چارت گانت (Gantt chart) نوعی نمودار ستونی (bar chart) است که نشان‌دهنده زمان‌بندی پروژه (project schedule) می‌باشد.
چارت‌های گانت نشان‌دهنده تاریخ‌های شروع و پایان المان‌های ترمینالی (terminal elements) و المان‌های اختصاری (summary elements) پروژه می‌باشند. المان‌های ترمینالی و المان‌های اختصاری تشکیل‌دهنده ساختار تفکیک کار (work breakdown structure) پروژه هستند. برخی از نمودارهای گانت دارای ارتباط وابستگی یا شبکه اولویت (precedence network) بین فعالیت‌ها نیز می‌باشند. می‌توان از گانت چارت برای نشان دادن وضعیت فعلی زمان‌بندی با استفاده از سایه زنی درصد تکمیل و خط عمودی برای نشان دادن امروز استفاده کرد.
مزایا و محدودیت‌های چارت گانت
نمودارهای گانت تبدیل به یک تکنیک معمول برای معرفی فازها و فعالیت‌های ساختار تفکیک کار یا WBS پروژه شده‌اند و بنابراین مخاطبان زیادی در تمام دنیا با آن آشنایی دارند.
یک اشتباه رایج توسط افرادی انجام می‌شود که طراحی نمودار گانت را با طراحی پروژه یکی می‌دانند و سعی می‌کنند هم‌زمان با تعریف فعالیت‌های پروژه، ساختار تفکیک کار را نیز تعریف نمایند. این روش امکان دنبال کردن قانون 100 درصد (100% Rule) را مشکل می‌کند. به جای این کار، WBS باید به صورت کامل تعریف شده باشد تا بتوان قانون 100 درصد را دنبال و پس از آن یک زمان‌بندی پروژه طراحی کرد.
با این که گانت چارت برای پروژه‌های کوچکی که بر روی یک ورق کاغذ جا می‌شوند بسیار مفید و با ارزش است، برای پروژه‌های با بیش از حدود 30 فعالیت کاملا سنگین می‌شوند. گانت چارت‌های بزرگ‌تر برای بیش‌تر صفحات مانیتور مناسب نیستند. یک انتقاد مرتبط دیگر این است که چارت‌های گانت اطلاعات به نسبت کمی را به ازای واحد سطح صفحه نمایش منتقل می‌کنند، به این معنی که پروژه‌ها اغلب به شدت پیچیده‌تر از آن هستند که به صورت موثر با نمودار گانت نمایش داده شوند.
نمودارهای گانت تنها بخشی از قیود سه‌گانه (triple constraints) پروژه شامل هزینه، زمان واسکوپ یا حدود را نمایش می‌دهند زیرا تمرکز اولیه آن‌ها بر روی مدیریت زمان‌بندی است. علاوه بر آن نمودارهای گانت سایز پروژه یا سایز المان‌های کاری را نشان نمی‌دهد و به همین جهت میزان عقب ماندن از برنامه می‌تواند به سادگی باعث اشتباه شود. اگر دو پروژه دارای تعداد روزهای عقب افتادگی برابری از زمان‌بندی باشند، پروژه بزرگ‌تر دارای اثر بیش‌تری در مصرف منابع است و تا این لحظه، نمودارهای گانت نمی‌توانند این تفاوت را نشاند دهند.
با این که نرم‌افزارهای مدیریت پروژه می‌توانند وابستگی‌ها را به صورت خطوط بین فعالیت‌ها نشان دهند، نشان دادن تعداد زیادی از وابستگی‌ها می‌تواند باعث ایجاد یک نمودار درهم برهم و غیر قابل خواندن شود.
از آن‌جایی که ستون‌های افقی نمودارهای گانت دارای ارتفاع ثابتی هستند، می‌توانند باعث معرفی اشتباه بار کاری (نیاز به منابع) در فاز‌های زمانی پروژه شوند و این باعث اشتباه مخصوصا در پروژه‌های بزرگ می‌شود. در مثالی که در ادامه خواهیم دید، به نظر می‌رسد که فعالیت‌های E و G دارای اندازه یکسان باشند ولی در عمل ممکن است دارای شدت‌های متفاوتی باشند. یک انتقاد مرتبط این است که تمام فعالیت‌های نمودار گانت، بار کاری برنامه‌ریزی شده را به صورت ثابت نشان می‌دهند. در عمل بسیاری از فعالیت‌ها، مخصوصا عناصر اختصاری، دارای پلان‌های کاری بارگذاری از آخر به اول و از اول به آخر هستند و بنابراین نمودار گانت با سایه‌زنی درصد تکمیل می‌تواند در عمل باعث نمایش اشتباه شرایط کارایی زمان‌بندی واقعی شود.
مثال
در مثال زیر، هفت تسک وجود دارد که دارای برچسب‌های A تا G هستند. برخی از تسک‌ها به صورت موازی انجام می‌شوند همانند A و B در حالی که برخی دیگر را نمی‌توان تا زمانی که تسک قبلی تمام شده است انجام داد مثلا نمی‌توان تا زمان تکمیل A، تسک C را تکمیل کرد. علاوه بر آن هر تسک دارای سه تخمین زمانی است: تخمین زمانی خوش‌بینانه (optimistic time estimate)یا O، تخمین زمانی با بیش‌ترین احتمال یا نرمال (most likely or normal time estimate) یا M و تخمین زمانی بدبینانه (pessimistic time estimate) یا P. زمان مورد انتظار (expected time) یا TE با استفاده از توزیع احتمال بتا برای تخمین زمانی و با استفاده از رابطه محاسبه O + 4M + P ÷ 6 می‌شود.
زمانی که این مرحله تکمیل شد، می‌توان گانت جارت یا دیاگرام شبکه را رسم نمود.
http://www.www.www.iran-eng.ir/attachment.php?attachmentid=240858&d=1432708879
یک نمودار گانت. مسیر بحرانی قرمز و لقی‌ها خطوط سیاه هستند که به فعالیت‌های غیر بحرانی متصل هستند و از آن‌جایی که شنبه و یک‌شنبه روزهای کاری نیستند از زمان‌بندی حذف شده‌اند. برخی از فعالیت‌های نمودار گانت در صورتی که در تعطیلات بریده شوند طولانی‌تر می‌شوند.
چارت‌های گانت نشان‌دهنده تاریخ‌های شروع و پایان المان‌های ترمینالی (terminal elements) و المان‌های اختصاری (summary elements) پروژه می‌باشند. المان‌های ترمینالی و المان‌های اختصاری تشکیل‌دهنده ساختار تفکیک کار (work breakdown structure) پروژه هستند. برخی از نمودارهای گانت دارای ارتباط وابستگی یا شبکه اولویت (precedence network) بین فعالیت‌ها نیز می‌باشند. می‌توان از گانت چارت برای نشان دادن وضعیت فعلی زمان‌بندی با استفاده از سایه زنی درصد تکمیل و خط عمودی برای نشان دادن امروز استفاده کرد.
یک نمودار گانت، نشان‌دهنده سه نوع وابستگی در زمان‌بندی (به رنگ قرمز) و شاخص‌های درصد تکمیل.
مزایا و محدودیت‌های چارت گانت
نمودارهای گانت تبدیل به یک تکنیک معمول برای معرفی فازها و فعالیت‌های ساختار تفکیک کار یا WBS پروژه شده‌اند و بنابراین مخاطبان زیادی در تمام دنیا با آن آشنایی دارند.
یک اشتباه رایج توسط افرادی انجام می‌شود که طراحی نمودار گانت را با طراحی پروژه یکی می‌دانند و سعی می‌کنند هم‌زمان با تعریف فعالیت‌های پروژه، ساختار تفکیک کار را نیز تعریف نمایند. این روش امکان دنبال کردن قانون 100 درصد (100% Rule) را مشکل می‌کند. به جای این کار، WBS باید به صورت کامل تعریف شده باشد تا بتوان قانون 100 درصد را دنبال و پس از آن یک زمان‌بندی پروژه طراحی کرد.
با این که گانت چارت برای پروژه‌های کوچکی که بر روی یک ورق کاغذ جا می‌شوند بسیار مفید و با ارزش است، برای پروژه‌های با بیش از حدود 30 فعالیت کاملا سنگین می‌شوند. گانت چارت‌های بزرگ‌تر برای بیش‌تر صفحات مانیتور مناسب نیستند. یک انتقاد مرتبط دیگر این است که چارت‌های گانت اطلاعات به نسبت کمی را به ازای واحد سطح صفحه نمایش منتقل می‌کنند، به این معنی که پروژه‌ها اغلب به شدت پیچیده‌تر از آن هستند که به صورت موثر با نمودار گانت نمایش داده شوند.
نمودارهای گانت تنها بخشی از قیود سه‌گانه (triple constraints) پروژه شامل هزینه، زمان واسکوپ یا حدود را نمایش می‌دهند زیرا تمرکز اولیه آن‌ها بر روی مدیریت زمان‌بندی است. علاوه بر آن نمودارهای گانت سایز پروژه یا سایز المان‌های کاری را نشان نمی‌دهد و به همین جهت میزان عقب ماندن از برنامه می‌تواند به سادگی باعث اشتباه شود. اگر دو پروژه دارای تعداد روزهای عقب افتادگی برابری از زمان‌بندی باشند، پروژه بزرگ‌تر دارای اثر بیش‌تری در مصرف منابع است و تا این لحظه، نمودارهای گانت نمی‌توانند این تفاوت را نشاند دهند.
با این که نرم‌افزارهای مدیریت پروژه می‌توانند وابستگی‌ها را به صورت خطوط بین فعالیت‌ها نشان دهند، نشان دادن تعداد زیادی از وابستگی‌ها می‌تواند باعث ایجاد یک نمودار درهم برهم و غیر قابل خواندن شود.
از آن‌جایی که ستون‌های افقی نمودارهای گانت دارای ارتفاع ثابتی هستند، می‌توانند باعث معرفی اشتباه بار کاری (نیاز به منابع) در فاز‌های زمانی پروژه شوند و این باعث اشتباه مخصوصا در پروژه‌های بزرگ می‌شود. در مثالی که در ادامه خواهیم دید، به نظر می‌رسد که فعالیت‌های E و G دارای اندازه یکسان باشند ولی در عمل ممکن است دارای شدت‌های متفاوتی باشند. یک انتقاد مرتبط این است که تمام فعالیت‌های نمودار گانت، بار کاری برنامه‌ریزی شده را به صورت ثابت نشان می‌دهند. در عمل بسیاری از فعالیت‌ها، مخصوصا عناصر اختصاری، دارای پلان‌های کاری بارگذاری از آخر به اول و از اول به آخر هستند و بنابراین نمودار گانت با سایه‌زنی درصد تکمیل می‌تواند در عمل باعث نمایش اشتباه شرایط کارایی زمان‌بندی واقعی شود.
مثال
در مثال زیر، هفت تسک وجود دارد که دارای برچسب‌های A تا G هستند. برخی از تسک‌ها به صورت موازی انجام می‌شوند همانند A و B در حالی که برخی دیگر را نمی‌توان تا زمانی که تسک قبلی تمام شده است انجام داد مثلا نمی‌توان تا زمان تکمیل A، تسک C را تکمیل کرد. علاوه بر آن هر تسک دارای سه تخمین زمانی است: تخمین زمانی خوش‌بینانه (optimistic time estimate)یا O، تخمین زمانی با بیش‌ترین احتمال یا نرمال (most likely or normal time estimate) یا M و تخمین زمانی بدبینانه (pessimistic time estimate) یا P. زمان مورد انتظار (expected time) یا TE با استفاده از توزیع احتمال بتا برای تخمین زمانی و با استفاده از رابطه محاسبه O + 4M + P ÷ 6 می‌شود.
| Activity | Predecessor | Time estimates | Expected time | ||
| (Opt. (O | (Normal (M | (Pess. (P | |||
| A | — | 2 | 4 | 6 | 4.00 |
| B | — | 3 | 5 | 9 | 5.33 |
| C | A | 4 | 5 | 7 | 5.17 |
| D | A | 4 | 6 | 10 | 6.33 |
| E | B, C | 4 | 5 | 7 | 5.17 |
| F | D | 3 | 4 | 8 | 4.50 |
| G | E | 3 | 5 | 8 | 5.17 |
زمانی که این مرحله تکمیل شد، می‌توان گانت جارت یا دیاگرام شبکه را رسم نمود.
http://www.www.www.iran-eng.ir/attachment.php?attachmentid=240858&d=1432708879
یک نمودار گانت. مسیر بحرانی قرمز و لقی‌ها خطوط سیاه هستند که به فعالیت‌های غیر بحرانی متصل هستند و از آن‌جایی که شنبه و یک‌شنبه روزهای کاری نیستند از زمان‌بندی حذف شده‌اند. برخی از فعالیت‌های نمودار گانت در صورتی که در تعطیلات بریده شوند طولانی‌تر می‌شوند.
