کارآئی استفاده از آب در زراعت چغندرقند

"Pejman"

دستیار مدیر مهندسی کشاورزی گیاهان دارویی
مقدمه :
چغندرقند گیاهی است که عکس العمل زیادی نسبت به مقادیر مختلف آب از خود نشان میدهد. بطور کلی هنگامی که مصرف نهاده ها کاهش می یابد کارآئی استفاده از آنها افزایش می یابد. در آزمایشی با مصرف حدود 13500 مترمکعب آب 340 گرم شکر تولید شد. در حالیکه با کاهش مصرف آب تا حدود 10500 مترمکعب در هکتار مقدار تولید شکر به ازای هر مترمکعب آب مصرفی 390 گرم بود. یکی از عوامل بسیار مهم در پائین بودن کارآئی مصرف آب در کشور، راندمان تولید در واحد سطح می باشد. از عوامل دیگر مؤثر در کارآئی مصرف آب، عدم به کارگیری مناسب پارامترهای زراعی و ژنتیکی است. استفاده از شیوه های نوین آبیاری به همراه استفاده از روشهای کم آبیاری در مراحلی غیرحساس رشد گیاه به تنش رطوبت، باعث افزایش کارآئی مصرف آب خواهد شد.
در سیستم آبیاری نشتی که بیشترین سطح زیر کشت چغندرقند را به خود اختصاص می دهد مصرف آب در آبیاری اول (خاک آب) و آبیاری دوم (پی آب) مجموعا بیش از 20 درصد آب مصرفی در تمام دوره رشد گیاه است که این مقدار فقط صرف جوانه زدن بذر خواهد شد و گیاه هیچگونه استفاده دیگری از این مقدار آب نخواهد برد و در نتیجه کارآئی مصرف آب کاهش می یابد. استفاده از روشهای آبیاری که باعث کاهش مصرف آب در این هنگام شده و یا استفاده از روشهایی که سرعت جوانه زنی را افزایش می دهد باعث افزایش کارآئی مصرف آب خواهد شد. همچنین قطع آبیاری در اواخر مرحله رشد گیاه که معمولا مصادف با فصل سرما و کاهش تبخیر و تعرق است، گرچه ممکن است باعث افت عملکرد ریشه شود ولی باتوجه به افزایش درصد قند، مقدار قند در واحد سطح صدمه زیادی متحمل نشده و کارآئی مصرف آب را افزایش میدهد. نکته قابل توجه در کارآئی مصرف آب استفاده از سایر عوامل به زراعی می باشد. بطور مثال ازت تأثیر زیادی در کارائی مصرف آب دارد. در مناطقی که کمبود آب مشاهده نمی شود استفاده از کودهای ازته کارآئی مصرف آب را به طور قابل ملاحظه ای افزایش میدهد. در حالیکه درمناطق خشک و دارای محدودیت آب استفاده از کودهای ازته حساسیت بیشتری را می طلبد و باید تا حدود 30 درصد مقدار آن را نسبت به مناطق مرطوب کاهش داد.


شرح یافته و توصیه های کاربردی :
برای بهبود کارآئی مصرف آب، بکارگیری سیستمهای نوین آبیاری، مدیریت آبیاری به خصوص در مرحله جوانه زنی و اواخر دوره رشد گیاه و استفاده بموقع از سایر نهاده ها ضروری است.


اهمیت اقتصادی:
باتوجه به آنکه آب مهمترین نهاده کشاورزی کشور است افزایش کارآئی آن با استفاده از پارامترهای گوناگون بهزراعی و بهنژادی، راهکاری مناسب در جهت افزایش سطح زیر کشت و راندمان تولید می باشد.
 

Similar threads

بالا