ایمنی نردبان
ایمنی نردبان
نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند که اگر از آنها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سالهای زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشکال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند. عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبانها، سقوط می باشد که در نتیجه انجام یک سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود
مطالب:
1- مقدمه
2- نکات قابل توجه در حین کار با نردبانها
1-2- روش صحیح کار با نردبانها
2-2- وارسی نردبانها
3-2- روش صحیح بالا رفتن از نردبانها
3- انواع نردبانها
1-3- تقسیم بندی نردبانها برحسب جنس آنها
1-1-3- نردبانهای چوبی
1-1-1-3- نردبانهای چوبی یکپارچه
2-1-1-3- نردبانهای چوبی با ریلهای نواری شکل
3-1-1-3- مزایای نردبانهای چوبی
4-1-1-3- معایب نردبانهای چوبی
2-1-3- نردبانهای فایبر گلس
1-2-1-3- مزایای نردبانهای فایبر گلاس
2-2-1-3- معایب نردبانهای فایبر گلاس
3-1-3- نردبانهای آلومینومی
1-3-1-3- مزایای نردبانهای آلومینومی
2-3-1-3- معایب نردبانهای آلومینومی
4-1-3- نردبانهای فلزی
2-3- تقسیم بندی نردبانها براساس ساختار و شکل ظاهری
1-2-3- نردبانهای کشویی
2-2-3- نردبانهای داربستی
3-2-3- نردبانهای تاشو
4-2-3- نردبانهای کامیونی
5-2-3- نردبانهای دوطرفه
6-2-3- نردبانهای یکطرفه
فهرست منابع و مآخذ
1- مقدمه
نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند که اگر از آنها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سالهای زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشکال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند.
عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبانها، سقوط می باشد که در نتیجه انجام یک سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
الف- موقعیت نامناسب نردبان نسبت به محل کار فرد مصرف کننده آن
ب- ایستادن فرد بر روی پله های بالایی نردبان که منجر به برهم خوردن تعادل وی
می شود
ج- گذاشتن نردبانها بر روی سطح ناپایدار و بی ثبات
و .... .
این خطرات در صورتی که کارگران مایل به انجام روش صحیح کار با نردبان بوده و نردبانها نیز در شرایط مطلوب نگاه داشته شوند، به حداقل خواهد رسید. متأسفانه بر طبق آمارهای انجمن ایمنی ملی آمریکا ، نردبانها یکی از عوامل اصلی مرگ و میرهای ناشی از سقوط از آنها می باشند. اقدامات زیر باعث کاهش حوادث و جراحات حاصل از نردبانها خواهد گردید :
1- آموزش صحیح
2- بازرسی های مداوم
3- نگهداری مناسب و کاربرد صحیح نردبانها
2- نکات قابل توجه در حین کار با نردبانها
توجه به نکات زیر در حین کار با نردبان از اهمیت بسزایی برخوردار است:
1-2- روش صحیح کاربرد نردبانها
- قبل از کار کردن با نردبان برای اولین بار، دستورالعمل کارخانه تولید کننده را مطالعه کنید .
- در کلیه اموری که در آنها نیاز به کاربرد نردبان می باشد، استفاده از نردبانهای محکم و با ثبات بر روی یک سطح صاف توصیه می شود.
- هر نردبان را صرفاً جهت مصارفی که برای آن طراحی شده است، مورد استفاده قرار دهید که در این مورد می توانیم به پیشنهادات و توصیه های کارخانجات تولید کننده مراجعه نماییم.
- نردبانها را در زاویه ای قرار دهید که به ازای هر 4 فوت طول نردبان (2/1 متر)، معادل یک فوت (3/0 متر) از دیوار فاصله داشته باشند؛ یعنی باید فاصله پای نردبان از پای دیوار، یک چهارم طول نردبان باشد. (شکل 1)
- در هر زمان تنها یک نفر مجاز به بالا رفتن از نردبان می باشد.
- برای افزایش طول نردبان نباید آن را روی چیزهای دیگری قرار داد؛ همچنین هرگز دو نردبان کوتاه را متصل نکرده و به جای نردبان بلند مورد استفاده قرار ندهید.
- در هنگام حمل و نقل نردبانها، آنها را موازی با سطح زمین و با احتیاط حمل نموده و از سقوط ناگهانی آنها جلوگیری نمایید.
- افرادی که از نردبانها استفاده می کنند باید از کفشهای مقاوم در مقابل سرخوردگی استفاده کنند.
- همواره از خطوط انتقال نیرو دوری نموده و حداقل 3 متر از آنها فاصله داشته باشید، اگر ولتاژ بیش از 57000 ولت است، فاصله ایمنی 5 متر می باشد و در زمان لازم، ضرورتاً از نردبانهای با ریلهای نارسانا استفاده کنید، در این موقع پوشیدن لباس محافظ و کفش های با کفهای لاستیکی نیز توصیه می گردد.
- پایه های نردبان باید هم سطح بوده و محکم بر روی زمین قرار گیرند. در مواقعی که سطح زمین نرم (سطحی که با قرار گرفتن نردبان روی آن دچار فرورفتگی می شود) و یا ناهموار است، باید در زیر پایه های نردبان، تخته محکم و یکدستی قرار داده شود.
استفاده از کفشک برای جلوگیری از سرخردن و حفظ تعادل نردبان توصیه می شود که در این مورد می توان از کفشکهای زیر استفاده نمود:
الف- یک قطعه چوب
ب- دو گیره فلزی در کف، یک گیره مقابل هر پایه و ریل
ج- غلاف فلزی نوک تیز: بر روی سطوح خاکی و شنی و یا کفهای ناهموار
د-گوه پلاستکی
هـ- کفشکهای پلاستیکی: بر روی سطوح سخت (همانند بتن)
در غیر اینصورت حضور فرد دیگری بر پای نردبان ضروری می باشد.
- برای اثبات امنیت نردبان، آنرا قبل از استفاده تست کنید تا مشخص شود که نردبان لق نمی زند و روی سطح زمین ثابت است، برای حصول اطمینان از استحکام نردبان، هر دو طرف آن را به دیوار یا تکیه گاه ثابت دیگری، تکیه دهید.
- نردبان را در محلهای پر رفت و آمد استفاده نکنید و در صورت لزوم اطراف نردبان را محصور نموده و از ورود افراد متفرقه به این محل ممانعت بعمل آورید.
- در مواقعی که نردبانها در محل درگاه مورد استفاده قرار می دهید، کلیه درهای ورودی در مجاورت محل قرار گیری نردبان را بطور موقتی نمایید و در صورتی که در حتماً باید باز بماند و یا نردبان باید روی سطی شیب دار قرار گیرد، از فرد دیگری تقاضا کنید تا در پای نردبان و در کنار آن بایستند تا از واقع شدن تصادف احتمالی جلوگیری شود.
- محوطه بالایی و پایینی قرارگیری نردبان بایستی تمیز و بدور از هرگونه اشیاء اضافی باشد.
- نردبان باید طوری قرارگیرد که سطح بالایی آن حداقل 3 فوت (ا متر) بالاتر از تکیه گاه بالایی باشد که این قسمت بعنوان دستگیره ای برای پیاده شدن بر روی بام، داربست و... بکار می ورد.
2-2- وارسی نردبانها
قبل و بعد از هر بار مصرف باید از نردبان بازرسی کرده و از کاربرد نردبانهای با عیوب عمده بپرهیزیم. پله ها باید مجکم و نشکن باشند، بستها سفت و با اطمینان متصل شده باشند، طنابها و قرقره ها و سایر اجزای متحرک به طرز مناسبی کار کنند و... . اگر بازرسی اولیه ایرادی را نشان دهد، نردبان باید تعمیر گردد و اگر انجام تعمیرات ممکن و عملی نیست یا نتیجه مورد نظر را حاصل نمی کند، این نردبان باید کنار گذاشته شود و نردبان جدیدی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین برای جلوگیری از مصرف این نردبانها توسط سایرین، برچسبی بر روی آن چسبانده و معیوب بودن آن را بر روی برچسب ذکر می کنیم: سپس نسبت به رفع عیب و نقص و تعویض قسمتهای فرسوده و خراب نردبان اقدام می نماییم.
- شرایط عمومی نردبان را مورد بررسی قرار دهید:
آیا پیچ و مهره ها محکم بسته شده اند؟
آیا پله ها ایمن می باشند؟
آیا کفشکهای ایمنی عملا ً کارآیی دارند؟...
نگهداری نردبانها باید در شرایط مناسبی صورت گیرد که شامل موارد زیر می شود:
الف- ایجاد اتصالات محکم در تمامی نقاط تماس
ب- روغن کاری چرخها، قرقره ها، قفل ها و پولی ها
ج- تعویض طنابهای کهنه و فرسوده
د- تمیز کردن دائمی و روتین آنها
هـ- انبار کردن آنها در محلی که برای بازرسی و استفاده مجدد به راحتی قابل دسترس باشد.
و- انبار کردن آنها به شیوه ای که خطر پایین افتادن و سقوط آنها بر روی افراد وجود نداشته باشد.
- قبل از مصرف نردبان از سرویس مناسب نردبان ها در مواقع مناسب و همچنین از اینکه پله های نردبان عاری از روغن، گریس و یا سایر مواد لغزنده می باشد، اطمینان حاصل کنید.
3-2- روش صحیح بالا رفتن از نردبانها
- قبل از بالا رفتن و استفاده از نردبان از هموار بودن و یکنواختی سطحی که نردبان بر آن قرار می گیرد، اطمینان حاصل کنید.
- در هنگام بالا رفتن از نردبان باید رو به آن بوده و با دستها یکی پس از دیگری آن را گرفت و بالا رفت.
- هرگز از پشت به نردبان تکیه نکیند.
- همواره در قسمت مرکزی نردبان بایستید تا تعادل شما حفظ شود و در هنگام بالا رفتن نیز در موقعیتی قرار گیرد که وزنتان به وسط آن وارد شود و سپس به آرامی بالا بروید.
- همواره بابستی دست کم سه نقطه تماسب مابین نردبان و بدن شخص مصرف کننده آن موجود باشد که شامل دو پا و یک دست و یا دو دست و یک پا می شود.
- در حین کار بر روی نردبان همواره با یک دست خود، آن را محکم نگاه دارید.
- هرگز از سه پله بالایی نردبان استفاده نکیند، زیرا در غیر اینصورت تکیه گاه مطمئنی نخواهید داشت.
- در هنگام بالا رفتن از نردبانهای بلند استفاده از کمربند ایمنی توصیه می شود که بهتر است این نردبانها به گونه ای به ریلهای بسته شود که تعادل فرد حفظ گردد.
- در هنگام ایستادن بر روی نردبان، از جابجا کردن و یا افزایش طول آن اکیداً خودداری نمایید.
- نگاه داشتن ابزار و یا سایر وسایل در حین ایستادن روی نردبان می تواند بسیار خطرناک باشد، مگر آنکه دستورالعمل های ذیل دنبال شود:
الف- نگاه داشتن ابزار در یک کمربند مخصوص نگهداری آنها، دستان شما را در هنگام بالا رفتن از نردبان آزاد می گذارد .
ب- هر وسیله سنگین یا حجیم ، زمانی باید بالا آورده شود که شما به بالای نردبان رسیده باشید .
ج- استفاده از علائم و یا نشانه های خاصی برای هشدار به کسانی که از نردبان استفاده می کنند.
د-جلوگیری از حمل بار بیش از حد مجاز .
هـ- برای بالا بردن تجهیزات و سایر بارها با کمک نردبان بایستی از طنابی جهت حمل آنها استفاده کرد.
و- برای حمل بارها و ابزار آلات کوچک تر می توان از کیسه ای که به دور کمر فرد مصرف کننده نردبان بسته شده و یا بوسیله تسمه ، نوار و یا بندی که از شانه وی آویزان گشته است ، استفاده نمود .
3- انواع نردبانها
در زیر توضیح مختصری در مورد برخی از متداولترین نردبانها ( ابتدا بر حسب جنس آنها و سپس بر اساس ساختار و شکل ظاهری شان )آورده شده است :
1-3- تقسیم بندی نردبانها بر حسب جنس آنها
1-1-3- نردبانهای چوبی
نردبانهای چوبی بر اساس موارد استعمال، جنس و نوع مواد کاربردی و مراقبتهای لازمه برای نگهداری آنها مورد بررسی قرار می گیرند . این نردبانها باید از چوب با وزن مخصوص بالا (و البته چوبهای بدون لبه ها و تراشه های تیز) ساخته شوند. به هنگام وارسی چشمی نباید در ظاهر آنها پوسیدگی ، ترک خوردگی ، شکستگی ، نقص های حاصل از فشردگی تراکم (گره) و یا سایر نقاط ضعف مشاهده شود.
ریلهای نردبان نیز باید سالم و بدون تاب خوردگی باشند . برای مشاهده تغییرات حاصله بر بروی چوب نردبان می توان از رنگهای روشن برای رنگ کردن آنها استفاده کرد .
در هنگام ساختن نردبانهای چوبی مختلف توجه به نکات زیر ضروری می باشد :
1- رعایت حداکثر میزان طول مجاز نردبان (جدول 1)
2- فاصله میان پله های نردبان ( فضای بین پله ها باید در طول نردبان یکسان بوده و بیشتر از 12 اینچ (30 سانتی متر )نباشد .
در اغلب نردبانهای چوبی پله ها از جنس چوب ساخته می شوند . این چوب معمولاً از نوع چوب سخت متراکم همانند چوب درخت بلوط یا درخت گردوی آمریکایی می باشد . علت استفاده از این نوع چوبها، استحکام بالای آنها درحالت طبیعی می باشد .
حداکثر طول نردبان(فوت) نوع نردبان
20-3 نردبانهای دو طرفه با مصارف صنعتی
12-3 نردبانهای دو طرفه با مصارف تجاری
6-3 نردبانهای دوطرفه با مصارف خانگی
30 پله نردبانها
20 نردبانهای خرکی
12 نردبانهای مخصوص نقاشی ساختمان
جدول 1- حداکثر طول مجاز برخی از نردبانهای متداول چوبی
1-1-1-3- نردبانهای چوبی یکپارچه 1
این نوع از نردبانها شامل ریلهای چوبی یکپارچه ای می باشند که توسط پله های چوبی در فواصل مشخصی به هم متصل می شوند .پله ها معمولاً با انحنا بوده و از جنس چوبی سخت با تراکم بالا ساخته می شوند . در حالیکه جنس چوب ریلهای نردبان از نوع چوب نرم تر و سبک تر هماننند چوب درخت صنوبر و یا درخت شوکران می باشد .
این ریلها باید مستقیم و صاف بوده و هیچگونه عیبی در آنها موجود نباشد ، بنا به دلایل علمی ، هنگامی که طول نردبان بیشتر می شود ، ضخامت این ریلها و سایز آنها نیز باید به همان نسبت افزایش یابد؛ بنابر این به طور معمول این نوع از نردبانها در طولهای بالا استفاده نمی شوند ، زیرا در اینصورت وزن آنها بسیار بالا خواهد بود که عملاً کاربرد آنها را با مشکل مواجه می سازد.
2-1-1-3- نردبانهای چوبی با ریلهای نواری شکل
این نردبانها تا حدودی مشابه نردبانهای یکپارچه می باشند با این تفاوت که ریلهای آنها از یک میله یکپارچه چوبی تشکیل نشده اند . در طراحی این نردبانها از یک نوار چوبی (بجای ریلها) در طرفین نردبان بهمراه قطعات چوبی نگهدارنده پله ها در فواصل مشخصی استفاده می شود ، سپس نقاط اتصال بهم چسب زده می شود و در بعضی از قسمتها نیز با میخ محکم می شوند . کاربرد این نردبانها در طولهای بالا میباشد، زیرا اگر بخواهیم در این طولها از نردبانهای چوبی یکپارچه استفاده کنیم ، وزن ریلهای آن بسیار بالا رفته و عملاً استفاده و حمل و نقل نردبان را با مشکل مواجه می سازد .
مشابه نردبانهای یکپارچه ، در این نردبانها نیز با افزایش طول نردبان باید بر سایز و ضخامت ریلهای نواری نیز افزود.
3-1-1-3- مزایای نردبانهای چوبی
نردبانهای چوبی(در حالت خشک) در مقابل جریان الکتریسیته نارسانا می باشند . به همین دلیل ، نربانهای چوبی یا فایبر گلس ، در مواقعی که خطر برق گرفتگی وجود دارد ،مورد استفاده قرار می گیرند ؛ اگر چه چوب ، مستعد آتش گیری می باشد ، اما سطح بیرونی آن در حضور اکسیژن سوخته و بخش مرکزی چوب بصورت یکپارچه برای مدت قابل توجهی پایدار می ماند ، بهمین دلیل در اکثر مراکز آتش نشانی ترجیحاً از نردبانهای چوبی استفاده می کنند.
4-1-1-3- معایب نردبانهای چوبی
نربانهای چوبی به سرعت فرسوده می شوند زیرا چوب با گذشت زمان ،نسبت به خشک شدن و شکافته شدن حساس می باشد . به همین دلیل نردبانهای چوبی نیاز به ماده محافظ شفافی دارند که بر روی آنها کشیده شده و بر عمر مفید آنها می افزاید . این ماده محافظ شفاف (روغن جلا)1 ، به نوعی سطح چوب را صیقل و جلا می دهد . روغن جلا بیشترین محافظت را از نردبان ( به نسبت سایر مواد )به عمل می آورد.
برخی از نردبانهای چوبی نیز با روغن خاصی پوشیده می شوند که از نظر پوشش دهی، مناسب می باشد . اما مشکلی که ایجاد می کند آن است که نردبان چوبی را در مقابل جریان الکتریسیته ، رسانا می سازد که این امر باعث وارد شدن خدشه به یکی از مزایای اصلی نردبانهای چوبی می گردد.
نکته قابل توجه آنست که عملیات تکمیل با استفاده از روغن جلا، تازمانی موثر است که از روی سطح چوب از بین رفته و دچار آسیب دیدگی نشده باشد . اگر روغن جلا دچار عیب و نقصی گردد، خشک شدگی و پوسیدگی چوب آغاز می شود . به همین دلیل توصیه می شود که عملیات تکمیل روغن جلا هر شش ماه یکبار مورد بازرسی قرار گرفته و به فواصل زمانی سالانه یکبار تکرار شود .
میزان عمر مفید یک نردبان چوبی می تواند از 2 الی 3 سال تا 10 سال و بیشتر باشد که این امر به نوع کاربرد و نگهداری آن بستگی دارد . نردبانهای چوبی که در نزدیکی منابع تولید گرما ، در زیر نور آفتاب ، در انبارهای داخل ساختمان و ... نگهداری می شوند ، بایستی به دقت مورد بازرسی قرار گرفته و عملیات تکمیلی بر روی آنها بطور سالانه انجام شود .
نکته : سلامتی و زندگی شما در گرو عمل شخص شماست . قبل از استفاده از نردبان ها از صحت و سلامت آنها اطمینان حاصل کنید .
2_ 1_3_ نردبانهای فایبرگلس
نردبانهای فایبر گلس در سالهای اخیر وارد بازار گشته و جنس اولیه آنها از نوعی ماده مصنوعی می باشد که در حالت خشک جریان الکتریسیته را عبور نمی دهد . بنابراین عموماً از این جهت با نردبانهای مدل چوبی مقایسه می شوند .
نردبانهای فایبرگلس معمولاً از نوع یکپارچه با پله های متصل شده به ریلها می باشد که این پله ها از جنس فایبرگلس یا آلومینیوم بوده و در فواصل منظمی نصب می شوند . در بیشتر موارد این پله ها بوسیله پرچ کردن به ریلها متصل می شوند . این نردبانها عموماً در طولهای بلندتر در دسترس نمی باشند . به دلیل اینکه فایبرگلس متراکم تر از چوب بوده و بهمین دلیل در یک سایز مشابه ، نردبان فایبر گلس سنگین تر از نردبان چوبی هم سایز خود می باشد .
1_2_1_3_ مزایای نردبانهای فایبرگلس
فایبرگلس یک محصول بشر ساخت می باشد که در حالت خشک نارسانا بوده و جریان الکتریسیته را از خود عبور نمی دهد . فایبر گلس در زیر نور خورشید و یادر کنار منابع تولید گرما خشک نشده و پوسته پوسته نمی گردد . فایبر گلس از جمله مواد متراکم بوده و نسبت به فلزات گرمای کمتری را هدایت می کند ، هچنین می تواند در برابر تماس کوتاهی با درجه حرارتهای بسیار بالا مقاومت نماید ، بدون آنکه ضعفی در ساختار آن پدیدار گردد . سپس بعد از وارد شدن به درجه حرارت اتاق مجدداً تمامی طول اولیه خود را بدست می آورد ، مگر آنکه در اثر حرارت بالا بسوزد .
اگر فایبر گلس ، شامل یک رزین خود اطفاء باشد ، در آنصورت تنها در حضور شعله مستقیم خواهد سوخت و زمانی که شعله را دور کنیم ، خود به خود خاموش خواهد شد . این پروسه سوختن، علائمی را بر روی نردبان برجای خواهد گذاشت که نشانگر وجود نقاط ضعفی بر روی نردبان می باشد و باید رفع عیب و سرویس گردد .
عموماً ، نردبانهای فایبر گلس احتیاجی به عملیات تکمیل حفاظتی نخواهند داشت ، بدترین حالتی که ممکن است برای آنها ایجاد شود ، رنگ پریدگی و گاهی اوقات نیز ساییدگی حاصل از تأثیر اشعه فرابنفش بر سطح آنها می باشد . اگر چه در بیشتر نردبانهای فایبر گلس از پله های آلومینیومی استفاده می شود ، اما هیچگونه اتصال فلزی مابین پله ها و ریلها موجود نمی باشد ، بنابراین این نردبانها همچنان نارسانا در مقابل جریان الکتریسیته باقی می مانند .
2_2_1_ 3_ معایب نردبانهای فایبرگلس
این نردبانها سنگین تر از نردبانهای آلومینیومی و چوبی می باشد . فایبرگلس ، تحت فشار و ضربه های سنگین تمایل به لب پریدگی و ترک برداشتن دارد . فایبر گلس همانند فلزات ، یک ماده چکش خوار نمی باشد ؛ بنابراین در زمانی که اضافه بار به آن اعمال می گردد ، همانند نردبانهای چوبی عمل می کند ؛ یعنی خم نمی شود ، اما ممکن است بطور ناگهانی سقوط نماید . بنابراین فرد مصرف کننده نردبان ، بایستی همواره از محدودیتهای آن آگاهی داشته باشد .
3_1_3_ نردبانهای آلومینیومی
نردبانهای آلومینیومی همانند نردبانهای چوبی به دو دسته تقسیم می شوند که شامل نردبانهای با ریلهای یکپارچه و نردبانهای با ریلهای نواری شکل می باشد .
نردبانهای یکپارچه، نوعی از نردبانهای حاوی ریلهای یکپارچه آلومینیومی به همراه
پله هایی از جنس آلومینیوم می باشند که با اتصالاتی در فواصل منظمی به ریلها وصل
شده اند . پله های آلومینیومی عمدتاً به وسیله اتصالات جوشکاری و یا توسط یک گیره رابط به ریلها متصل می شوند .
روش استفاده از گیره رابط ، عمل جابجایی و تعویض پله های نردبان را سهل تر ساخته و همچنین در صورت شل شدن پله ها می توان آنها را به آسانی سفت و محکم نمود . در روش جوشکاری ، اتصالات پله ها و ریلها ، در صورت جابجایی پله ها ، باید بخش مربوط را مجدداً جوشکاری نمود .
اما در صورت استفاده از این روش ، پله ها هرگز به سهولت شل نخواهند گردید ، مگر آنکه ریلها دچار مشکل خاصی گردند که در صورت بروز این مشکل پیشنهاد می شود که کل نردبان تعویض گشته و سعی در جابجایی ریلها ننماییم .
همانند نردبانهای چوبی و فایبرگلس ، در مورد نردبانهای آلومینیومی نیز با افزایش طول نردبان باید ضخامت ریلها را نیز افزایش داد ، در غیر اینصورت حمل بار مجاز توسط نردبان کاهش می یابد .
نردبانهای آلومینیومی با ریلهای نواری شکل ، تا حدود زیادی مشابه نردبانهای چوبی از این نوع می باشند ، با این تفاوت که نقاط اتصال بجای چسب یا میخ توسط پرچ بهم متصل می شوند . پله ها نیز همانند مدل یکپارچه ، بوسیله اتصالات جوشکاری یا گیره های رابط به ریلها متصل می گردند .
طراحی خاص این نردبانها ، امکان کاربرد آنها در طولهای بالاتر و جابجایی وزنهای بیشتر توسط آنها را می دهد که در این زمینه محدودیت کاربرد نردبانهای باریلهای سنگین برطرف می شود .
1_3_1_3_ مزایای نردبانهای آلومینیومی
نردبانهای آلومینیومی بطور کلی با دوام و محکم بوده و از فلزات با قابلیت انبساط ساخته می شوند . این نردبانها در مقابل فشارها و ضربات سنگین دچار لب پریدگی ، شکاف و خردشدگی نمی شوند .
همچنین نیازی به تکمیل محافظتی ندارند ، زیرا با گذشت زمان در مقابل هوای آزاد و در معرض نور خورشید دچار خشکی نمی شوند . بدترین حالتی که ممکن است برای نردبانهای آلومینیومی رخ دهد ، این است که با گذشت زمان سطح آنها دچار زنگ زدگی
می شود که می توان بر روی آن واکس یا جلا دهنده سطح استفاده نمود .
2_3_1_3_ معایب نردبانهای آلومینیومی
این نردبانها رسانای جریان الکتریسیته بوده و علاوه بر آن گرما را نیز بسرعت هدایت
می کنند که این امر مهمترین نقص آنها می باشد . آلیاژ آلومینیوم کاربردی در نردبانها، از آلیاژ با قابلیت انبساط بالا می باشد که این امر جهت ایجاد وزن سبک تر و نیز استحکام بیشتر آنها می باشد . به همین دلیل ، در زمان تولید بر روی این آلیاژها عملیات تکمیل گرمایی در دمایی حدوداً معادل600 درجه فارنهایت انجام می شود .
اگر نردبان آلومینیومی شما در معرض گرمای بسیار بالای آتش ( حتی برای یک دورة زمانی کوتاه ) قرار گیرد ، ممکن است به شدت گرم شده و به حالت پخت برسد . این بدان معنی است که بار مجاز نردبان به حد قابل توجهی کاهش خواهد یافت ، در صورتی که علائم ظاهری نردبان چنین چیزی را نشان نخواهد داد .
به همین دلیل پیشنهاد می شود از برچسب های حساس به گرما های بالا ، در قسمتهای بالایی نردبانهای آلومینیومی استفاده شود که این برچسب ها با افزایش دما تا حدود دماهای بالا ، تغییر رنگ داده و این امر نشانگر آن است که نباید از نردبان استفاده شود و یا در صورت لزوم ، بار زیادی با آن حمل نگردد .
در هر صورت پس از هر بار مشاهدة علائم تغییر رنگ بر چسب ، نردبان بایستی مورد بازرسی قرار گیرد تا در صورت ایجاد نقاط معیوب ، جهت رفع آن نقص اقدام گردد .
در صورتی که بر چسبهای مصرفی بعد از چند بار استفاده ، تغییر رنگ دائمی یافتند ، بایستی نسبت به تعویض برچسبها و جایگزینی آنها با نمونه جدید شان اقدام نمود .
نکته: در صورتی که نردبان آلومنیومی در محل آتش سوزی قرار گرفته و در شعله های آتش غوطه ور باشد ، دیگر قابل استفاده نخواهد بود و حتی تحمل وزن یک نفر را هم نخواهد داشت .
4-1-3- نردبانهای فلزی
نردبانهای فلزی ، از نظر شرایط اولیه ای که باید دارا باشند ، مراقبتها و نگهداری های بعدی و همچنین طرز بکارگیری ، مورد بررسی قرار می گیرند . شرایط عمومی که مد نظر می باشد شامل :
الف– در نردبان لبه های تیز موجود نباشد .
ب – از لحاظ سازه ای ، حاوی ساختاری بی عیب و نقص باشند .
ج – این نردبانها باید شامل پله هایی باشند که روی سطح آنها کنگره ای و یا موج دار
(با برجستگی و فرورفتگی) نباشد تا از سرخوردن افراد جلوگیری کرده و مقاومت آنها در برابر لغزندگی بهبود یابد .
د- فضای بین پله ها باید در طول نردبان یکسان بوده و بیش از 12 اینچ (معادل 5/30 سانتی متر) نباشد .
هـ - حداکثر طول مجاز نردبانها در نظر گرفته شود
حداکثر طول مجاز نردبان (فوت) نوع نردبان
30 نردبانهای یکطرفه
48 نردبانهای کشویی
60 نردبانهای کشویی دو تکه
60 نردبانهای کشویی سه تکه
20 نردبانهای دوطرفه
20 نردبان مسطح
20 نردبانهای خرکی
جدول 2 – حداکثر طول مجاز برخی از نردبانهای متداول فلزی
مراقبتهای صحیح در استفاده از نردبان باعث طولانی شدن عمر آن و همچنین افزایش ایمنی شخص کار بر می گردد . قبل از استفاده از نردبان ، برای رفع نواقص احتمالی
( از جمله انحناء یا خمیدگی ها ، سوراخها یا فرورفتگی ها ، نقاط اتصال و پرچهایی که شل شده اند و...) باید آنرا مورد بازرسی قرار داد و اگر نقایصی مشاهده شد ، باید محل معیوب را علامت زده و مشخص کرد تا تعمیر گردد . نردبانها باید همواره تمیز نگاه داشته شوند تا از لغزیدن اشخاص روی آنها جلوگیری به عمل آید . نردبانهای فلزی قابل حمل تنها برای استفاده یک نفر (با حداکثر وزن 90 کیلوگرم معادل 200 پوند) طراحی می شوند و باید موقعیت پله های آن برای محل اتکای پاها ، مطمئن باشد . همانند سایر نردبانها ، نردبانهای فلزی هم باید در زاویه ای قرار گیرند که به ازای هر 4 فوت طولشان ، یک فوت از دیوار فاصله داشته باشند .
2-3- تقسیم بندی نردبانها بر اساس ساختار و شکل ظاهری
1-2-3- نردبانهای کشویی
برای استفاده ایمن از نردبانهای کشویی موارد زیر باید مد نظر قرار گیرد :
الف – نردبانها را در یک سطوح صاف و محکم جایگزین کرده و از ایمن بودن محلی که فرد مصرف کننده در آن فرود می آید ، اطمینان حاصل کنید .
ب – نردبان را طوری بر پا کنید که بخش بالایی آن بر روی بخش پایینی قرار گرفته و آن بخش نیز به دیوار یا سطح پشتیبان دیگری تکیه کند . (مطابق شکل 2)
ج – همانند سایر نردبانها ، زاویه نردبان کشویی با تکیه گاه آن باید حدود 75 درجه باشد .
د – از قفل بودن گیره های بخش بالایی و پایینی نردبان اطمینان حاصل نمایید ، به این منظور می توانید سعی کنید طول نردبان را کاهش یا افزایش دهید اگر موفق به انجام این امر شدید ، نشانگر آن است که قفل گیره ها محکم نبوده و امکان جدا شدن آنها و تغییر طول در حین استفاده از نردبان و نیز وقوع حادثه وجود دارد .
هـ - نردبان را طوری برپا کنید که حداقل 1 متر (3 فوت) از طول آن بالاتر از سطح بالایی تکیه گاه قرار گیرد و سپس این قسمت را به سطح بالای تکیه گاه محکم ببندید و یا گره بزنید .
و- در مواقعی که امکان بستن و گره زدن بخش بالای نردبان به سطح بالایی تکیه گاه وجود ندارد ، ایستادن یک نفر در پای آن جهت جلوگیری از سر خوردن نردبان ضروری
می باشد که این روش تنها برای نردبانهای با طول حداکثر 5 متر (معادل 16 فوت )
مؤثر می باشد و برای نردبانهای با طول بیشتر باید تمهیدات دیگری اندیشیده شود . شخصی که در پای نردبان می ایستد باید هر دوریل نردبان را با دو دست خود نگاه داشته و یکی از پاهای خود را بر روی پله پایینی نردبان قرار دهد .
ز- حداقل میزان overlap را رعایت نمایید که این میزان در قوانین ایمنی مشخص شده است .
ح – حداکثر تا چهارمین پله از سطح بالایی نردبان بالا بروید ، بالا رفتن بیش از این میزان ممکن است باعث بر هم خوردن تعادل شما و نردبان گشته و موجب سقوطتان گردد .
در حین استفاده از نردبانهای کشویی باید از انجام اعمال نا ایمن زیر پرهیز نماییم :
1- در نزدیکی خطوط انتقال نیرو از این نردبانها استفاده نکنید .
2- مادامی که نردبان کشویی باز می باشد ، آنرا نصب ننموده و یا جابجا نکنید.
3- نردبان را بیش از حد مجاز باز نکنید وهمواره حداقل میزان overlap را رعایت نمایید .
4- هرگز نردبان را بر سطوح بی ثبات ، لیز و لغزنده ( همانند سطوح یخی و برفی) قرار ندهید .
5- هرگز نردبان ها را بدون انجام مراقبت های ضروری رها نسازید .
برای جلوگیری از ازدیاد طول بیش از حد نردبانهای کشویی در حین نصب ، تدابیر زیر بایستی اندیشیده شود :
الف - برای جلوگیری از ازدیاد طول غیر مجاز نردبانهای کشویی در حین نصب آنها در محل استفاده از روش زیر پیروی کنید . (برای نردبانهای با وزن بیش از 25 کیلوگرم و یا در مواقع کار در شرایط پیچیده و دشوار، به وجود دو نفر از پرسنل جهت پیروی از زیر نیاز می باشد.)
مرحله اول – نردبان را بر روی زمین در محل مناسبی بخوابانید.
مرحله دوم – قسمت انتهایی نزدبان را محکم نگاه دارید.
مرحله سوم – پله بالایی نردبان را با دو دست نگاه داشته و سپس انتهای بالایی آن را بالا آورید، در این حین پله های مرکزی نردبان را نیز محکم نگاه دارید تا ثبات و پایداری نردبان حفظ گردد.
مرحله چهارم – نردبان برپا شده را تا طول مورد نیاز باز کرده، به سمت محل مورد نظر خود برده و آن را بر روی یک تکیه گاه مناسب قرار داده و تکیه دهید. (مطابق شکل 5)
ب - برای برپا کردن نردبان های کشویی کوتاه و سبک حضور یک نفر از پرسنل کافی بوده که با روش زیر این کار انجام می گیرد:
مرحله اول – انتهای نردبان را مطابق شکل 6 در یک تکیه گاه ثابت و محکم قرار دهید.
مرحله دوم – قسمت بالایی نردبان را بالا آورده وآنرا در یک موقعیت مناسب عمودی قرار دهید.
مرحله سوم – بعد از باز کردن نردبان تا طول مورد نظر، آنرا به مکان مد نظر انتقال دهید.
مرحله چهارم – نردبان را به شکل عمودی، محکم و نزدیک به بدن خود نگاه دارید.
نکته : متد مناسب جهت کوتاه کردن طول نردبان، عکس روش افزایش طول آن می باشد.
2-2-3- نردبانهای داربستی
در زمانی که نردبان ایمنی در دسترسی نمی باشد و یا سطح یکپارچه ای جهت قرار دادن نردبان بر روی آن یافت نمی شود، می توان از نردبانهای داربستی استفاده کرد. قبل از اینکه فرد مصرف کننده آن بر روی داربست برود، بایستی ترمزها و نگهدارنده های آن در قسمت پایین داربست نصب و محکم شود. در غیر اینصورت بایستی ضرورتاً فرد دیگری در پای داربست جهت جلوگیری از سر خوردن و لغزیدن آن حضور یابد.
همچنین استفاده از اشیاء ناپایدار مثل شبکه، جعبه، آجرهای لق، بلوک سیمانی و ... بعنوان تکیه گاه داربست مجاز نمی باشد. توجه به نکات زیر در حین کار با آنها حائز اهمیت می باشد:
- نردبانهای داربستی را بایستی در فواصل طولی 15 فوتی (معادل 5/4 متر) به یک پشتیبان یکپارچه و پایدار توسط سیم، کابل، زنجیر و یا طناب محکمی متصل نمود.
- حمل و نقل و جابجایی جعبه ها، نردبانها و سایر اشیاء توسط آنها ممنوع می باشد. همچنین هنگام حرکت دادن داربستها، نباید مواد و تجهیزات مصرفی را بر روی آن جای گذارد.
- در هنگام جابجایی نردبان داربستی، بایستی ارتفاع آن را به 15 فوت (معادل 5/4 متر) کاهش داد و پس از استقرار در محل مورد نظر، طول آن را به حد مد نظر رسانید.
- در هنگام جابجایی نردبانهای داربستی، باید از نیروهای کمکی کافی بهره گرفت.
- برای تنظیم آن بایستی از پیچ های تنظیم استفاده کرده و این پیچها را نباید بیش از 12 اینچ (30 سانتی متر) باز کرد.
- حضور یک فرد بعنوان ناظر در حین جابجایی نردبان داربستی جهت جلوگیری از برخورد داربست با موانع هوایی موجود و یا فرورفتن آن در چاله های عمیق سطوح زمین بسیار مفید خواهد بود.
- دور نگاه داشتن ابزار آلات و مواد مصرفی از لبه های داربست جهت جلوگیری از سقوط و افتادن آنها بر روی سایر افراد ضروری می باشد.
- هرگز بر روی داربست در حال حرکت سوار نشوید.
- از حمل بار اضافی توسط داربست خودداری نمایید.
- داربست های با طول بیش از 15 فوت (15 متر) ضرورتاً بایستی توسط اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای مورد بازرسی و تائید قرار گیرند.
- هرگز از نردبان جهت افزایش طول و ارتفاع داربست استفاده نکنید.
- کلیه نردبانهای داربستی باید قبل از استفاده توسط سرپرستان مربوطه و افراد
مصرف کننده مورد وارسی قرار گیرند.
- وجود دستورالعملها و هشدارهای ایمنی بر روی نردبانهای داربستی که توسط کارخانه تولید کننده این نردبانها فراهم می شود، بسیار مهم می باشد که این دستورالعمل ها بصورت برچسبی بر روی آنها نصب می گردد. این برچسبها، بایستی خوانا و قابل استفاده باشند.
- در حین استفاده از داربستهای چرخدار، حداقل یک چرخ در هر سو بایستی قفل گردد تا از حرکت داربست، جلوگیری بعمل آید.
3-2-3- نردبانهای تاشو1
این مدل از نردبانها از چوب و آلومینیوم ساخته شده وبطور نرمال هرگز طول آنها بیش از 3/4 متر (14 فوت) نمی باشد. این نردبانها حاوی لولاهایی بر روی پله های خود
می باشند، به نحوی که ریلها می توانند بر روی هم تا شوند، بنابراین می توان نردبان را به آسانی از پله ها و یا در سایر مکانهای باریک حمل و نقل و جابجا نمود.
نکته قابل توجه آنست که در آن واحد تنها یک نفر می تواند از نردبانهای تاشو استفاده کند، زیرا این نردبانها در وزنهای سبک و با پهنای کم ساخته می شوند. بهتر است نردبانهای تاشو همواره مجهز به کفشکهای ایمنی لاستیکی باشند که بر روی سطوح سخت همانند سطوح بتنی از آنها استفاده نمود. انواع استیل این کفشکها نمی تواند نردبان را بر روی سطوح سخت به خوبی نگاه دارند.
4- 2 – 3 – نردبانهای کامیونی
درصورت استفاده از نردبانهای کامیونی حصول اطمینان از محکم بسته شدن نردبان به کامیون توسط قلاب از اهمیت بسزایی برخوردار است . این قلابها باید در فواصل منظمی استفاده شده و نردبان را به طور محکم به کامیون متصل نمایند که جنس آنها نیز باید بگونه ای باشد که در اثر تماس آنها با نردبانها و در اثر جابجایی و حرکت هیچگونه بریدگی برروی نردبان ایجاد ننمایند . به این منظور می توان از یک لایه یا رویه آستری نرم برروی قلابها استفاده نمود.
5 - 2 – 3 – نردبانهای دو طرفه 1
پایه های نردبانهای دوطرفه باید بطور کامل باز شوند و درموقعیتشان قفل گردند تا از باز و بسته شدن و تکان خوردن آنها در حین استفاده جلوگیری بعمل آید.
برای جلوگیری از بازشدن بیش از حد نردبانهای دوطرفه می توان با استفاده از زنجیر یا میله اتصالی بین بازوان دو طرف نردبان اتصال ایجاد نمود .
ایستادن روی سکوی بالایی (top cap) نردبانهای دوطرفه ممنوع می باشد ، زیرا دستگیره ای برای جلوگیری از لغزش و سقوط ، موجود نمی باشد ؛ همچنین جهت احتیاط بیشتر بهتر است برروی دو پله بالایی نردبان نیز نایستید .
6 – 2 – 3 – نردبانهای یکطرفه 1
از نردبانهای یکطرفه جهت مصارف عمومی استفاده می شود ، اما مصرف آنها در موارد زیر ممنوع می باشد :
- رنگ زدن نمای خارجی ساختمان
- کار در ارتفاعات بیش از هشت متر
- حمل مصالح ساختمانی
- ایجاد پل موقت
- برپاکردن دار بست
در هنگام استفاده از این نردبانها ، همواره باید نسبت 4 به 1 و زاویه قرارگیری 75 درجه را رعایت نمود . مصرف کنندگان ، مجاز به استفاده از سه پله بالایی نردبان نمی باشند و نیز در هنگام جایگذاری نردبانهای یکطرفه ، باید انتهای آنها حداقل 9/0 متر (36 فوت) بالاتر از محل تکیه گاه بالایی نردبان باشد .
فهرست منابع و مآخذ:
1 – سایت OSHA ( اداره بهداشت و ایمنی حرفه ای آمریکا)
2 – سایت ANSI ( موسسه استانداردهای ملی آمریکا)
3 – سایت OHASIS ( اداره بهداشت و ایمنی حرفه ای جرجیا)
4 – سایت CDC ( مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها – آمریکا)
5 – سایت .comwww.pacificemployers
6 – سایت ایمنی سرویسهای مهندسی
7 – سایت EMC ( مرکز مدیریت تجهیزات ایمنی – آمریکا)
8 – سایت ... .com/website/
www.wfrfire
