مهندسي سيستم رهايش دارو ( Novel drug delivery systems )

[P O U R I A]

[FONT=times new roman,times,serif]روشي كه بوسيله آن دارو رساني انجام ميشود مي تواند اثر قابل توجهي در كارايي دارو داشته باشد.​

[FONT=times new roman,times,serif]سيستمهاي دارورساني که به صورت سنتی، چند دوزه و در فواصل زمانی مشخص توسط بيمار استفاده می شوند، نيازهاي دارو رساني روز دنيا را جوابگو نمی باشند.با توجه به خيل عظيم و گسترده داروهاي حساس پروتئيني و پپتیدی، نياز به طراحي سيستم هاي دارورساني جديد كاملا ضروري به نظر مي رسد. با سيستمهاي دارورساني سنتي عملا هيچ كنترلي بر روي زمان، مكان و سرعت آزاد سازي دارو وجود ندارد، علاوه بر اين غلظت دارو مرتبا در خون داراي نوساناتی می باشد و ممکن است از رنج درماني ، فراتر برود و كارايي كمتر و عوارض جانبي بيشتر را موجب گردد ، براي بسياري از داروها نياز داريم در مواقع لزوم دارو آزاد شود و زماني كه لازم نيست آزاد سازي دارو متوقف شود، مثل انسولين در درمان ديابت كه بايد در موقع افزايش قند خون ترشح شود و وقتي قند خون به حد طبيعي خود برگشت، آزاد سازي آن متوقف شود. از طرف دیگر در بسیاری مواقع ما نياز به هدف درماني داريم، براي كاهش عوارض جانبي دارو و افزايش كارايي آن بايد حداكثر ميزان دارو به ارگان هدف رسانده شود. پس با این تفاسیر نیاز به طراحی یک سیستم دارورسانی که بتواند دارو را در پاسخ به نیازهای بدن، در زمان و مکان مورد نیاز آزاد کند، یک ضرورت ميباشد. با سيستم هاي دارورساني نوين (Novel Drug Delivery Systems) كه به آنها سيستم هاي دارورساني با آزاد سازي كنترل شده نيز گفته مي شود، قادر خواهیم بود سه حوزه سرعت ، زمان و مكان آزاد سازي دارو را تحت كنترل در آورده و تعيين كنيم . سيستم دارو رساني (NDDS) تركيبي از علوم مهندسي پليمر ، داروسازي ، شيمي ، زيست شناسي مولكولي ، بافت شناسي و بخصوص مهندسي بيومتريال است.
مهم ترین مزایاي اين علم بين رشته اي شامل توانایی حفظ غلظت دارو در حدی نسبتاً ثابت برای مدتی مشخص، قابلیت تنظیم سرعت آزاد شدن دارو وابسته به محل دارورسانی، امكان رساندن دارو به یک عضو یا بافت خاص، توانایی رساندن چندین مادة دارویی با یک فرمولاسیون، امكان دارورسانی در ابعاد نانومتری و.... است كه این سیستم‌ها انقلابی را در زمینه درمان بسیاری از بیماری‌ها ایجاد نموده و در حال پیشرفت روز افزون است.
بخش عمده‌ای از این سیستم‌ها شامل موادی است که به عنوان بستر قرارگیری دارو و یا محفظه‌ای جهت حبس دارو به کار می‌روند و نقش بسزایی در روند رها شدن دارو ،نرخ رهایش، نوع رهایش، غلظت دارو در بافت یا خون و... در کل هدایت پروسه دارورسانی تحت کنترل مناسب دارد. یک مهندس بیومتریال با کسب دانش‌های مناسب از جمله: شناخت مواد مختلف، نوع رفتار مواد و خواص مواد در مواجهه با سیستم بدن، محاسبات ریاضی و مهندسی در زمینه عبور و نفوذ مواد در مواد دیگر و احاطه بر رفتارهای بدن و مسیرهای مختلف و موانع مختلف در عبور دارو در بدن می‌تواند با انتخاب ماده‌ای مناسب که بتواند تمام انتظارات طراحی را فراهم کند یک سیستم مناسب را طراحی نماید. از طرفی مهندسین بیومتریال این قابلیت را دارند که بتوانند خواص مواد مختلف را مناسب کاربرد مورد نظر تغییر دهند و یا اصلاح کنند.
NDDS یکی از جوان‌ترین موضوعات مطرح در علوم روز دنیا است که تاكنون پیشرفت‌های چشمگیری را به همراه داشته و مطمئنا در آينده شاهد پيشرفت هاي بيشتر آن خواهيم بود.[/FONT][FONT=times new roman,times,serif]
منبع : www.pharmatutor.org

سايت دانشگاه علوم پزشكي مشهد[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]
گردآورنده : سرکار خانم عاطفه والوزی[/FONT]


​

[/FONT]​

​