-+-+ واژگان فیزیک +-+-

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز
سلام
خسته نباشید.
واژگان فیزیک رو بزاریم اینجا، اما دانلود دیکشنری رو تو تاپیک جداگانه می زاریم. :gol::gol:
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز
لیزر
از حروف اول کامات عبارت Light Amplification By Stimulattio Emission Of
Radiation به معنی تقویت نور بوسیله گسیل القایی تابش ، تشکیل شده است.
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز
خمش به دور گوشه‌ها
که به آن پراش اطلاق می‌شود، بطوری که حتی وقتی که یک چشمه نقطه‌ای نور بکار برده شود، سایه لبه‌های یک جسم کاملا تیز نیست.
Bend round corner​
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز

فرینگز وقتی که نوری از دو یا چند چشمه همدوس گسیل می شود، باهم ترکیب شده (پدیده تداخل) ونواحی تاریک و روشنی را تشکیل می‌دهند، این نواحی را فریز
می‌گویند.
Fringes​
 

uraniburg

عضو جدید
سلام

روزی حوالی 10 لغت
از مکانیک شروع میکنم:

rate

آهنگ:اینکه چیزی با چه سرعتی اتفاق می افتد یا در واحد زمان چقدر تغییر می کند . تغییر یک کمیت تقسیم بر زمانی که این تغییر صورت می گیرد.


perturbation

اختلال : انحراف یک جسم مداری (مانند سیاره ) از مسیرش به دور یک مرکز نیرو (مانند خورشید ) که بر اثر کنش یک مرکز نیروی اضافی (مانند سیاره ی دیگر ) به وجود آید .


friction

اصطکاک : نیرویی که در مقابل حرکت نسبی (یا هرگونه تلاشی در جهت این نوع حرکت ) اجسام یا مواد در تماس با یکدیگر مقاومت ایجاد می کند .


static friction

اصطکاک ایستایی : نیروی بین دو جسم که به سبب تماسی که مانع از لغزیدن می شود نسبت به هم ساکن می مانند .


sliding friction

اصطکاک لغزشی : نیروی تماسی ناشی از مالش سطح جسم متحرک با سطح ماده ای که روی آن می لغزد .


principle

اصل : فرضی کلی یا حکمی در مورد رابطه ی کمیت های طبیعی که بارها آزموده شده و هرگز نقض نشده است . آن را قانون هم میخوانند .


speed

اندازه ی سرعت : اینکه جسم چقدر تند حرکت کند . مسافتی که جسم در واحد زمان می پیماید . بزرگی سرعت .


rotational speed

اندازه ی سرعت دورانی : تعداد دورها یا گردش ها در واحد زمان . اغلب بر حسب دور یا گردش در ثانیه یا دقیقه اندازه گیری می شود.


linear speed

اندازه ی سرعت خطی : مسافتی از مسیر که در واحد زمان پیموده می شود . آن را فقط اندازه ی سرعت هم نامیم.


instantaneous speed

اندازه ی سرعت لحظه ای : اندازه ی سرعت در هر لحظه .


average speed

اندازه ی سرعت متوسط : مسافت مسیر تقسیم بر بازه ی زمان .


tangential speed

اندازه ی سرعت مماسی : اندازه ی سرعت خطی در امتداد مسیر خمیده .
 

uraniburg

عضو جدید
لغات امروز

لغات امروز

سلام :):gol:
و اما لغات امروز;) :

energy

انر÷ی : آنچه بتواند وضعیت ماده را تغییر دهد . معمولا به توانایی انجام دادن کار گفته می شود . در واقع فقط با ذکر مثال می توان توصیفش کرد . انر÷ی جسم مادی نیست .


potential energy

انر÷ی پتانسیل (pe) : انر÷ی موقعیت معمولا به موضع نسبی دو چیز مانند سنگ و زمین (pe گرانشی) یا الکترون و هسته ( pe الکتریکی) مربوط می شود .


gravitational po9tential energy

انر÷ی پتانسیل گرانشی : انر÷ی ای که جسم به سبب موقعیت خود در میدان گرانشی دارد . روی زمین انر÷ی پتانسیل (pe)برابر جرم (m) ضرب در شتاب گرانی (g) ضرب در ارتفاع (h) از سطح مرجعی چون سطح زمین است .


kinetic energy

انر÷ی جنبشی (ke) : انر÷ی حرکت (به صورت غیر نسبیتی ) برابر است با نصف جرم ضرب در مربع اندازه ی سرعت .


mechanical energy

انر÷ی مکانیکی : انر÷ی ناشی از مکان یا حرکت چیزی . به صورت انر÷ی پتانسیل یا جنبشی ( یا ترکیبی از هر دو ) .


apogee

اوج : دورترین نقطه ی مدار بیضوی از کانونی که حرکت دور آن صورت می گیرد .


lever

اهرم : ماشین ساده ای متشکل از میله ای که حول نقطه ی ثابتی موسوم به تکیه گاه می چرخد .


lever arm

بازوی اهرم : فاصله ی عمودی بین محور و خط اثر نیرو که چرخشی دور آن محور به وجود می آورد .


resaultant

برایند : نتیجه ی خالص ترکیب دو یا چند بردار .


دلتون شاد مغزتون گرم و زندگیتون سبز باشه
:gol:
 
  • Like
واکنش ها: jaky

jaky

عضو جدید
سلام
ما هم یه چند تا کلمه بی ربط میزاریم( البته به همدیگه)

reletivity: نسبیت... Special relativity: نسبیت خاص... General relativity: نسبت عام
force: نیرو... central force: نیروی مرکزی
torque: گشتاور... moment of inertia: ممان اینرسی(لختی دورانی)
momentum: اندازه حرکت خطی... angular momentum: اندازه حرکت دورانی
effective potential: پتانسیل موثر
oscillation:نوسان... harmonic oscillator: نوسانگر هماهنگ
conservation: پایستگی
فعلا بسه:دی
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز
زمان مطلق : این نظر که یک ساعت واحد کیهانی می تواند وجود داشته باشد . نظریه نسبیت انشتین نشان داد که چنین مفهومی نمی تواند وجود داشته باشد.
------------------------------------
اصل انتروپی : این نظر که ما کیهان را به گونه ای که هست می بینیم ، زیرا اگر متفاوت بود ، ما اینجا نبودیم که آن را ببینیم.
------------------------------------
ضد ماده : هر ذره مادی معادل ضد ماده خود را دارد . زمانی که ذره با ضد ذره خودش تصادف کند ، آنها نابود می شوند و فقط انرژی به جا می گذارند.
------------------------------------
سیاه چاله یا حفره سیاه : منطقه ای از فضا زمان که هیچ چیز ، حتی نور ، نمی تواند از آنجا بگریزد ، زیرا گرانش بسیار قوی است.
------------------------------------
شرایط مرزی یا وضعیت مرزی : حالت اولیه یا بنیادین یک سامانه فیزیکی یا به عبارت کلی ، حالت سامانه در مرزی از زمان یا فضا.
------------------------------------
برین یا غشا : شی که به نظر می رسد عامل سازنده بنیادین «نظریه ام» است و می تواند ابعاد فضایی متفاوت و مختلفی داشته باشد. به طور کلی ، پی برین یا غشا پی ، در P جهت طول دارد ،
برین : 1- یک تار است ، برین 2- سطح یا غشا است.
------------------------------------
ثابت کیهانی : ابزاری ریاضی که توسط انیشتین استفاده شد تا به کیهان ، تمایلی درونی برای انبساط و گسترش بدهد و به نسبیت عام اجازه دهد تا کیهانی باثبات را پیش بینی کند.
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز
كار و گرما

گرما نوعي انرژي است كه از اجسام گرم به اجسام سرد منتقل مي شود.

موتورهاي حاوي گاز داغ ...

ما بدون « موتورهاي گرمايي » نمي توانيم به نقاط دور دست مسافرت كنيم. در اين موتورها از سوخت براي ايجاد گازهاي داغ منبسط شده ودرنتيجه ايجاد حركت، استفاده مي شود. همچنين، اين موتورها توان اتومبيلها وقايقها وموشكها را تأمين مي كنند وژنراتورهاي برق را راه اندازي مي كنند.

توربينهاي بخار ...

در نيروگاهها به كمك توربينهاي بخار، گرماي توليد شده را به انرژي الكتريكي ( برق ) تبديل مي كنند. در مركز اين توربينها چرخي قرار دارد كه از يكسري پره تشكيل شده و به يك ميلة گردان وصل است. درون ديگ، آب تحت فشار زيادي جوشيده وبخاري با فشار بسيار زياد توليد مي كند. اين بخار با شدت به پره هاي توربين برخود كرده و موجب چرخش آنها مي شود. در يك توربين بخار كه با دقت طراحي وساخته شده باشد، تنها يك سوم انرژي بخار صرف چرخاندن پره ها مي شود.

موتورهاي بنزيني ...

در موتورها ي بنزيني، دراثر يك انفجار، گاز بسيار داغي ايجاد مي شود. اين گاز به جاي خروج از موتو، موجب حركت يك پيستون مي شود. در اين نوع موتورها، مخلوطي از قطرات بنزين وهوا به عنوان سوخت موتور مورد استفاده قرار مي گيرد. اين مخلوط در داخل سيلنر ( استوانه ) توسط جرقةئ شمع منفجر مي شود وگاز بسيار داغي توليد مي كند. اين گاز داغ، پيستون را به شدت به طرف پايين مي راند.

داخل يك موتور بنزيني معمولي چه اتفاقي مي افتد ؟ …

پيستون يك موتور بنزيني چهار ضربه اي به ترتيب، به طرف پايين، بالا، پايين وبالا حركت مي كند. حركت پيستون به طرف پايين وبالا يك ضربه نا ميده مي شود و هر ضربه اثر متفاوتي بر گازهاي داخل سيلندر دارد. اين ضربه ها به همين ترتيب و مدام تكرار مي شوند.

انبساط جامدات

چرا گرما جامدات را منبسط مي كند ؟…

وقتي يك جسم جامد گرم مي شود، مولكولهاي آن با انرژي بيشتري ارتعاش مي كنند وفاصلة مولكولها از يكديگر نيز بيشتر مي شود. در نتيجه، اين جسم جامد در تمام جهات، اندكي بزرگتر ( منبسط ) مي شود.

جريانهاي همرفتي ( جابجايي )

انبساط وهمرفتي گرمايي ...


همرفت ، انتقال انرژي گرمايي توسط جريانهاي مايع گرم ( يا گاز ) است.

هنگامي كه يك قطره از مايع گرم شود‌، منبسط شده وحجمش افزايش مي يابد. البته مقدار ماده ( جرم آن ) تغييري نمي كند و در حجم منبسط شده پخش مي شود. بنابراين چگالي يك مايع گرم كمتر از چگالي مايع سرد اطراف آن مي شود. پس در يك ظرف محتوي مايع گرم وسرد، مايع سرد به طرف ته ظرف پايين خواهد رفت ومايع گرم بالا خواهد آمد. اين مثال ساده، علت ايجاد جريان همرفتي را نشان مي دهد.

انبساط هوا

با گرم كردن هوا، انبساط آن وبا سرد كردن هوا، انقباض آن را خواهيد ديد.

وقتي يك بادكنك را در داخل ظرف آب جوش قرار دهيد، هواي داخل آن منبسط مي شود ( حجم بادكنك زياد مي شود ) و وقتي از ظرف خارج كنيد، سرد شده وهواي داخل آن منقبض مي شود ( حجم بادكنك كم مي شود ). اندازه گيري انبساط هوا ...

وقتي كه فشار گاز ثابت نگه داشته شود، حجم جرم معيني از گاز، متناسب با دماي كلوين آن است. به عبارت ديگر،

C مقدار ثابت = T دماي گاز بر حسب كلوين / حجم گاز V

رسانش گرما

قطعه اي از سيم مسي را بر روي شعلة چوب كبريت نگهداريد. گرما سريعأ در سيم مسي منتقل مي شود. با اينكه حركت گرما ديده نمي شود اما وقتي كه به انگشت شما مي رسد آن را احساس مي كنيد. به اين نوع انتقال انرژي گرمايي، رسانش يا هدايت گرمايي مي گويند.

آزمايش : آيا آب رساناي خوبي براي گرماست ؟

يك لولة آزمايش بلند را از آب سرد پر كنيد وآن را بهصورت كج بر روي شعلة ملايم چراغ نگه داريد. مقداري پودر رنگي را بالاي آب بريزيد و وسط لولة آزمايش را بهآرامي حرارت دهيد. بالا وپايين لوله را با دست لمس كنيد تا دماي اين دو نقطه را امتحان كنيد.

آيا هوا رساناي خوبي براي گرماست ؟

عايقهاي گرمايي خوب، نظير پرها، بلوز هاي پشمي و پلي استايرن داراي حفره هاي كوچك هوا هستند. اين حفره هاي كوچك، رساناي بدي براي گرما هستند، و عايقهاي بسيار مؤثري به شمار مي روند.در دما در صحبتهاي روزمره، اغلب مي گوييم كه « امروز هوا گرم است » يا « اين چاي سرد است ». اصطلاح علمي براي بيان ميزان گرم بودن اجسام را دما مي نامند.

اندازه گيري دما

دماسنـجها طوري مدرج مي شوند كه دمـا را بر حسب درجـة سيلسيوس نـشان بدهند. يخ هـميشه در دمـاي يكسانـي ذوب مـي شـود كـه آن را صفر درجه سيلسيوس مي نامند. بخار بالاي آب در حال جوش در فشار معمولي نيز هميشه دماي يكساني دارد كه آن را 100 درجة سيلسيوس مي نامند. اين دو دما را بر روي يك دماسنج مشخص مي كند وفاصلة بين آنها را به 100 قسمت تقسيم مي كنند و هر قسمت را يك درجة سيلسيوس مي گويند.

دماسنجهاي پزشكي ــ از دماسنجهاي پزشكي براي اندازه گيري دماي بدن انسان استفاده مي شود.

دماسنجهاي الكترونيكي ــ در دماسنجهاي الكترونيكي از يك شاخص ميله اي استفاده مي شود، اين شاخص، دما را به ولتاژ تبديل مي كند ودستگاه اكترونيكي، اين ولتاژ را به صورت يك عدد نشان مي دهد.
 

Campus

عضو جدید
کاربر ممتاز

گهواره نیوتن آونگ بالستیک نوسان ساده
 

infrequent

عضو جدید
کاربر ممتاز
1) جرم : Mass

2) برآیند : Resultant

3) بردار : Vector

4) برهم کنش :interaction

5) پایستگی انرژی : Energy conservation

6) بعد : Dimension

7) تداخل : interference

8) سرعت: Velocity

9) سرعت متوسط : Average velocity

10) دامنه : Amplitude

11) دوره : Period

12) صوت : Sound

13) شیب خط : Slope

14) سقوط آزاد : Free falling

15) شتاب : Acceleration

16) طول موج : Wave length

17) طیف : Spectrum

18) گسیل : Emission

19) بسامد : Frequency

20) آونگ : Pendulum

21) انتشار : Propagation

22) اندازه : Magnitude

23) چگالی : Density

24) ارتفاع : Height

25) مسیر : Path

26) فنر : Spring

27) یکا : Unit

28) نیرو : Force

29) ناظر : Observer

30) نوسانگر : Oscillator

31) نسبیت : Relativity

32) فرابنفش :Ultraviolet

33) فروسرخ : Infrared

34) فروصوت : Subsonic

35) سطح شیب دار : Inclined plane
 

infrequent

عضو جدید
کاربر ممتاز
واژگان فیزیک لیزر

واژگان فیزیک لیزر

تصویر​
معادل فارسی​
تعریف​
واژه لاتین​
لیزراز حروف اول کامات عبارت Light Amplification By Stimulattio Emission Of Radiation به معنی تقویت نور بوسیله گسیل القایی تابش ، تشکیل شده است.
Laser​
خمش به دور گوشه‌هاتوانایی خمش به دور گوشه‌ها که به آن پراش اطلاق می‌شود، بطوری که حتی وقتی که یک چشمه نقطه‌ای نور بکار برده شود، سایه لبه‌های یک جسم کاملا تیز نیست.
Bend round corner​
فریزوقتی که نوری از دو یا چند چشمه همدوس گسیل می شود، باهم ترکیب شده (پدیده تداخل) ونواحی تاریک و روشنی را تشکیل می‌دهند، این نواحی را فریز می‌گویند.
Fringes​
چگالی تابشچگالی تابش برابر است با انرژی عبور کرده از واحد سطح در واحد زمان.
Irradiance​
مدهای الکترومغناطیسی عرضیاینگونه مدها با دو عدد صحیح r و q مشخص می‌شوند که اعداد صحیح هستند و تعداد مینیممها در باریکه لیزر است وقتی بصورت افقی و یا عمودی طی شوند.
TEM[SUB]qr[/SUB]​
چند برابر کننده نوردر آشکار سازهای نوری بکار می‌روند.
Photomultiplier​
دمش (لیزری)روشی برای رسیدن به جمعیت معکوس مورد نیاز برای لیزر زایی ، که برای این کار از روشهای مختلفی مانند پمپاژ (دمش) الکتریکی ، نوری و ... استفاده می‌شود.
Pumping​
گاف (انرژی)در اتم اصولا تمام ترازهای انرژی پر نستیند. در واقع در دماهای نسبتا پایین در ترازهای پایین کاملا پر هستند و از آن به بعد خالی می‌باشند. در سیستم مجموعه اتمها وقتی باند انرژی داریم، باندهای انرژی تا باند بخصوصی از آن به بعد خالی هستند باند بین آخرین ناپذیر شده و اولین باند خالی را گاف انرژی گویند.
gap​
دیود تابش کننده نوریکی از مهمترن قطعات الکترونیکی از اتصال بین مواد n و p بدست می‌آید. چنین وسیله‌ای دیود نامیده می‌شود که می‌تواند جریان را در یک جهت عبور دهد و نه بالعکس. مهمتر اینکه می‌تواند با عبور جریان از محل اتصال تحت شرایط خاصی تابش گسیل دارد که به آن LED گویند.
Light Emession Diode LED
اتصال همگنهرگاه از یک نوع ماده در اتصال (نیم هادی) استفاده شود، گویند.
Homojuction​
اتصال غیر همگنهرگاه از انواع مختلف مواد نیم هادی در اتصال استفاده شود.
Heterojuction​
مغناطیس ویگلرایجاد میدان مغناطیس دوره‌ای که علامت آن بصورت دوره‌ای در امتداد انتشار الکترون (در لیزر الکترون آزاد) تغییر می‌یابد.
Wiggler magnet​
فاکتور کیفیتبرای مدارهای الکترونیکی و تشدید آنها بکار می‌رود و برای نسبت فرکانس تشدید به پهنای خط می‌باشد.
Quality factor​
طرح یا نقشه (تداخل امواج)توزیع شدت بر روی پرده که متشکل از منطقه روشنی است که توسط حلقه‌های تاریک و روشن در بر گرفته شده است.
Pattern​
تابع متقابل همدوسیهمدوسی معمولا بر حسب تابع متقابل همدوسی (12γ (τ مشخص می‌شود این مقدار که در واقع عدد مختلف است، اندازه گیری هم خوانی دو موج نوری در مکان و زمان مشخص می‌باشد و مقدار 0 تا 1 دارد. وقتی که مقدار صفر دارد نور کاملا غیر همدوس است. مقدار یک دلالت بر همدوسی کامل دارد.
Mutual coherence function​
میخهمیخه‌ها قسمتهایی از پالس را تشکیل می‌دهند.
Spike​
عدد Fمنظور عدد F عدسی است که برابر نسبت فاصله کانونی به قطر عدسی را گویند. (F = f/D)
F Number​
دو برابر کننده فرکانسمواد دو برابر کننده فرکانس بسیار مفید بوده و همانطور که از نامشان پیداست، قادر هستند که فرکانس پرتوهای لیزر را دو برابر کنند (یعنی طول موج را نصف کنند).
Frequency Doubling​
همیوغی فازدر خیلی از موارد عملکرد لیزر بصورت یک مد طولی TEM[SUB]oo[/SUB] با شکل گاوسی مورد نظر است. در عمل با بسیاری از لیزرها دستیابی به این امر مشکل است. یک راه حل ممکن استفاده از آینه‌های همیوغ فلزی است. وقتی پرتوهای نور از چنین آینه‌هایی بازتاب می‌شود به ترکیب فازی پرتو می‌انجامد. یک ویژگی جالب دیگر این است که با این روش صرف نظر از شعاع انحناء آینه و یا طول کاواک ، لیزر پایدار است.
Phase Conjugation​
ابزار نوریکلیه وسایل و ابزار اپتیکی را گویند.
Optical tooling​
لبه‌های نوریلبه‌های مستقیم نوری برای تعریف خطهای مستقیم برای جستجو و همچنین پروژه‌های مهندسی شهرسازی مانند ساختن خط لوله ، هدایت ماشینهای لوله گذاری و ایجاد تونلها بکار می‌رود. در عملیات تنظیم کردن دیگر مانند سوار کردن یا مونتاژ کردن ابزارهای خیلی بزرگ مانند هواپیماها و کشتیها ، ایجاد ساختمانهای عظیم و تنظیم لیزرهای پر قدرت که برای برش ، سوراخکاری و جو.شکاری بکار می‌روند و معمولا دارای طول موجهای مادون قرمز هستند، بکار می‌رود.
Stright edges​
منشور پنج گانهمنشور پنج تایی پرتو را صرف نظر از جهت دقیق منشور ْ90 می‌چرخاند و بدین طریق می توان زاویه ْ90 را بدست آورد.
Penta Prism​
گوشه مکعبی (بازتاب کنندهگوشه مکعبی‌ها می‌توانند نور برخورد کننده را طوری بازتاب کنند که موازی نور برخوردی اولی با مقدار کمی جابجایی حرکت کند. مزیت دیگر این بازتاب کننده‌ها این است که تنظیم تداخل سنج را آسان می‌کنند، چرا که دو درجه آزادی زاویه‌ای هر آینه با دو درجه آزادی جانبی جایگزین می‌شود.
Cube Corner​
طرح لکه‌ایطرح لکه‌ای نامی است که به طرح بازتابی که نور لیزر بازتاب شده از یک سطح ناصاف بدست می‌دهد، داده شده است. نورهایی که از نقاط مجاور که دارای بی نظمیهای کوچکی هستند، بازتاب می‌شوند، می‌تواند تداخل انجام دهند و مناطق تاریک و روشنی را بوجود آورند. این اثرات در حقیقت وقتی که سطح به کمک یک نور غیر همدوس تحت تابش قرار گیرد ظاهر می‌شود.
Speckle Pattern​
بیناب نمایی پرتو مولکولیدر این روش اتمها یا مولکولهای مورد بررسی بصورت پرتو جمع می‌شوند و نور کاوخ (Prob) بطور عمود بر امتداد حرکت آنها می‌تابد. ذرات در پرتو مولفه کوچکی از سرعت در امتداد پرتو کاوه دارند و از این رو پهن شدگی دوپلر بطور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.
Molecular beam spectroscqoy​
بیناب نمایی اشباعروشی است که در آن خروجی لیزر به دو پرتو تقسیم می‌شود که از دو جهت مخالف وارد ماده هدف می‌شوند. یکی از این پرتوها (پرتو اشباع کننده) خیلی شدیدتر است از دیگری (پرتو کاوه) است و مدوله شده (دامنه).
Saturation Spectroscopy​
تابندگی
Irradiance​
دیفیوژن گازیروشی است که سطح نیم هادی در معرض گازی که حاوی ناخالصی است قرار می گیرد که از این طریق مقداری از این ناخالصی وارد نیم هادی می‌شود.
Gaseous diffusion​
رونشست از طریق فاز مایع زمان حدودا از مرتبه [SUP]-6[/SUP]10 ثانیه است که در این مدت یونهای کاشته شده حدود μm 1.0 نفوذ می‌کند (با استفاده از لیزرهای پالسی).
(Liquid phase epitaxy (LPE​
رونشست از طریق فاز جامدبا استفاده از لیزرهای مداوم (جهت کاشت یون) نیاز به ذوب شدن سطح نمی‌باشد، با این وجود ساختمان سطح به شکل کریستالی در می‌آید، این فرآیند رونشستی از طریق فاز جامد نامیده می‌شود.
(Solid phose epitaxy (SPE​
جوشکاری میکرونیبا توجه به امکان متمرکز نمودن باریکه لیزر در ناحیه‌ای حدود چند میکرون ، و به دلیل آنکه می‌توان باریکه لیزر را هدایت و کنترل نمود، استفاده از لیزر در جوشکاری و لحیم کاری اتصالات دقیق فلزی مانند آنچه در مدارهای الکترونیکی یافت می‌شود، وجود دارد.
Micro wleding​
تمام نگاریتکنیکی است که از بعضی جهات شبیه عکسبرداری می‌باشد. در تمام نگاری امواج شیئی ثبت می‌شوند، نه تصویر شیئی. موج شیء طوری ثبت می‌شود که با نور دهی مجدد به فیلم مثبت شده ، جبهه موجی شیئی اصلی حتی در غیاب شیئی اصلی باز سازی می‌شود. تمام نگاری معمولا باز سازی جبهه موج نامیده می‌شود.
Holography​
تمام نگارتمام نگار از توزیع پیچیده‌ای از نواحی تاریک و شفاف مربوط به فریزهای تداخلی تاریک و روشن تشکیل شده است. تمام نگار به مانند یک توری پراش عمل می‌کند.
Hologram​
تمام نگاری بازتابیوقتی که امواج شیئی و مرجع از جوانب مختلف وارد ماده ثبت کننده می‌شوند، هر یک از جبهه‌های موج با عمود بر سطح ماده ثبت کننده زاویه ْ90 درجه می‌سازد، تمام نگار بازتابی (که معمولا به تمام نگار براگ- لیپ من) یا دنیسوگ خوانده می‌شود.
Reflection Hologram​
بازدهی تمام نگاربازدهی تمام نگار به نسبت توان نوری پراشیده شده مرتبه اول موج به توان نوری در پرتو باز سازی کننده که به تمام نگار تابیده می‌شود، تعریف می‌شود.
Hologram Efficiency​
تداخل سنجی تمام نگاریتداخل سنجی به روش تمام نگاری توسعه تکنیک تداخل سنجی است. تنها مزیت تداخل سنجی با استفاده از تمام نگاری این است که تمام نگار جبهه موج شیئی را برای باز سازی در زمانهای بعد ذخیره می‌سازد.
Holographic​
تمام نگارهای ساندویچیدر این نوع تمام نگاری جفتهایی ناشی از صفحات عکاسی بطور همزمان نور دهی می‌شوند. از مزایای این روش: الف-عدم اطمینان از جهت جابجایی از بین می‌رود. ب -اثرات حرکت اجسام بزرگ سخت یا کبیر شدن قطعات نوری را می‌توان با حرکت نسبی کوچک تصاویر تمام نگاری حین باز سازی جدا نمود.
Sandwich holograms​
تار ضریب شکست تدریجیتار با ضریب شکست تدریجی ، همانطور که از نام آن بر می‌آید، دارای ضریب شکست متغیر در عرض هسته می‌باشد.
Graded - index fiber​
پاشندگی ماده‌ایپاشندگی عبارت است از تغییرات ضریب شکست نسبت به طول موجهای مختلف.
Material dispersion​
اتلافهای تاراتلافها در تارها دو چشمه اصلی دارند: اتلافهای پراکندگی و اتلافهای جذب.
Fiber losses​
پراکندگی ریلیبیان ریلی بیان می‌کند پراکندگی نور با طول موجهای مختلف متناسب با عکس توان چهارم طول موج است.
Royleigh scattering​
دیود نوری بهمنیدر این دیود ، ساختمان اصلی p-n تحت بایاس خیلی زیاد در مرتبه حدود V 100 عمل می‌کند. آنگاه حاملهای عبور کننده از ناحیه تهی سازی با تحریک به روش برخورد قادر خواهند بود تا انرژی کافی از میدان بدست آورند تا حاملهای بیشتری را در پهنای گاف انرژی تحریک نمایند. بهره خیلی به مقدار ولتاژ بایاس حساس است. از این رو منبع تغذیه بسیار پایدار مورد نیاز است. بهره به تغییرات دما بسیار حساس است، لازم است که دمای طرح کنترل شده یا اثرات تغییرات دما با تغییر دادن بایاس جبران شود.
Avalanch - photodiod​
نور شناختی تجمعیهدف نور شناختی تجمعی این است که قادر باشیم تا به هر مقدار که بتوانیم سیگنال را به سیگنال اپتیکی تبدیل کنیم.
(Integrated optics (IO​
دو پایداری نوری دو پایداری نوری به معنی وجود دو حالت پایدار در یک سیستم نوری برای یک سری از شرایط ورودی ، می‌باشد.
Bistability​
دیسک نوریدر زمینه ذخیره اطلاعات رایانه‌ای ، ترکیب ظرفیت اطلاعات خیلی زیاد و دسترسی سریع به آنها توسط دیسکهای نوری یک جایگزین جذاب برای روشهای دیگر ذخیره حافظه رایانه‌ای است. ظرفیت اطلاعات زیاد ، طول عمر زیاد و زمان طولانی نگهداری ، کاربردهای ذخیره آرشیو را منحصر به خود کرده است. اصلی‌ترین مزیت این دیسکها نسبت به سیستمهای دیگر ، عدم تماس فیزیکی بین سیستم قرائت و ماده ذخیره اطلاعات است، از پاره شدن جلوگیری می‌نماید و خواص بی نظیر دیگر.
Optical disks​

منبع
 

infrequent

عضو جدید
کاربر ممتاز
واژگان هواشناسی

واژگان هواشناسی

تصویر
معادل فارسی
تعریف
واژه لاتین
سازمان جهانی هواشناسیسازمان هواشناسی جهانی (wmo) ، سازمانی است متشکل از 187 عضو و وابسته به سازمان ملل متحد که وظیفه تحقیق و بررسی تغییرات هوا و اقلیم زمین و علم هواشناسی و علوم وابسته به آن را عهده دار است. شعار امسال روز جهانی هواشناسی « هوا ، شرایط جوی ، آب و توسعه پایدار» می‌باشد؛ که به نقش مهم هوا و شرایط اقلیمی و ارتباط مستقیم آن با پیشرفت و توسعه انسان در عرصه‌های مختلف اقتصادی - اجتماعی و حفاظت زیست محیطی و تأثیر آن در کاهش یا جلوگیری از فقر در جوامع مختلف بخصوص کشورهای در حال توسعه می‌گردد. چشم انداز و برنامه شش ساله این سازمان (2011-2004) بررسی کارشناسی آب و هوای زمین ، اقلیم شناسی و توسعه همکاریهای بین المللی و کشورهای جهان در این خصوص ، شناخت و حفاظت از منابع آبی و حفاظت از محیط زیست و در نظر گرفتن مسائل و مشکلات آن می‌باشد که امنیت بیشتر انسانها و رشد اقتصادی جوامع را به همراه دارد.
WORLD METEOROLOGYCAL
ORGNAZIATION
فشار سنج جیوه‌ایاین فشار سنج اساساً از یک لوله خالی از هوا درست شده است که یک طرف آن مسدود و طرف دیگر آن که باز است در ظرف پر از جیوه فرو برده شده است. فشار هوای بیرون ، جیوه را از منبع به سمت داخل لوله می‌راند. جیوه تا حدی که وزن آن در داخل لوله ، دقیقاً معادل نیروی ناشی از فشار هوا گردد در لوله فشار سنج بالا می‌رود و سپس در حالت تبادل و سکون باقی می‌ماند. با تغییر فشار هوا ، سطح جیوه در داخل لوله نیز بالا و پایین خواهد رفت. در شرایط نرمال جیوه به اندازه 29.92 اینچ یا 760 میلیمتر در لوله بالا می‌آید که فشاری معادل 15/1013 میلی بار است. جیوه در داخل لوله فشارسنج به دلیل خاصیت کشش سطحی دارای یک سطح محدب است که هنگام تعیین فشار ، باید بالاترین سطح محدب قرائت شود.
Mercury Barometer
فشار سنج فلزی فشار سنج فلزی وسیله‌ای است مکانیکی که از یک محفظه قوطی شکل استوانه‌ای بدون هوا تشکیل شده است؛ با تغییر فشار هوا این محفظه منقبض یا منبسط می‌شود.
Aneroid
فشار نگار فشار نگار مشابه فشار سنج فلزی است، با این تفاوت که اثر تغییرات فشار در محفظه بدون هوا ، به یک قلم انتقال داده شده و قلم بر روی کاغذی که دور یک استوانه چرخان پیچیده شده است خط پیوسته‌ای را رسم می‌کند. محور عمودی این صفحه بر حسب واحد فشار و محور افقی آن بر حسب زمان مدرج شده است که معمولاً برای هر دو ساعت یک خط وجود دارد. فشار نگارهای دقیقی هم ساخته شده است که قادرند تغییرات فشار را تا یک دهم میلی بار اندازه گیری نمایند این دستگاهها میکروباروگراف نامیده شده‌اند.
Barograph
توده‌های هوایک توده هوا عبارت است از حجم عظیمی از هوا که خصوصیات فیزیکی آن به ویژه از نظر دما و رطوبت و آهنگ کاهش دما (Lapse rate) در سطح افقی برای صدها کیلومتر تقریبا همسان باشد.
Air mass
جبهه‌های گرم یک جبهه گرم ، جبهه‌ای است که در طول آن ، هوای گرم جانشین هوای سرد می‌شود. در صورتی که که جهت حرکت توده‌های هوا به طریقی باشد که هوای گرم به تدریج از روی سطح زمینی عبور کند که قبلاً در آنجا هوای سرد وجود داشته است، جبهه تشکیل شده ، جبهه گرم خواهد بود. بر روی نقشه‌های هواشناسی ، جبهه گرم معمولاً به صورت نیم دایره‌های سیاه رنگ و در سمتی که جبهه به آن طرف حرکت می‌کند رسم می‌شود. بر روی نقشه‌های چاپی ، جبهه گرم با خط پر رنگ و قرمز مشخص شود. حاصل شکل گیری جبهه گرم ایجاد پوشش نسبتاً ضخیم ابر بر روی سطح جبهه و در نزدیکی دنباله آن و بارندگی یکنواخت است.
warm fronts
سطح جبههسطحی که دو توده هوای مجاور را از هم جدا می‌کند سطح جبهه نامیده می‌شود.
Frontal Surface
جبهه‌های سرددر جبهه‌های سرد ، هوای سرد جانشین هوای گرم می‌شود. تیغه‌های سیاه رنگ بر روی خطی که جبهه را نشان می‌دهد علامت جبهه سرد هستند و همیشه بر روی جهتی قرار داده می‌شوند که جبهه در آن مسیر حرکت می‌کنند. بر روی نقشه‌های هواشناسی جبهه سرد با خط پررنگ آبی مشخص می‌شود. حاصل تشکیل جبهه سرد بوجود آمدن ابرهای کومولوس و کومولونیمبوس ، همراه با بارندگیهای رگباری است.
Cold fronts
جبهه‌های ساکن فرض کنید دو توده هوای گرم و سرد توسط یک جبهه از هم جدا شده‌اند. آیا این جبهه گرم است یا سرد؟ جواب این است که تشخیص جبهه ، به رفتار آن بستگی دارد. اگر جبهه در جهت هوای گرم جابجا شود، جبهه سرد است و اگر در جهت هوای سرد جابجا شود، جبهه گرم است. اما اگر توده‌های هوا در حرکت نباشند، جبهه به حالت سکون در می‌آید. پس در واقع جبهه ساکن ، جبهه‌ای است که در جهت افقی دارای حرکات بسیار کمی بوده و تقریباً اصطلاحی است که به مرز توده‌های هوای ساکن گفته می‌شود و بر روی نقشه‌های هواشناسی با ترکیبی از جبهه گرم و سرد نشان داده می‌شود.
Stationary fronts
جبهه‌های بند آمده جبهه بند آمده از ادغام جبهه‌های سرد و گرم تشکیل می‌شوند. اگر یک جبهه سرد از یک جبهه گرم پیشی گیرد، نتیجه کار یک جبهه بند آمده است. با نزدیک شدن به جبهه بند آمده ، سیستم ابر یا بارندگی حاصل از آن بسیار شبیه یک جبهه گرم است، زیرا تشکیل دنباله توده هوای گرم قبل از جبهه تغییری نکرده است. با گذر جبهه ، ابرها و بارندگی متعاقب آن از نوع جبهه سرد خواهد بود.
Occluded fronts
دمانگاراین دماسنجها اغلب برای آن نواحی بکار می‌رود که دسترسی به آنها در کوتاه مدت مشکل است و یا برای دقت بیشتر و کنترل درجه حرارت در ساعات مختلف ، از این دماسنج استفاده می‌کنند.
Thermograph
بادنما بادنما ابزاری است که سمت باد را مشخص می‌کند و با استفاده از رابطهای الکتریکی ، تغییرات را به دستگاه ثبت کننده منتقل می‌کند. در فرودگاهها برای مشخص نمودن سمت باد از کیسه باد (Wind Sock) استفاده می‌کنند.
Wind Vane
بادسنجبا استفاده از بادسنج ، سرعت باد را اندازه گیری و ثبت می‌کنند. عمده ترین نوع بادسنجها که در ایستگاههای هواشناسی از آن استفاده می‌شود بادسنج فنجانی است که شامل سه عدد فنجان نیم کره ای است که به صورت افقی توسط بازوهایی روی محور قائم نصب شده اند. با استفاده از یک مولد مغناطیسی با اتصالهای الکتریکی ، حرکت چرخشی فنجانها به یک ابزار حساس منتقل شده و با تبدیلهایی که صورت می‌گیرد سرعت باد اندازه گیری می‌شود.
Anemometer
باد نگار باد نگار دستگاهی است که سمت و سرعت باد را همزمان اندازه گیری و ثبت می‌کند. این دستگاه تلفیقی از بادسنج و بادنما می‌باشد.
Anemograph
تبخیر در مورد تبخیر از سطح آبها ، درجه حرارت ، شدت باد و درجه نمناکی بزرگترین نقش را بازی می‌کنند در واقع تبخیر تابعی از شرایط حرارتی است علاوه بر عوامل اساسی یاد شده فوق ، فشار بخار آب ، خصوصیات آب و عمق و درجه شوری آن نیز بر تبخیر اثر می‌گذارند.
Evaporation
گرمای نهان تبخیر برای تبخیر یک گرم آب در دمای صفر درجه سانتیگراد ششصد کالری گرما و در دمای صد درجه سانتیگراد پانصد و چهل کالری از گرما مورد نیاز است و چون دما عبارت است از «میانگین انرژی حرکت مولکولی یک جسم» زمانی که آب تبخیر می‌شود فقط ذراتی قادرند سطح آب را ترک کرده و به اتمسفر وارد شوند که دارای سرعت فوق میانگین انرژی یاد شده باشند. از این رو حرکت مولکولی کند شده و دمای سطح آب در حال تبخیر پایین می‌آید. انرژی گرمایی اضافی که با ذرات تبخیر محل می‌گردند به عنوان (گرمای نهان تبخیر) نامیده می‌شود. این گرما در زمان تراکم رطوبت ، از طریق توده آب متراکم و یا تشکیل ابرها به اتمسفر پس داده می‌شود. اهمیت جذب گرمای نهان در فرآیند مهمی چون گرم شدن اتمسفر و نقش آن در بیلان گرمای اتمسفر روشن است.
Latent-heat-of vaporization
ظرفیتبخار آب موجود در اتمسفر به عنوان رطوبت هوا نامیده می‌شود. حداکثر بخار آبی که هوا در دمای معینی می‌تواند دارا باشد به عنوان ظرفیت هوا نامیده می‌شود.
Capacity
اشباع اشباع عبارت است از حداکثر ظرفیت رطوبتی هوا در دمای معین. بطور کلی هوا زمانی به حالت اشباع می‌رسد که یا میزان بخار آب در آن به حداکثر ظرفیت خود برسد و یا از درجه حرارت آن تا نقطه شبنم کاسته شود.
Saturation
نقطه شبنم دمایی است که در آن هوا به حد اشباع می‌رسد و به عبارت دیگر ، در صورتی که در فشار ثابت تغییری در نسبت مخلوط ایجاد نگردد، ولی دمای هوا پایین آید. دمای ویژه جدیدی حاصل خواهد شد که بدان ، دمای نقطه شبنم گفته می‌شود.
Dewpoint
رطوبت مطلق وزن بخار آب موجود بر حسب گرم در هر واحد حجمی از هوا (بر حسب متر مکعب یا سانتیمتر مکعب) را نم مطلق می‌گویند و میزان آن از استوا به سمت قطبها و از سواحل به درون خشکیها و از مناطق پست به سمت نواحی مرتفع کاسته می‌شود.
Absolut humidity
رطوبت ویژه نسبت وزن بخار آب به وزن واحد هوایی را که شامل آن است نم مخصوص می‌گویند.
Specific humidity
رطوبت نسبیرطوبت نسبی عبارت است از نسبت میزان رطوبت مطلق موجود در هر حجمی از هوا با دمای معینی ، به حداکثر رطوبت مطلقی که همان حجم از هوا در همان دما می‌تواند داشته باشد. به عبارت دیگر نسبت جرم بخار آب موجود در هر حجمی از هوا به جرم بخار آب موجود در همان حجم هوا را در حالت اشباع «نم نسبی» می‌گویند. مثلاً اگر یک کیلوگرم از هوا در دما و فشار معینی قابلیت جذب حداکثر تا 30 گرم بخار آب را داشته باشد ولی فقط دارای 10گرم رطوبت باشد دمای نم نسبی معادل 50 درصد است.
Relative humidity
فشار بخار آب در هر دمایی بخار آب موجود در هوا دارای فشاری است که به عنوان فشار بخار آب نامیده می‌شود. میزان در ارتباط با عرض و فصل در حدود 0/2 میلی بار از سیبری شمالی در دی ماه تا 30 میلی بار در مناطق حاره در تیر ماه تغییر می‌کند. تراکم: تبدیل بخار آب به حالت جامد یا مایع در هوا را تراکم می‌گویند. شرط اصلی جهت تراکم رسیدن و گذر از نقطه اشباع است از طرف دیگر شرط لازم برای وقوع فرایند تراکم وجود هسته‌های تراکم در هواست این هسته‌ها عموماً باید جاذب رطوبت باشند و مهمترین ذرات جاذب رطوبت در اتمسفر ، نمک دریا ـ ذرات اوگانیک ‌ـ تری اکسید سولفور است.
Vapor pressure
تصعید زمانی که درجه حرارت هوا زیر نقطه انجماد باشد، بخار آب ممکن است مستقیماً به یخ تبدیل گردد، این فرآیند تصعید نامیده می‌شود.
Sublimation
شبنمشبنم رطوبتی است متراکم که به صورت قطراتی روی اشیاء و سطوح مختلف مشاهده می‌گردد. در شب‌های صاف و آرام ، زمین از طریق تشعشع خود ، به سرعت سرد می‌شود و در نتیجه درجه حرارت آن از هوای مجاور کمتر می‌شود، در نتیجه هوای اطراف که خنک شده ، در نتیجه تماس با زمین تا نقطه شبنم سرد می‌شود. لازم به یادآوری است که به احتمال قوی این امر در لایه بسیار نازکی از هوا و حدود چند سانتیمتر قبل از برخورد با زمین بوقوع می‌پیوندد. در نتیجه سرد شدن زیادی در زیر نقطه شبنم ، بخار آب مازاد در هوا متراکم می‌شود.
Dew
ژالهشرایط ژاله و شبنم عملاً با یک استثناء همسانند. شبنم زمانی که پدیده تراکم در روی اشیاء سرد فوق نقطه انجماد بوجود آید تشکیل می‌شود، در صورتی که ژاله زمانی که تراکم در زیر دماهای نقطه انجماد رخ می‌دهد تشکیل می‌شود. تحت چنان شرایطی ، رطوبت هوا ، مستقیماً از حالت بخار به حالت جامد ، بدون گذشتن ازحالت مایع تغییر شکل می‌دهد. به این ترتیب ژاله پدیده متبلوری است که به شکل فلس - سوزن - و پر مرغ در شبهای سرد ، در روی سطح زمین و اشیاء بوجود می‌آید.
Frost
مهتراکم حاصل از سرد شدن ذرات بخار آب در نزدیکی سطح زمین که به صورت ذرات معلق در فضای سطحی مشاهده می‌گردند مه نامیده می‌‌شود. به عبارت دیگر مکانیزم تشکیل مه شبیه مکانیزم تشکیل ابرها می‌باشد اساساً بیان جدایی مه از ابر نیز مشکل است، زیرا مه‌ها در حقیقت ابرهای استراتوس هستند که در سطح زمین و یا در طبقه‌ایی بسیار نزدیک به زمین تشکیل می‌گردند.
Fog
مه یخ زدهدر برخورد قطرات ریز یک توده هوای مه دار با اشیاء جامدی که دارای دمای زیر نقطه انجمادند، ته نشینی از کریستالهای یخ سفید و زبر تشکیل می‌شود که به آن مه یخ زده می‌گویند.
Rime
بارانباران حالتی از بارندگی به صورت مایع است، بارانهایی با شدت خفیف که مرکب از ذرات قطرات بسیار کوچکند به سختی به سطح زمین می‌رسند، بنابراین (باران ریز) (Drizzle) نامیده می‌شوند. در اغلب شرایط قطرات کوچک آب قبل از رسیدن به سطح زمین تماماً تبخیر می‌گردند این حالت را (Mist) می‌گویند.
Rain
برفزمانی که تراکم در هوای در حال صعود ، که درجه حرارت آن زیر نقطه انجماد است به وقوع پیوندد بلورهای یخ شش پری تشکیل می‌گردد که ممکن است بصورت اشکال منفرد یا چسبیده تشکیل دانه‌های برف یا انواع مختلف و متغیری را بدهند، در نتیجه پیوند بلورهای شش پر ، اشکال زیبای برف به انواع خیلی زیاد به ظهور می‌رسد.
Snow
اسلیت اگر قطرات در حال ریزش از ابرها با لایه هوایی که دارای دمای زیر نقطه انجماد است برخورد کند، اغلب به صورت باران یخ زده یا مخلوطی از آب و برف در می‌آید. این امر حکایت از وارونگی حرارت در لایه‌ای از هوا دارد هر چند که میزان آن اندک باشد. در انگلستان به مخلوطی از برف و باران و یا برف تا حدود ذوب شده (اسلیت) می‌گویند.
Sleet
گردبادگردباد زمانی ایجاد می شود که دو توده هوا با دما و رطوبت گوناگون با یکدیگر برخورد می کنند و لایه هوای گرم زیر لایه هوای سردتر جای می‌گیرد. هوای گرم معمولا به طرف بالا صعود می کند و ضمن صعود دمای خود را از دست میدهد و قطرات آب را می‌سازد که به صوت باران بر زمین فرو می‌ریزند. اما اگر باد جانبی پدید آید که هوای گرم در حال صعود را منحرف کند، هوای گرم با سرعتی حدود 450 کیلومتر بر ساعت شروع به چرخش حول محور خود می‌کند و بصورت پی در پی سرعت چرخش بیشتر و شعاع آن کمتر می‌شود.
tornado
تگرگتگرگ ، حاصل حرکات قائم شدید قطرات باران است که در طوفانهای رعد و برق مشاهده می‌گردد. در چنین حالاتی قطرات آب درون یک توده هوا در نتیجه حرکات قائم سریع به سطح زیر نقطه انجماد رسیده و به سرعت منجمد شده و با انباشتگی از برف و آب در سطوح مختلف رشد می‌کنند. این چنین حرکات قائم سریع ، بویژه در ابرهای از نوع کومولونیمبوس بوجود می‌آید که درای سرعت دوازده تا سی متر در ثانیه می‌باشند بعضاً تگرگ دارای اندازه‌ای در حدود پنج و نیم میلیمتر و شکلی شبیه به برف را داشته و متشکل از دانه‌های گرد و تیره است و گاهی نیز تگرگ بصورت دانه‌هایی با قطر پنج تا پنجاه میلیمتر و یا بصورت پارچه‌ایی از یخ فرو می‌ریزد.
Hail
گلیز وقتی باران بر روی اشیاء و یا زمینی که دارای دماهای زیر نقطه انجمادند، فرو بریزد به صورت پوشش و یا پهنه‌ای از یخ در می‌آید که به نام گلیز یا باران بسیار سرد نامیده می‌شود.
Glaze
هوا شرایط جوی موقت و معینی که برای مدتی کوتاه در یک مکان معین غالب می‌گردد هوا نامیده می‌شود.
Weather
آب و هوا به مجموعه‌ایی از میانگینهای شرایط جوی دراز مدت برای یک منطقه «آب و هوا» گفته می‌شود.
Climate
آلودگی هوا
Air Pollution
متئورا به مجموعه پدیده‌های اتمسفری نظیر ابر ‌ـ مه‌ ـ باران ‌ـ برف ‌ـ باد ‌ـ طوفان و رعد و برق نور قطبی متئورا گفته می‌شود (این کلمه در یونان باستان به آسمان اطلاق می‌شده است).
Meteora
هواشناسی در مقیاس جهانی ترکیبی از مطالعات فیزیکی اتمسفر و پدیده‌های آنهاست و به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: هواشناسی دینامیک: بوسیله قوانین مکانیک و ترمنودینامیک حالات اتمسفر مطالعه می‌شود. هواشناسی سینپوتیک: از طریق تجربی و تهیه نقشه‌های سینپوتیک که در ساعات معینی تهیه می‌شود. اوضاع هوا مورد بررسی قرار می‌گیرد و یکی از کارهای عمده آن پیش‌بینی هوای آینده است.
Meteorology



منبع
 

infrequent

عضو جدید
کاربر ممتاز
واژگان مکانیک سماوی

واژگان مکانیک سماوی


تصویر
معادل فارسی
تعریف
واژه لاتین
اعتدال بهارییکی از نقاط اعتدال ، به اعتدا بهاری موسوم بوده و میل خورشید بعد از عبور از آن از جنوبی به شمالی و یا از علامت منفی به مثبت تغییر می‌یابد. فصل بهار در لحظه عبور خورشید از نقطه اعتدال بهاری آغاز می‌گردد.
(Vernal Equinox (the first Poit of Aries
اعتدال پاییزی یکی از نقاط اعتدال ، به اعتدال پاییزی موسوم بوده و میل خورشید بعد از عبور از آن از شمالی به جنوبی و یا علامت آن از مثبت به منفی تغییر می‌کند. فصل پاییز در لحظه عبور خورشید از نقطه اعتدال پاییز شروع می‌شود. فاصله زمانی بین دو نقطه اعتدال ، در حدود شش ماه است.
Autumnal Equinox
نقاط انقلابنقاط انقلاب بر روی دایرة البروج ، در نقطه‌ای است که میل خورشید به هنگام عبور از آنها بیشترین اندازه شمالی و یا جنوبی (مثبت و یا منفی) را داراست.
Solstices
انقلاب تابستانی خورشید در این نقطه دارای بیشترین میل به طرف شمال (45/ ْ23+) است که این نقطه ، به نام انقلاب تابستانی معروف است. عبور خورشید از این نقطه ، سرآغاز فصل تابستان در نیمکره شمالی (فصل زمستان در نیمکره جنوبی) است.
Summer Solstice
انقلاب زمستانیخورشید در این نقطه دارای بیشترین میل بطرف جنوب (45/ ْ23-) است که این نقطه ، به نام انقلاب زمستانی معروف است، عبور خورشید از این نقطه ، سرآغاز فصل زمستان در نیمکره شمالی (فصل تابستان در نیمکره جنوبی) است.
Winter Solstice
دایره اعتدالدایره عظیمه‌ای که از نقاط اعتدال و قطبهای شمال و جنوب سماوی می‌گذرد دایره اعتدال نامیده می‌شود. دایره انقلاب دایره عظیمه‌ای است که سطح آن بر سطح دایره اعتدال عمود بوده و از قطبهای سماوی ، سمت الرأس و سمت القدم ناظر می‌گذرد.
Equinoctiol Colure
دایره انقلابدایره انقلاب دایره عظیمه‌ای است که سطح آن بر سطح دایره اعتدال عمود بوده و از قطبهای سماوی ، سمت الرأس و سمت القدم ناظر می‌گذرد.
Solstitical Colure
محور اقصرکره پهن شده از دوران یک بیضی حول محور اقصر آن بدست می‌آید.
minor Axis
بیضویتبیضویت نسبت تفاوت قطرهای اطول و اقصر و قطر اطول است که بصورت یک کسر نشان داده می‌شود. اندازه بیضویت زمین ، بصورت عملی تعیین شده و تقریبا در حدود 297/1 است.
Ellipticity
دستگاه مختصات زمینمعمولا برای مشخص کردن وضعیت یک نقطه بر روی یک سطح مسطح ، از دو مشخصه ، کلی به نام طول در امتداد محور (x) و دیگری به نام عرض در امتداد محور (y) ، عمود بر محور x ، استفاده می‌شود.
Terrestial Coordinate system
دستگاه طول و عرضبرای مشخص ساختن وضعیت یک نقطه بر روی کره زمین ، از دستگاه طول و عرض استفاده می‌شود. در این دستگاه از دو سطح اصلی ، به عنوان مبنا استفاده می‌شود. یکی از سطوح مبنا ، سطح دایره استوا است و دیگری سطح دایره عظیمه‌ای که از قطبهای جغرافیایی ، گرینویچ می‌گذرد (نصف النهار گرینویچ).
Latitude- Longitudw System
مدار رأس السرطانمدار 45/ ْ23 شمالی ، به نام مدار رأس السرطان و مدار 45/ ْ23 جنوبی ، به نام مدار رأس الجدی معروفند.
Topic of center
مدار رأس الجدی
Tropic of Capircom
دستگاههای مختصات نجومی
Astroromical Coordinate Systems
مختص عرضیمختص عرض یک جرم سماوی ، برابر فاصله زاویه‌ای آن از دایره اولیه بطرف شمال و یا جنوب آن است.
Latitudinal Coordinate
مداراتدوایر صغیره‌ای که به موازات دایره اولیه در نظر گرفته می‌شود به مدارات موسوم اند.
Parallels
مختص طولیمختص طولی یک رم سماوی توسط اندازه زاویه‌ای کمان از دایره اولیه بین دایره ثانویه دایره عظیمه‌ای که از جرم سماوی و قطبهای سماوی می‌گذرد، محصور است، مشخص می‌شود.
Longitudinal Coordinate
دستگاه افقدستگاه افقی ، تابع وضعیت مکانی ناظر بر روی کره زمین است.
Horizon System
دستگاه استوایی (معدلی) مستقلاین دستگاه تابع وضعیت مکانی ناظر نیست و دستگاه را می‌توان برای هر ناظری بر روی کره زمین بکار برد.
The independent Equatorial system
دستگاه استوایی (معدل) وابستهدر دستگاه استوایی وابسته ، یکی از دایره‌های عظیم مبنا مستقل از وضعیت مکانی ناظر بوده ، دایره عظیمه دیگر که عمود بر دایره عظیمه قبلی است، تابع وضعیت مکانی ناظر است.
The Dependent Equatial System
مدارات هم ارتفاعدر دستگاه افقی ، دوایر صغیره واقع بر روی کره سماوی ، که سطوح آنها با سطح افق ناظر موازی است، مدارات هم ارتفاع نامیده می‌شوند، چه ، اجرام سماوی واقع بر چنین مدارهای دارای ارتفاع برابرند.
(Almucantars (Parallels of Equal Altitudes
دستگاه میل و بعددستگاه استوایی مستقل ، بنام دستگاه میل و بعد نیز نامیده می‌شود. این دستگاه مختصات ، در کاتولوگ ستارگان و جداول و تقریبهای نجومی بکار می‌رود، چه ، مختصات کروی که در این دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد، مستقل از وضعیت مکانی ناظر است. این دستگاه ، در حقیقت امتداد هندسی دستگاه طول و عرض جغرافیایی است.
Dec lination and Right Ascension
عرض سماویدستگاه عرض و طول سماوی ، به نام دستگاه دایرة البروج موسوم است. مطالعات نظری حرکت سیاره‌ای در دستگاه مختصات نجومی عرض و طول ، صورت می گیرد. در این دستگاه مختصات ، صفحه اولیه مبنا ، سطح دایرة البروج است. مختص عرض در آتن ، عرض سماوی نامیده می شود صفحه ثانویه مبنا ، دایره عظیمه ای است که از نقطه اعتدال بهاری گذشته، بر صفحه دایرة البروج عمود است و مختص طول در این دستگاه ، طول سماوی ، نام دارد بدین ترتیب مبدا طول سماوی ، نقطه اعتدال بهاری است.
Celestial latitude
قطبهای دایرة البروجدو قطب ، دستگاه ، دایرة البروج (دستگاه عرض و طول سماوی) ، به نام قطبهای دایرة البروج موسوم اند.
Poles of Ecliptic
دستگاه کهکشانیدستگاه مختصات نجومی کهکشانی ، برای مطالعه حرکات ستاره‌ای در منظومه کهکشانی ، بکار گرفته می‌شود. مختصات کهکشانی ، با اسامی طول کهکشانی و عرض کهکشانی شناخته می‌شود که نسبت به سطوح مبنای مربوط به دستگاه کهکشانی ، مورد سنجش قرار می‌گیرد.
The Galactic System
حرکت روزانهسمت و ارتفاع یک ستاره ، ثابت نیست و بعلت حرکت وضعی زمین و یا حرکت روزانه ، در حال تغییر است در صورتی که بعد و میل یک ، ستاره ثابت است، چع ، نقطه مبنا ، یعنی نقطه اعتدال بهای خود به همراه اجرام سماوی ، دارای حرکت روزانه است. به عبارت دیگر این نقطه ، به همراه هر جرم سماوی ، ظاهرا در طی یک دور حرکت وصفی زمین در 24 ساعت ، یکبار به دور زمین می‌گردد.
diurnal Motion
تئودولیتوسیله‌ای که بتوان با آن بعد و میل یک جرم سماوی را اندازه گیری کرد، وجود ندارد. در صورتی که سمت و ارتفاع یک ستاره را می‌توان مستقیما توسط تئودولیت اندازه گرفت. با دانستن سمت و زاویه ساعتی یک ستاره ، بعد و میل آن با حل مثلث نجومی محاسبه می‌شود، البته می‌بایست زمانی که تاره و یک وضعیت خاص قرار می‌گیرد، زاویه ساعتی آن نیز تعیین گردد.
Theodolite
مثلث نجومیچنانکه نقاط سمت الرأس ، قطب سماوی و یک جرم سماوی توسط کمانهای دایره‌های عظیمه بر روی کره سماوی به همدیگر متصل شوند، مثلث کروی حاصل ، مثلث نجومی نامیده می‌شود بنابراین سه رأس مثلث نجومی عبارت است از سمت الرأس ناظر ، جرم سماوی و قطب سماوی.
Astronomical Treangle
زاویه اختلاف منظرزاویه اختلاف منظر ستاره از نقاط سمت الرأس و قطب سماوی.
Parallactic Angle
گذر زبرینیک ستاره در حرکت ظاهری خود به دور قطب ، دو بار دایره نصف النهار ناظری را قطع می‌کند که یکی از این دو گذر به نام گذر زیرین و دیگری گذر زیرین است. یک ستاره زمانی در گذر زبرین است که ارتفاع آن حداکثر باشد و وقتی در گذر زیرین است که ارتفاع آن حداقل است.
Upper Culmiation
گذر زیرین
Lower Culmination
فاصله زاویه‌ای ستارگانفاصله زاویه‌ای ستاره‌ای نسبت به ستاره دیگر ، توسط اندازه کمانی ، از دایره عظیمه‌ای که ناظر در مرکز آن قرار گرفته و بر روی کره سماوی از هر دو ستاره گذر می‌کند، اندازه گیری می‌شود.
Angular Distance of Stars
فاصله زاویه‌ای ماهفاصله زاویه‌ای ماه از خورشید ، فاصله زاویه‌ای برای ماه نامیده می‌شود.
Moon's Elongation
مقارنهوقتی که خط واصل از زمین به خورشید و از زمین به یک سیاره ، دقیقا یک راستا و جهت باشند گفته می شود که سیاره در حالت مقارنه است. در چنین حالتی ، سیاره و خورشید هر دو بر روی کره سماوی بر هم منطبق می شوند، و لذا طول و عرض آنها برابر است
Conjunction
مقارنه سفلیدر مورد سیاره های زهره و عطارد ، مقارنه ، دو نوع است. یکی مقارنه سفلی و آن زمانی است که سیاره بین خورشید و زمین قرار گرفته ، و دیگری مقارنه علیا و ان وقتی است که خورشید بین زمین و سیاره واقع است
Inferior Conjuction
مقارنه علیا
Superior Conjunction
مقابلهوقتی که خط واصل از زمین به خورشید و از زمین به ماه یا یک سیاره ، دقیقا در یک راستا اما در دو جهت مختلف قرار داشته باشند، گفته می‌شود که ماه و یا سیاره در حالت مقابله‌اند در چنین حالتی طول خورشید و سیاره بر روی کره سماوی 180 درجه مختلف خواهند داشت.
Oppasition
واحد نجومیمتوسط فاصله زمین و خورشید 93 میلیون مایل و یا 150 میلیون کیلومتر است. میزان دقیق این فاصله 92955700 مایل است. این فاصله ، یک واحد نجومی نامیده می‌شود.
Astronnmical
حرکات ظاهری خورشیدخورشید دارای دو حرکت ظاهری است. یکی نسبت به زمین از مشرق به مغرب که به علت حرکت دورانی زمین به دور محورش ، از مغرب به مشرق ، ظاهر می‌شود و می‌دانیم که حرکت دورانی زمین موجب پیدایش شب و روز است. حرکت ظاهری دیگر خورشید نسبت به ستارگان ثابت بر روی کره سماوی است.
Apparent Motions of the Sun
دایره اکلیپتیکچنانکه وضعیت خورشید نسبت به ستارگان دیگر دقیقا بر روی کره سماوی بطور مداوم رصد شود، دیده خواهد شد که محلهای بدست آمده ، برای خورشید بر روی کره سماوی ، بر روی دایره عظیمه‌ای قرار خواهد گرفت که سطح آن با سطح دایره استوای سماوی ، زاویه‌ای تقریبا برابر 45/23 درجه خواهد ساخت. این دایره عظیمه به عنوان دایره اکلیپتیک و یا دایرة البروج تعریف شده است.
Ecliptic
حرکت مداری زمین به دور خورشیدزمین دارای دو حرکت واقعی است؛ یکی حرکت وضعی و یا حرکت دورانی آن حول محورش ، که موجب حرکت ظاهری روزانه خورشید است، و دیگری حرکت انتقالی و یا مداری سالیانه به دور خورشید که موجب پیدایش حرکت ظاهری سالانه خورشید در امتداد دایرة البروج می‌باشد.
The Earth's Orbital Motion Round the Sun
نقطه حضیضدر حوالی دوازدهم دی ماه (دوم ژانویه) زمین به نقطه‌ای می‌رسد که دارای نزدیکترین فاصله از خورشید است، در این حالت گفته می‌شود که زمین در نقطه حصیض است.
Perihelion
نقطه اوجدر حوالی یازدهم تیرماه (دوم ژوئیه) زمین به نقطه‌ای می‌رسد که دارای دورترین فاصله از خورشید است که نقطه اوج نام دارد.
Aphelion
نقطه حصیض خورشیدیوقتی که زمین نسبت به خورشید در نقطه حصیض است، در آن صورت خورشید نسبت به زمین ، در نقطه حصیض خورشیدی است.
Perigee
اوج خورشیدیوقتی زمین نسبت به خورشید در نقطه اوج است، خورشید نسبت به زمین در اوج خورشید است.
Apogee
خط حد دوری و نزدیکیخط واصل بین دو نقطه حصیض و اوج ، به نام خط حد دوری و نزدیکی مرسوم است.
Apse Line
فصولدر طول مدتی که زمین در مسیر بیضی شکل ، به دور خورشید می‌گردد، امتداد محور آن به موازات خود باقی مانده و زاویه آن با سطح مدار در حدود 55/ ْ 66 است، مایل بودن محور چرخشی زمین نسبت به سطح مداری آن ، موجب بوجود آمدن فصول است.
The Seasons
خط اعتدالینخط اعتدالین ، فصل مشترک دایرة البروج و دایره استوای سماوی است. بر خط انقلاب تابستانی و زمستانی عمود است
Line of Equinoxes
نصف النهار خورشیددر روز اول بهار ارتفاع نصف النهاری خورشید در هر محلی برابر متمم عرض جغرافیایی (φ- ْ 90 ) آن محل خواهد بود.
Meridian Altitude of the Sun
خورشید میانگینمیل خورشید یک کمیت متغیر است. در جدول نجومی ، مقادیر روزانه میل خورشید حقیقی (ظاهری ، آنچنان که بنظر می‌رسد) و خورشید میانگین بر حسب زمان شمسی ظاهری و زمان شمسی متوسط ، به وقت نیمه شبی گرینویچ به همراه تغییرات ساعتی آن در نیمه شب گرینویچ ، داده شده است.
Mean sun
حرکت تقدیمی (پرینسون)حرکت آرام ناط اعتدالین بطرف مغرب بر روی دایرة البروج ، در نجوم ، به نام پدیده حرکت تقدیمی شناخته شده است. این حرکت ، اساسا بر اثر جذب گرانشی ماه و خورشید بر روی برآمدگی استوایی زمین در حال چرخش ، بوجود آمده است. بدین سبب محور چرخش زمین از یک امتداد ثابت در فضا خارج شده ، مانند محور یک قرقره چرخان ، مسیری تقریبا دایره ای را به دور قطبهای دایرة البروج طی می‌کند.
Precession
حرکت قهقرایی مدار ماهمحور عمود بر مدار ماه یک مخروطی را در حدود کمی کمتر از 19 سال به دور محود عمود بر دایرة البروج می‌پیماید. این اثر به نام حرکت قهقرایی مدار ماه نامیده می‌شود. این اثر به همراه دو پدیده مذکور در فوق موجب رقص محوری ، محور زمین در مسیر حرکت تقدیمی آن می‌شود.
Rgression of the Moon 's Orbit
رقص محوری
Nutation
منحنی تناوبیمحور زمین بجای طی یک دایره کامل به دور قطبهای دایرة البروج ، یک منحنی تناوبی را می‌پیماید.
Periodic Curve
ثابت حرکت تقدیمیدوره حرکت تقویمی مخروطی شکل در حدود 25800 سال طول می کشد، لذا تغییر محل نقطه اعتدال بهاری در یکسال 22/ "50 خواهد شد، این عدد ، ثابت حرکت تقدیمی است.
Constant of Precession
ثابت رقص محوریذقص محوری نیز در مدت تناوب 19 ساله ، موجب تغییرات کمی در مختصات ستارگان می‌شود. این تغییرات کم بوده و بیشترین میزان آن ْ9 (ثابت رقص محوری) است.
Constant of Nutation
حرکت تقدیمی سیاره‌اینوع دیگری از حرکت تقدیمی است که در اثر جذب رانشی ناشی از سیاره‌های مهم ایجاد می گردد. در این نوع پدیده ، زمین از مسیر حرکت انتقالی خود ، به سمت مسیر حرکت سیاره‌های مربوط ، به دور خورشید ، کشیده می‌شود. در نتیجه ، دایرة البروج در امتداد دایره استوای سماوی ، انتقال پیدا می کند که موجب تغییر منکان نقاط اعتدالین بطرف مشرق می‌گردد.
Planetary Precession
حرکت تقدیمی عمومیحرکت تقدیمی ناشی از اثر ماه و خورشید و حرکت تقدیمی سیاره‌ای ، به عنوان تغییرات دراز مدت شناخته شده‌اند. مجموعه دو حرکت تقدیمی ، به نام حرکت تقدیمی عمومی معروف است.
General Precession
روز خورشیدیاساسی‌ترین واحدهای مورد استفاده در تقویم ، روز ، ماه و سال است که به ترتیب از حرکات زمین ، ماه و خورشید بدست آمده‌اند. نکته پیچیده تقویمهای مختلف ، در عدم یکسانی دوره‌های نجومی مبنای آنهاست، نوری که از خورشید و ماه می‌آید بر مبنای دوره‌های روز خورشیدی و ماه هلالی است، در حالی که فصول ، بر مبنای سال برجی است.
Salar Day
روز شمسی حقیقی (ظاهری)زمان بین دو عبور پیاپی مرکز قرص خورشید از نصف النهار زمین یک محل ، روز شمسی حقیقی (ظاهی) نامیده می‌شود. اصطلاح ظاهری بدان سبب است که گردش خورشید در طول روز در آسمان ، یک گردش ظاهری است و در حقیقت این زمین است که به دور خود می‌چرخد.
Apparent (Real) Solar Day
روز شمسی متوسطزمان بین دو عبور پیاپی خورشید متوسط از نصف النهار زمین یک محل ، روز شمسی متوسط نامیده می‌شود. طول زمانی یک روز شمسی متوسط با ساعتهای معمولی دقیقا 24 ساعت است.
Mean Salar Day
روز نجومیزمان بین دو عبور پیاپی نقطه اعتدال بهاری از نصف النهار را روز نجومی می‌نامند.
Sidereal Day
طول مدت بین الطوعینبین الطلوعین که در بامداد فلق و در شامگاه شفق نامیده می‌شود، اصطلاحا به هوای گرگ و میش و یا با روشنی کم اطلاق می‌شود که شب را از روز و یا روز را از شب متمایز می‌کند.
The Duration of Twilight
ماه عرفیماه به هر یک از 12 قسمت سال اطلاق می‌شود. تعریف از این قسمتها به ماه عرفی یا ماه تقویمی موسوم اند.
Civil Morth
ماه قمرییک ماه قمری ، مدت زمانی است که در آن ، دوره اهله ماه طی می‌شود. این دوره که بر اساس یک دوره کامل اهله قرائت به نام ماه هلالی نیز معروف است. طول مدت یک ماه قمری ، بطور متوسط 5/29 روز است.
(Lunar Month (Lun ation
ماه برجیماه برجی ، 32158/27 روز و متوسط زمانی است که طول ماه در آن 360 درجه اضافه شود.
Tropical Month
ماه نجومیماه نجومی ، 32166/27 روز و متوسط زمانی است که از دو عبور پیاپی ماه نسبت به یک امتداد ثابت در فضا به دست می‌آید.
Sidereal Month
ماه آنومالیستیکماه آنومالیستیک ، 55455/27 روز و متوسط زمانی است که از دو عبور پیاپی ماه از نزدیکترین فاصله به زمین بدست می‌آید ریشه این اسم ، لغت آنومالی است که در نجوم به معنای فاصله زاویه‌ای یک سیاره از نقطه حضیض آن است که از خورشید دیده می‌شود.
Anomalistic Month
آنومالیلغت آنومالی در نجوم به معنای فاصله زاویه‌ای یک سیاره از نقطه حصیض آن است که از خورشید دیده می‌شود.
Anomaly
سال برجیسال برجی که به سال شمسی ، سال فصلی ، و سال اعتدالی نیز موسوم است، سالی است که تقویم گرگوری برمبنای آن استوار است و آن عبارت از فاصله بین دو عبور پیاپی خورشید بر روی دایرة البروج از نقطه اعتدال بهاری است و تقریبا 24220/365 روز و یا 365 روز و 5 ساعت و 48 دقیقه و 08/46 ثانیه ، بطول می انجامد.
Tropical Year
سال نجومیسال نجومی متوسط یک دور کامل زمین به دور خورشید نسبت به ستارگان ثابت است. طول مدت آن 25636/365 روز شمسی متوسط است متفاوت آن با سال شمسی 01416/0 روز و یا 20 دقیقه و 424/23 ثانیه است.
Sidereal Year
ماه مذهبیماه مذهبی زمانی آغاز می شود که هلال ماه نو پدیدار می‌گردد. این رویداد تقریبا دو روز از حدوث ماه نو (ملحق) با توجه به تقویم ثابت اتفاق می‌افتد.
Religious Month
ماه نو (معلق)به علت حرکت مداری ماه به دور زمین ، ماه نسبت به ستارگان آسمان سریعتر از خورشید بسوی مشرق در حال حرکت است. وقتی که ماه ، درست بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد، فقط قسمت بیرونی و دورتر آن نسبت به زمین ، توسط نور خورشید روشن می‌شود و قسمت تاریک آن ، به طرف زمین است، ماه قابل رؤیت نمی‌باشد این فاز ماه ، به نام ماه نو (معلق) ، نامیده می‌شود.
New Moon
هلال ماه نوچند شب بعد از ماه نو ، لبه نیمه روشن ماه ، مانند هلال باریکی ، پس از غروب آفتاب و مدتی کوتاه ، به چشم می‌خورد. در این مرحله ، قسمت بر آمده هلال بجانب مغرب قرار می‌گیرد که به هلال ماه نو موسوم است، اگر چه اصطلاحا به این مرحله هم ماه نو گفته می‌شود.
The Crescent after New (waxing Crescent)
تربیع اولدر حدود یک هفته بعد از ماه نو ، ماه در یک چهارم مسیر خود به دور زمین ، نصف قرص آن روشن می‌گرد�
تعداد بازدید ها: 6923







منبع
 

Similar threads

بالا