[پرورش و نگهداری پرندگان زینتی] سهره

خیال شیشه ای

مدیر بازنشسته
کاربر ممتاز
سهره ها پرندگانی شاخه نشین ، کوچک جثه، آوازخوان، رنگارنگ ، متعلق به راسته گنجشک سانان و از خانواده سهره ها می باشند. سهره ها پرندگانی دانه خوار بوده و غالب تغذیه آنان از دانه گیاهانی همچون گلرنگ، شاهدانه، ارزن، کتان، آفتابگردان ، قدومه و سایر گیاهان دانه دار می باشد. هرچند در جیره غذایی برخی از انواع سهره ها میوه ها، سبزیجات و حشرات نیز جای دارند ولی غالب تغذیه این پرندگان از دانه ها می باشد و تغذیه از حشرات و میوه ها بیشتر در فصل تولید مثل این پرندگان دیده می شود.
به طور کلی راسته گنجشک سانان پرندگانی آوازخوان را در بر می گیرد که در میان خانواده های موجود در این راسته خانواده سهره از آواز دلنشین تری نسبت به سایر پرندگان این راسته برخوردارند. قناری که شناخته شده ترین پرنده آوازخوان در جهان می باشد متعلق به خانواده سهره است. از نظر زیستگاهی سهره ها را می توان در کوه ها، بیابان ها، جنگل ها، کشتزارها، پارک ها و سایر نقاط مناسب جهت زندگی یافت. نر و ماده این پرندگان در برخی گونه ها بسیار مشابه و در برخی گونه ها کاملاً متفاوت هستند. سهره ها پرندگانی اجتماعی بوده و خارج از فصل تولید مثل به صورت گروهی دیده می شوند. رنگ آمیزی زیبا از یک سو و آواز دلنشین سهره ها از سوی دیگر موجب تمایل بسیاری از علاقه مندان، به نگهداری این پرندگان شده است. تا جایی که در نقاط مختلف دنیا برخی از انواع سهره ها را اهلی نموده و به عنوان پرنده زینتی نگهداری می کنند. ساختار ژنتیکی سهره ها به گونه ای است که می توان غالب آنها را با هم تلقیح نمود، البته در اکثر موارد پرنده حاصل از تلقیح دو گونه سهره با هم، نابارور می باشد ولی به هر حال تلقیح سهره ها با یکدیگر جهت اصلاح و یا بهبود آواز و زیبایی در بسیاری از کشورها رواج دارد. از رایج ترین آن می توان به تلقیح انواع سهره با قناری اشاره کرد که معمولاً هدف از آن اصلاح و بهبود آوازخوانی می باشد.

سهرِه پرندگانی دانه‌خوار و حشره‌خوار بامنقاری کوتاه، مخروطی وقوی، و پر و بالی رنگارنگ هستند.
سهره ها پرواز موجی و رقص مانند دارند روی درختان، بوته‌ها، یا زمین لانه می‌سازند.
غیر از دانه‌ها گاهی از حشرات نیز تغذیه می کنند. عمر سهره در شرایط عادی بیشتر از ۸ سال و کمتر از ۱۲ سال است.

در پارک ها، باغ ها، نواحی جنگلی و سایر مناطق مستعد زندگی می کند و لانه خود را در ارتفاع ۵/۱ تا ۲۰ متری از سطح زمین و در میان شاخ و برگ درختانی از قبیل صنوبر، توس، نارون، افرا، بلوط، کاج، سیب، گلابی، گیلاس و زرد آلو می سازد. گاهی در سرو کوهی نیز آشیانه می سازد. لانه توسط ماده ها ساخته می شود و از علف های باریک و خشک و مواد گیاهی به خصوص از درخت تبریزی و مواد مو مانند در ساخت لانه استفاده می شود. لانه بین ۷ تا ۱۲ روز ساخته می شود. بین ۳ تا ۵ و معمولاً ۴ تخم در میانه های ماه آپریل تا آگوست(فروردین تا مرداد) می گذارد. پرنده ماده بین ۱۲ تا ۱۳ روز روی تخم ها می خوابد. هم پرنده نر و هم پرنده ماده در تغذیه جوجه ها نقش دارند. جوجه ها بعد از ۱۲ روز آماده پرواز می شوند.
سهره که نامش خلاصه شده به سره انواع مختلفی دارد که نیمی از آنها آوازه خوان هستند. آواز خواندن سهره بریده بریده است و نفسش مانند قناری زیاد نیست اگر آواز قناری را یاد بگیرد بازهم قطعه قطعه می خواند. در خارج از ایران چندین نوع سهره را با قناری جوجه کشی نموده اند مانند سهره آوازخوان و سهره معمولی ( سهره بروجردی ) و سیسکین قرمز که قناری قرمز رنگ حاصل جفت گیری قناری با این نوع سیسکین قرمز است. در ایران فقط سهره معمولی را با قناری ماده جفت گیری مینمایند که حاصل آنرا سهره قناری گفته و این پرنده خنثی میباشد که جوجه های نر آن زیاد آواز میخوانند و نفسشان از سهره بیشتر است و ماده های سهره قناری نیز تخم بدون نطفه میگذارند و شاید برای بزرگ کردن جوجه های سایر پرنده ها مورد استفاده باشند.
سهره که نامش خلاصه شده به سره انواع مختلفی دارد که نیمی از آنها آوازه خوان هستند. آواز خواندن سهره بریده بریده است و نفسش مانند قناری زیاد نیست اگر آواز قناری را یاد بگیرد بازهم قطعه قطعه می خواند.

در خارج از ایران چندین نوع سهره را با قناری جوجه کشی نموده اند مانند سهره آوازخوان و سهره معمولی ( سهره بروجردی ) و سیسکین قرمز (red or hooded siskin ) که قناری قرمز رنگ حاصل جفت گیری قناری با این نوع سیسکین قرمز است.
در ایران فقط سهره معمولی را با قناری ماده جفت گیری مینمایند که حاصل آنرا سهره قناری گفته و این پرنده خنثی میباشد که جوجه های نر آن زیاد آواز میخوانند و نفسشان از سهره بیشتر است و ماده های سهره قناری نیز تخم بدون نطفه میگذارند و شاید برای بزرگ کردن جوجه های سایر پرنده ها مورد استفاده باشند.
بهترین نوع سهره را میتوان سهره آواز خوان (voice singer siskin ) دانست که صدای بسیار بلندی دارد با قطعه هایی مانند آواز بلبل که با سوت نتها را اجرا میکند و آنقدر صدای گرم و دلنشینی دارد که هر چه آواز بخواند شنونده از خواندنش سیر نمیشود به عکس سهره معمولی و پیشانی قرمز که ریز و تند میخوانند این نوع سهره نت هایش را شمرده و با صدای بم می خواند.
طول قد سهره آواز خوان تا ۱۵ سانتی متر میرسد و در اروپا – غرب آسیا و در شمال غربی افریقا زندگی میکند این نوع سهره به صورت زوج زندگی میکنند.
سهره معمولی در تمام نقاط دنیا یافت میشود. قدش تا ۱۳ سانتی متر میرسد. نر و ماده سهره هم رنگ میباشند و دانه و حشره میخورند.
سهره های معمولی و پیشانی قرمز بصورت جفتی یا دسته جمعی زندگی میکنند. هر بار سه تا هفت تخم میگذارند که در مدت ۱۴ روز تخم ها به جوجه تبدیل میشود. جوجه سهره دارای سر و پشت برنگ نخودی مایل به خاکستری و بدنی پر از خط و خال قهوه ای رنگ است. سهره ها پرواز موجی و رقص مانند دارند. علاوه بر سهره معمولی در ایران سهره پیشانی قرمز ( سهره کرمانی ) نیز زیاد یافت میشود که این سهره نیز در حدود ۱۱سانتی متر طول بدنش میباشد و آواز خوان خوبی است.
این پرنده نیز سه تا چهار تخم میگذارد که در مدت دو هفته به جوجه تبدیل میشود و بیست روزه جوجه ها به حد رشد میرسند. غذای سهره در طبیعت دانه و حشره است لیکن در قفس به او عمدتا دانه میدهند.

دانه مورد علاقه سهره ها شاهدانه است که طبیعت گرم دارد وبسیار پرچرب ومحرک میباشد ارزش غذایی شاهدانه شامل ۱۶.۳ درصد پروتیین و ۳۲.۲ درصد چربی و ۴.۳ درصد املاح معدنی است.
توصیه میشود علاوه برشاهدانه به سهره سایر دانه ها از جمله تخم کتان – تخم کاهو – تخم کاسنی – شلغم – کلم – ارزن و … بهمراه میوه چون سیب و سبزیجات مانند کاهو و کلم داده شود.
تخم کاسنی برای لاغر کردن سهره و همچنین آماده شدن آن مفید است. سهره ها را چنانچه در یک قفس بزرگ و بصورت دسته جمعی نیز نگهداری کنیم آواز خواهند خواند لیکن توصیه میشود جوجه سهره را از دو ماهگی به بعد در یک قفس کوچک و مجزا قرار دهند تا زودتر رام شده و بهتر پرورش یابد. برای تسریع در این کار قفس جوجه سهره را در کف زمین و در محل شلوغ با رعایت احتیاط های لازم قرار میدهند تا زودتر رام گردد. علیرغم اینکه حضور سهره در کنار قناری موجب خواهد شد که قناری نیز قدری سرکش و ترسو شود لیکن برای بهتر شدن آواز سهره او را در کنار قفس قناری نگهداری میکنند.
نگهداری
۱ ) سهره در قفسی با ابعاد قفس قناری شاداب تر از قفس های کوچک و معمول خواهد بود. در قفس بزرگ می توان از سهره جوجه نیز گرفت.
۲ ) در هنگام تولید مثل پرنده ماده بین ۳ تا ۷ تخم می گذارد که تخم ها به رنگ سفید متمایل به آبی بوده و نقاط ریز قرمز یا قهوه ای در یک طرف تخم ها دیده می شود. پرنده ماده به مدت ۱۴ روز روی تخم ها می خوابد . در این مدت پرنده نر برای ماده غذا می آورد که ممکن است دانه و یا حشره باشد. در این هنگام پرنده نر در اوج مستی بوده و بال های خود را به صورت آویزان نگه می دارد. دو هفته نیز طول می کشد تا جوجه ها آماده ترک لانه فنجانی شکل شوند . لانه ای که معمولاً در ارتفاع ۲ تا ۱۰ متری از سطح زمین و در میان شاخه های درخت ساخته می شود.
۳ ) سیستم تنفسی سهره بسیار حساس بوده و نباید این پرنده را در محل هایی با تهویه نامناسب و یا گرد و غبار و دود قرار داد دود سیگار نیز برای سهره حالت سمی دارد.
۴ ) وجود نور کافی در رنگ پذیری سهره های جوان از اهمیت زیادی برخوردار است. در نور کم رنگ سرخ صورت پس از اولین پر ریزان به رنگ نارنجی و یا حتی زرد تبدیل می شود.
۵ ) وجود آب تازه روزانه جهت آشامیدن و نیز وجود آب روزانه جهت آب تنی پرنده اثر بسیار زیادی در شادابی پرنده دارد.
۶ ) اگر تمایل دارید سهره شما همچون سهره های آزاد در طبیعت از کمترین حساسیت به شرایط جوی برخوردار باشد و حتی در شرایط بد جوی هم مقاوم بوده و آواز بخواند باید از همان ابتدا پرنده را در محیط باز پرورش دهید معمولاً سهره هایی که در محیط داخل منزل نگهداری می شوند چنانچه به محیط آزاد و در معرض تغییرات جوی قرار گیرند دچار پر ریزان بی موقع و قطع آواز می شوند.
۷ ) اندازه سهره در آواز سهره نقشی ندارد ولی بهتر است در هنگام خرید سهره هایی با دم ، منقار و پاهای بلند تر را انتخاب کنید.
۸ ) اگر قصد جوجه گیری از سهره با قناری و یا سایر سهره ها را دارید باید بدانید که سهره شما باید در اوج مستی بوده و رام باشد. سهره در اوج مستی با بال هایی آویزان به آوازخوانی می پردازد و در این هنگام رنگ منقار سهره سفید متمایل به صورتی است.
۹ ) جهت رام کردن سهره باید قفس سهره کوچک بوده و در محلی پر رفت و آمد و کم خطر و در نزدیکی سطح زمین قرار گیرد. از دست زدن به سهره جداً خودداری نمایید.
روش پیشنهادی این است که سهره را در یک قفس کوچک قرار داده و با یک افشانه گر آب هر روز مقداری آب روی حیوان افشانه کنید حال حیوان را در محلی پر رفت و امد قرار دهید در این حالت حیوان مشغول خشک کردن و تمیز کردن خود شده و خود را به دیواره های قفس نکوبیده وچون مشغول خشک کردن خود است رفت و امدها نیز برای ان معمولی شده و بعد از مدتی شما سهره ی رامی خواهید داشت.
۱۰ ) جوجه سهره قابلیت یادگیری آواز سایر سهره ها و یا قناری را دارد.
۱۱ ) سهره ماده در زمان مستی آواز می خواند ولی آواز سهره ماده کوتاه تر و آرام تر از سهره نر بوده و تنوع کمتری دارد.
۱۲ ) جوجه حاصل از تلقیح سهره با قناری و سایر سهره ها به جز سهره حلب عقیم است . جوجه حاصل از سهره معمولی و سهره حلب اصطلاحاً زاغ سر نامیده می شود.
۱۳ ) سهره ها را چنانچه در یک قفس بزرگ و بصورت دسته جمعی نیز نگهداری کنیم آواز خواهند خواند لیکن توصیه میشود جوجه سهره را از دو ماهگی به بعد در یک قفس کوچک و مجزا قرار دهند تا زودتر رام شده و بهتر پرورش یابد . برای تسریع در این کار قفس جوجه سهره را در کف زمین و در محل شلوغ با رعایت احتیاط های لازم قرار میدهند تا زودتر رام گردد . علیرغم اینکه حضور سهره در کنار قناری موجب خواهد شد که قناری نیز قدری سرکش و ترسو شود لیکن برای بهتر شدن آواز سهره او را در کنار قفس قناری نگهداری میکنند.
۱۴ ) برای نگهداری سهره در منزل شما باید سهره را در قفس های کوچک نگهداری کنید تا سهره زودتر رام شود.قفس های مخصوص سهره در بازار به وفور یافت می شود.برای جیره غذایی سهره باید در اوایل خرید که سهره هنوز وحشی است از شاهدانه استفاده کرد ولی بعد از گذشت یکی دو ماه باید کم کم شاهدانه قطع شود و در عوض تخم کتان و کمی تخم کاهو جای آن را بگیرد طوری که فقط چند دانه شاهدانه بیشتر در ظرف غذا نباشد. فقط باید دقت داشت که این عمل به آرامی و به تدریج انجام شود چون سهره در صورت لاغر شدن دیگر به حالت اول باز نمی گردد و از بین می رود. بعد از مدتی تخم کاهو را نیز باید قطع کرد.تخم کتان باعث آرامتر شدن سهره و شاهدانه باعث مست شدن و گیج شدن بیشتر سهره می شود.سهره را باید در جای پر رفت و آمد نگهداری کرد تا کم کم رام شود.

[h=6]منبع: animals.paranddownload.com[/h]
 

Similar threads

بالا