مجموعه ای از ضوابط و مقررات شهر سازی شهرداری تهران

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
تراکم و مازاد تراکم
ماده 100 قانون شهرداري ها
بخشنامه نما سازی
ضوابط بالكن ها
نحوه احداث بنا در املاک دارای اصلاحی
محل استقرار ساختمان در زمين
سطح اشغال در قطعات مسکونی در شهر تهران
ضوابط نورگیری و پاسیو یا حیاط خلوت
ادامه ضوابط نورگیری و پاسیو یا حیاط خلوت
ضوابط پارکینگ
ادامه ضوابط پارکینگ
حوزه بندی پارکینگ
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
تراکم و مازاد تراکم ( تراکم 120% یا تراکم 180% یعنی چه ؟ )

جمعیت ( یعنی انسانها ) مبنای مهم همه طرحهای شهری است .
واین جمعیت ( انسانها ) الزاماً بایستی در شهر بر اساس استانداردهای محلی و بین المللی در رفاه و آسایش زندگی کنند .

و برای اینکه در رفاه و آسایش زندگی کنند ، بایستی تک تک اجزای پیکره شهری مانند شبکه معابر ، فضاهای آموزشی ، فضاهای درمانی ، فضاهای تفریحی و گردشی و پارک و فضای
سبز و تاسیسات و تجهیزات شهری و فضاهای کار و سکونت و غیره ، زنده و پویا ، به اندازه وبه نسب و تناسب جمعیت شهر باشد .
زون های مسکونی محل اسکان جمعیت شهر است .

و برای اینکه جمعیت مورد نظر را در زون های مسکونی اسکان دهند :

1- حد نصاب تفکیک قطعات مسکونی را تعریف و مشخص میکنند .

2- برای احداث بنا ، میزان سطح اشغال بنا را مشخص میکنند ، مثلاً میگویند سطح
اشغال 60% ، یعنی در آن قطعه زمین میتوانند تا 60% مساحت زمین ساختمان بسازند .
3- برای احداث بنا ، تعداد طبقات مجاز ساختمان سازی را مشخص میکنند.

زون های مسکونی با شرایط مختلف تعریف میشوند مثلا در برخی از زون ها ساختمانهای دو طبقه و یا سه یا چهار طبقه و یا برج های چند طبقه تعریف میشوند .

بنا براین اگر در زون مسکونی ساختمانهای دو طبقه با سطح اشغال60% تعریف شود تراکم
مجاز دراین زون 120% است.
( 120% =60% * ۲ ) .

یا اگر در زون مسکونی ساختمانهای سه طبقه با سطح اشغال60% تعریف شود تراکم مجاز
در این زون 180% است.
( 180% =60% * ۳) .


نکته :

اگر به صورت دستوری در زون های مسکونی تغییری در تعداد طبقات داده شود مثلا بجای دو طبقه چهار طبقه ساخته شود میزان جمعیت در آن زون دو برابر شده و به دلیل ثابت بودن مساحت زون های خدماتی و شبکه معابر موجبات سلب آسایش و ترافیک های سنگین فراهم خواهد شد.

 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ماده 100 قانون شهرداري ها

مالكين اراضي واملاك واقع در محدوده شهر يا حريم آن بايد قبل از هر اقدام عمراني يا تفكيك ارا ضي و شروع ساختمان از شهرداري پروانه اخذ نمايند.
شهرداري ميتواند از عمليات ساختماني ساختمان هاي بدون پروانه يا مخالف مفاد پروانه، به وسيله مامورين خود اعم از آن كه ساختمان در زمين محصور يا غير محصور واقع باشد جلوگيري نمايد.

تبصره 1:

در موارد مذكور فوق كه از لحاظ اصول شهرسازي يا فني يا بهداشتي، قلع تاسيسات و بناهاي خلاف مشخصات مندرج در پروانه ضرورت داشته باشد يا بدون پروانه شهرداري ساختمان احداث يا شروع به احداث شده باشد، به تقاضاي شهرداري موضوع در كميسيون*هايي مركب از نماينده وزارت كشور به انتخاب وزيركشور و يكي از قضات دادگستري به انتخاب وزير دادگستري و يكي از اعضاي انجمن شهر به انتخاب انجمن شهر مطرح مي*شود. كميسيون پس از وصول پرونده به ذي*نفع اعلام مي*نمايد كه ظرف ده روز توضيحات خود را كتباً ارسال دارد، پس از انقضاء مدت مذكور، كميسيون مكلف است موضوع را با حضور نماينده شهرداري كه بدون حق راي براي اداي توضيح شركت مي*كند، ظرف مدت يك*ماه تصميمات مقتضي بر حسب مورد اتخاذ كند، در مواردي كه شهرداري از ادامه ساختمان بدون پروانه يا مخالف مفاد پروانه جلوگيري مي*كند، مكلف است حداكثر ظرف يك هفته از تاريخ جلوگيري، موضوع را در كميسيون مذكور مطرح نمايد درغير اين صورت كميسيون به تقاضاي ذي*نفع به موضوع رسيدگي خواهد كرد. در صورتي كه تصميم كميسيون بر قلع تمام يا قسمتي از بنا باشد، مهلت مناسبي كه نبايد از دو ماه تجاوز كند تعيين مي*نمايد. شهرداري مكلف است تصميم مزبور را به مالك ابلاغ كند، هرگاه مالك در مهلت مقرر اقدام به قلع بنا ننمايد، شهرداري راساً اقدام كرده و هزينه آن*را طبق مقررات آيين*نامه اجراي وصول عوارض از مالك دريافت خواهد نمود.

تبصره 2:

درمورد اضافه بناي زايد بر مساحت زيربناي مندرج در پروانه ساختماني واقع در حوزه استفاده از اراضي مسكوني، كميسيون مي*تواند درصورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعيت قوانين و آيين نامه ها ملك از نظر مكاني (در بر خيابان *هاي اصلي يا خيابان هاي فرعي و يا كوچه بن باز يا بن بست) راي به اخذ جريمه اي كه متناسب با نوع استفاده از فضاي ايجاد شده و نوع استفاده از نظر مصالح مصرفي باشد، تعيين و شهرداري مكلف است براساس آن نسبت به وصول جريمه اقدام نمايند (جريمه نبايد از حداقل يك دوم كمتر و از سه برابر ارزش معاملاتي ساختمان براي هرمترمربع بناي اضافي بيشتر باشد). در صورتي كه ذي نفع از پرداخت جريمه خودداري نمود، شهرداري مكلف است مجدداً پرونده را به همان كميسيون ارجاع و تقاضاي صدور راي تخريب را بنمايد. كميسيون دراين مورد نسبت به صدور راي تخريب اقدام خواهد نمود.

تبصره 3:

در مورد اضافه بناي زايد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمان واقع در حوزه استفاده از اراضي تجارتي، صنعتي و اداري كميسيون مي*تواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا، با توجه به موقعيت ملك از نظر مكاني (در بر خيابان*هاي اصلي يا خيابان*هاي فرعي و يا كوچه بن باز يا بن*بست) راي به اخذ جريمه*اي كه متناسب با نوع استفاده از فضاي ايجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفي باشد تعيين و شهرداري مكلف است براساس آن نسبت به وصول جريمه اقدام نمايد (جريمه نبايد حداقل از 2 برابر كمتر و از 4 برابر ارزش معاملاتي ساختمان براي هر متر مربع بناي اضافي ايجاد شده بيشتر باشد). در صورتي كه ذي نفع از پرداخت جريمه خودداري نمود، شهرداري مكلف است مجدداً پرونده را به همان كميسيون ارجاع و تقاضاي صدور راي تخريب را بنمايد.

كميسيون در اين مورد نسبت به صدور راي تخريب اقدام خواهد نمود.

تبصره 4 :
در مورد احداث بناي بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضي مربوطه، درصورتي كه اصول فني و بهداشتي و شهرسازي رعايت شده باشد كميسيون مي تواند با صدور راي بر اخذ جريمه به ازاء هر متر مربع بناي بدون مجوز، يك دهم ارزش معاملاتي ساختمان يا يك پنجم ارزش سرقفلي ساختمان، درصورتي كه ساختمان ارزش دريافت سرقفلي داشته باشد، هركدام كه مبلغ آن بيشتر است، از ذي نفع، بلا مانع بودن صدور برگ پايان ساختمان را به شهرداري اعلام نمايد، اضافه بناي زايد برتراكم مجاز براساس مفاد تبصره هاي 2و3 عمل خواهد شد.

تبصره 5 :

درمورد عدم احداث پاركينگ و يا غيرقابل استفاده بودن آن و عدم امكان اصلاح آن، كميسيون مي*تواند با توجه به موقعيت محلي و نوع استفاده از فضاي پاركينگ راي به اخذ جريمه اي كه حداقل يك برابر و حداكثر دو برابر ارزش معاملاتي ساختماني براي هر مترمربع فضاي از بين رفته پاركينگ باشد صادر نمايد (مساحت هر پاركينگ با احتساب گردش، 25 متر مربع ميباشد). شهرداري مكلف به اخذ جريمه تعيين شده و صدور برگ پايان ساختمان مي باشد.

تبصره 6:
درمورد تجاوز به معابر شهر، مالكين موظف هستند درهنگام نوسازي براساس پروانه ساختمان و طرح هاي مصوب، رعايت برهاي اصلاحي را بنمايند، در صورتي كه برخلاف پروانه و يا بدون پروانه، تجاوزي در اين مورد انجام گيرد، شهرداري مكلف است از ادامه عمليات، جلوگيري و پرونده امر را به كميسيون ارسال نمايد، در ساير موارد تخلف، مانند عدم استحكام بنا، عدم رعايت اصول فني و بهداشتي و شهرسازي در ساختمان، رسيدگي به موضوع در صلاحيت كميسيون هاي ماده 100 است.

تبصره 7:

مهندسان ناظر ساختماني مكلفند، نسبت به عمليات اجرايي ساختماني، كه به مسئوليت آن ها احداث مي گردد از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه ها و محاسبات فني ضميمه آن، مستمراً نظارت كرده و در پايان كار مطابقت ساختمان با پروانه، نقشه و محاسبات فني را گواهي نمايند. هرگاه مهندس ناظر برخلاف واقع گواهي نمايد و يا تخلف را به موقع به شهرداري اعلام نكند و موضوع منتهي به طرح در كميسيون مندرج در تبصره 1 ماده 100 قانون شهرداري و صدور راي بر جريمه يا تخريب ساختمان گردد، شهرداري مكلف است مراتب را به نظام مهندسي و كنترل ساختمان منعكس نمايد. شوراي انتظامي نظام مذكور موظف است، مهندس ناظر را درصورت ثبوت تقصيره برابر قانون نظام معماري و ساختماني، حسب مورد با توجه به اهيمت موضوع، به 6 ماه تا سه سال محروميت از كار و درصورتي كه مجدداً مرتكب تخلف شود كه منجر به صدور راي تخريب به وسيله كميسيون ماده 100 گردد، به حداكثر مجازات محكوم كند مراتب محكوميت از طرف شوراي انتظامي نظام مهندسي و كنترل ساختمان در پروانه اشتغال درج و دريكي از جرايد كثيرالانتشار اعلام مي*گردد. شهرداري مكلف است تا صدور راي محكوميت به محض وقوف از تخلف مهندس ناظر و ارسال پرونده به كميسيون ماده 100 به مدت حداكثر 6ماه از اخذ گواهي امضاء مهندس ناظر مربوطه براي ساختمان جهت پروانه ساختمان شهرداري خودداري نمايد. ماموران شهرداري نيز مكلفند در مورد ساختمان*ها نظارت نمايند وهرگاه از موارد تخلف در پروانه به موقع جلوگيري نكنند و يا درمورد صدور گواهي انطباق ساختمان با پروانه، مرتكب تقصيري شوند، طبق مقررات قانوني به تخلف آنان رسيدگي مي شود و درصورتي كه عمل ارتكابي مهندسان ناظر و ماموران شهرداري واجد جنبه جزايي هم باشد، از اين جهت نيز قابل تعقيب خواهند بود.

در مواردي كه شهرداري مكلف به جلوگيري از عمليات ساختماني است و دستور شهرداري اجرا نشود، مي تواند با استفاده از ماموران اجراييات خود و درصورت لزوم ماموران انتظامي براي متوقف ساختن عمليات ساختماني اقدام نمايد.

تبصره 8:

دفاتر اسناد رسمي مكلفند قبل از انجام معامله قطعي در مورد ساختمان ها، گواهي پايان ساختمان و درمورد ساختمان هاي ناتمام گواهي عدم خلاف تا تاريخ انجام معامله را كه توسط شهرداري صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را درسند قيد نمايند. درمورد ساختمان هايي كه قبل از تصويب قانون 6 تبصره الحاقي به ماده 100 قانون شهرداري ها (24/11/55) معامله انجام گرفته و از يد مالك اوليه خارج شده باشد، در صورتي كه مورد معامله كل پلاك را شامل نگردد، گواهي عدم خلاف يا برگ پايان ساختماني الزامي نبوده و با ثبت و تصريح آن در سند انجام معامله بلا مانع مي باشد. در مورد ساختمان هايي كه قبل از تاريخ تصويب نقشه جامع شهر ايجاد شده، در صورتي كه اضافه بنا جديدي حادث نگرديده باشد و مدارك و اسناد نشان دهنده ايجاد بنا قبل از سال تصويب طرح جامع شهر باشد با ثبت و تصريح مراتب فوق در سند مالكيت انجام معامله بلا*مانع مي*باشد.

تبصره 9:
ساختمان هايي كه پروانه ساختمان آن ها قبل از تاريخ تصويب نقشه جامع شهر صادر شده است از شمول تبصره 1 ماده 100 قانون شهرداري معاف مي باشند.

تبصره 10:

درمورد آراء صادره از كميسيون ماده 100 قانون شهرداري، هرگاه شهرداري يا مالك يا قائم مقام او از تاريخ ابلاغ راي ظرف مدت 10 روز نسبت به آن راي اعتراض نمايد، مرجع رسيدگي به اين اعتراض كميسيون ديگر ماده 100 خواهد بود كه اعضاي آن غيراز افرادي باشند كه درصدور راي قبلي شركت داشته اند، راي اين كميسيون قطعي است.

تبصره 11:
آيين نامه ارزش معاملاتي ساختمان پس از تهيه توسط شهرداري و تصويب انجمن شهر در مورد اخذ جرائم قابل اجراست. واين ارزش معاملاتي سالي يك بار قابل تجديد
نظر خواهد بود.
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
بخشنامه نما سازی

این دستورالعمل در دو بخش مشتمل بر الزامات، چک لیست راهنمای طراحی نما و پیوست های مربوطه (توصیه ها و تعاریف) به شرح ذیل تدوین گردیده و کلیه ساختمان ها با مساحت زیربنای 2500 مترمربع و بیشتر در شمول آن قرار می گیرند.
الف- الزامات

1- نحوه طراحی

1-1- طراحی سطوح اصلی و جانبی
1-2- طراحی نمای خرپشته در هماهنگی با نمای ساختمان
1-3- طراحی و تاکید بر فضای ورودی ساختمان متناسب با سایر اجزاء نما
1-4- مجزا نمودن فضای ورودی سواره و پیاده در زمان طراحی
1-5- پوشش درز انقطاع ساختمان از هر دو طرف با استفاده از مصالح به کار رفته در نما
1-6- عدم استفاده از نماهای شیشه ای پیوسته در ساختمان های مسکونی
1-7- طراحی اتصال مصالح به سازه ساختمان (جزئیات اجرایی)
1-8- مکانیابی الحاقات مانند کانال ها و لوله های تاسیساتی، کولر و نظایر آن در بخش های غیر قابل رویت از معبر عمومی و در صورت عدم امکان ارائه طرح پوشش آن ها هماهنگ با نمای ساختمان
1-9- طراحی آبچکان، قرنیز بام و کف پنجره ها در جلوگیری از لغزش آب باران بر روی سطح نما
1-10- طراحی ناودان و سایر کانال های تخلیه آب باران در داخل ساختمان
1-11- طراحی محل نصب هرگونه تابلو، تبلیغ و آگهی بر سطح خارجی نمای ساختمان های غیرمسکونی منطبق بر مواد مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان
1-12- رعایت تراز کف خیابان در زمان طراحی ورودی های ساختمان (اعم از سواره و پیاده)
1-13- عدم توسعه دسترسی سواره و پیاده به خارج از حریم ملک (بالابر معلول، پله، رامپ و ...)
1-14- تامین فاصله ایمنی حداقل 2 متر بین نمای ساختمان تا پیاده رو و خط محدوده زمین در ساختمان های غیر مسکونی نما شیشه ای
1-15- استفاده از شیشه ایمن و غیر ریزنده در کلیه سطوح شیشه ای مجاور فضای باز و معبر که دارای عرض 0/9 متر و مساحت بیش از 1/50 متر می باشند.

2- نقشه ها و مدارک مورد نیاز نما جهت صدور پروانه ساختمان

2-1- جانمایی طرح پیشنهادی در محیط زمینه و نمایش و نحوه تطبیق با عناصر همجوار حداقل دو پلاک از هر طرف ملک (مقیاس 1/200) به همراه تصاویری از بناهای همجوار
2-2- نقشه های نمای پیشنهادی با جزئیات کامل شامل ابعاد بازشوها، ورودی، رنگ، مصالح و ... (مقیاس 1/50)
2-3- نقشه های نمای تمام جبهه های اصلی ساختمان به همراه سایر نقشه های معماری فاز یک ساختمان (مقیاس 1/100)
2-4- جزئیات اتصالات نما به اسکلت ساختمان به مقیاس 1/20 (شامل نقشه سازه نگهدارنده نما)
2-5- برش (عمودی و افقی) از نحوه تعبیه پنجره ها در دیوار به مقیاس 1/10
2-6- تکمیل و تایید چک لیست های طراحی (مطابق بند ب دستورالعمل) توسط مهندس معمار به منظور درج در سوابق پلاک ثبتی
2-7- درج مشخصات کامل مصالح (رنگ، جنس، ضخامت،* ابعاد) در جدول اطلاعات نقشه های نما

3- ساز و کارهای اجرایی

3-1- صدور گواهی پایان کار ساختمان منوط به انطباق مراحل اجرای ساختمان با نقشه ای مصوب (اعم از پلان،* نما، حجم کلی و سایر جزئیات نما) خواهد بود.
3-2- کلیه مناطق نتایج اقدامات انجام شده نسبت به این دستورالعمل را در هر سه (3) ماه یکبار به اداره کل معماری و ساختمان حوزه معاونت شهرسازی و معماری ثاعلام تا در صورت لزوم نسبت به بازنگری مجدد دستورالعمل اقدام گردد.
3-3- بررسی طراحی نمای ساختمان های 12 طبقه و بیشتر و یا با زیر بنای 20000 مترمربع و بیشتر به عهده شورای معماری حوزه معاونت شهرسازی و معماری خواهد بود.

ب- چک لیست های راهنمای طراحی و اجرای نما

1- آیا نمای جبهه های اصلی و جانبی ساختمان طراحی گردیده است؟

- بله
- خیر
2- طراحی نمای خرپشته در هماهنگی با نمای ساختمان طراحی شده؟
- بله
- خیر
3- ورودی ساختمان در طراحی مورد تاکید قرار گرفته؟
- بله
- خیر
4- فضای ورودی سواره و پیاده تفکیک گردیده؟
- بله
- خیر
5- درز انقطاع ساختمان در هماهنگی با نما پوشش دارد؟
- بله
- خیر
6- آیا به عدم استفاده از نماهای شیشه ای پیوسته در طراحی ساختمان های مسکونی توجه گردیده؟
- بله
- خیر
7- اتصالات مصالح به سطح بدنه ساختمان (جزئیات اجرایی) ارائه گردیده؟
- بله
- خیر
8- مکانیابی الحاقات (مانند کانال ها و لوله های تاسیساتی، کولر و نظایر آن) در بخش های غیر قابل رؤیت ساختمان طراحی گردیده؟
- بله
- خیر
9- طراحی آبچکان،* قرنیز بام و کف پنجره ها به نحوی است که از لغزش آب باران بر روی سطح نما جلوگیری نماید؟
- بله
- خیر
10- طراحی کانال های تخلیه آب باران و ناودان و در داخل ساختمان پیش بینی شده؟
- بله
- خیر
11- طراحی محل نصب هرگونه تابلو، تبلیغ و آگهی بر سطح خارجی نمای ساختمان های غیر مسکونی منطبق بر مواد بیستم مقررات ملی ساختمان می باشد؟
- بله
- خیر
12- آیا در طراحی ورودی های ساختمان (اعم از پیاده و سواره) تراز کف خیابان رعایت گردیده؟
- بله
- خیر
13- دسترسی سواره و پیاده به ساختمان (بالابر معلول، پله و رامپ) در محدوده ملک طراحی گردیده؟
- بله
- خیر
14- آیا فاصله ایمنی حداقل 2 متر بین نمای ساختمان تا پیاده رو و خط محدوده زمین در ساختمان های غیر مسکونی بیش از 4 طبقه دارای نمای شیشه ای رعایت گردیده است؟
- بله
- خیر
15- استفاده از شیشه ایمن و غیر ریزنده در کلیه سطوح شیشه ای مجاور فضای باز و معبر که دارای عرض 0/9 متر و مساحت بیش از 1/50 متر مربع می باشند رعایت شده است؟
- بله
- خیر

پ- توصیه های طراحی

1- ایجاد رواق یا پیش آمدگی سقف طبقه همکف برای ایجاد سایه و جذابیت بصری در سطح نما

2- تاکید بر فضای ورودی ساختمان ها با استفاده از تمهیداتی متناسب با ساختار اصلی در طراحی پلان، مانند عقب رفتگی با پیش آمدگی، سایبان (در حد حریم ملک) و سایر موارد مشابه به نحوی که خاصیت دعوت کنندگی و جذابیت را القا نماید.
3- ایجاد عقب نشینی ساختمان از بر معبر اصلی (پیشخوان فضایی) در جهت ایجاد فضای شهری مطلوب یا ایجاد فضای سبز، مبلمان شهری، آب نما و مجسمه و نیمکت.
4- در قطعاتی که دارای عرض بیش از حد متعارف در محل می باشند، تقسیم پهنه نما به پهنه های کوچکتر، متناسب با دانه بندی قالب در ساختمان های همجوار، با استفاده از تمهیدات مناسب در طراحی معماری (پلان و نما)
5- به منظور تامین مطلوبیت بصری در بافت های شهری استفاده از جاگلی (فلاورباکس) در لبه بالکنی ها و یا در مجاورت پنجره ها، مشروط بر اتصال ثابت بر سطح نما.
6- استفاده از نور، رنگ و سایه روشن در سطح نما، به نحوی که جذابیت بصری تاکید گردد.
7- استفاده از پوشش گیاهی در سطح بام و نمای ساختمان
8- طراحی فرم سقف ساختمان ها در هماهنگی با بناهای همجوار، به نحوی که تکمیل کننده فرم سقف همجواری ه و زمینه موجود باشد.
9- ایجاد هماهنگی در خط آسمان (خط بام، خط پیشانی ساختمان، پیش آمدگی در و پنجره) با همجواری ها
10- انطباق طراحی سقف با اقلیم خرد محله (نزولات جوی/تابش آفتاب)
11- استفاده از ریتم و الگوی مشخص در ابعاد و فرم بازشوها (در و پنجره ها)، لبه بالکنی ها و دست اندازها با توجه به الگوی به کارگرفته در نمای ساختمان های مجاور
12- ایجاد در جداره خیابان ها توجه و تاکید بر خط و لبه ساختمان های مجاور
13- طراحی ارتفاع قرنیز در خط پایه ساختمان هماهنگ با شیب زمین و ساختمان های مجاور و نیز انتخاب مصالح مناسب، مقاوم و قابل شستشو
14- آرایش و تزئین دیواره ها و جداره های صاف و یکدست

ت- تعاریف

- نمای ساختمان: بخشی از جداره خارجی ساختمان است که در معرض دید عموم قرار دارد.

- نمای شیشه ای پیوسته: به نمایی اطلاق می گردد که دارای سطوحی از شیشه باشد بطوریکه در تقسیم آن به سطوح 20 مترمربع و بیشتر، جداکننده ای با مصالح دیگر در بین نباشد.
- اجزاء ساختمان: ورودی ها، پنجره ها، تراس ها و بالکن ها و ....
- ارکان اصلی نما: ریتم های افقی (ترکیب لبه های افقی بالای فضاها با طبقات) و ریتم های عمودی (جرزها و ...) و خط آسمان
ریتم: تکرار منظم و پیوسته گروه عناصر و اجزای تشکیل دهنده نمای ساختمان
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ضوابط بالكن ها:

1- احداث پيش آمدگي و بالكن در گذرهاي كمتر از 12 متر مقدور نمي باشد.
2- احداث پيش آمدگي در خيابان هاي 12 متر تا 20 متر به عمق 80 سانتي متر و براي خيابان 20 متر به بالا به عرض 120 سانتي متر مجاز مي باشد.
3- ارتفاع پيش آمدگي نسبت به كف پياده رو، نبايد از 5/3 متر كمتر باشد و سطح آن مطابق ضوابط مربوطه جزء تراكم محسوب خواهد شد.
4- پيش آمدگي روي پخ دوگذر در محدوده سند مالكيت، به ميزان حداكثر 5/1 متر عمود بر پخ و به شرط رعايت 5/3 متر ارتفاع از كف پياده رو بلامانع است.
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
نحوه احداث بنا در املاک دارای اصلاحی

احداث ساختمان در املاکی که با طرح های تعریض گذر برخورد دارند ( به اصطلاح عقب نشینی دارند ) با رعایت 60٪ طول و مساحت طبق سند و قبل از اصلاحی ، در باقیمانده زمین و درحد تراکم مجاز بلامانع می باشد و پیش آمدگی بیش از60٪ طول تا 2 متر نیز بلامانع است .

در صورتیکه بنای همسایه مجاور در مازاد 60% طول ، با پخ زاویه 45
درجه احداث شده باشد ، پیش آمدگی ساختمان در سمتی که ساختمان همسایه با پخ است الزاما بایستی با پخ زاویه 45 درجه احداث شود .
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
محل استقرار ساختمان در زمين

در تهران بهترین جهت نورگیری ، از جبهه جنوبی ساختمان و بعد از آن به ترتیب جبهه های شرقی سپس شمالی و در آخر جبهه غربی ساختمان است . لذا در صورتیکه قطعات تفکیکی زمین بصورت شمالی – جنوبی باشند ، محل استقرار ساختمان در شرايط متعارف بايد در قسمت شمالي زمين باشد ، در صورتیکه قطعات تفکیکی زمین بصورت شرقی – غربی باشند ، محل استقرار ساختمان در شرايط متعارف بايد در قسمت غربی زمين باشد،

ولی در هر شرایط ، بافت موجود در محل تعیین کننده اصلی محل استقرار ساختمان در زمين است تا نما و منظر شهری در گذر مورد نظر حفظ شود .
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ر اساس ضوابط و مقررات شهر سازی ملاک عمل طرح جامع شهر
تهران ضوابط سطح اشغال در قطعات مسکونی بدین شرح است :


سطح اشغال در قطعات مسکونی معادل ۶۰ درصد مساحت زمین

طبق سند مالکیت مجاز است .


محل احداث بنا را در مطالب بعدی توضیح خواهم داد ، لیکن در

صورتیکه محل احداث بنا در شمال ملک باشد ، شرایط زیر در طراحی

بایستی رعایت شود :


۱ - پیشروی طولی ساختمان ، در املاک واقع در محدوده شهر تهران ،

60 درصد طول زمین قبل از اصلاحی ، مجاز می باشد .



2- به منظور هماهنگی با ساختمانهای مجاور و ارتفاء کیفی طراحی ،
پیشروی طولی ساختمان حداکثر به میزان 2 متر مازاد بر 60% طول
مجاز ، بلامانع می باشد .


تبصره 1- در صورتی که در ساختمان مجاور ،پخ 45 درجه رعایت شده
باشد ، اجرای پخ در ملک مورد تقاضا نیز الزامی و در سایر موارد رعایت
پخ ضروری نمی باشد . در ضمن،حذف پخ های موجود املاک مجاور
هم ، *مشروط به توافق مالکین و اخذ مجوزهای لازم به صورت همزمان
، با رعایت مسائل فنی بلامانع می باشد .


تبصره 2- با توجه به حقوق همسایگی و رعایت منظر شهری و اصول
معماری و شهرسازی ،*در مواردی که زمین از شکل منظمی برخوردار
نمی باشد ،* موضوع در شورای معماری منطقه مطرح و اتخاذ تصمیم
گردد .


3- احداث بنا بر اساس بند 2 وتبصره های آن به شرطی مقدور است
که 60 درصد مساحت زمین قبل از اصلاحی رعایت شود .


4- رعایت مفاد بند 3 برای اراضی و املاکی که مساحت آنها پس از
رعایت بر اصلاحی 200 مترمربع و کمتر باشد ،*الزامی نیست .


تبصره - اگر اراضی و املاک کمتر از 200 مترمربع با یکدیگر تجمیع شده
و مساحت حاصل از تجمیع ، بیش از 200 مترمربع باشد، ازمزایای
مندرج در بند 4 برخوردار می باشد .


5- شهرکها و مجموعه های مسکونی دارای مصوبات موردی از شمول
بندهای فوق الذکر ، مستثنی می باشند.

 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ضوابط نورگیری و پاسیو یا حیاط خلوت

1 - ضوابط نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع
2 - ضوابط نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع

1 - ضوابط نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع

حداقل مساحت نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع برای فضاهای اصلی معادل 6% ( شش درصد ) مساحت زمین و حداقل بعد نورگیر 2 متر الزامیست .
( به اطاق های خواب و هال و نشیمن و پذیرایی و ناهارخوری فضاهای اصلی میگویند . )

حداقل مساحت نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع برای فضاهای فرعی معادل 3% ( سه درصد ) مساحت زمین و حداقل بعد نورگیر ۲ متر الزامیست. ( به آشپزخانه و انباری فضای فرعی میگویند . )

2 - ضوابط نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع

حداقل مساحت نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع برای فضاهای اصلی معادل 12 متر مربع و حداقل بعد نورگیر 3 متر الزامیست .
( به اطاق های خواب و هال و نشیمن و پذیرایی فضاهای اصلی میگویند . )

حداقل مساحت نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع برای فضاهای فرعی معادل 6 متر مربع و حداقل بعد نورگیر 2 متر الزامیست .
در صورتیکه از یک نورگیر دو یا چند واحد مسکونی مستقل نورگیری میکنند :
فاصله دوپنجره فضای اصلی روبروی هم 6 متر الزامیست .
فاصله دوپنجره فضای فرعی روبروی هم 4 متر الزامیست .
فاصله دوپنجره ، یک فضای اصلی ویک فضای فرعی روبروی هم 4 متر الزامیست .

ضوابط ابعاد و مساحتهای نورگیر و حیاط خلوت های مذکور برای ساختمانهای معمولی تا پنج طبقه ملاک عمل میباشد .
 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ضوابط پارکینگ

ضوابط پارکینگ

اصل موضوع پارکینگ به مکان پارک خودرو و خارج شدن از آن بر میگردد . ضوابط ملاک عمل موجود برای این مهم به شرح زیر است :
فضای سر پوشیده لازم برای پارکینگ یک خودرو در یک خانه ویلایی به ابعاد 3 × 5 متر الزامیست .

زمانیکه تأمین چند واحد پارکینگ مد نظر باشد :
در اینصورت ستون گذاری ساختمان بایستی تابع ضوابطی باشد تا امکان پارک بیشترین تعداد خودرو مهیا شود.
برای تأمین یک واحد پارکینگ آکس به آکس دو ستون عرضی 3 متر (سه متر) و آکس به آکس دو ستون طولی آن 5 متر( پنج متر ) الزامیست . در هر صورت عرض محل پارک کمتر از 50/2 متر نباشد .
برای تأمین دو واحد پارکینگ به صورت مزاحم آکس به آکس دو ستون عرضی 3 متر ( سه متر ) و طول آن 10متر ( ده متر ) الزامیست . در هر صورت عرض محل پارک کمتر از 50/2 متر نباشد .
دو واحد پارکینگ به صورت مزاحم یعنی برای خروج خودروی عقب،خودروی جلویی مزاحم اوست و بایستی اول خودروی جلویی مزاحم خارج شود .
برای تأمین دو واحد پارکینگ آکس به آکس دو ستون عرضی 5 متر (پنج متر ) و آکس به آکس دو ستون طولی آن نیز 5 متر( پنج متر ) الزامیست . در هر صورت عرض محل پارک کمتر از 50/4 متر نباشد
در اینصورت راه ورود و خروج به عرض 5 متر ( پنج متر ) الزامیست یا به عبارتی آکس به آکس دو ستون عرضی محل عبور 5 متر ( پنج متر ) . در هر صورت عرض محل عبور کمتر از 50/4 متر نباشد.
برای تأمین سه واحد پارکینگ آکس به آکس دو ستون عرضی 50/7 متر ( هفت و نیم متر ) و آکس به آکس دو ستون طولی آن نیز 5 متر (پنج متر) الزامیست . در هر صورت عرض محل پارک کمتر از 7 متر نباشد .

مطلب بعدی مشخصات ورودی و رمپ ها .


 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
ادامه ضوابط پارکینگ

صدور پروانه جهت ساختمان جدید و یا اضافات ساختمانی مجاز نخواهد بود مگر اینکه درطرح ساختمانی و یا تغییرات آن حداقل تعداد محلهای پارکینگ « براساس معیارهای مشخص شده در ضوابط مربوطه» پیش بینی شده باشد.

- تأمین پارکینگ در مازاد فضای باز جزء زیربنا محسوب نمی گردد و به شرط آنکه مانور اتومبیل تامین باشد در مازاد فضای باز به ازای هر پانزده متر مربع یک واحد پارکنیگ قابل تامین است.


- رامپ پارکینگ در فضای باز ساختمان جزء زیربنا محسوب نخواهد شد.

- از هر خیابان فقط یک راه ورودی پارکنیگ مجاز خواهد بود، مگر اینکه طول بر زمین 20 متر و بیشتر باشد که در این صورت می توان از دو درب ورودی پارکینگ استفاده نمود.

- حداکثر ارتفاع تمام شده پیلوت تا 40/2 متر به شرط استفاده جهت پارکینگ بلامانع است و در صورتی که زیرزمین احداث نگردد ارتفاع اولیه تا 60/2 متر به شرط اینکه سطح فونداسیون تا 60 سانتیمتر پایینتر از گذر باشد بلامانع است.

- در صورتی که پروانه ساختمانی جهت احداث پیلوت و زیرزمین تواما صادر شود، ارتفاع تمام شده پیلوت تا 40/2 متر بلامانع بوده و در این حالت به جهت لوله کشی ها مورد لزوم ارتفاع اولیه زیرزمین به شرط استفاده براساس پروانه تا 3متر و ارتفاع تمام شده 60/2 متر بلامانع است.

- فاصله داخل به داخل ستونها جهت پارک دو اتومبیل حداقل 50/4 متر با مانور اصلی 5 متر (محور تا محور ستون) بلامانع است.

- پیش بینی راه ورودی پارکینگ رامپ از قسمت فضای آزاد ساختمانی بلامانع بوده و لیکن درهرحال راه ورودی جزء فضای پارکینگ ساختمان نخواهد بود.

- اجرای شیب مثبت جهت رامپ پارکینگ با رعایت ضوابط نورگیری زیرزمین و سایر مقررات بلامانع است.

- پارکینگ های مورد نیاز ساختمانها فقط در پیلوت، زیرزمین و مازاد فضای باز قابل تامین بوده و استفاده از فضای باز غیرمازاد جهت این منظور ممنوع می باشد.

- پیش بینی دو واحد پارکینگ از مجموع پارکینگهای مورد نیاز پشت سر هم بلامانع است.(صرفا در پارکینگ های مسکونی)

- عرض راه عبوری حداقل 3متر پیش بینی گردد.

- ارتفاع پارکینگ های بیش از 1000 متر مربع یا بیش از 25 واحد می تواند تا 3 متر پیش بینی شود.

- از نظر مقررات عمومی پارکینگ به لحاظ ابعاد(عمق، دهنه خالص محلهای پارک بر حسب زاویه) عرض خالص دسترسیها، حداقل شعاع، شعاع گردش رامپ ها در رابطه با ابعاد وسائل نقلیه استفاده کننده، استاندارهای بین المللی ملاک عمل می باشد.

- حداکثر شیب رامپ 15% خواهد بود.

- (زیرزمین پارکینگ) باید دارای دسترسی مستقیم به طبقات باشد، (پله، آسانسور)

- شعاع گردش رامپ 50/6 متر می باشد.(شعاع قوس از آکس رامپ)

- چنانچه مساحت سطح پارکینگ بیش از 1000 متر مربع می باشد، رامپ ورودی رفت و برگشت جداگانه مورد نیاز است و یا عرض رامپ باید حداقل 5 متر باشد.

- حداقل عرض مفید برای یک واحد پارکینگ 50/2 متر و برای دو واحد پراکینگ 50/4 متر بطور مفید قابل قبول می باشد، و برای مانور اتومبیل آکس به آکس ستونها حداقل 5 متر با عرض مفید 50/4 متر لازم است.

- برای پارکینگ معلول حداقل عرض مفید 50/3 متر مورد نیاز است.

- برای کلیه موارد فوق طول ایست اتومبیل 5 متر قابل قبول است.

- ضوابط عرض خالص رامپ دسترسی اتومبیل به طبقات پارکینگ، برحسب اینکه تعداد اتومبیل استفاده کننده، کمتر از 25 واحد باشد 50/3 متر و بیشتر از 25 واحد، حداقل 5 متر لازم می باشد، مگر دو راه ورود و خروج هر یک به عرض 50/3 متر پیش بینی شود.

- تغییر نوع استفاده پارکینگ ساختمانهای مسکونی و غیر مسکونی مقدور نمی باشد.


 

هدیه.

مدیر تالار مهندسی شهرسازی
مدیر تالار
شهر تهران از جهت تعیین پارکینگ لازم جهت ساختمانهای مسکونی و خدماتی به سه حوزه 1-2-3 تقسیم بندی شده که ضوابط تامین پارکینگ در این حوزه ها به شرح ذیل است:
لازم به ذکر است جهت سایر کاربردها ( تجاری-اداری-رستوران و...) تعداد پارکینگ لازم در هر سه حوزه مساوی بوده و در جدول پیوست بخشنامه پارکینگ به تفکیک ذکر گردیده است.

الف) اگر ملک کلاً به صورت یک واحد مسکونی باشد ( در هر سه حوزه پارکینگ) :

اگر سطح نا خالص کل ساختمان ( طبقات با زیر زمین ) کمتر از 150مترمربع باشد نیازی به احداث پارکینگ نیست .
اگر سطح نا خالص کل ساختمان ( طبقات با زیر زمین ) بیشتر از 150مترمربع تا ۲۰۰ متر مربع باشد یک واحد پارکینگ مورد نیاز است .
اگر سطح نا خالص کل ساختمان ( طبقات با زیر زمین ) بیشتر از ۲۰۰مترمربع باشد دو واحد پارکینگ مورد نیاز است .
ب) اگر ملک دارای بیش از یک واحد مسکونی باشد :

مساحت خالص آپارتمانm2
حوزه
S<100
100≤S<200
S≥200
حوزه یک
یک واحد
یک واحد
یک و نیم واحد
حوزه 2 و 3
1- بنا در حد تراکم مجاز باشد:نیم واحد
2- بنا مازاد تراکم مجاز باشد:یک واحد
یک واحد
یک و نیم واحد
پارکینگ مورد نیاز سایر ساختمانها :
فضاهای پارکینگ (به واحد)
درصد سطح طبقات
نوع استفاده
ردیف
حوزه سه
حوزه دو
حوزه یک
3
3
3
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
تجاری*
1
2
2
2
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
اداری**
2
یک چهارم
2
3
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
مرکز اجتماعات
3
يک بيستم
یک دهم
یک پنجم
برای هر اتاق
هتـــل
4
يک دوازدهم
یک هشتم
یک چهارم
برای هر تختخواب
بیمارستان
5
2
2
2
برای هر صد متر مربع ازسطح دفتر
کارخانجات صنعتی وانبارها وکارگاهها
6
يک دوم
يک دوم
يک دوم
برای هر صد متر مربع ازسطح کارخانه
کارخانجات صنعتی وانبارها وکارگاهها
7
یک دهم
یک چهارم
يک دوم
برای هرمعلم وناظم ومدیر
مدارس
8
یک چهلم
یک دهم
یک دهم
برای هر صندلی
سینما وتاَتر
9
1
1
1
برای هرمعلم وناظم ومدیر
مدارس عالی وهنرستان
10
1
1
1
برای هراستاد
دانشگاهها
11
یک صدم
یک صدم
یک صدم
برای هرشاگرد
دانشگاهها
12
یک چهارم
يک دوم
1
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
تاَسسیسات تفریحی
13
يک دهم
يک ششم
يک سوم
به ازاء هر نمره خصوصی
گرمابه ها
14
یک دهم
یک دهم
یک دهم
برای هر اتاق خواب(15مترمربع)
خوابگاههای دانشجویی و پانسیونها
15
یک چهارم
يک دوم
1
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
ورزشی وتاَسیسات تفریحی
16
يک دوم
يک دوم
يک دوم
هرواحد آپارتمان با مساحت خالص تا متراژ یکصد مترمربع
هتل آپارتمان***
17
1
1
1
هرواحد آپارتمان با مساحت خالص100مترمربع وبیشتر
هتل آپارتمان****
18
يک دوم
1
2
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
درمانگاه
19
5
5
5
برای هر صد متر مربع سطح طبقات
رستوران- تالاز – اغذيه فروشي و . . .
20
-
 

ali-mk

عضو جدید
بسیار خوب بود استفاده کردیم فقط منابع تون رو مییشه بگذارید . ممنون
 

amirabbasian

عضو جدید
کاربر هدیه سلام.
من میخام این ضوابطی رو که شما فرمودین همراه داشته باشم.حالا کتابی هست یا نه همینا رو باید از همینجا ذخیره کنم؟
 

iman.nn.68

عضو جدید
وابط شهرداری

وابط شهرداری

با سلام.ممنون از سایت خوبتوناگه میشه یه فایل که حاوی ظوابط شهرداری هستش رو در اختیارم بذارید...بینهایت سپاسگزارم...
 

آرینا 68

عضو جدید
باسلام. ممنون از مطالب خوبتون
می خواستم بپرسم اگه من بخوام تو ی شرکت طراحی کار کنم چ ضوابط معماری و شهرسازی ای رو باید بلد باشم؟ میشه لطفا فایل ضوابط رو بذارید؟
 

تبسم

عضو جدید
سلام کسی جدول سوات دکتر گلکار رو داره؟میشه میل کنید؟mah200347@yahoo.com
 

Similar threads

بالا