|
|
هر روز چند كيسه پلاستيكي استفاده مي كنيد؟ در هر ماه چقدر از ظروف پلاستيكي يك بار مصرف استفاده مي كنيد؟مثلاً در اعياد مذهبي و عزاداري ها و ميهماني هاي بزرگ به مناسبت هاي مختلف چه مقدار از اين ظروف را دور مي اندازيد؟
حتي اگر فرض كنيم كه هر خانوار شهري ايراني هر روز فقط از يك كيسه پلاستيك استفاده مي كند، محاسبه كنيد چه حجمي از اين كيسه ها تبديل به زباله مي شوند؛ زباله هايي كه به راحتي قابل تفكيك نيستند و در جريان دفع آنها به تدريج طبيعت و محيط زندگي ما غيرقابل سكونت خواهد شد.
مواد پليمري، اجسام پلاستيكي، پايداري زيادي دارند و فرآيند دفع آنها كه شامل سوزاندن و دفن مي شود نيز عوارضي را در پي دارد. در روش دفن، علاوه بر اينكه حجم زيادي از گودال هاي دفن زباله را به خود اختصاص مي دهند، هزاران سا ل در محل باقي مي مانند و مانع از بين رفتن زباله هاي قابل تجزيه هم مي شوند.
مرگ طبيعت
علاوه بر اين حتماً ديده ايد كه اين كيسه ها همراه باد همه جا پخش مي شوند و فرشي از آنها روي زمين را مي پوشاند، دور درختان پيچيده شده، داخل خاك ها فرورفته و جلوي ريشه دواندن و حيات گياهان را مي گيرند. حجم زيادي از آنها سر از دريا درآورده يا به وسيله جانوران بلعيده و سبب مرگ هزاران گونه جانوري مي شوند. مضرات اين مواد به حدي است كه حتي اگر با زبانه هاي ديگر سوزانده شود، اسيد كلريدريك ايجاد مي كند كه سبب آلودگي هوا و آسيب رساندن به انسان و ديگر موجودات مي شود و تاثيرات كوتاه مدت همچون سرطان زايي و اختلالات هورموني و بلند مدت مانند تغييرات ژني براي نسل هاي بعدي به همراه خواهد داشت.
با اين وجود مصرف پلاستيك ها و نايلون ها با سرعتي سرسام آور رو به گسترش است. مغازه داران هر كالايي را با هر حجمي داخل نايلون مي گذارند و چنين به نظر مي رسد كه گردش كار فروشگاه ها بدون نايلون ممكن نيست. همچنين سال به سال استفاده از ظروف يك بار مصرف پلاستيكي در مناسبت هاي مختلف مانند ايام ماه مبارك رمضان و يا ماه هاي محرم و صفر افزايش مي يابد و از نفت ارزان و صنايع پتروشيمي به جاي توليد كالاهاي مهم و استراتژيك، حجم عظيمي از نايلون و پلاستيك حاصل مي شود.
راهكار چيست؟
با توجه به آسيب هاي كيسه هاي پلاستيكي و كالاهاي ديگر از اين قبيل به طبيعت و اقتصاد و سلامت انسان، بهترين راه حل كاهش استفاده از پلاستيك و كيسه هاي زباله پلاستيكي است. براي اين منظور دو راهكار وجود دارد:
يك راهكار فوري يعني استفاده از ساك ها و كيسه هاي پارچه اي براي خريداري و حتي نگهداري مواد و راهكار دوم، مصرف پلاستيك هاي زيستي كه از گياهاني مانند غلات ساخته مي شود. در راهكار دوم، بيش از همه، از مسئولان بايد خواست تا نسبت به تهيه و توليد پلاستيك هاي زيستي اقداماتي انجام دهند و براي توليدكنندگان تسهيلاتي قايل شوند.
|
فوايد ظروف زيستي يا گياهي
ظروف يك بار مصرف پلاستيكي با وجود آساني استفاده و ارزاني، خطرات جدي براي سلامت انسان و محيط پيرامون ما دارد. از سوي ديگر اين محصولات از مواد اوليه نفتي بسيار ارزشمندي كه مي توانند كاربردهاي گسترده تر و با دوام تري داشته باشند، ساخته مي شوند.
بنابراين محققان و دانشمندان در پي يافتن تركيباتي جديد براي جايگزيني تركيبات نفتي، بر روي پليمرهاي گياهي تحقيق كرده و در سال2000 به مواد قالب پذير، ورق ها، فيلم ها و ظروفي از جنس مواد گياهي دست يافتند كه به عنوان مواد سبز شهرت يافت. توليد و مصرف اين پليمرها كه عمدتاً از نشاسته ذرت و گندم تهيه مي شوند براي كشور ما فوايد زير را در بر دارد:
- سلامت شهروندان به خاطر ايمني اين ظروف در تماس با مواد خوراكي و غذايي
- تجزيه پذير بودن آنها پس از دفع و دفن زباله و عدم انباشتگي
در محيط زيست
- تاثيرات مثبت در چرخه بيولوژيكي به معني تخريب ساير موارد دفن شده در خاك
- كمك به حاصلخيزي خاك
- مصرف كم انرژي در مرحله توليد اين پليمرها
- حفاظت از منابع نفتي و انرژي براي بكارگيري در سرمايه گذاري هاي عظيم به جاي توليد ظروف بي ارزش يك بار مصرف
- كمك به توسعه صنايع وابسته و كشاورزي گياهان علفي، ذرت و نيشكر
يك خبر!
»كميته محيط زيست شوراي شهر تهران« طرحي را به آن شورا پيشنهاد كرده كه در تاريخ15 ارديبهشت1388 به تصويب رسيد. براساس اين مصوبه شهرداري تهران ملزم است به تغيير الگو و كاهش مصرف كيسه ها، ظروف و محصولات يك بار مصرف پلاستيكي و جايگزيني مواد قابل بازيافت غيرپلاستيكي در كليه مراكز وابسته به شهرداري تهران اقدام كند.