DDDIQ
مدیر ارشد
مدرسۀ جعفرآباد بنایی ناشناخته از دورۀ صفوی
عباسعلی احمدی *
محسن جاوری **
* استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد
** استادیار دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان
چکیده
مدرسۀ جعفرآباد در فاصلۀ 50 کیلومتری شمال اصفهان در دشت باستانی برخوار قرار گرفته و برای اولین بار، توسط نگارندگان شناسایی شده است. تحقیق حاضر به منظور پاسخ به پرسش هایی همچون تعیین زمان ساخت بنا، دلیل ساخت مدرسه در جعفرآباد و تعیین ارتباط مدرسه با سایر ابنیه و علت قرارگیری مدرسه در بافت فعلی جعفرآباد انجام شده است. روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی تحلیلی است؛ بر همین اساس، پس از بررسی سطحی باستا نشناختی آثار و مواد فرهنگی جعفرآباد، مدرسه مورد مطالعه به دقت ثبت و مستن دسازی شده و در مرحلۀ بعد با مطالعۀ متون و منابع مکتوب تاریخی، به ویژه سفرنام هها، متون جغرافیایی محلی و برخی تواریخ مرتبط با دوران صفوی و قاجار و برخی کتب و منابع دورۀ معاصر و همچنین بررسی ارتباط جعفرآباد با سایر سکون تگا ههای دشت برخوار، پاسخ گویی به سؤالات مطر حشده مورد نظر بوده است. بر این اساس، مشخص شد که مدرسۀ جعفرآباد در
اواخر دورۀ صفوی و احتمالاً زمان سلطان حسین صفوی ساخته شده و دلیل ساخت آن در این مکان، به واسطۀ اهمیت شهری جعفرآباد و همچنین در نتیجۀ موقعیت مکانی ویژۀ آن، در بین سکون تگا ههای عهد صفوی دشت برخوار بوده است. قرارگرفتن مدرسه در بافت فعلی، توسعۀ شهری جعفرآباد در عهد صفوی را نشان داده و تمهیدی در راستای بالابردن ظرفی تهای اقتصادی، به منظور تأمین هزین ههای مدرسه و تداوم حیات آن بوده است.
كليد واژه ها
تشیع، صفوی، مدرس هسازی، اصفهان، برخوار، جعفرآباد.
