یک ضرب‌المثل معروف در بین ما ایرانیان شایع است که می‌گوییم «هر گردی گردو نیست»
تعجب نکنید این موضوع در مورد عینک‌های آفتابی نیز به خوبی صدق می‌کند با این مضمون که هر عینکی با شیشه رنگی عینک آفتابی به حساب نمی‌آید.
اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که بدانید ضررهای وارده از سوی یک عینک آفتابی غیراستاندارد به چشم (که تنها حکم یک عینک رنگی را دارد) بسیار بیشتر از زمانی است که شما از عینک استفاده نمی‌کنید.
با این حال خرید عینک آفتابی به هر دلیلی‌چه برای حفاظت چشم‌ها و چه برای پیروی از مد روز، با اما و اگر‌های بسیاری همراه شده‌است.
اما در حالی که متخصصان چشم تاکید زیادی روی استفاده از عینک‌های آفتابی استاندارد و خرید آن از عینک‌فروشی‌های معتبر دارند، سال گذشته مطالعات مرکز تحقیقات چشم پزشکی دانشگاه تهران نشان داده بود که عینک‌های آفتابی که از دستفروش‌ها تهیه می‌شود، از لحاظ جذب اشعه UV تفاوتی با عینک‌های گران‌قیمت نداشته و درصورت قرار گرفتن در نور شدید خورشید می‌توان از هر دونوع این عینک‌ها استفاده کرد.
دکتر علیرضا کشتکار جعفری، جراح و متخصص چشم و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات چشم دانشگاه تهران که تحقیقات خود را بر مبنای همین اتفاق در بیمارستان فارابی انجام داده بود، در این مورد معتقد است: طی یک بررسی مقایسه‌ای بین عینک‌های آفتابی موجود در دستفروشی‌ها و عینک‌های آفتابی موجود در عینک‌فروشی‌های تهران در مجموع 353 عینک مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد 165 عینک از دستفروشی‌ها و 188 عینک از عینک‌‌فروشی‌ها انتخاب شد و با دستگاه این عینک‌ها بررسی شدند. نتیجه مطالعه نشان داد که میزان جذب اشعه در هر دوی این عینک‌ها تقریبا یکسان بود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هدفش از این مطالعه مقایسه عینک‌های دستفروشی و عینک‌های فروشگاه‌های صنف عینک‌فروشان از نظر میزان جذب اشعه ماوراء بنفش و بررسی عوامل مؤثر در کیفیت آنها از نظر رنگ، میزان عبور نور مرئی، قیمت و محل خرید عینک بود، می‌گوید: نتیجه این تحقیق این بود که قیمت و محل خرید عینک در کیفیت عینک آفتابی هیچ تاثیری نداشت.
گرچه تعدادی از عینک‌های دستفروشی‌ها غیراستاندارد بودند ولی این تعداد درصد کمی از عینک‌ها را شامل می‌شدند و عمدتا شامل رنگ‌های ترکیبی بودند. بنابراین می‌توان عینک‌های ارزان‌قیمت را با پرهیز از خرید رنگ‌های ترکیبی برای حفاظت از اشعه جهت مصارف عادی و غیرصنعتی در مواردی که امکان استفاده از عینک‌های گران‌قیمت نباشد توصیه کرد.
نظر مخالفان
البته همه متخصصان با نظر دکتر کشتکار موافق نیستند. دکتر زرین بخش، رئیس مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران با اشاره به اینکه انواع تقلبی عینک‌های آفتابی در بازار وجود دارد ولازم است برای خرید عینک به مراکز معتبر مراجعه کرد، به همشهری می‌گوید: نکته مهم در این زمینه دقت در انتخاب صحیح عینک آفتابی است.برخی از عینک‌سازی‌ها و مراکز چشم پزشکی دستگاه سنجشUV دارند که میزان عبور این اشعه را از عینک نشان می‌دهد.
این‌در حالی‌است که دستفروشانی کوچه و خیابان اقدام به فروش عینک آفتابی می‌کنند، مسلما از این دستگاه‌ها برای سنجش عینک استفاده نمی‌کنند.
وی اضافه می‌کند: افراد برای انتخاب صحیح عینک‌های آفتابی بهتر است به پزشک متخصص یا به نمایندگی‌های معتبر شرکت‌های سازنده عینک مراجعه کنند تا دچار عوارض ناشی از استفاده از عینک‌های آفتابی غیراستاندارد نشوند.
به گفته این متخصص چشم عینک‌های آفتابی معمولی که قابلیت جذب این اشعه را ندارند مانع عبور نور کلی خورشید می‌شوند، در این حالت مقدار زیادتری اشعه وارد چشم می‌شود که نتیجه آن ایجاد صدمه بیشتر به عدسی و ماکولای چشم است چون مردمک چشم در این حالت بیشتر باز می‌شود.
وی با اشاره به صدمات مختلفی که از راه این اشعه به چشم وارد می‌شود ادامه می‌دهد: اشعه UV باعث ضربه زدن به مرکز دید چشم و ملتحمه شده و حتی باعث تخریب پوست و پیر شدن آن می‌شود.
دکتر محمد آقازاده امیری، رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران نیز در تشریح عینک‌های آفتابی ایده‌آل به‌منظور حفاظت از اشعه ماوراء بنفش خورشید، معتقد است: عینک آفتابی مطلوب باید 99 تا 100 درصد اشعه ماوراء بنفش A و B را جذب کند. همچنین تیرگی این عینک‌ها به اندازه‌ای باشد تا دید فرد و تشخیص علائم را با مشکل مواجه نکند.
رنگ‌های خاکستری خنثی، قهوه‌ای، کهربایی و سبز در عینک‌های آفتابی مطلوب است همچنین تیرگی عدسی استفاده شده در عینک‌های آفتابی باید متناسب با شرایط استفاده از آن باشد.
«لازم است فرم عینک‌های آفتابی به‌گونه‌ای باشد که به راحتی روی صورت فیکس شده و عدسی مستقیم جلوی چشم قرار گیرد، کمترین فاصله را با چشم داشته باشد و اطراف چشم‌ها را به اندازه کافی بپوشاند.
همچنین عینک‌های آفتابی باید در برابر ضربه مقاوم یا به عبارتی نشکن باشند.» این متخصص اپتومتری با اشاره به این عبارات توضیح می‌دهد: درصورتی که عینک آفتابی از شرایط استاندارد برخوردار نباشد، به‌دلیل شکست نورهای متعدد می‌تواند خستگی و سردردهای ناخواسته را به‌دنبال داشته باشدیا حتی سبب ایجاد عیوب انکساری شود.
درصورتی که عینک‌های آفتابی طیف‌های اپتیکی لازم را حذف نکنند، نور شدید خورشید، سلامت چشم از جمله شبکیه، قرنیه، ملتحمه و عدسی را با خطر مواجه می‌کند. بنابراین عینک آفتابی مطلوب باید مکانیسم‌های اشعه UV را کنترل کند در غیراین صورت اثرات فتوشیمیایی نامطلوبی را در چشم سبب می‌شود.
دکتر آقازاده امیری با تاکید بر آنکه عینک‌هایی که به قیمت بسیار ارزان و در حاشیه خیابان‌ها به فروش می‌رسد از استانداردهای اولیه عینک‌های آفتابی برخوردار نیستند، نیز تاکید می‌کند: لازم است عینک‌های آفتابی از متخصصان دارای صلاحیت علمی تهیه شوند. چون مراکز اپتومتری می‌توانند درصد جذب UV این عینک‌ها را مشخص کنند.
تعجب نکنید این موضوع در مورد عینک‌های آفتابی نیز به خوبی صدق می‌کند با این مضمون که هر عینکی با شیشه رنگی عینک آفتابی به حساب نمی‌آید.
اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که بدانید ضررهای وارده از سوی یک عینک آفتابی غیراستاندارد به چشم (که تنها حکم یک عینک رنگی را دارد) بسیار بیشتر از زمانی است که شما از عینک استفاده نمی‌کنید.
با این حال خرید عینک آفتابی به هر دلیلی‌چه برای حفاظت چشم‌ها و چه برای پیروی از مد روز، با اما و اگر‌های بسیاری همراه شده‌است.
اما در حالی که متخصصان چشم تاکید زیادی روی استفاده از عینک‌های آفتابی استاندارد و خرید آن از عینک‌فروشی‌های معتبر دارند، سال گذشته مطالعات مرکز تحقیقات چشم پزشکی دانشگاه تهران نشان داده بود که عینک‌های آفتابی که از دستفروش‌ها تهیه می‌شود، از لحاظ جذب اشعه UV تفاوتی با عینک‌های گران‌قیمت نداشته و درصورت قرار گرفتن در نور شدید خورشید می‌توان از هر دونوع این عینک‌ها استفاده کرد.
دکتر علیرضا کشتکار جعفری، جراح و متخصص چشم و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات چشم دانشگاه تهران که تحقیقات خود را بر مبنای همین اتفاق در بیمارستان فارابی انجام داده بود، در این مورد معتقد است: طی یک بررسی مقایسه‌ای بین عینک‌های آفتابی موجود در دستفروشی‌ها و عینک‌های آفتابی موجود در عینک‌فروشی‌های تهران در مجموع 353 عینک مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد 165 عینک از دستفروشی‌ها و 188 عینک از عینک‌‌فروشی‌ها انتخاب شد و با دستگاه این عینک‌ها بررسی شدند. نتیجه مطالعه نشان داد که میزان جذب اشعه در هر دوی این عینک‌ها تقریبا یکسان بود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هدفش از این مطالعه مقایسه عینک‌های دستفروشی و عینک‌های فروشگاه‌های صنف عینک‌فروشان از نظر میزان جذب اشعه ماوراء بنفش و بررسی عوامل مؤثر در کیفیت آنها از نظر رنگ، میزان عبور نور مرئی، قیمت و محل خرید عینک بود، می‌گوید: نتیجه این تحقیق این بود که قیمت و محل خرید عینک در کیفیت عینک آفتابی هیچ تاثیری نداشت.
گرچه تعدادی از عینک‌های دستفروشی‌ها غیراستاندارد بودند ولی این تعداد درصد کمی از عینک‌ها را شامل می‌شدند و عمدتا شامل رنگ‌های ترکیبی بودند. بنابراین می‌توان عینک‌های ارزان‌قیمت را با پرهیز از خرید رنگ‌های ترکیبی برای حفاظت از اشعه جهت مصارف عادی و غیرصنعتی در مواردی که امکان استفاده از عینک‌های گران‌قیمت نباشد توصیه کرد.
نظر مخالفان
البته همه متخصصان با نظر دکتر کشتکار موافق نیستند. دکتر زرین بخش، رئیس مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران با اشاره به اینکه انواع تقلبی عینک‌های آفتابی در بازار وجود دارد ولازم است برای خرید عینک به مراکز معتبر مراجعه کرد، به همشهری می‌گوید: نکته مهم در این زمینه دقت در انتخاب صحیح عینک آفتابی است.برخی از عینک‌سازی‌ها و مراکز چشم پزشکی دستگاه سنجشUV دارند که میزان عبور این اشعه را از عینک نشان می‌دهد.
این‌در حالی‌است که دستفروشانی کوچه و خیابان اقدام به فروش عینک آفتابی می‌کنند، مسلما از این دستگاه‌ها برای سنجش عینک استفاده نمی‌کنند.
وی اضافه می‌کند: افراد برای انتخاب صحیح عینک‌های آفتابی بهتر است به پزشک متخصص یا به نمایندگی‌های معتبر شرکت‌های سازنده عینک مراجعه کنند تا دچار عوارض ناشی از استفاده از عینک‌های آفتابی غیراستاندارد نشوند.
به گفته این متخصص چشم عینک‌های آفتابی معمولی که قابلیت جذب این اشعه را ندارند مانع عبور نور کلی خورشید می‌شوند، در این حالت مقدار زیادتری اشعه وارد چشم می‌شود که نتیجه آن ایجاد صدمه بیشتر به عدسی و ماکولای چشم است چون مردمک چشم در این حالت بیشتر باز می‌شود.
وی با اشاره به صدمات مختلفی که از راه این اشعه به چشم وارد می‌شود ادامه می‌دهد: اشعه UV باعث ضربه زدن به مرکز دید چشم و ملتحمه شده و حتی باعث تخریب پوست و پیر شدن آن می‌شود.
دکتر محمد آقازاده امیری، رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران نیز در تشریح عینک‌های آفتابی ایده‌آل به‌منظور حفاظت از اشعه ماوراء بنفش خورشید، معتقد است: عینک آفتابی مطلوب باید 99 تا 100 درصد اشعه ماوراء بنفش A و B را جذب کند. همچنین تیرگی این عینک‌ها به اندازه‌ای باشد تا دید فرد و تشخیص علائم را با مشکل مواجه نکند.
رنگ‌های خاکستری خنثی، قهوه‌ای، کهربایی و سبز در عینک‌های آفتابی مطلوب است همچنین تیرگی عدسی استفاده شده در عینک‌های آفتابی باید متناسب با شرایط استفاده از آن باشد.
«لازم است فرم عینک‌های آفتابی به‌گونه‌ای باشد که به راحتی روی صورت فیکس شده و عدسی مستقیم جلوی چشم قرار گیرد، کمترین فاصله را با چشم داشته باشد و اطراف چشم‌ها را به اندازه کافی بپوشاند.
همچنین عینک‌های آفتابی باید در برابر ضربه مقاوم یا به عبارتی نشکن باشند.» این متخصص اپتومتری با اشاره به این عبارات توضیح می‌دهد: درصورتی که عینک آفتابی از شرایط استاندارد برخوردار نباشد، به‌دلیل شکست نورهای متعدد می‌تواند خستگی و سردردهای ناخواسته را به‌دنبال داشته باشدیا حتی سبب ایجاد عیوب انکساری شود.
درصورتی که عینک‌های آفتابی طیف‌های اپتیکی لازم را حذف نکنند، نور شدید خورشید، سلامت چشم از جمله شبکیه، قرنیه، ملتحمه و عدسی را با خطر مواجه می‌کند. بنابراین عینک آفتابی مطلوب باید مکانیسم‌های اشعه UV را کنترل کند در غیراین صورت اثرات فتوشیمیایی نامطلوبی را در چشم سبب می‌شود.
دکتر آقازاده امیری با تاکید بر آنکه عینک‌هایی که به قیمت بسیار ارزان و در حاشیه خیابان‌ها به فروش می‌رسد از استانداردهای اولیه عینک‌های آفتابی برخوردار نیستند، نیز تاکید می‌کند: لازم است عینک‌های آفتابی از متخصصان دارای صلاحیت علمی تهیه شوند. چون مراکز اپتومتری می‌توانند درصد جذب UV این عینک‌ها را مشخص کنند.
