مزايا ومعايب مصرف كودهاي شيميايي در كشاورزي

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
از مزاياي كودهاي شيميايي، بهاي ارزان، كاربرد سهل و آسان، درآمد كاذب كوتاه مدت (بدون توجه به استهلاك سرمايه اصلي يعني خاك و مواد آلي آن) است.
شيوع بيماري ها و آفات متعدد مثلاشيوع آتشك گلابي در باغ هاي گلابي كرج و قزوين، نماتد در مزارع چاي و حتي شانكر مركبات در جنوب كشور عمدتا زاييده مصرف نامتعادل كودها مي باشد.
نظرات بانك جهاني درباره مصرف كودهاي شيميايي در ايران مي تواند مؤيد مصرف نامتعادل كود در كشور باشد كه به شرح زير مي باشد: توزيع نابرابر كودهاي شيميايي، بخش خصوصي جايگاهي ندارد (تقويت بخش خصوصي و فراهم آوردن امكان رقابت فعالانه، ايجاد يك محيط تجاري و حقوقي صحيح و اتخاذ يك خط مشي پايدار و فعال از جانب دولت براي تقويت مشاركت بخش خصوصي)، نظام قيمت گذاري سبب اسراف در مصرف كود شيميايي مي شود، عدم توازن بين كود شيميايي در دسترس و كودشيميايي مورد نياز، ضعف تحقيق در كاربرد كود.
تجارب ساير كشورها در كنترل مصرف كود شيميايي مي تواند به مصرف متعادل كود در كشور كمك كند كه در زير به دو مورد اشاره مي شود: در انگلستان توليد گندم در هر هكتار در حدود 7.5تن تثبيت شده و توليد بيشتر از آن را وزارت كشاورزي صرفا به خاطر مسايل زيست محيطي ممنوع شده است.
انواع كودها و مزايا و معايب سولفات آمونيم:
معايب: پائين بودن درصد مواد غذايي آن (كه حمل و نقل آن را دچار مشكل مي كند)، عدم امكان استفاده در سيستم آبياري تحت فشار به علت گرفتگي نازل ها (تركيب سولفات با يون كلسيم و تشكيل گچ) (ملكوتي، م.ج. 1378).
مزايا: كمتر از ساير كودهاي ازته (نظير نيترات آمونيم) از خاك شسته مي شود، سولفات علاوه بر خاصيت اصلاح كنندگي خاك جذب گياه هم مي شود. سولفت آمونيم بهترين كود ازتي براي خاك هاي قليايي و آهكي ايران شناخته شده است (چون هم اسيدزا است و هم داراي مقداري گوگرد به عنوان ماده غذايي است)
نيترات آمونيم:
معايب: جاذب الرطوبه اي بودن، كلوخه اي شدن، خطر انفجار، (به هنگام انبار، نيترات آمونيم نبايد در مجاورت مواد روغني نگهداري شود. همچنين به دليل جذب رطوبت، درب نايلوني كيسه ها باز نشود) (ملكوتي، م.ج.1378).
مزايا: درصد تلفات تصعيد (به صورت آمونيم) كمتر از اوره است (چون آنيون نگهدارنده آن (نيترات) قوي تر از كربنات (آنيون) موجود در اوره است. ارجحيت مصرف براي درختان ميوه: به دليل دارا بودن دو يون قابل جذب (نيترات و آمونيم بر مصرف اوره ترجيح داده مي شود. در مراتع و ديمزارها مخصوصا در مناطق سردسيري، مصرف نيترات آمونيم بر اوره (در صورت تقسيط) ارحج است. نيترات آمونيم را نمي توان در شاليزارها استفاده نمود (به دليل آبشويي سريع نيترات و عدم نياز برنج به نيترات) تحت چنين شرايطي مصرف آمونيم ترجيح داده مي شود.
مصرف نيتروژن در سبزيجات
تغذيه: گياهان همانطور كه قادرند از راه ريشه نيتروژن موردنياز خود را جذب كنند از راه برگ نيز مي توانند نيتروژن را به صورت آمونيم، نيترات و اوره جذب كنند.
در سبزي هايي كه عمر كوتاه و رشد سريع دارند مانند تربچه كه سي روز از كاشت تا برداشت طول مي كشد يك بار مصرف نيتروژن تكافوي نياز گياه را مي نمايد. در صورتي كه در مورد فلفل كه هشت ماه در زمين است و مرتب محصول مي دهد چند بار مصرف كود ضرورت دارد.
در نواحي مرطوب بهتر است ثلث يا ربع كود نيتروژنه را قبل از كاشت و مابقي را به صورت تقسيط مصرف شود. در سبزي هايي مثل فلفل، بادمجان، گوجه فرنگي و نظاير آن كه در طول فصل رشد محصول مي دهند، بهتر است كود سرك در دو يا سه نوبت مصرف شود.
گياهان كليسم گريز يا گياهاني كه به خاك هاي اسيدي سازش يافته اند و گياهاني كه به پايين بودن پتانسيل اكسيداسيون و احياء خاك سازش يافته اند آمونيم را ترجيح مي دهند. گياهان كلسيم دوست يا گياهاني كه در خاك هاي قليايي با پ هاش بهتر مي رويند نيترات را بهتر مصرف مي كنند. آمونيم بر خلاف نيترات، تنفس ريشه را افزايش مي دهد. در مواقع گرم معمولازيرخاك كردن كودهاي نيتروژنه ضروري است چون حرارت هوا ممكن است باعث تلفات كود شود.
شيره گياهي اخذ شده از دمبرگ گياه بهترين نمايه جهت تعيين وضعيت تغذيه اي نيتروژن گياه است، چرا كه نسبت به نوسانات تامين نيتروژن براي گياه بسيار حساس تر از پهنك است. مقدار عناصر غذايي در گياه حتي الامكان مي بايست درحد متوسط و يا حتي در نيمه بالاتر محدوده كفايت باشد. تحت اين شرايط است كه مي توان اطمينان حاصل كرد كه حتي در حضور تمام عواملي كه منجر به ايجاد اختلال در گياه مي شود احتمال وجود دارد گياهان با تمام عناصر غذايي موردنياز به حد كفايت تغذيه گرديده اند.
براي توصيه كودي نيتروژن، دو روش تجزيه گياه و آزمايش خاك مكمل يكديگرند و بايستي با همديگر استفاده شوند.
كمبود: در خيار و طالبي اولين علايم كمبود نيتروژن روشني رنگ و توقف رشد برگهاست. رنگ سبز طبيعي برگ ها، روشن يا زرد مي شود و در موارد كمبود شديد، تمام كلروفيل از بين مي رود.
شاخه ها باريك شده و سخت و فيبري مي شوند.
ميوه هاي خيار مبتلابه كمبود رنگ روشن داشته و در محل گل، نوك آنها باريك مي شود. ميوه هاي طالبي در صورت كمبود نيتروژن كوچك مي شود. عموما بيشتر مواقع در سبزيجات اول بهار كه بارندگي سنگين است كمبود نيتروژن ظاهر مي شود.
چنين كمبودي ممكن است در مرحله رسيدن محصولات نيز ديده شود. زماني كه درجه حرارت سرد شب ها تجمع كربوهيدرات ها را تسهيل كند اگر نيتروژن كافي فراهم باشد توليد محصول زياد خواهد شد. بارندگي هاي شديد، نيترات خاك را از عمق ريشه شستشو مي دهد و در اعماق پايين پروفيل خاك تجمع مي دهد. پس از پايان فصل بارندگي، نيترات خاك به صورت گاز درآمده و از خاك خارج مي شود.
پس از پايان فصل بارندگي، خاك هايي كه دچار شستشو شده اند ميزان نيترات كمي در اختيار خواهند داشت.
مواد آلي: زماني كه مواد آلي در خاك تجزيه مي شوند اولين فرم معدني نيتروژن كه آزاد مي شود آمونيم است. مواد آلي مثل كاه و كلش باعث كاهش فرم نيتراته در خاك مي شوند (نسبت C.N بالادارند- براي تجزيه شدن نيتروژن خاك را مصرف مي كنند.)
مواد گياهي مثل گراس ها باعث افزايش فرم معدني نيتروژن به ويژه نيترات خاك مي شوند (نسبت C.N پايين دارند). يكي از بزرگترين منافع استفاده از كمپوست، كاهش مصرف آب مورد نياز گياه مي باشد.
حداكثر استفاده از ماده آلي زماني حاصل مي گردد كه دو تا سه هفته قبل از كاشت دانه به خاك داده شود. در شرايط كشت و كار آبي كه زمين پيوسته زير كشت محصول مي باشد، مقدار كمپوست مورد نياز محصولاتي نظير سبزيجات، 25 تن در هكتار برآورد شده است.در مناطقي كه ميزان بارندگي 1250ميليمتر مي باشد مقدار كمپوست مصرفي 12.5 تن در هكتار توصيه مي شود و نواحي خشك (متوسط بارندگي حدود 500 ميليمتر) پنج تن در هكتار و در ديمزارها با مصرف 2.5 تن كمپوست در هكتار در سال مي توان افزايش محصول معني داري به دست آورد.
نيمي از نيتروژن و پتاسيم و تمام فسفر كود اصطبلي در قسمت جامد آن متمركز است. در صورت كمبود كود دامي يكي از بهترين راه هاي جبران تلفات مواد آلي خاك، دادن كود سبز است. در بيشتر مواقع از گياهان خانواده بقولات به عنوان كود سبز استفاده مي شود. غده هاي ريشه هاي يونجه حدود 200كيلوگرم در هكتار نيتروژن هوا را تثبيت مي كنند و شبدر معمولا100 تا 150 كيلوگرم و سويا نصف اين مقدار را تثبيت مي كند. كودهاي سبز به دليل دارابودن رويش فوق العاده و ريشه هاي قوي مي توانند مقدار زيادي از عناصر محلولي را كه در شرايط عادي بر اثر شستشو به اعماق پايين خاك حركت كرده اند جذب كنند.
 

panasonic.ir

عضو جدید
مشکلات کود های شیمیایی

مشکلات کود های شیمیایی

مشکلات کود های شیمیایی





مشکلات زیست محیطی مصرف کودهاي شیمیایی


کشاورزي از دیرینه ترین اشکال فعالیتهاي تولیدي و اقتصادي در جامعه بشري است. به گواهی تاریخ اکثر تمدنهاي شناخته شده بشري، حول محور کشاورزي شکل گرفته است. در جهان امروز نیز با وجود پیشرفت هاي مهم در سایر فعالیتهاي اقتصادي مانند خدمات و صنعت، کشاورزي همچنان در عرصه اقتصاد و امنیت جوامع از جایگاه ویژه اي برخوردار است. از دیدگاه توسعه اقتصادي، بخش کشاورزي در فرآیند رشد و توسعه اقتصادي چند وظیفه مهم و اساسی را برعهده دارد. نخستین و مهمترین وظیفه این بخش تامین غذا و امنیت غذایی براي جامعه می باشد. وظیفه دیگر بخش کشاورزي عرضه مواد خام مورد نیاز صنعت وکمک به توسعه صنایع وابسته به کشاورزي است.

در نیمه دوم قرن بیستم افزایش مصرف کودهاي شیمیایی از یک سو موجب افزایش عملکرد محصولات کشاورزي و از سوي دیگر مشکلات متعددي را براي طبیعت و محیط زیست بوجود آورده است. در سال 1950 مصرف کودهاي شیمیایی در جهان، 14 میلیون تن بود اما در سال 2000 این مقدار به 141 میلیون تن افزایش یافت. اگرچه افزایش مصرف کودشیمیایی موجب شد تولید غله جهان از سال 1950 تا سال 2000 به بیش از 3 برابر افزایش یابد لیکن آلودگی آب به نیتراتها طی سالیان متمادي موجب کاهش توان بیولوژیک خاك و ده ها معضل زیست محیطی دیگر در کره زمین گشته است.




در سا لهاي اخیر تولیدکنندگان محصولات کشاورزي کشور ما نیز به جاي بهره گیري از دانش روز براي تولید بیشتر، مصرف کودهاي شیمیایی در واحد سطح را افزایش داده اند. متاسفانه پرداخت یارانه هنگفت به کودهاي شیمیایی مصرف بی رویه این کودها در کشور را تشدید نموده است. با توجه به اثرات نامطلوب کودهاي شیمیایی بر منابع پایه و امنیت غذایی، قطع حمایت هاي دولتی و توسعه استفاده از سیستمهاي صحیح مدیریت تلفیقی عناصر، تثبیت بیولوژیک ازت در خاك، استفاده از
کمپوست و ورمی کمپوست، رعایت تناوب زراعی صحیح، انجام عملیات به زراعی و بهبود و اصلاح بافت خاك، خارج نکردن بقایاي گیاهی از مزارع و جلوگیري از سوزانیدن آن و استفاده از سیستم بدون شخم مخصوصاً در مناطق خشک و...باید در کشور نهادینه گردد.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

panasonic.ir

عضو جدید
یک مقاله با موضوع تاثير و کارايي کمپوست زباله شهري و ورمي کمپوست بر روي ويژگي هاي مورفو-فيزيولوژيکي و عملکرد کلزا در شرايط تنش خشکي نیز برای تکمیل اطلاعات دارم.

به منظور بررسي تاثير و کارايي کمپوست زباله شهري و ورمي کمپوست بر روي خصوصيات مورفو-فيزيولوژيکي و عملکرد کلزا در شرايط تنش خشکي آزمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي در چهار تکرار اجرا شد. تيمارها عبارت از آبياري در سه سطح شامل: آبياري نرمال (0.75 FC)، تنش متوسط (0.55 FC) و تنش شديد (0.35 FC)، و ترکيب کود زيستي در پنج سطح شامل: عدم کاربرد کود زيستي (شاهد)، کاربرد دو و چهار درصد کمپوست زباله شهري و کاربرد دو و چهار درصد ورمي کمپوست بودند. نتايج نشان دادند که اثر سطوح آبياري و کود زيستي روي کليه صفات مورد بررسي معني دار بود، همچنين اثر متقابل آبياري در کود زيستي نيز براي تمام صفات به جز صفات نسبت سطح برگ و درصد نيتروژن گياه معني دار گشت. نتايج مقايسه ميانگين نيز نشان داد که تنش ملايم و شديد باعث کاهش رشد، درصد نيتروژن اندام هوايي، شاخص کلروفيل (SPAD)، محتوي نسبي آب و عملکرد دانه کلزا نسبت به آبياري نرمال گشت.





کاربرد چهار درصد
ورمي کمپوست در شرايط آبياري نرمال، تنش ملايم و شديد باعث افزايش رشد، زيست توده و عملکرد گياه کلزا در مقايسه با ساير تيمارهاي کود زيستي گشت و در کل نيز کاربرد تيمار ورمي کمپوست نسبت به کمپوست از مزيت نسبي بيشتري در افزايش عملکرد کلزا برخوردار بود.

* گروه مهندسي علوم خاک، پرديس کشاورزي و منابع طبيعي کرج، دانشگاه تهران

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

افشین باتمانی

متخصص کشاورزی
کاربر ممتاز
یک مقاله با موضوع تاثير و کارايي کمپوست زباله شهري و ورمي کمپوست بر روي ويژگي هاي مورفو-فيزيولوژيکي و عملکرد کلزا در شرايط تنش خشکي نیز برای تکمیل اطلاعات دارم.

به منظور بررسي تاثير و کارايي کمپوست زباله شهري و ورمي کمپوست بر روي خصوصيات مورفو-فيزيولوژيکي و عملکرد کلزا در شرايط تنش خشکي آزمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي در چهار تکرار اجرا شد. تيمارها عبارت از آبياري در سه سطح شامل: آبياري نرمال (0.75 FC)، تنش متوسط (0.55 FC) و تنش شديد (0.35 FC)، و ترکيب کود زيستي در پنج سطح شامل: عدم کاربرد کود زيستي (شاهد)، کاربرد دو و چهار درصد کمپوست زباله شهري و کاربرد دو و چهار درصد ورمي کمپوست بودند. نتايج نشان دادند که اثر سطوح آبياري و کود زيستي روي کليه صفات مورد بررسي معني دار بود، همچنين اثر متقابل آبياري در کود زيستي نيز براي تمام صفات به جز صفات نسبت سطح برگ و درصد نيتروژن گياه معني دار گشت. نتايج مقايسه ميانگين نيز نشان داد که تنش ملايم و شديد باعث کاهش رشد، درصد نيتروژن اندام هوايي، شاخص کلروفيل (SPAD)، محتوي نسبي آب و عملکرد دانه کلزا نسبت به آبياري نرمال گشت.





کاربرد چهار درصد
ورمي کمپوست در شرايط آبياري نرمال، تنش ملايم و شديد باعث افزايش رشد، زيست توده و عملکرد گياه کلزا در مقايسه با ساير تيمارهاي کود زيستي گشت و در کل نيز کاربرد تيمار ورمي کمپوست نسبت به کمپوست از مزيت نسبي بيشتري در افزايش عملکرد کلزا برخوردار بود.

* گروه مهندسي علوم خاک، پرديس کشاورزي و منابع طبيعي کرج، دانشگاه تهران

ممنون
موضوع خوبی بود.اما در حیطه ی عمل کمپوست زباله شهری قابل اعتماد نیست. چراکه باید ترکیبات اولیه اون مشخص باشه بعد راجع به اون قضاوت کرد.در اصل کمپوست زباله شهری یک عنوان کلی محسوب میشه.
توی این تحقیق هم باید به ترکیبات اولیه کمپوست شهری اشاره میشد.من شخصا در کشتهای حساس استفاده از کمپوست زباله شهری رو توصیه نمیکنم.مگه اینکه ترکیبات اولیه زباله مشخص باشه.
 

kimia sanat

عضو جدید
[h=5]نقش پتاسیم (K) در گیاه

پتاسیم (K) در حفظ تعادل آبی، ایجاد فشار تورژسانس و باز و بسته شدن روزنه ها، تجمع و انتقال هیدرات های کربن تولید شده نقش دارد. یک نقش عمده پتاسیم در جذب سریع آن توسط سلول های گیاهی است که در این فرایند ثابت شده است که برخلاغ شیب الکتروشیمیایی صورت گرفته و بطریق جذب فعال می باشد. این عنصر حدود 60 نوع آنزیم را در گیاه فعال می کند. پتاسیم در باز و بسته شدن روزنه ها نقش مهمی داشته و تعادل آبی گیاه را کنترل می نماید. در فتوسنتز به عنوان تعدیل کننده pH محیط در فتوسیستم 2 نقش مهمی در تجزیه آب دارد. انتقال بعضی از مواد به وجود پتاسیم وابسته می باشد و در اوند آبکشی این عنصر به راحتی منتقل می شود.

علایم کمبود پتاسیم

در برگ های مسن با کناره های سوخته و کلروز دیده می شود. گیاهانی که علایم کمبود پتاسیم را دارند حساس به خوابیدگی، بیماری ها و آفات شده و کیفیت میوه آنها کاهش می یابد. از آنجایی که پتاسیم یک عنصر متحرک است علایم کمبود ابتدا در برگ های پیر دیده می شود. گیاهانی که علایم کمبود پتاسیم دارند نسبت به وجود آمونیوم حساس می شوند.

علایم سمیت:

گیاهانی که پتاسیم اضافی دارند علایم کمبود کلسیم و منیزیم را نشان می دهند. در مرحله اول کمبود منیزیم دیده می شود.

روش مصرف:

پتاسیم را باید در محلی قرار داد که ریشه بتواند آن را جذب کند و نباید آن را در سطح خاک خشک مصرف نمود. پتاسیم را می توان به روش نواری ، پخش در سطح خاک، آبیاری و محلول پاشی استفاده نمود. بهترین روش مصرف زیر خاکی آن بصورت نواری است.

زمان و دفعات مصرف:

برای اکثر محصولات پتاسیم قبل یا در طول آماده سازی بستر خاک مصرف می شود. بنابراین زمان مصرف آن کمی قبل از کشت است. اگر خاک سبک باشد 5 تا 10 هفته بعد از اولین مصرف می توان مصرف بعدی را انجام داد.

مقدار مصرف:

مقدار مصرف کود پتاسیم بر اساس رفع کمبود و یا حفظ پتاسیم خاک برای عملکرد مناسب بستگی به عوامل مختلف دارد. برای تامین نیاز پتاسیم لازم است که در آن خاک و بر اساس آب و هوای منطقه آزمایش انجام گرفته و رابطه بین مقدار عملکرد و پتاسیم مصرف مشخص شود.[/h]
منبع : سایت بخش کشاورزی سایت کیمیا
 

Similar threads

بالا