| مهندسي بهره برداري با در نظر گرفتن ديدگاه فني كه دارد و نوع كاري كه با آن مرتبط است لااقل مي بايست مختصري از وظايف بعضي بخش هاي مربوطه ديگر يك كمپاني نفتي را بداند ، و در اين صورت است كه با نظر صائب تري مسائل مربوط به قسمت خود را حل نموده و بازدهي كارش چندين برابر خواهد بود . به طور مثال يك مهندس بهره برداري خوب بايد اطلاعاتي راجع به مخزن نفتي و بعضي محاسبات مربوط به آنها را بداند و يا اينكه قابليت طراحي لوله ها وظروف مختلف را تا آن حدي كه در تصميم گيري هايش لازم دارد ، داشته باشد . و به طور قطع از نحوه عمليات بهره برداري و طرز كار وسايل مورد احتياج بدين منظور اعم از ابزار دقيق ، پمپها ، توربينها ، شيرهاي مختلف و غيره ، بايستي سررشته كافي داشته باشد . در رابطه با وظايف مهندسي بهره برداري مسئله بسيار مهمي كه بد نيست بدان اشاره شود اينست كه اقدام به هر كار بايستي پس از جمع آوري تمامي اطلاعات لازم و تجزيه و تحليل آنها در حداقل وقت و كمترين خرج با حداكثر بازدهي صورت پذيرد . فاكتور قابل اهميت در عمل كرد يك مهندس بهره برداري در نظر گرفتن ايمني كار است كه مسلماً و مستقيماً به نوع كار بستگي دارد . بديهي است قسمتي از وظايف مهندسي بهره برداري جنبه نظارت بر عملكرد بعضي از گروههاي ديگر دارد . عمليات مربوط به چاه كه شامل وظايف ذيل مي شود . (Well Perfor.) Jobs on well |
| لايه آزمائي چاه با ساق مته (Drill stem test) |
| به جريان انداختن چاه . اين عمل به طريق مختلف صورت مي گيرد . (Bring in) |
| تميزكردن چاه ، كه اين بدانمعني است كه مواد زائد توليدي همراه گاز و نفت خروجي از چاه به حداقل ممكن و لازم رسانده شود . (Cleaning up) |
| مشبك كردن لايه توليدي چاه (Perforation) كه خود برنامه ريزي خاصي دارد . |
| اندازه گيري فشار داخلي و سرچاه چه زماني كه چاه در جريان است و چه وقتي كه بسته مي باشد . Bottom hole & surface pressure survey |
| جمع آوري نمودارهاي مختلف از وضع داخلي چاه به منظور بررسي موقعيت لايه توليدي آن . در اين حالت نمودارهاي متفاوت با ابزار مختلف تهيه مي گردند . Logging |
| مسدودكردن‌لايه‌توليدي به طورموقت و يا دائم به منظور انجام برنامه‌هاي‌طرح ريزي شده به خصوص plug setting |
| اندازه‌گيري‌عمق‌نهائي‌چاه‌درهر مرحله توليدي و از بين بردن موانع به وجود آمده در مسير لوله توليدي چاه Check and remove obstruction |
| اسيدزدن به سنگ مخزن ، به منظورهاي مختلف و همچنين ايجاد شكاف و تركهاي مصنوعي در لايه توليدي براي بالا بردن قدرت توليد چاه . Acidization & fracturing |
| بررسي قابليت نفوذپذيري لايه توليدي چاه . Injectivity test |
| كشتن چاه كه در حقيقت به صفررساندن (منظور صفر مطلق نيست) فشار سرچاه مي باشد اين عمل به‌علل‌مختلف وبه منظور انجام هدف هاي متفاوت صورت مي پذيرد . Well Killing |
| نمونه برداري از سيال توليد شده از چاه كه ممكن است از سرچاه و يا از داخل چاه جمع آوري شود بدين ترتيب به كمك اين نمونه ها در آزمايشگاه بسياري از مجهولات راجع به سيال مزبور روشن خواهد شد . Bottom hole and surface sampling |
| بررسي وضع لوله هاي داخلي چاه از نظر فرسودگي و اندازه گيري قطر داخلي آن در موارد لازم ، كه توسط وسايل مخصوصي انجام مي گيرد . Caliper survey |
| آزمايش كامل چاه همراه با نمودار برداري و به كمك تفكيك كننده سيار سرچاهي . Well Testing |
| مواظبت از لوله هاي داخلي چاه و همچنين وسايل سرچاه از لحاظ خورندگي و فرسودگي سريع با استفاده از مواد بازدارنده مخصوص جهت اهداف مذكور . Inhibition |
| به طور كلي شناخت وسايل و طرز عملكرد تمامي ابزار موجود سرچاه و به خصوص شيرهاي ايمني سرچاه و داخل چاه X – mas tree (Well head facilities) |
| مشخص كردن سطح تماس گازونفت و آب در داخل چاه و مخزن نفتي |
| وظايف مربوط به انجام كارهاي محوله در واحد بهره برداري و در مسير جريان نفت و يا گاز از چاه به قرار زير است : Production facilities |
| شناخت كامل دستگاهها و وسايل و ابزار دقيق موجود در يك واحد بهره برداري و همچنين نحوه عملكرد هر يك به طور نسبي اعم از پمپها ، توربينها ، كمپرسورها ، تفكيك كننده ها ، ابزار دقيق ، شيرها و غيره |
| اندازه گيري ظرفيت تفكيك كننده ها Separator capacity |
| محاسبه ظرفيت و همچنين اندازه گيري نسبت گاز به نفت توليدي چاه Capacity & GOR test |
| بررسي‌وسايل‌موجوددرمسيرتوليدچاه‌وبرطرف‌كردن موانع به منظور بازدهي بهتر چاه . De – bottlenecking |
| آزمايش از پمپها و كمپرسورها به منظور دريافت قدرت و ظرفيت آنها . Pump and Prim Mover Performance |
| شناخت كارخانه هاي نمك زدائي و نحوه استفاده از آنها Desalting Plants |
| وظايف فني كه مربوط به طراحي وسايل وانجام محاسبات لازم روي اطلاعات جمع آوري شده ازچاه واحد بهره‌برداري است . |
| محاسبات مربوط به مقدار نفت وياگاز و ميزان جريان آنها در لوله ها و ظروف متفاوت . Oil & Gas Measurments |
| طراحي ومحاسبه اندازه كاهنده جريان سيالات . Orifice Siza Calculations |
| طرح ريزي و محاسبات مربوط به اسيدزدن و يا ايجاد شكاف مصنوعي در سنگ مخزن . Acid Stimulation and fracture job desing |
| فن محاسبه و بررسي افزايش و يا افت فشار مخزن در اثر بستن و يا توليد از چاه به منظور مطالعه وضع آن و طرح اقدام لازم . Pressure Build up and Draw Down Analysis |
| محاسبات مربوط به جريان و روان بودن سيالات مختلف در حالتهاي يك فازودوفاز One and Two Phase Flow Calculations |
| طراحي و طرز استفاده ار لوله ها اعم از اينكه هر نوع سيالي در آنها روان باشد . Process and Mechanical Design of Pipes |
| طراحي واحد بهره برداري و چند راهه ها و مجموعه انشعابات در مصارف مربوطه . Design of Production Units and Manifolds . |
| انتخاب صحيح طرز جريان سيالات Selection of Proper Oil and Gas (One & Two Phase) Flow Profile . |
| طرح و انتخاب مناسب انواع شيرهاSelection & Design of all Valves |
| مطالعات مربوط به پمپها . محل احتياج آنها و محاسبه ظرفيت آنها . Pump Requirement study and Configurations . |
| مطالعه در رفع نواقص و بررسي بازدهي وسايل لازم براي بهره برداي De - Bottle Necking of Production Facilities |
| محاسبات مربوط به انواع طرق بهره برداري از چاهها نظير گازراني و يا راه اندازي به وسيله گازوغيره . Calculations of Gas Lift , Gas Kick - off etc . |
| برنامه ريزي و انتخاب مواد زنگ زدائي كننده . Programming and Selection of Corrosion Inhibitors |
| برنامه ريزي و محاسبات مربوط به آزمايش اوليه چاههاي اكتشافي با كمك تفكيك كننده سيار سرچاهي Initial well testing on exploration gas and oil wells with the use of portable separator |
| بررسي ها و محاسبات روي نمودارهاي مختلف تهيه شده از چاهها . Logging (production , T.D.T,Y – ray , etc .) |
| مطالعه بر روي پيشرفت مخروطي سيالات مخزن نفتي و انتخاب بهترين دبي توليدي براي چاه . Coning theory and safe production rate calculations |
| پيش بيني دبي توليدي چاهها در سالهاي آينده .Long range potential forcast |
| رسم فني Technical drawing |
| كاربرد ماشين هاي محاسبه الكترونيكي Computer applications |
| جريانهاي يك فاز و دو فاز در حركتهاي عمودي و افقي One and two phase calculations , vertical and horizental |
| كاربرد مدلهاي مربوط به وسايل بهره برداري Production facilities model |
| مدلهاي مربوط به فشار كاهي Flash calculations |
| محاسبات مربوط به دستگاههاي اندازه گيري و كاهنده هاي دبي گاز و نفت Choke and meter calculations for gas and crude . |
| تئوريهاي مقدماتي روي مدلهاي مختلف مخازن زيرزميني Fundamentals of reservoir simulation models . |
| گزارش نويسي فني Technical reports |
| به طور كلي يك مهندس بهره برداري پس از اتمام و به نتيجه رساندن يك برنامه مي بايست اعمال انجام شده و نتايج حاصله را بنحوي كه مورد استفاده ساير بخش هاي مربوطه باشد ، گزارش كند . بديهي است اين گزارش در مرحله نخست مشخص كننده هدف و علت انجام آن پروژه خواهد بود . سپس حاوي كليه اطلاعات موجود وجمع آوري شده مي بايست . محاسبات انجام شده تا حد لازم در آن گنجانيده شده است . و در آخر حاصل نتايج و احياناً پيشنهادات و دستور كار نيز ذكر گرديده است . علاوه بر گزارش مربوط به هر كار ، شمه اي از وظايف گزارش نويسي مهندسي بهره برداري به قرار زير است : |
| گزارش مربوط به احتياج وسايل مورد لزوم در بهره برداري كه هر سه ماه يكبار تهيه مي گردد . Quarterly advice for flowline and material requirements |
| درخواست كشيدن لوله ها و تعبيه وسايل مربوطه Request for construction of flow lines . |
| تهيه فرم مخصوص درخواست وسايل مورد احتياج براي يك پروژه بخصوص . R , statement of requirements . |
| درخواست تعمير چاهها Workover request |
| تهيه گزارش ماهيانه Monthly report |
