چهل نکته ی طلایی در مورد "بـُر"

افشین باتمانی

متخصص کشاورزی
کاربر ممتاز
:)


1-معمولاغلظت مناسب بر در حدود 50 تا 10 ppmدر ماده خشک(گیاه) است.


2-تك لپه ایها معمولاً مقدار بـُر كمتری نسبت به دولپه ایها دارند


3-معمولا علائم كمبود بـُر در گیاهان زمانی دیده می‌شود كه مقدار بـُر گیاهی كمتر از 15 ppm ماده خشك باشد، سمیت بر نیز معمولاً زمانی حادث می‌گردد كه مقدار بـُر گیاهی بیش از 200 ppm ماده خشك باشد


4-بور هم به صورت مولکولی (H[SUB]3[/SUB]BO[SUB]3[/SUB]) و هم یون (H[SUB]2[/SUB]BO[SUB]3[/SUB][SUP]-[/SUP]) می تواند جذب گیاه شود(بـُر در محلول خاك بصورت اسید بوریك وجود دارد و به همین صورت به وسیله گیاه جذب می‌شود)


5-بر هم به شکل فعال و هم غیر فعال جذب میشود.اما جذب غیر فعال آن بسیار بیشتر ازجذب فعال آن است(سرعت جذب و انتقال بـُر تابع جریان آب در ریشه است)



6-بر از گروه ‌شبه فلزات‌ بوده‌ و رفتاری‌ بین‌ فلزات‌ و غیر فلزات‌ دارد.مقدار‌ بـُر در خاك ها متفاوت‌ و از 2 تا 100 میلی گرم‌ در كیلوگرم‌ و یا حتی‌ بیشتر متغیر است(مناسبترین روش اندازه گیری بور در خاکها، روش کورکامین یا رنگ سنجی است)



7-این‌ عنصر درخاك‌ به‌ صورت‌ برات های‌ كلسیم‌ و سدیم‌ یافت‌می‌شود



8-بـُر در توسعه‌ سلولی‌، تقسیم‌ سلولی‌، متابولیسم‌ اسید نوكلئیك‌، متابولیسم‌ كربوهیدرات‌ و پروتئین‌، در تكامل‌ بافتی‌ با تأثیر در متابولیسم ‌اكسین‌ و فنل‌، توسعه‌ آوندی‌ و در انتقال‌ مواد فتوسنتزی‌ به‌ محل‌ مصرف‌ و نفوذ پذیری‌ غشای‌ سلولی‌ نقش‌ اساسی‌ دارد



9-بـُر بر ‌مقدار DNA و همچنین بر سنتز آن تاثیر دارد. مقدارRNA نیز در شرایط كمبود بْر بشدت كاهش‌ می‌یابد



10-در گیاهان‌ دارای ‌كمبود بـُر دیواره‌های‌ سلولی‌ به‌ شدت‌ تغییر یافته‌ و ضخامت‌ و مقدار عناصر آن‌ نسبت‌ به‌ وزن‌ خشك‌ كل‌ در بافتهای‌ دارای‌ كمبود افزایش‌ می‌یابد. در این‌گیاهان‌ مقدار زیادی‌ مواد پكتیكی‌ و نیز گلوكز وجود داشته‌ كه‌ در مجاری‌گیاهی‌ رسوب‌ كرده‌ و انتقال‌ شیره‌ گیاهی‌ را دچار اختلال‌ می‌كند. در شرایط كمبود بـُر فنول‌ در گیاه‌ متراكم‌ شده‌ و‌ سرعت‌ جذب‌ فسفات‌، كلر و نیز گلوكز كاهش‌ می‌یابد.



11-علائم کمبود بر: کاهش رشد و آسیب قسمتهای فوقانی گیاه و ریشه و در اثر كمبود بـُر برگ ها بدشكل‌ شده‌، تغییر شكل‌ داده‌، پیچیده‌ و از رشد باز می‌مانند و‌ اغلب‌ ضخیم‌، سخت‌ و شكننده‌ می‌شوند. در اثر كمبود این عنصر همچنین میان‌ گره‌ها كوتاه‌ شده و رشد قسمتهای‌ بالایی‌ گیاه‌ متوقف‌ می‌شود، جوانه‌های‌ انتهایی ‌و نوك‌ ساقه‌ قهوه‌ای‌ یا سیاه‌ شده‌ و می‌میرند. آب‌ گزیدگی‌ و نكروزه‌ شدن‌ساقه‌ها، ایجاد لكه‌های‌ قلبی‌ شكل‌ یا تاجی‌ شكل‌ در غده‌ها، رشد مجدد و موقت‌ جوانه‌های‌ جانبی‌ كه‌ باعث‌ ظهور حالت‌ بوته‌ای‌ شدن‌ گیاه‌ می‌شود نیز از علائم كمبود بـُر است. در مرکبات ابتدا لکه هاي آبگز روي برگهاي جوان ظاهر مي شود که بعدا" قهوه اي يا خشک مي شود . رگبرگها ضخيم و شکافدار، ميوه ها کوچک و چروکيده شده و ماده صمغ مانندي در داخل آنها جمع مي شود و پوست ميوه سخت و سفيده ضخيم مي شود.


12-علائم زیادی بر : بی رنگی و لکه دار شدن حاشیه برگها و همچنین مرگ حاشیه برگها



13-بر درانتقال كلسیم در گیاه و تنظیم نسبت كلسیم به پتاسیم در بافتهای گیاهی، سنتز پروتئین، رشد ریشه، متابولیسم چربی و سنتز پكتین، تشكیل دیواره سلولی و نقل و انتقال مواد در بین سلول ها نقش مهمی‌ایفا می‌كند. بـُر ‌بر فعالیت IAA اكسیداز در ریشه‌ها تاثیر می‌گذارد.


14-تنك‌ شدن‌ ریشه‌ها و ظهور تعداد زیادی‌ ریشه‌های‌كوچك‌، ضخیم‌، چماقی‌ شكل‌ و قهوه‌ای‌ رنگ‌ از دیگر علایم‌ كمبود بـُر می‌باشند



15-به‌ علت‌ پویایی‌ نسبی‌ كم‌ بـُر در گیاه‌، علائم‌ كمبود ابتدا در برگ‌های‌جوان‌ ظاهر می‌شود. اولین‌ علامت‌ كمبود بـُر در گیاه‌ توقف‌ رشد جوانه‌انتهایی‌ است‌ كه‌ بلافاصله‌ پس‌ از آن‌ برگ‌های‌ جوان‌ می‌میرند. مرگ‌ منطقه ‌مریستمی‌و كاهش‌ تشكیل‌ میوه‌، همچنین‌ بد شكل‌شدن‌ و تركیدن‌ میوه‌ها و تنه‌ درخت‌ و ایجاد لكه‌های‌ چوب‌ پنبه‌ای‌ از دیگر علائم‌ كمبود بْر می‌باشند. یكی‌ از سریعترین‌ واكنش‌ها نسبت‌ به‌ كمبود بـُر توقف‌ رشد طولی‌ ریشه ‌است‌ كه‌ باعث‌ می‌شود ریشه‌ به‌ صورت‌ تنك‌ در آمده‌ و كپه‌ای‌ شكل‌ شود



16-گیاهانی همچون چمن، گندم، جو،خیار، باقلا، لیمو، كتان، فلفل، تمشك، چاودار، توت فرنگی. نیاز کمی به بر دارند



17-گیاهانی همچون آلبالو، گیلاس، پنبه، پیاز، گلابی، سیب زمینی، اسفناج، گوجه فرنگی، هویج، كاهو، هلو، تربچه. نیاز متوسطی به بر دارند



18-گیاهانی همچون یونجه، سیب، انواع كلم، شبدر، كرفس، خردل، بادام زمینی، انگور، چغندرقند، آفتابگردان، شلغم نیاز بالایی به بر دارند



19-بـُر بر مقدار قند چغندر قند و نیشكر اثر گذاشته، كمبود آن سبب‌ كاهش‌ قند در آن‌ها می‌شود.همچنین بر در محصولات ریشه‌ای مانند چغندر قند و سیب زمینی، در انتقال مواد فتوسنتزی خیلی موثر است





20-بر در كاهش بعضی از بیماری ها نظیر آتشك گلابی نقش دارد



21-بـُر قابل جذب توسط گیاه در خاك با افزایش یون كلسیم كاهش می‌یابد، غلظت‌ كلسیم و منیزیم در گیاهان‌ دارای‌ كمبود بـُر به‌ تربیت‌ 3 و 2 بار كمتر از گیاهان‌ بدون‌ كمبود می‌باشد



22-معمولا خاك‌های‌ حاصل‌ از رسوبات‌ دریایی‌ بر زیادی در خود دارند



23-برمقاومت گیاهان را به سرما و بیماری ها افزایش می‌دهد



24-انتقال و حرکت بـُر در گیاه نسبتاً كم است و در نتیجه غلظت آن در قسمت پائین گیاه بیش از قسمت بالای آن است



25-بور و مولیبدن نسبت به سایر آنیون ها از قبیل کلر و نیترات با قدرت بیشتری جذب سطحی می شوند



26-عناصر بور، فسفر و سیلیسیم در واکنش های انتقال انرژی در سیستم های گیاهی دخالت دارند



27- معمولا آب های‌ مناطق‌ خشك‌ نیز در حدود ppm2 بـُر دارند(از بین‌ تمامی‌منابع‌ آلوده‌ كننده‌، آب‌ آبیاری‌ مهمترین‌ عامل‌افزایش‌بـُر در خاك‌ است‌، غلظت‌ بـُر تا میزان‌0/3میلی‌گرم‌ در لیتر در آب‌ آبیاری‌ برای‌محصولات‌ حساس‌ به بـُر نظیر درختان‌ میوه‌ و لوبیا، 2-1میلی‌گرم‌ در لیتر برای‌گیاهان‌ نیمه‌ مقاوم‌ مثل‌ جو، ذرت‌ و سیب‌ زمینی‌ و 4-2 میلی‌گرم در لیتربرای‌ گیاهان‌ مقاوم‌ مثل‌ یونجه‌ و چغندر قند ‌ مشكلی‌ ایجاد نمی‌كند.)



28-کمبود بور باعث بیماری شانکر یا چوب پنبه ای شدن درخت سیب می شود




29-بـُر در عمل لقاح‌بر روی‌قابلیت‌زنده‌بودن‌دانه‌گرده‌، جوانه‌زنی‌و رشد لوله‌گرده‌تأثیر می‌گذارد. كمبود بـُر انتقال مواد قندی را در توسعه گل دهی با كاهش میزان قند شهد، كاهش می‌دهد



30-انتقال بخش اعظم بـُر از طریق آوندهای چوبی انجام می‌گیرد. پیدایش نشانه های كمبود بـُر در بافت‌های جوان نیز به علت وابستگی انتقال آن به جریان شیره خام است




31-غلظت بور در خاکهای آهکی بیش از خاکهای اسیدی است ولی میزان فعالیت آن در خاکهای آهکی کمتر است(به‌ علت‌ واكنش‌ متقابل‌ بین‌ كلسیم‌ و بـُر، جذب‌ این‌ عنصر در خاك های‌ آهكی‌ به‌ دشواری‌ انجام میشود)



32-تحرك و غلظت بـُر در آوند آبكش كم است و نمی‌تواند بسهولت از برگ های بالغ حركت كند زیرا چرخه تحرك بـُر بین آوندهای آبكش و چوبی در برگ است. البته در موارد كمبود، بـُر می‌تواند از برگ های بالغ به سایر بخش های گیاه حركت كند



33-دامنه ضروری بودن و سمیت بور خیلی کوتاه است. حد کمبود و زیاد بود بور در برگهای جوان 1-5 PPM است




34-سرطان گیاهی Girdle یا Canker به علت کمبور بور بوجود می اید



35-جذب‌ بـُر توسط گیاه‌ با pH و غلظت‌ بـُر موجود در خاك رابطه نزدیكی دارد. جذب‌ بـُر با افزایش‌ pH كاهش‌ می‌یابد بخصوص‌ در خاك‌های‌ آهكی‌ و خاك‌های‌ دارای‌مقدار رس‌ زیاد این‌ امر تشدید می‌شود. جذب‌ بر همچنین‌ در شرایط خشكی‌ به‌ دلیل‌ كاهش‌ تحرك‌ بـُر و پلیمریزه‌ شدن‌ اسید بوریك‌ كاهش‌می‌یابد.




36-قابلیت‌ جذب‌بـُر در خاک به‌ عواملی‌ چون‌ بافت‌ خاك‌، مینرالوژی‌ رس ها، مواد آلی‌، درجه‌ حرارت‌ و مقدار رطوبت‌ بستگی‌ دارد.در شرایط كمبود رطوبت و افزایش عمق خاك، میزان جذب بـُر توسط گیاه كاهش می‌یابد




37-بـُر در محصولات‌باغی‌دو نقش‌متفاوت‌فیزیولوژیكی‌و تغذیه‌ای‌دارد.بـُر بیشتر در بساك و كلاله و تخمدان متمركز می‌شود و این تراكم گاهی به دو برابر غلظت آن در ساقه می‌رسد. نیاز گیاهان ‌نسبت‌به‌ بـُر متفاوت است، ‌ولی‌معمولا نیاز درختان‌میوه، ‌قابل‌توجه‌می‌باشد




38-در اثر کمبود بور در چغندر پوسیدگی طوقه و مرکز ریشه رخ می دهد و در شلغم ریشه ها توخالی و شکننده می شوند و در کرفس ساقه ها ترک می خورند. به طور کلی در شرایط کمبود بور در گیاه، بیماری شانکر (چوب پنبه ای شدن) ایجاد می گردد




39-در pH بالاتر از 8 و در خاك های‌ آهكی‌، میزان‌جذب‌ بـُر به‌ مقدار زیادی‌ كاهش‌ می‌یابد و بر در خاك‌های‌ سبك‌، بر در اثر بارندگی‌ یا آبیاری‌ شسته‌شده‌ و از دسترس‌ گیاه‌ خارج‌ می‌شود.




40-از میان‌عناصر كم مصرف‌، بـُر دارای‌بیشترین‌اهمیت‌در فرایند تشكیل‌میوه‌است .بْر در درختان خزان كننده و همچنین در هسته دارها برای افزایش تشكیل میوه و جلوگیری از ریزش میوه و افزایش حركت دانه گرده در لوله گرده و لقاح با تخمك، ضروری است
 

Similar threads

بالا