شركت مهندسين مشاور نقش جهان ـ پارس
شیراز-1384
معرفي كلي پروژه قطارشهري شيراز
سيستم قطار سبك شهري شيراز كه بعنوان بخشي از سيستم حمل و نقل همگاني در نظر گرفته شده ، داراي دو خط اصلي است كه به ترتيب خط يك مسير در امتداد جنوب شرقي به شمال غربي و خط دو مسير از جنوب غربي به سمت شمال شرقي شهر گسترش يافته اند. مسيرهاي قطار سبك شهري شيراز داراي دو خط اصلي به شرح زير است :
خط يك مسير : اين خط حدفاصل ميدان الله تا ميدان احسان به طول تقريبي 5/22 كيلومتر پيش بيني شده است.
خط دو مسير : اين خط ميدان امام حسين را كه در مسير خط يك قرار دارد به تقاطع بزرگراه امام خميني و بلوار عدالت متصل مي سازد و تقريباً عمود بر خط يك قرار گرفته است .
مشخصات كلي ايستگاه زند
•نوع و درجه ايستگاه: درجه 1- عميق
•نوع سكو: مياني
•فاصله از مبدا : +510Km+M+9
•فاصله از ايستگاه قبلي: 1210 متر
•فاصله از ايستگاه بعدي: 1045 متر
•عمق ايستگاه: 15.38متر
جمعيت مسافرين در ساعت پيك: 8549نفر در دو جهت شرق و غرب
موقعيت استقرار ايستگاه زند
اين ايستگاه در امتداد شرقي – غربي بلوار زند حد فاصل خيابان سعدي و رودكي استقرار مي يابد و از دو سمت شمال و جنوب به بافت متراكمي از كاربريهاي تجاري محدود مي گردد. فاصله اين ايستگاه از ميدان شهرداري حدوداٌ 400 مترو از ورودي زير گذر شهري حدود 100 متر است . در يك ارزيابي كلي مي توان گفت كه ايستگاه زند تقريباٌ در مركز تجاري شهر واقع شده است . در سرتاسر بدنه شمالي و جنوبي خيابان زند در پيرامون ايستگاه فعاليتهاي تجاري در مقياس شهري و حتي فراشهري و يا واحدهاي اداري با عملكرد در مقياس شهري قرار دارد . در بدنه خيابانهاي سعدي و توحيد فاصله خارج از حوزه نفوذ مستقيم ايستگاه و حتي حوزه نفوذ غير مستقيم نيز كاربريهاي تجاري شهري مستقر هستند . چهارراه زند با عملكردي در حد كانون شهري بسيار متراكم محل مراجعه تقريباٌ تمامي ساكنان شهر است . استقرار فعاليت هاي تجاري اعم از مدرن و سنتي به صورت خطي يا مجتمع،بانضمام سابقه ذهني مردم از تاريخ گذشته اين محدوده،آنرا به مركز ثقل دريافت خدمات متنوع و عمدتا تجاري از تمامي نقاط شهر تبديل كرده است،لذا كليه عوامل جذب و به تبع آن توليد سفر براي اين ايستگاه فراهم است و ايستگاه علاوه بر ساعات پيك،در تمامي طول روز ،مسافر مستمر و قابل توجه دارد.در راستاي مطالعات صورت گرفته بر روي سايت و در نظر گرفتن معماري تاريخي غني شهر شيراز ،طراحي معماري ايستگاه زند با اين ايده شكل گرفت:حجم دروني ايستگاه به منزله يك توده سبز،يادآور حال و هوا و فضاي باغ هاي شيراز مي باشد.و شكل گيري خطوط آب موجود در باغ نيز منطبق برمحور هاي سازه اي ايستگاه در جهت عرضي صورت پذيرفته است، بطوري كه حركت يك پارچه بين لايه هاي كف و سقف و ديواره ها بوجود مي آورد. و بر مقطع عرضي ايستگاه و سيركولاسيون و حركت مسافرين براي رسيدن به سطح سكو تاكيد مي كند.طرح ايستگاه زندچهار اصل اساسي در طراحي ايستگاه زند در نظر گرفته شده است.اصل كارآيي : به معناي تأمين ظرفيت لازم براي استفاده كنندگان و عملكرد روان و سريع . اصل ايمني : مهمترين اصل طراحي ايستگاهها است و مربوط به مواقع اضطراري و امكان فرار در اين هنگام است .اصل صرفة اقتصادي : به معناي طراحي در جهت بازگشت سرمايه .اصل زيست محيطي : به معناي حفظ تعادل اكولوژيكي محيط است .كه در اين ايستگاه با تلفيق اين اصول كاربردي با ايده هاي معمارانه بر گرفته از معماري باغ ايراني، سعي بر آن بوده كه معماري مترو از حالت عملكردي صرف به يك فضاي خاص با وي‍ژگي هاي تاريخي معماري بدل گردد.
بررسي روند طراحي معماري
با توجه به خاص بودن نوع طراحي پروژه هايي همچون ايستگاه مترو و مسائلي كه در برخورد با اين طرح با آن روبرو خواهيم شد،طرح از لايه هاي مختلف عملكردي تشكيل شده و از طريق ارتباط ميان لايه ها امكان دسترسي و حركت در كل ايستگاه براي مسافران فراهم مي گردد و در عين حال در معماري داخلي ايستگاه بهره گيري از مفاهيم موجود در معماري باغ ايراني ، بسيار راهگشا بوده است.استفاده از ايده كوشك در باغ ايراني نه تنها در بدنه سازي فضاي نيم طبقه سالن فروش بليط موثر بوده و نماي آشنا و خاطره انگيزي به بار مي آورد،بلكه در بهبود مسير يابي مسافرين و ايجاد بخش مجزايي براي تهيه بليط و بخش اداري مناسب است.
ايده اوليه و كانسپت طراحي ورودي هاي ايستگاه زند
در ادامه روند طراحي ايستگاه جداره هاي شفاف و صيقلي و وويد موجود در طرح،بستري براي انعكاس اتفاقات احجام مجاور خود در نظر گرفته شد.همچنين ورودي هاي ايستگاه در چهار گوشه انتهايي ايستگاه در پياده رو خيابان زند همانند حريم بين فضاي داخل باغ ايراني و فضاي بيروني عمل مي كند. كه اغلب با حصاري از هم جدا شده اند.بدنه شهري كه معرف مكان ورودي ها مي باشد ،در طرح بصورت پوسته اي يكپارچه و نيمه شفاف از لحاظ بصري (قاب )تعريف گرديده كه با ريتم مشخص خود،ريتم طاقنماهاي بيروني حصار باغ ها را تداعي مي كند.در وقع به نوعي حركت در طراحي بدنه مد نظر بوده و در مكان هاي پر تراكم و با تمركز مخاطب بيشتر يعني دهانه ورودي ها تراكم قاب ها بيشتر و يا در تركيب با شفت ها، و در مسير هاي عمومي و با تمركز باركمتر، گشايش فضايي(فواصل بيشتر قاب) داريم.
شیراز-1384
معرفي كلي پروژه قطارشهري شيراز
سيستم قطار سبك شهري شيراز كه بعنوان بخشي از سيستم حمل و نقل همگاني در نظر گرفته شده ، داراي دو خط اصلي است كه به ترتيب خط يك مسير در امتداد جنوب شرقي به شمال غربي و خط دو مسير از جنوب غربي به سمت شمال شرقي شهر گسترش يافته اند. مسيرهاي قطار سبك شهري شيراز داراي دو خط اصلي به شرح زير است :
خط يك مسير : اين خط حدفاصل ميدان الله تا ميدان احسان به طول تقريبي 5/22 كيلومتر پيش بيني شده است.
خط دو مسير : اين خط ميدان امام حسين را كه در مسير خط يك قرار دارد به تقاطع بزرگراه امام خميني و بلوار عدالت متصل مي سازد و تقريباً عمود بر خط يك قرار گرفته است .
مشخصات كلي ايستگاه زند
•نوع و درجه ايستگاه: درجه 1- عميق
•نوع سكو: مياني
•فاصله از مبدا : +510Km+M+9
•فاصله از ايستگاه قبلي: 1210 متر
•فاصله از ايستگاه بعدي: 1045 متر
•عمق ايستگاه: 15.38متر
جمعيت مسافرين در ساعت پيك: 8549نفر در دو جهت شرق و غرب
موقعيت استقرار ايستگاه زند
اين ايستگاه در امتداد شرقي – غربي بلوار زند حد فاصل خيابان سعدي و رودكي استقرار مي يابد و از دو سمت شمال و جنوب به بافت متراكمي از كاربريهاي تجاري محدود مي گردد. فاصله اين ايستگاه از ميدان شهرداري حدوداٌ 400 مترو از ورودي زير گذر شهري حدود 100 متر است . در يك ارزيابي كلي مي توان گفت كه ايستگاه زند تقريباٌ در مركز تجاري شهر واقع شده است . در سرتاسر بدنه شمالي و جنوبي خيابان زند در پيرامون ايستگاه فعاليتهاي تجاري در مقياس شهري و حتي فراشهري و يا واحدهاي اداري با عملكرد در مقياس شهري قرار دارد . در بدنه خيابانهاي سعدي و توحيد فاصله خارج از حوزه نفوذ مستقيم ايستگاه و حتي حوزه نفوذ غير مستقيم نيز كاربريهاي تجاري شهري مستقر هستند . چهارراه زند با عملكردي در حد كانون شهري بسيار متراكم محل مراجعه تقريباٌ تمامي ساكنان شهر است . استقرار فعاليت هاي تجاري اعم از مدرن و سنتي به صورت خطي يا مجتمع،بانضمام سابقه ذهني مردم از تاريخ گذشته اين محدوده،آنرا به مركز ثقل دريافت خدمات متنوع و عمدتا تجاري از تمامي نقاط شهر تبديل كرده است،لذا كليه عوامل جذب و به تبع آن توليد سفر براي اين ايستگاه فراهم است و ايستگاه علاوه بر ساعات پيك،در تمامي طول روز ،مسافر مستمر و قابل توجه دارد.در راستاي مطالعات صورت گرفته بر روي سايت و در نظر گرفتن معماري تاريخي غني شهر شيراز ،طراحي معماري ايستگاه زند با اين ايده شكل گرفت:حجم دروني ايستگاه به منزله يك توده سبز،يادآور حال و هوا و فضاي باغ هاي شيراز مي باشد.و شكل گيري خطوط آب موجود در باغ نيز منطبق برمحور هاي سازه اي ايستگاه در جهت عرضي صورت پذيرفته است، بطوري كه حركت يك پارچه بين لايه هاي كف و سقف و ديواره ها بوجود مي آورد. و بر مقطع عرضي ايستگاه و سيركولاسيون و حركت مسافرين براي رسيدن به سطح سكو تاكيد مي كند.طرح ايستگاه زندچهار اصل اساسي در طراحي ايستگاه زند در نظر گرفته شده است.اصل كارآيي : به معناي تأمين ظرفيت لازم براي استفاده كنندگان و عملكرد روان و سريع . اصل ايمني : مهمترين اصل طراحي ايستگاهها است و مربوط به مواقع اضطراري و امكان فرار در اين هنگام است .اصل صرفة اقتصادي : به معناي طراحي در جهت بازگشت سرمايه .اصل زيست محيطي : به معناي حفظ تعادل اكولوژيكي محيط است .كه در اين ايستگاه با تلفيق اين اصول كاربردي با ايده هاي معمارانه بر گرفته از معماري باغ ايراني، سعي بر آن بوده كه معماري مترو از حالت عملكردي صرف به يك فضاي خاص با وي‍ژگي هاي تاريخي معماري بدل گردد.
بررسي روند طراحي معماري
با توجه به خاص بودن نوع طراحي پروژه هايي همچون ايستگاه مترو و مسائلي كه در برخورد با اين طرح با آن روبرو خواهيم شد،طرح از لايه هاي مختلف عملكردي تشكيل شده و از طريق ارتباط ميان لايه ها امكان دسترسي و حركت در كل ايستگاه براي مسافران فراهم مي گردد و در عين حال در معماري داخلي ايستگاه بهره گيري از مفاهيم موجود در معماري باغ ايراني ، بسيار راهگشا بوده است.استفاده از ايده كوشك در باغ ايراني نه تنها در بدنه سازي فضاي نيم طبقه سالن فروش بليط موثر بوده و نماي آشنا و خاطره انگيزي به بار مي آورد،بلكه در بهبود مسير يابي مسافرين و ايجاد بخش مجزايي براي تهيه بليط و بخش اداري مناسب است.
ايده اوليه و كانسپت طراحي ورودي هاي ايستگاه زند
در ادامه روند طراحي ايستگاه جداره هاي شفاف و صيقلي و وويد موجود در طرح،بستري براي انعكاس اتفاقات احجام مجاور خود در نظر گرفته شد.همچنين ورودي هاي ايستگاه در چهار گوشه انتهايي ايستگاه در پياده رو خيابان زند همانند حريم بين فضاي داخل باغ ايراني و فضاي بيروني عمل مي كند. كه اغلب با حصاري از هم جدا شده اند.بدنه شهري كه معرف مكان ورودي ها مي باشد ،در طرح بصورت پوسته اي يكپارچه و نيمه شفاف از لحاظ بصري (قاب )تعريف گرديده كه با ريتم مشخص خود،ريتم طاقنماهاي بيروني حصار باغ ها را تداعي مي كند.در وقع به نوعي حركت در طراحي بدنه مد نظر بوده و در مكان هاي پر تراكم و با تمركز مخاطب بيشتر يعني دهانه ورودي ها تراكم قاب ها بيشتر و يا در تركيب با شفت ها، و در مسير هاي عمومي و با تمركز باركمتر، گشايش فضايي(فواصل بيشتر قاب) داريم.
منبع:www.njp-arch.com
