[مشاهیر سینما،تئاتر و بازیگری] -08- علی حاتمی

[ahoo_fr]

علی حاتمی (۲۳ مرداد۱۳۲۳تهران - ۱۵ آذر۱۳۷۵تهران) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده سینما بود.

حاتمی در جایی متولد شد شبیه همان جایی که رضا خوشنویس در هزاردستان به مفتش آدرس می‌دهد؛ خیابان شاهپور، خیابان مختاری، کوچهٔ اردیبهشت. او دانش‌آموخته از دانشکده هنرهای دراماتیک است. علی حاتمی حداقل ۱۵ فیلم بلند سینمایی و مجموعهٔ تلویزیونی ساخته‌است.
اولین اثر سینمایی حاتمی در سال ۱۳۴۸ با عنوان حسن کچل ساخته شد و آخرین فیلم نیمه‌تمامش با نام جهان پهلوان تختی که یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های سینمایی او بعد از مجموعهٔ هزاردستان بود، به علت مرگ ناشی از بیماری سرطان نافرجام ماند. پس از مرگش نیز دو فیلم مبتنی بر هزاردستان با تدوین واروژ کریم‌مسیحی (به نام‌های کمیتهٔ مجازات و تهران روزگار نو) ساخته شد.
لیلا حاتمی و زری خوشکام، هنرپیشگان سینما، فرزند و همسر علی حاتمی هستند.

فعالیت در تئاترحاتمی کار هنری خود را با تئاتر در زمینهٔ نویسندگی آغاز کرد و نمایشنامه‌های «ساتن»، «قصهٔ حریر»، «ماهیگیر»، «حسن کچل»، «چهل گیس» و شهر «آفتاب و مهتاب» را برای تئاتر نوشت.علی حاتمی در کلاس‌های نمایشنامه نویسی اداره هنرهای دراماتیک واقع (درآب سردار) شرکت نمود و بعدها که این اداره به نام دانشکده هنرهای دراماتیک تغییر نام داد او در رشته ادبیات نمایشی تحصیلات خود را ادامه داد. او در سال ۱۳۴۴ نمایش دیب (دیو) را که از اولین نوشته‌های خود بود در تالار دانشکده و با کودکان موسسه آموزشی فرهنگ آرزو به اجرا در آورد و...نویسنده مهدی زرینی

دیالوگ‌های ماندگار حاتمی

علی حاتمی همواره در آثار سینمایی خود پیوندی ناگسستنی بااصطلاحات و گویش‌های کوچه بازار داشت، بطوریکه کاربرد این دیالوگ‌ها به عنوان امضای وی در تقریبا تمامی آثار سینماییش حضور داشته و سینمای حاتمی را یک سینمای منحصر به فرد ساخته‌است. برخی ازاین دیالوگ‌های ماندگار عبارتند از:
فیلم "مادر" «تلخی با قند شیرین نمیشه، شب رو باید بی‌چراغ روشن کرد» فیلم "کمال الملک" دیالوگی از زبان مظفرالدین شاه «همه چیزمان باید به همه چیزمان بیاید» فیلم "سوته دلان" «همه عمر دیر رسیدم» فیلم "سوته دلان" «ساعت زنگ زده دیگه زنگ نمیزنه، چون زنگاشو زده» فیلم "مادر" «خورشید دم غروب، آفتاب صلوة ظهر نمیشه» و دهها دیالوگ ماندگار دیگر.

مرگ علی حاتمی

علی حاتمی در تاریخ پانزدهم آذرماه هفتادوپنج درگذشت. پیکر وی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا در فطعه۸۸ به خاک سپرده شد. بر روی سنگ مزار وی که در طرفینش رقیه چهره آزاد( ملقب به مادر سینمای ایران و ایفاگر نقش مادر در فیلم "مادر") و رسام عرب‌زاده(طراح ممتاز فرش‌های ایرانی) دفن شده‌اند یکی از ماندگارترین دیالوگ‌های فیلم "حاجی واشنگتن" نقش بسته: "آیین چراغ خاموشی نیست"

کارنامۀ هنری

سینما

پوستر فیلم	نام فیلم	سال	نویسنده	کارگردان	تدوین	تهیه‌کننده	موسیقی	مدت	توضیحات
	حسن کچل	۱۳۴۸	*	*	روبیک منصوری	علی عباسی	بابک اتابکی اسفندیار منفردزاده	۱۰۱ دقیقه
	طوقی	۱۳۴۹	*	*		مهدی مصیبی	اسفندیار منفردزاده	۱۱۰ دقیقه
	باباشمل	۱۳۵۰	*	*		مهدی مصیبی
	قلندر	۱۳۵۱	*	*		مهدی مصیبی	مرتضی حنانه	۱۱۰ دقیقه
	خواستگار	۱۳۵۱	*	*		پرویز صیاد
	ستارخان		*	*	هادی صابر	پرویز صیاد
	سوته‌دلان	۱۳۵۶	*	*	موسی افشار	علی عباسی	مرکز حفظ و اشاعه موسیقی
	حاجی واشنگتن	۱۳۶۱	*	*	موسی افشار		محمدرضا لطفی	۹۸ دقیقه
	کمال‌الملک	۱۳۶۲	*	*	موسی افشار		فرهاد فخرالدینی	۱۲۲ دقیقه
	جعفرخان از فرنگ برگشته	۱۳۶۶	*	*				۸۸ دقیقه	بر اساس نمایشنامه جعفرخان از فرنگ برگشته (حسن مقدم)
	مادر	۱۳۶۸	*	*	حسن حسن‌دوست	مرتضی شایسته	ارسلان کامکار	۱۰۸ دقیقه
	دلشدگان	۱۳۷۰	*	*	روح‌الله امامی	*	حسین علیزاده محمدرضا شجریان	۹۱ دقیقه
	جهان‌پهلوان تختی	۱۳۷۳	*	*	حسن حسن‌دوست		بابک بیات	۹۵ دقيقه	پس از مرگ حاتمی به کارگردانی بهروز افخمیادامه یافت.
	کمیته مجازات		*	*	واروژ کریم‌مسیحی	محمدمهدی دادگو	مرتضی حنانه	۹۰ دقیقه	نمایش: اسفند ۱۳۷۷، تدوین نسخه سینمایی:واروژ کریم‌مسیحی
	تهران روزگار نو		*	*	واروژ کریم‌مسیحی	محمدمهدی دادگو	مرتضی حنانه	۹۰ دقیقه

تلویزیون

پوستر فیلم	نام فیلم	سال	نویسنده	کارگردان	تدوین	تهیه‌کننده	موسیقی	مدت/تعداد قسمت‌ها	توضیحات
	جنگل و آشپزی	۱۳۴۶	*	*	ناصر سوالونی	تلویزیون ملی ایران		۱۷ دقیقه و ۳۵ ثانیه	۱۶ میلیمتری، سیاه‌وسفید، ویژه کودکان و نوجوانان چکیده: آشپزی در جنگل توسط «خرگوش» و «روباه»
	داستان‌های مولوی	۱۳۵۲	*	*	هادی صابر	*	فریدون ناصری	۳۶۰ دقیقه (۶ قسمت)	با نگاهی به داستانهای مثنوی معنوی ساخته شده بود و در نوروز ۱۳۵۳ پخش شد.
	سلطان صاحبقران	۱۳۵۴	*	*	موسی افشار	تلویزیون ملی ایران	واروژ هاخباندیان	۱۳ قسمت	برای نخستین بار از «۱۵ آبان ۱۳۵۴» و برای بار دوم، از «۷ تیرماه ۱۳۵۶» پخش شد.
	هزاردستان	۱۳۵۸-۱۳۶۶	*	*	علی حاتمی عباس گنجوی حسن حسن‌دوست	محمدمهدی دادگو	مرتضی نی‌داوود مرتضی حنانه	۲۳ قسمت	طرح اولیه این مجموعه در سال ۱۳۵۴، در ذهنِ علی حاتمی شکل گرفت و «جاده ابریشم» نام داشت.