غار علیصدر
واقع در استان همدان و شهر كبودرآهنگ
نوع بنا : طبیعی
قدمت : در سال 1346 این غار کشف شد
بزرگترين غار آبي قابل قايقراني جهان در روستاي عليصدر از توابع كبودر آهنگ واقع شده و از سال ۱۳۴۶ مورد بهره برداري قرارگرفته است. در كوهي كه اين غار در آن قرار دارد، دو غار ديگر به‌اسامي سوباشي و غار سراب نيز وجود دارد. آب درون غار عليصدر از غار سراب سرچشمه مي‌گيرد. محوطه غاراز تعداد زيادي تالارهاي بزرگ و كوچك و پيچ در پيچ تشكيل شده است كه بوسيله دهليزها و دالان‌هاي مشبك با يكديگر مرتبط مي‌شوند. آب درون غار جزو آبهاي سرد و بدون رنگ و بو است و مزه آن معمولي و بسيارزلال است. همچنين آب آن جزو دسته آبهاي بي‌كربنات كلسيك سبك يا نزديك به خنثي و از نظر ميكربي آلوده‌است. سقف غار از رسوبات كربنات كلسيم خالص و مخلوط با عناصر شيميايي مختلف پوشيده شده است. اين رسوبات در اشكال مختلف استالاگميت‌هايي را تشكيل داده است كه هر يك زيبايي و جلوه خاصي دارند. منظره درون غار بسيار بديع و هواي آن سبك است و حالت سكون مطلق دارد. تمامي كانال‌هاي اين غار هنوز كشف نشده است. ولي حدود ۲۱۰۰ متر از طول غار شناسايي شده كه ارتفاع سقف آن بين ۱ تا ۳۵ متر، عرض كانال‌هاي آن ۲ تا ۱۵ متر و عمق آب آن ۱ تا ۱۷ متر مي‌باشد. در داخل غار با استفاده از روشنايي برق و قايق‌هاي پايي چهار نفري، ديدار از برخي نقاط غار را بسيار آسان كرده است.
آدرس :فاصله 75 کیلومتری شمال غربی همدان در کوه های زاگرس در ارتفاع 1980 متر از سطح دریا
خانه سيد جمال اسد آبادي
واقع در استان همدان و شهر اسد آباد
نوع بنا : تاریخی
سيد جمال‌الدين اسد آبادي، متفكر و مصلح اجتماعي شرقي در سال ۱۲۵۴ ه. ق در اسد آباد همدان بدنيا آمد و در پنجم شوال ۱۳۱۴ ه.ق در استانبول تركيه مسموم و مقتول شد. به يادبود سيد جمال در منزل مسكوني قديمي او در محله اسد آباد كه در نزديكي امامزاده احمد واقع شده‌بنايي ساخته‌اند تا خاطره‌اش همواره محفوظ باشد.
آدرس : در منزل مسكوني قديمي او در محله اسد آباد كه در نزديكي امامزاده احمد واقع شده
قلعه نوشيجان
واقع در استان همدان و شهر ملایر
نوع بنا : تاریخی
تپه قلعه نوشیجان در 60 کیلومتری جنوب همدان و 20 کیلومتری غرب ملایر در منطقه ای موسوم در منطقه ای موسوم به شور کات واقع شده است. از سال 1346 به سرپرستی دیودی استرناخ حفریات علمی در این محل آغاز گردید که منجر به شناسایی سه دوره فرهنگی شد. دوره اول مربوط به مادهاست کخ نیمه دوم قرن هشتم تا نیمه اول قرن ششم قبل از میلاد را در بر میگیرد. معماری این دوره شامل قسمتهای زیر است: بنای قدیمی جبهه غربی تپه که نخستین آتشگاه است. تالار ستون دار یا آپادانا تالار مرکزی یا معبد (دومین نیایشگاه) اتاق ها و انبار ها تونلها حصار دز نوشین جان دوره دوم سوم این قلعه متعلق به تمدنهای دیگر است که مورد بررسی قرار نگرفته اند.
آدرس : 20 كيلومتري غرب ملاير
پل فرسفج
واقع در استان همدان و شهر تويسرکان
نوع بنا : طبیعی
قدمت : دوره صفویه
این پل در روستای فرسفج تویسرکان در منتهی الیه جنوب غربی روستا و بر روی یکی از شعبه های پر آب قلقل رود واقع شده است و محور ارتباطی چندین روستاست. پل فرسفج از نظر قدمت به دوره صفویه مربوط است و با توجه به کاروان سروانی که در نزدیکی آن قرار دارد. به نظر می رسد این محل هم منزلگاه و هم مسیر کاروان رود بوده است. طول و عرض پل بسیار کم و دارای سه دهانه آبرفت با قوس جناقی بوده است که در حد فاصل آنها دو طاق نمای کوچک به چشم می خورد. مصالح اصلی پل از سنگ و آجر است و از قسمت تحتانی تا شروع پاکار. قوس ها از سنگ و از این قسمت با بالا و از آجر و ملات گچ و خاک است.
آدرس :جنوب غربي روستاي فرسفج
منبع:iranpedia
