کارگاه آموزشی " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری "

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
دوستان عزیز فعال و شاغل در بخش دامداری مطمئنن به درجه اهمیت این موضوع " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی " و " تاثیر مستقیم " آن بر تولیدات دامی خودشون واقف هستند . مسلما نام کلاس ها، کارگاه ها و دوره های مرتبط با این عنوان که برگذار میشه زیاد به گوشتون باید خورده باشه و ممکن هست بنا به دلایلی موفق به شرکت در این کارگاه ها نشده باشید و یا حتی در موقعیت مکانی که شما قرار دارید این کلاس ها و آموزش ها رو در اختیارتونن قرار نداده باشند . در این تاپیک من اطلاعات اولیه و پایه در خصوص " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری " رو که به صورت یک گارگاه آموزشی در دانشگاه فردوسی توسط دکتر مجیدزاده زاده هروی برگذار شد رو در اختیارتون قرار میدم . تسلط و آگاهی بیشتر در این زمینه بستگی به خودتون و استمرار در یادگیری با توجه به گفته های این تاپیک داره. در حد نیاز اطلاعات کامل و جامع هست ... هرجا هم امکانش باشه سعی میکنم از کلیپ های آموزشی برای تفهیم بهتر استفاده کنم .

خواهشمندام مطالب رو جایی کپی پیست نکنین و با لینک کردن به تاپیک اصلی این اطلاعات رو Share بزنین .
با تشکر :gol::gol:





مقدمه
برای تغذیه و اصلاح نژاد بهتر و غلبه بر مشکلات مدیریت می بایست یک گاودار بدرستی بتواند گاو خویش را نظاره نموده و مورد ارزیابی قرار دهد اگر گاودار نتواند دام های خویش را منفردا و یا به صورت گله ارزیابی نموده و درباره آن ها قضاوت نماید، در آن صورت فاقد یکی از اساسی ترین ابزار کاربردی یک مدیریت موفق خواهد بود . اینگونه دانش ها که به طور عملی مورد استفاده قرار می گیرند در انتخاب اساسی گاو به منظور خرید و فروش، حذف از گله برای تقویت سایر افراد گله و بالا بردن متوسط تولید، انتخاب گاو نر برای گله و رسیدگی به گاوها برای حفظ و نگه داشتن حداکثر میزان تولید فارم موثر واقع می گردد.
یک داور خوب میداند که چه صفاتی برای یک عمر مفید و طولانی و تولید زیاد مورد نیاز بوده و چه صفاتی را برای جلوگیری از وقوع مسائل مربوط به دست و پا و ناراحتی های پستان بایستی مورد توجه قرار دهد.
 
آخرین ویرایش:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
استفاده از مشخصات تیپ برای تلاقی گاو ها

استفاده از مشخصات تیپ برای تلاقی گاو ها

باید متوجه بود که نمرات داده شده به هر گاو راهنمایی است برای جفت گیری آن ها، در اینجا نکته ایست که باید به آن توجه نمود. بعضی صفات در حالت بینابین ایده آل هستند و بعضی دیگر در حالت افراط و پاره دیگر در حوالی حد متوسط کمی پایین تر، به طور مثال نمره قرار گرفتن پستان های جلو در گاو یک شکم زاییده بین 30 الی 35 ( نزدیک بهم ) ایده آل است چون گاو با مسن تر شدن، پستانش بزرگ شده و در نتیجه سر پستانک ها از هم فاصله خواهند گرفت.
صفت دیگری نظیر این صفت، قرار گرفتن پاهای عقب از پهلو است. پاهای مستقیم یا راست بر پاهای کمی داسی شکل ترجیح داده می شود. زیرا دام با پاهای داسی شکل چندان در گله دوما نخواهد آورد . علی الخصوص زمانیکه روی بتن نگهداری می شود . در هر حالتی شما باید در مورد صفات هر یک از گاو های گله برای تلاقی اطلاع کافی داشته باشید. زمانیکه شما از برنامه ارزیابی تیپ استفاده کنید بخوبی نقاط قوت و ضعف گله خود را خواهید شناخت.
اگر گاو دارای نقاط ضعف زیادی باشد و بخواهید تمام صفات را یک جا اصلاح نمائید، بهترین و سریع ترین راه اصلاح این گونه گاوها انتخاب نریست که در تولید، ترکیب پستان و ترکیب دست و پا، دارای برتری خوبی باشد.
بدون داشتن اطلاعات کافی ژنتیکی نمی توان گفت کدام صفت قابل اصلاح و کدام صفت اصلاح ناپذیری بسیار ضعیفی دارد بنابراین انتخاب یک نر با تاکید روی اندیکس های ترکیبی او راهی است مناسب برای اصلاح معایب گاو بدون اینکه تک تک صفات به طور مجزا ارزیابی شوند. در حقیقت این نوع اندیکس چندین صفات مرتبط را در ارزیابی تیپ ترکیب و تحت یک اندیکس معرفی می کند. از این اندیکس ترکیبی به عنوان اهرم انتخاب برآورد قابلیت انتقال صفات مرتبط یک گاو نر می توان بهره برداری نمود. اخیرا در مورد نژاد هلشتاین از چهار اندیکس ترکیبی استفاده می شود که عبارتند از " پستان، دست و پا، فرم بدن و ظرفیت شیرواری " .
در هر یک از این اندیکس های ترکیبی، به صفاتی که بیشترین اثر را در طول عمر موثر دام دارند امتیاز بیشتری داده می شود. به جدول توجه فرمائید که در آن امتیاز بندی صفات تیپ در یک اندیکس ترکیبی مشخص شده.


در مورد اندیکس ترکیبی فرم بدن و ظرفیت شیرواری بعلت پیچیدگی، امتیاز های هر یک توسط متخصصین ژنتیک با استفاده از کامپیوتر برآورد و اعلان می شود به طور مثال برای فرم بدن صفات، قد، عمق بدن، زاویه کپل و عرض کپل و برای ظرفیت شیرواری، فرم شیرواری و استحکام بدنی دخیل هستند.
 

پیوست ها

  • اندیکس ترکیبی.pdf
    141.7 کیلوبایت · بازدیدها: 3
آخرین ویرایش توسط مدیر:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
وراثت پذیری

وراثت پذیری

وراثت پذیری :
ارزیابی تیپ معایب و محاسن یا نقاط قوت و ضعف هر دام را مشخص می کند ولی وراثت پذیری سرعت اصلاح پذیری را برای هر صفت اعلان می دارد که با توجه به آن طول مدت رفع نقص و بهبود آن قابل تخمین می شود، به طور مثال چندین نسل طول می کشد تا زاویه سُم نامطلوب را گله ای رفع نمود ولی قد دام در مدت کوتاهی قابل اصلاح است. این امر به خاطر این است که وراثت پذیری زاویه سُم 15% و قد 42% است . جدول زیر وراثت پذیری بعضی از صفات تیپ را نشان می دهد.

وراثت پذیری صفات :


علاوه بر اثری که وراثت پذیری دارد، بعضی صفات تحت تاثیر شرایطی قرار می گیرند، به طور مثال زاویه سُم به شدت تحت تاثیر محیطی که دام در آن نگهداری می شود قرار دارد. ناخن های بلند و سُم ناجور یا ترک خورده و زخمی موجب می شود که در راه رفتن و بالانس دام اثر بگذارد که این امر سبب بهم خوردن زاویه سُم می شود.
اگر شخصی برای تولید شیر بیشتر کار اصلاحی انجام می دهد باید مطلع باشد، صفتی که بیشترین ارتباط را با تولید شیر دارد فُرم شیرواری دام است یعنی تا حد 60% این صفت مرتبط با قابلیت شیرواری دام است، در این رابطه صفت دیگر عمق پستان می باشد، ضمن اینکه عمق پستان ارتباط مستقیم با تولید شیر دارد ولی وقتیکه از زاویه خرگوشی پایین تر افتاده با توجه به امکان زخمی شدن و قرار گرفتن در معرض آلودگی میکروبی و ورم پستان قابل قبول نیست.
داوران ارزیابی کننده معمولا به دامی که از ظرفیت پستانی خوبی از نظر عرض پستان عقب و استحکام کافی در پستان های جلو برخوردار باشد، امتیاز بالایی می دهند. برای تولید شیر اتکا به ارزیابی تیپ تنها شرط نیست بلکه باید به قابلیت انتقال صفات ( PTA ) در مورد تولید توجه کامل نمود.
توجه فرمائید در امتیاز بندی، ما اغلب به کارت امتیاز بندی انجمن گاو شیری اصیل آمریکا PDCA رجوع می دهیم. این کار شبیه راهنمایی است که اغلب ارزیاب ها در ارزیابی تیپ به آن مراجعه می کنند. برای آشنایی بیشتر به نحوه امتیاز ها در پُست های بعدی مشخصات مختصری داده خواهد شد.




توضحات پاورقی اصطلاحات به کاربرده شده :
قابلیت انتقال پیش بینی شده( PTA)
این پارامتر ،تخمینی از برتری ژنتیکی گاو نر یا ماده برای صفاتی است ،که قادر به انتقال آن به نتاج خود باشند. این معیار برای پوند شیر،پوند چربی،درصد چربی، پوند پروتئین، درصد پروتئین، تعداد سلولهای سوماتیک، طول عمر اقتصادی، شایستگی نهایی، معیار تیپ، قابل محاسبه می باشد. همچنین این معیار می تواند در رتبه بندی گاوهای نر و ماده براساس شایستگی ژنتیکی آنها استفاده گردد.
متخصصان اصلاح نژاد با مقایسه ارزش PTA گاوهای نر،برای یک صفت معین،قادر به طراحی آمیزشهای مناسب در گله خواهند بود. PTAهمچنین برای خصوصیات قابل اندازه گیری تیپ قابل محاسبه است. نکته قابل توجه در مورد این پارامتر اینست که بعد از محاسبه باید استاندارد شود تا مقایسه دو گاو نر با میانگینهای متفاوت تیپ امکان پذیر و نتایج قابل تفسیر باشد.
کارت امتیاز بندی انجمن گاو شیری اصیل آمریکا PDCA
در ادامه توضیح داده خواهد شد.
 

پیوست ها

  • وراثت پذیری صفات.pdf
    143.3 کیلوبایت · بازدیدها: 4
آخرین ویرایش توسط مدیر:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
توضیحاتی در خصوص " کارت امتیاز بندی انجمن گاو شیری اصیل آمریکا PDCA "

توضیحاتی در خصوص " کارت امتیاز بندی انجمن گاو شیری اصیل آمریکا PDCA "

PDCA = Puredbred Dairy Cattle Association

یک فایل ضمیمه کردم برا اطلاعات بیشتر ب اون مراجعه کنید :gol:
 

پیوست ها

  • PDCA_Showmanship_2011.pdf
    107.8 کیلوبایت · بازدیدها: 5

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
توزیع استاندارد، ارزش قابلیت صفات تیپ " STA "

توزیع استاندارد، ارزش قابلیت صفات تیپ " STA "

توزیع استاندارد، ارزش قابلیت صفات تیپ " STA "

انجمن هلشتاین صفات تیپ را به صورت مقیاس های استاندارد شده عرضه می کند. دامنه تغییرات ارزش STA برای اغلب نمونه های منفرد بین 3- الی 3+ می باشد . از آنجا که صفات تیپ استاندارد شده است، نمرات داده شده در این روش با مقیاس انجمن هلشتاین که بر پایه 50 امتیاز برای هر صفت استوار است، هماهنگی نخواهد داشت. جداول ارائه شده می تواند برای تبدیل ارزش STA به مقیاس 50 امتیازی انجمن هلشتاین برای صفات تیپ قابل استفاده باشد (همچنین در مقام مقایسه با روش 100 امتیازی GMC)، این جداول به طور جداگانه برای گاو شکم اول و گاو بالغ تهیه شده است. امتیاز صفات ظاهری بیانگر انتظاریست که ما از یک دختر حاصل از یک گاو نر در یک گله معمولی داریم .
جدول گاو جوان : که بیانگر انتظارات ما از یک گاو ماده جوان در اولین زایش است.
جدول گاو بالغ: که بیانگر انتظارات ما از یک گاو بالغ، با حداقل 60ماه سن یا شکم سوم است.
توجه داشته باشیدکه امتیازات تیپ در طول زمان تغییر می کند. علی الخصوص در مورد صفاتی نظیر عمق پستان و هیکل، گاوها با افزایش سن دارای پستانی عمیق تر و بلندتر خواهند شد، این موضوع روشن می سازد چرا STA برابر صفر همیشه با امتیاز 25 برای صفات ظاهری مطایقت نخواهد داشت.
مثال هایی که زده می شود به شما کمک خواهد نمود که بتوانید با استفاده از جداول ارائه شده نسبت به تطبیق این دو روش اقدام کنید.
مثال1 : STA گاو نری برای صفت اندام یا هیکل 1+ است، در این مورد ما انتظار داریم که دختران حاصل از تلاقی این نر با گاوهایی که رکورد متوسطی داشته و تحت یک مدیریت متوسط نگهداری می شوند، در شکم اول امتیازی برابر 28.3 و به عنوان گاو بالغ امتیازی حدود 32.6 برای صفت اندام کسب نمایند.
مثال2 : STA گاو نری برای صفت عمق پستان 0.0+ است، در این مورد انتظار داریم که دختران نر در شکم اول 30.9 امتیاز و در سن بلوغ کامل 19.9 امتیاز را برای صفت عمق پستان کسب نمایند. چون واقعا آگاهیم که با افزایش سن به عمق پستان افزوده می شود.

ترس استفاده از نرهایی با STA منفی برای صفات تیپ
اغلب پرورش دهندگان و دامداران از مصرف اسپرم نر با STA منفی در گله خود احساس نا امنی و شرم می کنند ولی با استفاده از جداول ارائه شده و تبدیل ارزش ها تفاوت واقعی بین دختران نرها ممکن است بسیار کمتر از آن چیزی باشد که ما تصور کرده ایم، برای مثال ارزش STA نری به نام Cubby برای صفت عمق پستان 1.5- است و ارزش STA گاو نر دیگری به نام FANCY Paul ا 0.0+ می باشد، برای مقایسه این دو نر بهتر است از جدول مربوط به گاو بالغ استفاده کنیم بر اساس ارقام جدول دختران Cubby (در شکم چهارم) دارای امتیاز 18.3 هستند در حالیکه متوسط امتیاز دختران FANCY Paul (در شکم چهارم) فقط 19.9 است . احتمالا تفاوت ما بین این دو نر بسیار کمتر از آن چیزی است که ما انتظار داشتیم.

جالب توجه است که بدانیم ( PTAPL ) قابلیت انتقال صفات عمر مفید این دو نر 3+ با اعتماد پذیری 98% و Cubby به عنوان یکی از بهترین نرها در این زمینه معرفی شده علی الخصوص عمر طولانی دختران این نر. ارزش ارثی عمر مفید این نر از طریق آمار حذف دخترانش در گله ها ارزیابی شده است، با توجه به اینکه هنوز سری دوم دختران این نر در زمان پروف خودش هنوز در حال تولید شیر می باشند و از گله حذف نشده اند ارزش بالای این نر از نظر طول عمر مفید دختران او به خوبی مشهود می شود در حالیکه این نر از صفات پستانی دارای امتیاز منفی می باشد.
فکر می کنم کسانی که دختران این نر را دارند بسیار خوشحال و علاقه مند به آن ها هستند، دختران این نر بیش از هر نری در نژاد هلشتاین در گله ها ادامه تولید می دهند. همچنین در مورد Mascot با این تفاوت که ( NM ) مزیت تام Cubby بیشتر از MASCOT است.


جدول تبدیل ارزش STA به مقیاس 50 امتیازی انجمن هلشتاین آمریکا

جدول شماره 1 – ماده گاو شکم اول



32101-2-3-
اندام یا هیکل31.730.028.326.624.923.221.5
استحکام بدنی26.325.523.722.421.119.818.5
عمق بدن27.225.724.222.721.219.718.2
فُرم شیرواری29.227.926.625.324.022.721.4
زاویه کپل30.028.527.025.524.022.521.0
عرض لگن25.824.623.422.221.019.818.6
قرار گرفتن دست ها29.628.627.626.625.624.623.6
زاویه سُم24.924.023.122.221.320.419.5
اتصالات پستان های جلو27.626.224.823.422.020.619.2
ارتفاع پستان عقب28.627.426.225.023.822.621.4
عرض پستان عقب27.326.124.923.722.521.320.1
اتصال میانی پستان31.330.229.128.026.925.824.7
عمق پستان34.233.132.030.929.828.727.6
محل اتصال سرپستانک ها28.427.125.824.523.221.920.6



جدول شماره 2 – ماده گاو بالغ ( سه زایش )

32101-2-3-
اندام یا هیکل36.043.323.630.929.227.525.8
استحکام بدنی32.831.530.228.927.626.625.0
عمق بدن35.233.732.230.729.227.226.2
فُرم شیرواری36.234.933.632.331.030.228.4
زاویه کپل28.927.425.924.422.921.419.9
عرض لگن32.331.129.928.727.526.325.1
قرار گرفتن دست ها32.231.230.229.228.227.226.2
زاویه سُم25.624.723.822.922.021.120.2
اتصالات پستان های جلو26.525.123.722.320.919.518.1
ارتفاع پستان عقب29.428.227.025.824.623.422.2
عرض پستان عقب30.229.027.826.625.424.223.0
اتصال میانی پستان29.428.327.226.125.023.922.8
عمق پستان23.222.121.019.918.817.716.6
محل اتصال سرپستانک ها28.327.025.724.423.121.820.5





صفاتی که 5 شاخصه عمده را در طبقه بندی تشکیل می دهند از نظر اولویت در پُست های بعدی برررسی خواهد شد.

توضحات پاورقی اصطلاحات به کاربرده شده :

قابليت انتقال استاندارد(STA):
نتايج ارزيابي ژنتيكي براي صفات قابل اندازه گيري تيپ ،به صورت قدرت انتقال استاندارد بيان ميشود.علت اين عمل اينست كه هر صفت قابل اندازه گيري و مربوط به تيپ داراي ميانگين متفاوتي از PTA نسبت به صفت ديگر است و همچنين دامنه تغييرات در داخل هر صفت متفاوت است. در حالي كه STA يك تفسير ساده از نتايج ارزيابي تمام صفات قابل اندازه گيري مرتبط با تيپ را به ما نشان ميدهد.در اين حالت تمام صفات مذكور داراي ميانگين صفر و دامنه تعييرات 6 مي باشند.و ميانگين همه صفات از لحاظ STA برابر صفر است و حد نهائي براي هر صفت تقريبا 3 واحد فاصله از ميانگين است.




شكل فوق توزيع ارزش STA براي صفات قابل اندازه گيري مرتبط با تيپ را نشان مي دهد.اين منحني را منحني توزيع نرمال يا منحني زنگوله اي گويند.بسياري از صفات مهم بيولوژيكي در گاوهاي شيرده داراي چنين منحني و توزيعي هستند.در ميانگين اين منحني جايي كه STA برابر صفر مي باشد ، بيشترين سطح زير منحني وجود دارد و حدود 68% از گاوهاي نر در داخل محدوده يك STAدر دو جهت ميانگين واقع شده اند.وقتي از معيار STAاستفاده مي شود، ديگر نيازي به دانستن ميانگين PTA براي صفتي نيست.
STA نشان دهنده يك پارامتر نسبي براي بيان قابليت انتقال گاونر براي يك صفات قابل اندازه گيري معين مي باشد. محل نمايش اين پارامتر در داخل جدول مربوط به صفات تيپ مي باشد.به عنوان مثال اگر گاوي داراي اتصال پستاني با STA برابر 83/1 S منظور اينست كه دختران اين گاو نر متمايل به داشتن اتصال پستاني قوي هستندو اين گاو نر به طور نسبي داراي قابليت انتقال بالائي براي صفت اتصال پستان به ميزان 83/1 S بالاتر از ميانگين است.
قابليت انتقال استاندارد ،مي تواند براي اهداف اصلاح وضعيت ظاهر و تيپ گله هاي گاوهاي شيرده استفاده شود و يك اصلاحگر مي تواند علاوه بر توجه به صفات توليدي ،در طراحي استراتژيهاي اصلاحي STA مربوط به صفات قابل اندازه گيري تيپ را نيز مد نظر قرار دهد.



 

پیوست ها

  • جدول شماره 1 - ماده گاو شکم اول.pdf
    158.3 کیلوبایت · بازدیدها: 7
  • جدول شماره 2- ماده گاو بالغ - سه شکم زایش.pdf
    159.2 کیلوبایت · بازدیدها: 3

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
1 ) هیکل یا تنه 15%

1 ) هیکل یا تنه 15%

صفاتی که 5 شاخصه عمده را در طبقه بندی تشکیل میدهند از نظر اولویت به شرح زیر هستند :
1) هیکل یا تنه 15%
2) خصوصیات شیرواری 20%
3) پستان 40%
4) ارزیابی دست و پا 15%
5) خصوصیات شیرواری 20%

1) هیکل یا تنه 15%

Frame- اسکلت بدن گاو : بدون در نظر گرفتن دست و پا ارزیابی می شود، در این امر ارزیاب بیشترین توجه را به لگن، استحکام بدنی و قسمت جلویی بدن دام در زمان ارزیابی معطوف می کند.
Rumb
- لگن : طولانی و پهن، استخوان PIN کمی پایین تر از استخوان HIP باشد، عرض لگن باز و بین استخوان PIN،HIP قرار گرفته باشد، سر دُم کمی به طرف بالا و بین دو استخوان PIN، دُم نرم و بدون حالت زمختی، زاویه واژن تقریبا عمودی.

Stature- قد : بلند، دارای استخوان ران طویل، کلا طویل بودن استخوان های بدن گاو مطلوب است، قد گاو بلند و متناسب با استخوان های لگن.در زیر این امتیاز ها برای نژادهای مختلف توضیح داده شده است. اندازه گیری از سطح زمین تا نوک HIP انجام شده است.



جدول امتیازات


نژاد453525155
هلشتاین147.5142.5137.5132.5127.5
جرزی132.5127.5122.5117.5112.5
باون سوئیس150145140135130
گرنزی147.5142.5137.5132.5127.5
ایرشایر142.5137.5132.5127.5122.5

Front End – قسمت جلویی بدن : هم خوانی کافی با راست بودن دست های جلو، باز بودن دست ها از هم، شانه و آرنج و دست باید به طور صاف به بدنه سینه متصل شوند، سینه باید فراخ و نسبتا پُر باشد.
Back – پُشت : قوی و صاف، کمر پهن، قوی و تقریبا تراز.
Breed Characteristic – خصوصیات نژادی : از نظر توازن و کل شکل و شمایل آن، سر دام باید کاملا معرف جنس ماده، زاویه دار با پوزه پهن، بینی های فراخ و آرواره قوی باشد.








دوستان عزیز تمام اندازه گیری ها و نحوه ارزیابی و اسکور بندی در کلیپ هایی ک درپُست های بعدی قرار میدم هست. اگر در نحوه شناسایی و یا درک نوشته ها مشکلی بود تو تصاویر واضح هست:gol: .





برای اطلاعات بیشتر در خصوص اطلاعات استخوان بندی و اطلس استخوان ها و همچنین توضیحات آن به تاپیک زیر مراجعه فرمائید.
كلیات استخوان‌شناسی
 

پیوست ها

  • جدول امتیازات.pdf
    137.6 کیلوبایت · بازدیدها: 9
آخرین ویرایش:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
2) خصوصیات شیرواری 20%

2) خصوصیات شیرواری 20%

Dairy Character در این مورد وضعیت فیزیکی دام از نظر قابلیت و توان شیر ارزیابی می شود. در این ارتباط توجه بیشتر روی فراخی بدن، زاویه دار بودن آن، استحکام، استخوان های پهن و قوی و بدون نقص می باشد، البته مرحله شیرواری در ارزیابی مورد توجه قرار می گیرد.
Ribs - دنده ها : جدا از هم، دنده ها پهن، مسطح، عمیق و به طرف عقب کشیده شده باشند.
Thighs - ران ها : کشیده و صاف و بدون حجم زیاد و چربی، از منظر عقب، ران ها جدا از هم به طور موازی قرار گرفته باشند.
Withers - جدوگاه : تیز با خط پشت برجسته و مشخص.
Neck - گردن : طویل، کشیده و صاف بدون چربی و به طور هماهنگی بین شانه ها قرار گرفته باشد.
Skin - پوست : نازک، نرم و شُل و انحناپذیر.
Body Capacity - ظرفیت بدنی : 10%
ظرفیت یا حجم بدن گاو حاصلضرب : طول گاو، عمق بدن و عرض بدن گاو است که با توجه به سن مد نظر قرار می گیرند و ارزیابی می شوند در این رابطه حجم محوطه شکمی Barrel از اولویت برخوردار است.
Barrel - حجم محوطه شکمی : باید طولانی، عمیق و پهن باشد، عمق آن حاصل دنده های پهن و طویل که به طرف عقب کشیده شده اندهمراه با یک تهیگاه عمیق می باشد.
Chest - سینه : عمیق و پهن با کف صاف و اتصال یکنواخت چهار دنده جلویی به شانه ها.
Feet & Legs - دست و پاها : 15% دست ها و پاهای عقب مورد ارزیابی قرار می گیرند. نحوه حرکت دام بیشترین اولویت را دارد، در مورد دست ها کمی بیش از پاها تاکید می شود.
Feet - دست ها : دست های صاف و مستقیم با سُم عمیق و انگشتان گرد و چسبیده به هم.
Real legs _ Rear View : پاها از منظر عقب باید مستقیم، جدا از هم بوده که با دست ها حالت مربعی را تداعی نمایند.
Hocks - مفصل خرگوشی : باید حالت منظمی داشته باشد و عاری از هر گونه زمختی و پُف یا گوشتالوئی بوده و قابلیت انعطاف خوبی داشته باشد.
Pasterns : کوتاه، قوی و با انصاف.
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
3 ) پستان 40% بخش اول

3 ) پستان 40% بخش اول

ارزیابی پستان :
به طور معمول گاو را به پستان می شناسند، به علت اثر مستقیم پستان روی طول عمر، تولید و سودآوری بیشترین اهمیت و در نتیجه امتیاز بندی که در PDCA به آن داده شده است 40 امتیاز از 100 امتیاز است، بنابراین صفات پستانی باید بیشترین توجه را به خود جلب کند علی الخصوص در تلاقی گری، در برنامه اصلاح نژادی یا ارزیابی تیپ، امتیازهای نهایی، حاصل امتیاز داده شده به 7 صفت است که در اینجا توضیح داده می شود. صفت هشتمی ( Uddertilt ) هم در دست تحقیقات و بررسی است که در صورت موثر بودنبه عنوان صفت رسمی اعلان می شود.

پستان 40%
Udder : بیشترین اولویت به صفاتی داده می شود که بالاترین اثر را در تولید شیر و تولید عمر مفید دارند.
Teat Placement - سرپستانک ها : باید به صورتی قرار بگیرند که شکل مربع را به وجود آورند، بافت آن ها نرم و سر پستانک ها به طور منظمی از منظر عقب و پهلو مستقر باشند.









Rear Udder - شکاف پستان : حاکی از وجود اتصالات با لیگامان های پستانی است که هر چه این شکاف عمیق تر باشد اتصالات قوی تر است و پستان از منظر عقب کاملا مجزا دیده می شود.










Fore Udder - پستان های جلو : باید طول و حجم و ظرفیت مناسب داشته باشد و به صورت یکنواختی به بدن متصل شود.





Teats - نوک پستانک ها : به صورت استوانه ای، با قطر و طول متوسط.



Udder Balance & Texture - توازن و بافت پستان : سطح پستان از منظر پهلو باید صاف باشد، بخش های پستان باید متوازن، نرم، انحناپذیر، و پس از شیر دوشی به خوبی جمع شود. ( بدون وجود بافت چربی که حالت گوشتی بودن به پستان می دهد).
ارزیابی تیپ
با شروع کار قضاوت یا ارزیابی دام، شما ممکن است از تعدادی از قسمت هایی که باید مورد ارزیابی قرار بگیرد و ارتباط دادن هر یک از صفات با طول عمر دام و نهایتا اثر گذاری آن ها در نمره نهایی دام خسته شوید، ولی چگونه باید قضاوت عمر دام را شروع کرد؟ ما پیشنهاد می کنیم که با مراجعه به شکل ها و نمرات داده شده به هر یک کار قضاوت را شروع نمائید در این سری عکس ها، 16 صفت ارزیابی شده، این سری از عکس ها 5 صفت ترکیبی و اجزاء تشکیل دهنده آن را جزء ب جزء مورد ارزیابی قرار داده، که مشارکت هر کدام به شرح ذیل است: اندام 15%، خصوصیات شیرواری 20%، ظرفیت بدنی 10%، دست و پا 15% و پستان 40%.
Strenght - استحکام بدن : جزء صفاتی است که تحت خصوصیات اندامی Frame، ظرفیت بدنی Body Capacity و خصوصیات شیرواری Dairy Caracter قرار دارد. وقتی این صفات را ارزیابی می کنید به استحکام استخوان ها، قد دام، عرض سینه و پوزه توجه نمائید.

Strenght - استحکام



به شدت باریک و ضعیف (5)
باریک و ضعیف
(18 – 12 )
متوسط
( 22 – 28 )
قوی
( 32 – 38 )
بسیار قوی و عریض
( 45 )

Rump Angel - ژاویه کپل : در مورد اکثر صفات تیپ کسب امتیاز بیشتر مطلوب تر است ولی نه در این مورد چون در این مورد امتیاز 25 مطلوب ترین است که معرف یک شیب ملایم از Hip به Pin است .





Rump Angel - زاویه کپل :

کپل بالا
( 5 )
کپل تحت
( 12 – 18 )
کپل شیب دار
( 22 – 28 )
شیب متوسط
( 32 – 38 )
بسیار شیب دار
( 45 )

Rump Width - عرض کپل : اندازه گیری عرض کپل از روی فاصله Pin صورت می گیرد، این صفت در امتیاز نهایی اندام مورد توجه قرار می گیرد. یک کپل پهن سبب تسهیل در زایش شده و فضای کافی به پستان های عقب می دهد.






Rump Width - عرض کپل :

خیلی تنگ
( 5 )
کمی باریک
( 12 – 18 )
عرض متوسط
( 22 – 28 )
عریض
( 32 – 38 )
بسیار عریض
( 45 )
 
آخرین ویرایش:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
3 ) پستان 40% بخش دوم

3 ) پستان 40% بخش دوم

Rear Udder Width - عرض پستان های عقب : عرض پستان در قسمت بالایی پستان عقب و در محل اتصال آن اندازه گیری می شود. عرض پستان حدود 13 سانت دارای امتیاز 25 است. هر 2.5 سانت تغییر 10 امتیاز دارد.



Rear Udder Width - عرض پستان های عقب :

بسیار باریک
5
باریک
12 - 18
عرض متوسط
22 - 28
عریض
32 - 38
بسیار عریض
45



Rear Udder Hight - ارتفاع پستان عقب : ارتفاع پستان عملا از جایی که بافت پستانی شروع می شود اندازه گیری می شود. یعنی بخشی از پستان که معمولا در تولید شیر دخیل هستند. در نژاد هلشتاین از زیر واژن یا شروع بافت پستانی اندازه گیری می شود. فاصله 26.5 سانت امتیاز 25 دارد. به ازاء هر 6 میلیمتر یا 1.4 اینچ 10 امتیاز تغییر می کند. روش دیگر این است که فاصله Pin تا مفصل خرگوشی را در یک خط راست اندازه گیری می کنند و به وسط این فاصله امیتزا 25 می دهند.



Rear Udder Hight - ارتفاع پستان عقبی

بسیار کم ارتفاع
5
کم ارتفاع
12 - 18
ارتفاع متوسط
22 - 28
مرتفع
32 - 38
بسیار بالا
45



Fore Udder Attachment - اتصال پستان های جلو :
بر طبق کارت امتیاز PDCA ایده آل اتصال های پستان جلو اینطور تعریف نی شود که پستان باید قوی کمی کشیده و دارای انحنا به طرف بالا بوده و به طور موزونی به بدن اتصال داشته باشد. ارزیاب ها در ارزیابی صفت، استحکام اتصالات را اندازه گیری می نمایند در این رابطه طول و شکل اتصالات مد نظر نمی باشد. امتیازدهی به این صفت به علت اینکه اندازه گیری آن کمی سخت می باشد آسان نیست ولی در هر حال بین اتصال قوی و ضعیف تفاوت وجود دارد.



Fore Udder Atchment - اتصال پستان های جلو :

بسیار کم ارتفاع
5
کم ارتفاع
12 - 18
ارتفاع متوسط
22 - 28
مرتفع
32 - 38
بسیار بالا
45



Teat Length - طول سرپستانک ها : اندازه ایده آل سر پستانک ها حدود 5.6 سانتی متر و به ازاء هر 1.25 سانتیمتر تغییرات 10 امتیاز دارد. اگر در اندازه گیری، طول سرپستانک ها متغیر باشد بلندترین را باید اندازه گیری نمود.



Teat Length - طول سرپستانک :

حدود 3 سانت
5
حدود 4.5 سانت
12 - 18
حدود 5.6 سانت
22 - 28
حدود 7 سانت
32 - 38
حدود8 سانت یا بیشتر
45



Angularity - زاویه دار بودن بدن : در این چنین گاوی گردن نازک و بدون چربی و گوشت اضافی، جدوگاه تیز، خط پشت، دنده ها و Pins، وHips کاملا برجسته و مشخص، ران بدون چربی و گوشت اضافی و صاف و مستقیم بوده، ضمنا پوست گاو از نظر لطافت و نازکی هم مد نظر قرار می گیرد چون نباید پوست کلفت و گوشتالو باشد.

Angularity - زاویه دار بودن بدن :

(حالت گوشتی) بی نهایت زُمُخت
5
زُمُخت
12 - 18
متوسط
22 - 28
تیپ شیروار
32 - 38
بی نهایت شیروار
45
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
3 ) پستان 40% بخش سوم

3 ) پستان 40% بخش سوم

Reb Openness - فراخی دنده ها : یکی دیگر از عوامل مشخص خصوصیات شیرواری است. در این مورد فواصل بین دنده ها و درجه انحنا و کشیدگی دنده ارزیابی و امتیاز داده می شود. دنده ها باید به طرف عقب بدن گاو کشیده شده باشد. نه اینکه به طرف زمین جهت داشته باشد. ضمنا استحکام دنده ها و پهن و مسطح بودن ایده آل و گرد بودن آن نامطلوب است. ظرفیت بدنی در این مورد دخیل نیست. به گاوی که امتیاز 22 الی 28 یا به عنوان متوسط معرفی شده است توجه نمائید. این گاو مقداری گوشت اضافی دارد ولی در عین حال، حالت زاویه دار بودن فراخی دنده ها را به خوبی نشان می دهد. یک ارزیاب متبحر به خوبی میتواند خصوصیات شیرواری را به راحتی در گاوی که در مراحل مختلف شیردهی بوده و ممکن است اضافه وزن هم داشته باشد تشخیص و ارزیابی نماید.



Reb Openness - فراخی دنده ها :

دنده های به هم فشرده
12 - 18
دنده های فراخ
32 - 38
دنده های کاملا فشرده به هم
5
متوسط
22-28
دنده های بسیار فراخ
45




Udder Depth - عمق پستان : یکی از مهمترین صفات پستانی است، عمق پستان از مفصل خرگوشی اندازه گیری می شود، پستانی که سطح آن برابر یا هم سطح با مفصل باشد امتیاز 15 خواهد گرفت، برای هر 2.5 سانت تغییر در ارتفاع 5 امتیاز داده می شود ( بسته به جهت تغییر ارتفاع پایین یا بالا ) به طور مثال اگر سطح پستانی 2.5 سانت یا بالاتر از مفصل خرگوشی باشد امتیاز 20 دارد.
زمانی که قصد امتیاز دادن به عمق پستان دارید باید فاصله بین پایین ترین سطح پستان ها تا مفصل را اندازه گیری کنید . برای مثال چهارمین گاو با امتیاز 12 - 18، پستان های جلویی عمیق تری نسبت به پستان های عقب دارد، شما باید پایین ترین سطح پستان جلو را نسبت به مفصل خرگوشی اندازه گیری نمائید.



Udder Depth - عمق پستان :

بسیار عمیق
5
عمیق هم سطح با مفصل
12 - 18
بالا تر از مفصل
22 - 28
کم عمق بالاتر از مفصل
32 - 38
بسیار کم عمق
45




Udder Cleft - اتصالات میانی پستان : این حالت به سبب اتصالات لیگامانی وسط پستان به وجود می آید که پستان را در طول به دو بخش مشخص مجزا می کند. ارزیاب ها با اندازه گیری عمق شکاف در قسمت پائین پستان های عقب امتیاز می دهند. یعنی بین کواترهای عقب، امتیاز 25 به گاوی داده می شود که این فاصله حدود 3.2 سانتی متر باشد. به ازاء 1.16 اینچ یا حدود 1.5 میلیمتر یک امتیاز داده می شود.



Udder Cleft - اتصالات میانی پستان :

اتصالات بسیار ضعیف
5
اتصالات ضعیف
12 - 18
اتصالات متوسط
22 - 28
اتصالات قوی
32 - 38
اتصالات بسیار قوی
45



Front Teat Placement - استقرار سرپستانک های جلو : زمانی که استقرار سر پستانک های جلویی اندازه گیری می شود، استقرار پستانک های عقب در نظر گرفته نمی شود، بنابراین امتیاز 25 نشان دهنده این است که سرپستانک ها کاملا در مرکز پستان مستقر شده اند، امتیاز 30 - 35 ایده آل ترین حالت است با توجه به اینکه با هر زایش فاصله سر پستانک ها افزایش خواهد یافت.



Front Teat Placement - استقرار سرپستانک های جلو :

سرپستانک ها خارج از کواترها
5
استقرار فاصله دار

12 - 18
استقرار در مرکز

22 - 28
سرپستانک ها نزدیک به هم

32 - 38
سرپستانک ها کشیده شده به طرف داخل
45
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
4 ) ارزیابی دست و پا 15%

4 ) ارزیابی دست و پا 15%

Feet & leg : سال ها صفات مربوط به دست و پا به عنوان بخشی از مشخصات ظاهری دام محسوب می شد. با گذشت زمان تولیدکنندگان نو متخصصین اصلاح نژاد به اهمیت دست و پا در طول عمر دام پی بردند. بالاخره در سال 1994 PDCA موافقت به دادن 15 امتیاز از 100 امتیاز به دست و پا نمود، اغلب اوقات مسائل و هزینه های حاصل از مشکلات دست و پا در محاسبه مخارج دامداری ها فراموش می شود ولی واقعا، اُفت فحل یابی، کاهش تولید، عملکرد ضعیف تولید مثلی و هزینه های جایگزینی دام در گله همگی به وضعیت نامطلوب دست و پا بر میگردد، البته بعضی از مسائل با سُم گیری و مراقبت از آن ها و بهبود تغذیه قابل رفع می باشد.


Lege Slide View - پاها از منظر پهلو : ارزیابی پاها از منظر پهلو، توان پایداری گاو در گله را نشان می دهد. گاوهایی که دارای مفصل خرگوشی خیلی مستقیمی هستند معمولا ماندگاری کمتری در گله دارند که دلیل آن این است که، ضربه های حاصل از حرکت طبیعی را کمتر می توانند تحمل کنند. از طرف دیگر گاوهایی با پاهایی به شکل داسی شکل وزنشان بیشتر روی پاشنه هایشان منتقل می شود که موجب بروز عوارض سُم می گردد.
برای ارزیابی این صفت چگونگی استقرار مفصل خرگوشی را در پاها باید بررسی و مد نظر قرار داد.



Lege Slide View - پاها از منظر پهلو :

خیلی مستقیم
5
کمی مستقیم
12 - 18
میانه
22 - 28
کمی داسی شکل
32 - 38
بسیار داسی شکل
45



Legs Rear View - پاها از منظر عقب : در ابتدا به عنوان یک صفت برای کارهای تحقیقاتی به کار گرفته می شود. ولی اکنون بعد از شناخت اهمیت آن به عنوان یک صفت رسمی در کارت گنجانیده شده است. ارزیابی آن با مشاهده طرز ایستادن گاو از منظر عقب انجام می شود. معمولا گاوها مفصل های خرگوشی شان به طرف داخل تاب دارد ولی هرچه پا صاف تر باشد بهتر است.



Legs Rear View - پاها از منظر عقب :

مفصل کاملا به طرف داخل
5
مفصل به طرف داخل
12 - 18
مفصل کمی به طرف داخل
22 - 28
تقریبا متوسط
32 - 38
بسیار مستقیم
45




Foot Angel - زاویه سُم : در این ارتباط باید زاویه ای را که انگشتان سُم با زمین درست می کنند اندازه گیری شود. زاویه 45 درجه به عنوان حد متوسط 25 امتیاز دارد. زاویه تندتر ایده آل تر می باشد. متوجه باشید که عمق سُم جدای از زاویه سُم بوده و در ارزیابی دخیل نیست.



Foot Angel - زاویه سُم :

بسیار باز
5
کمی باز
12 - 18
متوسط
22 - 28
مستقیم
32 - 38
بسیار مستقیم
45
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
5 ) ظرفیت بدن 10%

5 ) ظرفیت بدن 10%

Body Capacity - عمق بدن : این صفت ترکیبی کمترین امتیازِ کارتِ امتیاز یا PDCA را می گیرد ولی در گاوهای شیری از اهمیت زیادی برخوردار است. اهمیت این مسئله از آنجاست که گاو برای تولید شیر نیاز به مصرف مقادیر زیادی علوفه دارد که بدون داشتن ظرفیت بدنی کافی این امر ممکن نیست. لذا نمیتواند تولید کننده خوبی باشد، بهترین و سریع ترین روش برای تعریف ظرفیت بدنی طول بدن ضربدر عمق بدن ضربدر عرض بدن است. ( طول بدن x عمق بدن x عرض بدن )، امتیاز ظرفیت بدن در کارت امتیاز 10 از 100 است و تنها یکی از خصوصیات صفت ترکیبی ظرفیت بدن است. یعنی عمق بدن توسط ارزریاب ها قضاوت می شود، در حقیقت عمق بدن را از طریق عمق دنده ها مشخص می نمایند.
بدین صورت که طول دنده اول را از محل اتصال به جدوگاه گاو اندازه گیری می نمایند، البته عمق بدن به تنهایی معرف ظرفیت بدن نمی تواند باشد، زمانیکه ارزیاب بخواهد امتیاز نهایی را بدهد متوجه حالت انحنا یا قوس دنده ها می شودکه بهترین راه تشخیص آن ایستادن در پشت گاو می باشد. معمولا ظرفیت بدنی گاو با افزایش سن افزوده می شود ولی فاصله بین دنده ها با فراخی بدن و حالت قوسی دنده ها تغییری نمی کند، البته عرض سینه هم در امتیاز دهی نهایی مد نظر قرار می گیرد.





Body Capacity - عمق بدن :

بدن بسیار کم عمق
5
بدن نسبتا کم عمق
12 - 18
بدن با عمق متوسط
22 - 28
بدن عمیق
32 - 38
بدن با عمق زیاد
45
دنده های چسبیده و کوتاه

دنده های کاملا باز، عمیق و طولانی
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
6 ) خصوصیات شیرواری 20%

6 ) خصوصیات شیرواری 20%

Dairy Character : اگر تولید برای شما اهمیت زیادی دارد روی این صفت ترکیبی تمرکز بیشتری نمائید، این صفت بیشتر از سایر صفات ارتباط مستقیمی با تولید شیر دارد. امتیاز آن 20 از 100 در کارت PDCA است، بهترین مشخصه های این صفت ترکیبی عبارتند از :

زاویه دار بودن بدن، اندام موزون و ترکیب متناسب اعضاء بدن که از حجم زیادی برخوردارند در خصوصیات شیرواری علاوه بر آنچه که گفته شد استحکام بدن، لطیف بودن پوست بدن و عاری بودن از زُمُختی نیز مد نظر قرار می گیرد. در زمان ارزیابی و امتیاز دهی این صفت باید مرحله شیردهی مدنظر قرار گیرد. چون گاو زمانیکه به انتهای دوره شیردهی می رسد به طور معمول اضافه وزن پیدا می کند که اگر گاو شیرواری باشد این اضافه وزن را در شروع شیردهی به شیر تبدیل خواهد کرد. خصوصیات شیرواری در جمع، یک ردیف امتیازی در ارزیابی تیپ دارد که امتیاز های دو صفت زاویه دار بودن بدن و فاصله دار بودن دنده ها می باشد.

 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
تصاویر شماتیک تکمیلی کارگاه آموزشی " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری "

تصاویر شماتیک تکمیلی کارگاه آموزشی " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری "






































 
آخرین ویرایش:

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
فیلم های آموزشی تکمیلی کارگاه آموزشی " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری "

فیلم های آموزشی تکمیلی کارگاه آموزشی " ارزیابی تیپ و اسکور بدنی در گاو شیری "

خوب تمام توضیحاتی که تا به اینجا به صورت تئوری و شماتیک براتون دادم تو چند تا فیلم آموزشی زیر واضح میتونین ببینید.
محل های تشخیصی برای ارزیابی و هم چنین نحوه تشخیص به خوبی در این چند تا فیلم توضیح داده شده.


امیدوارم اگر شبهه ای تا ب اینجا داشتید با این فیلم ها رفع بشه :gol::gol:


Body Condition Scoring (BCS) in Dairy Cow

Body condition scoring tips

Cow judging for beginners

How to Body Condition Score a Dairy Cow -2013

پُست های بعدی در ارتباط با امتیاز دهی وضعیت بدنی ( Body Condition Scoring ) خواهد بود.
 
آخرین ویرایش:
Similar threads
Thread starter عنوان تالار پاسخ ها تاریخ
M ارزیابی کیفیت خوراک دام دامپروری 0

Similar threads

بالا