گنجینه معماری استان فارس

[bsharifi]

کشف محوطه ای تاریخی در دریاچه پریشان

کنجکاوی یک کشاورز محلی در اطراف دریاچه پریشان در حالی به کشف یک محوطه تاریخی وسیع در این منطقه منجر شد که سازمان میراث فرهنگی اطلاعی از این ماجرا ندارد.

کشف خمره های تاریخی عظیم و پایه های نسبتاً سالم یک قلعه تاریخی ناشناخته در نزدیکی روستای " قهرن جان" در حوالی دریاچه پریشان زمانی رخ داد که یک کشاورز محلی برای گسترش زمینهای کشاورزی خود حد فاصل کوه و دریاچه را خراشیده بود و با برش تکه هایی از کوه به پایه های قلعه ای تاریخی برخورد کرد.

مطالعات ابتدایی چند موسسه غیر دولتی در منطقه کازرون استان فارس نشان می دهد که تاریخ ساخت این قلعه احتمالاً به دوران ساسانی نزدیک است. البته پیشتر تنها بقایایی از آن در ارتفاعات کوههای اطراف تالاب پریشان قابل مشاهده بود که این اتفاق ابعاد تازه ای از وسعت، قابلیت و همینطور مصالح و ملات به کار رفته در قلعه تاریخی پریشان را روشن می کند.


دریاچه پریشان به عنوان تالابی بین المللی در حالی به دلیل اهمال سامانه مدیریت محیط زیست با بحرانهای زیادی روبرو بوده که بقایای کشف شده از قلعه ای تاریخی به همراه خمره های بزرگ سفالین در حاشیه شمالغرب این دریاچه ضرورت توجه دوباره به دریاچه پریشان و آثار تاریخی به جا مانده در حاشیه آن را بیشتر می کند.

این در حالی است که به گفته شاهدان محلی هیچگونه حفاظت و حتی اطلاع رسانی از سوی دستگاههای مسئول نسبت به این بقایای عریان شده و همین طور تخریب محیط زیست در دریاچه پریشان صورت نگرفته است.

یک فعال محیط زیست و میراث فرهنگی در کازرون به خبرنگار مهر گفت: خمره کشف شده در دریاچه پریشان به نسبت بزرگ و به قطر 70 سانتیمر در دیواره قلعه تاریخی است که به نظر می رسد حاوی اسکلت مردگان زرتشتی بوده است که طبق آیین و رسوم خود اسکلت مردگان را در خمره های بزرگ دفن می کرده اند که البته الان تنها بدنه به جامانده در دل کوه باقی مانده و تکه های سفال در اطراف پراکنده اند.

​

پیمان پرهیزگار با اشاره به بقایای باقیمانده از قلعه تاریخی پریشان افزود: این قلعه در فاصله 200 متری از نقش نویافته "پریشو" واقع است که البته نقش برجسته پریشو درست در ساحل کوهپایه دریاچه در قسمت شمال غرب دریاچه قرار دارد و نگاه آن به محوطه ای است که به آن "خرفت خونه" می گویند و در دل کوه واقع است.

طبق سنن محلی هر کسی که در این منطقه دچار نسیان و پیری می شده است و به اصطلاح آن زمان از هوش و عقل بی بهره بوده و کس و کاری برای مراقبت نداشته او را به آن محوطه صعب العبور می بردند تا آنجا بمیرد. امری که موجب کشف استخوانهای متعدد شده است و فعالان محلی وجود استخوانهای موجود در این محوطه را به این موضوع نسبت می دهند.

این عکاس طبیعیت و آثار تاریخی، همچنین به ارتفاع کوه بالای تالاب پریشان اشاره و اضافه کرد: از ارتفاع کوه به سمت بالا دیواره های سنگ و ساروجی زیادی وجود دارد و در سینه این کوه سازه ای نیم دایره ای وجود دارد که نشان می دهد محل ایستادن یکنفر نگهبان قلعه بوده است.


پرهیزگار با انتقاد از سازمانهای میراث فرهنگی و محیط زیست گفت: متاسفانه نظارتی بر این محوطه های تاریخی صورت نمی گیرد. از یکسو کشاورزان محلی با حفر چاههای غیر مجازاقدام به برداشت بی رویه آب دریاچه می کنند و از سوی دیگر محوطه های تاریخی نظیر این محوطه هم تخریب و یا اموال گرانقیمت آن مورد سرقت قرار می گیرند!

همچنین یکی از اعضای موسسه غیردولتی هم اندیشان جوان حجم زیاد خرده سفالهای تاریخی در نزدیک این منطقه را نشانه عمر طولانی حیات در تالاب پریشان دانست و گفت: آثار حاشیه تالاب پریشان هنوز در فهرست آثار ملی ثبت نشده است اما سفال تازه کشف شده در پایین دست قلعه ای تاریخی در تالاب پریشان حکایت تازه ای دارد.

محسن عباسپور به پراکندگی سفالهای شکسته در این محوطه اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه " نقش پریشو" در آغوش دریاچه پریشان طبق مطالعات "عماد الدین الحکمایی" در موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران متعلق به دوره ساسانی است می توان حدس زد این قلعه و خمره های سفالین نو یافته هم به همین زمان برگردد اگر چه هنوز گزارشی علمی و آکادمیک از این منطقه تهیه نشده است.

این فعال محلی سفال قهوه ای رنگی که نیم تنه اش در دل آثار تاریخی حاشیه دریاچه پریشان باقی مانده را بسیار حائز اهمیت دانست و تاکید کرد: ارتفاع این سفال 50 و عرض آن 70 سانتیمتر است و از خرده سفالهای ریخته شده در اطراف نقشهای کنده کاری شده روی آن را می توان به وضوح دید. که البته تزئیناتی ابتدایی را نشان می دهد. این کوزه در امتداد دیواره قلعه قرار دارد و این کشاورز محلی به پایه های آن رسیده است.

با این حال نتایج آخرین تحقیقات انجام شده در منطقه دریاچه پریشان که این روزها به باتلاقی خشک از بی تدبیری تبدیل شده حکایت از حضور هزاران ساله تمدن انسانی در این منطقه و اهمیت نسلهای گذشته در حفظ این میراث طبیعی دارد. امری که ضرورت حفاظت از این منطقه را بیش از پیش مهم جلوه می دهد.



یافته های باستان شناسان و همین طور مردم محلی حاکی از قدمت حضور انسان در تالاب پریشان از اوایل دوران ساسانی است.

 

[zanememar]

غار دیدنی "شاپور"

غار دیدنی "شاپور"

​

این مجسمه تنها مجسمه سنگی بازمانده از دوران باستان است كه حدود 6 متر ارتفاع دارد. سنگ حجاری شده این مجسمه از سقف غار تا كف آن ادامه داشته و...

در انتهای تنگه چوگان، در سینه كوه و در ارتفاع حدود 800 متری از سطح زمین غار بزرگی وجود دارد كه قطر دهانه آن حدود 30 متر می‌باشد و به واسطه قرار گرفتن مجسمه شاپور بر دهانه آن به غار شاپور معروف شده است. پرفسور گیرشمن باستان شناس شهیر فرانسوی احتمال می‌دهد آرامگاه شاپور در این غار باشد. مجسمه شاپور بر دهانه این غار، شاهكار پیكر تراشی ایران باستان است كه بعد از حدود 1700 سال هنوز با وجود وارد شدن آسیب های جدی به آن، باقی مانده است. این مجسمه تنها مجسمه سنگی بازمانده از دوران باستان است كه حدود 6 متر ارتفاع دارد. سنگ حجاری شده این مجسمه از سقف غار تا كف آن ادامه داشته و هنرمندان عصر ساسانی با تلاش و كوشش بسیار موفق به آفرینش این اثر هنری گردیده اند. این مجسمه كه در گذشته های بسیار دور و به احتمال در اثر زلزله واژگون گردیده بود، در سال 1336 هجری شمسی توسط ارتش ایران و بدون در نظر گرفتن اصول تعمیر كاری آثار باستانی، تعمیر و مرمت گردید كه همین امر باعث از بین رفتن ظرافت‌های هنری دربرخی از قسمت های مجسمه شده است.

www.seemorgh.com/culture

 

[Ashkan-kamrani]

نقش رستم فارس+عکس

نقش رستم فارس+عکس

نقش رستم یکی از مهم ترین و زیباترین آثار باستانی است که در حدود ۵ کیلومتری تخت جمشید، در کوه حاجی آباد واقع است.

آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی از جمله داریوش بزرگ و خشایارشا، نقش برجسته‌هایی از وقایع مهم دوران ساسانیان از جمله تاجگذاری اردشیر بابکان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم، بنایی موسوم به کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران‌شده‌ای از دوران عیلامیان در نقش رستم قرار دارد.
آرامگاه چهار شاه هخامنشی در نقش رستم جای گرفته‌است. هر چهار آرامگاه شکلی صلیبی دارند و در دل کوه با ارتفاع قابل توجهی از سطح زمین قرار دارند.
در نقش رستم آثار ۳ دوره باستانی وجود دارد:

• • آثار دوره عیلامی از ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ قبل از میلاد
  • آثار دوره هخامنشی از ۶۰۰ تا ۳۳۰ قبل از میلاد
  • آثار دوران ساسانی از سال ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی

از دوره عیلامیان نقش برجسته محو شده‌ای در نقش رستم وجود دارد که در دوره ساسانی روی آن نقش دیگری از بهرام دوم ساسانی حک شده. این نقش محو شده از دو الهه تشکیل شده که روی مارهایی نشسته‌اند و لباس‌های چین‌دار به تن دارند. در نقش رستم آرامگاه‌ها و معبد آناهیتا از دوره هخامنشیان به جای مانده است.
از بین ۴ آرامگاه موجود، فقط آرامگاه داریوش اول کتیبه دارد. در شاخه بالایی آرامگاه، داریوش با لباس پارسی و کمان به دست روی سکویی سه پله ایستاده و در حال انجام مراسم است. تصویر فروهر یا اهورا مزدا در بالای سر و پیشاپیش وی قرار گرفته و داریوش دست خود را به علامت احترام رو به این تصویر گرفته.
آرامگاه خشایارشا در سمت راست آرامگاه داریوش اول قرار دارد و بجز فقدان کتیبه و برخی اختلاف‌های جزئی در نقش‌های برجسته، کاملاً مشابه آن آرامگاه است. از بین این ۴ آرامگاه‌، آرامگاه خشایارشا بهتر از همه حفظ شده‌است.
آرامگاه اردشیر اول در سمت چپ آرامگاه داریوش اول قراردارد. آرامگاه داریوش دوم غربی‌ترین آرامگاه هخامنشی نقش رستم است.
درِ ورودی آرامگاه‌ها به شکل مربع است. این درها در دوران باستان قفل می‌شدند. برای این کار دو قطعه سنگ بزرگ در پشت آنها قرار می‌گرفت و به این وسیله مهر می‌شد.
شکل آرامگاه‌ها نیز مشابه است. تنها تفاوت آرامگاه داریوش کبیر در کتیبه‌های میخی و آرامی آن است. در این کتیبه، داریوش، اهورامزدا را ستایش می‌کند و فتوحات خود را برمی‌شمارد و از اندیشه‌های خود سخن می‌گوید.
راهروی داخل آرامگاه داریوش کبیر به درازای ۷۲/۱۸ و پهنای ۷۰/۳ متر است. در این آرامگاه ۹ تابوت سنگی وجود دارد که در یک ردیف در سنگ کنده شده و به داریوش کبیر، ملکه و سایر بستگان او تعلق دارد.
درازا، ژرفا و پهنای این تابوت‌ها ۱۰/۲ × ۰۵/۱× ۰۵/۱ متر و ضخامت (سنگ) هر یک ۵/۱۷ سانتیمتر است. سرپوش هر یک از تابوت‌ها را قطعه سنگ بزرگی تشکیل می‌دهد.
کعبه زرتشت:
کعبه زرتشت نام بنایی است مکعب مستطیل با معماری خاص در نقش رستم که از زمان حمله اعراب به ایران به اشتباه نام کعبه زرتشت به آن دادند.
آنها از آن جا که فکر می‌کردند هر دینی می‌بایست برای خود بتکده یا مرکزیتی برای خود داشته باشد این بنا را کعبه زرتشتیان نامیدند.
این بنا در زمان هخامنشیان و به احتمال در عصر پادشاهی داریوش بزرگ ساخته شده است.
کعبه زرتشت دارای یک مدخل بالاتر از سطح زمین و بازمانده پلکانی برای دسترسی به تنها ورودی آن است.
تا سال ۱۳۱۶ شمسی، ثلث پایینی بنا در زمین دفن شده بود. تنها در این سال و با آغاز کاوش‌های باستان‌شناسی بود که مشخص شد بنا در ۳ سمت خود (بجز ورودی) دارای سکو است.
در درگاه ورودی جای چرخش پاشنه دری سنگین و کلفت، نشان از دربسته بودن بنا می‌دهد. این بنا تماماً از سنگ آهکی سفید و سیاه ساخته شده است.
در مورد کاربرد این بنا حدث زده شده است که، محل نگهداری کتاب اوستا و اسناد حکومتی، محل گنجینه دربار، آتشکده، معبد و یا نامعلوم باشد.
برخی از مورخان ذکر کرده‌اند؛ کتاب اوستا که بر ۱۲ هزار پوست گاو نوشته شده بود، در این اتاق نگهداری می‌شد. گروهی دیگر بر این باورند که این اتاق آرامگاه بردیا، پسر کوروش بود که به وسیله برادرش کمبوجیه کشته شد.
برخی دیگر بر این عقیده‌اند که آتش مقدس در این اتاق نگهداری می‌شد و بعضی گفته‌اند این بنا رصدخانه بود. در دوران ساسانی در این اتاق اسناد بسیار مهم دولتی نگهداری می‌شد.
کتیبه‌ها و نقوش برجسته:
کتیبه‌ ساسانی به ۳ زبان پارسی میانه (پهلوی ساسانی)، پهلوی پارتی و یونانی در اطراف این بنای هخامنشی حک شده است.
بحث اصلی این کتیبه‌ها، وقایع تاریخی دوران شاپور اول در جریان جنگ ایران و روم است که در آن والرین، امپراتور روم شکست خورد و در ۲۶۲ م در بیشابور زندانی شد.
کتیبه دیگر در زیر کتیبه شاپور اول و به زبان پهلوی اشکانی و ۱۹ سطر، به دستور کرتیر موبد موبدان نقش شده است. کرتیر ضمن معرفی خود و القابش به شرح خدماتی که در راه دین زرتشت انجام داده، پرداخته و از رسیدنش به جایگاه موبد بزرگ و دادور تمام کشور و سرپرستی معبد آناهیتا سخن رانده است.
روبه روی نقش رستم، در برابر پلکان ورودی، قسمتی وجود دارد که در دوره ساسانی حجاری شد اما نقوشی روی آن حک نشده است. درازی این محل ۱۰ متر و ارتفاع آن ۵ متر است و حدود ۲ متر بالاتر از سطح فعلی حجاری شده است.
عمق این فضا نسبت به سایر آثار ساسانی بیشتر است و تردیدی وجود ندارد که حفاظت بیشتر از این طرح مد نظر بوده است. در قسمتی از این فضا کتیبه‌ای ۲۰ سطری حک شده که مالک زمین‌های کشاورزی اطراف نقش رستم و نحوه تقسیم آب را در آن مشخص کرده است. این کتیبه به زبان فارسی و بسیار جدید و فاقد ارزش تاریخی است.
در گوشه شرقی محوطه در ارتفاع ۲ متری از سطح زمین نقشی قرار دارد. این نقش با توجه به کتیبه‌های آن که به ۳ زبان قارسی میانه، پارتی و یونانی است، صحنه‌ای را نشان می‌دهد که اردشیر بابکان (سمت راست) دارد حلقه شاهی را از اهورامزدا (سمت چپ) دریافت می‌کند.
هم شاه و هم اهورامزدا سوار بر اسب هستند و زیر پای اسب هرکدام یک نفر افتاده ‌است. فرد زیر پای اسب اردشیر باید اردوان (آخرین شاه اشکانی) باشد و دیگری اهریمن.
در سمت غرب، دومین نقش، تاجگذاری نرسی را نمایان کرده است. در این نقش نرسی حلقه قدرت را از دست آناهیتا (یکی از خدایان) دریافت می‌کند.
پشت سر پادشاه، وزیر اعظم ایستاده و انگشت سبابه دست راست خود را به رسم آن دوران، برای احترام در برابر پادشاه نگاه داشته است. آناهیتا به صورت زنی در سمت راست حجاری شده که دارای لباس بلند تا کمربند و گردن بند مروارید است.
در سومین نقش برجسته، بهرام دوم (۲۹۸ – ۲۷۶ م) در حال نبرد و سوار بر اسب، چهار نعل با نیزه به سوی دشمن حمله می‌کند. اسب بهرام یک سرباز رومی را که در صحنه جنگ به خاک افتاده، با پا لگدکوب می‌کند.
پشت سر بهرام یک سرباز ایرانی پرچمی را به اهتراز درآورده و یک قطعه چوب به صورت افقی در بالای پرچم قرار دارد و به وسیله ۳ گوی، یکی در وسط و دو گوی دیگر در انتهای چوب مشاهده می‌شود.
در چهارمین نقش، شاپور اول که والرین امپراتور روم را شکست داده نمایان است. این پیروزی در سال ۲۶۳ م رخ داد.
در این نقش برجسته سیریادیس که یک پناهنده رومی است، عنوان امپراتوری را از طرف شاپور دریافت می‌کند. امپراتور والرین دست‌ها را برای پوزش در برابر شاپور بالا نگه داشته و در برابر وی زانو زده است.
شکوه وی با لباس، زینت آلات، افسار و زین اسب، گردن بند، دست بند و تاج شاهی و آرایش موهای وی که حالت غرور آن مشخص است، نشانگر مهارت حجاران ساسانی است.
زیر آرامگاه اردشیر اول دو نقش وجود دارد. نقش بالایی، آذر نرسه یا شاپور ذوالاکتاف، که تقریباً محو شده. نقش زیرین، هرمز دوم است و صحنه پیروزی این پادشاه را بر دشمن نشان می‌دهد.
در این نقش برجسته، هرمز دوم با اسب، چهار نعل بر دشمن خود که رومی است، تاخته و اسب او را سرنگون کرده است. در این نقش، دشمن رومی دارای ریشی بریده است و کلاهخود بر سر دارد.
زیر آرامگاه داریوش دوم و رو به روی کعبه زرتشت، نقشی احتمالاً از شاپور دوم (۳۷۹ – ۳۰۹ م) وجود دارد. در این نقش، سواری که دارای تاج است، نیزه خود را بر گردن دشمن فرو کرده و هر دو ، زره به تن دارند.



لینک منبع: http://www.shahrsazionline.com/5403/نقش-رستم-فارس/

 

[Ashkan-kamrani]

غار شاپور فارس+عکس

غار شاپور فارس+عکس

غار شاپور در ۶ کیلومتری شهر تاریخی بیشابور و ۲۵ کیلومتری شهر کازرون در انتهای تنگ چوگان، در سینه کوه و در ارتفاع حدود ۸۰۰ متری از سطح زمین قرار دارد که قطر دهانه آن حدود ۳۰ متر است و به سبب قرار گرفتن مجسمه شاپور بر دهانه آن به غار شاپور معروف شده است.

مجسمه ۶ متری شاپور بر دهانه این غار، شاهکار پیکرتراشی ایران باستان است که پس از نزدیک به ۱۷۰۰ سال هنوز باقی مانده است. اما این تندیس دچار آسیب‌های فراوان شده و ظرافت‌های آن اندکی از بین رفته است.
ظاهراً این مجسمه بر اثر زمین‌لرزه واژگون شده بوده که در سال ۱۳۳۶ توسط ارتش ایران و بدون لحاظ کردن اصول باستان شناسی تعمیر شده و دوباره به حالت اولش باز گشته است.
در آن سال برای دستیابی آسان به غار ۲۳۰ پله از ارتفاعات صعب‌العبور دامنه پر شیب تا ورودی غار در سنگ‌های کوه کنده شده و سیمان گردیده است. از دهانه غار، پیکره کاملأ مشخص است .۴ ایوان از دهانه به طرف داخل غار مهیا شده، اختلاف ارتفاع تراس اول با ۱۰ پله به تراس دوم، دوم به سوم با ۸ پله و سوم به چهارم دارای ۷ پله است.
پیکره در تراس چهارم قرار دارد. این تراس که وسیع تر از تراس‌های دیگر است به وسیله ۱۲ پله به عمق غار راه دارد. ایجاد این تراس‌ها برای مشاهده هرچه بهتر این مجسمه در سال ۱۳۳۶ چیده شده است.
بعد از برپایی مجسمه، ۴ سکو دور آن برای قراردادن قطعات جداشده مجسمه در آن سال ساخته شد که در حال حاضر آنها ویران شده اند و فقط جای این سکوها مشخص است.
این غار در نزدیکی شهر تاریخی بیشابور، مهمترین پایتخت ساسانیان، در انتهای تنگ چوگان و در سینه کوه، قرار دارد.
مجسمه شاپور تنها مجسمه سنگی بازمانده از دوران باستان است. غار شاپور یکی از ۳ غاری است که در قسمت غرب تنگ چوگان قرارگرفته‌اند.
غار شاپور با دهانه‌ای بزرگتر از ۲ غار دیگر در وسط است، غار سمت چپ به غار مادر شاپور معروف است و غار سمت راست غار مرمر نامیده می‌شود.
تندیس شاپور، شهریار پر آوازه ساسانی در دهانه غار قرار دارد. در این تندیس شاپور با جامه‌ای ساده، ظریف و لطیف با کمربندی که به دور کمر بسته و شمشیر حمایل کرده، نشان داده شده است.
دست راست تندیس بر کمر و دست چپ بر قبضه شمشیر است. ریش شاه آرایش شده و از حلقه‌ای گذشته است. موهای وی بلند و تاج کنگره‌داری بر سر دارد.
پشت سر مجسمه، در فاصله تقریبی ۸۰ متری آن برای جمع آوری قطرات آبی که از سقف و بدنه می‌چکد حوض‌هایی با ابعاد و شکل‌های مختلف ساخته اند.
سنگ حجاری شده این مجسمه از سقف غار تا کف آن ادامه داشته و هنرمندان عصر ساسانی با تلاش و کوشش بسیار موفق به آفرینش این اثر هنری گردیده‌اند.
بعد از ورود به غار مساحتی عریض‌تر از دهانه وجود دارد و هرچه به طرف عمق پیش رویم از عرض غار کم می‌شود. این غار دارای طول تخمینی ۷۳۶ متر در روی نقشه پلان می‌باشد که پیکره شاپور اول در فاصله‌ ۸۴/۲۹ متری از دهانه غار واقع شده است.
دو حوض سنگی در فاصله تقریبی ۴/۸۱ متری از دهانه غار در کف غار جهت جمع آوری آب درون غار ساخته شده است. تنوع درجه حرارت در قسمت‌های مختلف غار، تنوع رسوبات آهکی، تنوع رطوبت، تغییرات باد، تغییرات سایه روشنها، وجود شعاع‌های کوچک نور در قسمت‌هایی که با فضای بیرون ارتباط دارند و بسیاری از شاهکارهای شناخته و ناشناخته طبیعت، همگی به پیدایش این مجموعه زیبا و شگفت‌آور منتهی شده است.
هر دو حوض در کنار واقع شده و به وسیله یک آّبراهه به هم متصل شده‌اند. حوض بزرگتر با دو پله و حوض کوچکتر با یک پله به عمق حوض راه دارد. از این دو حوض به بعد غار تاریک می‌شود و احتیاج به وسایل روشنایی است. در مسافتی دورتر از دو حوض، حوض بزرگی است شبیه به نعل که دور تا دور آن از ۲۰ متر متجاوز است.
وجود این حوضچه ها شاید احتمال استفاده از غار به عنوان یک سکونتگاه موقت را مطرح کند. یکی از مهمترین آثاری که از بررسی غار بدست آمده، آثاری از کوزه های شکسته سفالی است، این سفال‌ها که مشخصات سفالینه‌ها دوره ساسانی‌اند، یکی از دلایل مهمی است که می‌تواند ساخته های درون غار را به دوره مذکور ربط دهد.
غار شاپور از ۴ گذرگاه بزرگ، ۵ گذرگاه کوچک، ۴ مسیر فرعی و ۳ تالار تشکیل شده است. این غار به سبب تاریکی و عمق زیاد و وجود آب و لیز بودن پرتگاه‌های درون غار و نیز وجود غارهای متعدد جنبی، تاکنون هیچ‌کس موفق نشده همه زوایا و گوشه ها و غارهای درونی آن را کشف کند.
دسترسی به غار شاپور پس از گذشتن از مسیری کوهستانی و افزون بر یک ساعت کوهپیمایی امکان‌پذیر است.





لینک منبع: http://www.shahrsazionline.com/5274/غار-شاپور-فارس/