*fatemeh67*
عضو جدید
خلاصه کتاب
معماری غرب
خلاصه از صفحه266 تا382
خاستگاه های هنری معماری مدرن:
هنر انتزاعی
شکل گیری هنر انتزاعی در اوایل قرن بیستم و مهم ترین دستاورد هنری مدرن است.اصل این هنر رهایی یکباره از کالبد هنر رسمی است .اگر تغییر از شیوه ای به شیوه دیگر را حرکتی تدریجی در نطر بگیریم هنر انتزاعی جهشی به فراسوی این حرکت و ظهور تفکری از بطن حرکت مادی و تولد معنویت مجدد درهنر است.هنر انتزاعی در واقع شیوه ای کاملا فرمالیستی بود که از درون گرایش اکسپرسیونیستی سر برآورد و به ناب ترین جریان مدرنیستی تبدیل شد.( بانی مسعود، 267:1392)
هنر کوبیسم
می توان هنر کوبیسم را محصول نگرش خردگرایانه به جهان دانست موضوع اصلی این هنر طبیعت بی جان است این هنر بدون اینکه از پرسپکتیو استفاده کند اجسام و احجام در سطح دو بعدی به تصویر می کشید.(همان:267)
فوتوریسم
در جنبش فوتوریسم حرکت مطرح است. در این جنبش برای تجسم پویایی باید به نور و حرکت تأکیدنمود درآثارهنرمندان فتوریست میتوان سرعت وپیشرفت و تهاجم را دید این هنرمندان میکوشیدند تا فضا را به گونه ای مجسم نمایند که ناظر خود را در مرکز تصویر حس کند.جنبش فتوریسم توسط انتونیوسانت الیا در سال 1914 وارد حیطه معماری شد (همان:267-269)
کنستروکتیویسم
جنبش کنستروکتیویسم رهنمود های آن ساختن هنر بود و اصطلاح کنستروکتیویسم یا ساخت گرایی از همین رهنمود ریشه گرفت.اصیل ترین کار کنستروکتیویسم بنای بین الملل سوم اثر ولادیمیر تاتلین که نماد آن قدرت آرمان های یک اتحاد جهانی است.یک ساختمان مارپیچی به صورت مخروط ناقص مورب با سه بدنه دوار در حول محور مرکزی طراحی شده است.دیدگاه تاتلین این بود که فرم باید از عملکرد تبعیت کند.ـ(همان271-269)
ده استیل:
نظریه موندریان هنر باید طبیعت زدایی شود.هنرمندان جنبش ده استیل به دنبال یافتن قوانین تعادل وهماهنگی بودند به گونه ای که بتوانند بااجتماع وهنرقابل انطباق باشند.عناصرهنری بااستفاده ازخطوط راست,زوایای قائم ورنگ های پایه محدود می شود.ازمهمترین آثاراین جنبش خانه شرودراشاره نمود.(همان:272)
باوهاوس
رسالت باوهاوس این بودکه نوع جدیدی از هنر ومعماری رامتناسب با اهداف ودیدگاه مدرن توسعه دهند. فلسفه ای که والترگروپیوس به باوهاوس برد به رابطه میان طراحی وتولیدصنعتی ، میان هنرومهندسی مربوط می شد.(همان: 273-276)
مدرنیسم هنری
جنبشی است که درسالهای 1890تا1940دراروپا به راه افتاد ونه تنهادرحیطه هنربلکه درتمام جهان زندگی اروپاییشان اثرگذاربوده است.
مدرنیسم ومدرنیته تفاوت دارد.مدرنیته محوریت بخشیدن به عقل انسانی درتمام شئونات مذهب وطبیعت واموراقتصادی وملی درحالیکه مدرنیسم اشاره به نهضت های زیبایی شناسی قرن بیستم دارد.مدرنیسم درمعماری درقالب سبک بین الملی ظاهرشد.این سبک درپی نوآوری درفرآیندساخت وساز و نفی محیطهای سنتی بود که درآن ساخت وساز از قواعد یکسانی تبعیت می نماید و از مواد جدید (فولاد،بتن،شیشه)استفاده می کرد. (همان:277)
پیشتازان مدرنیسم
آدولف لوس:
درسنگ تراشی متبحر وآشنا به مکتب شیکاگو و به عنوان نظریه پردازمعماری مدرن مطرح بود. او در مقاله تزئین جنایت،حذف تزئینات را باعث پیشرفت وتحول فرهنگی داشته وبراین عقیده بودکه اشیا کاربردی نیاز به تزئینات ندارد معماری راهنرنمی دانست وتمام تلاش خود را به کاربست تا نشان بدهد فرم وقتی زیباست که منعکس کننده کارخویش باشد.نمودعینی نظرات اورامی توان درپروژه های ساخته شده او مشاهده کرد. از بهترین این پروژه ها خانه اشتانیر وساختمان اداره مرکزی گولدسن وزالاچ وروین می باشدکه عموما سطوحی سفید و بدون تزئین داشته و از مصالحی خوش پرداخت وسطوحی صیقلی استفاده میکرد که ازاین رو با کارهای لوکوربوزیه مقایسه می شد.(همان:277-279)
لوکوربوزیه:
مجموعه مقالاتی به نام به سوی یک معماری داردکه درآن وظیفه نسل خویش را تفکر مجدد درباره معنای معماری برای عصرجدید می دانست، ماشین جایگاه خاصی دراندیشه های اودارد وماشین را بزرگترین دستاورد بشر و به عنوان الگوی ذهنی که اصول طراحی معماری مدرن ازآن منتج شده می دانست.
نظریه معماری_ماشین:
دیدگاه رایت دراین مورد نگرشی عام به تکنولوژی وماشین است ولی ازدیدگاهی خاص یکی ازشاخه های مدرنیسم بوده که کارکرد بنا را تعیین کننده فرم آن یعنی عملکردگرایی می داند،ازپروژه های او خانه دم_ایتو را می توان نام برد که دارای ساختار اسکلتی جهت آزادسازی فضا از یوغ دیوارهای باربر می باشد واز بتن مسلح ساخته شده است.درمعماری لوکوربوزیه فضا به صورت یک جریان سیال و روشن وبا تنوع زیاد و نامحدود درتمامی بنا حضور دارد. ازدیگرپروژه های او طرح نسخه دوم خانه شیروئان می باشد که درآن از بام به عنوان حیاط و از پایه هایی آزاد که ساختمان برروی آن قرار می گیرد استفاده شده است.
ویلاساووآ دیگرپروژه مهم لوکوربوزیه است.طرح این ویلا نشان دهنده مطالعات لوکوربوزیه تحت عنوان پنج نکته یک معماری جدید می باشد که عبارتنداز:
1)پیلوتی ها: خانه روی ستون
2)باغچه های پشت بام: اجرای بام های یک دست با بتن مسلح
3)پلان آزاد: تاکنون پلان در قید دیوارهای باربر بود که بتون مسلح پلان آزاد را به ارمغان آورد.
4)پنجره های نواری(افقی): با وجود بتن مسلح پنجره ها از یک طرف به طرف دیگر نما حرکت کنند.
5)نمای آزاد
ویلاساووآ به معنای واقعی کلمه،مظهر(فضا_زمان)است.
آپارتمان های مارسی از دیگر پروژه های لوکوربوزیه است که نشان می دهد برای لوکوربوزیه معماری وشهرسازی جدایی ناپذیرند.نمازخانه نوتردام_دو_اّ دیگر اثر لوکوربوزیه بوده که در طرح آن از فرم های منحنی استفاده نموده که حجم نهایی ساختمان محصول آنهاست.نظارت وطراحی شهرجدید چندیگره در هند از دیگر پروژه های لوکوربوزیه است که در آن نظریه هفت راه (شبکه ای از راههای سریع با اهمیت های متفاوت که یکدیگر را در زاویه های قائم قطع می کنند)اعمال نمود.(همان: 288-279)
میراث داران مدرنیسم
لودویگ میس وان در روهه:
شعار معروف او(هرچه کمتر بهتر)است .اولین پروژه وی خانه آلویس ریل بعد از آن خانه ییلاقی آجری وییلاقی بتنی است که در خانه های ییلاقی پلان آزادوفضای سیال را تجربه کرد او چندین آسمان خراش طراحی کرد که ایده ای متضاد با سبک آسمان خراش های مکتب شیگاگورا مطرح کرد.آسمان خراش های مکتب شیگاگو سازه های فولادی را در لفافی از آجرو سفال می پوشاند ولی میس در طرح های خود ترجیح داد سازه ساختمان به صورت نمایان وشفاف خود را در نماهای ساختمان نشان دهد.ساختمان شرکت سیگوم که میس آن را با همکاری جانسن طراحی واجرا نمود بیانیه میس در حیطه ساختمانهای بلند است.
گالری ملی مدرن برلین جزء آخرین کارهای میس است که در نهایت اعجاز در معماری وسازه طراحی شده است.(همان: 288-298)
لویی کان:
لویی کان به سمت معماری کلاسیک گرایش یافت از مهمترین کارهای وی مرکز پژوهشی پزشکی آلفرد نیوتن ریچاردز در دانشگاه پنسیلوینیا،مجموعه ساختمان های آزمایشگاه انستیتوی سالک در لافویا واقع در کالیفرنیا،ساختمان موزه ی هنری کیمبل،.....(همان: 298-304)
میراث معماری مدرن
این میراث را می توان در فاصله زمانی جنگ جهانی اول و دوم جست وجو نمود.
سیام: مخفف(کنگره بین المللی معماری مدرن)
اولین سیام:در سوئیس با همکاری لوکوربوزیه و زیگفریدگیریون و رساله مهم ارائه راهکارهای عملی جهت همسو کردن معماری با واقعیت های اجتماعی است.
دومین سیام: در فرانکسفورت مهم ترین موضوع آن بحث (مسکن حداقل)
سومین سیام: در بلژیک با عنوان (استفاده بهینه از زمین)
چهارمین سیام: در کشتی پاتری ملی مسافرتی از مارسی به آتن با عنوان (شهر کارکردی)
اهداف اصلی منشور آتن: ایجاد تعادل بین نیاز فردی و جمعی،تسلط محوطه سازی بر ساختمان وفضای سبز_شرایط آب وهوایی،عایق سازی وتهویه،جداسازی ورفع درهم تنیدگی،تشکیل چهار عملکرد اصلی شهر(زندگی،کار،تفریح،حمل ونقل)
پنجمین سیام:در پاریس،موضوع اصلی کنگره(محل سکونت وتفریح)
ششمین سیام: در انگلستان،موضوع اصلی کنگره (زیبایی شناسی در معماری)
هفتمین سیام:در برگامو،(بحث عمدتأ با موضوعات آزاد پرداخت).
هشتمین سیام: در لندن،( قلب شهر با تأکید خاص بر حق عابر پیاده)
نهمین سیام:با عنوان (محیط طبیعی انسان)
دهمین سیام:مهمترین موضوع (محیط زندگی انسان )وبعد از این ،سیام منحل شد.(همان: 305-306)
سبک بین المللی:
در این سبک ایده جدیدی همسو با تکنولوژی وعملکرد ساختمان مطرح شده است. سبک بین الملل فرم ها به صورت پوسته ای نازک و بی وزن از شیشه وگچ تأکید خاص شده است. این گونه ساختمان ها تأکید بر کاربرد و کارکرد دارد. این طرح ها کارکردگرایی خود ،تابع عنصر زیبایی شناسی در معماری است. بیشترین تأکید را مشخصا بر حجم در برابر جرم،انتظام و قاعده مندی در برابر تقارن وتناظر ودسته بندی وتنظیم جزئیات در برابر استفاده از تزئینات قائل هستند.
والترگروپیوس: این بنا ها را ساختمان های شفافوطرح هایی به صراحت شکل یافتهمی دانست که در آنها هر جزء به طرز طبیعی در حجم جامع کل ،محو می شود.(همان: 306ـ307)
مینیمالیسم:
این هنر در توصیف سبکی به کار می رود که ویژگی آن بی پیرایگی فوق العاده شکل بندی های هندسی ساده وبهره گیری از مواد ومصالح صنعتی است . از طرفی هنر مینیمال را هنر مصنوع نامید.
شعار معروف معماری مینیمالیسم (هر چه کمتر بهتر!)معماران این هنر ایده سازه ی شفاف، سیالیت ،و فقدان مرز بین فضای درون وبیرون به وسیله دیوار های غیر سازه ای و استفاده از مصالح،بتن،آهن وپرهیز از تزئینات را از کار های میس وان در روهه آموختند.
فیلیپ جانسن که پیرو اندیشه های میس وان در روهه بود و او را استاد بزرگ عنوان می کرد.
تادائو آندو معمار ژاپن که دیدگاه لوکوربوزیه نسبت به معماری داشت که می توان آن را لوکوربوزیه ی بودایی شده با گرایش مینیمالیسم نامید.کارهای او توازن معماری با طبیعت و پرداختن به مفاهیم متافیزیکی است . موزه هنرفورت ورث از نمونه آثار اوست.
ژاک هرتسوگ معمار مینیمالیسم با گرایش اکسپر سیونیستی نامید.ساختمان گالری هنر گوس از نمونه آثار اوست .(همان: 307ـ310)
های تک
های تک معماری با تکنولوژی برتراست که به گفته میس وان در روهه معماری باید همسو با تکنولوژی روز شکل گیرد که شعار محوری،های تک شد.مشخصه مهم ساختمان های این سبک،سبکی وزن ساختمان و استفاده از مصالح وتکنولوژی پیشرفته دانست که می توان به گنبد های ژئودزی اشاره کرد.
از معماران این سبک می توان ریچارد راجرز و رنتسو پیانو را نماد معماری های تک قلمداد کرد.دیگر معمار مهم معماری های تک نورمن فاستر اشاره نمود.برای وی فرایند طراحی ساختمان مهم تر از محصول و صورت نهایی آن است. مهم ترین کارهای وی دفتر مرکزی بانک هنگ کنگ و شانگ های در هنگ کنگ اشاره کرد.(همان:311-317)
پست مدرنیسم
از نظر چارلزجنکس معماری پست مدرنیسم عبارت است از کنارهم قراردادن دموکراتیک سلیقه ها وجهان بینی ها و پاسخی به این واقعیت که ما بیشتردر فرهنگ جهانی و متکثر گزینش ها، زندگی می کنیم تا در فرهنگ یکسانی و یکنواختی تحمیلی.(همان: 319-320)
اولین مدافع پست مدرن رابرت ونتوری ،معماری پست مدرنیسم را این طور تعریف کرد
معماری،ساختمانی است با تزئینات روی آن)ونتوری نظریه میس وان در روهه را که (هرچه کمتر بهتر)رد کرد وشعار (هر جه کمتر،ملال آور تر)را بیان نمود و معتقد است از طراحی ساختمان باید بیشتر ارتباط و معنا باشد نه تکامل و کارایی.(همان: 320ـ322)
دومین مدافع پست مدرن مایکل گریوز است . از مهمترین پروژه های گریوز ساختمان خدمات عمومی پرتلند که برگرفته از معماری کلاسیک (تاج قوس ها)که یاد اور معماری معابد مصری است.(همان: 323ـ324) ساختمان شرکت تلفن و تلگراف آمریکا معروف (ای تی اندتی)که توسط فیلیپ جانسن طراحی شده است. این ساختمان تلفیقی از معماری کلاسیک،معماری رنسانس وآردکو است دربالای این آسمان خراش تقریبا مستطیلی شکل که نمونه سبک بین المللی است،سنتوری شکسته که به سبک معماری کلاسیک ساخته شده ونمای ساختمان سبک رنسانسی دارد و طراحی داخلی آن سبک رومی وتزئینات معماری به سبک نئوکلاسیک و حتی ورودی ساختمان به شیوه رنسانسی به الهام از نمازخانه پاتسی ساخته شده است وشعار جانسون (هم این/هم آن)که در پی آن بود که ساختمان بیانگر معنایی متفاوتی باشد.(همان: 326)
همسوی مدرنیسم با معماری کلاسیک را می توان در کارهای جیمز استرلینگ مشاهده کرد.ویژگی مهم کارهای وی طراحی با فرم کلاسیک بدون رعایت اصول کلاسیک است مفاهیم کلاسیک ظاهری مدرن مهم ترین کارهای استرلینگ ساختمان تئاتر و نمایشگاه ایالتی است.(همان:326-327)
نئوکلاسیک
دمتری پرفوریوس نظریه پرداز این گرایش (نئوکلاسیک سبک نیست بلکه مفاهیم جاودانگی در دل خود دارد که با سپری شدن دوران نه از بین می روند ونه به کهنگی می گرایند.)در حیطه ی نئوکلاسیک آشتی مفاهیم کلاسیک با بومی گرایی است تمام ساختمان با اولویت قرار دادن مصالح و فرم های بومی طراحی شده و در اکثر موارد از تیپولوژی واحدی تبعیت می کند. تلفیق معماری کلاسیک با معماری بومی است .
کتابخانه واشینگتن در شیکاگو تکنولوژی مدرنی در قالب کلاسیک حجم آن شبیه بناهای رنسانسی و عناصر مکتب شیکاگو طراحی شده است.(همان: 329ـ332)
دیکانستراکشن:
ژاک دریدا شخصیت اصلی معماری دیکانستراکشن است.دیکانستراکشن در جستجو نقاطی است که ساختار در آن متزلزل شود وقتی ساختار یک نظام دیکانستراک می شود دیگر مرکز اجرا را در جای ثابتی نگه نمی دارد وتقابل های دو تایی از میان بر می خیزند. این تلاش برای از بین بردن مرکز نیست بلکه تلاش دارد که یک مرکز دیگر را جایگزین سازد.(همان: 333)
پیترآیزنفن،برنارد چومی،دانیل لیبسکینز نگرش متفاوت بر مبانی معماری داشتند مدافعین معماری دیکانشن محسوب می شوند.
از نظر آیزنفن معماری پر از ظرافت های تناقض گراست. از آثار آیزلفن خانه شماره یک وشش،آپارتمان مسکونی IBA و... اشاره کرد .(همان: 333-336)
برنارد چومی سعی نمود معماری را با فلسفه آشتی دهد. از مهم ترین آثار چومی پارک دولاوی یت در پاریس است. برنامه پارک پیجیده بود که طرح پارک از روی هم قرار گیری سه سیستم منظم کاملا متفاوت تشکیل می شود: نقاط، خطوط، سطوح (همان: 337ـ338)
دانیل لیبسکینز بر ضد تفکر کلاسیک بود و از آثار مهم او موزه یهود است.خط مهم ترین عنصر معماری دانیل است از این رو طرح موزه او را بین الخطوط نامیدند.(همان: 339)
زاهاحدید معماری او همخوانی خاصی با معماری دیکانستراکشن دارد ولی مبانی معماری وی در جنبش های آوانگارد اروپا نظیر کنستروکتیویسم،سوپرماتیسم،ده استیل و هنر انتزاعی است.یکی از موفق ترین کار وی ایسگاه آتش نشانی شهر، دانشگاهی ویترا است. ساختار طرح وی به صورت یک سری دیوار های خطی ولایه لایه شکل گرفت.(همان: 340ـ341)
یکی از گروه های مهم معماری دیکانستراکشن گروه کوپ هیمل بلاو است و شیوع معماری آنها معماری باز است.یعنی ساکنان را در کاربرد آن محدود نسازد.از موفق ترین کار این گروه مجموعه سینماهای یواف ایUFA در آلمان است.(همان: 342)
اکوتک
معماری اکوتک می توان به بحران زیست محیطی وجنبش سبز جهان قلمداد کرد.معماری اکوتک دوهدف تکنولوژی و اهداف انسانی را کنار هم آورد وایجاد رابطه ای انسانی اعتبار معنوی بخشید و بناهای این معماری را(ساختمان سبز)می نامند.(همان: 345)
کن سینگ یکی از معماران اکوتک که از نظر سینگ طراحی پایدار همان طراحی اکولوژی است.مناره ی مزینیاگا یکی از مهمترین کارهای سینگ است. در طراحی این بنا اقلیم منطقه و ایده ی حیاط آسمانی در نظر گرفته شده است.(همان: 346)
نورمن فاستر روش کار او توجه به سازماندهی عناصر شکل گیری معماری در نظام بوم شناختی بود.ساختمان دفتر مرکزی کومرتس بانک اولین برج اداری جهان است که با تاکید بر ویژگی های بوم شناختی طراحی شده است.ساختمان اداره ی مرکزی شرکت بیمه ی سوئیس ره از دیگر آثار نورمن فاستر اولین برج اکولوژیکی است.(همان: 346-350)
ریچارد راجرزطرح های وی احداث ساختمان انعطاف پذیر و سازگار با اقلیم و طبیعت جغرافیایی است. از طرح های ریچارد می توان به دادگاه مرکزی شهر بوردو اشاره کرد.(همان:350)
رنتسو پیانو: توجه به طبیعت،سایت،کشف اصل استقراری نهفته در سایت و رابطه انسان با معماری را دارد. از کارهای مهم پیانو می توان مرکز فرهنگی ژان-ماری جیبائو نام برد. آن چه پیانو بعنوان مجموعه فرهنگی در نومه آ خلق کرد از لحاظ فرم، نمادین وبه لحاظ عملکردی،واقع گرایانه میباشد.(همان:352-354)
یکی از پروژه های نیکلاس گریمشو،پروژه ایدن است.در این پروژه رابطه زنده وپویا بین گیاهان وفرهنگ ملل مختلف است. ایده اصلی طراحی پروژه رابطه پیچیده بین انسان وطبیعت است وبراساس هندسه ارگانیک طراحی شده است.(همان: 354-356)
نئومدرن:
آنچه در کارهای معماران نئومدرن حائز اهمیت است گذر از اهداف جهان بینی مدرن ورسیدن به فرم جدیدی که ماهیتأ با معماری مدرن تفاوت دارد.(همان:357)
ریچارد مایز: بعنوان رهبر گروه سفید معرفی میشود .مهمترین پروژه او که اعتبار جهانی دارد،طرح خانه اسمیت است ودیگر طرح او مرکز پال گتی میباشد.(همان: 358-360)
مایکل گریوز:از طرحهای مهم او خانه هانسلمن و ساختمان الحاقی بنا سراف را میتوان اشاره کرد.خانه هانسلمن به جنبه کارکردی آن توجه کرد واز لحاظ علائم شباهت خاصی به سبک لوکوربوزیه دارد.
(همان: 361)
معتبرترین معمار نئو مدرن رم کلهاس است.از پروژه های او میتوان ویلای دال آوا وساختمان همایش لیل وکتابخانه مرکزی سئیل اشاره کرد.(همان: 362-367)
استیون هول:استاد مسلم طراحی با نور وسایه است.از مهمترین پروژه های او خانه استرتو در تگزاس است که با مفاهیم بنیادین موسیقی ومعماری طراحی شده است.هول در این مجموعه فضای سیال را نمایش می دهد.از دیگر پروژه های هول موزه هنر هلسینکی می باشد.هدف از طراحی این موزه تعریف عملکرد ومفاهیم بکاررفته است.طرح موزه از تلفیق 3 محور شهرودو محور فرهنگ وطبیعت تشکیل شده است.حرکت در داخل بنا یک سفر درونگراست.(همان: 367-371)
سوپر مدرن
فضای مجازی اینترنت وروند دیجیتالی از مشخصه های این سبک است.(همان:373)
موزه گوگنهایم فرانک گری یکی از مهمترین پروژه هایی است که توسط رئیکرد کامپیوتر ومعماری طراحی شده است.فرانک گری توسط سالن کنسرت والت دیزنی یکی از کارهای معماری سوپر مدرن را خلق کرد.طرح بنا دارای سیالیت فرم واتصالات متعدد وترکیبات چندگانه است.(همان: 374-377)
طرح شهر فرهنگی گالیثیا مهمترین طرح پیتر آیزنمن است.فرم اصلی طرح براساس توپوگرافی زمین بازسازی شده است.(همان: 377)
پاویون آب شیرین وپاویون آب شور جزاولین اقدامات معماری مجازی که توسط گروه ناکس در هلند طراحی وساخته شد. بنا به نوشته طراحان این پاویون در اینجا تمام جهت یابی ها واحساسات ناظرین واژگون می شود.(همان: 378-380)
پایانه بین المللی یوکوهاما توسط فرشید موسوی وآلخاندرو سائراپولو طراحی شد.فرم در پایانه چندان اهمیت ندارد.آنها این طرح را اسکله بدون بازگشت نامیدند وطراحی اسکله با حرکت وسیال وبدون مکث بوده است.(همان: 380-382)
کتاب معماری غرب
| file:///C:/Users/MYPC~1/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.png |
معماری غرب
خلاصه از صفحه266 تا382
خاستگاه های هنری معماری مدرن:
هنر انتزاعی
شکل گیری هنر انتزاعی در اوایل قرن بیستم و مهم ترین دستاورد هنری مدرن است.اصل این هنر رهایی یکباره از کالبد هنر رسمی است .اگر تغییر از شیوه ای به شیوه دیگر را حرکتی تدریجی در نطر بگیریم هنر انتزاعی جهشی به فراسوی این حرکت و ظهور تفکری از بطن حرکت مادی و تولد معنویت مجدد درهنر است.هنر انتزاعی در واقع شیوه ای کاملا فرمالیستی بود که از درون گرایش اکسپرسیونیستی سر برآورد و به ناب ترین جریان مدرنیستی تبدیل شد.( بانی مسعود، 267:1392)
هنر کوبیسم
می توان هنر کوبیسم را محصول نگرش خردگرایانه به جهان دانست موضوع اصلی این هنر طبیعت بی جان است این هنر بدون اینکه از پرسپکتیو استفاده کند اجسام و احجام در سطح دو بعدی به تصویر می کشید.(همان:267)
فوتوریسم
در جنبش فوتوریسم حرکت مطرح است. در این جنبش برای تجسم پویایی باید به نور و حرکت تأکیدنمود درآثارهنرمندان فتوریست میتوان سرعت وپیشرفت و تهاجم را دید این هنرمندان میکوشیدند تا فضا را به گونه ای مجسم نمایند که ناظر خود را در مرکز تصویر حس کند.جنبش فتوریسم توسط انتونیوسانت الیا در سال 1914 وارد حیطه معماری شد (همان:267-269)
کنستروکتیویسم
جنبش کنستروکتیویسم رهنمود های آن ساختن هنر بود و اصطلاح کنستروکتیویسم یا ساخت گرایی از همین رهنمود ریشه گرفت.اصیل ترین کار کنستروکتیویسم بنای بین الملل سوم اثر ولادیمیر تاتلین که نماد آن قدرت آرمان های یک اتحاد جهانی است.یک ساختمان مارپیچی به صورت مخروط ناقص مورب با سه بدنه دوار در حول محور مرکزی طراحی شده است.دیدگاه تاتلین این بود که فرم باید از عملکرد تبعیت کند.ـ(همان271-269)
ده استیل:
نظریه موندریان هنر باید طبیعت زدایی شود.هنرمندان جنبش ده استیل به دنبال یافتن قوانین تعادل وهماهنگی بودند به گونه ای که بتوانند بااجتماع وهنرقابل انطباق باشند.عناصرهنری بااستفاده ازخطوط راست,زوایای قائم ورنگ های پایه محدود می شود.ازمهمترین آثاراین جنبش خانه شرودراشاره نمود.(همان:272)
باوهاوس
رسالت باوهاوس این بودکه نوع جدیدی از هنر ومعماری رامتناسب با اهداف ودیدگاه مدرن توسعه دهند. فلسفه ای که والترگروپیوس به باوهاوس برد به رابطه میان طراحی وتولیدصنعتی ، میان هنرومهندسی مربوط می شد.(همان: 273-276)
مدرنیسم هنری
جنبشی است که درسالهای 1890تا1940دراروپا به راه افتاد ونه تنهادرحیطه هنربلکه درتمام جهان زندگی اروپاییشان اثرگذاربوده است.
مدرنیسم ومدرنیته تفاوت دارد.مدرنیته محوریت بخشیدن به عقل انسانی درتمام شئونات مذهب وطبیعت واموراقتصادی وملی درحالیکه مدرنیسم اشاره به نهضت های زیبایی شناسی قرن بیستم دارد.مدرنیسم درمعماری درقالب سبک بین الملی ظاهرشد.این سبک درپی نوآوری درفرآیندساخت وساز و نفی محیطهای سنتی بود که درآن ساخت وساز از قواعد یکسانی تبعیت می نماید و از مواد جدید (فولاد،بتن،شیشه)استفاده می کرد. (همان:277)
پیشتازان مدرنیسم
آدولف لوس:
درسنگ تراشی متبحر وآشنا به مکتب شیکاگو و به عنوان نظریه پردازمعماری مدرن مطرح بود. او در مقاله تزئین جنایت،حذف تزئینات را باعث پیشرفت وتحول فرهنگی داشته وبراین عقیده بودکه اشیا کاربردی نیاز به تزئینات ندارد معماری راهنرنمی دانست وتمام تلاش خود را به کاربست تا نشان بدهد فرم وقتی زیباست که منعکس کننده کارخویش باشد.نمودعینی نظرات اورامی توان درپروژه های ساخته شده او مشاهده کرد. از بهترین این پروژه ها خانه اشتانیر وساختمان اداره مرکزی گولدسن وزالاچ وروین می باشدکه عموما سطوحی سفید و بدون تزئین داشته و از مصالحی خوش پرداخت وسطوحی صیقلی استفاده میکرد که ازاین رو با کارهای لوکوربوزیه مقایسه می شد.(همان:277-279)
لوکوربوزیه:
مجموعه مقالاتی به نام به سوی یک معماری داردکه درآن وظیفه نسل خویش را تفکر مجدد درباره معنای معماری برای عصرجدید می دانست، ماشین جایگاه خاصی دراندیشه های اودارد وماشین را بزرگترین دستاورد بشر و به عنوان الگوی ذهنی که اصول طراحی معماری مدرن ازآن منتج شده می دانست.
نظریه معماری_ماشین:
دیدگاه رایت دراین مورد نگرشی عام به تکنولوژی وماشین است ولی ازدیدگاهی خاص یکی ازشاخه های مدرنیسم بوده که کارکرد بنا را تعیین کننده فرم آن یعنی عملکردگرایی می داند،ازپروژه های او خانه دم_ایتو را می توان نام برد که دارای ساختار اسکلتی جهت آزادسازی فضا از یوغ دیوارهای باربر می باشد واز بتن مسلح ساخته شده است.درمعماری لوکوربوزیه فضا به صورت یک جریان سیال و روشن وبا تنوع زیاد و نامحدود درتمامی بنا حضور دارد. ازدیگرپروژه های او طرح نسخه دوم خانه شیروئان می باشد که درآن از بام به عنوان حیاط و از پایه هایی آزاد که ساختمان برروی آن قرار می گیرد استفاده شده است.
ویلاساووآ دیگرپروژه مهم لوکوربوزیه است.طرح این ویلا نشان دهنده مطالعات لوکوربوزیه تحت عنوان پنج نکته یک معماری جدید می باشد که عبارتنداز:
1)پیلوتی ها: خانه روی ستون
2)باغچه های پشت بام: اجرای بام های یک دست با بتن مسلح
3)پلان آزاد: تاکنون پلان در قید دیوارهای باربر بود که بتون مسلح پلان آزاد را به ارمغان آورد.
4)پنجره های نواری(افقی): با وجود بتن مسلح پنجره ها از یک طرف به طرف دیگر نما حرکت کنند.
5)نمای آزاد
ویلاساووآ به معنای واقعی کلمه،مظهر(فضا_زمان)است.
آپارتمان های مارسی از دیگر پروژه های لوکوربوزیه است که نشان می دهد برای لوکوربوزیه معماری وشهرسازی جدایی ناپذیرند.نمازخانه نوتردام_دو_اّ دیگر اثر لوکوربوزیه بوده که در طرح آن از فرم های منحنی استفاده نموده که حجم نهایی ساختمان محصول آنهاست.نظارت وطراحی شهرجدید چندیگره در هند از دیگر پروژه های لوکوربوزیه است که در آن نظریه هفت راه (شبکه ای از راههای سریع با اهمیت های متفاوت که یکدیگر را در زاویه های قائم قطع می کنند)اعمال نمود.(همان: 288-279)
میراث داران مدرنیسم
لودویگ میس وان در روهه:
شعار معروف او(هرچه کمتر بهتر)است .اولین پروژه وی خانه آلویس ریل بعد از آن خانه ییلاقی آجری وییلاقی بتنی است که در خانه های ییلاقی پلان آزادوفضای سیال را تجربه کرد او چندین آسمان خراش طراحی کرد که ایده ای متضاد با سبک آسمان خراش های مکتب شیگاگورا مطرح کرد.آسمان خراش های مکتب شیگاگو سازه های فولادی را در لفافی از آجرو سفال می پوشاند ولی میس در طرح های خود ترجیح داد سازه ساختمان به صورت نمایان وشفاف خود را در نماهای ساختمان نشان دهد.ساختمان شرکت سیگوم که میس آن را با همکاری جانسن طراحی واجرا نمود بیانیه میس در حیطه ساختمانهای بلند است.
گالری ملی مدرن برلین جزء آخرین کارهای میس است که در نهایت اعجاز در معماری وسازه طراحی شده است.(همان: 288-298)
لویی کان:
لویی کان به سمت معماری کلاسیک گرایش یافت از مهمترین کارهای وی مرکز پژوهشی پزشکی آلفرد نیوتن ریچاردز در دانشگاه پنسیلوینیا،مجموعه ساختمان های آزمایشگاه انستیتوی سالک در لافویا واقع در کالیفرنیا،ساختمان موزه ی هنری کیمبل،.....(همان: 298-304)
میراث معماری مدرن
این میراث را می توان در فاصله زمانی جنگ جهانی اول و دوم جست وجو نمود.
سیام: مخفف(کنگره بین المللی معماری مدرن)
اولین سیام:در سوئیس با همکاری لوکوربوزیه و زیگفریدگیریون و رساله مهم ارائه راهکارهای عملی جهت همسو کردن معماری با واقعیت های اجتماعی است.
دومین سیام: در فرانکسفورت مهم ترین موضوع آن بحث (مسکن حداقل)
سومین سیام: در بلژیک با عنوان (استفاده بهینه از زمین)
چهارمین سیام: در کشتی پاتری ملی مسافرتی از مارسی به آتن با عنوان (شهر کارکردی)
اهداف اصلی منشور آتن: ایجاد تعادل بین نیاز فردی و جمعی،تسلط محوطه سازی بر ساختمان وفضای سبز_شرایط آب وهوایی،عایق سازی وتهویه،جداسازی ورفع درهم تنیدگی،تشکیل چهار عملکرد اصلی شهر(زندگی،کار،تفریح،حمل ونقل)
پنجمین سیام:در پاریس،موضوع اصلی کنگره(محل سکونت وتفریح)
ششمین سیام: در انگلستان،موضوع اصلی کنگره (زیبایی شناسی در معماری)
هفتمین سیام:در برگامو،(بحث عمدتأ با موضوعات آزاد پرداخت).
هشتمین سیام: در لندن،( قلب شهر با تأکید خاص بر حق عابر پیاده)
نهمین سیام:با عنوان (محیط طبیعی انسان)
دهمین سیام:مهمترین موضوع (محیط زندگی انسان )وبعد از این ،سیام منحل شد.(همان: 305-306)
سبک بین المللی:
در این سبک ایده جدیدی همسو با تکنولوژی وعملکرد ساختمان مطرح شده است. سبک بین الملل فرم ها به صورت پوسته ای نازک و بی وزن از شیشه وگچ تأکید خاص شده است. این گونه ساختمان ها تأکید بر کاربرد و کارکرد دارد. این طرح ها کارکردگرایی خود ،تابع عنصر زیبایی شناسی در معماری است. بیشترین تأکید را مشخصا بر حجم در برابر جرم،انتظام و قاعده مندی در برابر تقارن وتناظر ودسته بندی وتنظیم جزئیات در برابر استفاده از تزئینات قائل هستند.
والترگروپیوس: این بنا ها را ساختمان های شفافوطرح هایی به صراحت شکل یافتهمی دانست که در آنها هر جزء به طرز طبیعی در حجم جامع کل ،محو می شود.(همان: 306ـ307)
مینیمالیسم:
این هنر در توصیف سبکی به کار می رود که ویژگی آن بی پیرایگی فوق العاده شکل بندی های هندسی ساده وبهره گیری از مواد ومصالح صنعتی است . از طرفی هنر مینیمال را هنر مصنوع نامید.
شعار معروف معماری مینیمالیسم (هر چه کمتر بهتر!)معماران این هنر ایده سازه ی شفاف، سیالیت ،و فقدان مرز بین فضای درون وبیرون به وسیله دیوار های غیر سازه ای و استفاده از مصالح،بتن،آهن وپرهیز از تزئینات را از کار های میس وان در روهه آموختند.
فیلیپ جانسن که پیرو اندیشه های میس وان در روهه بود و او را استاد بزرگ عنوان می کرد.
تادائو آندو معمار ژاپن که دیدگاه لوکوربوزیه نسبت به معماری داشت که می توان آن را لوکوربوزیه ی بودایی شده با گرایش مینیمالیسم نامید.کارهای او توازن معماری با طبیعت و پرداختن به مفاهیم متافیزیکی است . موزه هنرفورت ورث از نمونه آثار اوست.
ژاک هرتسوگ معمار مینیمالیسم با گرایش اکسپر سیونیستی نامید.ساختمان گالری هنر گوس از نمونه آثار اوست .(همان: 307ـ310)
های تک
های تک معماری با تکنولوژی برتراست که به گفته میس وان در روهه معماری باید همسو با تکنولوژی روز شکل گیرد که شعار محوری،های تک شد.مشخصه مهم ساختمان های این سبک،سبکی وزن ساختمان و استفاده از مصالح وتکنولوژی پیشرفته دانست که می توان به گنبد های ژئودزی اشاره کرد.
از معماران این سبک می توان ریچارد راجرز و رنتسو پیانو را نماد معماری های تک قلمداد کرد.دیگر معمار مهم معماری های تک نورمن فاستر اشاره نمود.برای وی فرایند طراحی ساختمان مهم تر از محصول و صورت نهایی آن است. مهم ترین کارهای وی دفتر مرکزی بانک هنگ کنگ و شانگ های در هنگ کنگ اشاره کرد.(همان:311-317)
پست مدرنیسم
از نظر چارلزجنکس معماری پست مدرنیسم عبارت است از کنارهم قراردادن دموکراتیک سلیقه ها وجهان بینی ها و پاسخی به این واقعیت که ما بیشتردر فرهنگ جهانی و متکثر گزینش ها، زندگی می کنیم تا در فرهنگ یکسانی و یکنواختی تحمیلی.(همان: 319-320)
اولین مدافع پست مدرن رابرت ونتوری ،معماری پست مدرنیسم را این طور تعریف کرد
معماری،ساختمانی است با تزئینات روی آن)ونتوری نظریه میس وان در روهه را که (هرچه کمتر بهتر)رد کرد وشعار (هر جه کمتر،ملال آور تر)را بیان نمود و معتقد است از طراحی ساختمان باید بیشتر ارتباط و معنا باشد نه تکامل و کارایی.(همان: 320ـ322)دومین مدافع پست مدرن مایکل گریوز است . از مهمترین پروژه های گریوز ساختمان خدمات عمومی پرتلند که برگرفته از معماری کلاسیک (تاج قوس ها)که یاد اور معماری معابد مصری است.(همان: 323ـ324) ساختمان شرکت تلفن و تلگراف آمریکا معروف (ای تی اندتی)که توسط فیلیپ جانسن طراحی شده است. این ساختمان تلفیقی از معماری کلاسیک،معماری رنسانس وآردکو است دربالای این آسمان خراش تقریبا مستطیلی شکل که نمونه سبک بین المللی است،سنتوری شکسته که به سبک معماری کلاسیک ساخته شده ونمای ساختمان سبک رنسانسی دارد و طراحی داخلی آن سبک رومی وتزئینات معماری به سبک نئوکلاسیک و حتی ورودی ساختمان به شیوه رنسانسی به الهام از نمازخانه پاتسی ساخته شده است وشعار جانسون (هم این/هم آن)که در پی آن بود که ساختمان بیانگر معنایی متفاوتی باشد.(همان: 326)
همسوی مدرنیسم با معماری کلاسیک را می توان در کارهای جیمز استرلینگ مشاهده کرد.ویژگی مهم کارهای وی طراحی با فرم کلاسیک بدون رعایت اصول کلاسیک است مفاهیم کلاسیک ظاهری مدرن مهم ترین کارهای استرلینگ ساختمان تئاتر و نمایشگاه ایالتی است.(همان:326-327)
نئوکلاسیک
دمتری پرفوریوس نظریه پرداز این گرایش (نئوکلاسیک سبک نیست بلکه مفاهیم جاودانگی در دل خود دارد که با سپری شدن دوران نه از بین می روند ونه به کهنگی می گرایند.)در حیطه ی نئوکلاسیک آشتی مفاهیم کلاسیک با بومی گرایی است تمام ساختمان با اولویت قرار دادن مصالح و فرم های بومی طراحی شده و در اکثر موارد از تیپولوژی واحدی تبعیت می کند. تلفیق معماری کلاسیک با معماری بومی است .
کتابخانه واشینگتن در شیکاگو تکنولوژی مدرنی در قالب کلاسیک حجم آن شبیه بناهای رنسانسی و عناصر مکتب شیکاگو طراحی شده است.(همان: 329ـ332)
دیکانستراکشن:
ژاک دریدا شخصیت اصلی معماری دیکانستراکشن است.دیکانستراکشن در جستجو نقاطی است که ساختار در آن متزلزل شود وقتی ساختار یک نظام دیکانستراک می شود دیگر مرکز اجرا را در جای ثابتی نگه نمی دارد وتقابل های دو تایی از میان بر می خیزند. این تلاش برای از بین بردن مرکز نیست بلکه تلاش دارد که یک مرکز دیگر را جایگزین سازد.(همان: 333)
پیترآیزنفن،برنارد چومی،دانیل لیبسکینز نگرش متفاوت بر مبانی معماری داشتند مدافعین معماری دیکانشن محسوب می شوند.
از نظر آیزنفن معماری پر از ظرافت های تناقض گراست. از آثار آیزلفن خانه شماره یک وشش،آپارتمان مسکونی IBA و... اشاره کرد .(همان: 333-336)
برنارد چومی سعی نمود معماری را با فلسفه آشتی دهد. از مهم ترین آثار چومی پارک دولاوی یت در پاریس است. برنامه پارک پیجیده بود که طرح پارک از روی هم قرار گیری سه سیستم منظم کاملا متفاوت تشکیل می شود: نقاط، خطوط، سطوح (همان: 337ـ338)
دانیل لیبسکینز بر ضد تفکر کلاسیک بود و از آثار مهم او موزه یهود است.خط مهم ترین عنصر معماری دانیل است از این رو طرح موزه او را بین الخطوط نامیدند.(همان: 339)
زاهاحدید معماری او همخوانی خاصی با معماری دیکانستراکشن دارد ولی مبانی معماری وی در جنبش های آوانگارد اروپا نظیر کنستروکتیویسم،سوپرماتیسم،ده استیل و هنر انتزاعی است.یکی از موفق ترین کار وی ایسگاه آتش نشانی شهر، دانشگاهی ویترا است. ساختار طرح وی به صورت یک سری دیوار های خطی ولایه لایه شکل گرفت.(همان: 340ـ341)
یکی از گروه های مهم معماری دیکانستراکشن گروه کوپ هیمل بلاو است و شیوع معماری آنها معماری باز است.یعنی ساکنان را در کاربرد آن محدود نسازد.از موفق ترین کار این گروه مجموعه سینماهای یواف ایUFA در آلمان است.(همان: 342)
اکوتک
معماری اکوتک می توان به بحران زیست محیطی وجنبش سبز جهان قلمداد کرد.معماری اکوتک دوهدف تکنولوژی و اهداف انسانی را کنار هم آورد وایجاد رابطه ای انسانی اعتبار معنوی بخشید و بناهای این معماری را(ساختمان سبز)می نامند.(همان: 345)
کن سینگ یکی از معماران اکوتک که از نظر سینگ طراحی پایدار همان طراحی اکولوژی است.مناره ی مزینیاگا یکی از مهمترین کارهای سینگ است. در طراحی این بنا اقلیم منطقه و ایده ی حیاط آسمانی در نظر گرفته شده است.(همان: 346)
نورمن فاستر روش کار او توجه به سازماندهی عناصر شکل گیری معماری در نظام بوم شناختی بود.ساختمان دفتر مرکزی کومرتس بانک اولین برج اداری جهان است که با تاکید بر ویژگی های بوم شناختی طراحی شده است.ساختمان اداره ی مرکزی شرکت بیمه ی سوئیس ره از دیگر آثار نورمن فاستر اولین برج اکولوژیکی است.(همان: 346-350)
ریچارد راجرزطرح های وی احداث ساختمان انعطاف پذیر و سازگار با اقلیم و طبیعت جغرافیایی است. از طرح های ریچارد می توان به دادگاه مرکزی شهر بوردو اشاره کرد.(همان:350)
رنتسو پیانو: توجه به طبیعت،سایت،کشف اصل استقراری نهفته در سایت و رابطه انسان با معماری را دارد. از کارهای مهم پیانو می توان مرکز فرهنگی ژان-ماری جیبائو نام برد. آن چه پیانو بعنوان مجموعه فرهنگی در نومه آ خلق کرد از لحاظ فرم، نمادین وبه لحاظ عملکردی،واقع گرایانه میباشد.(همان:352-354)
یکی از پروژه های نیکلاس گریمشو،پروژه ایدن است.در این پروژه رابطه زنده وپویا بین گیاهان وفرهنگ ملل مختلف است. ایده اصلی طراحی پروژه رابطه پیچیده بین انسان وطبیعت است وبراساس هندسه ارگانیک طراحی شده است.(همان: 354-356)
نئومدرن:
آنچه در کارهای معماران نئومدرن حائز اهمیت است گذر از اهداف جهان بینی مدرن ورسیدن به فرم جدیدی که ماهیتأ با معماری مدرن تفاوت دارد.(همان:357)
ریچارد مایز: بعنوان رهبر گروه سفید معرفی میشود .مهمترین پروژه او که اعتبار جهانی دارد،طرح خانه اسمیت است ودیگر طرح او مرکز پال گتی میباشد.(همان: 358-360)
مایکل گریوز:از طرحهای مهم او خانه هانسلمن و ساختمان الحاقی بنا سراف را میتوان اشاره کرد.خانه هانسلمن به جنبه کارکردی آن توجه کرد واز لحاظ علائم شباهت خاصی به سبک لوکوربوزیه دارد.
(همان: 361)
معتبرترین معمار نئو مدرن رم کلهاس است.از پروژه های او میتوان ویلای دال آوا وساختمان همایش لیل وکتابخانه مرکزی سئیل اشاره کرد.(همان: 362-367)
استیون هول:استاد مسلم طراحی با نور وسایه است.از مهمترین پروژه های او خانه استرتو در تگزاس است که با مفاهیم بنیادین موسیقی ومعماری طراحی شده است.هول در این مجموعه فضای سیال را نمایش می دهد.از دیگر پروژه های هول موزه هنر هلسینکی می باشد.هدف از طراحی این موزه تعریف عملکرد ومفاهیم بکاررفته است.طرح موزه از تلفیق 3 محور شهرودو محور فرهنگ وطبیعت تشکیل شده است.حرکت در داخل بنا یک سفر درونگراست.(همان: 367-371)
سوپر مدرن
فضای مجازی اینترنت وروند دیجیتالی از مشخصه های این سبک است.(همان:373)
موزه گوگنهایم فرانک گری یکی از مهمترین پروژه هایی است که توسط رئیکرد کامپیوتر ومعماری طراحی شده است.فرانک گری توسط سالن کنسرت والت دیزنی یکی از کارهای معماری سوپر مدرن را خلق کرد.طرح بنا دارای سیالیت فرم واتصالات متعدد وترکیبات چندگانه است.(همان: 374-377)
طرح شهر فرهنگی گالیثیا مهمترین طرح پیتر آیزنمن است.فرم اصلی طرح براساس توپوگرافی زمین بازسازی شده است.(همان: 377)
پاویون آب شیرین وپاویون آب شور جزاولین اقدامات معماری مجازی که توسط گروه ناکس در هلند طراحی وساخته شد. بنا به نوشته طراحان این پاویون در اینجا تمام جهت یابی ها واحساسات ناظرین واژگون می شود.(همان: 378-380)
پایانه بین المللی یوکوهاما توسط فرشید موسوی وآلخاندرو سائراپولو طراحی شد.فرم در پایانه چندان اهمیت ندارد.آنها این طرح را اسکله بدون بازگشت نامیدند وطراحی اسکله با حرکت وسیال وبدون مکث بوده است.(همان: 380-382)
کتاب معماری غرب
