مواردی که در ذیل می اید برداشت های یک مهدنس سازه از فضاهای شهری ایران-دیگر نقاط جهان-کارهای شهرسازان ایران زمین وکشورهای دیگر - مطالعه نظرات و مکاتب شهرسازان نامی -ودر نهایت :نظر ومشاهدات :یک شهر وند از کار هنرمند با ارزشی است بنام :شهر ساز.
باید شاعرانه سکنی گزیدن را اموخته باشیم. هایدگر .
بخش اول: بعداز سال 1945 باز سازی وتجدید بنای بخش عظیمی از اروپای ویران شده در اثر حملات هوایی خود موجد :نگرش های جدیدی درطراحی ومطالعات :طرح جامع شهری و طرحهای تفصیلی توسط شهر سازانی شد که این مسیولیت ها را بعهده گرفته بودند. بسیاری ازمکاتب و تغیرات همراه با جهش های معماری در کار فضاهای شهری شهر سازان نیز بوضوح دیده شد. اگر در سازه ها معماران دیگر نه تمایل ونه فرصت پرداختن به : نماسازی های پر هزینه وپرکار وزمانبر :گوتیک وباروک را نداشتند .نه به جهت تمایل واقعی بود -که هنوز دل من شرقی از دیدن انها در امستردام-مونیخ-زوریخ وپراگ می لرزد چه برسد به شهر وند اروپایی که سالها در انها زندگی کرده است-زمان این ظرف وسفینه شناورتمدن بشری بیرحمانه شراع برکشید وبادبان برافراشت واز سواحل بنادر گوتیک وباروک فاصله گرفت.وچنین شد که شهرسازان نیزبا توجه به شروع وظهور مدرنیته در معماری وتغیراتی که در بافت محلات ایجاد می شد در طرحهای تفصیلی طرح جامع : تغیرات اساسی در فضاها وروابط بین واحدهای شهری ایجاد کردند. ولذا نهضت شهر سازی نیز اغاز گردید. بنابراین :متغیر ها وپارامترها ی معادلات شهرسازی (منظور فونکسیونل ها هستند که برخی عملکرد معنی می کنند اما از نظر من که با ریاضی سر وکار دارم فونکسون در شهر سازی نیز یک معادله است که تابعی است از متغیرها وپارامترها -و پروسه تحرک معادله -عملکرد را نشان می دهد.).عبارتند از:-رشد صنعتی -سرعت در تولید-سرعت در حمل ونقل-اکتشا فات بشری و...نمونه هاییاز این دست هستند من وقتی به برسی این سیر تاریخی ومطالعه ان می نشینم واز کلنی های کوچک شروع می کنم :زندگی جوامع بسته مثل روستاها و قصبات وبخشها که هنوز در ایران وخاور میانه هستند بخوبی :نقش انرژی سینتیک وجنبشی را در رگ وپی کالبد ساده وکوچک انها نشان می دهد که چگونه در اثر نیروی برجهاننده مدرنیته انبساط طولی وعرضی یافتند و کالبد عوض کردند -طوری که : در تقیسمات کشوری :ا نها را شهر نامیدند این شهر های کوچک با اهنگ رشد تصاعد عددی وهندسی (مالتوسی) رشدکردند در :صنعت-تولید ومصرف. تا مدتی (از نظر من دوران طلایی:جمعیت کم جهان- عدم اسیبهای جدی فعلی به محیطزیست-ومهمتر ازهمه وجود تعادل نسبی در همه چیز) - این توسعه علیرغم برخی حرکات غیر قانونمندی شهر سازی "زیبا" می نمود. میدانید چرا؟ .هنوز حتی تداخل طبیعت و واحدهای مسکونی در کشور ماهم وجود داشت. "سه واحد مهم:فضای سبز-فضای اسمان واب-و زمینی که اکسژن پاک را نفس می کشید.
در واقع نوعی : "باغ-شهر"city Garden : خانه ای کوچک-در بافت پیش رونده در سبزی وجنگل طبیعت و رودی نزدیک و فاصله ای کم تا واحدهای کار در واقع خانه ای ا یده ال -انچه که همه تصویری ازان را در ذهن دارند. خانه ای که در بیشتر شهرهای ایالتی امریکا -حومه لندن(دربی شایر-یورک شایر-نیو همشایر و.)و در برخی نقاط شمال خودمان دیده می شود. البته دلیلی ندارد ما برای داشتن ان سه واحد طلایی و جادویی :سبز:garden فیروزه نیلگون اسمان-و لاجورد ابی :اب- فقط تجسم ارمانشهری تک واحدی ویلایی :با سفالیت نارنجی سقف وسفیدی نمای سازه در بک گراندی سبز در کلیپ همیشگی ذهن خود داشته باشیم. امروزه افزایش جمعیت ومحدویت زیاد ترا کم و کاربری های اجباری واحد های کار وحمل ونقل و اموزشی و بهداشتی و....دیگر ان میزان زمین باقی نگذارده است که بتوان چنین تابلویی را ترسیم کرد. اما استفاده از واحد باغ -شهر اگر چه نه در ابعاد :باغ ایرانی - ولی در اشل کوچکتر حداقل با نهضت اسکورال لکوربوزیه در دهه:1955 شروع به شکل گیری کرد. در اتیه ودر فصول بعدی این نوشتار اگر مقبول همکاران افتد ومجال واجازه ادامه یابد بحث بیشتری خواهیم داشت. بنا براین اکنون در فضای : حرکت معماری و شهر سازی به سوی :مدرنیته ای منتج از رنسانس صنعتی هستیم(یعنی خود را در ان فضای اغازین فرض کنید -دهه:1950-1960) . روستاها به سرعت از جمعیت تخلیه می شوند-روندی که هنوز در کشورهای در حال توسعه ادامه دارد-در اروپا این حرکت واثار ان در معماری انقدر زیاد بود که :میس وان در روهه المانی الاصل معمار بزرگ ودوست لوکوربوزیه از ان بنام : به سوی یک معماری ارگانیگ یاد کرده است. شرکها وقصبات زیبای انگلیسی وفرانسوی واغلب نقاط اروپا که زمانی الگوی تابلوهای نقاشانی چون :سزان وون گوگ بودند و بطریقی شا عرانه وبا جمعیتی محدود همسایگانی بودند چون فامیلی بزرگ باوابستگی:عاطفی وحرفه ای -در زیر صدای مداوم اره های برقی و زنجیره شنی بولدوزرها وسقوط پی در پی درختان کهن -که بجای انها ستونهای فلزی وبتنی غرس! می گردید - تن به انبساط دادند. سرعتهای مکانیکی راه را برای این ایلغار وفاتح قرن : تمدن صنعتی وفناوری گشودند. حال این شهرهای توسعه یافته جدید در تصرف "عصر فناوری" بودند. ودر بسیاری از شهرهای مذکور سرعت بالای روند صنعت باعث شد :بدون مطالعه و برنامه ریزی حداقل 25 ساله :واحدهای کار وکارخانای در کنار ویا فاصله کمی از واحدهای مسکونی قرار گیرد.
باید شاعرانه سکنی گزیدن را اموخته باشیم. هایدگر .
بخش اول: بعداز سال 1945 باز سازی وتجدید بنای بخش عظیمی از اروپای ویران شده در اثر حملات هوایی خود موجد :نگرش های جدیدی درطراحی ومطالعات :طرح جامع شهری و طرحهای تفصیلی توسط شهر سازانی شد که این مسیولیت ها را بعهده گرفته بودند. بسیاری ازمکاتب و تغیرات همراه با جهش های معماری در کار فضاهای شهری شهر سازان نیز بوضوح دیده شد. اگر در سازه ها معماران دیگر نه تمایل ونه فرصت پرداختن به : نماسازی های پر هزینه وپرکار وزمانبر :گوتیک وباروک را نداشتند .نه به جهت تمایل واقعی بود -که هنوز دل من شرقی از دیدن انها در امستردام-مونیخ-زوریخ وپراگ می لرزد چه برسد به شهر وند اروپایی که سالها در انها زندگی کرده است-زمان این ظرف وسفینه شناورتمدن بشری بیرحمانه شراع برکشید وبادبان برافراشت واز سواحل بنادر گوتیک وباروک فاصله گرفت.وچنین شد که شهرسازان نیزبا توجه به شروع وظهور مدرنیته در معماری وتغیراتی که در بافت محلات ایجاد می شد در طرحهای تفصیلی طرح جامع : تغیرات اساسی در فضاها وروابط بین واحدهای شهری ایجاد کردند. ولذا نهضت شهر سازی نیز اغاز گردید. بنابراین :متغیر ها وپارامترها ی معادلات شهرسازی (منظور فونکسیونل ها هستند که برخی عملکرد معنی می کنند اما از نظر من که با ریاضی سر وکار دارم فونکسون در شهر سازی نیز یک معادله است که تابعی است از متغیرها وپارامترها -و پروسه تحرک معادله -عملکرد را نشان می دهد.).عبارتند از:-رشد صنعتی -سرعت در تولید-سرعت در حمل ونقل-اکتشا فات بشری و...نمونه هاییاز این دست هستند من وقتی به برسی این سیر تاریخی ومطالعه ان می نشینم واز کلنی های کوچک شروع می کنم :زندگی جوامع بسته مثل روستاها و قصبات وبخشها که هنوز در ایران وخاور میانه هستند بخوبی :نقش انرژی سینتیک وجنبشی را در رگ وپی کالبد ساده وکوچک انها نشان می دهد که چگونه در اثر نیروی برجهاننده مدرنیته انبساط طولی وعرضی یافتند و کالبد عوض کردند -طوری که : در تقیسمات کشوری :ا نها را شهر نامیدند این شهر های کوچک با اهنگ رشد تصاعد عددی وهندسی (مالتوسی) رشدکردند در :صنعت-تولید ومصرف. تا مدتی (از نظر من دوران طلایی:جمعیت کم جهان- عدم اسیبهای جدی فعلی به محیطزیست-ومهمتر ازهمه وجود تعادل نسبی در همه چیز) - این توسعه علیرغم برخی حرکات غیر قانونمندی شهر سازی "زیبا" می نمود. میدانید چرا؟ .هنوز حتی تداخل طبیعت و واحدهای مسکونی در کشور ماهم وجود داشت. "سه واحد مهم:فضای سبز-فضای اسمان واب-و زمینی که اکسژن پاک را نفس می کشید.
در واقع نوعی : "باغ-شهر"city Garden : خانه ای کوچک-در بافت پیش رونده در سبزی وجنگل طبیعت و رودی نزدیک و فاصله ای کم تا واحدهای کار در واقع خانه ای ا یده ال -انچه که همه تصویری ازان را در ذهن دارند. خانه ای که در بیشتر شهرهای ایالتی امریکا -حومه لندن(دربی شایر-یورک شایر-نیو همشایر و.)و در برخی نقاط شمال خودمان دیده می شود. البته دلیلی ندارد ما برای داشتن ان سه واحد طلایی و جادویی :سبز:garden فیروزه نیلگون اسمان-و لاجورد ابی :اب- فقط تجسم ارمانشهری تک واحدی ویلایی :با سفالیت نارنجی سقف وسفیدی نمای سازه در بک گراندی سبز در کلیپ همیشگی ذهن خود داشته باشیم. امروزه افزایش جمعیت ومحدویت زیاد ترا کم و کاربری های اجباری واحد های کار وحمل ونقل و اموزشی و بهداشتی و....دیگر ان میزان زمین باقی نگذارده است که بتوان چنین تابلویی را ترسیم کرد. اما استفاده از واحد باغ -شهر اگر چه نه در ابعاد :باغ ایرانی - ولی در اشل کوچکتر حداقل با نهضت اسکورال لکوربوزیه در دهه:1955 شروع به شکل گیری کرد. در اتیه ودر فصول بعدی این نوشتار اگر مقبول همکاران افتد ومجال واجازه ادامه یابد بحث بیشتری خواهیم داشت. بنا براین اکنون در فضای : حرکت معماری و شهر سازی به سوی :مدرنیته ای منتج از رنسانس صنعتی هستیم(یعنی خود را در ان فضای اغازین فرض کنید -دهه:1950-1960) . روستاها به سرعت از جمعیت تخلیه می شوند-روندی که هنوز در کشورهای در حال توسعه ادامه دارد-در اروپا این حرکت واثار ان در معماری انقدر زیاد بود که :میس وان در روهه المانی الاصل معمار بزرگ ودوست لوکوربوزیه از ان بنام : به سوی یک معماری ارگانیگ یاد کرده است. شرکها وقصبات زیبای انگلیسی وفرانسوی واغلب نقاط اروپا که زمانی الگوی تابلوهای نقاشانی چون :سزان وون گوگ بودند و بطریقی شا عرانه وبا جمعیتی محدود همسایگانی بودند چون فامیلی بزرگ باوابستگی:عاطفی وحرفه ای -در زیر صدای مداوم اره های برقی و زنجیره شنی بولدوزرها وسقوط پی در پی درختان کهن -که بجای انها ستونهای فلزی وبتنی غرس! می گردید - تن به انبساط دادند. سرعتهای مکانیکی راه را برای این ایلغار وفاتح قرن : تمدن صنعتی وفناوری گشودند. حال این شهرهای توسعه یافته جدید در تصرف "عصر فناوری" بودند. ودر بسیاری از شهرهای مذکور سرعت بالای روند صنعت باعث شد :بدون مطالعه و برنامه ریزی حداقل 25 ساله :واحدهای کار وکارخانای در کنار ویا فاصله کمی از واحدهای مسکونی قرار گیرد.
آخرین ویرایش:
