طبقه بندی گلخانه ها

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
طبقه بندی گلخانه ها


طبقه بندی بر اساس روش کار :

گلخانه های انفعالی

گلخانه های فعال

طبقه بندی براساس ساختار :

گلخانه یکطرفه

گلخانه دو طرفه

گلخانه نیمه دو طرفه

گلخانه فراز و نشیب

گلخانه دندانه اره ای

گلخانه لبه تپه ای


طبقه بندی گلخانه ها بر اساس شکل آنها :

گلخانه های با نیمرخ بلند و کوتاه

گلخانه های با سقف قله ای یا کمانی

شکل گلخانه ها براساس نوع تهویه

گلخانه های با سقف باز

تونل های پلاستیکی کوتاه

گلخانه های تونلی

گلخانه های با سقف پلاستیکی شیروانی

گلخانه های با سقف قوسی شکل

گلخانه های با پوشش دو لایه پلاستیکی متورم


طبقه بندی گلخانه ها بر اساس هزینه سازه :

گلخانه ارزان قیمت

گلخانه با هزینه متوسط

گلخانه با هزینه زیاد


طبقه بندی گلخانه ها براساس نوع پوشش :

گلخانه شیشه ای

گلخانه با پوشش پلاستیک محکم


طبقه بندی گلخانه ها براساس کاربرد :

طبقه بندی گلخانه ها براساس فصل :

گلخانه زمستانه

گلخانه تابستانه




در ادامه به بررسی تک تک انواع گلخانه ها می پردازیم
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
طبقه بندی گلخانه ها بر اساس روش کار


گلخانه های انفعالی :

در این نوع گلخانه ها از انرژی مکانیکی جهت به جریان انداختن تجهیزات گلخانه استفاده نمی شود و به عنوان مثال گرمای گلخانه از طریق جذب انرژی تابشی خورشید توسط مواد موجود در گلخانه تأمین می شود . در این نوع گلخانه ها کف ، سقف و دیوارهای گلخانه به عنوان سازه های جمع آوری ، ذخیره و توزیع انرژی گرمایی عمل کرده و از طریق هدایت گرمایی به سایر قسمت های گلخانه منتقل می شود . طراحی سازه های هدایت گرمایی و جذب تابش این گلخانه ها بایستی به گونه ای باشد که حداکثر انرژی خورشیدی را در زمستان و حداقل آنرا در تابستان دریافت کند . گلخانه های انفعالی براساس سیستم های گرمایشی و سرمایشی به انواع سرد کننده و گرم کننده طبقه بندی می شوند .

سیستم های گرمایشی در گلخانه های انفعالی

الف / ذخیره گرما توسط آب

ب / ذخیره ( گرما ) توسط بستر سنگی

ج / ( ذخیره گرما ) توسط دیوار شمالی

د / استفاده از مالچ

و / تأمین گرما به روش تغییر حالت مواد

ه / استفاده از عایق های قابل حرکت

روش های خنک کردن گلخانه های انفعالی

الف / تهویه دهی

ب / سایه دهی



ادامه دارد ...
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
سیستم های گرمایشی در گلخانه های انفعالی

الف / مخزن آب :

در این روش ، ظروف یا کیسه های پلاستیکی با آب پر شده و در درون گلخانه گذاشته می شود در طول روز انرژی گرمایی که از طریق جذب تابش خورشیدی ذخیره شده ، در شب با آزاد کردن و انتقال آن انرژی به روش طبیعی گلخانه گرم می شود . گاهی اوقات جهت افزایش راندمان این روش یک محزن کم عمق آب که دارای یک انعکاس دهنده نور در یک طرف آن می باشد در طول روز بیرون از گلخانه گذاشته می شود و سپس آب گرم شده در کیسه های پلاستیکی یا طروف ریخته شده تا گرمای مورد نیاز گلخانه را در شب تأمین نماید . این روش توانایی حفظ گرمای حدود 5 درجه سانتیگراد و بیشتر را در مقایسه با شرایط معمول دارد .

ب / مخزن بستر سنگی :

در این روش از یک بستر سنگریزه ای به قطر 100-20 میلیمتر که در عمق بستر 50-40 سانتیمتری بستر گلخانه گذاشته می شود استفاده می گردد که از نظر اقتصادی سنگریزه جزء مواد ذخیره کننده گرما باصرفه محسوب می شود . در این روش گرمای بیش از حد گلخانه در طول روز به این بستر منتقل شده و در طول شب دوباره گرما به گلخانه برمی گردد و سبب تعدیل هوای گلخانه می شود . برای بالا بردن راندمان این روش می توان از دستگاه های تهویه و یا جمع کننده های گرمای هوای بیرون استفاده کرد . با کاربرد این روش تا حدود %43 از انرژی گرمایی مورد نیاز گلخانه های با بستر سنگی را می توان تأمین کرد .

ج / ذخیره گرما توسط دیوار شمالی :


در گلخانه های شرقی - غربی ، حداکثر دریافت تابش خورشید توسط دیواره جنوبی بوده ولی از دست رفتن آن از طریق دیواره شمالی صورت می گیرد ، به همین منظور در این گلخانه با ساختن دیواره های شمالی از جنس مواد ضخیم نگهدارنده گرما ، می توان ضمن جذب انرژی تابشی خورشید ، گرما را در گلخانه ذخیره و در طول شب سبب افزایش دمای گلخانه شد . دیواره شمالی را می توان از جنس آجر یا بلوک های سیمانی که درون آن با سیمان پر شده ساخت و به منظور عایق کردن این دیواره و همچنین افزایش جذب تابش خورشید آنرا با رنگ سیاه نقاشی کرد . با استفاده از این روش می توان دمای گلخانه را تا حدود 10 درجه سانتیگراد بالاتر برد .

د / استفاده از مالچ ( خاکپوش ) :

مالچ ضمن افزایش دمای خاک ، می تواند از دست رفتن گرما در طول شب را کاهش دهد . از موادیکه به عنوان مالچ در گلخانه استفاده می شود می توان به مواد الی و لایه های پلاستیک اشاره کرد . استفاده از پلاستیک به علت قابل دسترس بودن و هچنین حفظ رطوبت خاک کاربرد بیشتری دارد . در استفاده از پلاستیک به عنوان مالچ بایستی به نکات زیر توجه کرد :

1/ نور رسیده به مالچ بایستی انعکاس داده شود تا سبب افزایش فتوسنتز گیاه گردد .

2/ دمای سطح مالچ نبایستی آنقدر زیاد باشد که سبب آسیب رساندن به گیاه گردد .

در حال حاضر مالچ های پلاستیکی به صورت تک لایه و در رنگ های شفاف ، سیاه ، سفید ، خاکستری و آبی وجود دارد . در اروپا از پلی اتیلن شفاف ( 15 تا 50 میکرون ) جهت گرم کردن خاک در ابتدای بهار جهت تسریع در تندش بذور که به عنوان یک روش معمول در کشورهای مدیترانه ای است استفاده می شود .

هرچند استفاده از پلی اتیلن های شفاف باعث افزایش دمای خاک در کشورهای معتدله و مدیترانه می گردد ولیکن در مناطق گرمسیری به منظور تعدیل دمای بالای خاک بایستی از پلی اتیلن های سیاه - سفید با درصد سفیدی بیشتر استفاده کرد . استفاده از پلاستیک های سفید تا حدودی علف های هرز را کنترل کرده و خاک را نیز خنکتر می نماید . استفاده از پلی اتیلن با ترکیب رنگ های سیاه - سفید و یا سیاه - نقره ای انتشار گرمایی مشابه رنگ سیاه داشته با این تفاوت که دمای خاک در این مالچ ها پایین تر از رنگ سیاه است .

و / تأمین گرما به روش تغییر حالت مواد :


در این روش ، مواد توانایی جذب و آزاد کردن مقدار زیادی از گرما را در دمای ثابت دارند که از طریق تغییر حالت مواد بدست می آید . در طول روز این مواد گرمای انرژی تابشی خورشیدی را جذب کرده و صرف تغییر حالت خود می نماید و در طول شب با آزاد کردن این گرما سبب گرم کردن گلخانه می شود . نکته قابل توجه این است که این مواد بایستی در یک مکان عایق و یا کنار دیوار شمالی گلخانه جهت ذخیره بهتر گرما گذاشته شوند .

ه / عایق های متحرک :

عایق های قابل حرکت به منظور پوشاندن گلخانه جهت جلوگیری از اتلاف گرما در طول شب استفاده می شود . این عایق ها به نام پرده های گرمایی نیز خوانده می شوند . این پوشش ها در طول روز برداشته شده تا گرمای ناشی از انرژی تابشی به درون گلخانه وارد شود و گرمای مورد نیاز گلخانه را تأمین نماید . استفاده از این عایق ها 20 تا 70% انرژی گرمایی را در شب های سرد می توانند ذخیره نمایند .

ادامه دارد ...
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
روش های خنک کردن گلخانه های انفعالی

الف / تهویه طبیعی :

تهویه یکی از روش های خنک کردن گلخانه است که در آن هوای درون گلخانه با هوای محیط اطراف گلخانه جایگزین می شود . تهویه به روش طبیعی در اثر شیب دمایی و جریان هوای درون و بیرون از گلخانه به وجود می آید . در این روش ابزارهای تهویه کننده در سقف و قسمت پایینی دیواره گلخانه نصب می شوند که هوای گرم درون گلخانه از طریق هواکش سقفی خارج و هوای خنک بیرون از طریق هواکش کناری وارد گلخانه گردیده و موجب خنک شدن گلخانه می گردد . در گلخانه هایی که از روش تهویه طبیعی استفاده می شود به منظور گردش مناسب هوا ، در اطراف هواکش های کناری و سقفی نبایستی هیچ گونه ساختمانی وجود داشته باشد . جهت تهویه بهتر گلخانه ها بایستی هم دارای هواکش های کناری و هم هواکش های سقفی باشد . اگر گلخانه فقط هواکش کناری داشته باشد تهویه آن فقط در زمان وزش باد می تواند صورت گیرد ولی استفاده از هواکش سقفی و کناری سبب تهویه گلخانه توسط فشار باد و شیب دمایی می گردد . از مزایای این روش می توان به عدم نیاز به نجهیزات تهویه ای ، کاهش استفاده از انرژی برق و صرفه جویی در هزینه ها اشاره کرد .

ب / سایه دهی :

انرژی تابشی خورشید منبع اولیه تأمین گرمای گلخانه است . به همین جهت با توجه به نیاز نوری گیاهان لازم است تابش خورشید در تابستان کنترل شود و سایه دهی یکی از روش های کنترل است . پرده های سایبان و یا مواد نقاشی به طور معمول جهت سایه دهی استفاده می شود . تورهای آلومینیومی و یا فوم های مایع را نیز می توان به عنوان سایبان استفاده کرد که علاوه بر کاهش تابش نور خورشید ، دمای گلخانه را نیز پایین می آورند . با این وجود ، موادی که به عنوان سایبان استفاده می شود ، باید قابل پاک شدن باشد تا در زمان نیاز برای نور اضافی این کار صورت گیرد .
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
گلخانه های فعال

در گلخانه های فعال جهت گردش تجهیزات گلخانه ای به انرژی های الکتریکی و مکانیکی نیاز است . در این گلخانه ها انرژی گرمایی هم از طریق انرژی تابشی خورشید و هم از طریق تجهیزات گرمایی که با انرژی سوخت کار می کند ، تأمین می شود . در این گلخانه ها از پمپ و پنکه نیز استفاده می گردد . همانند گلخانه های انفعالی گرم کردن و سرد کردن این گلخانه ها نیز به روش های متفاوتی صورت می گیرد .

روش های گرم کردن گلخانه های فعال :

الف / آب گرم

ب / جمع کننده زمینی هوا

ج / توده های سنگی

د / ذخیره گرما در خاک با استفاده از لوله های مدفون شده

و / مواد ذخیره کننده گرمای نهان

روش های خنک کردن گلخانه های فعال :

الف / روش تهویه قوی

ب / خنک کردن تبخیری پوشال - پنکه

ج / خنک کردن با تبخیر کننده سقفی

د / تونل های هوایی - زمینی یا تونل های تبادل گرمای هوا و زمین

و / روش مه پاشی


ادامه دارد ...
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
سیستم های گرمایشی در گلخانه های فعال

الف / آب گرم :

استفاده از آب گرم ، یکی از منابع عمده تأمین کننده گرمای گلخانه هاست که از طریق سیستم پمپاژ تأمین می شود . آب گرم معمولاً در لوله های پلی اتیلن جریان داشته که در زیر سطح خاک کار گذاشته می شوند .

ب / جمع کننده زمینی هوا :


یک جمع کننده زمینی هوا بایستی دارای چخار ترکیب اساسی زیر باشد :

1 - دارای سطوح پر زرق و برقدار جهت ایجاد اثر گلخانه ای باشد

2 - جذب کننده نور خورشید باشد مانند بسترهای ماسه ای یا سیمانی

3 - داشتن لوله های لازم جهت انتقال گرما

4 - داشتن یک پنکه یا دمنده جهت گردش هوا

بسترهایی که جنس آنها از ماسه یا سیمان سیاه می باشد از طریق جذب انرژی تابشی خورشید توسط سطوح زرق و برقدار گرم شده و این گرما را به لوله های نصب شده در زیر بستر منتقل می نماید . پنکه ، هوای گرم را در این لوله ها به جریان انداخته و با انتقال گرما سبب گرم شدن گلخانه می گردد . روش کار بدین صورت این که ورودی لوله به عنوان مکش عمل کرده و هوای سرد گلخانه را به درون این لوله ها می کشد که پس از گرم شدن هوا در زیر بستر ، هوای گرم از انتهای دیگر لوله خارج و به گلخانه برمی گردد .

ج / توده های سنگی :


این روش شبیه بسترهای سنگی در گلخانه های انفعالی است . در این روش در طی روز جریان هوای گرم از یک طریق یک دمنده از بسترهای سنگی طراحی شده عبور می کند و گرما به این بسترها منتقل می شود و در نهایت هوای خنک شده به گلخانه برمی گردد سپس در شب ، هوای سرد درون گلخانه از میان این بسترها عبور داده شده و هوای گرم شده توسط یک پنکه به درون گلخانه بازگردانده شده و سبب گرم شدن گلخانه می گردد .

د / ذخیره گرما در خاک با استفاده از لوله های مدفون شده :

طراحی این روش بر این اساس است که دمای خاک معمولاً در زمستان 5-4 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای هوا در ارتفاع چند متری از سطح زمین می باشد . در این روش لوله های آلومینیومی یا پلاستیکی درون گلخانه دفن می شود ، در طول روز هوای گرم درون گلخانه از طریق این لوله ها جریان پیدا کرده و گرما از طریق هدایت گرمایی در خاک ذخیره می گردد . در طول شب ، گرمای ذخیره شده در خاک جهت گرم کردن گلخانه به کار گرفته می شود . بالا رفتن دما نسبت مستقیمی با طول لوله و عمق کارگذاری لوله و نسبت معکوس با قطر لوله و سرعت جریان هوا دارد . راندمان این روش در صورت بکارگیری هوای قسمت بالای گلخانه برای لوله ورودی ، بالا می رود زیرا بخش های بالایی گلخانه در طول روز گرم تر از سایر قسمت ها است .

و / مواد ذخیره کننده گرمای نهان :


این روش شبیه " تغییر حالت مواد " در گلخانه های انفعالی است . نمک های هیدراته به عنوان محیط های ذخیره کننده گرما استفاده می شوند . این مواد در زیرزمین و یا دیواره های شمالی در درون گلخانه نگهداشته می شوند . در طول روز ، هوای گرم از طریق یک پنکه در لوله هایی که زیر نمک های هیدراته کار گذاشته می شود جریان می یابد و گرما از طریق هدایت گرمایی در این نمک ها به صورت گرمای نهان ذخیره شده و سبب تغییر حالت آنها می گردد . در طول شب ، هوای سرد درون گلخانه توسط یک مکنده به درون لوله ها مکیده شده و پس از عبور میان نمک ها گرما را جذب کرده و ضمن برگرداندن تغییر حالت مواد به حالت اولیه سبب گرم شدن گلخانه می شود . عامل محدود کننده این روش این است که دمای درون گلخانه باید به طور معنی داری بالاتر از نقطه ذوب این نمک ها باشد .

ادامه دارد ...
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
روش های خنک کردن گلخانه های فعال

الف / روش تهویه مصنوعی ( تحت فشار ) :


در زمانیکه شدت گرمایی که وارد گلخانه می شود بیشتر از شدت گرمایی است که از طریق هواکش سقفی خارج می شود تنها راه ممکن جهت خارج کردن هوای گرم درون گلخانه استفاده از یک سیستم تهویه مصنوعی است . در این روش میزان گرمایی که خارج می شود بستگی به ظرفیت و سرعت گردش پنکه ها دارد که با جایگزین کردن هوای درون گلخانه با هوای بیرون ، دمای گلخانه را پایین می آورند . این تهویه ها به سه دسته فشار مثبت ، منفی و طبیعی تقسیم می شوند . در نوغ فشار منفی ، پنکه ها با خارج کردن هوای درون گلخانه ، خلأ کمی را جهت ورود هوای تازه ایجاد می کنند ، برعکس این مورد در نوع فشار مثبت ، پنکه ها ضمن با فشار وارد کردن هوای تازه به درون گلخانه سبب خروج هوای درون گلخانه از طریق یک پنکه خروجی قوی می گردد . در نوع طبیعی هر دو پنکه ورودی و خروجی دارای ویژگی های یکسان هستند و در نتیجه فشار هوای آنها نیز مشابه است .

ب/ خنک کردن تبخیری پوشال - پنکه :

سیستم خنک کردن تبخیری شامل یک سری پوشال در یک طرف و پنکه در سوی دیگر گلخانه می باشد . در این روش آب به طور مداوم روی پوشال پمپاژ شده و پنکه هوای خنک شده را به درون گلخانه مکش نموده و هوای گرم شده را از گلخانه خارج می نماید . در این روش در صورتیکه بخار آب هوای ورودی بالا باشد سبب بالا رفتن رطوبت درون گلخانه می گردد . بزرگترین مانع این روش خنک شدن پوشال ها و خارج کردن هوای گرم درون گلخانه با توجه به شیب دمایی است که فقط بستگی به جریان هوا دارد . شیب دمایی بالا می تواند بر رشد گیاهان اثر بگذارد بنابراین جهت بهبود این روش استفاده همزمان از این روش با سایه دهی توصیه می گردد .

ج / خنک کردن با تبخیر کننده سقفی :

بیشترین انرژی تابشی خورشید از طریق سقف به گلخانه وارد می شود بنابراین با استفاده از بخار آب در سقف می توان جریان گرمای ورودی به گلخانه را کاهش داد . آب به طور مستقیم می تواند به کار گرفته شود ولی استفاده از پرده های سایبان مرطوب معمول تر است . وچود بخار در سقف می تواند %6 از انرژی تابشی وارد شده به گلخانه را کاهش دهد .

د / تونل های هوایی - زمینی یا تونل های تبادل گرمای هوا و زمین :

این روش براساس گرم کردن هوا در زمستان و خنک کردن آن در تابستان پایه ریزی شده است . مبادله کننده گرمای هوا و زمین دستگاهی است باعث تبادل گرما در میان هوا و زیرزمین صورت می شود . بدون اینکه جریان هوای آنها با هم ترکیب شود . میزان گرمایی که میان هوا و سطح زمین مبادله می شود بستگی به عواملی از قبیل طول تونل ، عرض تونل ، سرعت باد و عمق لوله کار گذاشته شده از سطح زمین دارد .

و / روش مه پاشی :

هدف ار مه پاشی ، ایجاد یک محیط مرطوب جهت خنک کردن است . مه پاش ها معمولاً طوری طراحی می شوند که بتوانند تمامی مه مورد نیاز گلخانه را تأمین کنند .

ادامه دارد ...
 

Similar threads

بالا