ممیزی مراتع

k..1

عضو جدید
ممیزی مراتع
بهره برداری از مرتع به روش چرانیدن دام سابقه طولانی دارد. دمداران در طول تاریخ شیوه معیشتی بخشی از افراد بوده است که از طریق بهره برداری از مراتع امرار معاش می کردند. بهره برداری از مرتع بر اساس ضابطه و رعایت برخی از اصول مرتعداری صورت می گرفت. همراه با افزایش جمعیت و اجرای برخی از قوانین و مقررات نادرست، در بهره برداری از مراتع تغییراتی به وجود آمد. با ملی شدن جنگل ها و مراتع و عدم احساس مالکیت بهربرداران بر عرصه های مرتعی، بهره برداری غیر اصولی از مراتع گسترش یافت و بسیاری از مراتع تخریب شدند. به منظور جلوگیری از تخریب مراتع و بهره برداری بی رویه از آن و ضابطه مند کردن بهره برداری، دستورالعمل ممیزی مرتع تهیه گردید. بر اساس این دستور العمل بهره برداری از مرتع بر اساس مقررات و شرایط خاصی شد که در این نشریه به آن پرداخته می شود.
تعاریف
1. واحد دامی:به هر رأس گوسفند با وزن متوسط اصطلاحاً یک واحد دامی می گویند. سایر احشام با توجه به نیاز غذایی آنها مورد محاسبه قرار می گیرند.
2. ظرفیت چرا: ظرفیت چرا با ظرفیت مرتع عبارت است از تعداد واحد دامی که در یک مرتع مشخص، در یک مدت معینی می توانند چرا کنند، بدون اینکه به منابع پایه، یعنی آب، خاک و پوشش گیاهی، لطمه ای وارد شود. محاسبه برآورد ظرفیت چرا از سوی ادره کل منابع طبیعی استان مربوطه انجام می شود و در پروانه مرتعداری نوشته می شود.

3.
پروانه مرتعداری : پروانه مرتعداری یا پروانه چرای دام عبارت است از مجوزی که با در نظر گرفتن ظرفیت مرتع، فصل چرا، مدت و سابقه بهره برداری به نام شخص واجد شرایط(مرتعدار) برای تعلیف دام در یک دوره و با توجه به عرف محل در یک مرتع با محدوده مشخص صادر می شود.
4. مرتعدار: مرتعدار شخص حقیقی و یا حقوقی است که از سوی هیأت ممیزی به عنوان دامدار دارای حق بهره برداری از مرتع، شناسایی شده و پروانه مرتعداری برای وی صادر می شود.
5. فصل چرا : مدت زمان مناسبی با توجه به شرایط منطقه و عرف محل، برای تعلیف دام تعیین می شود.
ممیزی مرتع یعنی چه؟ ممیزی مرتع یعنی شناسایی بهره برداران واقعی دارای حق استفاده از مراتع، به منظور صدور پروانه چرا ، همراه با تعیین ضوابط و شرایط بهره برداری اصولی بر اساس شرایط منطقه و وضعیت پوشش گیاهی مرتع با انجام این کار، ضمن اینکه دامداران بهره بردار شناسایی می شوند، بهره برداری از مرتع نیز تابع رعایت زمان ورود دام به مرتع بر اساس آمادگی مرتع برای بهره برداری می شود. همچنین با ممیزی مرتع، زمان خروج دام از مرتع بر اساس فرصت به گیاهان برای رشد سال بعد و از همه مهمتر رعایت ظرفیت مراتع براساس میزان تولید علوفه نیز تعیین می شود.
هدف از ممیزی از مرتع چیست؟ هدف از ممیزی مرتع، شناسایی دامداران واقعی و مرتع برای اجرای تبصره یک ماده 3 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع می باشد. بر اساس این ماده قانونی،هرگونه بهره برداری از منابع طبیعی ( جنگل ها و مراتع ) بر اساس طرح خواهد بود. قبل از تهیه طرح، بهره برداری بر اساس مجوزی خواهد بود که از سوی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور صادر می شود. با توجه به گستردگی سطح مراتع، تهیه طرح برای عرصه 90 میلیون هکتاری مراتع کشور به زمان طولانی نیاز دارد. از این رو ممیزی مرتع می تواند به عنوان پیش نیاز طرح های مرتعداری، مشکل قانونی بهره برداری از مراتع کشور را مرتفع سازد.
مرحله های انجام ممیزی ممیزی مرتع تابع دستورالعملی است که از سوی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور تهیه و اجرا می شود. دستور العمل، مراحل اجرای کار و رعایت شرایط و ضوابط صدور پروانه چرای دام مشخص شده است که مهمترین آنها به شرح زیر است.
الف- تشکیل هیأت ممیزی برای ممیزی هر مرتع باید هیأت ممیزی تشکیل شود، اعضاء هیأت ممیزی بر اساس ابلاغ بالاترین مقام منابع طبیعی در استان، یعنی مدیر کل منابع طبیعی انتخاب و تعیین می شود. در این هیأت حداقل سه نفر به شرح زیر عضویت دارند: 1- یک نفر به عنوان نماینده مدیر کل منابع طبیعی و سرپرست هیأت 2- یک نفر کارشناس یا کمک کارشناس مرتع 3- یک نفر به عنوان نماینده منابع طبیعی شهرستان برای ممیزی مراتع عشایری و مراتع تحت حفاظت و مدیریت محیط زیست، در دستورالعمل مربوطه حضور نمایندگان سازمان امور عشایر و سازمان حفاظت محیط زیست پیش بینی شده است .
ب صدور آگهی برای ممیزی هر مرتع، به صدور آگهی برای اطلاع بهره بردارن مرتع نیاز است. این آگهی از سوی اداره کل منابع طبیعی با ذکر نام مرتع، زمان حرکت و مسیر حرکت هیأت ممیزی صادر می گردد. این آگهی حداقل یک ماه قبل از ورود هیأت ممیزی به مرتع، باید به اطلاع بهره برداران مرتع از رسانه های گروهی، صدا و سیما، شوراهای اسلامی،ریش سفیدان و... برسد.
ج- رسیدگی به سابقه ها پس از ورود هیأت ممیزی در زمان تعیین شده در آگهی در مرتع مورد نظر، بهره برداران موظفند مدارک و سابقه های بهره برداری در مرتع ممیزی را به هیأت ارائه کنند. این مدارک از سوی هیأت مورد بررسی و رسیدگی قرار می گیرد. برای تشخیص و تعیین مرتعدار و صدور پروانه مرتعداری (پروانه چرای دام) رعایت شرایط زیر الزامی است:
1- در مراتعی که دارای سابقه ممیزی و پروانه مرتعداری (پروانه چرای دام ) می باشند: §
ارئه مدارک مثبت (قابل اثبات) توسط متقاضی پروانه §
داشتن مدارک و سابقه قانونی مثبت در پروانه های اداره کل منابع طبیعی §
حضور دام متقاضی در مرتع و تداوم فعالیت تا زمان انجام ممیزی §
انجام تحقیقات لازم توسط هیأت ممیزی مراتع، از مرتعداران همجوار و منطقه §
ارائه مدارک قانونی در خصوص ارث و یا موارد مشابه دیگر
2- در مراتعی که برای اولین بار مورد ممیزی قرار می گیرند:
§ ارائه سابقه ها و مدارک مثبته بهره برداری توسط متقاضی §
حضور دام متقاضی در مرتع و تداوم مرتعداری از سال 1359 تا زمان انجام ممیزی §
انجام تحقیقات لازم توسط هیأت ممیزی از مرتعداران همجوار و منطقه چنانچه در زمان ممیزی به دلایل قابل قبول ، دام مرتعدار در مرتع نباشد، وجود و احراز سایر عامل ها برای صدور پروانه مرتعداری کافی است. قبول کردن دلایل، بر عهده هیأت ممیزی است. هیأت ممیزی موظف است پس از تکمیل اقدامات ممیزی، نتیجه را حداکثر ظرف مدت ده روز پس از پایان مأموریت ،به همراه مدارک ممیزی (ابلاغ اعضای هیأت، برگ مأموریت اعضاء، تصویر آگهی، صورتجلسات و ...) برای صدور پروانه مرتعداری (پروانه چرای دام)به اداره کل منابع طبیعی اعلام و تحویل دهد.
د- صدور پروانه مرتعداری (پروانه چرای دام) پس از رسیدگی به سابقه ها و مدارک ارائه شده از سوی دامداران و بهره برداران مدعی، هیأت ممیزی موظف است نتیجه بررسی ها خود را به صورت مکتوب به اداره منابع طبیعی گزارش دهد. اداره کل نیز موظف است پس از دریافت گزارش هیأت ممیزی، اقدامات لازم برای صدور پروانه مرتعداری ( پروانه چرای دام) را به نام دمداران بهره بردار شناسایی شده انجام دهد. شایان ذکر است که در مراتع اطراف روستا ( مراتع روستایی) پروانه مرتعداری به نام شورای اسلامی روستا و در مراتع عشایری به نام دامداران بهرهبردار صادر می گردد. علاوه بر شناسایی افراد دارای حق در مراتع، هیأت ممیزی وظیفه دارد بررسی های خود را در مورد مرتع که شامل تعیین ظرفیت، تعیین زمان ورود دام و زمان خروج دام از مرتع است، مشخص کند. همه این مشخصات در پروانه مرتعداری صادره نوشته می شود. بنابراین ، دامدار صاحب پروانه وظیفه دارد که موارد ذکر شده در پروانه چرای دام، مانند تعداد واحد دامی، زمان ورود و زمان خروج دام و سایر موارد را رعایت کند. در صورت عدم رعایت، اداره کل منابع طبیعی می تواند با مختلف برخورد نمایند.
رسیدگی به اعتراضات دامدارانی که به نتیجه ممیزی اعتراض داشته باشند، می توانند اعتراضات خود را به طور کتبی به اداره کل منابع طبیعی اعلام کنند. کلیه اعتراض ها ی دامداران به ممیزی های انجام شده، قبل از صدور پروانه چرای دام در کمیسونی مرکب از رئیس اداره مرتع، نماینده اداره حقوقی (کارشناس حقوقی ) و نماینده مدیر کل منابع طبیعی استان حداکثر تا فصل بهره برداری بعدی، مورد رسیدگی شکلی قرار می گیرند. در صورت تأئید اعتراض ،تصمیم کمیسیون و پرونده از طریق اداره کل منابع طبیعی به هیأت ممیزی کننده بر گردانده می شود تا نسبت به اظهارنظر قطعی و تکمیل پرونده برای صدور اعلام گزارش هیأت به اداره کل منابع طبیعی، عملاً اقدام هیأت تأئید شده محسوب می شود. در صورت اعتراض پس از این مرحله، هیأت ذکر شده حق رسیدگی را نداشته و موضوع باید در کمیسیون بند 49 رسیدگی شده و تصمیم لازم اتخاذ شود. کمیسون بند 49، شامل نمایندگان دفتر فنی مرتع، دفاتر حقوقی و بازرسی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و نماینده اداره کل منابع طبیعی است. دبیر خانه کمیسیون بند 49 در دفتر فنی مرتع سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور قرار دارد و کلیه مکاتبات در این مورد از طریق دفتر مذکور انجام خواهد گرفت. دمداران معترض می توانند اعتراضات خود را همراه با مدارک لازم به هر یک از دفاتر فنی مرتع، حقوقی و بازرسی و یا اداره کل منابع طبیعی، برای طرح در کمیسیون بند 49 تسلیم نمایند. کلیه اعتراضات واصله پس از تکمیل و تنظیم فرم های مربوطه، توسط ادراه کل منابع طبیعی، برای طرح در کمیسیون بند 49 ارسال می گردد و دبیر خانه پس از تکمیل پرونده، موضوع را در کمیسیون مطرح کرده و تصمیمات کمیسیون، قطعی و لازم الاجرا است.
وظایف و اختیارت صاحب پروانه مرتعداری ( پروانه چرای دام) رعایت مقرارت نوشته شده در پروانه مرتعداری (پروانه چرای دام ) از طرف بهره بردار الزامی است و با مختلف، براب مقرارت رفتار خواهد شد. به صاحبان پروانه مرتعداری اجازه داده می شود، تمامی اختیارت حاصل از پروانه مرتعداری خود را پس از اخذ مجوز کتبی از ادراه کل منابع طبیعی، در مراتعی که به صورت مشاع مورد بهره برداری قرار می گیرد، به دامداران همان مرتع و در مراتعی که به صورت انفرادی مورد استفاده واقع می شود، در اختیار دامداران همجوار قرار دهند. در ضمن، در مراتع مشاعی، در صورت عدم تمایل مرتعداران همان مرتع به بهره برداری، مرتعداران همجوار الویت دارند. چنانچه مرتعداران صاحب پروانه مرتعداری، مشمول طرح اسکان عشایر گردند، قبل از اجرای طرح اسکان، باید کلیه حقوق حاصله از پروانه های مرتعداری خود را در قطب مخالف اسکان به ادارات کل منابع طبیعی استان ها واگذار نمایند.
شرایط و موارد ابطال یا لغو پروانه مراتعداری (پروانه چرای دام )
در موارد زیر پروانه مرتعداری ابطال خواهد شد:
1. هرگونه جعل در پروانه های مرتعداری
2. در مواردی که صاحب پروانه مرتعداری بدون کسب مجوز کتبی از اداره کل منابع طبیعی، پروانه مرتعداری را به فرد دیگری واگذار کند.
3. در صورت انصراف از مرتعداری و اعلام کتبی آن به اداره کل منابع طبیعی
4. تبدیل مرتع به دیگر کارها، بدون کسب مجوز از ادراه کل منابع طبیعی
5. ترک مرتعداری ، بدون اعلام کتبی به اداره کل منابع طبیعی به مدت 3 سال 6. رعایت نکردن و اجر نکردن دستورات قید شده در پروانه از قبیل ظرفیت، مدت و زمان استفاده و عدم پرداخت حقوق دولتی و یا سایر شرایط گفته شده در پروانه مرتعداری، البته تحق بند
6 به دوباره اخطار و ابلاغ رسمی از سوی اداره کل
به متخلف بستگی دارد و در صورت عدم انجام آن از سوی بهره بردار می باشد.
7. اعقاد قرار داد اجرای طرح های مرتعداری
 
آخرین ویرایش:

Similar threads

بالا