mahpishuny
عضو جدید
پاتولوژي گياهي: (Plant Pathology )
پاتولوژي گياهي به علم مطالعهي بيماريهاي گياهي گفته ميشود، اين علم عوامل بيماريزا، چگونگي ايجاد بيماري، چگونگي فعل و انفعلات، ارتباط ميان گياه ميزبان و عوامل توليدكنندهي بيماري آن و درنهايت روشهاي مبارزه با آنها را مورد بررسي قرارميدهد.
2-بيماريشناسي گياهي: (phytopathology )
علم مطالعهي بيماريهاي گياهان، شناسايي، مطالعه و مبارزه با عوامل زيانآور به گياه و فرآوردههاي گياهي و آثار ناشي از اين عوامل.
3-بيماري گياهي: (Plant Disease)
4-بيماري فيزيولوژيكي: (physiological disease) هرگونه اختلال در فيزيولوژي گياه كه عامل آن موجود زنده نباشد مانند اختلال ناشي از كمبود مواد غذايي، سرمازدگي و آلودگي هوا. بديهي است همه بيماريها جنبه فيزيولوژيكي دارند ولي اصطلاح دربيماري فيزيولوژيكي اغلب به معنايي است كه دربالا آورده شده
5-بيمارگر: (Pathogen)
پاتوژنها به دو گروه زنده Animate و غيرزنده Inanimate تقسيمبندي ميشوند كه عامل توليد بيماري هستند.
6- پارازيتيسم: (Parasitism)
رابطهي ميان انگل و ميزبان كه دراكثر مواقع به ضرر ميزبان تمام ميشود.
7-پارازيت: (Parasit)
يا انگل به موجودي گفته ميشود كه حداقل يك قسمت از چرخهي زندگي خود را داخل يا روي موجود زندهي ديگر كه به آن ميزبان يا host گفته ميشود به سرميبرد و تمام يا قسمتي از موادغذايي موردنياز خود را از آن موجود كسب كند.
8-انگلهاي اجباري: (Obligate Parasite)
يعني برخي از پاتوژنها مانند ويروسها، نماتدها و عدهاي از قارچها براي تغذيه و تكميل چرخهي زندگي خود، وابستگي كامل به سلول زندهي ميزبان دارند و درمحيط غذايي غيرزنده قادر به رشد نميباشند.
9-ساپروفيت اجباري: (Obligate Saprophyte)
قادر به تغذيه از سلول زنده نميباشند بلكه موادآلي موردنياز خود را از منابع غيرزنده يا بقاياي پوسيده تامين ميكنند مانند باكتريها، مايكوپلاسماها و بسياري از قارچها كه قادرند هم از سلول گياهي و هم درمحيط غيرزنده رشد كنند.
10- دورهي بيماري:
فواصلي كه درتوسعهي يك بيماري رخ ميدهند را دوره يا چرخهي بيماري مينامند كه شامل مراحل زيراست:
الف/ تلقيح: (Inoculation)
عبارت از تماس عامل بيماريزا با گياه است. عامل بيماريزا را مايهي تلقيح ميگويند.
ب/ رخنه: (Penetration)
رخنه عبارت از ورود عامل بيماريزا مستقيم يا از منافذ طبيعي و زخمها به داخل ميزبان صورت ميگيرد. قارچها، نماتدها و گياهان گلدار انگل ميتوانند به داخل گياه نفوذ كنند. محل تماس قارچ با سطح گياه كمي متورم شده و آپرسوريوم (Appresorium) تشكيل ميشود ازمحل آپرسوريوم يك هيف ظريفي به نام ميخ رخنه خارج شده و به كمك آن وارد گياه ميشود. گياهان انگل گلدار نيز آپرسوريوم و ميخ رخنه توليد ميكنند. تمام باكتريها و بسياري از قارچها توسط روزنههاي هوايي، آبي، عدسكها و زخم وارد گياه ميشوند ويروسها و بعضي از باكتريها و پاتوژنهاي ديگر ميتوانند توسط نيش حشرات به داخل بافت ميزبان رخنه كنند.
ج/ عفونت: (Infection)
عفونت مرحلهاي است كه پاتوژن درداخل ميزبان با سلولهاي حساس ارتباط برقراركرده، غذاي خود را ازآنها جذب ميكند. گياه دراين مرحله مكانيسم دفاعي مختلفي ازخود آشكار ميسازد.
د/دورهي نهفتگي بيماري: (Latent Period)
مدت زمان بين تلقيح تاظهور علايم بيماري را دورهي نهفتگي يا كمون ميگويند.
ن/ تهاجم: (Invasion)
دراين مرحله عوامل بيماريزا بهصورتهاي گوناگون و به درجات متفاوت در بافت ميزبان خود پخش ميشوند.
و/ توليدمثل: (Reproduction)
نحوهي توليدمثل درانگل متفاوت است. باكتريها بهصورت تقسيم دوتايي سلول و بهندرت ازطريق جنسي تكثير ميشوند. قارچها ازطريق توليد اسپورهاي جنسي و غيرجنسي و ميكوپلاسماها، پروتزوآها با تقسيم ساده تكثير ميشوند ويروسها و ويروئيدها ازطريق همانندسازي (replication) با استفاده از تقسيم سلول، نماتدها با تخمگذاري و گياهان گلدار انگل با توليد بذر توليدمثل ميكنند.
هـ/ انتشار پاتوژن: (Transmission)
انتشار انگلها مانند زئوسپورهاي قارچ، باكتري، نماتد ميتوانند مسافت كوتاهي را طي كنند اما دراكثر مواقع انگلها به صورت غيرفعال توسط باد، باران، حشرات، آب آبياري، بذر، غده و نشاءهاي آلوده، جانوران و ادوات كشاورزي و باغباني انتشار پيدا ميكنند.
ي/ زمستان گذراني: (Over wintering)
انگلهاي گياهان چندساله زمستان را در گياهان ميگذرانند. قارچهايي كه انگل گياهان يكساله هستند ممكن است زمستان را به شكل اسپور، ميسليوم درحالت خواب، اسكلرت (سختينه) درروي بقاياي گياهي و يا دربذر و غده سپري كنند، باكتريها نيز درداخل بذر، غده، گياهان آلوده و خاك زمستان را ميگذرانند. نماتدها در بيشتر مواقع بهصورت تخم درخاك و يا بهندرت بهشكل لارو در بذر زمستان گذراني ميكنند. ويروسها در حشرات ناقل، گياهان ميزبان، بذر و غده زمستان را ميگذرانند...
- بيرنگي: (etiolation)
ازبين رفتن رنگ سبز گياه به علت رشد درتاريكي يا دراثر مواد توليد شده در ميكروارگانيزمها
12- سبزردي يا كلروز: (chlorosis)
به از بين رفتن جزئي يا كلي رنگ سبز اندامهاي گياهي دراثر كمبود موادغذايي يا حملهي پاتوژنها با وجود نور كافي گفته ميشود. كلروز با برطرف شدن عامل آن محو شده و گياه رنگ طبيعي خود را به دست ميآورد.
13- ملانوز: (melanose)
به قهوهاي يا سياه شدن غده و اندامهاي گوشتي ميگويند، اين بيماري دراثر كمبود اكسيژن پديد ميآيد.
14-موزائيك: (mosaic)
ايجاد لكههاي زرد در پيكرهي سبز پهنك را موزائيك مينامند كه از بيماريهاي ويروسي است.
پاتولوژي گياهي به علم مطالعهي بيماريهاي گياهي گفته ميشود، اين علم عوامل بيماريزا، چگونگي ايجاد بيماري، چگونگي فعل و انفعلات، ارتباط ميان گياه ميزبان و عوامل توليدكنندهي بيماري آن و درنهايت روشهاي مبارزه با آنها را مورد بررسي قرارميدهد.
2-بيماريشناسي گياهي: (phytopathology )
علم مطالعهي بيماريهاي گياهان، شناسايي، مطالعه و مبارزه با عوامل زيانآور به گياه و فرآوردههاي گياهي و آثار ناشي از اين عوامل.
3-بيماري گياهي: (Plant Disease)
4-بيماري فيزيولوژيكي: (physiological disease) هرگونه اختلال در فيزيولوژي گياه كه عامل آن موجود زنده نباشد مانند اختلال ناشي از كمبود مواد غذايي، سرمازدگي و آلودگي هوا. بديهي است همه بيماريها جنبه فيزيولوژيكي دارند ولي اصطلاح دربيماري فيزيولوژيكي اغلب به معنايي است كه دربالا آورده شده
5-بيمارگر: (Pathogen)
پاتوژنها به دو گروه زنده Animate و غيرزنده Inanimate تقسيمبندي ميشوند كه عامل توليد بيماري هستند.
6- پارازيتيسم: (Parasitism)
رابطهي ميان انگل و ميزبان كه دراكثر مواقع به ضرر ميزبان تمام ميشود.
7-پارازيت: (Parasit)
يا انگل به موجودي گفته ميشود كه حداقل يك قسمت از چرخهي زندگي خود را داخل يا روي موجود زندهي ديگر كه به آن ميزبان يا host گفته ميشود به سرميبرد و تمام يا قسمتي از موادغذايي موردنياز خود را از آن موجود كسب كند.
8-انگلهاي اجباري: (Obligate Parasite)
يعني برخي از پاتوژنها مانند ويروسها، نماتدها و عدهاي از قارچها براي تغذيه و تكميل چرخهي زندگي خود، وابستگي كامل به سلول زندهي ميزبان دارند و درمحيط غذايي غيرزنده قادر به رشد نميباشند.
9-ساپروفيت اجباري: (Obligate Saprophyte)
قادر به تغذيه از سلول زنده نميباشند بلكه موادآلي موردنياز خود را از منابع غيرزنده يا بقاياي پوسيده تامين ميكنند مانند باكتريها، مايكوپلاسماها و بسياري از قارچها كه قادرند هم از سلول گياهي و هم درمحيط غيرزنده رشد كنند.
10- دورهي بيماري:
فواصلي كه درتوسعهي يك بيماري رخ ميدهند را دوره يا چرخهي بيماري مينامند كه شامل مراحل زيراست:
الف/ تلقيح: (Inoculation)
عبارت از تماس عامل بيماريزا با گياه است. عامل بيماريزا را مايهي تلقيح ميگويند.
ب/ رخنه: (Penetration)
رخنه عبارت از ورود عامل بيماريزا مستقيم يا از منافذ طبيعي و زخمها به داخل ميزبان صورت ميگيرد. قارچها، نماتدها و گياهان گلدار انگل ميتوانند به داخل گياه نفوذ كنند. محل تماس قارچ با سطح گياه كمي متورم شده و آپرسوريوم (Appresorium) تشكيل ميشود ازمحل آپرسوريوم يك هيف ظريفي به نام ميخ رخنه خارج شده و به كمك آن وارد گياه ميشود. گياهان انگل گلدار نيز آپرسوريوم و ميخ رخنه توليد ميكنند. تمام باكتريها و بسياري از قارچها توسط روزنههاي هوايي، آبي، عدسكها و زخم وارد گياه ميشوند ويروسها و بعضي از باكتريها و پاتوژنهاي ديگر ميتوانند توسط نيش حشرات به داخل بافت ميزبان رخنه كنند.
ج/ عفونت: (Infection)
عفونت مرحلهاي است كه پاتوژن درداخل ميزبان با سلولهاي حساس ارتباط برقراركرده، غذاي خود را ازآنها جذب ميكند. گياه دراين مرحله مكانيسم دفاعي مختلفي ازخود آشكار ميسازد.
د/دورهي نهفتگي بيماري: (Latent Period)
مدت زمان بين تلقيح تاظهور علايم بيماري را دورهي نهفتگي يا كمون ميگويند.
ن/ تهاجم: (Invasion)
دراين مرحله عوامل بيماريزا بهصورتهاي گوناگون و به درجات متفاوت در بافت ميزبان خود پخش ميشوند.
و/ توليدمثل: (Reproduction)
نحوهي توليدمثل درانگل متفاوت است. باكتريها بهصورت تقسيم دوتايي سلول و بهندرت ازطريق جنسي تكثير ميشوند. قارچها ازطريق توليد اسپورهاي جنسي و غيرجنسي و ميكوپلاسماها، پروتزوآها با تقسيم ساده تكثير ميشوند ويروسها و ويروئيدها ازطريق همانندسازي (replication) با استفاده از تقسيم سلول، نماتدها با تخمگذاري و گياهان گلدار انگل با توليد بذر توليدمثل ميكنند.
هـ/ انتشار پاتوژن: (Transmission)
انتشار انگلها مانند زئوسپورهاي قارچ، باكتري، نماتد ميتوانند مسافت كوتاهي را طي كنند اما دراكثر مواقع انگلها به صورت غيرفعال توسط باد، باران، حشرات، آب آبياري، بذر، غده و نشاءهاي آلوده، جانوران و ادوات كشاورزي و باغباني انتشار پيدا ميكنند.
ي/ زمستان گذراني: (Over wintering)
انگلهاي گياهان چندساله زمستان را در گياهان ميگذرانند. قارچهايي كه انگل گياهان يكساله هستند ممكن است زمستان را به شكل اسپور، ميسليوم درحالت خواب، اسكلرت (سختينه) درروي بقاياي گياهي و يا دربذر و غده سپري كنند، باكتريها نيز درداخل بذر، غده، گياهان آلوده و خاك زمستان را ميگذرانند. نماتدها در بيشتر مواقع بهصورت تخم درخاك و يا بهندرت بهشكل لارو در بذر زمستان گذراني ميكنند. ويروسها در حشرات ناقل، گياهان ميزبان، بذر و غده زمستان را ميگذرانند...
- بيرنگي: (etiolation)
ازبين رفتن رنگ سبز گياه به علت رشد درتاريكي يا دراثر مواد توليد شده در ميكروارگانيزمها
12- سبزردي يا كلروز: (chlorosis)
به از بين رفتن جزئي يا كلي رنگ سبز اندامهاي گياهي دراثر كمبود موادغذايي يا حملهي پاتوژنها با وجود نور كافي گفته ميشود. كلروز با برطرف شدن عامل آن محو شده و گياه رنگ طبيعي خود را به دست ميآورد.
13- ملانوز: (melanose)
به قهوهاي يا سياه شدن غده و اندامهاي گوشتي ميگويند، اين بيماري دراثر كمبود اكسيژن پديد ميآيد.
14-موزائيك: (mosaic)
ايجاد لكههاي زرد در پيكرهي سبز پهنك را موزائيك مينامند كه از بيماريهاي ويروسي است.