EPC مخفف مهندسی، تامین و ساخت (engineering, procurement and construction) می‌باشد.
پروژه‌هایی که به روش EPC انجام می‌پذیرند ویژگی‌های اجرایی خاصی دارند. تمرکز این ویژگی‌ها بر برنامه‌ریزی،کنترل، سرعت بخشیدن به فعالیت‌های هم‌زمان و حفظ کیفیت اجرا قرار دارد. شرکتی که مسئولیت اجرای پروژه به روش EPC را عهده‌دار می‌گردد متعهد به اجرای یک سلسله فعالیت‌های موازی در قالب برنامه زمان‌بندی پروژه می‌گردد.
در روش EPC عملیات مهندسی، تدارکات و اجرا در قالب یک قرارداد انجام می‌پذیرد، به طوری که هم‌زمان که خدمات مهندسی در جریان تکمیل قرار می‌گیرد، خدمات تحویل کالا و تجهیزات به کارگاه نیز انجام و اجرای عملیات ساختمانی و نصب به موازات آنها سرعت می‌گیرد.
مدیریت نقش بسیار عمده‌ای در ایجاد هماهنگی موازی و تکمیل موفقیت‌آمیز پروژه EPC دارد. استفاده از تکنیک‌های کاربردی مدیریت پروژه و استفاده از ارگانهایی که دارای تجربه مدیریت و کنترل پروژه می‌باشند توصیه می‌شود. شرکتی موفق است که خدمات مهندسی و تدارکات کالا را به گونه‌ای کنترل کند که ضمن حفظ استانداردهای مورد اشاره در قرارداد، هزینه‌های اضافی در تدارکات کالا را به حداقل رساند.
از آنجا که در روش EPC، نظارت که یکی از عوامل افزایش هزینه و زمان است، کاهش می‌یابد، لازم است سیستم‌های تضمین کیفیت در مهندسی پایه، مهندسی تفصیلی، ساخت و نصب به طور کامل در شرکت‌ها پیاده شود.
در توزیع هزینه پروژه‌های EPC بیش‌ترین ریسک را بخش کالا و تجهیزات پروژه دارد؛ به همین جهت هماهنگی صحیح بخش مهندسی و بخش تدارکات کالا و تجهیزات، بسیار کلیدی و پراهمیت خواهد شد.
در قرارداد EPC، پیمان‌کار تجهیزات را طراحی و مواد مورد نیاز را تامین و می‌کند و پروژه را می‌سازد که این کار می‌تواند به صورت مستقیم و یا برون‌سپاری بخشی از کار انجام می‌شود. در برخی مواقع، بر حسباسکوپ کاری مورد توافق، پیمان‌کار ریسک مربوط به زمان‌بندی و بودجه پروژه را در عوض یک قیمت ثابت (fixed price) که به آن قیمت مقطوع (lump sum) یا کلید در دست با قیمت مقطوع (lump sum turnkey) یا LSTK می‌گویند، تقبل می‌کند.
زمانی که اسکوپ به مهندسی و تامین محدود باشد به آن قرارداد EP یا E and P یا E+P می‌گویند. این کار را می‌توان در شرایطی انجام داد که ریسک ساخت برای پیمان‌کار بسیار بالا باشد یا زمانی که خود کارفرما کار ساخت را انجام می‌دهد.
کلید پلانت راه‌اندازی شده به ازای یک مبلغ مورد توافق به مالک داده می‌شود، همانند زمانی که یک سازنده کلید یک طبقه را به خریدار تحویل می‌دهد. برخی از قراردادهای EPC در زمان تکمیل مکانیکی و قبل از راه‌اندازی پروژه (commissioning) پایان می‌یابند ولی قراردادهای LSTK همیشه شامل راه‌اندازی می‌شوند. قراردادهای EPC دارای اهمیت روز‌افزونی در سطح جهانی هستند. یک مالک به دلایل زیادی تصمیم به بستن قرارداد EPC می‌گیرد، از جمله:
در قرارداد EPC موارد زیر تعریف می‌شوند:
هزینه یا پولی که بر مبنای قرارداد EPC باید پرداخت شود مورد مذاکره قرار می‌گیرد و نهایی می‌شود و در زمان‌های مورد توافق پرداخت می‌شود.
عملیات
عملیات مهندسی
عملیات تامین
تعهدات مالک و پیمان‌کار
زمانی که یک قرارداد EPC امضا شود، پیمان‌کار EPC متعهد به تکمیل پروژه مطابق با شرایط مدارک مناقصه (tender) می‌شود. پیمان‌کار EPC در عوض می‌تواند پیمان‌کاران دست دوم یا تامین‌کنندگان دسته دوم را برای تکمیل بخش‌های مختلف به کار گیرد. پیمان‌کاران ترجیح می‌دهند متناسب با تکمیل کار به علاوه پیش‌پرداخت پول خود را دریافت کنند.
در صورتی که پیمان‌کار موارد زیر را رعایت کند، احتمال موفقیت پروژه بیش‌تر خواهد شد؛
پیمان‌کار نیز راه‌هایی برای افزایش موفقیت پروژه در اختیار دارد:
پهنه جهانی
یک قرارداد EPC، یک توافق پیچیده است. در زمینه جهانی، مدیریت EPC پیچیده‌تر نیز هست. یک متخصص قرارداد EPC دارای اطلاعات و تخصص در تمام زمینه‌های مورد نیاز است. بخشی از زمینه‌های مهم عبارتند از:
اطمینان از هزینه
دلیل اصلی این که مالک قرارداد EPC را ترجیح می‌دهد این است که از هزینه مطمئن باشد. یک قرارداد EPC پیمان‌کار را موظف می‌کند که پروژه را در یک قیمت از پیش تعیین شده محکم، بدون توجه به هر افزایشی در هزینه‌هایی که ممکن است پیمان‌کار پس از امضای قرارداد متحمل شود، تحویل دهد. البته تغییرات در مشخصات در صورتی که از طرف کارفرما باشد، می‌تواند به وسیله که درخواست تغییر (change order) انجام شود. در این‌جا کارفرما و پیمان‌کار بر سر قیمت مذاکره و تغییرات لازم را در مدرک درخواست تغییر ثبت می‌کنند.
مسئولیت کارفرما
برای اطمینان از کیفیت، کارفرما باید یک پیمان‌کار EPC با تجربه را انتخاب کند. یک مشاور داخلی یا گروه سوم (third-party) می‌تواند طراحی سازه‌های اصلی را تایید کند و تجهیزات نصب شده اصلی را بازرسی نماید.
تغییر در اسکوپ کار می‌تواند زمان‌بندی پروژه را تغییر دهد. این تغییرات با مسئولیت کارفرما می‌باشند.
پروژه‌هایی که به روش EPC انجام می‌پذیرند ویژگی‌های اجرایی خاصی دارند. تمرکز این ویژگی‌ها بر برنامه‌ریزی،کنترل، سرعت بخشیدن به فعالیت‌های هم‌زمان و حفظ کیفیت اجرا قرار دارد. شرکتی که مسئولیت اجرای پروژه به روش EPC را عهده‌دار می‌گردد متعهد به اجرای یک سلسله فعالیت‌های موازی در قالب برنامه زمان‌بندی پروژه می‌گردد.
در روش EPC عملیات مهندسی، تدارکات و اجرا در قالب یک قرارداد انجام می‌پذیرد، به طوری که هم‌زمان که خدمات مهندسی در جریان تکمیل قرار می‌گیرد، خدمات تحویل کالا و تجهیزات به کارگاه نیز انجام و اجرای عملیات ساختمانی و نصب به موازات آنها سرعت می‌گیرد.
مدیریت نقش بسیار عمده‌ای در ایجاد هماهنگی موازی و تکمیل موفقیت‌آمیز پروژه EPC دارد. استفاده از تکنیک‌های کاربردی مدیریت پروژه و استفاده از ارگانهایی که دارای تجربه مدیریت و کنترل پروژه می‌باشند توصیه می‌شود. شرکتی موفق است که خدمات مهندسی و تدارکات کالا را به گونه‌ای کنترل کند که ضمن حفظ استانداردهای مورد اشاره در قرارداد، هزینه‌های اضافی در تدارکات کالا را به حداقل رساند.
از آنجا که در روش EPC، نظارت که یکی از عوامل افزایش هزینه و زمان است، کاهش می‌یابد، لازم است سیستم‌های تضمین کیفیت در مهندسی پایه، مهندسی تفصیلی، ساخت و نصب به طور کامل در شرکت‌ها پیاده شود.
در توزیع هزینه پروژه‌های EPC بیش‌ترین ریسک را بخش کالا و تجهیزات پروژه دارد؛ به همین جهت هماهنگی صحیح بخش مهندسی و بخش تدارکات کالا و تجهیزات، بسیار کلیدی و پراهمیت خواهد شد.
در قرارداد EPC، پیمان‌کار تجهیزات را طراحی و مواد مورد نیاز را تامین و می‌کند و پروژه را می‌سازد که این کار می‌تواند به صورت مستقیم و یا برون‌سپاری بخشی از کار انجام می‌شود. در برخی مواقع، بر حسباسکوپ کاری مورد توافق، پیمان‌کار ریسک مربوط به زمان‌بندی و بودجه پروژه را در عوض یک قیمت ثابت (fixed price) که به آن قیمت مقطوع (lump sum) یا کلید در دست با قیمت مقطوع (lump sum turnkey) یا LSTK می‌گویند، تقبل می‌کند.
زمانی که اسکوپ به مهندسی و تامین محدود باشد به آن قرارداد EP یا E and P یا E+P می‌گویند. این کار را می‌توان در شرایطی انجام داد که ریسک ساخت برای پیمان‌کار بسیار بالا باشد یا زمانی که خود کارفرما کار ساخت را انجام می‌دهد.
کلید پلانت راه‌اندازی شده به ازای یک مبلغ مورد توافق به مالک داده می‌شود، همانند زمانی که یک سازنده کلید یک طبقه را به خریدار تحویل می‌دهد. برخی از قراردادهای EPC در زمان تکمیل مکانیکی و قبل از راه‌اندازی پروژه (commissioning) پایان می‌یابند ولی قراردادهای LSTK همیشه شامل راه‌اندازی می‌شوند. قراردادهای EPC دارای اهمیت روز‌افزونی در سطح جهانی هستند. یک مالک به دلایل زیادی تصمیم به بستن قرارداد EPC می‌گیرد، از جمله:
- کاهش استرس مالک
- کار آسان و رشد شرکت
- بستن یک قرارداد برای مالک باعث سادگی در ارتباطات می‌شود
- آمادگی و وجود خدمات پس از راه‌اندازی
- اطمینان از کیفیت و کاهش مسایل عملی که در روش‌های دیگر وجود دارند
- مالک در مقابل تغییر قیمت مواد، نیروی انسانی و مانند آن محافظت می‌شود
- قیمت در شروع پروژه مشخص است
در قرارداد EPC موارد زیر تعریف می‌شوند:
- اسکوپ پروژه (scope) و مشخصات (specifications) پلانت
- کیفیت
- مدت زمان پروژه
- هزینه
هزینه یا پولی که بر مبنای قرارداد EPC باید پرداخت شود مورد مذاکره قرار می‌گیرد و نهایی می‌شود و در زمان‌های مورد توافق پرداخت می‌شود.
عملیات
عملیات مهندسی
- برنامه‌ریزی
- تخمین و استعلام (request for quote)
عملیات تامین
- خرید
- تسریع
- دریافت
- فاکتور‌سازی
تعهدات مالک و پیمان‌کار
زمانی که یک قرارداد EPC امضا شود، پیمان‌کار EPC متعهد به تکمیل پروژه مطابق با شرایط مدارک مناقصه (tender) می‌شود. پیمان‌کار EPC در عوض می‌تواند پیمان‌کاران دست دوم یا تامین‌کنندگان دسته دوم را برای تکمیل بخش‌های مختلف به کار گیرد. پیمان‌کاران ترجیح می‌دهند متناسب با تکمیل کار به علاوه پیش‌پرداخت پول خود را دریافت کنند.
در صورتی که پیمان‌کار موارد زیر را رعایت کند، احتمال موفقیت پروژه بیش‌تر خواهد شد؛
- گارانتی‌ها را به خوبی تعریف کند
- اسکوپ و کیفیت را با دقت زیاد تعریف کند
- مایل‌استون‌ها را با وسواس زیاد تعریف کند
- وجه التزام (LD) و جریمه‌ها را تعریف کند
- شرح مربوط به پرداخت را کاملا روشن سازد.
پیمان‌کار نیز راه‌هایی برای افزایش موفقیت پروژه در اختیار دارد:
- عبارات و شرایط مشابه با کیفیت، گارانتی و ... مربوط به مالک را به پیمان‌کاران و تامین‌کنندگان دسته دوم دیکته کند
- انتهای عبارات را باز نگذارد
- هماهنگی هوشیارانه داشته باشد تا تغییرات ناشی از خطا را در سایت کاهش دهد
پهنه جهانی
یک قرارداد EPC، یک توافق پیچیده است. در زمینه جهانی، مدیریت EPC پیچیده‌تر نیز هست. یک متخصص قرارداد EPC دارای اطلاعات و تخصص در تمام زمینه‌های مورد نیاز است. بخشی از زمینه‌های مهم عبارتند از:
- شرایط بازار محلی برای موجودی و ظرفیت‌های متریال و نیروی کار
- مقررات، قوانین و الزامات محلی
- موجود بودن پرسنل نظارتی محلی
- موجود بودن خدمات مهندسی محلی
- تجربه و کارایی پیمان‌کاران دسته دوم محلی و جهانی
اطمینان از هزینه
دلیل اصلی این که مالک قرارداد EPC را ترجیح می‌دهد این است که از هزینه مطمئن باشد. یک قرارداد EPC پیمان‌کار را موظف می‌کند که پروژه را در یک قیمت از پیش تعیین شده محکم، بدون توجه به هر افزایشی در هزینه‌هایی که ممکن است پیمان‌کار پس از امضای قرارداد متحمل شود، تحویل دهد. البته تغییرات در مشخصات در صورتی که از طرف کارفرما باشد، می‌تواند به وسیله که درخواست تغییر (change order) انجام شود. در این‌جا کارفرما و پیمان‌کار بر سر قیمت مذاکره و تغییرات لازم را در مدرک درخواست تغییر ثبت می‌کنند.
مسئولیت کارفرما
برای اطمینان از کیفیت، کارفرما باید یک پیمان‌کار EPC با تجربه را انتخاب کند. یک مشاور داخلی یا گروه سوم (third-party) می‌تواند طراحی سازه‌های اصلی را تایید کند و تجهیزات نصب شده اصلی را بازرسی نماید.
تغییر در اسکوپ کار می‌تواند زمان‌بندی پروژه را تغییر دهد. این تغییرات با مسئولیت کارفرما می‌باشند.
