پژوهشي در ربع رشيدي

سـعید

مدیر بازنشسته
پژوهشي در ربع رشيدي

سعيدنيا احمد*
* گروه آموزشي شهرسازي دانشكده هنرهاي زيبا، دانشگاه تهران
مجموعه وقف ربع رشيدي مانند دانشگاه بزرگي بود، كه در قرن هشتم ه. ق. بدست رشيدالدين فضل الله همداني وزير فرزانه پادشاه مغول (ايلخانيان) ساخته شد و با مديريتي بي بديل و كارآمد اداره مي شد.
ربع رشيدي شامل عملكردهاي مختلف مذهبي، عرفاني، آموزشي، درماني و اجتماعي بوده است؛ كه براي هر عملكرد فضا و مكان مناسبي طراحي شده و حتي براي اقامت و پذيرايي كارگزاران و معلمين و متعلمين آن محلي معين شده بود.
در اين تحقيق براساس دقت در محتواي وقفنامه ربع رشيدي و با ساختن فرضيه هاي متعدد؛ مكان و محل هر يك از عملكردها و فعاليت هاي ربع رشيدي تعيين گرديده و سرانجام طرحي فرضي براساس داده هاي دقيق وقفنامه توسط نگارنده ترسيم شده و براي اولين بار به ميان گذاشته مي شود.
طرح فرضي ربع رشيدي نشان مي دهد كه اين موسسه علمي از نظر كالبدي داراي سازماني منسجم و يكپارچه است و تمام عناصر خدماتي مجموعه در پيرامون هسته مذهبي و علمي آن تشكيل يافته اند.
اين طرح تصويري از انديشه بلند شهر سازي و معماري وزير فرزانه رشيدالدين فضل الله همداني مي باشد.
 
بالا