نقش سیلیسیم در تغذیه گیاه

keytwo

عضو جدید
سیلیسیم بعنوان دومین عنصر فراوان در سطح کره زمین شناخته شده است. در دهه 80 میلادی برخی تحقیقات مزرعه ای اثرهای مفید کاربرد کودهای سیلیسیم بر بسیاری گیاهان را نشان داد. سیلیسیم اثرهای مفيدی بر رشد، عملکرد و بهبود تحمل برخی گياهان در برابر تنش‌های زيستی و غير زيستی دارد. مصرف سیلیسیم در خاک از دو طریق بر رشد و نمو گیاهان اثر می گذارد، اول اینکه بهبود تغذیه سیلیسیم موجب تقویت سیستم حفاظتی گیاه در برابر بیماری ها، حمله حشرات و شرایط نامساعد محیطی می شود. از سوی دیگر، تیمار کردن خاک با ترکیبات حاوی سیلیسیم فعال از نظر ژئوشیمیایی سبب بهبود وضعیت آب در خاک، بهبود ویژگی های شیمیایی و فیزیکی خاک و افزایش قابلیت دسترسی عناصر غذایی برای گیاه شده و از این طریق، حاصلخیزی خاک را افزایش می دهد. از این رو سیلیسیم را جزو عناصر مفید طبقه بندی کرده اند. هامفری دیوی (1819) درباره نقش سیلیسیم چنین نظر داده اند: "سلولهای اپیدرمی لایه خارجی پوست گیاهان که از جنس سیلیسیم است، به عنوان یک لایه محافظ از کنده شدن پوست گیاه در اثر فعالیت حشرات جلوگیری می کند".نتایج تجزیه بافت تعدادی از ژنوتیپ های گیاهی نشان داد که غلظت سیلیسیم بسته به گونه گیاه بین 1 تا 100 گرم در کیلو گرم وزن خشک گیاه متغیر است (اپستین 1999). مقایسه غلظت سیلیسیم در گیاه با غلظت برخی عناصر غذایی نظیر فسفر ، نیتروژن و کلسیم نشان می دهد که غلظت سیلیسیم در گیاه مشابه غلظت عناصر پرمصرف می باشد. همچنین سیلیسیم ممکن است نقش شاخص و عمده ای در کاهش اثرات زیان بار آلومینیوم بر سیستم های زیستی داشته باشد (بیرچال و همکاران 1989). سیلیسیم می تواند جایگزین فسفات موجود در مولکول های RNA و DNA شود. در نتیجه، تغذیه سالم و صحیح سیلیسیم جهت افزایش پایداری و ثبات مولکول های RNA و DNA ضروری است (آلشین 1982، میتیچنکوف 1990، آداتیا و بسفورد 1986).سیلیسیم از بسیاری از بیماری های گیاهی (آلودگی قارچی، کپک پودری، پوسیدگی ساقه، لکه قهوه ای) و خسارت ناشی از حملات حشرات (سوراخ کننده ساقه، مکنده برگ سبز، مکنده قهوه ای) جلوگیری می کند. تاثیر این عنصر در افزایش تحمل گیاه در برابر انواع تنش های زنده و غیر زنده می باشد. جدید ترین یافته های تحقیقاتی در کشور نشان داده که کاربرد ترکیبات سیلیسیم سبب افزایش تعداد گل در ژربرا گردید (برکنین و همکاران، 1392). سیلیسیم همچنین سبب افزایش غلظت کلروفیل در واحد سطح برگ می شود، با افزایش غلظت کلروفیل سطح برگ توانایی گیاه برای استفاده موثرتر از نور زیاد شده و می تواند شدت های زیاد و کم نور را بهتر تحمل کند.
نتایج برخی پژوهش ها نشان می دهد که سیلیسیم در گیاهان یک عامل فعال کننده است. در واقع این عنصر ممکن است به عنوان علامتی برای فعال کردن پاسخ های دفاعی در برابر بیماری های گیاهی عمل کند. افزایش فعالیت آنزیم کیتیناز توسط توسط سیلیسیم به اثبات رسیده است. سیلیسیم همچنین فعال شدن آنزیم های پراکسیداز و پلی فنوکسیداز در حضور عوامل بیماری زای قارچی را تسریع می کند (چرف و همکاران 1994). آنچه بیان شد در مورد گیاهان زینتی در سطح شهرها نیز قابل مشاهده است، به گونه ای که با ترمیم ساده گیاهان شهری و تقویت آنها در رابطه با عنصر سیلیسیم می توان بدون استفاده از کودها و سموم بی­جا و مضر آفات و امراض فراوانی را در گیاهان متوقف نمود. این امر تاثیر بسزایی در طول مدت ماندگاری گیاهان زینتی دارد.
 

Similar threads

بالا