فضای سبز

"Pejman"

دستیار مدیر مهندسی کشاورزی گیاهان دارویی
این داستان رو هم بخونید و خدتون قضاوت کنید. داستان که نیست یک نوع درد هست. همون چیزی که منظور النازی بود .
النازی اینم در خواست شما. مقاله رو دانلود کنید و ببینید که چی توش نوشته شده.

فضای سبز تشبیه شده به طلای کثیف. با ذکر منبع
البته مطلبش را از جای دیگه ایی برداشتم. اما چون علمی- انتقادی هست ارزششو داشت اینجا براتون بیارم. خانم النازی چقدر ایمیل زدید به من . من ADSL ندارم.... عکسا حجمشون بالای 50 مگابایت هست. خانم حجمشو کم کن لطفا. جالبه شما کدوم کشور هستید. فایل 100 مگابایتی اونم با اسم خدتون برام فرستادین. آخه من این فایلو از کجا و با چه سرعتی دانلود کنم !!

فایل رو بگیرید و بخونید. من با گذاشتن فایل (آپلود) در اینجا با حجم 2 مگابایت هم مشکل دارم !!!
 

پیوست ها

  • Dirty Gold.pdf
    131.1 کیلوبایت · بازدیدها: 0

گلشید ساحل

عضو جدید
اثرات فضاي سبز بر روي انسانها و محيط

اثرات فضاي سبز بر روي انسانها و محيط

اثرات فضاي سبز بر روي انسانها و محيط:

از ویژگی های مهندسی شهری این است که ساختار بیولوژیکی را نابود می کند و با خارج کردن هوا از خاک و هدایت آب های جاری به بیرون شهر و جایگزین کردن فضای سبز با ساختمان های بتونی به این تخریب شدت میبخشد.

در طرح ریزی شهر بیش از آنکه طبیعت به شهرها آورده شود از ساختار آن حذف می گردد. بدون وجود درختان هوای شهر خشک و گرم تر می شود. ضمناً باعث تشدید آلودگی هوا، شدت یافتن بادها و افزایش صدمات گرد و غبار و غیره شده.

فضای سبز شهرها ریه های تنفسی شهرنشینان به شمار می آیند. به همین دلیل فقدان آن به معنای عدم وجود سلامتی و تندرستی در شهرها محسوب می شود.

در شهرها گذران اوقات فراغت برای کسب تعادل روحی امری واجب است که فقدان آن حتی بر روی توانایی های کاری افراد نیز مؤثر است. اوقات فراغت و گذران آن یعنی استراحت، رفع خستگی، رشد و شکوفایی شخصیت و تفریح که اگر از برنامه ی زندگی حذف شود، کسالت، فرسودگی و کوتاهی عمر را برای شهرنشینان به بار می آورد.

فضای سبز جدا از ارزش های تفرجگاهی دارای اثرات زیست محیطی مهمی نیز می باشند. از طریق کاشت درختان به سادگی می توان یکنواختی خسته کننده برخی چشم اندازها را اصلاح و یا چشم اندازهای نازیبا را از معرض دید خارج نمود.

ـ کاهش گرد و غبار هوا به وسیله درختان:درختان از عوامل مهم کاهش آلودگی هوا به ویژه گرد و غبار به شمار می آیند. گرد و غبار بر روی میدان دید انسان تأثیر می گذارد و آن را تقلیل می دهد. تأثیر این جنبه از گرد و غبار در ایجاد تصادفات امری غیر قابل تردید است. گیاهان در بهبود آب و هوای یک شهر و پالایش گرد و غبار نقش بسیار مؤثری دارند، به طوری که توده گرد و غباری که به وسیله باد حمل می شود، در اثر برخورد با درختان به دلیل تقلیل سرعت باد و کاهش نیروی حمل و جابه جایی ذرات توسط درختان رسوب داده می شود. تأثیر فضای سبز در تقابل گرد و غبار در حدی است که می توان آن را ریه های تنفسی شهرها نامید.

ـ اثر درختان در کاهش آلودگی های گازی شکل هوا: برای کاهش سرعت باد و در نتیجه جلوگیری از انتشار آلودگی می توان ترکیبی از اشکال مختلف گیاهان استفاده نمود.فضای سبز و درختان از طرق مختلف به پالایش هوا کمک می کنند و حتی از طریق رقیق کردن، یعنی مخلوط کردن هوای تازه و پاک با هوای آلوده، میزان آلودگی را قابل تحمّل می کند. گیاهان از طریق تبخیر به تلطیف و پالایش هوا از برخی آلاینده ها کمک می کنند. همچنین گیاهان با ایجاد رایحه می توانند مستقیماً خنثی کردن بخارات بد بوی هوا مساعدت کنند.

ـ ثمربخشی درختان در تقلیل میزان سرب: سرب از عمده موادی است که از طریق فعالیت های انسان به مقدار زیادی وارد هوا می گردد، به طوری که میزان آن در هوای مجاور جاده ها و منابع تولید آن بسیار بالاتر است.

رسوب سرب در بدن انسان چه از طریق تنفسی و چه از طریق دستگاه گوارش، باعث مسمومیت، کم خونی، اختلالات تنفسی و عصبی می گردد.درختان نقش مؤثری در جذب سرب هوای آلوده شهرها دارند و می توانند مناطق مسکونی و کانون های تمرکز انسانی را در برابر آن حفظ کنند.

درختان علاوه بر جذب سرب، نقش مؤثری در جذب دیگر آلودگی ها از جمله ازن ایفا می کنند.

ـ تأثیر درختان در کاهش آلودگی صدا: افزایش صداهای ناهنجار و شدید موضوع مهم مناطق شهری است و امروزه نیز به سطحی رسیده که زندگی عادی مردم را مختل کرده است. صدا دارای دو تأثیر فیزیکی و روانی است. تأثیر فیزیکی آن مربوط به انتشار و انتقال صدا و تأثیر روانی آن در رابطه با انسان است.شدت صدا، نسبت به مسافت کاهش پیدا می کند و درختان در ایجاد بعد مسافت می توانند مؤثر باشند.

درختان به عنوان عامل تقلیل صدا در شهرها نقش بسیار با اهمیتی دارند که به صورت مختلف از شدت صوت می کاهند.

ارتعاش امواج صوتی به وسیله برگها و شاخه های درختان جذب می شود، و حتی درختان در پخش و در هم شکستن صداها نیز مؤثرند. گیاهان همچنین باعث انکسار و انحراف صدا می شوند که این خاصیت به علت قابلیت انعطاف و نرمش و صاف بودن شاخ و برگ آنها می باشد. با کاشت کمربندهای سبز بین منابع صدا و مناطق مسکونی می توان ازانتشارصداهای آلوده جلوگيري كرد.

-تشعشعات خورشید و درختان: تاج درختان از جمله سطوحی است که دارای کمترین مقدار اشعه انعکاسی بود و بعد از محیط های آبی بیشترین مقدار اشعه تابشی را جذب می کند. تشعشعات خورشیدی چه به طور تابش مستقیم یا اشعه منعکس شده، به وسیله ایجاد حائل (درختان)و یا تقلیل میزان انعکاس قابل کنترل هستند.

درختان به عنوان عوامل حائل به طور مؤثر می توانند در ایجاد فضای مطلوب زیستی به کار گرفته شوند.

ـ تقلیل درجه حرارت به وسیله درختان: گیاهان به طور عام و حتی پوشش جمعی، درجه ی حرارت هوا را، از طریق پخش نورخورشید و جذب اشعه ی تابشی و همچنین فرآیند تعریق و تبخیر، می توانند کاهش دهند. درون سطوح داخلی یک توده جنگلی دو تا سه درجه از بیرون خنک تر است. در شب درختان مقدار زیادی از حرارت باز پس داده و به فضا منتقل می کنند و باعث گرم شدن هوا می شوند.

ـ تأثیر حفاظتی کمربندهای سبز (بادشکن های زنده) :کمربندی سبز بدون تردید در شهرها، در مناطق بادخیز، در مناطق صنعتی از نظر پالایش ذرات معلّق در هوا نقش بسیار مؤثری دارند و نسبت به سایر روش های تصفیه فنی ذرات معلق در هوا که توسط کارخانجات و یا به طور طبیعی در اثر گرد و غبار هوا و باد به وجود می آیند کاملاً برتری دارند. همچنین درختان موجب شکسته شدن و تقسیم شدن و یا تقلیل یافتن باد می شوند و از اثرات مخرّب آن می کاهند.

ـ اثر درختان بر روی پدیده گلخانه: دی اکسید کرین که در اثر احتراق سوخت های فسیلی هر ساله به مقدار زیادی به اتمسفر رها می شود، عامل عمده ایجاد لایه ای به نام دام حرارتی زمین محسوب می شود. این لایه همانند سپری عمل می کند که تشعشعات حرارت زای خورشید را از خود عبور می دهد ولی از برگشت آن به فضا جلوگیری می کند و در نتیجه گرمای متوسط زمین را بالا می برد.

این پدیده را اثر گلخانه ای گویند که می تواند اثر ناگواری در آینده زمین داشته باشد.

درختان با جذب دی اکسید کربن در تعدیل این اثر نقش مهمی دارند.

ـ تهویه شهر به وسیله درختان: محصور نمودن ساختمان ها به وسیله درختان، مشابه ایجاد فضای عایقی است که در د واره ساختمان ها اغلب ایجاد می کنند.

این فضا از تغییرات درجه حرارت داخل ساختمان ها جلوگیری می کند و به عبارت دیگر مانع از تبادل گرمایی می شود.

به همین دلیل دیوارها و حفاظت های درختی می توانند در تابستان از نفوذ حرارت و در زمستان از نفوذ سرما به داخل ساختمان ها تا حدودی جلوگیری کنند.

ـ درختان و تولید اکسیژن: درختان با تولید اکسیژن نقش مؤثری در بهبود شرایط زیست محیطی ایفا می کنند. توازن اکسیژنی زمین که شرایط زیست را برای انسان مهیا کرده است از طریق تولید اکسیژن گیاهان و به ویژه درختان فراهم شده است.

کاهش پوشش سبز زمین و جنگل ها نه تنها توازن اکسیژنی زمین را بر هم می زند بلکه موجب انباشته شدن دی اکسید کربن شده و خطر تغییرات وسیع آب و هوایی را تشدید می کند.

تأثیر زیبایی درختان در محیط: یک گیاه با توجه به سیمای ظاهری خود می تواند در تزئین منطقه و ایجاد چشم اندازی مطلوب کمک نماید. ترکیب ساختمان ها در شرایط فعلی، بدون استفاده از گیاهان، جذابیت و حتی امتیازات خاص پیشرفت های کنونی را در زمینه ساختمانی از دست می دهند.

از طرف دیگر کاشت درختان و درختچه ها در شهرهافون خاصی نظیر پرندگان مختلف را نیز وارد محیط نموده و آن را از حالت ساکن و بی روح خود خارج می کنند.

درختان با رنگ آمیزی برگ، تنه، گل، در فصول مختلف به زیبایی محیط می افزایند و اثری آرامبخش بر روان انسان باقی می گذارند.

همچنین گیاهان در استتار پلشتیها و زشتیها نظیر تجمع مواد زائد در د خل یا خارج شهرها و ایجاد چشم انداز زیبا نقش ارزنده ای دارند.

رنگ سبز از نظر روان شناسی، اصولاً رنگ آرام بخشی است و می تواند فضای شهر را از نظر روانی برای انبوه مردمی که در مراکز انسانی تجمع دارند، قابل تحمل نماید.
 
آخرین ویرایش:

Lina!

عضو جدید
فضای سبز

[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif]رشد صنعت و افزایش جمعیت در شهرها، به ساخت و سازهای سودگرایانه منجر شده است. این ساخت و سازها به مسائل بهداشتی و تامین حداقل نور و هوا در مناطق متراکم شهری توجهی نداشته است. از سوی دیگر، ضرورت ایجاد کاربری های جدید شهری، باید پاسخگویی به نیازهای روز افزون و اسکان جمعیت به تدریج باعث کاهش سهم فضای سبز و باغ های شهری گردیده است و در نتیجه موجب آلودگی محیط زیست شده است.[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif]مفهوم فضای سبز علاوه بر طبیعت، رعایت تراکم های ساختمانی در قطعات مختلف زمین های شهری است. تشویق مردم به درختکاری هرچند در محوطه های کوچک فضای خانه ها، کاشتن نهال در کناره ی خیابان ها، استفاده از فضاهای آزاد برای توسعه ی پارک های کوچک از جمله اقدامات موثر در توسعه ی فضای سبز است.[/FONT]


[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif]ضرورت فضای سبز[/FONT]

[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif]مهم ترین اثر فضای سبز در شهرها، کارکردهای زیست محیطی آن هاست که شهرها را به عنوان محیط زیست جامعه انسانی معنی دار کرده است و با آثار سوء گسترش صنعت و کاربردی نادرست تکنولوژی مقابله نموده، سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند.
فضای سبز مناسب در شهرها یکی از عوامل موثر در کاهش این اثرها هستند و به ویژه در ارتباط با گردوغبار و آلودگی های هوا، فضای سبز شبه جنگلی، ریه های تنفس شهرها به شمار می روند.
[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif][/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif]مهم ترین تاثیر فضای سبز در شهرها تعدیل دما، افزایش رطوبت نسبی، لطافت هوا وجذب گردوغبار است. دیگر تاثیرات فضای سبز، در شهرها نقش نسبی دارند. به طور کلی وجود فضای سبز و تاثیر آن ها در شهرها اجتناب ناپذیر است، به طوری که بدون آن ممکن نیست شهرها پایدار باقی بمانند.
بنابراین، اگر فضای سبز به عنوان جزیی از بافت شهرها و نیز بخشی از خدمات شهری ضرورت یافته باشد، نمی تواند جدا از نیازهای جامعه شهری باشد، از این رو، فضای سبز باید از نظر کمی و کیفی متناسب با حجم فیزیکی شهر
(ساختمانها، خیابان ها و جاده ها) و نیازهای جامعه (از لحاظ روانی، گذران اوقات فراغت و نیازهای بهداشتی) با توجه به شرایط اکولوژیکی شهر ساخته شود، تا بتواند به عنوان فضای سبز فعال، بازدهی زیست محیطی مستمری داشته باشد.
[/FONT]

 

Lina!

عضو جدید
انواع فضای سبز:

انواع فضای سبز:

انواع فضای سبز از دیدگاه اکولوژیکی اینگونه طبقه بندی می شود :
فضاهای سبز را به دو دسته ی "فضاهای سبز شهری" و "فضاهای سبز غیر شهری" تقسیم می کنیم.

فضای سبز شهری

منظور از فضاهای سبز شهری، نوعی از سطوح کاربری زمین شهری با پوشش های گیاهی انسان ساخت است که هم واجد "بازدهی اجتماعی" و هم واجد "بازدهی اکولوژیکی" هستند.تمایز "فضای سبز" و " سطوح سبز" از نظر اکولوژیکی، از این نظر اهمیت دارد که سطوح سبز (به عنوان مثال یک پارک تزیینی) نمی تواند عمل غبارگیری را مانند فضای سبز شبه جنگلی انجام دهد و یا در کاهش آلودگی صوتی نقش موثری داشته باشد و یا به نحو مطلوبی موجبات کاهش دما گردد.افزون بر آن فضاهای سبز شهری، به سه دسته زیر نیز تقسیم می شوند:

1- فضاهای سبز عمومی ۲- فضاهای سبز نیمه عمومی 3- فضاهای سبز خیابانی


1- فضاهای سبز عمومی: فضاهای سبز شهری هستند که واجد بازدهی اجتماعی می باشند. این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت، تفریح و مصاحبت با دوستان و گردهمایی های اجتماعی و فرهنگی استفاده می گردد. فضاهای یاد شده اساساً برای این منظور طراحی یا تجهیز شده اند. وجود نیمکت، روشنایی، آبخوری، دستشویی، کف سازی معابر و دسترسی از مولفه های فضای سبز اجتماعی (عمومی) به شمار می روند. از این فضاهای سبز، معمولاً به عنوان "پارک" نام برده می شود. در واقع فضاهای سبز اجتماعی شامل همه ی فضاهای سبز عمومی مجهز به خدمات و تسهیلات می شود.

۲- فضاهای سبز نیمه عمومی: فضاهای سبزی که بازدهی اکولوژیکی دارند، لیکن استفاده کنندگان آن ها، نسبت به فضاهای سبز عمومی محدودتر هستند، بنابراین، واجد بازدهی تام اجتماعی نیستند. محوطه های باز بیمارستان ها، پادگان ها و ادارات دولتی و... در این دسته قرار می گیرند.

3- فضاهای سبز خیابانی: نوعی از فضاهای سبز شهری هستند که به طور معمول درختکاری حاشیه ی باریکی از حد فاصل مسیرهای پیاده رو و سواره رو را تشکیل می دهند ویا به صورت متمرکز در فضاهای نسبتا کوچک میدان ها و یا در زمین های پیرامون بزرگ راه ها و خیابان ها شکل گرفته اند .

۱- فضاهای سبز تفریحی
۲- باغ
۳- چمن کاری
۴- فضای سبز معابر
۵- فضای سبز میادین
۶- فضای سبز رفوژها

۱- فضای سبز تفریحی:
از جمله اینگونه فضاها می توان پارک ها را نام برد. پارک ها عبارتند از فضاهای سبز طراحی شده با کاربری های مختلف برای استفاده ی عموم. برای مثال از نظر پژوهش، آموزش، تفرج و حفظ سلامت محیط و مردم.



۲- باغ:
مجموعه هایی از درختان و درختچه ها و گیاهان مثمر، غیر مثمر و زینتی که با نظم هندسی ویژه ای در مکانی محصور و مجزا احداث شده و دارای باغچه، راهرو و آب نماست که به دلیل ابعاد و محدودیت های آن، می توان پیاده از یک سو به سوی دیگر آن رفت.


۳- چمن کاری:
بخشی از فضاهای سبز را می توان تنها با چمن پر نمود که خود زیبایی خاصی به محوطه می بخشد.



۴- فضای سبز معابر:
این فضا پیوسته در سمتی از عرض معابر قرار می گیرد که در اثر رشد گیاه، آسیبی به ساختمان ها، پیاده روها، سواره روها، نهرها و جوی ها وارد نشود و افزون بر آن، سایه ی فضای ساختمان ها کنترل شود.


فضاهای سبز معابر به انواع زیر تقسیم می شوند:

- فضای سبز دسترسی های کندرو، هدف از استقرار آنها، بیشتر از کنترل صدا و نور ترافیک خیابانهاست.
- فضای سبز دسترسی های تندرو، بافت حاشیه ای آنها به منظور زیبایی محیط، کنترل صدا، دگرگونی خیابان هایی است که در همسایگی ساختمان قرار دارند.
- فضای سبز دسترسی های خیلی تندرو، بافت حاشیه ای آنها به منظور زیبایی محیط، کنترل صدا و نورهای مزاحم ناشی از ترافیک و نیز پیشگیری از آلودگی فضا، ایجاد می شود.



۵- فضای سبز میادین:
این فضاها به عرصه های هندسی پیش بینی شده در تقاطع های مهم و چندراه ها گفته می شود که هدف از احداث آنها، ایجاد زیبایی و جلوگیری از برخی پیامدهای منفی ترافیک و گاهی کنترل این گونه پیامدهاست. ارتفاع دیواره ی کناری فضای سبز میدان ها، باید بین 30 تا 40 سانتیمتر بالاتر از سطح عبور وسایل نقلیه باشد. سطح خاک باید حدود 10 سانیمتر از لبه ی دیوار حاشیه پایین تر قرار گیرد. در طراحی فضای سبز میادین، باید از گیاهان با ارتفاع کمتر در حاشیه ی خارجی و گیاهان مرتفع تر در قسمت های میانی استفاده شود.


۶- فضای سبز رفوژها:
رفوژها به فضاهای سبزی گفته می شود که در وسط و طول مسیر راه ها، برای پیشگیری از آسیب نور مقابل و زیبا سازی مسیر ساخته می شوند. این فضاها، در مقطعی از عرض راه به منظور جداسازی حرکت اتومبیل ها از دو باند نیز ایجاد می شوند. شکل رفوژها، نواری بوده و عرض آن حداقل 110 سانتیمتر است. استفاده از درختان ساقه بلند در رفوژ دسترسی تندرو و نیز استفاده از درختچه ها و بوته های گیاهان با ارتفاع کم در رفوژ دسترسی خیلی تندرو، الزامی است.
 

Lina!

عضو جدید
oهرچند که فضای سبز در ایران قدمت چندین هزار ساله دارد ولی وضعیت فضای سبزشهری ایران در حد مطلوب نبوده که مهمترین دلیل آن را می توان به خاطر عدم مدیریت فضای سبز شهری ذکر کرد. با مدیریت فضای سبز شهری می توان هر شهری را با توجه به ظرفیت و پتانسیل موجود فضای سبز متناسب با محیط فراهم کرد که سالهای سال اثرات مطلوب خود را به شهر ارزانی دارد .



فضای سبز شهری چیست ؟
فضای سبز شهری منطقه ای پوشیده از گیاه درداخل و اطراف شهر ها که دارای دو کارکرد مهم برای شهر می باشد تعدیل دما ،تلطیف هوا وزیبا آفرینی.



جامعترین تعریف. فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است که در عرصه های طبیعی یا مصنوعی آن تحت استقرار درختان ، گل ها ، چمن ها و سایر گیاهان است که بر اساس نظارت و مدیریت انسان با در نظر گرفتن ضوابط ، قوانین وتخصص های مرتبط با آن برای بهبود شرایط زیستی ،زیستگاهی ورفاهی شهروندان ومراکز جمعیتی غیر روستایی ،حفظ ،نگهداری یا بنا میشود



ضرورت فضای سبز

مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها ،کارکرد های زیست محیطی آنها است که ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر ،سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند .ودر حقیقت فضای سبز ریه های تنفس شهرها به شمار می آیند.



مدیریت فضای سبز شهری

oمدیریت فضای سبز شهری در اصل کلیه مراحل ارزیابی ،طــراحی و کاشت متناسب با محـل ،نظارت در حفـظ و نگهداری آن با همکاری مردم می باشد .


نگهداری فضای سبز

نگهداری فضای سبز یکی از اصول اساسی در مدیریت فضای سبز محسوب می شود.در نگهداری سه کار اساسی انجام می شود .


آبیاری

در مناطقی که بارندگی سالیانه کمتر از 700میلی لیتر ویا غیر متعادل باشد باید در ایام خشک آب مورد نیاز فضای سبز را بوسیله آبیاری تامین کرد .

انواع آبیاری که در فضای سبز به کار گرفته می شود
الف) روش کرتی یا غرقابی
ب ) روش نشتی
پ ) روش بارانی
ت ) روش قطرهای



کود دهی

باتوجه به اینکه فضای سبز ما هر ساله یکنواخت و همان گیاه در محل ثابت است نیاز مبرمی به کود دهی دارد کود های اصلی که گیاهان به آن احتیاج دارند عبارتند ازازت ، فسفر،پتاس، کلسیم ،منیزیم وگوگرد و مواد دیگر به مقدار کم مورد نیاز هستند مواد غذای درجه دوم مانند آهن ،روی ،منگنز وغیره را باید تنهادر زمانی که کمبود آن در فضای سبز مشاهده شد اضافه کرد کود های حیوانی دارای ارزش غذایی چندانی نیستند و بیشتر به خاطر بهبود خواص فیزیکی خاک وبالا بردن قدرت نگهداری آب مورد مصرف قرار می گیرند .


اصول هرس وتربیت

oبطور کلی هرس عبارتست از قطع کامل یا جزیی شاخه ،ریشه ،پوست ،برگ،گلویا میوه به منظور تحت تاثیر قرار دادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه


oدلایل و فواید هرس

1 )سلامت گیاه با حذف شاخه های مزاحم ،خشک شده،آفت زده ومریض

2)ایجاد شکل ویژه در تاج گیاه که در فضای سبز جهت تزیین مد نظر قرار می گیرد

3)ایجاد تعادل بین شاخه ،برگ وریش

4) جوان ساختن درختان مسن


 
فضای سبز

فضای سبز از دیدگاه محیط زیست، فضای سبز یکی از بخش های جاندار هر زمین یا شهراست. تقسیم بندی آن در مرحله اول به فضاهای سبز و سطوح سبز تقسیم می شه و در مرحله بعدی به شهری و غیر شهری، تفاوت بین فضای سبز و سطوح سبز در این است که سطوح سبز مثل زمین چمن ورزشگاه نمی تونه مثل فضای سبز شبیه جنگل، در کاهش آلودگی های صوتی مؤثر باشد و یا باعث کم شدن حرارت بشه. بر اساس این تقسیم بندی، فضاها و سطح هایی که برای استفاده در شهر پیشنهاد می شوند را می توانیم اینجوری بیان کنیم، فضاهای سبز عمومی، نیمه عمومی، خیابانی و سطوح سبز عمومی، خیابانی و ورزشی که برای فضای سبز عمومی پارکها برای فضای سبز نیمه عمومی پادگانها و بیمارستانها، و فضاهای سبز خیابانی مثل درختکاری حد فاصل پیاده روها و خیابانها و بزرگراهها . فضای سبز شهری و غیرشهری با هم فرق می کنند. به طور کلی فضاهای سبز را می تونیم به دو دسته تقسیم کنیم: 1- فضاهای سبز برون شهری 2- فضاهای سبز درون شهری. فضاهای برون شهری نقش مهارکننده رشد بی رویه شهر را دارد و به چند دسته تقسیم می شه. مثل کمربندهای سبز احاطه کننده، کمان ها و محورهای سبز، پارک های ملی، پارک های جنگلی و پارک های گیاه شناسی که هر کدام از این گزینه ها توضیحات خاص خودش را دارد. عملکرد فضای سبز فضای سبز در شهرها، دارای عملکردهای مختلفی است. از یک طرف باعث بهبود زیست محیطی شهرها و از طرف دیگر، شرایط مناسب برای گذراندن اوقات فراغت همشهریان ایجاد می کند. از دیدگاه محیط زیست، باعث کم شدن انواع آلودگی ها، افزایش نفوذپذیری خاک، تأثیر مثبت بر چرخه آب و خیلی چیزهای دیگر می شه. فضای سبز به عنوان بخش جاندار یک شهر مکمل بخش بی جان شهرست. در کل می تونیم بگیم فضای سبز می تونه به عنوان لبه شهر، آرایش دهنده شبکه راه ها و تفکیک کننده فضاهای شهری ایفای نقش کند. استاندارد فضای سبز استفاده از فضای سبز در ایران عمدتا با استانداردهای کشورهای دیگر بوده. تعیین سرانه فضای سبز بستگی به خصوصیات منطقه و شهر دارد. مثلا سرانه فضای سبز یک شهر کویری یا یک شهر بزرگ مثل تهران نمی تونه مثل یک شهر ساحلی در استان مازندران باشه. اطلاع از استانداردها می تونه فقط یک مسیر باشه. بر اساس مطالعات وزارت مسکن و شهرسازی سرانه قابل قبول فضاهای سبز در شهرهای ایران، بین 7 تا 12 متر مربع برای هر نفر است، که در مقایسه با شاخص تعیین شده از سوی سازمان بین المللی محیط زیست که بین 20 تا 25 متر مربع برای هر نفر است، رقم کمتریه. اهمیت و جایگاه فضای سبز در جامعه مسئله طراحی و اجرای فضای سبز و همچنین نگهداری و مدیریت آن تاکنون به دست افراد غیر متخصص بوده، افراد نیمه متخصص هم با دیدگاه های تک بعدی معماری یا باغبانی قادر به حل مشکلات فضای سبز و پیشرفت آن نمی تونند باشند. اینجاست که فارغ التحصیلان مهندسی فضای سبز توانایی خودشون را در مورد فن و هنر می تونند نشون بدن. واضح تر بگم که قسمت زیادی از علم و فن کشاورزی را مثل، باغبانی، خاک شناسی و آبیاری و علوم پایه مثل گیاه شناسی را با هنر طراحی درهم می آمیزند و همچنین دخالت دادن علم های مختلف در احداث فضای سبز باعث می شود که متخصصین این رشته را منحصر به فرد کند. ضعف محاسبات مهندسی در فضاهای سبز تاکنون باعث به بارآمدن زیان های بسیار زیاد، مثل زیان های ناشی از سرما، گرما و خشکسالی پیش بیاد. مهندسی فضای سبز همچنین از نظر هنری مثل شعر و موسیقی از اهمیت زیادی برخوردار است. یک مهندس فضای سبز باید رنگ ها را به خوبی بشناسد و با دنیای مرموز رنگ ها آشنا باشه. همچنین شکل ها و بافت ها در فضای سبز بسیار متنوع است. مثل درختان و درختچه ها، بوته ها و گل ها. همانطوری که یک موسیقیدان با ترکیب نتها با موسیقی دلنشین می سازه، مهندس فضای سبز هم با ترکیب شکل ها ، رنگها و بافتها و با درنظر گرفتن اصولی مثل سادگی، تنوع، تکرار و مقیاس وحدتی را بوجود می آورد که بی نظیر باشد. کاربرد و نوع فضاهای سبز شهری معیارهایی برای تقسیم بندی هستند . بدین ترتیب می تونیم فضاهای سبز شهری را اینطور تقسیم کنیم. پارک ها، باغچه های میادین، باغچه های محلی، فضاهای سبز مخصوص مثل قبرستون ها و باغ وحش ها، فضاهای وابسته به مدارس، دانشگاه ها، شهرک ها و مجتمع های مسکونی و درختکاری های ردیفی و فضاهای منظره ای. یا به طور ساده تر بگوئیم گردشی، استراحتگاهی، بازی، گلکاری، ورزشی. از دید معماری و دکوراسیون فضای سبز باید فضایی مفرح و شادی بخش باشد چون اشخاصی که وارد یک فضای سبز می شوند، می خواهند از دغدغه ها ی کار روزمره و زندگی خارج شوند و وارد محیطی شوند که برای مدت کوتاه همه مشکلات خود را فراموش کنند یا به گونه ای راحت تر بگم استراحت کنند سپس ما باید فضایی را بسازیم که در آن گلهای مختلف یا آب نماهای زیبا و نیمکت هایی برای نشستن با نورپردازی های ملایم و رنگی بطور خلاصه: فضاسازی، نقشه و تنوع، تکرار، سازگاری، مردم داری، حداقل دخالت و تجاوز به شرایط طبیعی، را حتی دسترسی و اصول زیبا شناسی را داشته باشد. یکی از مواردی که مهندسین فضای سبز در طراحی هاشون باید توجه داشته باشند، محل قرار گرفتن مبلمان در فضاهای سبز عمومی است. برای مثال نیمکت جایی قرار بگیره که علاوه بر سایه درخت از ریختن فضولات پرندگان روی آن جلوگیری بشه. و در فاصله چند متری از سطل زباله قرار بگیره. و جایی باشه که جلوی تردد عابرین نباشه. همه این موارد و عوامل دیگر از نکاتیه که در طراحی باید در نظر گرفته بشه. به طور خلاصه استفاده از سیستم آبیاری اتوماتیک، ساخت آبنما، آبشار و برکه، احداث باربیکیو و تأمین مبلمان و سایر تجهیزات تفریحی در پارک های عمومی و مواردی دیگر . ذكر چند نكته: * - زیبایی یک شهر از لحاظ دید کافی نیست. زیبایی یک شهر باید با خواسته های قلبی ما یکجور باشه. * - یک طراحی خوب در فضای سبز باعث میشه که مردم دلگرم بشند و آنها را به محیط و شهر علاقه مند می کند. * - تأثیری که یک طراح فضای سبز در زیبا کردن شهر دارد مثل تأثیر یک پزشک بر بیمار خود است. * - مردم از کوچک و بزرگ از نیازمند تا بی نیاز از بی سواد تا با سواد همگی مثل یک آینه بر روی فضاهای شهر تأثیر می گذارند مثلا پاکیزگی از جمله موارد خیلی ساده است.
 

yafa 7

عضو جدید
کاربر ممتاز
سلام.
از یه قسمت کوچیک از این مطلب می خوام استفاده کنم. میشه بگید منبع این متن چیه ؟؟؟؟؟؟
ممنون...
 

Lina!

عضو جدید
سلام.
از یه قسمت کوچیک از این مطلب می خوام استفاده کنم. میشه بگید منبع این متن چیه ؟؟؟؟؟؟
ممنون...

کتاب سبز شهرداری ها ، جلد شماره 9 / احمد سعیدنیا / انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور

البته کل متن از این منبع استفاده نشده....
 

Lina!

عضو جدید
9 راهكار براي آوردن فضاي سبز به درون خانه

9 راهكار براي آوردن فضاي سبز به درون خانه

بسياري از ما در طول فصل سرما و حتي تا مدتي بعد از آن احساس افسردگي مي‌كنيم، در حالي‌كه خيلي راحت مي‌توان با كمك گياهان و درختچه‌هاي آپارتماني فضايي سبز و بهاري را به درون خانه آورد و از آن لذت برد.

اين هم چند راهكار ساده براي آوردن منظره‌اي تازه و سبز به داخل منزل‌تان:

1. گياهاني با دوام انتخاب كنيد
گياهان كمي هستند كه مي‌توانند در شرايط كم نور و خشك داخل آپارتمان‌هاي ما زندگي كنند، پس بهتر است كه با دقت گياه مورد نظرتان را انتخاب كنيد. زنبق، سوسن، انواع شيپوري و درختچه‌هاي ژاپني گزينه‌هاي زيبا و خوبي هستند.

2. قبل از رسيدن بهار گياهان را وادار به شكوفه دادن كنيد
چهار تا شش هفته قبل از اينكه درختان به طور طبيعي شكوفه بزنند، چند شاخه يك گياه خفته مثل ياس زرد را بريده و به داخل آپارتمان بياوريد. شاخه‌هايي را انتخاب كنيد كه جوانه‌هاي نابالغ دارند؛ آنها را به خانه آورده و درون گلداني از آب و نگه‌ دارنده گل قرار دهيد.

3. گياهان دو منظوره انتخاب كنيد
يك گلدان زيباي پر از سنگ ريزه‌هاي رنگي و جذاب مي‌تواند نقش دستگاه تصفيه هوا را نيز ايفا كند! آخرين تحقيقات «ناسا» نشان داده است كه گياهان آپارتماني مي‌توانند تا حد قابل توجهي از ميزان آلودگي‌هاي شيميايي درون خانه بكاهند و هواي داخل محيط را تصفيه كنند. از جمله گياهان توصيه شده توسط اين سازمان مي‌توان به انواع گياهان با برگ‌هاي قلبي و گوش فيلي، شيپوري، پاپيتال، زنبق، بنجامين و بامبو اشاره كرد كه هم ظاهر زيبايي دارند و هم براي سلامتي شما مفيد هستند!

4. از لبه پنجره‌ها غافل نشويد
يكي از پنجره‌هاي خانه‌تان را كه بيش از شش ساعت آفتاب در روز دريافت مي‌كند را انتخاب كرده و گياهان مورد علاقه‌تان را روي آن بكاريد. مي‌توانيد از چندين گلدان كوچك و رنگي استفاده كنيد. بهترين گزينه‌هايتان گياهاني مانند نعنا، ريحان، پيازچه و آويشن مي‌باشد كه هم به فضاي سبز خانه مي‌افزايند و هم اين امكان را براي شما فراهم مي‌آورند كه از آنها در آشپزي نيز استفاده كنيد.

5. فضاي سبزتان را در ويترين بگذاريد
با اضافه كردن يك گلخانه كوچك به خانه هيجان را به منزل‌تان بياوريد؛ يك مخزن شيشه‌اي در‌دار كارتان را راه مي‌اندازد. كف كانتينر را با خاك گلدان پر كرده و در همين مرحله، فكري به حال زهكشي آن نيز بكنيد. لايه بعدي را با سنگ‌ريزه بپوشانيد و براي پوشش روي آن از انواع گياهاني كه در مناطق مرطوب رشد مي‌كنند مانند خزه و سرخس استفاده كنيد. در نهايت پس از افزودن چند گلسنگ و تكه‌هاي سنگ طبيعي و گل‌هايي نظير بنفشه در مخزن را ببنديد و از گلخانه كوچك‌تان لذت ببريد.

6. درختچه بكاريد
اگر جزو آن دسته از افرادي هستيد كه براي گياهان‌شان وقت مي‌گذارند و به آنها مي‌رسند، به فكر كاشتن و پرورش يك «بونساي» باشيد. درختچه‌اي مينياتوري كه بسيار زيباست و با حوصله و صبر مي‌توان آن را به فرم دلخواه در آورد. البته اگر وقت كافي براي رسيدگي به آن را نداشته و جاي كافي براي درختچه‌هاي بزرگ‌تر داريد، مي‌توانيد به گزينه‌هاي ديگري مانند بنجامين و كاج آفريقايي فكر كنيد.

7. با شكوفه‌ها بياراييد
اگر شرايط آپارتمان‌تان براي رشد گل و گياه مناسب است، به شما پيشنهاد مي‌كنم كه از يكي از اين گل‌ها و البته شكوفه‌هايشان براي افزودن رنگ‌هاي خارق‌العاده به خانه‌تان استفاده كنيد: اركيده، بنفشه، بگونيا، كاكتوس‌هاي گلدار و انواع شمعداني.

8. گل‌هاي خشك را فراموش نكنيد
با كمي خلاقيت و حوصله مي‌توانيد فضاي بي‌روح اتاق‌تان را با گل‌هاي خشكي كه رنگ طبيعي‌شان را حفظ كرده‌اند، بياراييد. يك گلدان مناسب انتخاب كرده و قطعه‌اي اسفنج درون آن قرار دهيد. گل‌هاي بزرگ‌تر را به سليقه خودتان بچينيد و لابه‌لاي آنها را با گل‌هاي كوچك‌تر پر كنيد.

9. يك گلدان گل طبيعي هميشه گزينه خوبي است
مي‌توانيد چند شاخه گل از گل‌هاي حياط‌تان را چيده يا سر راه‌تان سري به گل‌فروشي بزنيد. دسته‌هاي گل طبيعي درون گلداني زيبا و ساده روي ميز وسط يا ميز ناهارخوري، جلوه فوق‌العاده‌اي به خانه‌تان مي‌بخشد.

 

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
طراحی فضای سبز

طراحی فضای سبز

در طراحی فضای سبز بهتر است به نکات زیر توجه شود :

1) اولین مورد هزینه ای است که شما می خواهید برای آن در نظر بگیرید و بقیه مسایل خواه ناخواه تحت تاثیر این مسئله قرار می گیرد.

طراحی فضا:

۲)چگونه می خواهید فضا را به گل و گیاه اختصاص بدهید؟ چه ترکیبی از گیاهان را می خواهید در یکجا داشته باشید؟

3)گیاهان شما چه نوع رنگ هایی خواهند داشت؟

4)البته باید این نکته را هم از یاد نبرد که گیاهان مورد استفاده هر چه قدر از گیاهان منطقه باشد دوام ماندگاری زیادتری دارند، چون بعضی از گیاهان، آب و هوای خاصی را می طلبند. و اینکه آیا گیاهان شما درصورت دائمی بودن می توانند زمستان و تابستان آن منطقه را تحمل کنند؟

5)آیا آن گیاهان مزاحمتی برای همسایگان نخواهد داشت؟ مثلا" استفاده از کاج در کنار دیواری که بین خانه شما و همسایه تان قرار دارد، ممکن است موقع بزرگ شدن از طریق ریزش برگ و گرده به خانه آنها، ایجاد مزاحمت کند. یا مبادا گیاهانی بکارید که همسایگان شما به آنها آلرژی(حساسیت) داشته باشند.یا گیاهی را انتخاب نکنید که وسیله جمع شده حشرات مزاحم را فراهم آورد.

آماده سازی بستر و نکات مهم قبل از آن و کشت:

6)چگونه بستر کشت را آماده خواهید کرد؟

7)چه وسایلی نیاز دارید:
این وسایل شامل وسایل مورد نیاز برای طراحی، اجرا و نظارت بر کار فضای سبز می باشد.
یعنی باید بررسی کنید که چه ادواتی برای این کار نیاز دارید؟
چه گیاهانی را می خواهید در فضای مور نظرتان بکارید؟
چه کسانی را می خواهید به کار بگیرید؟ از قبیل کارشناس، گارکر و ...
چگونه می خواهید این وسایل مورد نیازتان را به محل مورد نظر حمل کنید؟

8)از کجا می خواهید گیاهان و بذور و وسایل مورد نیازتان را تهیه کنید؟
آیا آن شرکت مورد نظر بذور و گیاهان سالمی در اختیار شما قرار خواهد داد؟

9)آیا مکان مورد نظر به خاک بستر احتیاج دارد یا نه؟ اگر به خاک احتیاج دارد، چقدر است؟
به کود دامی و شیمیایی چطور؟( در صورت اینکه جواب مثبت است، چقدر می باشد؟)
این اقلام را از کجا می خواهید تهیه کنید و اینکه آیا به شما کود و خاک سالم تحویل خواهند داد یا نه؟

10)مکان شما در چه مدت تکمیل خواهد شد و چند نفر نیرو برای کارهای آن احتیاج هست؟

11)اگر با یک شرکت یا متخصص کار می کنید، آیا آن شرکت یا متخصص تضمینی به شما می دهد؟
آیا در مورد چمن، فقط کاشت آنرا به عهده دارد یا چمن سبز شده تحویل شما خواهد داد؟

12)یکی از مهمترین عوامل، آب هست. آیا فضایی که شما در آن می خواهید گیاه بکارید به منبع آب دسترسی دارد یا نه؟ چون هیچ فضای سبزی را بدون آب مناسب نمی توانید به را بیاندازید، حتی اگر بقیه عوامل در حد عالی باشد.

13)قبل از کاشت چمن یا هر چیز دیگر، باید به این نکته توجه کنید که رشد علف های هرز در آن منطقه چگونه است و شما چگونه می خواهید با آنها کنار بیایید، یا آنها را از بین ببرید. در صورت نیاز باید ریشه های علف های هزر را از زمین خارج کرد. و همچنین در کاشت چمن علاوه بر ریشه کنی علف های هزر که باعث بهبود کیفیت چمن خواهد شد، باید هر نوع عامل مزاحم را در حد امکان از زمین حذف کرد، مثلا" انتقال خرده سنگ ها، علاوه بر اینکه کیفیت چمن را افزایش می دهد، در هنگام چمن زنی از امکان شکستن تیغه های چمن زن جلوگیری می شود.

14)در مواقعی که خودتان می خواهید یک فضای سبز ایجاد کنید آیا با پاشیدن بذر آگاهی دارید، در مورد چمن مبادا بذر را طوری بپاشید که در موقع سبز شدن منظره جالبی به شما ندهد( در قسمتی بذر زیادی ریخته شده باشد و در قسمت دیگر بذری نریخته باشد .

یا در مورد گیاهان آیا با طرز کاشت و نحوه رشد گیاه آشنا هستید یا با نحوه آبیاری چطور؟

چون در هر کدام از اینها که کوتاهی کنید، ممکن است هزینه هایی را که مصرف کرده اید را از دست بدهید.

15)آبیاری در اوایل، تا موقعی که گیاهان استقرار خوبی نیافتند از اهمیت بیشتری برخوردار است.

نگهداری

16) نگهداری پس از استقرار آن قدر اهمیت دارد که در صورت غفلت ممکن است زحمات شما بر باد رود و حتی اگر طراح و مجری طرح هستید و تضمینی داده اید ممکن است تمام هزینه ها را دوباره تقبل کنید.آبیاری گیاهان، سمپاشی در صورت نیاز، کوددهی، هرس، کوتاه کردن چمن و.... از کار هایی است که شما نباید در هنگام نگهداری از آنها غافل شوید.
 

Lina!

عضو جدید
نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان

نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان

ریشه ارتباط و علاقه انسان به گیاه از سالهای بسیار دور و شاید از دوران انسانهای اولیه نشأت می گیرد. در طول تاریخ استفاده از گیاه مسیر تكاملی و اشتقاق علمی گسترده أی داشته است. در این راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ایران ، مردم این سرزمین همواره در توسعه فضای سبز و كاشت گیاهان كوشا بوده اند به طوری كه روزگاری ایران به نام كشور گل وبلبل شهرت داشت. متأسفانه در دوران اخیر در كشور ما گیاهان مورد بی مهری بسیار قرار گرفته اند، بدین جهت بالا بردن سطح آگاهیهای مردم در مورد فضای سبز و آشنایی با خواص گیاهان ضرورتی است كه مانع بروز فاجعه نابودی شهرها بر اثر آلودگی هوا و محیط زیست می گردد. به همین منظور اهمیت دادن به نقش فضای سبز در زندگی انسانها و ایجاد علاقه بیشتر به درخت وگل وچمن در وجود هركس امری است بسیار مهم كه در اینجا به طور اختصار به مواردی از آن اشاره می شود كه امید است علاقه و تفكر بیشتری را برانگیزد و هركس بتواند مشوقی دلسوز برای ایجاد فضای سبز در محیط زندگی خود باشد:

۱) جذب پرتوها
دو دسته از پرتوهای خورشیدی تأثیرات چشمگیری بر بدن انسان و سایر جانداران باقی می گذارند. یكی از آنها پرتومادون قرمز و دیگری پرتو ماوراء بنفش است.
احساس آرامشی را كه انسان در سایه، به ویژه در سایه یك درخت احساس می كند تا حدی مربوط می شود به جذب پرتوهای مادون قرمز خورشید توسط درخت(نا گفته نماند كه كه پرتوهای مادون قرمز با طول موج بلند خود خاصیت گرمازایی دارند) و مقداری نیز به دلیل جذب پرتوهای ماوراء بنفش صورت می گیرد . امروزه تأثیرات پرتو ماوراء بنفش بربافت سلولی گیاهان و جانوران و همچنین خاصیت گندزدایی آن بخوبی روشن شده است بنابراین نقش درختان در حمایت از انسان و سایر جانداران در برابر آفتاب سوزان به خوبی روشن می شود.

۲) جذب گرد و غبار
درختان به سبب پراكندگی شاخ و برگ خود بر تمام زوایا و سطوح، همچون یك گردگیر عمل می كنند. اگر درخت را به دقت نظاره كنیم می توانیم تنه آن را به جای دسته و شاخ و برگ آن را به جای پرهای روی یك گردگیر معمولی كه در خانه بكار گرفته می شود ، تصور كنیم.
با این ویژگی ، درختانی كه در خاك ثابت مانده اند به منزله یك گردگیر كاشته شده در زمین نقش خود را ایفا می كنند.طی بررسیهای بعمل آمده یك هكتار از فضای سبز كه حدوداً ۲۰۰ درخت در آن كاشته شده باشد تا ۶۸ تن از گرد و غبار را در هر بارندگی در خود جذب می كند.كاملاً واضح است كه با وجود چنین درختانی زدودن ۶۸ تن گرد وغبار ، رایگان خواهد شد در صورتیكه بدون این درختان باید هزینه بسیاری را برای این كار اختصاص داد.

۳) تولید اكسیژن
هوای مورد نیاز انسان در روز حدود۱۵ كیلوگرم است. درحالی كه جذب غذای مورد احتیاج وی به آب ۵/۱ كیلوگرم و غذا ۵/۲ كیلوگرم می باشد.از این مقدار هوای سالم كه به بدن انسان وارد می شود ۷۸ درصد آن را نیتروژن و ۲۱ درصد آن را اكسیژن تشكیل می دهد. گازهای دیگر مانند گاز كربنیك، نئون و هلیوم به همراه اكسیدهای ازت و گوگرد مقدار بسیار ناچیزی از وزن هوا را تشكیل می دهند.مثلاً گاز كربنیك ۰۳ %گاز كربنیك سریعاً به مرگ انسان منتهی می شود. تأكید می شود كه مقدار زیادی از اكسیژن آزاد شده در طبیعت از طریق فضای سبز تولید می گردد. حال اگر درخت و فضای سبزی وجود نداشته باشد مشكل انسان در رابطه با وجود گازكربنیك در هوا و كمبود اكسیژن به خوبی نمایان می شود.علفها و چمنزارها اگر چیده و كوتاه نشوند سطح سبز زیادی را به وجود می آورند مثلاً یك متر مربع چمن چیده(بریده) شده به ارتفاع ۳-۵ سانتیمتر دارای ۶تا۱۰ مترمربع سطح سبز می باشد.در صورتی كه همین چمن در حالت كوتاه نشده در هر متر مربع دارای ۲۰۰متر مربع سطح سبز است.براساس این محاسبه تنها ۵/۱ مترمربع چمن كوتاه نشده میتواند به اندازه یك انسان در یك سال اكسیژن تولید كند.

۴) تولید فیتونسید:
بررسیهای دانشمندان علم محیط زیست نشان می دهد كه درختانی مانند گردو،كاج ، نراد،بلوط ، فندق، سروكوهی،اكالیپتوس،بید،افرا،زبان گنجشك و داغداغان از خود ماده ای به نام فیتونسید در فضا رها می سازند كه برای بسیاری از باكتریها و قارچهای تك سلولی و برخی از حشرات ریز اثر كشندگی دارد.در عین حال تولید چنین موادی توسط درختان برروی انسان اثر فرح بخشی دارد. دلیل این امر را دانشمندان چنین بیان می كنند:مغز انسان از دو نیمكره چپ و راست تشكیل شده است.نیمكره راست در تنظیم احساس غریزی و طبیعی انسان مانند احساس محبت،خواب و نیازهای دیگر طبیعی نقش دارد.در حالی كه نیمكره چپ كار به نظم كشیدن كارهای مكانیكی انسان مانند تنظیم وقت و سروقت حاضر بودن را بعهده دارد. انسان شهرنشین به دلیل درگیری در كارهای روزمره و شرایط محیط زیست شهری به مراتب كار بیشتری از نیمكره چپ خود می كشد كه ایت امر موجب اختلال بین دو نیمكره مغز و در نتیجه عملكرد طبیعی مغز انسان می گردد.دانشمندان پی برده اند كه درختان به سبب رهاسازی مواد شبیه فیتونسید می توانند تعادل بین دو نیمكره مغز را به خوبی برقرار ساخته و حالت طبیعی و آرام بخشی را به انسان ارزانی دارند.بنابراین نقش آرامبخشی درختان و فضای سبز به خوبی نمایان می گردد.

۵) تعدیل آب و هوا:
درختان با تعریق و تعرق خود نقش حساسی در كاهش دمای میكروكلیما و افزایش رطوبت نسبی هوا ایفا می كنند.دمای یك هكتار فضای سبز در مرداد ماه تا ۵/۴ درجه كمتر از فضای مجاور خالی از درخت است.و به همین نحو رطوبت نسبی درون یك فضای سبز تا۱۱% بیش از محیط خارج اندازه گیری شده است.با تعدیل دو پارامتر یاد شده ،فضای سبز، میكروكلیمایی به وجود می آورد كه آسایش فیزیكی مناسبی برای زیست انسان در پی دارد.

۶) موثر در كاهش آلودگی صدا:
در حالی كه آلودگی هوای تهران یا آلودگی جویهای سیاه رنگ و گندیده قابل رؤیت می باشد،بسیاری از شهروندان تهرانی جنجال هیاهوی اطراف خود را آگاهانه یا ناخودآگاهانه نادیده گرفته و آن را جزئی تفكیك ناپذیر از زندگی شهری می دانند. صدای گوش خراش فروشندگان دوره گرد با بلندگو، موتورسواران با سروصدا در هر ساعت از روز،اتومبیلها با اگزوز ناقص و بوق زدنهای بی مورد،مته های مختلف جهت كندن و لوله گذاری و با آسفالت خیابانها ، صدای بلندگوهای گوناگون ، فضای شهررا با آلودگی صوتی ،آلوده می سازند.

باید توجه كرد كه عادت به نوعی آلودگی دلیل برمصونیت در مقابل آن نیست بلكه عادت به معنای كاهلی ، و هرچه بیشتر مستهلك شدن و غرق شدن در آلودگی است.اخطاریه اتحادیه پزشكان مبنی برآلودگی صوتی را باید جدی تلقی كرد. هرصدای نا خواسته ای كه به گوش انسان برسد آلودگی صوتی محسوب می شود و حتی صدای موسیقی ملایمی كه به طور نا خواسته از خانه همسایه به گوش برسد آلودگی صوتی به حساب می آید زیرا خود مخل آسایش فرد است.عكس العمل انسان در برابر صدا بستگی به عوامل ذهنی مثل شدت صدا ، فركانس صدا و به عوامل عینی مانند مقبولیت یا عدم مقبولیت فرستنده صدا دارد.صداهای ملایم عكس العملهای خاصی را در انسان پدید می آورد هنگامی كه شدت صدا به ۷۰ یا ۸۰ دسی بل می رسد تأ ثیرات سر وصدا می تواند ایجاد كری موقتی یا دائمی كند،و آن در حالی است كه سلولهای گیرنده گوش به طور شدیدی در معرض صدا قرار گیرند.این تأثیرات بر انسان به طور مستقیم صورت می گیرد.تآثیرات غیر مستقیم صدای ناخواسته بر انسان غیر قابل لمس است.بی خوابی ،پاره شدن افكار ،كم حوصلگی ،عصبی بودن ، بروز بیماریهای روانی ، از عوارض صداهای ناخواسته است.
سبك شدن خواب ـ كاهش زمان خواب عمیق كه جزء آلودگیهای ناخودآگاه هستند.كاهش مدت رویا ـ پریدن از خواب بر اثر صداهای ناهنجار كه آلودگی آگاه شمرده می شوند.واكنشهای فوق به وسیله آلودگی صوتی معادل ۴۰-۵۰ دسی بل ایجاد می شود و حاصل این واكنشها بدون تردید ، كاهش بازده قدرت فكری و جسمی را در پی دارد.

● به علاوه واكنشهای اعصاب گیاهی انسان نیز به نسبت آلودگی متفاوت است:
۱) كاهش ضربان قلب و ناراحتی در آهنگ قلب و چرخه خون(افزایش احتمال سكته قلبی
۲) واكنشهای ناشی از فشار عصبی،در نتیجه تولید بیش از حد هورمون فرار آدرنالین و هورمون حمله آدرنالین می گیرد.
۳) دگرگونی آهنگ تنفس و نبض
۴) كاهش گرمای پوست
۵) كاهش واكنش مقاوم به صوت
۶) تنگی عروق
۷) اختلال در نظم متابولیسم بدن
۸) آلودگی صوتی غیرقابل تحمل كه خود موجب انحراف سیستم اعصاب گیاهی و حركتی شده كه در نتیجه این اختلال بر كل بدن مؤثر است.این جریان موجب بروز یك سلسله واكنشهای احساسی می گردد.مانند اختلال در حركت معده پیدایش تومور در معده و روده ، درد اعضاء درونی به صورت كنش و پیچش.

● رابطه بین سروصدا و سرطان:
براساس تازه ترین مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران فرانسوی ، بین سر و صدا و بیماری سرطان در انسان رابطه ای نزدیك وجود دارد.این مطالعات جدید و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله فرانسوی(پاری ماچ) درج شده است.در آنجا آمده است:سروصدای شدید و تكرار آن باعث تضعیف عمومی مصونیت بدن انسان و در نتیجه تضعیف مقاومت وی در مقابل بیماریهای خطرناك می شود. بر اساس این مطالعات ، سروصدای زیاد بر ساختار هورمونهای بدن انسان تأثیر منفی می گذارد و باعث اخلال در كار آنها و سپس سرطان هورمون می شود.

●نقش گیاهان در كاهش آلودگی صدا:
امروزه دانشمندان ثابت كرده اند كه درختان و درختچه های می توانند در كاهش آلودگی صدا مؤثر باشند اگرچه خود صدا ممكن است رشد گیاه را به مخاطره می اندازد. كاهش رشدی در حدود۴۱% دریك مزرعه توتون كه در معرض صدای شدید قرار گرفته ، دیده شده است. به هر حال كیفیت كاهش صدا در درختان و درختچه های مختلف برحسب اندازه برگ ، تراكم شاخ و برگ ، نوع و بلندی درخت تفاوت دارد.
با آزمایشهایی كه به عمل آمده دیده شده كه درختان و فضای سبزی كه درحاشیه خیابانها ایجاد شده است اثركاهندگی بیشتری نسبت به دیوارهای صداگیرپیش ساخته و مصالح ساختمانی دارند.با این حساب نقش فضای سبز در كاهش آلودگی صوتی و كاهش هزینه های ساختمانی (دوجداره شدن پنجره ها و دیوارهای بلند) و زیبایی شهر كاملاً مشخص می شود.
 

خیال شیشه ای

مدیر بازنشسته
کاربر ممتاز
بیوتکنولوژی و فضای سبز:گیاهان پرتوافشان

بیوتکنولوژی و فضای سبز:گیاهان پرتوافشان

مقدمه
باورود به قرن 21 ام درآستانه تغییروتحولاتی هستیم که می روند تصویرما را ازجهان دگرگون
سازند.عده أی ازپژوهشگران را اعتقاد براین است که دهه آینده و حتی دهه های بعد ازآن دوران توسعه
بیوتکنولوژی وبهره برداری ازفرآورده های زیست فن آوری درحیات بشری خواهد بود وانسان هزاره سوم
لاجرم به استفاده ازتولیدات بیوتکنولوژی درزندگی خود خواهد بود.مهندسی ژنتیک وبیوتکنولوژی ازعلوم
حیاتی نوینی که آینده بشررا به طورعمده دچارتحول ودگرگونی خواهد کرد.پارکها وفضای سبزنیزکه
نمودی ازتوسعه درشهرها هستند ازاین قاعده مستثنی نبوده و درآستانه تغییرو تحول اساسی قرار دارند.
به راستی چقدرزیبا می شد اگربه جای استفاده ازروشنایی سرد و بی روح لامپهای الکتریکی
،چمن ها ودرختان به پرتو افشانی می پرداختند.
چقدرزیبا می شد اگرمی توانستیم به جای صدای ناهنجار ترانسهای لامپهای الکتریکی درسکوت
پنهان ،سرود وحدت هستی را درک می کردیم.
- این مقاله تلاشی است نظری جهت دستیابی به اهداف زیر:
1 زیبا سازی وایجاد یک فضای سبز بهینه، نمونه و پیشرفته
2 صرفه جویی قابل توجه در هزینه انرژی الکتریکی
3 صرفه جویی قابل توجه در هزینه ساخت تأ سیسات روشنایی پارک ها
4 درآمد زایی از طریق تولید و تکثیر بذر و نهال های گیاهان زینتی پرتو افشان


bioluminescence آشنایی کلی با پدیده : پرتو افشانی زیستی
همه ماچیزهایی راجع به کرم شبتاب شنیده ایم.این کرم تنها گونه پرتوافشان یوکاریوت و یکی
ازمعدود گونه های پرتوافشان موجود درکشورمان می باشد.فرایند تولید بوسیله موجودات زنده را
بیولومینسانس یا پرتوافشانی زیستی می نامند.این فرایند ارتباطی با فلوئورسانس وفسفرسانس که درآنها
تحول پرتوهای نورمرئی یاغیرمرئی باطول موج کوتاه به طول موج بلندترمطرح است ندارد.بلکه قابل
مقایسه با تولید نور بوسیله شعله می باشد.
ارگانیسم های بیولومینسنت دارای توزیع گسترده و فراوانی در طبیعت هستند.و شامل تنوع قابل
ملاحظه ایی ازگونه ها می باشند.ازبین این گونه ها میتوان به باکتریها، جلبکها، قارچها و ماهی ها،حشرات
،میگوها واسکوئیدها اشاره نمود.بسیارقابل توجه است که هیچگونه رابطه تکاملی و خویشاوندی معناداری
مابین سیستمهای مختلف پرتوافشان وجود ندارد.
باکتریها، فراوان ترین و گسترده ترین ارگانیسم های پرتوافشان در جهان می باشند. عمومی ترین
رویه دربین آنهازندگی آزاد دراقیانوس میباشد.همچنین گونه های ساپروفیت که برروی گوشت ماهیهای
مرده رشد میکنند و همچنین گونه های همزیست درارگانهای پرتو افشان اسکوئید و…همگی این
باکتریهاگرم منفی میله ایی متحرک با توانایی زیست بی هوازی اختیاری می باشند.اغلب باکتریهای
پرتوافشان درجنس های زیرطبقه بندی می شوند.
که اغلب درطبیعت به صورت Vibrio, Photobacteriom ,Xenorhabdus
به صورت همزیست با V.harvevi دریازی می باشند.درخلیج فارس سوش هایی ازگونه
اسکوئیدهای ساکن درمنطقه یافت می شوند.
کدگذاری می شود LUX عملکردهایی که بوسیله ژنهای
واکنشهای پرتوافشان شامل اکسیداسیون ریبوفلاوین فسفات ریبوفلاوین فسفات احیاء شده و یک
آلدئید چرب با زنجیره جانبی طویل می باشد.که منجر به ساطع شدن پرتوهایی به رنگ سبز آبی با طول
موج 490 نانومتر می گردد.
FMNH2 + RCHO +O2 FMN +H2O +RCOOH +HV(490 nm)
این واکنش توسط آنزیم لوسیفراز تسهیل می گردد.لوسیفرازباکتریایی یک آنزیم 2واحدی ناهمگون با توده
مولکولی درحدود 77 کیلو دالتون می باشد.این دو پلی پپتید بوسیله دوژن مجاوریکدیگرکد
قراردارند. Lux که دراپرون lux A & lux B میشوند.ژنهای
بیوسنتنز آلدئیدها برای پدیده پرتوافشانی زیستی توسط کمپلکس چند آنزیمی احیاء کننده اسید چرب
انجام می شود.که شامل 3پروتئین زیر می باشد.
1) reductuase 2) transferase 3) synthetase
کد می شوند و یکایک آنها درتمام اپرون های lux C,lux D,lux E این 3پلی پپتید بوسیله ژنهای
یافت میگردند.زیرواحد ترانسفراز انتقال اسیدچرب فعال شده را درآب کاتالیز می کند.درست مانند Lux
دیگرپذیرنده های اکسیژن و تیول که بوسیله آنزیم درطول مسیر واکنش آسیله می شوند.
RCOX +HOH(HSR`) RCOOH(RCOSR`) +XH
واکنش اولیه که به وسیله احیاء کننده اسید چرب کاتالیزمی شود احیاء اسید چرب به آلدئید میباشد.
RCOOH +ATP +NADPH NADP +AMP +PPi + RCOH
زیرواحد سنتتازاسیدهای چرب را فعال می کند.گروه آسیل چرب ابتدا به سنتتازانتقال می یابد.قبل
احیاء شود.ترکیب ردوکتازاغلب می تواند آسیل کوآنزیم آ را احیاء نماید واغلب به NADPH ازاینکه
احیاء کننده کوآنزیم آ نسبت داده می شود



گیاهان پرتوافشان: واقعیت یا خیال!
افکاربزرگ همیشه با مخالفت شدید وخشونت بارطبقه عوام روبروبوده اند(( انشتین ))
ها درگوشه fire fly یک قدم زدن شبانه درپارکی که درآن گیاهان به پرتوافشانی می پردازند و
وکنارپارک درحال پرواز بوده،درآب نماها گیاهان وجلبکها و ماهی های پرتوافشان به چشم می خورند
شاید کمی دور ازذهن باشد اما ازپشتوانه علمی بسیارمحکمی برخوردار میباشد.برای پروازذهن انسان
فضایی نامتناهی درپیش روست،دانشمندان و نظریه پردازان خواهند توانست این فضاهای سبز را برای
انسانها تدارک ببینند.
تنها یک مسئله باقی میماند وآن مسائل اخلاقی مربوط به بیوتکنولوژی می باشد.آیا ما مجازهستیم
صفتی را که درطول مسیرچند میلیون ساله تکامل هرگزدرگیاهان مشاهده نشده به آنها انتقال دهیم...؟


بیگانه، در گیاهان DNA
تکنیکهای پرورش گیاهان برای آینده طلایی ازطریق تشدید صفات ویژه برای تولید محصولات
غذایی راه بردی مدتهاست که فکردانشمندان را به خود مشغول داشته است.اما ژنوم های بزرگ ومشکلات
دیگراین رویا را دست نیافتنی نشان می دادند تا همین اواخر بیولوژی سلولی مولکولی گیاهی دستخوش
ازباکتری Ti تغییروتحولی شگرف گردید.این پیشرفت به واسطه استخراج پلاسمید باکتریایی
بود که میتواند درانواع بسیاری Agrobacterium tumefaciens خاکزی
E.coli را میتوان به یکی ازوکتورهای سازگاربا T.DNA ایجاد نماید.این Transformation ازگیاهان
ازیک مکان غیرحساس برش داده plant-E.coli shuttle vector متصل نمود و pBR مانند 322
و… را در آن وارد نموده و این پلاسمید fire fly استخراج شده از lux ویک ژن بیگانه مانند ژن
منتقل نماییم. A.tumefacions مهندسی شده را به یک
را به داخل سلول گیاهی انتقال میدهد و تماماً T.DNA زمانی که این باکتری یک گیاه را آلوده نماید
وارد ژنوم سلول گیاهی می شود حالا سلول گیاهی دارای ژن بیگانه کلون شده است که بروزآن توسط
پروموتوربالادست کنترل میشود هم اکنون ما به یک گیاه پرتوافشان دست یافته ایم.
منبع: مجموعه مقالات همایشهای آموزشی و پژوهشی فضای سبزشهرتهران(جلد دوم)

 
آخرین ویرایش:

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
فضای سبز
اصطلاح فضاي سبز، به وسيله برخي از دست اندركاران براي مفهوم پوشش گياهي شهرها به كار گرفته شده است. گاري مول (G.Moll, 1991) اصطلاح فضاي سبز را براي پوشش سبز شهرها به كار مي گيرد. پدر پاركداري ايران فضاي سبز را به منطقه اي پوشيده از گياه در داخل و اطراف شهرها مي گويد كه بيشتر داراي دو كاركرد مهم براي شهرها مي باشند تعديل دما و تلطيف هوا و زيبا آفريني.
تقسيم بندي فضاي سبز شهري
فضاي سبز: پاركهاي شهري، كمربندهاي سبز، باغات، گردشگاهها، پارك هاي جنگلي، باغ هاي گياهشناسي
پاركهاي شهري: پارك در مقياس واحد همسايگي، پارك در مقياس محله، پارك در مقياس ناحيه، پارك در مقياس منطقه، پارك در مقياس حوزه، پارك در مقايس شهر، پارك خطي
تعاريف متعددي براي فضاي سبز شهري ارائه شده
Ø آن بخش از فضاي سبز كه در محدوده شهر طراحي و بناشده، فضاي سبز شهري ناميده مي شود.
Ø بخشي از سيما شهر كه از انواع گياهان تشكيل يافته است.
Ø فضاي نسبتاً بزرگي، متشكل از گياهان با ساختي جنگلي و برخوردار از بازدهي زيست محيطي و ا كولوژيك معين و در خور شرايط زيست محيطي حاكم بر شهر
Ø بخشي از مناطقي كه داراي گياهان يا هر گونه سبزينگي اعم از درختان، درختچه ها، گل ها و چمن ها است.
Ø اراضي اماكن مسكوني، تجاري و صنعتي، محل هاي كسب و پيشه و خدماتي است كه داراي پوشش گياهي چند ساله، دوساله، اعم از درخت، درختچه، نهال و گياهان پوششي (گل، بوته و چمن) است و به منظور استفاد هاي سودمندانه يا زيبايي طبيعي و تلطيف هوا در محدوده و حريم شهر احداث شده است يا بطور طبيعي بوجود آمده باشد.
با توجه به تعاريف بررسي شده مي توان دو بخش را براي فضاي سبز در نظر گرفت اول مجموعه اي از پوشش سبزينه اي شامل درختان، درختچه ها، گلها، بوته ها و چمن كه مفهوم فضاي سبز را از نظر فيزيونومي و شكل ظاهري القاء مي كند. دوم: بر آوردن انتظارت و وظايفي شامل بهبود كيفيت زيست محيطي انسان، تأمين زيبايي و ساير نيازهاي اكولوژيك كه به عنوان هدف و وظيف در احداث فضاي سبز مستتر مي باشد.
در جامعترين تعريف براي فضاي سبز شهري را اينچنين مي توان تعريف كرد:
فضاي سبز شهري بخشي از فضاهاي باز شهري است كه در عرصه هاي طبيعي يا مصنوعي آن تحت استقرار درختان، درختچه ها، گل ها، چمن ها و ساير گياهاني است كه براساس نظارت و مديريت انسان با در نظر گرفتن ضوابط، قوانين و تخصصهاي مرتبط با آن براي بهبود شرايط زيستي، زيستگاهي و رفاهي شهروندان و مراكز جمعيتي غير روستايي، حفظ، نگهداري يا بنا مي شوند.

اهميت فضاي سبز
فضاي سبز با خواص چند جانبه اي كه دارد نقش فوق العاده در زندگي بشر دارد. خواص چند جانبه آن از توليد اكسيژن و ازت گرفته تا خاصيت گشندگي موجودات مضر با توليد فيتونسيد، از جذب انواع ذرات معلق مضر و مواد آلوده كننده هوا گرفته تا خاصيت تعديل كنندگي شرايط محيطي از برقراري توازن اكولوژيك در محيط گرفته تا خاصيت جذب صداي ناهنجار، از ايجاد محيط امنيت و آسايش تفريح و تفرج گرفته تا مركز تجمع انسانها و.. در واقع زمينه تنوع را در ذهن تداعي مي كند. از طرفي پايه تكامل حيات، نظم ناشي از آنست و فضاي سبز كه جزئي از مجموعه حيات است، طبعاً از نظر برخوردار و در كنار تنوع و نظم، قطعاً زيبايي را به همراه نخواهد داشت و همين طور در كنار زيبايي كمال را.

ضرورت فضاي سبز
مهمترين اثرات فضاي سبز در شهرها، كاركردهاي زيست محيطي آنها است كه ايجاد تعادل بخشي در متابوليسم شهر از يك سو و بالا بردن سطح زيبايي از سوي ديگر، سبب افزايش كيفيت زيستي شهرها مي شوند. با توجه به اينكه گسترش از يك سو ارتباط ارگانيك با تكنولوژي و از سوي ديگر با آلودگي دارد (و گريزي از آن نيست). براي تداوم آن بايد كليه عوامل لازم به كار گرفته شوند. مؤلفه هاي اثرات گسترش در شهرها، به طور گوناگوني نظام زيستي شهرها را مي توانند مختل كنند. فضاي سبز مناسب در شهرها يكي از عوامل مؤثر در كاهش اين اثرات بوده و به ويژه در رابط با گرد و غبار، آلودگيهاي شيميايي، هوا، فضاي سبز شبه جنگلي ريه هاي تنفس شهرها به شمار مي‌روند. مهمترين اثرات فضاي سبز در شهرها تعديل دما، افزايش رطوبت نسبي، تلطيف هوا و جذب گرد و غبار است. ساير اثرات فضاي سبز در شهرها نقش نسبي دارند ولي مجموعه اثرات فضاي سبز حضور آنها را در شهرها اجتناب ناپذير مي كند به طوري كه بدون وجود آن ممكن نيست شهرها پايدار باقي بمانند. مجموعه اثرات فضاي سبز را مي‌توان به طور خلاصه به قرار زير مجموعه بندي كرد.

آلودگي هوا
فضاي سبز به ويژه در شكل چيره درختي مي توانند در كاهش آلودگيهاي شيميايي هوا بسيار مؤثر باشند. براي بهره وري از اين كاركرد درختان بايد ضمن استفاده از گونه هاي غير حساس و مقاوم، در صورت صدمه ديدن ترميم و احياء آنها هميشه مدنظر است.

آلودگي صدا
فضاي سبز به ويژه درختان در كاهش آلودگي صدا بسيار مؤثر است و مي توانند در صورت برخورداري از گونه هاي مناسب و مكاشت اوصلي تا 4 دسي بل صدا را كاهش مي دهند. اين نقش درختان در شهرهاي بزرگ و بزرگراهها داراي اهميت زيادي است.
توليد اكسيژن و جذب دي اكسيد كربن
درختان، با اين دو كاركرد خود نقش مؤثري در بهبود شرايط زيست محيطي ايفا مي‌كند. اگرچه در مقياس كلان از نظر ايجاد توازن اكسيژني نقش درختان و فضاي سبز نمي تواند قابل ملاحظه باشد ولي در مقياس خرد شهري قابل چشم پوشي نيست. هر درخت راش با دير زيستي متوسط به اندازه سه برابر حجم دو اتاق يك نفره مي تواند دي اكسيد كربن از هوا پاكسازي كند و در حالي كه 40-30 متر مربع از درختان مي‌توانند اكسيژن مورد نياز يك نفر را تأمين مي كنند.

كنترل تشعشعات و باز تاب نور
فضاي سبز در شهرها ضمن كنترل تشعشعات خورشيد از بازتاب نورهاي مزاحم و خيره كننده مي توانند جلوگيري كنند.

كنترل ترافيك
آريش فضاي سبز در محورهاي درون شهري عامل مؤثري در كنترل ترافيك به شمار مي روند كاشت اصولي درختان در مكانهاي مناسب به عنوان نشانه هاي آشنا در هدايت رفت و آمدها بسيار مؤثر است.

زيبايي آفريني
زينت شهرها و مطلوبيت آنها براي زيست، مديون زيبايي آفريني فضاي سبز در اشكال متنوع خود است. فضاي سبز حقارت شهرها را به عنوان پديده انسان ساخت در برابر سيستمهاي طبيعي تاحدي متعادل مي كنند.
ادامه درصفحه پایین...
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
معماري شهرها
فضاي سبز، جايگزين مناسبي براي ساير مصالح مورد استفاد در معماري جهت تقسيم فضاي ايجاد حفاظ، خلوتگاه و فضاي خصوصي و... به شمار مي روند. علاوه بر اين به عنوان كاتاليزور عامل مهمي در ايجاد پيوند و ارتباط منطقي بين ساختمانها و ابنيه به شمار مي روند.
جذب فون
فضاي سبز، طبيعت بي جان شهرها را به سوي سيستمهاي طبيعي سوق داده و سبب جذب فون ويژه اي مي شوند كه فضاي بي روح آنها را قابل تحمل تر مي كند.

كنترل باد
فضاي سبز ويژه درختان، در صورت كاشت مناسب و هدفمند (تركيب گونه اي و‌‌ آرايش مناسب) مي توانند در هدايت باد (در تابستان جهت خنك كردن) در بخشهاي مورد نظر و تغيير جهت آن در سمت دلخواه بسيار مؤثر باشند.

تفرجگاه
فضاي سبز در شكل گيري هر گونه سيستم تفرجگاهي مؤثر بوه و عامل مؤثري در گذران فراغت مردم به شمار مي رود. ايجاد سايه، چشم انداز، تلطيف هوا و هواي پاك جدا از زيبايي از جمله عواملي مي باشند كه در شكل گيري تفرجگاهها حضور فضاي سبز را غير قابل اجتناب مي كنند.


تأثير رواني
فضاي سبز و بويژه رنگ سبز يا تغييرلات فصلي آن داراي اثرات رواني بسيار مؤثري است. ارجار ولريخ در تحقيقي كه در زمينه اثرات رواني درختان و فضاي سبز مي تواند دوره بستري بيماران را كوتاه كند. چنين تأثير رواني البته كاربرد اقتصادي نيز در بردارد. طبق گزارش ولريخ وجود فضاي سبز و درختان دوره نقاهت بيماران را 8 درصد كاهش مي دهد. با دادن چشم اندازي از درختان به بيماران به آساني مي توان سالانه صدها ميليون دلار از هزينه بهداشت عمومي را كاهش داد.
ذخيره انرژي
كاشت صحيح درختان مي تواند بر روي مصرف انرژي در ساختمانها تأثير قابل ملاحظه اي داشته باشد. هزينه گرم كردن يا خنك كردن ساختمانها در صورت كاربرد درخت كاهش مي يابد درختان باعث جذب 9 درصد انرژي خورشيدي در تابستان شده و گرماي داخلي ساختمانها را مي توانند كاهش دهند. آمريكاييها با كاشت درختان در نقاط خاص و استراتژيك در اطراف منازل و ساختمانهاي مسكوني سالانه دو ميليون دلار صرفه جويي مي كنند، و اگر درختان در نقاط مناسبي كاشته شوند كه سايه انداز آنها نقاط معيني از ساختمانها را بپوشاند اين سود دوبرابر خواهد شد. در اماكن مسكوني كه در مناطق بادگير قرار دارند، كاشت درختان بصورت بادشكن مي توان هزينه گرم كردن ساختمانها را برحسب درجه بادگيري و تراكم بادشكن 4 تا 22 درصد كاهش دهد. علاوه بر اين، اثر تعديلي درختان و فضاي سبز روي دماي شهرها سبب مي شود كه مصرف انرژي لازم براي تبريد و انتشار گازهاي گل خانه اي متصاعد شده از واحدهاي مولد انرژي كاهش يابد. كاهش دما در شهرها در اثر تعريق و سايه نه تنها سبب صرفه جويي از انرژي بلكه سبب صرفه جويي در مصرف آب نيز مي شود.

تاج بري يا برگاب
درختان با جذب برگاب مي توانند حركت و جريان آب را در سطح غير قابل نفوذ شهر كند كرده و راه افتادن آب در سطح شهر را به تأخير بيندازند. سوزني برگان تا 40 درصد و پهن برگان تا 20 درصد توانايي دارند كه آب باران را گرفته و دوباره از طريق تبخير به فضا برگردانند. اين اثر درختان اگر در سطح جنگلها به عنوان يك موضوع بحث انيگز به نظر مي آيد در سطح شهر بطور ملموسي مثبت است.
درختان و سيلاب
جريانهاي تند سيلابي و روش مديريت آنها موضوع عمده ديگري در مطالعات زيست محيطي حومه شهرها و زمينه ديگري در بحث هاي اقتصادي است. با افزايش سطح غير قابل نفوذ شهرها (جاده ها و ساختمانها) آب بيشتري بايد به خارج شهرها هدايت شوند. يك شهر نه چندان بزرگ آمريكا با پوشش درختي 30 درصد توانايي دارد تا حركت سيلابها را 14 درصد كاهش دهد. درختان با جذب برگاب از يك سو و هدايت آن به اندامهاي خود، سبب كندي جريانهاي تند و سيلابي مي شوند. سطح اندامهاي درختان از يك سرعت سيلابها را 3 برابر كاهش مي دهد و از سوي ديگر از هزينه ساخت سيستمهاي هدايت جريانهاي سيلابي مي كاهد. در لوس آنجلس يك گروه از مهندسين صنايع نظامي طرحي ارائه دادند تا براي افزايش كشش بستر رودخانه ها در برابر افزايش جريانهاي سيلابي ارتفاع پلها را بالا ببرند. هزينه پروژه بالغ بر ميليونها دلار است. در حالي كه حرف جنگلداران اين است كه افزايش سطح پوشش درختان مي تواند با هزينه كمتري مشكل را برطرف كند.

تاريخچه :
ايرانيان جزو نخستين ملتي بودند كه گل را به يكديگر هديه مي دادند . نقوش به جاي مانده از دوران گذشته كه در آن عده‌اي شاخه گلي در دست دارند مستند است و اين موضوع نشانگريست كه ايرانيان باستان نيز براي پرورش گل و هديه دادن آن اهميت ويژه اي قائل بوده اند .
رواج گل و گياه در ايران به ويژه در طراحي فضاي سبز از 3 هزار سال پيش اهميت داشته و توسعه آن در اين سرزمين به صورت يك حرفه عمر 85 ساله اي دارد و نخستين بار يك هلندي مقيم تهران به نام پرتيوا به اتفاق چند نفر از هموطنانش در باغ خود در تهران با وارد كردن بذر گل از هلند اقدام به پرورش گل در ايران كردند .
قديمي ترين گلخانه مدرن كه قدمتي 75 ساله دارد توسط مرحوم آقاي زعيم از كشور هلند وارد و احداث گرديد و تا كنون نيز فعال مي باشد .
موقعيت ايران :
ايران سرزمين پهناور با مساحت 1648195 كيلومتر مربع و با داشتن 12 اقليم از 14 گونه اقليم شناخته شده در جهان ، با تفاوت درجه حرارت هوا كه در آن بين 25 تا 40 درجه سانتي گراد است و به طور كلي به دليل تنوع آب و هوايي و داشتن انرژي لازم (طول روز بلند ، روشنايي و شدت نور بالا در زمستان) توان توليد گلهاي زينتي و شاخه بريده به اندازه تمام توليد و صادرات اروپا را دارد . و ايران از لحاظ شرايط مساعد جهت توليد گل و گياه جزو 15 كشور اول جهان است . موطن بسياري از گل و گياهان زينتي كه در دنيا در زمينه توليد و پرورش آن تلاش شده از جمله گلهاي پيازي ، پامچال ،ميخك ،گلايل ،لاله سيكلمن ايران مي باشد. برخي گياهان نام پرس يا ايران را هنوز به همراه مي كشند نظير گل cyclamen persicum دشتهاي نرگس در بهبهان ، دشتهاي لاله واژگون در شمال غرب شهر فارسان و نيز در تپه سفيد خان اراك و شهر كرد و دشت سوسن چلچراغ در ارتفاعات البرز در روستاي ييلاقي داماش شهرستان رودبار در استان گيلان كه اين روستا را به خاطر اين گل يكي از مناطق گردشگري و توريستي در ايران تبديل كرده گواهي اين ادعاست .
مصرف و توليد گل و گياه در ايران :
سطح زير كشت گل و گياهان زينتي در ايران 3119 هكتار كه از اين رقم 82 هكتار گلخانه شيشه اي 1112 هكتار گلخانه چوبي و پلاستيكي و 1925 هكتار توليدات در فضاي آزاد كه 8795 نفر توليد كننده در قالب 23 شركت تعاوني گل و گياه را در بر گرفته كه اين تعداد توليد كننده در سال 57 حدود 130 تا 140 واحد بوده اند . حدود 50000 نفر در اين بخش شاغل هستند و ميزان اشتغال زايي يك هكتار سطح زير كشت بين 12-8 نفر مستقيم و 6-3 نفر غير مستقيم مي باشد . بخش عمده سرمايه گذاري در اين رشته در بخش خصوصي است .
كمتر از 10 درصد گلخانه هاي موجود در كشور براي تكثير و توليد گياهان زينتي طراحي شده است .
بخش توليد گلهاي بريدني مهمترين بخش از زير مجموعه توليد گل و گياهان زينتي در ايران است . و به طور متوسط سالانه بيش از 2 ميليارد شاخه گل توليد مي شود . مهمترين گلهاي بريده در ايران گلايل ، رز ، ميخك ، داودي ، آنتوريوم پرنده بهشتي ، نرگس ، سوسن ، مارگريت ، ژربرا ، آسترومريا مي‌باشد. بيشترين گلي كه در طول روز در بازار گل فروخته مي‌شود گل رز بخصوص نوع هلندي كه دوام زيادي دارد. گلهاي رز ، ژربرا ،مريم گلهاي چهار فصل هستند.و گلهاي شب بو لاله،سنبل،داوودي، زنبق و نرگس هلندي گل فصلي اند .گلهاي استرليتزيا ،ليليوم و آنتوريوم با دوامترين و گرانترن گل بريده مي باشند. گلايل سفيد برخلاف رنگش براي مراسم ترحيم كاربرد دارد .
در ميان گياهان آپارتماني گلهاي بنژامين ،كاج مطبق و ديفن باخيا پر طرفدار ترند.
از نظر سطح زير كشت گل بريدني در گلخانه و فضاي باز استانهاي تهران، مركزي، مازندران و خوزستان به ترتيب مقام اول تا چهارم را به خود اختصاص داده‌اند كه استانهاي تهران ، اصفهان و مركزي 90 درصد گل و گياه زينتي ايران را توليد مي‌كنند. و 50 درصد گل و گياه كشور در استان تهران توليد مي شود.و 80 درصد گل و گياه كشور در استان تهران در بازار امام رضا (ع) عرضه مي شود.
مناطق شمالي كشور بهترين شرايط را براي توليد گل را دارند. استان مازندران با توليد 75 ميليون شاخه گل و گياه زينتي رتبه اول توليد گل و گياه آپارتماني را در كشور دارا مي‌باشد. كه 90 درصد توليدات در غرب اين استان صورت مي گيرد.
شهرستان پاكدشت با 900 هكتار زير كاشت گل و گياه يك سوم توليد گل شاخه بريده كشور را به خود اختصاص داده.
استان خوزستان مهمترين توليد كننده گل مريم از نظر رنگ و مرغوبيت و در سطح كشور رتبه اول را دارا است.
5 درصد گلخانه‌هاي مدرن كشور در مازندران، پاكدشت و ورامين قراردارند.
در نمايشگاه بين المللي گل در اوزاكاي ژاپن در سال 1991 گلايل ايران در ميان 600 شركت خارجي مدال طلا گرفت و همچنين گل مريم ايران در نمايشگاه پلانتك آلمان صاحب مدال گرديد.
سرانه مصرف گل در ايران و جهان :
سرانه مصرف در ، آلمان 200 شاخه ، هلندي 150 شاخه ، آمريكا ، بلژيك ، سوئد و دانمارك 48 شاخه.
بطور متوسط سرانه مصرف در اروپا 150 شاخه در سال كه به ارزش 40 تا 100 دلار برآورد مي‌گردد.
در بسياري از كشورها هر نفر روزانه يك شاخه گل مي‌خرد ولي در ايران هر 15 نفر يك شاخه گل خريداري مي‌كنند. سرانه مصرف در تركيه دو برابر ايران است.
در برخي كشور هاي اروپايي ،آمريكا،آسياي جنوب شرقي با حذف واسطه ها از چرخه بازار يابي در برخي موارد به كاهش بهاي گل و افزايش سرانه مصرف آن كمك كرده است.
واردات گل به ايران :
قبل از انقلاب بازار گل ايران اوضاع مساعدي نداشت و در آن سالها حدود ده ميليارد دلار گل به كشور ( با آمدن دو هواپيما در هفته به تهران) وارد مي‌شد. قيمت گل وارداتي بسيار ارزان بود لذا توليد كنندگاه داخلي را در تنگنا قرار مي‌داد و با اين قيمت ارزان توليد داخلي نيز به جزء ضرر براي توليد كنندگان چيزي در بر نداشت با پيروزي انقلاب از واردات جلوگيري شد و پس از آن توليد كنندگان گل و گياه در قالب تشكلهاي صنفي ، شوراي توليد كنندگان گل و گياه در سال 1358 به منظور ساماندهي برنامه ريزي و هدايت توليد كنندگان گل و گياه كشور تأسيس شد.
در سالهاي اخير گلهاي اركيده و آزاليا از طريق مبادي قانوني از كشورهاي تايلند ،مالزي و سنگاپور و مقدار زيادي لاكي بامبو بصورت قاچاق وارد ايران مي‌شود.
وضعيت توليد و صادرات گل و گياهان زينتي در دنيا :
در زمان حاضر در بيش از 80 كشور دنيا پرورش گل به مقياس تجاري براي عرضه به بازارهاي بين‌المللي در دست دارند.
اما تعداد كشورهاي مطرح در صادرات جهاني از انگشتان دست تجاوز نمي‌كند.
بيش از 73 درصد صادرات جهاني گل در كشورهاي آلمان 22 درصد، ايالات متحده 15 درصد، فرانسه 10 درصد، انگليس 10 درصد، هلند 9 درصد، ژاپن 6 درصد، ايتاليا و سويس 5 درصد عرضه و مصرف يا بخشي از آن بصورت صادرات مجدد به نقاط ديگر ارسال مي‌كنند.
در سال 2000 ميزان كل سطح گل و گياه در دنيا 360 هزار هكتار بوده كه به ارزش 60 ميليارد دلار گردش مالي را ايجاد كرده است.
هلند به تنهايي هر سال بالغ بر 7 ميليارد دلار از محل صادرات گل درآمد دارد و ميزان درآمد اين كشور از طريق صادرات بذر و پياز گل و ارائه كمكهاي فني و مشورتي و خدمات مرتبط با پرورش گل و گياهان زينتي و تجهيزات باغباني به صدها ميليون دلار در سال بالغ مي‌گردد.
هلند با 14 هزار هكتار فضاي زير كشت و به طور ميانگين زير كشت هر گلخانه شيشه‌اي در هلند 1.2 هكتار است .
سطح زير كشت گلخانه شيشه‌اي براي گل شاخه بريده حدود 3500 هكتار و براي گل آپارتماني 1200 هكتار و مزارع فضاي باز توليد گل شاخه بريده 2500 هكتار و ارزش اقتصادي گل و گياه توليد شده در هلند در عرصه اقتصادي جهان در بخش گل شاخه بريده 3.5 ميليارد يورو و گل آپارتماني 1.7 ميليارد يورو مي‌باشد.
بيشتر گل و گياه توليد شده در هلند در اروپا فروخته مي‌شود و به همين دليل بخش عمده‌اي از توليدات زميني و با ناوگان مجهز حمل مي‌گردد و حمل و نقل ريلي براي مسافتهاي طولاني به روسيه و ايتاليا و براي صادرات به كشورهاي ژاپن و آمريكا يكسري شركتهاي حمل و نقل هوايي در آن كشور وجود دارد كه تخصص آنها حمل و نقل گل و گياه مي‌باشد صورت مي‌گيرد.
هلند علاوه بر بزرگترين توليد كننده گل بزرگترين واردكننده گل و گياه نيز مي‌باشد و از كشورهايي مثل كنيا، كلمبيا و اكوادور از طريق هوايي گل وارد مي‌كند و اين واردات بمنظور پاسخگويي به بازارهايي كه در دست دارد صورت ميگيرد چون يكسري گلها در هلند خوب بعمل نمي‌آيد يا توليدشان مقرون به صرفه نيست.
در سال2000 بيش از 8 ميليارد دلار گل در بازارهاي جهاني مبادله شد كه در اين ميان كشور هلند با 58 درصد صادرات گل شاخه بريده و 53 درصد صادرات گل آپارتماني را به خود اختصاص داده كه اين سهم در اتحاديه اروپا در زمينه گل شاخه بريده 85 درصد و در صادرات گياهان آپارتماني 59 درصد را شامل مي‌شود.
كشور هلند با 55 هزار كيلومتر وسعت كه يك چهلم مساحت ايران را دارد و حتي به اندازه استان گيلان هم نيست و با خشكاندن سواحلي آبي خود و با سرمايه گذاري در كشورهاي فقير يا در حال توسعه درآمد هنگفتي بدست آورده و گوي سبقت را حدود 50 سال است كه در دست گرفته است.
هلندي‌ها با ابتكار خاصي بازار ژاپن را كه يكي از بزرگترين بازارهاي مصرف گل در دنياست و هر سال چندين ميليارد شاخه گل مصرف مي‌كند تحت سلطه خود قرار داده و بعنوان نمونه مقامات قرنطينه‌اي كشاورزي در ژاپن كنترل گلهاي وارداتي از هلند را ضروري نمي‌دانند گل‌هاي هلندي يكسره به فروشگاه‌هاي اين كشور ارسال مي‌گردد.
بحران مالي جهان باعث كاهش 20 تا 50 درصدي در حوزه گل و گياه شده است كه به روند صادرات گل هلندي و ساير كشورهاي صادر كننده از جمله كنيا، اوگاندا، زامبيا، زيمباوه، كلمبيا و هندوستان تأثير منفي گذاشته هلند به منظور جبران كاهش صدور گلهاي خود در پي يافتن بازارهاي جديد شد كه از آغاز سال 2008 نفوذ به بازار هاي اروپاي شرقي را برنامه ريزي كرد و موفق شد در سال گذشته (2008) 450 ميليون شاخه گل به اين مناطق صادر كند و اين بيانگر 30درصد رشد نسبت به سال 2007 مي‌باشد.
كشورهايي مانند نيوزيلند، تايوان، چين، تركيه و مصر نيز نسبت به سال گذشته رشد چشمگيري در زمينه توليد و صادرات گل و گياهان زينتي داشته و توانسته‌اند خود را به رده‌هاي بالاتري از جدول برترين‌هاي صادرات برسانند حتي كشورهايي كه خيلي از لحاظ امكانات از كشور ما ايران عقب‌تر هستند در اين صنعت خيلي پيشرفت كرده‌اند مثلاً كشور زمبياوه و موزامبيك كه همه اين كشورها را جزوء كشورهاي فقير مي‌شناسند كه در حال حاضر سهم بالايي از بازار گل جهان را به خود اختصاص داده‌اند و هر روز گلهاي توليدي اين كشورها با هواپيما به بازرهاي اروپا انتقال داده مي‌شوند.
كشورهايي مانند هندوستان و تركيه به ترتيب هر يك 5 تا 3 ميليارد دلار از صادرات گل و گياه درآمد ارزي دارند به عبارت توليد گل و گياه در كشور تركيه 15 برابر توليد در ايران مي‌باشد .
وضعيت صادرات گل و گياهان زينتي در ايران :
در حالي كه ارزش صادرات جهاني گل و گياهان زينتي در سال 2007 بيش از 17 ميليارد دلار برآورد شده است ايران تنها6/0 درصد از اين رقم يعني 11/2 ميليون دلار در صادرات اين محصول نقش داشته است. اما صادرات اين محصول طي سالهاي گذشته روند رو به رشدي داشته صادرات سال 87 حدود 87710 تن گل و گياه به ارزش 20 ميليون دلار صادر شد كه نسبت به سال قبل از آن دو برابر شده . پيش بيني مي شود در سال 1388 200 تا 100 ميليون شاخه گل و گياه زينتي افزايش توليد خواهيم داشت .
2درصد از توليد ايران صادر ميشود اين مهم اكنون با توليد سالانه 2 ميليارد شاخه گل در كشور صورت مي گيرد .ايران از نظر توليد رتبه 17 جهان و از نظر صادرات سالانه در بين 117 كشور رتبه 107 قرار دارد بازارهاي گل صادراتي ايران در كشورهاي امارات متحده عربي، عربستان ،كويت ،بحرين ،تركمنستان و آذربايجان، عراق ،چين ،ژاپن ،ويتنام، تايوان و ميزان بسيار كمي به كشورهاي آلمان و فرانسه صادر مي گردد . همسايه هاي شمالي و جنوبي ايران از خريداران بسيار خوب گياهان زينتي هستند . آذربايجان و عراق بيشترين خريداران گل و گياه از ايران هستند و از نظر اقتصادي حائز اهميت مي باشند .
در حال حاضر انواع نرگس ،رز ،مريم ،گلايل ،آنتوريوم و برگ زينتي ها از ايران صادر مي شود .
از اول آذر تا اواخر اسفند صادرات گل از ايران رونق مي گيرد و از اسفند ماه به بعد به دليل اينكه كشورهاي ديگر گلهايي با كيفيت برتري توليد مي كنند و امكانات بالاتري براي توليد دارند در نتيجه صادرات ايران كمتر و ضعيفتر مي شود .
در حال حاضر قيمت گل در داخل كشور گرانتر از قيمت گل جهت صادرات به خارج از كشور است به همين دليل اكثر توليد كنندگان در كشور ترجيح مي دهند تا توليداتشان را در داخل كشور عرضه كنند اما از طرفي با توجه به اينكه بازار داخلي كشش عرضه را ندارد اهميت صادرات دو چندان مي شود .
مشكلات توليد كنندگان گل و گياه در ايران :
مشكلات واحدهاي توليدي را از چندين جنبه مي توان بررسي نمود .
الف ) وضعيت واحدهاي توليدي :
- واحدهاي توليدي پراكندگي بالا و در عين حال اكثر آنها در قالب واحدهاي كوچكي فعاليت دارند از طرفي انسجام بين توليد كنندگان در سراسر كشور براي صادرات وجود ندارد .
- ساختمانهاي واحدها گلخانه هاي قديمي و سنتي مي باشند . 95 درصد گلخانه هاي ايران داراي روكش نايلوني و چوبي مي باشند . هزينه بر بودن احداث و نگهداري گلخانه مدرن و در دسترس نداشتن توليد كنندگان به اين گلخانه ها از ديگر مشكلات مي باشد .
- تنوع در واحدهاي بهره بردار بالاست مثلاً يك واحد ممكن است تا 40 نوع گل پرورش بدهد و از طرفي تنوع كلي توليد در كشور پايين است .
- رفتار سنتي توليد كنندگان و ارتباط نداشتن آنها با فارغ التحصيلان و مراكز تحقيقاتي موجود كه اين امر دليلي بر بهره وري پايين است .
- در تهيه بذرها و نهاده ها وابسته به خارج مي باشد و اين نهاده ها به موقع و به مقدار كافي وارد نمي شود .
- بهره بردار از بنيه كافي براي سرمايه گذاري جهت تغيير شيوه كاشت و پرورش اين محصولات برخوردار نيست .
- نداشتن كود و سموم مورد نياز و متناسب با آسيب هاي خاص هر گياه .
- پايين بودن قيمت فروش توليد كننده نسبت به هزينه تمام شده توليد به گونه اي كه قيمت گل از 7 سال پيش تاكنون افزايش نداشته در حالي كه قيمت نهاده هاي مورد نياز تا 7 برابر افزايش يافته است .
- ضايعات بالاي گل و گياه به گونه اي كه از كل گلهاي وارد شده به بازار عرضه يك چهارم فروخته مي شوند و سه چهارم در بازار باقي مي مانند به عبارتي فروشنده از 50 شاخه گلي ، كه از توليد كننده مي خرد قادر است تنها 20 شاخه از آن را بفروشد و مابقي جزوء ضايعات مي باشد. در بازار شهيد محلاتي و امام رضا (ع) تهران روزي دو ميليون شاخه گل عرضه مي شود كه حدود 50 درصد آن ضايع مي شود.
- بروز خشكسالي ها و سرمازدگي پي در پي كه دامنگير توليد كنندگان شده است .
ب ) وضعيت بازار داخلي :
- چرخه توليد تا مصرف گل در ايران معيوب و به نفع واسطه ها است و اين روند سبب بي ميلي توليد كنندگان در توليد محصول براي فروش در بازارهاي داخلي شده است .
- بازار مصرف داخلي ايران رونقي ندارد و مردم فقط براي مناسبت هاي مختلف گل مي خرند در اين ايام گل نيز با افزايش تقاضا گران مي شود اعياد و مناسبت هاي ماههاي رجب و شعبان با افزايش درآمد و ماههاي صفر و محرم و رمضان با كاهش درآمد مواجه مي شوند . تداخل تعطيلات ماههاي شمسي و قمري باعث گرديده حدود 6 ماه از سال بازار در حالت ركود قرار گيرد.
- در هلند مردم بهترين هديه را گل مي دانند ولي در ايران آن را كالايي لوكس تلقي مي كنند .
- مصرف پايين گل در ايران به دليل نبودن فرهنگ استفاده از گل طبيعي و از طرفي بالا بودن قيمت آن نسبت به درآمد خانوار است .
- ورود گلهاي مصنوعي چيني و تايلندي به ايران اين بازار را به شدت تحت الشعاع خود قرار داده است .
-طي سالهاي اخير نيمي از خريداران گل به سمت دستفروشان كشيده شده اند و گلهايي كه در گل فروشيها با تزئينات زيبا به فروش ميرسند با نصف قيمت بدون تزئين و بسته بندي از دستفروشها مي خرند و اين اقدام باعث شده كه گل فروشها متضرر گردند.
- در ايران تنها دو بازار عمده عرضه گل و گياه در كشور آن هم در كلان شهر تهران بنام بازار شهيد محلاتي و امام رضا فعال مي باشند كه بسياري از شهرهاي كشور گل مورد نياز خود را از اين مراكز تامين مي كنند .


ج ) مشاركت دولت :
- كمبود امكانات و بودجه در بخش تحقيقات گل و گياه.
- وجود پيچيدگي هاي اداري ، ضعيف بودن نظارت بخش دولتي به اين سيستم ها.
- عدم همكاري بانكها با توليد كنندگان .
- عدم همكاري مسئولين برق و گاز در اجراي مصوبات مجلس و محاسبه نكردن تعرفه ها طبق تعرفه كشاورزي .
- نبود بيمه .
- در زمينه توليد و مصرف گل و گياهان زينتي آمارها بسيار متفاوت مي باشد به عنوان مثال آقاي غلامحسين سلطان محمدي نائب رئيس اتحاديه گل و گياه كشور توليد سالانه گل در ايران را به 2 ميليارد و 300 ميليون شاخه عنوان مي كند در حالي كه سازمان توسعه تجارت معتقد است ميزان توليد در حد 1 ميليارد و 500 ميليون شاخه در سال است .
- نبودن زمينه هاي مناسب براي مشاركت و حضور جدي و فعال سرمايه گذاران خارجي در كشور .
- با توجه به احتمال بروز بيماريهاي ويروسي در گلخانه ها و مشكلات جلوگيري از آن نظارت قرنطينه اي و مستمر در بين توليد كنندگان وجود ندارد .
د)مراحل پس از برداشت و صادارت :
- نبود خدمات پس از برداشت از جمله سردخانه ، عدم توجه لازم به زمان مناسب برداشت ، عدم دسترسي به مواد افزايش دهنده عمر گلهاي شاخه بريده .
- بسته بندي نامناسب كه به هيچ عنوان قابل رقابت با اروپا نيست .
- يكي از موانع صادراتي گلهاي توليدي ايران آلودگي و آفات و بيماريها است .
- بحث صادرات و توليد گل مربوط به چندين سازمان از جمله جهاد كشاورزي ، بازرگاني ، گمرك ، فرودگاه و سيستم حمل و نقل مي باشد و اين در حالي است كه عدم هماهنگي بين آنها وجود دارد .
- نبود گمرك گل و زمان ترخيص محموله ارسالي از گمركات طولاني و وجود قرنطينه ها و يكسري مقررات حفظ نباتات كه باعث مي شود مدت زمان انتظار طولاني و احتمال از بين رفتن محصول وجود داشته باشد و از سويي هنگام بازرسي بسته هاي گل توسط مامورين گمرك بسته بندي ظريف گلها را دچار آسيب جدي مي كنند .
- نبود هواپيماي تخصصي باري ، ويژه حمل گل و گياه و گراني كرايه حمل هوايي در ايران صادارات گل از طريق هواپيماهاي مسافربري صورت مي گيرد از طرفي اكثر هواپيماها با تأخير پرواز مي كنند و در مواردي كمبود جا در پرواز موجب تأخير چند روزه در صادرات گل مي گردد و در نهايت گلي كه از ايران به بازارهاي جهاني مي شود جزء گلهاي درجه 2 و 3 جهان محسوب مي گردد . بارها اتفاق افتاده بدليل حجم بالاي كالاي همراه مسافران مسئولين فرودگاه براي جلب رضايت مسافرين از حمل بار صادركننده خودداري كرده اند .
- نا آگاهي از سليقه بازارهاي جهاني به لحاظ اندازه شاخه ، تعداد غنچه ، ...
تنها 5 تا 10 درصد توليدات كشور ما در حد صادرات است.
- نبود پايانه صاداراتي كه نقش زيادي در ساماندهي بازار توليد داخلي دارد .اين در حالي كه كشور تركيه 7 پايانه صادراتي دارد.
درچند سال گذشته به دليل اينكه كشورهاي همسايه توليد چنداني نداشتند وضعيت صادرات گل و گياه در ايران بهتر بود اما امروزه كشورهاي همسايه از جمله تركيه توليدات انبوه و با كيفيتي دارند كه در صادرات از ايران موفق تر اند.
ايران در گذشته 25 صادر كننده گل و گياه داشت ولي چون بازار داخلي و سامانه صادراتي توان جذب گل و گياه را درطول سال ندارد عمده اين صادر كنندگان متضرر شده و از كار گل كنار رفته و در حال حاضر 3 نفر صادر كننده بيشتر راغب نيستند
: پيشنهادات و ارائه راهكارها
پيشنهادات و راهكارهايي را كه مي توان ارائه كرد به شرح ذيل طبقه بندي و بررسي مي شوند .
الف :واحدهاي توليدي :
- ايجاد مجتمع هاي گلخانه اي با استفاده از سيستم هاي توليد نوين و مجهز به سردخانه در مناطق اصلي توليد گل .
- توليد انبوه و مستمر و باكيفيت كه از استانداردهاي قابل قبولي برخوردار باشد . ايجاد تنوع در گلهاي قابل عرضه و توليد گلهايي كه توليد آنها در هلند مقرون به صرفه نيست يا با آب و هواي اين كشور مناسب نيستند .
- تخصصي كار كردن واحدهاي توليدي .
ب ) وضعيت بازار داخلي :
- فرهنگ سازي جهت افزايش تمايل مردم به خريد گل كه از طريق برپايي نمايشگاه و جشنواره هاي گل و گياه كه هر ساله در تهران و محلات و بسياري از شهرهاي بزرگ برگزار مي گردد در اينجا به مقايسه نمايشگاهها و جشنواره هاي گل برپا شده در جهان با نمايشگاهها و جشنواره ها گل در ايران مي پردازيم .
نمايشگاه گل برلين قدمتي 70 ساله دارد بصورتي كه در سال 2005 هفتادمين جشنواره گل برلين با حضور 1600 شركت از 55 كشور و 400 هزار بازديد كننده تخصصي و 100 هزار بازديد كننده خارجي در فضايي 11400 متر مربع برگزار شد و 86 درصد شركت كنندگان براي جشنواره 2006 ثبت نام كردند اما جشنواره ششم گل و گياه محلات در يكصد غرفه كه 50 غرفه مربوط به گل و 30 غرفه مربوط به صنايع وابسته و 20 غرفه مربوط به توانمنديهاي خدماتي با دعوت از مهمانان خارجي از 21 كشور جهان در تجارت گل كه حدود 20 تن از سفراي كشورهاي عربي شامل مي شد برگزار گرديد كه تا رسيدن به مرحله ايده آل فاصله هاست .
در حالي كه گردش تجاري سالانه نمايشگاه در ايران حدود 40 ميليون دلار در مقايسه با گردش تجاري و اقتصادي گل در جهان كه به متوسط 300 ميليارد دلار مي رسد سهم ما را بسيار ناچيز است در نمايشگاه برلين هر شركت كننده خارجي بطور متوسط 133 دلار خريد مي كند و در نمايشگاه هلند بليط ورودي 15 يورو است ولي در كشور ما بازديد رايگان مي باشد كه اين امر باعث شده نمايشگاه از حالت تخصصي به حالت عمومي و تفريحي تبديل شود .
جشنواره هاي جهاني با دو هدف آرماني در توسعه گردشگري و توسعه صنعت گل و گياه برگزار مي گردد .
عليرغم اينكه توليدكننده سود و دست مزد بسيار پاييني براي توليد دريافت مي كند در گل فروشي ها بسيار گرانتر فروخته مي‌شود و تعداد كمي از مردم قدرت خريد آن را دارند بنابراين از راهكارهاي ديگر در فرهنگ سازي ايجاد غرفه هاي فروش گل و حراجي هاي گل كه باقيمت مناسب و بدون حضور واسطه ها توليدات را باقيمتي مناسب به دست مصرف كننده برسانند .
بايستي اين كالا در جامعه از يك كالاي لوكس و تفنني خارج گردد .
در ايران در پيشبرد فرهنگ سازي روز 25 خرداد را بعنوان روز ملي گل و گياه نام گذاري شده است .
بايد اين فرهنگ در بين مصرف كنندگان جا بيافتد كه مصرف گل در ايام محرم و صفر نه تنها ضرر و زياني ندارد بلكه شايد از نظر تقدس مطلوب باشد.
ج ) مشاركت دولت :
- جلوگيري از واردات بي رويه گلهاي مصنوعي.
- افزايش كمكهاي دولتي با ارائه تسهيلات بانكي .
- پرداخت يارانه هاي حمل و نقل .
- ساماندهي توليد براي صادارت جمع آوري گل و گياه از مراكز توليد در پايانه ها و با ايجاد ارتباط بين حلقه هاي زنجيره توليد و بازاريابي و رساندن گل به بازراهاي هدف .
- ايجاد اتحاديه گل و گياه در ايران .
- آموزش به توليد كنندگان براي توليد با كيفيت و سطحي زياد .
- برگزاري دوره هاي انتقال يافته ها و سمپوزيوم هاي ملي .
- ايجاد مراكز تحقيقاتي . در ايران در سال 1375 با توسعه شركت تعاوني توليد كنندگان گل و گياه در محلات نخستين ايستگاه تحقيقاتي گل و گياه در اين شهر احداث گرديد و از سال 1379 كميته فني و علمي اين مركز هدايت فني و علمي
و پشتيباني مالي تحقيقاتي گل كشور در شهرهاي لاهيجان ، تنكابن ، ورامين ، كرج ، جيرفت ، دزفول ، اصفهان را بر عهده گرفت .
- حفاظت ژنتيكي ، برنامه هاي اصلاح نباتات براي حفظ ، نگهداري و تكثير و تهيه پايه هاي مادري كه داراي پتانسيل خاصي مي باشند .
د) مراحل پس از برداشت و صادارات :
- صادرات سبب كاهش قيمت گل و ورود آن به سبد خانوار خواهد شد.
- ارتقاء و تقويت سيستم بسته بندي .
- هر چه كيفيت توليد و عرضه بالاتر باشد باعث گرديده خريدار ثابت پيدا كند و قيمت گل از ثبات بيشتري برخوردار باشد.
- شناسايي ذوق و سليقه مصرف كننده در انتخاب گلها .
- ايجاد پايانه صادراتي سراسري گل و گياه در ايران . در حال حاضر 4 پايانه در حال ساخت و تكميل مي باشند كه شامل 1- محلات 2- دزفول 3- احمد مستوفي اسلام شهر 4- عباس آباد تنكابن كه بزرگترين پايانه در خاور ميانه خواهد بود.
- پيش بيني و تخصيص مشوق هاي گوناگون صادراتي جهت صادر كنندگان .
- تعامل مستمر با بازارهاي جهاني ، حضور در بازارهاي جهاني با عنوان يك بازار تنوع طلب و لوكس نيازمند ارائه ارقام جديد مي باشد كه در همين راستا محققين ايراني طي يك تلاش 10 ساله 850 نوع گل داودي را با دو رگ گيري اصلاح كرده اند كه از اين تعداد 100 نوع آن نام گذاري و ثبت گرديده است . اين گل از مهمترين گلهاي شاخه بريده و گلداني در سطح جهان مطرح است و بازارهاي اروپا ، چين و ژاپن بشدت خواستار واردات اين گل هستند و توليد و عرضه اين گل بعد از رز مقام دوم را در دنيا به خود اختصاص داده است .
اصلاح 19 گونه گل گلايل و زنبق از طريق دورگ گيري و بيوتكنولوژي در ايستگاه ملي تحقيقات گل و گياه كه با خصوصياتي از جمله مقاوم به خشكي و سازگار با شرايط آب و هوايي ايران و با رنگ هاي متنوع ، دست آوردي ديگر است .
- شركت در نمايشگاههاي بين المللي گل و گياه .
- تجهيز ناوگان حمل و نقل زميني و دريايي به كانتينرهاي يخچال دار جهت حمل و نقل گل و گياه .
- اختصاص چندين فروند هواپيماي باري با زمان بندي منظم جهت صادرات. در حال حاضر ، تنها شركت هواپيمايي هما 50 درصد تخفيف براي حمل گل را دارد كه با توجه به محدوديت ها و دسترسي به موقع به بازارهاي جهاني نمي توان متكي به يك خط هوايي بود .
.منابع از سایت FARAHI RAMSAR
 

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
انواع فضای سبز

انواع فضای سبز

انواع فضای سبز:
انواع فضای سبز از دیدگاه اکولوژیکی اینگونه طبقه بندی می شود :
فضاهای سبز را به دو دسته ی "فضاهای سبز شهری" و "فضاهای سبز غیر شهری" تقسیم می کنیم.


فضای سبز شهری

منظور از فضاهای سبز شهری، نوعی از سطوح کاربری زمین شهری با پوشش های گیاهی انسان ساخت است که هم واجد "بازدهی اجتماعی" و هم واجد "بازدهی اکولوژیکی" هستند.تمایز "فضای سبز" و " سطوح سبز" از نظر اکولوژیکی، از این نظر اهمیت دارد که سطوح سبز (به عنوان مثال یک پارک تزیینی) نمی تواند عمل غبارگیری را مانند فضای سبز شبه جنگلی انجام دهد و یا در کاهش آلودگی صوتی نقش موثری داشته باشد و یا به نحو مطلوبی موجبات کاهش دما گردد.افزون بر آن فضاهای سبز شهری، به سه دسته زیر نیز تقسیم می شوند:

1- فضاهای سبز عمومی ۲- فضاهای سبز نیمه عمومی 3- فضاهای سبز خیابانی


1- فضاهای سبز عمومی: فضاهای سبز شهری هستند که واجد بازدهی اجتماعی می باشند. این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت، تفریح و مصاحبت با دوستان و گردهمایی های اجتماعی و فرهنگی استفاده می گردد. فضاهای یاد شده اساساً برای این منظور طراحی یا تجهیز شده اند. وجود نیمکت، روشنایی، آبخوری، دستشویی، کف سازی معابر و دسترسی از مولفه های فضای سبز اجتماعی (عمومی) به شمار می روند. از این فضاهای سبز، معمولاً به عنوان "پارک" نام برده می شود. در واقع فضاهای سبز اجتماعی شامل همه ی فضاهای سبز عمومی مجهز به خدمات و تسهیلات می شود.


۲- فضاهای سبز نیمه عمومی: فضاهای سبزی که بازدهی اکولوژیکی دارند، لیکن استفاده کنندگان آن ها، نسبت به فضاهای سبز عمومی محدودتر هستند، بنابراین، واجد بازدهی تام اجتماعی نیستند. محوطه های باز بیمارستان ها، پادگان ها و ادارات دولتی و... در این دسته قرار می گیرند.


3- فضاهای سبز خیابانی: نوعی از فضاهای سبز شهری هستند که به طور معمول درختکاری حاشیه ی باریکی از حد فاصل مسیرهای پیاده رو و سواره رو را تشکیل می دهند ویا به صورت متمرکز در فضاهای نسبتا کوچک میدان ها و یا در زمین های پیرامون بزرگ راه ها و خیابان ها شکل گرفته اند .


۱- فضاهای سبز تفریحی
۲- باغ
۳- چمن کاری
۴- فضای سبز معابر
۵- فضای سبز میادین
۶- فضای سبز رفوژها
 

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
نقش فضاي سبز و اهميت آن در زندگي

نقش فضاي سبز و اهميت آن در زندگي


ريشه ارتباط و علاقه انسان به گياه از سال هاي بسيار دور و شايد از دوران انسان هاي اوليه نشات مي گيرد. در طول تاريخ استفاده از گياه مسير تکاملي و اشتقاق علمي گسترده اي داشته است. در اين راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ايران، مردم اين سرزمين همواره در توسعه فضاي سبز و کاشت گياهان کوشا بوده اند به طوري که روزگاري ايران به نام کشور «گل و بلبل» شهرت داشت. متاسفانه در دوران اخير در کشور ما گياهان مورد بي مهري بسيار قرار گرفته اند، بدين جهت بالا بردن سطح آگاهي هاي مردم در مورد فضاي سبز و آشنايي با خواص گياهان ضرورتي است که مانع بروز فاجعه نابودي شهرها بر اثر آلودگي هوا و محيط زيست مي گردد. به همين منظور اهميت دادن به نقش فضاي سبز در زندگي انسان ها و ايجاد علاقه بيشتر به درخت وگل وچمن در وجود هرکس امري است بسيار مهم که در اينجا به طور اختصار به مواردي از آن اشاره مي شود که اميد است علاقه و تفکر بيشتري را برانگيزد و هرکس بتواند مشوقي دلسوز براي ايجاد فضاي سبز در محيط زندگي خود باشد:
1) جذب پرتوها: دو دسته از پرتوهاي خورشيدي تاثيرات چشمگيري بر بدن انسان و ساير جانداران باقي مي گذارند. يکي از آنها پرتومادون قرمز و ديگري پرتو ماورا» بنفش است. احساس آرامشي را که انسان در سايه، به ويژه در سايه يک درخت احساس مي کند تا حدي مربوط مي شود به جذب پرتوهاي مادون قرمز خورشيد توسط درخت(ناگفته نماند که پرتوهاي مادون قرمز با طول موج بلند خود خاصيت گرمازايي دارند) و مقداري نيز به دليل جذب پرتوهاي ماورا» بنفش صورت مي گيرد. امروزه تاثيرات پرتو ماورا» بنفش بربافت سلولي گياهان و جانوران و همچنين خاصيت گندزدايي آن به خوبي روشن شده است بنابراين نقش درختان در حمايت از انسان و ساير جانداران در برابر آفتاب سوزان به خوبي روشن مي شود.
2) جذب گرد و غبار: درختان به سبب پراکندگي شاخ و برگ خود بر تمام زوايا و سطوح، همچون يک گردگير عمل مي کنند. اگر درخت را به دقت نظاره کنيم مي توانيم تنه آن را به جاي دسته و شاخ و برگ آن را به جاي پرهاي روي يک گردگير معمولي که در خانه بکار گرفته مي شود، تصور کنيم. با اين ويژگي، درختاني که در خاک ثابت مانده اند به منزله يک گردگير کاشته شده در زمين نقش خود را ايفا مي کنند. طي بررسي هاي بعمل آمده يک هکتار از فضاي سبز که حدودا 200 درخت در آن کاشته شده باشد تا 68 تن از گرد و غبار را در هر بارندگي در خود جذب مي کند. کاملا واضح است که با وجود چنين درختاني زدودن 68 تن گرد وغبار، رايگان خواهد شد، در صورتيکه بدون اين درختان بايد هزينه بسياري را براي اين کار اختصاص داد.
3) توليد اکسيژن: هواي مورد نياز انسان در روز حدود15 کيلوگرم است. درحالي که جذب غذاي مورد احتياج وي به آب 1/5 کيلوگرم و غذا 2/5 کيلوگرم مي باشد. از اين مقدار هواي سالم که به بدن انسان وارد مي شود 78 درصد آن را نيتروژن و 21 درصد آن را اکسيژن تشکيل مي دهد. گازهاي ديگر مانند گاز کربنيک، نئون و هليوم به همراه اکسيدهاي ازت و گوگرد مقدار بسيار ناچيزي از وزن هوا را تشکيل مي دهند. مثلا گاز کربنيک % 03 گاز کربنيک سريعا به مرگ انسان منتهي مي شود. تاکيد مي شود که مقدار زيادي از اکسيژن آزاد شده در طبيعت از طريق فضاي سبز توليد مي گردد. حال اگر درخت و فضاي سبزي وجود نداشته باشد مشکل انسان در رابطه با وجود گازکربنيک در هوا و کمبود اکسيژن به خوبي نمايان مي شود. علف ها و چمنزارها اگر چيده و کوتاه نشوند سطح سبز زيادي را به وجود مي آورند مثلا يک مترمربع چمن چيده(بريده) شده به ارتفاع 5-3 سانتيمتر داراي 6 تا10 مترمربع سطح سبز مي باشد. در صورتي که همين چمن در حالت کوتاه نشده در هر مترمربع داراي 200 مترمربع سطح سبز است. براساس اين محاسبه تنها 1/5 مترمربع چمن کوتاه نشده مي تواند به اندازه يک انسان در يک سال اکسيژن توليد کند.
4) توليد فيتونسيد: بررسي هاي دانشمندان علم محيط زيست نشان مي دهد که درختاني مانند گردو، کاج، نراد، بلوط، فندق، سروکوهي، اکاليپتوس، بيد، افرا، زبان گنجشک و داغداغان از خود ماده اي به نام فيتونسيد در فضا رها مي سازند که براي بسياري از باکتري ها و قارچ هاي تک سلولي و برخي از حشرات ريز اثر کشندگي دارد. در عين حال توليد چنين موادي توسط درختان برروي انسان اثر فرح بخشي دارد. دليل اين امر را دانشمندان چنين بيان مي کنند: مغز انسان از دو نيمکره چپ و راست تشکيل شده است. نيمکره راست در تنظيم احساس غريزي و طبيعي انسان مانند احساس محبت، خواب و نيازهاي ديگر طبيعي نقش دارد. در حالي که نيمکره چپ کار به نظم کشيدن کارهاي مکانيکي انسان مانند تنظيم وقت و سروقت حاضر بودن را بعهده دارد. انسان شهرنشين به دليل درگيري در کارهاي روزمره و شرايط محيط زيست شهري به مراتب کار بيشتري از نيمکره چپ خود مي کشد که ايت امر موجب اختلال بين دو نيمکره مغز و در نتيجه عملکرد طبيعي مغز انسان مي گردد. دانشمندان پي برده اند که درختان به سبب رهاسازي مواد شبيه فيتونسيد مي توانند تعادل بين دو نيمکره مغز را به خوبي برقرار ساخته و حالت طبيعي و آرام بخشي را به انسان ارزاني دارند. بنابراين نقش آرامبخشي درختان و فضاي سبز به خوبي نمايان مي گردد.
5) تعديل آب و هوا: درختان با تعريق و تعرق خود نقش حساسي در کاهش دماي ميکروکليما و افزايش رطوبت نسبي هوا ايفا مي کنند. دماي يک هکتار فضاي سبز در مرداد ماه تا 4/5 درجه کمتر از فضاي مجاور خالي از درخت است. و به همين نحو رطوبت نسبي درون يک فضاي سبز تا 11 درصد بيش از محيط خارج اندازه گيري شده است. با تعديل دو پارامتر ياد شده، فضاي سبز، ميکروکليمايي به وجود مي آورد که آسايش فيزيکي مناسبي براي زيست انسان در پي دارد.
6) کاهش آلودگي صدا: درحالي که آلودگي هواي تهران يا آلودگي جوي هاي سياه رنگ و گنديده قابل رويت مي باشد، بسياري از شهروندان تهراني جنجال هياهوي اطراف خود را آگاهانه يا ناخودآگاهانه ناديده گرفته و آن را جزئي تفکيک ناپذير از زندگي شهري مي دانند. صداي گوش خراش فروشندگان دوره گرد با بلندگو، موتورسواران با سروصدا در هر ساعت از روز، اتومبيل ها با اگزوز ناقص و بوق زدن هاي بي مورد، مته هاي مختلف جهت کندن و لوله گذاري و با آسفالت خيابان ها، صداي بلندگوهاي گوناگون، فضاي شهررا با آلودگي صوتي، آلوده مي سازند. بايد توجه کرد که عادت به نوعي آلودگي دليل بر مصونيت در مقابل آن نيست بلکه عادت به معناي کاهلي و هرچه بيشتر مستهلک شدن و غرق شدن در آلودگي است. اخطاريه اتحاديه پزشکان مبني بر آلودگي صوتي را بايد جدي تلقي کرد. هرصداي نا خواسته اي که به گوش انسان برسد آلودگي صوتي محسوب مي شود و حتي صداي موسيقي ملايمي که به طور ناخواسته از خانه همسايه به گوش برسد آلودگي صوتي به حساب مي آيد زيرا خود مخل آسايش فرد است. عکس العمل انسان در برابر صدا بستگي به عوامل ذهني مثل شدت صدا، فرکانس صدا و به عوامل عيني مانند مقبوليت يا عدم مقبوليت فرستنده صدا دارد. صداهاي ملايم عکس العمل هاي خاصي را در انسان پديد مي آورد هنگامي که شدت صدا به 70 يا 80 دسي بل مي رسد تاثيرات سر وصدا مي تواند ايجاد کري موقتي يا دائمي کند و آن در حالي است که سلول هاي گيرنده گوش به طور شديدي در معرض صدا قرار گيرند. اين تاثيرات بر انسان به طور مستقيم صورت مي گيرد. تاثيرات غيرمستقيم صداي ناخواسته بر انسان غير قابل لمس است. بي خوابي، پاره شدن افکار، کم حوصلگي، عصبي بودن، بروز بيماري هاي رواني، از عوارض صداهاي ناخواسته است. سبک شدن خواب، کاهش زمان خواب عميق که جز» آلودگي هاي ناخودآگاه هستند. کاهش مدت رويا، پريدن از خواب بر اثر صداهاي ناهنجار که آلودگي آگاه شمرده مي شوند. واکنش هاي فوق به وسيله آلودگي صوتي معادل 50-40 دسيبل ايجاد مي شود و حاصل اين واکنش ها بدون ترديد، کاهش بازده قدرت فکري و جسمي را در پي دارد.
رابطه بين سروصدا و سرطان
براساس تازه ترين مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران فرانسوي، بين سر و صدا و بيماري سرطان در انسان رابطه اي نزديک وجود دارد. اين مطالعات جديد و نتايج حاصل از آن در آخرين شماره مجله فرانسوي(پاري ماچ) درج شده است. در آنجا آمده است: سروصداي شديد و تکرار آن باعث تضعيف عمومي مصونيت بدن انسان و در نتيجه تضعيف مقاومت وي در مقابل بيماري هاي خطرناک مي شود. بر اساس اين مطالعات، سروصداي زياد بر ساختار هورمون هاي بدن انسان تاثير منفي مي گذارد و باعث اخلال در کار آنها و سپس سرطان هورمون مي شود.
نقش گياهان در کاهش آلودگي صدا
امروزه دانشمندان ثابت کرده اند که درختان و درختچه هاي مي توانند در کاهش آلودگي صدا موثر باشند اگرچه خود صدا ممکن است رشد گياه را به مخاطره مي اندازد. کاهش رشدي در حدود41 %دريک مزرعه توتون که در معرض صداي شديد قرار گرفته، ديده شده است. به هر حال کيفيت کاهش صدا در درختان و درختچه هاي مختلف برحسب اندازه برگ، تراکم شاخ و برگ، نوع و بلندي درخت تفاوت دارد. با آزمايش هايي که به عمل آمده ديده شده که درختان و فضاي سبزي که درحاشيه خيابان ها ايجاد شده است اثرکاهندگي بيشتري نسبت به ديوارهاي صداگيرپيش ساخته و مصالح ساختماني دارند. با اين حساب نقش فضاي سبز در کاهش آلودگي صوتي و کاهش هزينه هاي ساختماني(دوجداره شدن پنجره ها و ديوارهاي بلند) و زيبايي شهر کاملا مشخص مي شود.

منبع
 

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
تأثیر گل و گیاه روی حالت روحی افراد

تأثیر گل و گیاه روی حالت روحی افراد

طبیعت وزیبایی های آن همواره الهام بخش بشر برای خلق آثار بدیع و تلطیف روح و روان او و مأمنی برای فرار از هیاهوی دنیای بیرونی و درونی او بوده و هست، پس زیبا است اگر بتوانیم با شاخه ای گل و یا گلدانی کوچک همواره بخشی از طبیعت را همراه خود داشته باشیم. آغاز سال جدید فرصت خوبی برای این کار است.


گل در نگاه نخست
نتایج پژوهش پژوهشگران رفتارشناسی دانشگاه روگرز (Rutgers) در نیوجرسی آمریکا نشان می دهد، ارتباط با طبیعت و لذت بردن از مناظر زیبای آن راهی ساده، اما مهم جهت کسب آرامش و تلطیف روح و روان آدمی است که در این بین کاشتن گل و گیاه و یا دریافت هدایایی مانند گل می تواند بیش از هر چیز شادی و طراوت را به انسان هدیه دهد.
پژوهش ها نشان می دهد خریدن گل، کاشتن گل و گیاه و به طور کلی نگاه کردن به گل باعث برانگیخته شدن احساس شادی، آرامش و طراوت، مثبت اندیشی و دوری از غم و اندوه می شود.
پروفسور جنت هاویلند جونز- روانشناس- از دانشگاه روگرز می گوید: «نکته جالب توجه درباره نقش گل در سلامت روحی- روانی افراد آن است که فرد با تماشا کردن به گل و لذت بردن از طراوت، رنگ و عطر زیبای آن می تواند حالت روحی نامتعادل خود را تغییر داده و به حالت طبیعی بازگرداند؛ در واقع گل عاملی جهت تعدیل رفتار در طول شبانه روز بوده و هر بار نگاه کردن به گل عاملی جهت ایجاد یک اتصال عصبی مثبت در مغز است.»

یافته های جدید
ده ماه مطالعه مستمر پژوهشگران دانشگاه روگرز درباره رابطه بین گل و گیاه و سلامت روانی افراد نتایجی را به این شرح نشان داد:
- گل و گیاه به ویژه دریافت حتی یک شاخه گل یا یک گلدان کوچک گل به سرعت می تواند روحیه شخص را تغییر داده و او را شاد و هیجان زده کند. لبخند، اولین و مهم ترین نشانه این تغییر است. احساس شادی و سرزندگی در همه افراد و در هر سنی به سرعت و به خوبی نمایان می شود.
- گل- نگاه کردن یا دریافت گل- می تواند به مدت طولانی روی حالات روانی فرد تأثیر گذاشته و رفتار او را به سرعت دگرگون کند، به طوری که افرادی که در محیط اطرافشان- منزل، محل کار و...- گل و گیاه وجود دارد بیش از دیگران- دو تا چهار برابر- آرام، مهربان، شاد و با گذشت بوده و می توانند این حس را با رفتار مثبت خود به دیگران نیز منتقل کنند، بنابراین پژوهشگران توصیه می کنند همواره یک شاخه گل یا یک گلدان کوچک گل در معرض دید خود داشته باشید.
- هدیه دادن یا هدیه گرفتن گل می تواند برقراری ارتباط میان افراد را تسهیل کند که این به ویژه درباره همسران، فرزند و والدین بسیار با اهمیت است.
- گل و گیاه باعث ایجاد حس نگرش مثبت به زندگی و آرامش (well being)،احساس شادی و رضایت (happiness)، صمیمت (intimacy) و آرامش (calm) در افراد می شود. رنگ گل ها نکته بسیار پراهمیتی است، به طوری که گل ها با رنگ ملایم- صورتی، سفید، بنفش و...- حس شخص را به سوی احساسات آرام سوق داده و گل ها با رنگ های گرم و تند- قرمز، زرد، نارنجی و...- حس او را به سوی هیجان و سرزندگی پیش می برد.
- گل نشانه مشارکت و دوستی است، چرا که با هدیه دادن گل، لذت بردن از زیبایی را با یکدیگر تقسیم می کنیم.
دکتر جونز می افزاید: «دریافتیم گل و گیاه نه تنها بر احساسات شخصی افراد که روی رفتارهای برونی و اجتماعی فرد نیز تأثیرگذار است.»
پژوهشگران دانشگاه داکوتای شمالی آمریکا با بررسی بیش از ده هزار نفر در طول یک سال دریافتند هر فرد ۵ ثانیه پس از دریافت یک شاخه یا دسته گل و یا یک گلدان گل به عنوان هدیه، یکی از این سه عکس العمل را بروز می دهد:
- لبخند حاکی از ادب، احترام و تشکر
- لبخند حاکی از دوستی و صمیمیت
- لبخند هیجان زده همراه با عکس العمل یا کلامی خاص
- هریک از این عکس العمل ها بسته به شخصی که گل را هدیه گرفته و یا شخصی که گل را هدیه داده است، متفاوت بوده و به حس شخص نیز مرتبط است. اما نکته مهم آن است که یکی از این سه نوع لبخند و گاهی تلفیقی از هر دو، درست ۵ ثانیه پس از دریافت گل، بدون اراده، بروز می کند که این نشان از تأثیر«زیبایی گل» روی مغز است.



چند نکته
یافته ها نشان می دهد، فضاسازی منزل یا محل کار باید به گونه ای باشد که گل و گیاه به خوبی در معرض دید افراد قرار گرفته و بخشی از فضای منزل به این مسأله اختصاص یابد. این فضا می تواند با استفاده از چند شاخه گل در گلدان، کاشتن گل در ایوان، پشت پنجره ها، کناره های اتاق و... ایجاد شود. استفاده از گل در ورودی منزل، اتاق نشیمن و اتاق خواب ضروری است، به ویژه در باره ورودی منزل به طور غیرمستقیم خوشامدگویی به میهمانان را به همراه دارد... شاد باشید.
مترجم: مهتاب خسروشاهی
منبع: (SAF) انجمن بین المللی گل و گیاه آمریکا

منبع
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
فضای سبز شهری

فضای سبز شهری

-[FONT=times new roman,times,serif]1 - فضاي سبز: مفهوم، انواع و عملكرد[/FONT]​
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]1- تعريف فضاي سبز[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]در مفهوم عام، تمامي عرصه هاي طبيعي يا مصنوعي پوشيده از گياهان به عنوان فضاي سبز محسوب مي شود. اما فضاي سبز به مفهوم خاص و امروزي آن شامل پوشش گياهي شهرها و مراكز جمعيت انساني مي¬گردد. اضافه شدن پسوند واژه «شهري» به عبارت فضاي سبز بيانگر مفهوم خاص از آن مي باشد. تعاريف متعددي براي فضاي سبز شهري ارائه گرديده است:[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• « آن بخش از فضاي سبز كه در محدوده شهرها طراحي و ايجاد مي¬گردد، فضاي سبز شهري ناميده مي شود.»[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• « بخشي از سيماي شهر كه از انواع گياهان پوشيده شده است.»[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• «فضاي نسبتا بزرگي متشكل از گياهان با ساختاري شبه جنگلي و برخوردار از بازدهي زيست محيطي و اكولوژيكي به عنوان فضاي سبز شهري ناميده مي شود.»[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• «بخشي از مناطق شهري كه داراي گياهان يا هر نوع سبزينگي اعم از درختان ، درختچه ها، گلها و چمن ها فضاي سبز شهري می باشد.»[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• « اراضي پيرامون اماكن مسكوني ، تجاري ، صنعتي و محل هاي كسب و كار كه داراي پوشش گياهي چندساله و يكساله اعم از درخت، درختچه و گياهان پوششي (گل، بوته و چمن) است و به منظور استفاده هاي مختلف و يا زيباسازي طبيعي و تلطيف هوا در محدوده و حريم شهر ايجاد شده و يا بطور طبيعي بوجود آمده باشد.» (مجنونيان1374).[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]• « فضاي سبز شهري از ديدگاه شهرسازي بخشي از سيماي شهر است كه از انواع پوشش هاي گياهي تشكيل شده است و به عنوان يك عامل زنده و حياتي در كنار كالبد بي جان شهر، تعيين كننده ساخت مورفولوژيك شهر است» (سعيدنيا، 1379).[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]در تمامي تعاريف ارائه شده دو وجه اساسی براي فضاي سبز مطرح مي باشد:[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]- بخش ظاهري (نمود فيزيونومي): فضاي سبز را مجموعه اي از پوشش گياهي شامل درختان،درختچه ها، گل¬ها، بوته ها و چمن¬ها معرفي مي¬كنند.[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]- -بخش ماهوي (عملكردي): فضاي سبز به عنوان بخشي از كالبد شهر كه وظايفي شامل بهبود كيفيت زندگي انسان، تامين زيبايي و فراهم سازنده محلي براي گذران اوقات فراغت تعريف شده است.[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]با اين مقدمه كاملترين تعريف براي فضاي سبز شهري را مي توان اين چنين بيان كرد:[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]« فضاي سبز شهري بخشي از فضاهاي زيستي شهر بصورت عرصه هاي طبيعي يا مصنوعي است كه گياهان (درختان، درختچه ها،گل¬ها و چمن¬ها) عناصر اصلي و بارز آن محسوب مي شوند و اين فضاها تحت نظارت و مديريت انسان طبق ضوابط و قوانين خاص و با بهره گيري از تخصص¬هاي مرتبط با آن با هدف بهبود شرايط زيستي و رفاهي شهروندان ايجاد و نگهداري مي شوند. » (ايران نژاد،1386).[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]بنابراين فضاي سبز شهري به عنوان نوعي از سطوح كاربري زمين شهري با پوشش هاي گياهي تحت مديريت انسان است كه هم واجد «بازدهي اجتماعي» و هم «بازدهي اكولوژيكي»است. بازدهي اجتماعي به معناي امكان بهره مندي¬و برخورداري تمامي شهروندان از مواهب آنهاست و منظور از بازدهي اكولوژيكي عبارت است از : زيباسازي محيط شهري، تعديل دماي محيط، توليد اكسيژن و افزايش نفوذپذيري خاك در مقابل انواع بارش. [/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]بنابه اين تعريف باغ¬هاي ميوه موجود در شهر اگر چه داراي بازدهي اكولوژيكي و حتي بازدهي اقتصادي هستند اما به علت عدم امكان بهره برداري عمومي نمي توانند داراي «بازدهي اجتماعي» باشند. بنابراين جزو فضاي سبز شهري محسوب نمي شوند. [/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]تأملي در واژه فضا : فضا مقوله اي بسيار گسترده است. فضا تمام جهان هستي را پر مي¬كند و ما را در تمام طول زندگي احاطه كرده است. فضا مي¬تواند چنان نازك و وسيع به نظر آيد كه احساس وجود بُعد از بين برود. اين نوع فضا در صورتي كه فضاي سبز باشد نسبت به فضاهاي سبز سه بعدي انبوه داراي بازدهي اكولوژيكي نسبتاً كمتري خواهد بود. چنين زمين¬هايي كه پوشش گياهي كوتاه ( نازك و كم حجم ) دارند مثل چمن و مراتع علفي اغلب به عنوان سطوح سبز ناميده مي شوند. در واقع عرصه هايي كه عاري از درخت بوده و گياهان آن منحصر به سطوح چمن و انواع گياهان پوششي باشند اطلاق«سطح سبز» به آنها مناسب¬تر از فضاي سبز است. اما عرصه هايي كه توسط درختان، داراي بعد و حجم شده اند بيشتر برازنده عنوان «فضاي سبز» مي باشند (سعيدنيا، 1379).[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]بنابراين ويژگي¬هاي فضاي سبز شهري را مي توان در سه مورد بيان كرد:[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]1- گياهان و به¬ويژه عناصر درختي و درختچه اي در آن فضا مشهود و مسلط باشد.[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]2- فضاي موجود تحت نظارت و مديريت انسان قرار دارد.[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]3- هدف اساسي از ايجاد و نگهداري آن فضا، بهبود شرايط زيستي و رفاهي شهروندان مي باشد.
منبع:yasiran11.blogfa.com
[/FONT]​
 
مدیریت زمان در فضای سبز

مدیریت زمان در فضای سبز

در فضای سبز بر خلاف سایر بخش ها با موجود زنده سروکار داریم لذا توجهبه زمان حایز اهمیت بیشتری میباشد.عملیات کاشت گیاهان اعم از درخت ودرختچه-گلهایفصلی و دایمی وچمن در یک محدوده زمانی مشخصی انجام میشود و بسته به موقعیتجغرافیایی محل گاه بسیار کوتاه است به طوریکه با گذشت این فاصله زمانی دیگرنمیتوان کاری کرد تا سال بعد..........

یک سال کاری در فضای سبز را میتوان به دو بخش تقسیم کرد که شروع آن ازاوایل پاییز میباشد.عموما کار کاشت درختان و درختچه ها در اواخر زمستان و عبور ازخطر سرما شروع میشود و حداکثر تا پایان سال طول میکشد.به عبارتی دقیقتر نیمه دوماسفند ماه.اگر چه تجربه نشان داده که میتوان کاشت درختان ریشه لخت را بسیار زودتراز این زمان(گاه ازاوایل دی ماه) شروع کرد .بسته به موقعیت مکانی میتوان زمانمناسب کاشت را تعیین کرد اما هدف از نگارش این متن توجه به امر دیگریست:

در بهار و تابستان توجه ما بیشتر به نگهداری فضای سبز معطوفاست:آبیاری در زمان مناسب-مبارزه با علفهای هرز و هرس شاخه های خشک.عملیات توسعه وایجا فضای سبز جدید هم غالبا در فصل زمستان انجام میشود لذا فصل پاییز زمان مناسبیبرای آماده سازی کار توسعه میباشد.

اغلب مشاهده میشود که در فصل درختکاری جنب و جوش دستاندرکاران فضایسبز بیشتر میشود تا بتوانند حداکثر استفاده را ببرند:فرصت زیادی نداریم-هوا دارهکم کم گرم میشه-درختا دارن بیدار میشن-دیر شد......

اینها جملاتیست که با نزدیک شدن به پایان سال در جمع فضای سبزیهاشنیده میشود ولی با مدیریت زمان میتوان اغلب کارهای آماده سازی مانندخاکریزی-آبدهی خاک بستر برای نشست خاک-جمع آوری نخاله ها و ..را زودتر انجام دادتا در زمان کاشت ذهنمان به مسایل دیگر از جمله انتخاب گونه های مناسب-کاشت صحیح-آبیاریبه موقع ....معطوف شود.

گاه دیده میشود در زمان کاشت درختان خاک مناسب یا کود حیوانی برایکاشت چمن به اندازه کافی نداریم.از خاکهای درجه دو یا سه استفاده کرده یا کودحیوانی تازه بکار میبریم ولی با مدیریت زمان میتوان دو سه ماه زودتر خاک مرغوب درمحل کاشت تخلیه کرد و یا کود حیوانی را در شرایط پوسیده شدن گذاشت.

قطعا نتیجه کار بلافاصله با گذشت چند ماه دیده میشود:نیاز به آبیاریبیشتر در بستری که به جای خاک رسی به ناچار از خاک شنی استفاده شده ویا رشد علفهایهرز به واسطه استفاده از کود حیوانی تازه نمونه ای از این موارد است....
 
رنگ و بافت در فضای سبز

رنگ و بافت در فضای سبز

رنگ در بیان حالت یک مکان بسیار موثر است. برگهایی کهبه رنگ سبز روشن هستند، فضا را با روح و شادتر می‌سازند، از این جهت محیط ومنظرهای بهاری، که رنگ روشنتری دارند، زنده‌تر به نظر می‌رسند. رنگهای روشن شادترو رنگهای تیره‌تر غم‌انگیزند. رنگ در گیاهان از رنگ گلها، میوه، برگ، پوست و شاخه‌هاحاصل می‌شود. رنگ گلها ممکن است بسیار متفاوت و پویا باشد، اما غالبا این رنگها بهصورت ناگهانی بوده و عمر کوتاهی دارند.

در بیشتر اوقات سال رنگ گل اهمیتی ندارد. رنگ میوه تضاد جالبی با برگها ایجادکرده مکمل آنها بوده و به همین دلیل بر کیفیت بصری گیاه برگدار می‌افزاید. به خصوصوقتی که برگها می‌ریزند و میوه‌ها هنوز بر جای خود باقی می‌مانند منظره بسیارجالبی را به وجود می‌آورد.

رنگ برگها از روشن تا تیره و از مایه رنگ از سبز مایل به زرد تا سبز مایل بهآبی تا برنزی، مسی و بنفش متغیر است. در پاییز مایه‌های رنگ بسیار متنوع‌تر بوده ومنظر بدیعی را به وجود می‌آورند. اگرچه مانند رنگ گلها عمر کوتاهی دارند.

پوست درخت و شاخه‌های آن نیز می‌توانند رنگهای جالبی را به نمایش بگذارند. آنها در مقایسه با رنگبرگ، میوه و گل ظرافت بیشتری دارند و به این جهت در فصل زمستان اثر بیشتری در رنگگیاه دارند.

اگر بخواهیم گیاهی از نظر بافت فرم، اندازه یا خط مشخص تر باشد، ویژگی آن بایدبا استفاده از رنگی که با زمینه تضاد دارد برجسته‌تر شود.

خصوصیت دیگر گیاه که بر ادراک تاثیرگذار است بافت گیاه می‌باشد. منظور ازبافت، دانه‌بندی بصری یعنی همواری یا ناصافی سطح ادراک شده است. بافت گیاه نتیجهاندازه و ویژگی لبه برگ، اندازه شاخه‌ها، پوست درخت، نحوه رشد گیاه و فاصلهببیننده تا آن است. گیاهانی که بافت درشت دارند. گیاهانی هستند که برگهای بزرگ،شاخه‌های کلفت، سرشاخه‌های معدود داشته، به صورت آزادانه رشد می‌کنند. این گیاهانهنگامی که در ترکیب با گیاهانی با بافت متوسط و ریز ظاهر می‌شوند، بر آنها بهعنوان کانونهای دید سود جست. گیاهان دارای بافت درشت به نظر می‌رسد که به طرفببیننده جلو آمد، فاصله بین آنها با بیننده کمتر از اندازه واقعی نمایانده می‌شود.بنابراین نباید در فضاهای کوچک یا تنگ ازآنها استفاده کرد.

گیاهانی که دارای بافت ریز هستند، تعداد زیادی برگ نزدیک به یکدیگر دارند. معمولاً به صورت متراکمرشد می‌کنند و دارای شاخه‌های متعدد باریک و سرشاخه های نازک و نرم هستند و برایاینکه بهترین تاثیر را داشته باشند باید از نزدیک مشاهده شوند. در فضاهای کوچک،این گیاهان موجب می‌شوند که فضا بزرگتر از انچه هست به نظر آید.
 

Similar threads

بالا