مرمت و باززنده سازی یک خانه تاریخی با هزینه شخصی (خانه ی مهندس بخردی) این خانه را با نامهای گوناگونی می خوانند. خانه در تاریخ 10/3/1382 با شماره 9088 با نام جمشیدی فر آخرین مالک حقیقی خانه تا آن زمان ثبت ملی می شود. خانه را سازمان مسکن و شهرسازی اصفهان در سال 1375 خریداری می کند و پس از تهیه طرح مرمت آن توسط دکتر جبل عاملی، اقدامات اجرایی آن در سال 1378 آغاز می گردد. کاربری در نظر گرفته شده برای آن کاربری اداری بود. اما پس از انجام مراحل استحکام بخشی، خانه توسط مهندس مرتضی بخردی خریداری می گردد تا کاربری آن را به مسکونی تبدیل کرده و محلی برای زندگی خود و خانواده اش باشد. نام دیگر این خانه سنبلستان است و این نامی است که خود مهندس بخردی به دلیل جای داشتن خانه در محله سنبلستان در مقاله ای در مجله معمار به آن اطلاق کرده بود. سنبلستان محله ای اعیان نشین در زمان صفوی و پهلوی اول بوده است. این محله در زمان سلجوقی یک باغ بوده که بنای قصر جمیلان آن مشهور است. هم اکنون به جای قصر جمیلان یک بنای صفوی وجود دارد که گویا یک مدرسه بوده و هم اکنون به انبار و مغازه های چوب بری تبدیل گشته و در وضعیت مناسبی نمی باشد.
بهترین و سازگارترین کاربری برای یک بنای تاریخی همان کاربری اصیل خود بنا در گذشته می باشد و این همان چیزی است که مهندس بخردی در آغاز خریداری خانه در نظر داشته است. اما بعدها با توجه به اینکه ایشان و همسرشان تنها زندگی می کردند، تصمیم گرفته می شود که خانه به یک اقامتگاه گردشگری تبدیل گردد. یعنی کماکان به نحوی کاربری مسکونی خود را در غالب اقامتگاهی داشته باشد.
خانه یک بنای صفوی می باشد که در مرمت آن با روش پاکسازی سبکی تلاش شده تا طرح اصیل و صفوی بنا نمایان گردد و بدین ترتیب برخی از الحاقات نادرست قاجاری حذف گردد. شکل حوض نیز در زمان قاجار تغییر یافته زیرا حوضهای صفوی مستطیل شکل بوده اند. مرمت خانه سه سال به درازا کشید. ( از سال 82 تا 85 ) از آنجایی که مهندس بخردی خود دانش آموخته ی معماری داخلی و استاد دانشگاه هنر اصفهان می باشد، کار طراحی داخلی خانه برای یک اقامتگاه گردشگری را بر عهده می گیرد.
برای تاسیسات گرمایشی و سرمایشی خانه تلاش شده تا آنجا ممکن است از همان بخاری دیواریها بهره گرفته شود که با گاز کار بکنند. برای سرمایش از اسپلیت یونیت و برای حمام نیز شوفاژهای برقی متحرک. البته خود خانه به دلیل شرایط ویژه ای که خانه سازی قدیم داشتند مانند دیوارهای ستبر و چگونگی قرارگیری جبهه های خانه اتلاف گرمایی و سرمایی کمی دارند.
نکته جالب توجه دیگر اینکه در باززنده سازی خانه تلاش نشده تا شکل خانه را با کاربری هماهنگ کنند. برای نمونه پله ها ممکن است که غیراستاندارد و بلندتر باشند و اینکه درگاهها سرگیر و کوتاه تا خانه اصالت و حال و هوای گذشته خود را حفظ کند.
مرمت و باززنده سازی خانه همچنین بر محله و بافت سنتی پیرامونش تاثیرگذار بوده و احیای این خانه تا اندازه ای موجب احیای محله نیز شده است. نام و نشانی این خانه در کتاب گردشگری Lonely Planet نیز آمده و گردشگران خارجی گاهی خود خانه را پیدا می کنند و به سراغ آن می آیند. در کل مشکل باززنده سازی این خانه ها به صورت اقامتی – گردشگری این است که کشور از نظر گردشگری در وضعیت خوبی نمی باشد و از این نظر اینگونه باززنده سازیها ممکن است که مقرون به صرفه نباشد.
مهندس بخردی چند خانه تاریخی دیگر را نیز در نزدیکی مسجد جامع خریده و مرمت و باززنده سازی آنها را برعهده دارند.
جا دارد که از تلاشهای افرادی این چنین که برای باززنده سازی فرهنگ و بناهای تاریخی شهرمان کوشش می کنند قدردانی شود و کار آنها الگویی شود برای دیگران.
پیشنهاد می شود که خانه با نام مهندس بخردی شناخته شود تا با خانه سرهنگ بخردی اشتباه نشود.
خانه هم اکنون دارای 5 سوییت، فضایی به عنوان تریا یا قهوه خانه و فضایی برای برگزاری جلسات و جشنهای کوچک می باشد.
تصاویر از وب سایت خانه بخردی می باشد.
خاستگاه:
مجله دانش نما- شماره 191-192 ، مصاحبه با مهندس بخردی
خانه تاریخی سنبلستان- مرتضی بخردی- مجله معمار
وب سایت خانه بخردی
نگارنده: مهدی هوشیاری
کارشناس ارشد مرمت بنا و بافت
http://www.7eghlimsepahan.com/forum/thread-132.html
بهترین و سازگارترین کاربری برای یک بنای تاریخی همان کاربری اصیل خود بنا در گذشته می باشد و این همان چیزی است که مهندس بخردی در آغاز خریداری خانه در نظر داشته است. اما بعدها با توجه به اینکه ایشان و همسرشان تنها زندگی می کردند، تصمیم گرفته می شود که خانه به یک اقامتگاه گردشگری تبدیل گردد. یعنی کماکان به نحوی کاربری مسکونی خود را در غالب اقامتگاهی داشته باشد.
خانه یک بنای صفوی می باشد که در مرمت آن با روش پاکسازی سبکی تلاش شده تا طرح اصیل و صفوی بنا نمایان گردد و بدین ترتیب برخی از الحاقات نادرست قاجاری حذف گردد. شکل حوض نیز در زمان قاجار تغییر یافته زیرا حوضهای صفوی مستطیل شکل بوده اند. مرمت خانه سه سال به درازا کشید. ( از سال 82 تا 85 ) از آنجایی که مهندس بخردی خود دانش آموخته ی معماری داخلی و استاد دانشگاه هنر اصفهان می باشد، کار طراحی داخلی خانه برای یک اقامتگاه گردشگری را بر عهده می گیرد.
برای تاسیسات گرمایشی و سرمایشی خانه تلاش شده تا آنجا ممکن است از همان بخاری دیواریها بهره گرفته شود که با گاز کار بکنند. برای سرمایش از اسپلیت یونیت و برای حمام نیز شوفاژهای برقی متحرک. البته خود خانه به دلیل شرایط ویژه ای که خانه سازی قدیم داشتند مانند دیوارهای ستبر و چگونگی قرارگیری جبهه های خانه اتلاف گرمایی و سرمایی کمی دارند.
نکته جالب توجه دیگر اینکه در باززنده سازی خانه تلاش نشده تا شکل خانه را با کاربری هماهنگ کنند. برای نمونه پله ها ممکن است که غیراستاندارد و بلندتر باشند و اینکه درگاهها سرگیر و کوتاه تا خانه اصالت و حال و هوای گذشته خود را حفظ کند.
مرمت و باززنده سازی خانه همچنین بر محله و بافت سنتی پیرامونش تاثیرگذار بوده و احیای این خانه تا اندازه ای موجب احیای محله نیز شده است. نام و نشانی این خانه در کتاب گردشگری Lonely Planet نیز آمده و گردشگران خارجی گاهی خود خانه را پیدا می کنند و به سراغ آن می آیند. در کل مشکل باززنده سازی این خانه ها به صورت اقامتی – گردشگری این است که کشور از نظر گردشگری در وضعیت خوبی نمی باشد و از این نظر اینگونه باززنده سازیها ممکن است که مقرون به صرفه نباشد.
مهندس بخردی چند خانه تاریخی دیگر را نیز در نزدیکی مسجد جامع خریده و مرمت و باززنده سازی آنها را برعهده دارند.
جا دارد که از تلاشهای افرادی این چنین که برای باززنده سازی فرهنگ و بناهای تاریخی شهرمان کوشش می کنند قدردانی شود و کار آنها الگویی شود برای دیگران.
پیشنهاد می شود که خانه با نام مهندس بخردی شناخته شود تا با خانه سرهنگ بخردی اشتباه نشود.
خانه هم اکنون دارای 5 سوییت، فضایی به عنوان تریا یا قهوه خانه و فضایی برای برگزاری جلسات و جشنهای کوچک می باشد.
تصاویر از وب سایت خانه بخردی می باشد.
خاستگاه:
مجله دانش نما- شماره 191-192 ، مصاحبه با مهندس بخردی
خانه تاریخی سنبلستان- مرتضی بخردی- مجله معمار
وب سایت خانه بخردی
نگارنده: مهدی هوشیاری
کارشناس ارشد مرمت بنا و بافت
http://www.7eghlimsepahan.com/forum/thread-132.html