهلوی، سال ۱۳۴۰ (چهار راه ولی عصر)


بانک شاهی در میدان توپخانه ، سال ۱۳۳۰ – (بانک تجارت میدان امام)



بانک شاهی در میدان توپخانه ، سال ۱۲۸۰ – دوره قاجار – (بانک تجارت میدان امام)



چشمه علی در شهر ری، سال ۱۲۸۰ – دوره قاجار


منبع : taknaz.ir
 

Similar threads

بالا