گزارش كار آزمايشگاه شيمي آلي 1

eng_textile

عضو جدید
دوستان تصميم گرفتم به كمك خود شما عزيزان تمامي گزارش‌ كارهاي آزمايشگاه شيمي آلي 1 را كه در نساجي انجام ميديم اينجا بذارم...
اميدوارم كمكتون كنه...
 

eng_textile

عضو جدید
عنوان آزمايش: گزارش كار شيمي آلي1 + مبحث: استخراج
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image002.jpg




عنوان درس: آزمايشگاه شيمي آلي1


عنوان آزمايش: استخراج پيوسته

كارشناس گروه: جناب آقاي محمدرضا كيان

استاد: سركار خانم طرلاني

تاريخ انجام آزمايش: 20/آبان/1391
























عنوان آزمايش:
استخراج

مقدمه:
استخراج روشی است برای جداسازی که مستلزم انتقال جسمی از یک فاز به فاز دیگر است. این روش بر مبنای پخش فاز بنا نهاده شده است. جسم می‌تواند در بین دو فاز نامحلولی که با آن‌ها در تماس است پخش متعادلی پیدا کند و نسبت این تعادل بستگی به پایداری نسبی جسم در هر یک از دو فاز دارد. زمانی که دو فاز مایعات مخلوط نشدنی باشند روش استخراج مایع – مایع نامیده می شود.
الف.استخراج مایع – مایع
در بعضی مواقع لازم است برای بازیابی یک جسم آلی از محلول آبی از روش غیر از تقطیر استفاده می‌شود. یکی از این راه‌ها تماس دادن محلول آبی با یک حلال غیر قابل امتزاج با آب است. اگر حلال خاصیت جدا سازی را داشته باشد بیشتر مواد آلی از لایه آبی به حلال آلی (غیر قابل امتزاج با آب ) انتقال پیدا می‌کند.
این روش را که ” جسم حل شده در آب به وسیله یک حلال آلی دیگر جدا می شود ” استخراج می‌نامند. یکی از خواص حلال که برای استخراج به کار برده می شود این است که قابلیت حل شدن آن در آب یا هر ماده دیگری که جسم آلی را در خود حل کرده کم باشد و یا اصلا حل نشود. همچنین باید فرار باشد تا به راحتی بتوان آن را از ترکیب یا ترکیبات آلی استخراج شده جدا کرد.
بنابراین جسم استخراج شونده باید در حلال استخراج کننده به خوبی حل شود و قابلیت انحلال در این حلال بسیار بیشتر از آب باشد، ضمن این‌که حلال استخراج کننده نباید هیچ واکنشی با آب و یا مواد قابل استخراج بدهد.
برای انتخاب حلال مناسب برای استخراج بررسی‌هایی مشابه آن‌چه که در بلورگیری انجام می‌دهند لازم است:
۱-به خوبی جسم مورد استخراج را در خود حل کند (ضریب توزیع مناسب داشته باشد )

۲- حلالیت آن در حلال جسم مورد نظر کم باشد.
۳- نا خالصی‌ها و یا اجسام دیگر موجود را خیلی کم و یا اصلا استخراج نکند.
۴- به سهولت بتوان آن را پس از عمل استخراج شده جدا کرد.
۵- واکنش شیمیایی با جسم حل شونده نداشته باشد.
ساده ترین حالت استخراج آن است که جسم در دو حلال غیر قابل اختلاط پخش شود. از نظر کمی این پخش را بر حسب ضریب پخش یا توزیع بیان می کنند. در محلول‌های رقیق یک جسم بین دو حلال غیر قابل امتزاج توزیع می شود تا این‌که نسبت غلظت در یک حلال به غلظت در حلال دیگر عدد ثابتی باشد.

حل شدن ماده استخراجی در هر فاز به دو مورد بستگی دارد:
۱-به قابلیت حل شدن ماده استخراج شونده
۲-به حجم هر فاز

اثر نمک روی حلالیت
حلالیت اجسام آلی در آب به طور مؤثری توسط حضور نمک‌های معدنی حل شده تحت تأثیر قرار می‌گیرند .برای مثال اتانول که به طور کامل با آب خالص قابل امتزاج است فقط به طور جزئی در محلول‌های مائی قوی از سدیم کلرید، پتاسیم کربنات و برخی دیگر از نمک‌های معدنی معین حل می‌شوند.

این پدیده که از اثر نمک در خارج‌سازی جسم به وجود می آید به طور متداول با نمک‌های دارای یون‌های با شعاع کوچک و بار متمرکز اتفاق می‌افتد افزایش نمک دو اثر دارد:
الف)حلالیت حلال در آب کم می شود.
ب)حلالیت ماده جامد آلی در آب کم می شود.

روش استفاده از قیف جدا کننده یا دکانتور:
استخراج در کارهای آزمایشگاهی توسط تکان دادن محلول مورد استخراج با حلال درون قیف جدا‌کننده شیشه ای(دكانتور) صورت می گیرد.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image004.jpg
قیف کشیده مخروطی شکل با دنباله کوتاه برای این منظور به کار می‌برند قیف حاوی مخلوط را خوب تکان دهید تا تمام مایعات غیر قابل حل به صورت فیزیکی مخلوط شوند،‌ سپس آن را روی پایه‌ای به حال خود بگذارید تا لایه‌ها به طور کامل از هم جدا شوند.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image006.jpg
به‌هم‌زدن ‌شدید مخلوط‌ها وقتی دلخواه بوده که تولید امولسیون نکند؛ زیرا بعدا برای جداسازی لایه‌ها به مزاحمت بر‌می‌خوریم. در چنین مواقعی بهتر است لایه‌ها را خیلی ملایم به هم زد، در ضمن به‌هم‌زدن یک دست را باید روی سر قیف و دست دیگر را روی شیر قیف قرار داد تا سر و شیر قیف محکم در جای خود نگه داشته شوند. فشار درون قیف را گاهی با معکوس نگه داشتن (دنباله قیف به طرف بالا) و یک لحظه باز کردن شیر کاهش می دهند. این عمل به ویژه زمانی مهم است که از حلال بسیار فرار نظیر اتر استفاده شود.
احتیاط: دنباله قیف جدا‌‌کننده را در موقع کاهش فشار درون آن نباید به طرف
افراد دیگر قرار داد زیرا در این زمان قطراتی از مایع درون دنباله قیف با فشار خارج می شود.
در زمان جدا کردن مایعات سر قیف را باید سست کرد و یا برداشت، سپس لایه پایینی را به دقت درون ارلن مایر ریخت ضمنا باید شیر قیف را با دو دست نگه داشت تا از سست شدن آن و هدر رفتن مایع جلوگیری کرد. اگر ماده درون قیف خاصیت خورندگی داشته و یا ارزشمند باشد در عمل بهتر است که یک بشر را زیر قیف قرار داده و سپس قیف را برای هر مدتی که لازم است به حال خود باقی گذاشت اگر فقط یک لایه باید نگه داری شود لازم است دو لایه را تا زمانی که اطمینان کامل حاصل نشده که کدامیک حاوی ماده دلخواه است نگه‌داری کرد.
همان‌گونه که مرز دو مایع به نزدیکی شیر قیف برسد سرعت خارج شدن مایع از قیف را باید کاهش داد. پس از این‌که جداسازی انجام شد شیر را بسته و محتویات قیف را به آهستگی به چرخش درمی‌آورند تا قطرات مایع سنگین‌تر از درون یک ظرف تمیز می‌ریزند. لایه بالایی نباید از شیر قیف خالی شود زیرا منجر به آلوده شدن آن با لایه اول که درون دنباله قیف وجود دارد می شود. لایه آلی را معمولا با افزایش معرف خشک‌کننده جامد از آب جدا می‌کنند و حلال را به وسیله عمل تقطیر حذف می کنند.
در هر بار استفاده از قیف شیر آن را باید با ماده چرب کننده روان کرد تا ضمن کار با قیف شیر آن محکم نشود و یا مایع قیف نشست ندهد. پس از استفاده از قیف جداکننده باید آن را کاملا تمیز و شیر آن را مجددا چرب کرد تا در یک موقعیت محکم نشود و بعدا به سهولت بتوان آن را باز کرد. اگر از مواد سیلیکون دار برای روان کردن شیر استفاده می کنید باید قبل از تمیز کردن قیف ماده روان کننده را با مخلوط اکسنده از سطح شیشه زدود تا لایه نازک سیلیس روی شیشه به وجود نیاید. مسئله محکم شدن شیر قیف های جدا کننده آن قدر جدی است که بسیاری ترجیح می دهند که قطعات قیف ها را به صورت جدا از هم نگه داری کنند.برای باز کردن شیرهایی که محکم شده اند قسمت خارجی شیر یا بدنه قیف را به وسیله بخار آب گرم می کنند. در همین زمان فشار کمی به شیر وارد می آید و آن را باز می کنند ( در ضمن برای محافظت انگشتان باید از حوله استفاده کرد)

وسايل آزمايش:‌

  1. گيره
  2. پايه
  3. دكانتور
  4. دو بشر (كوچك و بزرگ)
  5. هيتر
  6. ترازو
  7. كاغذ صافي
  8. قيف
  9. استانيليد
  10. اسيد بنزوئيك
  11. سود 10%
  12. دي‌كلرومتان
  13. اسيد كلريدريك (HCl)



دستور كار و روش انجام آزمايش:
مقدار 1گرم از استانيليد و 1گرم اسيد بنزوئيك را روي ترازو وزن كرده و آن‌ها را داخل‌ بشر كوچكي مي‌ريزيم.
سپس مقدار 20cc دي‌كلرومتان (حلال) داخل بشر كوچك ريخته و در زير هود هم‌ مي‌زنيم.
بعد از هم‌زدن 10cc سود 10% را به محلول افزوده و باز هم به‌هم مي‌زنيم، وقتي خوب به هم خورد محلول را داخل دكانتور متصل به پايه ريخته و مدتي صبر مي‌كنيم تا فازها از هم جدا شوند.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image008.jpg
فاز آلي كه فاز زيرين است را داخل بشر كوچك و فاز آبي را داخل بشر بزرگ‌تر مي‌ريزيم.
تشخيص فاز: مقداري از محلول را درون آب مي‌ريزيم اگر حل شد فاز آبي بوده وگرنه فاز آلي است.
فاز آلي (بشر كوچك) را برداشته و طي سه بار به آن 10cc سود 10% اضافه ‌مي‌كنيم تا دقت آزمايش بالا رود.
بشر كوچك را زير هود روي هيتر حرارت داده تا دي‌كلرومتان آن خشك شود.
جامد يا رسوب سفيد رنگي در انتهاي بشر مي‌ماند كه همان استانيليد ماست.
براي پيدا كردن وزن استانيليد پس از استخراج (قبل از استخراج 1گرم بود) ابتدا بشر همراه رسوب را وزن كرده،‌ سپس بشر را شسته و خشك مي‌كنيم و بعد وزن آن را اندازه مي‌گيريم، تفاوت اين دو مقدار وزن،‌ معرف وزن استانيليد ماست، كه در محاسبات آمده است.
حال بشر بزرگ‌ را كه حاوي فاز آبي بود قطره قطره به آن HCl مي‌افزايم تا تشكيل رسوب دهد و بعد هم‌مي‌زنيم و از كاغذ صافي عبور مي‌دهيم. (وزن كاغذ صافي قبلا اندازه‌گيري شده است.)
مدت چند روز زمان داده تا رسوب خشك شود.
حال رسوب به همراه كاغذ صافي را با ترازو اندازه گرفته و با توجه به داشتن وزن كاغذ صافي از قبل و كم كردن اين دو عدد به راحتي وزن رسوب كه همان وزن اسيد بنزوئيك ماست به دست خواهد آمد.

محاسبات:
 

eng_textile

عضو جدید
انتخاب حلال مناسب+ گزارش آز شيمي آلي1

انتخاب حلال مناسب+ گزارش آز شيمي آلي1

عنوان آزمايش: بررسي و انتخاب حلال مناسب (تبلور)

مقدمه:
تبلور: يكي از مهم‌ترين روش‌هاي خالص سازي اجسام جامد تبلور مي‌باشد كه اين عمل بر دو طريق انجام مي‌شود:

  1. ذوب كردن كريستال‌ها
  2. حل كردن در حلال
در هر روش بعد از جدا نمودن ناخالصي‌ها به محلول فرصت تشكيل رسوب و خنك شدن مي‌دهيم.
شرايط حلال مناسب:

  1. حلال با جسمي كه مي‌خواهد خالص نماييد نبايد با هم واكنش داده و محصول جديد تشكيل دهد.
  2. جسمي كه مي‌خواهيم خالص‌سازي كنيم بايد به طور قابل ملاحظه‌‌اي در حلال گرم حل شود و در حلال سرد حل نشود.
  3. حلال نبايد خيلي فرار يا كم فرار باشد كه در حالت دوم مشكل خشك كردن داريم.
  4. نقطه‌ي ذوب و جوش جسم خالص و حلال بايد تقريبا نزديك به هم باشند.(اختلاف 1-2درجه)
معرفي جامد‌ها در آزمايش
اسيد بنزوئيك
بنزوئیک اسید، (C۷H۶O۲ (C۶H۵COOH، یک ترکیب بلوری بی‌رنگ (سفید دیده می‌شود) است. بنزوئیک اسید ساده‌ترین کربوکسیلیک اسید آروماتیک نیز می‌باشد.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image002.jpg
این ماده یک اسید ضعیف محسوب می‌شود. از نمک‌های آن به عنوان نگهدارنده‌های غذایی استفاده می‌شود، همچنین در ساخت بسیاری از ترکیبات آلی دیگر از بنزوئیک اسید استفاده می‌گردد.
بنزوئیک اسید در قرن شانزدهم میلادی کشف شد. اولین بار شخصی به نام Nostradamus از تقطیر خشک ماده‌ای سنتی به نام gum benzoin بدست آورد.
در سال ۱۸۷۵ شخصی به نام Salkowski نیز پی به خواص ضد قارچ بنزوئیک اسید برد.
تنها تولیدکننده اسیدبنزوئیک در ایران، شرکت صنایع شیمیایی و سلولزی نگار آذر بوده که در سه حالت پودر، پرک و مایع محصولات خود را با بهترین کیفیت (خلوص بالای 99/99% طبق گواهی آزمایشگاه مرکزی دانشگاه تهران)به بازار عرضه می نماید.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image004.jpg
بنزوئیک اسید و نمک‌هایش به عنوان نگهدارندهٔ غذا مصرف دارند که به نام‌های E212، E211، E210 و E213 شناخته می‌شوند. هر کدام از این نمک‌ها از واکنش مستقیم یا واکنش با نمک‌های سدیم، پتاسیم یا کلسیم تهیه می‌شوند.
در اصل بنزوئیک‌اسید از رشد قارچ‌ها، مخمرها و بعضی باکتریها جلوگیری می‌کند. نحوهٔ اثر بنزوئیک اسید اینگونه‌است که در ابتدا بنزوئیک اسید جذب سلول می‌شود، اگر pH درون سلولی به ۵ یا کمتر تغییر کند، تخمیر ناهوازی گلوکز از طریق Phosphofructokinase به میزان ۹۵٪ کاهش می‌یابد و این خود باعث نابودی آنها می‌شود. مقدار معمول استفاده از بنزوئیک اسید و نمک‌هایش به عنوان نگه دارنده بین ٪۰٫۰۵-٪۰٫۱ می‌باشد. البته در بعضی غذاها باید از سطوح بالاتری از بنزوئیک اسید استفاده شود که مقادیر ماکسیمم آن در قوانین بین المللی غذا موجود است.
البته نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه بنزوئیک اسید با آسکوربیک اسید (ویتامین C) موجود در نوشابه‌ها واکنش داده و مقادیر بسیار کم (ولی در دراز مدت خطرناک) بنزن تولید می‌شود.
همچنين اسید بنزوئیک جزئی از پماد Whitfield است که برای درمان بیماری‌های قارچی پوست و مو استفاده می‌شود.
از خطرات اسيد بنزوئيك مي‌توان به محرک پوست و چشم بودن آن اشاره داشت. بنابراين از تماس اين ماده با چشم و پوست خودداري كنيد.
استانيليد
استانیلید (به انگلیسی: Acetanilide) با فرمول شیمیاییC6H5NHCOCH3 یک ترکیب شیمیایی است. که جرم مولی آن ۱۳۵٫۱۷ g/mol می‌باشد.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image006.gif file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image008.gif

نفتالين
نفتالین که به نام‌های «آلبوکربن»، «کافورقیر»، «قیرسفید» یا «نفتالن» نیز گفته می‌شود؛ یک هیدروکربن آروماتیک است که به نمای گلوله‌های کوچک به بازار می‌آیند و حالت جامد و رنگ سفیدی دارد. نفتالین به تندی فرازش(تصعید) می‌یابد و بخاری بسیار آتش‌زا دارد. مولکول نفتالین از دو حلقهٔ جوش خوردهٔ بنزن ساخته شده است. كه آن از زغال سنگ به دست می‌آید و به فتالیک انیدرید برای ساخت پلاستیکها، رنگ‌ها و حل‌کننده‌ها به کار می‌رود. نفتالین برای گندزدایی و حشره کشی(بیشتر حل شده در متانول) کاربرد فراوانی دارد. نفتالین را برای جلوگیری از بید زدن فرش و پارچه‌های پشمی نیز به کار می‌برند.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image010.gif
تاریخچه
سال ۱۸۱۹ و ۱۸۲۰، دست کم دو شیمیدان مادهٔ جامد سفیدی با بوی زننده گزارش کردند که از تقطیر زغال سنگ به دست می‌آید. سال ۱۸۲۱، جان کید(John Kidd) بسیاری از ویژگی‌های این ماده‌ها و روش‌های فرآوری آن‌ها را پیدا کرد و نام نفتالین را برای این ماده پیشنهاد کرد(چون این ماده از گونه‌ای نفتا -که نام گسترده‌ای که برای آمیخته‌ای از هیدروکربن‌های فرار و آتش‌گیر که زغال سنگ را نیز دربرمی‌گیرند؛ می‌شود.- به دست آمده بود.) در ادامه فرمول شیمیایی آن توسط مایکل فارادی (Michael Faraday) در سال 1826 کشف شد... ساختار مولکول آن نیز در سال 1866 توسط امیل ارلنمایر (Emil Erlenmeyer) کشف و سه سال بعد توسط کارل گریب (Carl Gräbe) تایید شد.
معرفي حلال‌ها در انجام اين آزمايش:
استون
اَسِتون یک مادهٔ شیمیایی و یکی از لکه‌برها است. این ماده فرار و به شدت آتش‌گیر است و مصرف بسیار زیادی در صنعت به عنوان حلال دارد. یکی از ساده‌ترین روش‌های ساخت این ماده تقطیر استات کلسیم است.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image012.gif
استون با نام‌هاي ديگري هم‌چون «دي متيل كتون» و «بتا-كتوپروپان» نيز خوانده مي‌شود كه فرمول شيميايي آن CH3COCH3 است.

اتانول
اتانول یا الکل اتیلیک یا اتیل الکل یا الکل میوه با فرمول C2H5OH ترکیب شیمیائی با بوی خاص و آتش‌گیری است که در نوشیدنی‌های الکلی وجود دارد. این الکل همان ماده‌ای است که خاصیت مست کنندگی دارد و در نوشیدنی‌های الکلی با درصدهای مختلف پیدا می‌شود. علاوه بر این در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارند. این کاربردها در عطرها و ادکلن‌ها و همچنین در وانیل و همچنین به عنوان سوخت در برخی ماشین‌های جدید می‌باشد. برای استفاده از این الکل در صنایع عطر سازی استفاده می‌کنند.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image014.gif
مخمر آبجو، قارچی است که با جوانه‌زدن تکثیر می‌شود، اگر این قارچ در مجاور یک ماده قندی تخمیر شود، موادی از خود خارج می‌کند که خاصیت آنزیمی داشته و موجب دگرگونی قند می‌شود. در بین قندها، گلوکز به فرمول C6H12O6 است که در انگور وجود دارد که پس از تخمیر باعث ایجاد الکل می‌شود.
تاریخچه
اتانول برای انسان از دوران باستان شناخته شده بود، زیرا این ماده، جزء اصلی مشروبات الکلی است. جداسازی آن بصورت اتانول نسبتا خالص احتمالا اولین بار توسط "جابر بن حیان" که صنعت تقطیر را گسترش داد، انجام شده است. البته بیشتر گمان می‌رود که اتانول خالص توسط "محمد زکریای رازی" دانشمند ایرانی تولید شده باشد.
اتانول به‌ دلیل نقطه ذوب پائین در صنعت ضدیخ‌سازی استفاده می‌شود. حلال بسیار خوبی است و در صنعت عطرسازی، رنگ‌سازی و … استفاده می‌شود. محلول ٪۸۵ – ۷۰ آن بعنوان محلول ضدعفونی‌کننده کاربرد دارد. اتانول با تغییر دادن پروتئین و حل کردن چربی، میکروارگانیسم‌های آن‌ها را از بین می‌برد. البته این عمل فقط در برابر باکتری‌ها و ویروسها و قارچها موثر است، ولی در مقابل هاگ باکتری‌ها تاثیری ندارد. اتانول همچنین در صنایع مشروبات الکلی به میزان گسترده ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image016.jpg
فواید استفاده از الکل در حد عادی (رنگ سبز در سمت راست تصوير و همچنين زير تصوير) و مضرات استفاده بیش از حد (رنگ قرمز در سمت چپ تصوير)
مصرف بیش از حد مشروبات الکلی، به دلیل وجود اتانول در ترکیب آن‌ها باعث ایجاد عوارض بسیاری در سلامتی انسان می‌شود که عبارتند از :
عوارض حاد: تهوع، استفراغ، افسردگی، تنگی نفس.
عوارض مزمن: اعتیاد به الکل (الکسیم)، سایروز کبدی، تاثیر در سلسله اعصاب مرکزی، تاثیر در حافظه در بلند مدت.

آب
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image018.jpg
آب مایه حیات و فراوان‌ترین مادهٔ مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکلی که امروزه می‌شناسیم. بیش از ۷۵٪ جرم یک انسان از آب تشکیل شده‌است و نیز بیش از ۷۰٪ سطح کره زمین را آب پوشانده است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با وجود این حجم عظیم آب تنها 2 درصد از آب‌های کره زمین شیرین و قابل شرب است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمک‌ها خصوصاً نمک طعام غیر قابل استفاده است. از همین 2٪ آب شیرین بیش از 90% به صورت منجمد در دو قطب زمین و دور از دسترس بشر واقع شده‌است. فرمول شيميايي آب H2O بوده و شكل فضايي آن به صورتي است كه در تصوير زير مشاهده مي‌كنيد.
file:///C:\DOCUME~1\ALI~1.DEL\LOCALS~1\Temp\msohtml1\01\clip_image020.gif
وسايل آزمايش:

  1. سه ماده‌:‌ استانيليد- اسيد بنزوئيك- نفتالين
  2. سه حلال: استون – اتانول- آب مقطر
  3. هم‌زن
  4. چراغ بنزن
  5. كبريت
  6. سه عدد اسپاتول
  7. گيره
  8. لوله‌ي آزمايش

شرح آزمايش و دستور كار:
به اندازه‌ي نوك اسپاتول از ماده‌ي اوليه مجهول(استانيليد، اسيد بنزوئيك يا نفتالين)‌ داخل لوله‌ي آزمايش تميز و خشكي مي‌ريزيم، به اندازه‌ي يك بند انگشت (3تا4ميلي‌ليتر) حلال ( استون،‌ اتانول يا آب مقطر) به آن اضافه مي‌كنيم و اثر حلال و ماده را گزارش مي‌كنيم.
ابتدا استانيليد را برداشته و اثر تمامي حلال‌ها را روي آن بررسي كرده و سپس به سراغ ماده‌ي ديگر مي‌رويم.
استانيليد+استون: استانيليد به سرعت در استون حل شد.
به علت حل شدن استانيليد در استون سرد (قبل از گرما دادن) استون حلال مناسبي براي استانيليد نيست؛ زيرا يكي از خواص حلال مناسب بودن آن بود كه در حلال سرد حل نشده و با كمي گرما حل شود. بنابراين محلول را خالي كرده و باز به اندازه‌ي نوك اسپاتول استانيليد داخل لوله‌ي آزمايش ريخته و اين بار به آن به اندازه‌ي يك بند انگشت اتانول اضافه مي‌كنيم.
استانيليد +‌ اتانول: استانيليد به سرعت در اتانول حل شد.
به علت ذكر شده در بالا، اتانول نيز حلال مناسبي نيست،‌ پس آزمايش را بار ديگر با آب مقطر تكرار مي‌كنيم.
استانيليد + آب مقطر: حل نشده
بنابراين، محلول را روش چراغ بنزن با شعله‌ي كم و آبي گرم مي‌كنيم، مشاهده مي‌شود كه استانيليد درون آب مقطر حل شد، حال محلول را سرد مي‌كنيم تا رسوب ظاهر شود‌، ظاهر شدن رسوب تاييد خوب بودن حلال است.
نفتالين در آب سرد حل نمي‌شود و هنگامي كه آب را گرم مي‌كنيم مشاهده مي‌شود كه هم‌چنان نفتالين حل نشده و به صورت دو فاز مجزا و ژله‌‌اي مانند حاصل مي‌شود.
علت اين امر تفاوت در نقطه‌ي ذوب و جوش بين آب و نفتالين‌ است.
همان‌طور كه مي‌دانيم نقطه‌ي جوش آب 100 درجه اما نقطه‌ي جوش نفتالين 50درجه مي‌باشد.
حال از بين سه حلال، مناسبترين آن را انتخاب و گزارش مي‌كنيم.

استانيليد + استون ← سريع حل مي‌شود← حلال مناسبي نيست
استانيليد + اتانول ← سريع حل مي‌شود← حلال مناسبي نيست
استانيليد +آب مقطر ← هنگامي كه سرد باشد حل نمي‌شود پس آن را گرم مي‌كنيم.
استانيليد + آب مقطر گرم ← حل مي‌شود← رسوب نيز تشكيل مي‌شود← حلال مناسبي است.


اسيد بنزوئيك + استون ← سريع حل مي‌شود← حلال مناسبي نيست
اسيد بنزوئيك + اتانول ← سريع حل مي‌شود← حلال مناسبي نيست
اسيد بنزوئيك +آب مقطر ← هنگامي كه سرد باشد حل نمي‌شود پس آن را گرم مي‌كنيم.
اسيد بنزوئيك + آب مقطر گرم ← حل مي‌شود← رسوب نيز تشكيل مي‌شود← حلال مناسبي است.


نفتالين+ استون ← سريع حل مي‌شود← حلال مناسبي نيست
نفتالين + اتانول ← هنگامي كه سرد باشد حل نمي‌شود پس آن را گرم مي‌كنيم
نفتالين + اتانول گرم ← حل شده← رسوب تشكيل مي‌شود← حلال خوبي است
نفتالين +آب مقطر ← هنگامي كه سرد باشد حل نمي‌شود پس آن را گرم مي‌كنيم.
نفتالين + آب مقطر گرم ← حل نمي‌شود← 2فاز (ژله‌اي مانند شدن نفتالين)← حلال مناسبي نيست.
نتيجه:
حلال مناسب براي استانيليد آب بوده و براي اسيد بنزوئيك نيز آب است اما براي نفتالين به علت تفاوت فاحش در نقطه‌ي جوش آب حلال مناسب نبوده و اتانول حلال مناسب آن است.
استون اساسا حلال مناسبي نيست
 

eng_textile

عضو جدید
بررسي و تعيين نقطه‌ي جوش


عنوان آزمايش:
بررسي و تحقيق نقطه‌ي جوش

مقدمه:
جوشش فرآيندي است که در آن با استفاده از گرما يک مايع به بخار تبديل مي شود در طي اين تغيير دماي مايع، دماي ثابتي است که اين دما نقطه ي جوش ناميده مي شود. در نقطه ي جوش، اتم‌ها و مولکول‌هاي مايع انرژي کافي براي تبديل مايع به بخار پيدا مي کنند. اين مولکول‌ها و اتم‌ها هم درون مايع قرار دارند و هم در سطح آن، بنابراين جوشش (يا جوش) يک تبخير سريع است.
نقاط جوش مايعات بسيار متنوع هستند به طور مثال در فشار معمولي جوي، اکسيژن مايع در دماي 4/ 297 - فارنهايت (معادل 183- درجه سانتي گراد)، اتر در دماي 1/ 94 فارنهايت (معادل 5/ 34 درجه سانتي‌گراد)، آب در دماي 212 فارنهايت (معادل 100 درجه سانتي گراد)، و جيوه در دماي 4/ 674 فارنهايت (معادل 9/ 356 درجه ي سانتي گراد) به جوش مي آيند. به علت اين تنوع نقاط جوش مي توان بوسيله ي فرآيندي که تقطير جزء به جز نام دارد، دو يا چند مايع را از هم جداسازي کرد.
فشار بر نقاط جوش تأثير دارد. افزايش فشار تشکيل بخار را کند مي‌کند، بنابراين براي دست يابي به جوش لازم است که گرماي بيشتري به مايع بدهيم. کاهش فشار که مثلاً مي تواند در افزايش ارتفاع از سطح دريا رخ دهد، نقطه ي جوش را کاهش مي دهد. به طور مثال به ازاي هر 1000 فوت افزايش ارتفاع از سطح دريا 8/ 1 فارنهايت از دماي نقطه ي جوش آب کاسته مي شود (حدود 1 درجه سانتي گراد به ازاي هر 300 متر)

رابطه نقطه جوش با فشار بخار ( آزمایش رامسی - یانگ )
یک جسم مایع ، در یک دمای مشخص و معین تغییر حالت پیدا کرده و تبخیر میشود. این دمای معین ، همان نقطه ی جوش جسم مایع است . تغییر حالت از مایع به بخار زمانی انجام میگیرد که فشار بخار مایع با فشار محیط برابر شود .
زمانی که فشار محیط بنا به هر دلیلی کاهش پیدا کند ، فشار بخار ماده سریعتر با فشار محیط برابر میشود ، یعنی زودتر به جوش می آید ، نهایتا نقطه ی جوش نیز پائین می آید . این تغییرات دمایی نسبت به تغییرات فشار توسط فردی بنام کلاپیرون بررسی شده است .



وسايل مورد نياز آزمايش:

  1. لوله‌ي مويين
  2. لوله‌ي آزمايش
  3. سه مايع براي بررسي(استون - اتانول - آب)
  4. چراغ بنزن
  5. كبريت
  6. لوله‌ي تيل حاوي اسيد سولفوريك – پارافين – گليسرين
  7. پايه و دو گيره
  8. ترمومتر يا دماسنج

شرح آزمايش و دستور كار:
در ابتدا چراغ بنزن را روشن كرده و سعي ميكنيم با تنظيمات باعث شويم شعله آبي و سالم بسوزد.
سپس لوله‌ي موييني را برداشته و آن را با چرخاندن روي حرارت شعله‌ي چراغ بنزن از سر رنگي آن مي‌بنديم.
لوله‌ي آزمايش تميز و خشكي را برداشته و به اندازه يك بند انگشت (3 – 2.5 سانتي‌متر) مايع‌ مجهول را مي‌ريزيم.
لوله‌ي مويين يك طرف بسته را از طرف باز آن (به صورت بر عكس يا وارون) داخل مايع درون لوله‌ي آزمايش مي‌اندازيم. اين مجموعه را توسط گيره‌ي دوم به پايه متصل ميكنيم. بر روي گيره‌ي اول پايه از قبل لوله‌ي تيل به همراه محتويات آن (گليسرين – پارافين و اسيد سولفوريك) بسته شده.
2تا 3سانتي متر از لوله‌ي آزمايش بايد داخل مايع لوله‌ي تيل قرار گيرد.
دما سنج را داخل لوله‌ي آزمايش قرار مي‌دهيم و توسط چراغ بنزن به اين سيستم حرارت مي‌دهيم.
با حرارت دادن به اين سيستم و گرم شدن مايع داخل لوله‌ي تيل و طبق قوانين همرفت در فيزيك گرما آرام آرام به لوله‌ي آزمايش رسيده و مايع داخل لوله‌ي آزمايش را گرم مي‌كند با گرم شدن مايع رفته رفته حباب‌هايي از سر لوله‌ي مويين خارج مي‌شود. حرارت را تا جايي ادامه مي‌دهيم كه حباب‌هاي خارجي از لوله‌ي مويين پيوسته شوند.
با پيوسته و مكرر شدن حباب‌هاي خارجي از لوله‌ي مويين حرارت را دور كرده و منتظر ميشويم تا با خنك شدن سيستم رفته رفته حباب‌ها كم و كم شده تا آخرين حباب....
لحظه‌ي مشاهده‌ي آخرين حباب،‌ عدد دماسنج را خوانده اين عدد نقطه‌ي جوش مايع مجهول ماست.
براي آزمايش بعدي مايع درون لوله‌ي آزمايش را خالي كرده و بار ديگر با مايع ديگر همان روش قبلي را ادامه مي‌دهيم.
دقت شود براي انجام آزمايش بعدي بايد سعي در خنك كردن لوله‌ي تيل براي انجام آزمايش دقيق‌تر داشت.
اگر نياز به خنك كردن لوله‌ي تيل در فرآيند دقت آزمايش محسوس شد، لوله‌ي تيل را زير آب خنك گرفته تا دمايش كاهش پيدا كند تنها ملاحظه گردد كه آب درون مايعات داخل لوله‌ي تيل نفوذ نكند تا از دقت آزمايش كسر نگردد.
در خلال اين آزمايش ما به بررسي نقطه‌ي ذوب سه مايع استون، اتانول و آب پرداختيم كه نتايج به شرح زير بوده است.

نتايج آزمايش:
نقطه‌ي جوش استون- 52درجه‌ي سانتي گراد
نقطه‌ي جوش اتانول- 71درجه‌ي سانتي گراد
نقطه‌ي جوش آب- 94درجه‌ي سانتي گراد
 

eng_textile

عضو جدید
تقطير ساده

تقطير ساده

[FONT=&quot]عنوان آزمايش:[/FONT]
[FONT=&quot]تقطير ساده[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]مقدمه: [/FONT]
[FONT=&quot]براي تخليص مايعات چهار نوع تقطير در آزمايشگاه مورد استفاده قرار مي گيرد:[/FONT]
[FONT=&quot]١) تقطير ساده[/FONT]
[FONT=&quot]٢) تقطير در فشار كم[/FONT]
[FONT=&quot]٣) تقطير به وسيله ي بخار آب[/FONT]
[FONT=&quot]٤) تقطير جزء به جزء [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]تقطير ساده[/FONT]
[FONT=&quot] وجود ناخالصي هاي غير فرّار در مايع سبب كاهش فشار بخار آن مي شود، زيرا وجود جزء غير فرار به مقدار زياد، غلظت جزء اصلي فرّار را پايين مي آورد و قابليت تبخير مايع كم مي شود، اما پس از تقطير در باقيمانده ي تقطير باقي مي ماند و مايع به صورت خالص تقطير مي شود.[/FONT]
[FONT=&quot]به طوركلي، بخاراتي كه در سطح مايع است بيشتر از جسم فرّار تشكيل شده است و كمتر از جسم غير فرّار است. ( قانون رائولت و دالتون ) [/FONT]
[FONT=&quot]چنانچه مخلوطي از دو يا چند مايع داشته باشيم و دماي جوش آن ها به حد كافي با هم تفاوت داشته باشد، جدا كردن آن‌ها از طريق تقطير ساده امكان پذيراست. ابتدا مايعي كه نقطه ي جوش كمتري دارد تقطير مي شود و سپس اجزاء ديگر مخلوط، به تناسب افزايش دماي جوششان تقطير مي شوند و بدين ترتيب مي توان آن ها را از يك ديگر جدا نمود. مي توان گفت اختلاف نقطه ي جوش بايد بيش از ٨٠ درجه سانتيگراد باشد.[/FONT]
[FONT=&quot]براي تقطير ساده، بالن تقطير، مُبرد، رابط، دماسنج، و بالن دريافت كننده لازم است. نحوه آماده كردن دستگاه مطابق شكل زير است در تقطير يك مايع خالص، درجه حرارت دهانه ي خروجي رابط با درجه حرارت مايع جوشان بالن تقطير، چنانچه بالن زياده از حد گرم نشود، يكسان است. چنانچه فقط اندازه گيري دماي جوش، مورد نظر باشد، مي توان بدون مُبرد مقدار دماي جوش را تعيين كرد.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]يك دستگاه تقطير ساده [/FONT]
سيستم تقطير.jpg[FONT=&quot][/FONT]

[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]رعايت نكات زير در انجام تقطير ضروري است[/FONT]
[FONT=&quot]١) حجم مايع تقطير شدني از [/FONT]⅔[FONT=&quot] حجم بالون نبايد بيشتر باشد. [/FONT]
[FONT=&quot]٢) انداختن چند عدد سنگ جوش (دو يا سه عدد) در بالون تقطير به منظور توزيع يكنواخت گرما و جلو گيري از پريدن مايع ضروري است.[/FONT]
[FONT=&quot]٣) مخزن جيوه ي دماسنج بايد پايين تر از شاخه جانبي رابط قرارگيرد (محل جريان بخارها ) تا دماي جوش[/FONT]
[FONT=&quot]مايع يا مخلوط مايعات مشخص شود.[/FONT]
[FONT=&quot]٤) اتصال لوله ي ورود و خروج آب به مُبرد صحيح باشد.[/FONT]
[FONT=&quot]٥) براي گرم كردن معمولاً حمام هاي روغن يا وسايل گرم كننده ي الكتريكي ارجحيت دارد. اما چنانچه ازشعله استفاده مي شود، بايد توجه داشت با گذاردن يك توري فلزي روي سه پايه و زير بالون، شعله ي چراغ گاز به طور گسترده به تمام نقاط بالون انتقال يابد تا بدين وسيله از گرم شدن موضعي بالون جلوگيري شود.[/FONT]
[FONT=&quot]٦) محل ارتباط و تماس شيشه آلات بايد با گريس يا وازلين قبل از سوار كردن دستگاه چرب شود. اين امر براي اجتناب از چسبندگي و قفل شدن آن ها در اثر حرارت ضروري است.[/FONT]
[FONT=&quot]٧) از بالون هاي تقطير بزرگ نبايد استفاده كرد زيرا سبب از بين رفتن مايع مي گردد.[/FONT]
[FONT=&quot]٨) انتخاب مُبرد به نوع تقطير، سرعت تقطير و دماي جوش مايع مورد نظر بستگي دارد.[/FONT]
[FONT=&quot]٩) قبل از انجام تقطير ، تركيب مورد نظر را در بالون تقطير بريزيد و آن را وزن كنيد و بعد از عمل تقطير نيز مجدداً بالون را وزن كنيد تا مقدار مايع تقطير شده مشخص شود.[/FONT]
[FONT=&quot]١٠) سرعت تقطير مناسب (تنظيم دماي لازم ) هر ثانيه ، يك تا دو قطره مي باشد.[/FONT]
[FONT=&quot]١١) بالون تقطير را هيچگاه نبايد تا خشك شدن وازبين رفتن كامل مايع تقطير شدني حرارت داد. [/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]وسايل آزمايش: [/FONT]
1- [FONT=&quot]بالن[/FONT]
2- [FONT=&quot]گيره و پايه[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
3- [FONT=&quot]بشر[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
4- [FONT=&quot]كندانسور[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
5- [FONT=&quot]شلنگ[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
6- [FONT=&quot]سه راهي[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
7- [FONT=&quot]روغن سيليكون[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
8- [FONT=&quot]هيتر[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
9- [FONT=&quot]قطره‌گير[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]روش انجام آزمايش:[/FONT]
[FONT=&quot]قسمت رداژ دار را به يره متصل مي‌كنيم و آن را روي هيتر مي‌نشانيم. قسمتي از 3راهي كه روي بالن قرار مي‌گيرد را با روغن سيليكون چرب كرده طوري كه وقتي آن را چفت كرده و مي‌چرخانيم صدا ندهد، كندانسور يا سردكننده را به سه راهي متصل مي‌كنيم، سپس قطره‌گير را به انتهاي كندانسور متصل كرده و حال بشري براي جمع‌آوري بخارات مايع زير قطره‌گير قرار مي‌دهيم.[/FONT]
[FONT=&quot]50سي سي اتانول صنعتي رنگدانه دار را با استفاده از قيف بلند(ساقه بلند) داخل بالن مي‌ريزيم و ترمومتر را داخل آن چفت مي‌كنيم.[/FONT]
[FONT=&quot]هيتر را به برق زده و مدتي صبر مي‌كنيم، محلول به جوش مي‌آيد و بخار مي‌كند به محض شمردن 30قطره از بخار مايع، دما را خوانده اين دما دماي جوش اتانول است.[/FONT]
[FONT=&quot]حرارت را تا زماني ادامه مي‌دهيم كه 2تا3ميلي ليتر از محلول اتانول داخل بالن بماند، حال هيتر را از برق مي‌كشيم. (در بشر محلول بي‌رنگ داريم)[/FONT]
[FONT=&quot]وزن مايع داخل بشر را بايد اندازه گيري كنيم كه در قسمت محاسبات آمده است.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
 

eng_textile

عضو جدید
تقطير جز به جز

تقطير جز به جز

[FONT=&quot]عنوان آزمايش:[/FONT][FONT=&quot] تقطیر جز به جز [/FONT]
[FONT=&quot]تئوري:[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]هدف [/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]1_ برای خارج کردن یک معرفه ی شیمیایی که به شکل مایع است[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]2_ برای جدا کردن حلال از ماده ی جامد [/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]3_ خالص سازی یک ترکیب آلی[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]4_ شناسایی ترکیبات آلی : یک ترکیب آلی داریم که با چند ترکیب دیگر مخلوط شده است ، برای شناسایی آن می شود از تقطیر استفاده کرد ، با تقطیر ماده ی اول می توان به نقطه ی جوش آن رسد و از روی آن که یک ثابت فیزیکی است مثل نقطه ی ذوب می توان اقدام به شناسایی ماده ی آلی دست زد ، البته این زمانی امکان دارد که اختلاف زیادی بین نقطه ی جوش های ترکیبات وجود داشته باشد .[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]تقطیر جزء به جزء :[/FONT]
[FONT=&quot]اجزای سازنده محلول شامل دو یا چند فرار را که از قانون رائول پیروی می‌کنند، می‌توان با فرایند تقطیر جزء به جزء از هم جدا کرد. طبق قانون رائول ، فشار بخار محلول برابر با مجموع اجزای سازنده آن است و سهم هر جزء برابر با حاصلضرب کسر مولی آن جزء به جزء در فشار بخار آن در حالت خاص است. در تقطیر محلولی از [/FONT][FONT=&quot]B[/FONT][FONT=&quot] و [/FONT][FONT=&quot]A[/FONT][FONT=&quot] ، غلظت [/FONT][FONT=&quot]A[/FONT][FONT=&quot] در بخاری که خارج شده و مایع می‌شود، بیش از غلظت آن در مایع باقی مانده است. با ادامه عمل تقطیر ، ترکیب درصد اجزا در بخار و مایع دائما تغییر می‌کند و این در هر نقطه عمومیت دارد. با جمع آوری مایعی که از سردشدن بخار حاصل می‌شود و از تقطیر مجدد آن و با تکراری پی در پی این عمل ، سرانجام می‌توان اجزای سازنده مخلوط اصلی را به صورتی واقعا خالص بدست آورد.[/FONT]
[FONT=&quot]از نظر سهولت در اینجا فقط محلولهای ایده آل دو تایی را كه محتوی دو جز فرار [/FONT][FONT=&quot]R[/FONT][FONT=&quot]و[/FONT][FONT=&quot]S[/FONT][FONT=&quot] باشند در نظر می گیریم. محلول ایده ال به محلولی اطلاق می شود كه در آن اثرات بین مولكولهای متجانس مشابه با اثرات بین مولكولهای غیر متجانس باشد.گرچه فقط محلولهای ایده ال به طور كامل از قانون رائول پیروی می كنند ولی بسیاری از محلولهای آلی به محلولهلی ایده آل نزدیك هستند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]تقطیر جزبه جز محلول های غیر ایده ال [/FONT]
[FONT=&quot]گرچه بیشتر مخلوط های یكنواخت مایع به صورت محلولهای ایده ال عمل می كنند ولی نمونه های بسیاری وجود دارد كه نحوه عمل آنها ایده آل نیست.در این محلولها مولكولهای غیر متجانس در مجاورت یكدیگر به طور یكسان عمل نمی كنند انحراف حاصل از قانون رائول به دو روش انجام میگیرد:[/FONT]
[FONT=&quot]بعضی از محلولها فشار بخار بیشتری از فشار بخار پیش بینی شده ظاهر می سازندوگفته می شود كه انحراف مثبت دارند. بعضی دیگر فشار بخار كمتری از فشار پیش بینی شده آشكار می كنندومی گویند كه انحراف منفی نشان می دهند.[/FONT]
[FONT=&quot]در انحراف مثبت نیروی جاذبه بین مولكولهای مختلف دو جز سازنده ضعیف تر از نیروی جاذبه بین مولكولهای مشابه یك جز است و در نتیجه در حدود تركیب درصد معینی فشار بخار مشترك دو جز بزرگتر از فشار بخار جز خالصی می شود كه فرارتر است. بنابراین مخلوط هایی كه تركیب درصد آنها در این حدود باشد درجه جوش كمتری از هر یك از دو جز خالص دارند.مخلوطی كه در این حدود حداقل درجه جوشش را دارد باید به صورت جز سوم در نظر گرفته شود.این مخلوط نقطه جوش ثابتی دارد زیرا تركیب درصد بخاری كه در تعادل با مایع است با تركیب درصد خود مایع برابر است.چنین مخلوطی را آزئوتروپ یا مخلوط آزئوتروپ با جوشش مینیمم می نامند. از تقطیر جز به جز این مخلوط ها هر دو جز به حالت خالص به دست نمی آید بلكه جزیی كه تركیب درصد آن از تركیب درصد آزئوتروپ بیشتر باشد تولید می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]در انحراف منفی از قانون رائول نیروی جاذبه بین مولكولهای مختلف دو جز قویتر از نیروی جاذبه بین مولكولهای مشابه یك جز است ودر نتیجه تركیب درصد معینی فشار بخار مشترك دو جز كمتر از فشار بخار جز خالص می شود كه فرارتر است.بنابراین مخلوط هایی كه تركیب درصد آنها در این حدود باشد حتی نسبت به جز خالصی كه نقطه جوش بیشتری دارد در درجه حرارت بالاتری می جوشند.در اینجا تركیب درصد به خصوصی وجود دارد كه به آزئو تروپ با جوشش ماكسیمم مربوط می شود. تقطیر جز به جز محلولهایی كه تركیب درصدی غیر از تركیب درصد آزئوتروپ دارندباعث خروج جزیی مخلوط می شود كه تركیب درصد آن از آزئوتروپ بیشتر باشد.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]ستونهای تقطیرجز به جز:[/FONT]
[FONT=&quot]این ستونها انواع متعددی دارد ولی در تمام آنها خصلت های مشابهی وجود دارد. این ستونها مسیر عمودی را به وجود می آورند كه باید بخار در انتقال از ظرف تقطیر به مبرد از آن بگذرد. این مسیر به مقدار قابل ملاحظه ای از مسیر دستگاه تقطیر ساده طویل تر است. هنگام انتقال بخار از ظرف تقطیر به بالای ستون مقداری از بخار متراكم می شود.چنان چه قسمت پایین این ستون نسبت به قسمت بالای آن در درجه حرارت بیشتری نگه داری شود مایع متراكم شده و در حالی كه به پایین ستون می ریزد دوباره به طور جزیی تبخیر می شود .بخار متراكم نشده همراه بخاری كه از تبخیر مجدد مایع متراكم شدهحاصل می شود در داخل ستون بالاتر می رود واز یك سری تراكم وتبخیر می گذرد. این اعمال باعث تقطیر مجدد مایع می شود و به طوریكه در هر یك از مراحل فاز بخاری كه به وجود می آید نسبت به جز فرارتر غنی تر می شود.ماده متراكم شده ای كه به پایین ستون می ریزددر مقایسه با بخاری كه با آن در تماس است در هر یك از مراحل نسبت جزیی كه فراریت كمتری دارد غنی تر می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]در شرایط ایده ال بین فازهای مایع و بخار در سراسر ستون تعادل برقرار می شود و فاز بخار بالایی تقریبا به طور كامل از جز فرارتر تشكیل می شود و فاز مایع پایینی نسبت به جزیی كه فراریت كمتری دارد غنی تر می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]مهم ترین شرایطی كه برای ایجاد این حالت لازم است عبارتند از :[/FONT]
[FONT=&quot]تماس كامل و مداوم بین فازهای بخار و مایع در ستون [/FONT]
[FONT=&quot]حفظ افت مناسبی از درجه حرارت در طول ستون [/FONT]
[FONT=&quot]طول كافی ستون [/FONT]
[FONT=&quot]اختلاف كافی در نقاط جوش اجزای مخلوط مایع[/FONT]
[FONT=&quot]چنانچه دو شرط اول كاملا مراعات شود می توان با یك ستون طویل تركیباتی كه اختلاف كمی در نقطه ی جوش دارند به طور رضایت بخش از هم جدا كرد زیرا طول ستون مورد لزوم و اختلاف نقاط جوش اجزا با هم نسبت عكس دارند. معمولترین راه ایجاد تماس لازم در بین فازهای مایع آن است كه ستون با مقداری ماده بی اثر مانند شیشه یا سرامیك یا تكه های فلزی به اشكال مختلف كه سطح تماس وسیعی را فراهم می كند پر شود. یكی از راه های بسیار موثر ایجاد این تماس بین مایع و بخار آن است كه نوار چرخانی از فلز یا تفلون كه با سرعت زیادی در داخل ستون بچرخد به كار رود.[/FONT]
[FONT=&quot]این عمل نسبت به ستون های پر شده ای كه قدرت مشابهی دارند این مزیت را دارد كه ماده كمی را در داخل ستون نگاه می دارد (منظور از این نگه داری مقدار مایع و بخاری است كه برای حفظ شرایط تعادل در داخل ستون لازم است.)[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]وسايل مورد نياز براي انجام آزمايش:[/FONT]
1- [FONT=&quot]هيتر[/FONT]
2- [FONT=&quot]ستون ويگرو[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
3- [FONT=&quot]بالن[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
4- [FONT=&quot]سه راهي[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
5- [FONT=&quot]كندانسور[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
6- [FONT=&quot]قطره گير[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
7- [FONT=&quot]بشر[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
8- [FONT=&quot]قيف[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
9- [FONT=&quot]مخلوطي از مايعات[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
10- [FONT=&quot]استوانه مدرج[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
11- [FONT=&quot]ترمومتر[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]شرح آزمايش: [/FONT]
[FONT=&quot]ابتدا مانند شكل زير وسايل گفته شده را مي‌بنديم

[/FONT]

تقطير جز به جز.JPG[FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot]و سپس به مقدار 200سي سي از مايع را با استوانه مدرج اندازه گرفته و با قيف داخل بالن مي‌ريزيم، دقت شود لوله‌ي قيف آنقدر بلند باشد كه مايع از درون سه راهي به كندانسور نرسد بلكه با عبور از ستون ويگرو داخل بالن برسد، هيتر را روشن كرده و اجازه مي‌دهيم تا مايع به جوش بياييد، مايع پس از مدتي جوشيده و بخار مي‌شود، بخارات از ستون ويگرو عبور كرده و با برخورد به سطوح ستون به مايع تبديل شده و باز به بالن برميگردد اين كار آن‌قدر تكرار مي‌شود تا بالاخره بخارات از ستون ويگرو عبور كرده و به ترمومتر مي‌رسد، بعد از ريختن 30قطره مايع به داخل بشر از طريق قطره‌گير دما را مي‌خوانيم كه 60درجه بود.[/FONT]
[FONT=&quot]بعد دما شروع به بالا رفتن كرده و در نقطه‌اي به مدت چند دقيقه ثابت مي‌شود و سپس دوباره افزايش دما داريم نقطه‌ي دماي ثابت ما 62درجه بوده است و به محض وقوع افزايش دما هيتر را از برق كشيده و اجازه مي‌دهيم سيستم خنك شود.[/FONT]
[FONT=&quot]حال ميزان مايع داخل بشر نيز بايد گزارش شود.[/FONT]
[FONT=&quot]مايع اولي كه با دماي مشخص داخل بشر ريخته شد اولين مايع با كمترين دماي چند مايع مخلوط است.[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
 

eng_textile

عضو جدید
آزمايشگاه شيمي آلي1- گزارش كار تهيه‌ي صابون

آزمايشگاه شيمي آلي1- گزارش كار تهيه‌ي صابون

[FONT=&quot]هدف[/FONT][FONT=&quot]:[/FONT]
[FONT=&quot]تهيه صابون به روش صابوني شدن كه همان هيدروليز چربي با روغن به كمك سود ميباشد.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]مقدمه و تئوري:[/FONT]
[FONT=&quot]همانطور كه ملاحظه مي شود صابون معمولي مخلوطي از نمك سديم اسيدهاي چرب با زنجير بلند است.بايد توجه داشت محلولهاي چنين نمك هايي در آب محلولهاي واقعي نيستند. بلكه مولكولهاي ماده خوشه هايي كروي به نام [/FONT][FONT=&quot]Micelle[/FONT][FONT=&quot] كه هر يك شامل صدها مولكول صابون است در آب حل مي شوند.[/FONT]
[FONT=&quot]يك مولكول صابون داراي يك سر قطبي [/FONT][FONT=&quot]Na+ _coo[/FONT][FONT=&quot]-و يك سر غير قطبي زنجير طويل كربنه با 12-18 كربن مي باشد.سر قطبي آن در آب محلول است و بنابراين [/FONT][FONT=&quot]Hydrophile[/FONT][FONT=&quot] و انتهاي غير قطبي آن در آب نا محلول است و [/FONT][FONT=&quot]Hydrophobe[/FONT][FONT=&quot] نام دارد كه در حلال هاي غير قطبي حل مي شود.[/FONT]
[FONT=&quot]مولكولهايي از اين قبيل [/FONT][FONT=&quot]Amphiphotic[/FONT][FONT=&quot] (دو خصلتي) نام دارد.با رعا يت اصل [/FONT][FONT=&quot]like dissolve like[/FONT][FONT=&quot] هر سر غير قطبي محيط غير قطبي را جستو جومي كند.يك چنين محيطي قطعا انتهاي غير قطبي مولكولهاي صابون هستند و انتهاي قطبي به طرف حلال قطبي يعني آب جهت گيري مي كند.گروه هاي كربوكسيلات با بار منفي سطح ميسل را فرا گرفته و دامنه بار هاي همنام باعث پراكندگي ميسل ها مي شود. [/FONT]
[FONT=&quot]Soap micelle[/FONT][FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]صابون های مرغوب [/FONT]
[FONT=&quot]در برخی موارد به جای این روغن‌ها ، طی عملیاتی اسیدهای چرب آنها را استخراج و در صابون استفاده می کنند. روغن نارگیل از مدتها پیش حایز اهمیت بوده است. صابون روغن نارگیل سخت است و بخوبی کف می‌کند. این روغن حاوی نسبتهای زیادی از گلیسریدهای بسیار مطلوب اسید لاریک و اسید میرسیتیک است.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]صابون كه آن را خوب مي‌شناسيم تا قرن اول ناشناخته بود. صابون‌سازي يكي از قديمي‌ترين سنتزهاي شيميايي است. حدوداً 2000 سال است كه روش تهيه‌ي صابون تغيير نكرده است.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]وقتي آلماني‌هاي زمان «سزار»، پيه «بز» را با «پتاس» حاصل از «خاكستر چوب» مي‌جوشاندند درست همان واكنش‌هايي را انجام مي‌دادند كه امروزه توليدكنندگان صابون‌هاي جديد در مقياس خيلي بزرگ انجام مي‌دهند و آن «هيدروليز قليايي چربي‌ها»ست. از نظر شيميايي، چربي‌ها همان «تري‌گليسريدها» هستند و همان‌گونه كه مي‌دانيم «تري‌گليسريدها» داراي عوامل «استري» هستند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]امروزه صابون معمولي مخلوطي از نمك‌هاي سديم اسيدهاي چرب بلند زنجير است زيرا چربي سازنده‌ي آن نيز يك مخلوط است و براي شستن دست و لباس، يك مخلوط بهتر از يك نمك خالص عمل مي‌كند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]صابون‌ها از نظر تركيب درصد و روش فرايند متفاوتند. صابون‌هايي كه از «روغن زيتون» ساخته مي‌شوند به صابون زيتون معروفند. مي‌توان به آن «الكل» اضافه كرد تا صابون شفاف به‌دست آيد. بهترين صابون‌ها آن‌هايي هستند كه «كربوكسيليك اسيد»شان زنجير اشباع دارد. صابون‌هاي حاصل از هيدروليز با «هيدروكسيد سديم» ([/FONT][FONT=&quot]NaOH[/FONT][FONT=&quot]) سخت بوده و به‌صورت صابون‌هاي قالبي مصرف مي‌شوند اما صابون‌هاي حاصل از هيدروليز «هيدروكسيد پتاسيم» ([/FONT][FONT=&quot]KOH[/FONT][FONT=&quot]) نرم هستند. به هر حال صابون‌ها از نظر شيميايي يكسان بوده و عملكرد مشابهي دارند.[/FONT]
[FONT=&quot]ابتدا ممكن است انتظار داشته باشيم اين نمك‌ها محلول در آب باشند. البته مي‌توان آن‌چه را كه محلول‌هاي صابوني ناميده مي‌شوند تهيه كرد ولي اين محلول‌ها حقيقي نيستند و در آن مولكول‌هاي ماده‌ي حل شده به‌شكل جداگانه در اطراف خود حركت نمي‌نمايند. در عوض صابون به‌شكل خوشه‌هاي كروي موسوم به ميسل‌ها پخش مي‌شود؛ هر يك داراي از ميسل‌ها، صدها مولكول صابون هستند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]مولكول صابون يك سر قطبي و يك سر غيرقطبي دارد:[/FONT]
[FONT=&quot]سرهاي ناقطبي مولكول‌هاي صابون در روغن حل مي‌شوند و سرهاي «كربوكسيلات» را در محاصره‌ي لايه‌ي آبي قرار مي‌دهند. دافعه‌ي بين بارهاي مشابه قطره‌هاي روغن را از به هم پيوستن باز مي‌دارد و به اين ترتيب، امولسيون پايداري از روغن و آب به‌وجود مي‌آيد كه مي‌تواند از روي سطح جدا شده و باعث تميزي شود. [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]خاصيت پاك كنندگي صابون ها[/FONT]
[FONT=&quot]مولكول صابون داراي دو سر مي باشد.سر نمكي آن كه قطبي است و در آب حل مي شود.و سر هيدرو كربني آن كه نا قطبي است در روغن حل ميشود.وضعيت دو گانه ي صابون باعث مي شود كه مانند پلي بين روغن و مولكولهاي آب قرار گيرد و لكه ي روغن از روي پارچه يا هر جسم ديگري به داخل آب كشيده شده و در آن شناور مي شود.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]دلیل پاک کنندگی صابون[/FONT]
[FONT=&quot]مولکول صابون بسیار دراز و دارای یک سر هیدروکربنی غیر قطبی و دفع کننده ی آب (هیدروفوبیک) و یک سر قطبی (نمک سدیم یا پتاسیم اسید کربوکسیلیک ) جذب کننده ی آب (هیدروفیلیک) است. چرک در واقع ذرات جامدی است که به کمک مواد چرب به بدن یا لباس می چسبد و در تماس با آب کنده و شسته نمی شود. ولی مولکول صابون با نقش دو گانه ای که دارد می تواند آنها را کنده و وارد اب کند.[/FONT]
[FONT=&quot]اصولا یکی از دلیل های سفید شدن مواد جذب یا غیر فعال شدن الکترونهای لایه ی والانس اتم ها است که توانایی جذب فوتونهای نور سفید را دارند. در نتیجه ماده دیگر قادر به جذب نور مرئی نیست ولی ممکن است انرژی پرتوهای فرا بنفش را جذب کرده و آنها را به نور مرئی تبدیل کند و بر شدت نور سفید بازتاب شده بیافزاید در نتیجه این نوع مواد به رنگ سفید براق دیده می شوند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]واكنش ها در تهیه صابون[/FONT]
[FONT=&quot]عمل هیدرولیز چربی یا روغن را اصطلاحا صابونی کردن مینامند. برای این کار، چربی ([/FONT][FONT=&quot]a[/FONT][FONT=&quot]) را با محلول سود حرارت میدهند. در نتیجه گلیسرین ([/FONT][FONT=&quot]b[/FONT][FONT=&quot]) و مخلوطی از نمک سدیم اسیدهای چرب ([/FONT][FONT=&quot]c[/FONT][FONT=&quot]) مطابق واکنش زیر حاصل میشود:[/FONT]
[FONT=&quot] چربیها و روغنهای طبیعی استر اسیدهای آلیفاتیک یک ظرفیتی با تعداد اتمهای کربن زوج و گلیسرین میباشند که آنها را گلیسرید نیز مینامند. چربیها و روغنها به طور کلی دارای ساختمان ([/FONT][FONT=&quot]a[/FONT][FONT=&quot]) میباشند. چربیها جامد و روغنها مایع میباشند. نقطه ذوب چربیها بالاتر از نقطه ذوب روغنها است. این اختلاف بستگی به نوع و مقدار اسید مربوطه دارد. هرچه مقدار اسیدهای اشباع نشده در ساختمان یک چربی بیشتر باشد، نقطه ذوب پایین تری دارد. اگر چربی تنها از اسیدهای اشباع شده تشکیل شده باشد مانند پیه گوسفند و غیره نقطه ذوب بالا خواهد داشت.[/FONT]
[FONT=&quot]روغنهای نباتی مانند روغن زیتون، خرما، نارگیل و کرچک علاوه بر این که دارای اسیدهای چرب (اولئیک، استئاریک و پالمیتیک) هستند، اسیدهای اشباع نشده با چند پیوند دوگانه مانند اسید لینولئیک به فرمول زیر نیز در ساختمان آنها شرکت میکنند.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]انواع صابون از نظر نوع مصرف [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۱)[/FONT][FONT=&quot]صابون حمام و دستشویی (صابون سخت ) : در این نوع صابون ها برای رعایت نکات بهداشتی مربوط به پوست بدن و موی سر مواد قلیایی را به حداقل کاهش داده مواد پرکننده ی طبیعی و خنثی مواد معطر رنگی و نرم کننده ی پوست نیز به آنها اضافه می شود[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۲ )[/FONT][FONT=&quot]صابون رخت شویی : این نوع صابونها از مواد چربق ارزان تهیه می شود. اما امروزه به علت استفاده از پاک کننده های غیر صابونی مصرف آنها کاهش یافته است. نو.عی صابون سیاه رنگ که از پتاس در آن استفاده می شود نیز برای شستن لباس تهیه می شود. صابون رختشویی ممکن است به صورت براده پودر (حتی مخلوط با پودر پاک کننده های غیر صابونی ) برای مصرف در لباسشویی استفاده می شود. [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۳)[/FONT][FONT=&quot]صابونهای طبی : این نوع صابونها برای معالجه ی بیماریهای جلدی عفونی و قارچهای پوستی تهیه می شوند و در آنها از موادی مانند اسید بوریک [/FONT]٬[FONT=&quot] اکسید روی [/FONT]٬[FONT=&quot] یدیدها [/FONT]٬[FONT=&quot] کلرید جیوه ([/FONT][FONT=&quot]ΙΙ[/FONT][FONT=&quot]) [/FONT]٬[FONT=&quot] استئارات مس ([/FONT][FONT=&quot]ΙΙ[/FONT][FONT=&quot]) [/FONT]٬[FONT=&quot] قطران [/FONT]٬[FONT=&quot] تیمول استفاده می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]۴)[/FONT][FONT=&quot]صابونهای مخصوص ماشینهای لباسشویی : این نوع صابونها حدود [/FONT][FONT=&quot]۵[/FONT][FONT=&quot] تا [/FONT][FONT=&quot]۱۵[/FONT][FONT=&quot] در صد مواد آلی در نقش حلال مانند تتراکلرو اتیلن [/FONT]٬[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۱ [/FONT]٫[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۱ [/FONT]٫[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۱[/FONT][FONT=&quot] تری کلرو اتان [/FONT]٬[FONT=&quot] سیکلو هگزانول و مقداری نیز مواد امولسیون کننده و مواد افزودنی مورد نظر را در بر دارند (بخار این مواد سمی است)[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۵)[/FONT][FONT=&quot]صابونهای ساینده : این نوع صابونها دارای [/FONT][FONT=&quot]۷۰[/FONT][FONT=&quot] در صد پودر نرم سیلیسی [/FONT]٬[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۱۵[/FONT][FONT=&quot] در صد آلومین[/FONT]٬[FONT=&quot] مقداری پلی فسفات سدیم و کمی روغن کاج ( برای رفع بوی نا مطبوع ) اند. برای تمیز کردن سطح وسایل فلزی و اشیای دیگر کاربرد دارند. معمولا برای پاک شدن رنگ فلز [/FONT]٬[FONT=&quot] مقداری مواد اسیدی نیز استفاده می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]۶)[/FONT][FONT=&quot]صابونهای مخصوص آبهای سخت: این نوع صابونها از چربیهای گیاهی مانند روغن نخل و نارگیل تهیه می شوند و مواد افزودنی معینی از جمله فسفاتهای فلزات قلیایی را در بر دارند و در آب دریا خوب کف می کنند و از این رو اهمیت ویژه ای دارند.[/FONT]
[FONT=&quot]صابون شفاف : این نوع صابون دارای گیلیسرین [/FONT]٬[FONT=&quot] قند و الکل می باشد و ظاهری شفاف ولی قدرت پاک کنندگی کمتری دارد. [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT][FONT=&quot]۷)[/FONT][FONT=&quot]صابون فلزات دیگر : استئارات روی : به صورت پودر بسیار ریز نرم و جذب کننده ی رطوبت برای تهیه ی پودر تالک و پودر بچه کاربرد دارد. استئارات مس : ضد قارچ پوست است.[/FONT]
[FONT=&quot]استئارات سرب : بسیار سمی است و برای نرم کننده های دمای بالا و نیز کاتالیزور در فرایند خشک شدن روغن جلا کاربرد دارد.[/FONT]
[FONT=&quot]استئارات کادمیم : برای ضد آب (واتر پروف ) کردن وسایل و اشیای مختلف مصرف می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]صابون فلزات با اعداد اکسایش بالاتر از +[/FONT][FONT=&quot]۲[/FONT][FONT=&quot] در اب نامحلول بوده و نقش گریس را دارند. از این رو ارزش صنعتی دارند.[/FONT]
[FONT=&quot]مواد سفید کننده : اولین بار در سال [/FONT][FONT=&quot]۱۷۸۶[/FONT][FONT=&quot] برتوله شیمیدان معروف فرانسوی استفاده از کلر را برای سفید کردن پارچه ها متداول ساخت. کمی بعد هیپو کلریت سدیم و پراکسید هیدروژن و بعد ها ترکیب کلر دار دیگری نظیر [/FONT][FONT=&quot]Ca( ClO)[/FONT][FONT=&quot]2 و ازون نیز برای سفید کردن پارچه [/FONT]٬[FONT=&quot] کاغذ و [/FONT]…[FONT=&quot] متداول شد.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]پاک کردن لکه ها[/FONT]
[FONT=&quot]۱) [/FONT][FONT=&quot]لکه های چرب : این نوع لکه ها توسط مواد آلی به ویژه تترا کلرید کربن پاک می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]۲) [/FONT][FONT=&quot]لکه های مقاوم : این نوع لکه ها را از طریق واکنش شیمیایی می توان از بین برد مانند لکه ی ید که توسط تیو سولفات و یا لکه ی زنگ آهن که توسط اسید اکسالیک پاک می شود.[/FONT]
[FONT=&quot]۳) [/FONT][FONT=&quot]لکه های مربوط به کپک و زنگ گیاهی : این نوع لکه ها را با استفاده از پروکسید هیدروژن و هیپوکلریت سدیم که قارچ به وجود اورنده ی لکه را می کشند[/FONT]٬[FONT=&quot] می توان از بین برد. از هیپوکلریت سدیم نباید برای لکه گیری پارچه های پشمی استفاده کرد زیرا با اتم های نیتروژن زنجیره ی پپتیدی پشم واکنش می دهد[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]لکه های متداول و پاک کننده های ویژه ی آنها :[/FONT]
[FONT=&quot]قهوه : هیپو کلریت سدیم [/FONT]
[FONT=&quot]جوهر یا زنگ اهن : اسید اکسالیک [/FONT]٬[FONT=&quot] الکل متیلیک [/FONT]
[FONT=&quot]اسفالت : بنزن [/FONT]
[FONT=&quot]خون: آب سرد[/FONT]٬[FONT=&quot] پروکسید هیدروژن [/FONT]
[FONT=&quot]لکه ی میوه : پروکسید هیدروژن[/FONT]
[FONT=&quot]چربی : الکل [/FONT]٬[FONT=&quot] هیپو کلریت سدیم [/FONT]
[FONT=&quot]لکه ی خردل : هیپوکلریت سدیم [/FONT]
[FONT=&quot]لکه ی عرق بدن: هیدروکسید آمونیوم [/FONT]٬[FONT=&quot] پروکسید هیدروژن [/FONT]
[FONT=&quot]لکه ی سیگار : هیپو کلریت سدیم [/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]ترکیبات صابون بسیار ساده است و ساخت آن بسیار ساده تر از تصور شماست . برای ساخت صابون فقط کافی است مقداری چربی حیوانی ( چربی گوسفند ) را حرارت داده و کمی سود ( سود سوز آور ) با فرمول شمیایی [/FONT][FONT=&quot]NaOH[/FONT][FONT=&quot] را به آن اضافه کنید . صابون شما آماده شده است و می توانید دستان خود را با آن بشویید . البته صابون شما کف کمی کرده و بی رنگ و بو هم می باشد . در حقیقت تنها تفاوت صابون های تجاری در نسبت مخلوط کردن چربی و سود ، همچنین افزودنیهای رنگی و اسانس های معطر می باشد .[/FONT]
[FONT=&quot]از واکنش اسیدهای چرب منوکربوکسیلیک با گلیسیرین ، تولید گلیسیرید می‌گردد که نوع جامد را چربی و مایع را روغن می‌نامند. فرمول کلی اسیدهای چرب منوکربوکسیلیک را با [/FONT][FONT=&quot]RCOOH[/FONT][FONT=&quot] و گلیسیرین را نیز با فرمول تفسیری [/FONT][FONT=&quot]C[/FONT][FONT=&quot]3[/FONT][FONT=&quot]H[/FONT][FONT=&quot]3[/FONT][FONT=&quot]O[/FONT][FONT=&quot]3 و واکنش آنها با هم ، تولید گلیسرید از اسید چرب می‌کند و گلیسیرین یک واکنش استری شدن است.[/FONT]
[FONT=&quot]چربی‌ها و روغن‌ها در آب ، نامحلول اما در حلال‌هایی مانند بنزن ، نفت سفید ، دی‌سولفید کربن ، تترا کلرید کربن بخوبی حل می‌گردد. چربی‌ها و روغن‌ها در حرارت‌های بالا ساختار آنها در هم ریخته و تولید ذرات کربن نموده که باعث ایجاد رنگ سیاه در مایع روغن یا چربی بکار رفته ، می‌شوند.[/FONT]
[FONT=&quot]صابون‌ها که به دو شکل مایع و جامد تهیه می‌شوند، نمکهای پتاسیم یا سدیم اسیدهای چرب منوکربوکسیلیک هستند. فرمول کلی صابون مایع [/FONT][FONT=&quot]R-COOK[/FONT][FONT=&quot] و صابون جامد [/FONT][FONT=&quot]R-COONa[/FONT][FONT=&quot] می‌باشد.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] وسايل مورد نياز براي انجام آزمايش:[/FONT]
1- [FONT=&quot]هيتر[/FONT]
2- [FONT=&quot]بالن[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
3- [FONT=&quot]كندانسور[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
4- [FONT=&quot]گيره[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
5- [FONT=&quot]پايه[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
6- [FONT=&quot]سود[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
7- [FONT=&quot]اتانول[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
8- [FONT=&quot]روغن مايع[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
9- [FONT=&quot]ترازو[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
10- [FONT=&quot]استوانه مدرج[/FONT][FONT=&quot][/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot]روش انجام آزمايش:[/FONT]
[FONT=&quot]3گرم سود را روي ترازو اندازه‌گيري كرده و داخل بالن ميريزيم به اندازه‌ي 8ميلي ليتر روغن مايع و 40ميلي ليتر اتانول به آن مي‌افزاييم و براي مدت يك دقيقه خوب بهم ميزنيم، حال بالن را روي هيتر قرار داده و كندانسور را به صورت مستقيم به بالن وصل مي‌كنيم توسط گيره و پايه.[/FONT]
[FONT=&quot]حال هيتر را به برق زده و اجازه ميدهيم محلول داخل بالن به جوش بياييد و پس از مدت 30دقيقه هيتر را از برق كشيده و اجازه مي‌دهيم تا سيستم خنك شود و سيستم را باز ميكنيم، حال مشاهده مي‌شود كه در داخل بالن رسوباتي تشكيل شده كه همان صابون است، اين محلول به اضافه‌ي رسوبات را به بالني بزرگتر منتقل ميكنيم.[/FONT]
 

Similar threads

بالا