s1a2r3a4
عضو جدید
معماری برج
شناخت ویژگیهای معماری برج با عملکردهای خاص یا متنوع از مسائلی است که امروزه در عرصه دانش معماری از جایگاه خاصی برخوردار است کشور ما نیز مانند همه جای دنیا با انگیزه صرفه جویی در مصرف زمین گران قیمت مراکز شهرهای بزرگ به بلند مرتبه سازی روی آورده است .اما آنچه که در این امر مشهود است عدم وجود شرایط و نظامات لازم برای ایجاد نوعی بلند مرتبه سازی همگون با شرایط زمان در کشورمان می باشد ساختمان بلند مرتبه بیش از هر چیز با مشخصه تکنولوژی برتر شناخته می شود منظور از این نوع تکنولوژی برتر مصالح و لوازم و تجهیزات اجرایی خاص است که جدای از شکل گیری برجها نمی باشد کار این تکنولوژی فقط در مرحله ساخت تمام نمی شود بلکه در مراحل بهره برداری و نگهداری هم ادامه دارد .
این تکنولوژی را نمیتوان با ترکیب ساده تکنولوژی و فن آوری های متعارف و آموزشی آکادمیک بدست آورد بلکه باید در طی مراحل عملی اجرای آن نیز به کسب تجربه و درک عملی این فن آوری ها نیز پرداخت مسائل مربوط به تغییر ماهیت الگوهای متعارف معماری ، سازه ، تاسیسات مکانیکی برقی و اثرپذیری بناهای مجاور این بلند مرتبه ها از عواملی است که ماهیت الگوی خاص و پیچیده و در عین حال تازه ای را به شکل گیری و کیفیت ساخت و ساز این بناها می دهد . بررسی نمونه های مشابه در بلند مرتبه سازی و مسائل اولویت های اصلی در شکل گیری این بناها و معضلات و پاین تغییر و تحولات در معماری آمریکا (1900_1990) به صورت ایجاد سبک جدیدی از بلند مرتبه سازی در مرکز سنتی شیکاگو بروز کرد . مسائل و معضلات ناشی از رشد بی رویه جمعیت پس از جنگ جهانی دوم باعث شد تادست اندرکاران و طراحان برای تطابق بهینه فضای موجود با شمار روز افزون جمعیت جهان به برج سازی روی آوردند .توجه به پس آمدهای این نوع برج سازی ذر عرصه شهر سازی و نیاز به تخصص های لازم سبب شد که برج سازی بعنوان یکی از مقولات مهم و فابل توجه در عرص مهندسی و معماری تشکیل کنفرانس ساختمانهای بلند در هنگ کنگ به سال 1990 و ارائه مقالاتی در مورد معماری بلند مرتبه سازی در زمینه های مختلف بیان گر اهمیت برج سازی در جهان امروز می باشد مقالاتی که در زمینه های مختلفی همجون سیستمها و مفهوم ها ، سازه های ساختمانهای بلند مرتبه ، ساختمانهای اداری بلند مرتبه ، نوع آوری در عرصه طراحی ساختمانهای بلند ، سیستمهای مدولار ، ادغان بررسی های زیبایی شناختی و خرم سازی در طراحی ساختمانهای بلند مفهوم جامعه شهری عمودی رفتار اجتماعی ساکنان ساختمانهای بلند ، صرفه جویی در هزینه های انرژی ایمن سازی در برابر آتش کنترل لرزه ای در زمینه باد و زلزله و … ارائه شد که همگی بیان گر استلزام تخصصهای متنوع در طراحی و اجرای برجها بود .
فن آ وری پیچیده و در عین حال پیشرفته که به ترکیب پیچیده ای از علوم مختلف نیاز مندند سبب ایجاد انواعی از برج سازی در دنیا شده که در آن تکنولوژی حرف اول را می زند کاربرد لوم و فنون جدیدی همچون سازه های سه بعدی مسائل زیست محیطی مواد و مصالح جدید و … به تدریج برج سازی را به صورت نمادی از این علوم در بطن جامعه مطرح می کند .شاید واژه علوم بیان گر بخشی از تخصص های لازم در ساختمان یک برج باشد و بخش دیگر را به فن وهنر معماری اطلاق کرد در عین حال نوع معماری این برجها نیز نیازمند اشنایی با س آمدهای غیر قابلفن آوری های پیشرفته و مدرن ( به روز ) می باشد .شاید بتوان سبکی از معماری به نام هایتک High-Tech را برای ایجاد این نوع برجها مناسب شمرد معمارانی همچون رنزو پیانو و نورمن فاستر و سزار پلی از جمله معمارانی هستند که کارهای آنها در زمره این سبک واقع می گردد مخصوصا اینکه برج سازی را نیز در تجربه کاری آنان میتوان یافت میتوان با بررسی نحوه برخورد و نوع شکل گیری برج در فرآیند طراحی این معماران به ارائه راهکارهایی فن وری های جدید در بلند مرتبه سازی که معطوف آخرین دست آورد های تولیدی می باشد در شکل گیری این بناها نقش اساسی ایفا می کنند مواد ، مصالح و سازه های بکار رفته در این بناها همگام و همسو با پیشرفتهای فن آوری در عرصه علوم مختلف خود را جزء لاینفکی از بلند مرتبه ها نشان می دهند .
در پروژه اداری ـ مسکونی سیدنی پیانو برای بنا نمایی از جنس شیشه به صورت سطحی ممتد که جداره ای نسبتا نامرئی را ایجاد می کتد استفاده کرده است نماشرقی مجموعه با شبکه بندی زیبای شیشه آن بیانی هنرمندانه از برج در یک فضای شهری است که خود پیانو آنرا مجسمه متحرک توصیف می کند . شبکه بندی شیشه این بنا محصول همکاری گروه متخصص شیشه با گروههای سازه و طراح بنا بود هر کدام از شبکه های شیشه ای به صورت چسبان با گیره های مخصوصی که هر کدام به گیره های ردیف بالا و یا پائین نزدیک به سازه بناست ، حمایت می شوند در روی هر کدام از این شبکه ها دستگاههای حساسی قرار داده شده اند تا احیانا جابجایی و دررفتگی شیشه ها را در بنا اطلاع دهند تا نسبت به تعمیر و تعویض آن قسمت از بنا اقدام شود .
در برج بانک شانگهای اثر نورمن فاستر ، استفاده از شیشه به حدی وفور می یابد که از آن در کف برخی از طبقات هم استفاده می شود و این کف شیشه ای در کنار نمای شیشه ای بانک فضایی دل باز و شفاف ایجاد می کند و چشم اندازهای زیبا و متنوع از داخل و بیرون برج در تقاط مختلف آن ارائه می دهد نوعی از شیشه با مقاومت خاص و بالا مقاوم در برابر بادهای موسمی دریا که ساختمان دقیقا در جلوی آن قرار دارند .سازه های بکار رفته در ساختمان این بلند مرتبه ها نیز قابل توجه می باشد اغلب این ساختمانها دارای ابداع و اختراعی از سازه های جدید و به روز می باشد در برج شانگهای خوشه های نزولی طبقات از یک جفت دکل فلزی آویزان می شوند خرپاها دو طبقه ای که گوشه های طبقات از آن آویزان می شود در 5 نقطه بالای ساختمان به این دکل ها متصل می شوند .ستونهایی که در دسته های 4 تایی سازمانهی شده اند به همراه این سازه پیشرفته فضای بسیار وسیعی را بدون ستون پوشش می دهند در برج ترن توکیو هم فاستر نیمی از طبقات اداری را از نیمه دیگر آویزان کرده است .سازه کلی بنا ترکیبی از فولاد و بتن می باشد در برج اداری ـ مسکونی سیدنی استرالیا ممجموعه از قالب بتنی بیضی شکلی که هسته اصلی برج را تشکیل می دهد ساخته شده است این هسته با جایگیری کم خود در قسمت پائین در طبقات بالاتر به صورت کنسولی ادامه پیدا میکند .
دالهای بتنی پیش تنیده و تیرهای اصلی و بتنی عناصر سازه ای اصلی این هسته می باشند در اجرای این برج وجود تیرهای پیش تنیده در مجموعه و ساخت و ساز آنها قبل از اجرا و در حین عکلیات خاکبرداری سبب شد که این برج که به خاطر بازی های المپیک سیدنی به سال 2000 طراحی شده بود سر موعد و با اجرای دقیق به پایان برسد در این برج از دومین طبقه زیر زمین تا سه طبقه پائین تر بنا از سازه ای بتنی و پیش ساخته تشکیل شده بین طبقه دوم زیرزمین تا طبقه سوم بنا ، ستونهای فولادی همراه با بتن بکار رفتند از طبقه سوم به بالا سازه فولادی بنا کارانت فال بار دالهای بتنی طبقات را به سازه فولادی بر عهده دارد کنسول انجام شده در این برج نیز در نوع خود جالب می باشد طولی متغیراز 15 سانتیمتر در طیقه چهارم بنا تا طول 6 متر در آخرین طبقه ( طبقه 41 ) .
سازه های بکار رفته در برج بانک تجارت فرانکفورت نیز بیانگر فن آوری بالای این مجموعه می باشد هر شش طبقه در این برج وزن خود را به وسیله خرپاهای عظیم الجثه و پرندیل که دهانه 34 متر را بدون ستون پوشش داده اند و در کف باغها به کار گرفته شده اند به ستونهای مرکب از فولاد و بتن در گوشه های پلان مثلثی شکل ساختمان انتقال می دهند .سازه هایی که فاستر در این برج و برجهای دیگر خود بکار برده محصولی از همکاری مشترک او با گروه مهندس سازه با مدل سازی های سه بعدی و کامپیوتری میباشد که نهایتا منجر به احداث چنین بناهایی می شوند ..
قرار گیری ساختمانهای بلند مرتبه در درون بافت شهری نیز از مسائل ثانویه این ابنیه بود . مسائلی که قبل از احداث این بنا در داخل بافت شهری پیش بینی نشده بود بعدها خود را نشان داد ساختمانهای بلند مرتبه علاوه بر ایجاد نوعی وسیله جهت یابی شهری سبب ایجاد مسائل : جلوگیری از رسیدن نور طبیعی و هوا به زمینها و ساختمانهای مجاور ، سایه افکنی بر خیابان و ساختمان و تاسیسات مجاور ، محدو کردن میدان دید ساختمان های اطراف ، تاثیر آن در خط آسمان و منظر شهری و فضاهای عمومی علاوه بر موارد فوق نکته مهم دیگری نیز در این امر بود توسعه عمودی زیست شهری با افزایش تراکم نفر بر متر مربع در منطقه نیاز به توجه جدیدی به نحوه تخلیه و سبک سازی تراکم در حوزه نفوذ بلند مرتبه را خاطر نشان می کرد . نیاز به وجود سوپاپهای تخلیه ای که تراکم حاصل از بلند مرتبه سازی و تردد وسایل نقلیه به وجود می آورد از مسائل اصلی دیگری در این امر بود توجه به این نکته جالب خواهد بود که آسمان خراشهای نیویورک بالای محدوده متروی عظیم شهر قرار دارد که آنرا با درون و برون شهر مرتبط می کند .
قرار گیری برج اداری ـ مسکونی خیابان فیلیپ سیدنی در کنار یکی از خیابان اصلی شهر موید این امر می باشد از طرف دیگر قرار گیری ساختمانهای بلند ذر مناطق شهری بر خلاف قوانین مهندسی یاختمان که امکان تشابه در نقاط مختلف تا حدودی دارند تابع شرایط اقلیمی ، اجتماعی ، فرهنگی و غیره محدوده مورد نظر نیز می باشد بلند مرتبه هایی که در تداوم ساخت شهری و متناسب با فرهنگ عمومی حاکم بر منطقه باشند.
در پروژه برج قرن در توکیو معمار بنا نورمن فاستر ، برج را یک ساختمان کاملا ژاپنی اعلام می کند و آن را در ادامه بناهای شهری ژاپنی می شمرد به طوری که خود فاستر نیز می گوید برای او خط آسمان شهر ، سبک بناها و اماکن مهم اطراف ، طبیعت و بافت شهری ، سبک و دوره هایی معماری ساختمانهای همجوار و مسائل دیگر اهمیت دو چندانی دارند .
فرم منحنی بکار گرفته شده در پلان برج سیدنی به نوعی به بیان استعاره ای از حرکت امواج دریای سیدنی و همچون بادبان یک کشتی اشاره دارد دریایی که برج به آن کاملا احاطه دارد نوعی بیان شاعرانه از موجودیت ساختمان در ارتباط با دریا ساختمان در سایت Aurora در مجاورت باغ گیاه شناسی سیدنی و در منطقه نسبتا مهم از نظر مالی قرار دارد .
ارتباط آن بنا با بندر سیدنی نیز کاملا مشهود می باشد برج به گونه ای طراحی شده است که سایه برج به ارتفاع نزدیک 90 متر به باغ گیاه شناسی اطراف آن نمی افتد در حقیقت ارتباط تعاملی برج در نسبت با باغ گیاه شناسی فرم خاصی را به آن داده است . مسائل معمارانه نیز در طراحی برجها همواره مدنظر بوده اند تراسهای برج بانک تجارت در فرانکفورت امکان تماشای شهر را در ارتفاعات مختلف ساختمان و از جهات مختلف میسر می سازند ایجاد شفافیت با استفاده از شیشه در ایت بنا نیز امکان دید و ارتباط بصری در طبقات مختلف بنارا فراهم می کند به طوری که کارمندان در طبقات مختلف بنا به مانند مجموعه ای که ارتباط بصری با یکدیگر دارند در ساختمان مشغول به کارند نوعی وحدت و یکپارچگی در طبقات مختلف بنا .
در پروژه بانک شانگهای نیز نیز فاستر از شیشه علاوه بر نما در کف طبقات نیز استفاده کرده است تا به این وسیله فضایی دلباز ، وسیع و شفاف را برای بیننده ایجادکند و یا در پروژه برج سیدنی اثر پیانو توجه به اشل انسانی در پروژه با استفاده از میدان عمومی که برج اداری را به برج مسکونی ملحق می کند و با سازه سبکی برای پوشش نسبی محوطه میدان شیشه بکار رفته در نمای ساختمان نیز امکان دید به بنای اپرای سیدنی بعنوان شاخص کالبدی شهر سیدنی را دارد .مسئله محیط زیست و توسعه پایدار و مواد قابل باز یافت نیز از مسائل دیگری است که در عصر حاضر خود را با عینیت بیشتری مطرح کرده است .
مسائلی همچون سوراخ شدن لایه اوزن ، گرم شدن تدریجی و بالا رفتن دمای کره زمین همه و همه باعث نوعی نگرش موشکافانه به استفاده از قابلیتهای بالقوه محیط زیست شده است حتی برخی معتقد به سبک خاصی از معماری به نام اکوتک شده اند که هدف از آن استفاده از نیرئهای طبیعی همچون باد ، آب ، نور ، مواد قابل باز یافت و غیره در بنا می باشد .
در بانک شانگهای اثر فاستر از آیینه و جمع کننده های انرژی حرارتی برای تامین بخشی از انرژی مورد نیاز بنا استفاده کرده است در برج بانک تجارت فرانکفورت هم با استفاده از پنجره های دو جداره در 1پشت دیواره ای بادشکن و تاسیسات لازم در 60% ایام سال از تهویه طبیعی استفاده می کند و تا حدود 3/1 مصرف انرژی را در این برج نسبت به استانداردهای آلمان کاهش داده است .تراسهای باغ مانند این بنا علاوه بر ایجاد دید مناسبی در دال بنا ئ ارتقاء کیفیت بصری فضا می شوند.سبب بوجود آمدن حالت تهویه ای بسیار مناسب در آن نیز می شوند نور حاصل از شکاف موجود در هسته داخلی این بنا نیز قابل توجه می باشد با قرار دادن این شکاف عمیق و مرتفع در بنا نور طبیعی مورد نیاز را به طبقات مختلف می رساند علاوه بر این بنا این امر در برج قرن و برج شانگهای نیز مشهود است در پروژه برج اداری ـ مسکونی سیدنی نیز همانطور که خود پیانو نیز اعلام می کند هدف اصلی همراهی خود را در جهت کنترل نسیم وزیده شده از سمت دریا قرار می دهند .همجنین قرار گیری شیشه ها در داخل بنا نیز سبب ورود نور طبیعی به وفور و به خوبی در بنا می شود و در عین حال سبب ایجاد دیدی مناسب از سمت داخل بنا به باغ گیاه شناسی و اپرای سیدنی و دریا می شوند باغ زمستانی که پیانو آن را در این بنا بکار برده است به نوعی سبب ایجاد حالت تعادل حرارتی در تابستان و زمستان دربنا می شود قرار گیری آتریوم وسیعی در وسط بنا به گونه ای که سبب حبس هوا و ایجاد نوعی تعادل و گردش در داخل بنا می باشد .
مسئله مهم دیگری که می توان به آن اشاره کرد مسئله مدیریت اجرایی این ساختمانهای بلند مرتبه می باشند کار احداث و تداوم ساخت این مجموعه ها اگر به صورت کاری دقیق و منظم و با دقت پیش نرود حاصل امر چیزی بجز خرابی و با عدم اطمینان به پایان به موقع کار و خراش در منظر شهری خواهد بود یک پروژه دقیق با مدیریت کلان بر اتمام به موقع و جواب دادن به نیازهای آن مقطع زمانی سبب حصول منافع اقتصادی فراوانی نیز به دارندگان و بانیان این امر خواهد شد مسئله ای که احداث برج را عمدتا بر این پایه واقع شده است .
نتیجه گیری :
احداث بلند مرتبه ها از مراحل اولیه طراحی تا مراحل نهایی ساخت و اجرا نیاز مند کار دقیق و کوشایی است مسائلی همچون استفاده ار تکنولوژی به روز و مدرن ، سازه های جوابگوی بنا ، مسائل محیط زیست ، توجه به دید و منظر در بافت شهری و در داخل بنا ، توجه به میزان مصرف انرژی رد این ابنیه و رفاه ساکنین آن از مسائلی است که در عصر حاضر اهمیت دو چندانی پیدا می کند علاوه بر این امورو شاید در راس آن مسائل مدیریت کلان هری در بلند مرتبه سازی ها و مدیریت های اداری نیز ز مسائل دیگری است که در مورد این ابنیه باید مورد توجه واقع شود مقاله حاضر کوشش و خلاصه ای در جهت حساسیت بخشیدن به این امور در معماری و مهندسی کشورمان در عصر حاضر بود .
شناخت ویژگیهای معماری برج با عملکردهای خاص یا متنوع از مسائلی است که امروزه در عرصه دانش معماری از جایگاه خاصی برخوردار است کشور ما نیز مانند همه جای دنیا با انگیزه صرفه جویی در مصرف زمین گران قیمت مراکز شهرهای بزرگ به بلند مرتبه سازی روی آورده است .اما آنچه که در این امر مشهود است عدم وجود شرایط و نظامات لازم برای ایجاد نوعی بلند مرتبه سازی همگون با شرایط زمان در کشورمان می باشد ساختمان بلند مرتبه بیش از هر چیز با مشخصه تکنولوژی برتر شناخته می شود منظور از این نوع تکنولوژی برتر مصالح و لوازم و تجهیزات اجرایی خاص است که جدای از شکل گیری برجها نمی باشد کار این تکنولوژی فقط در مرحله ساخت تمام نمی شود بلکه در مراحل بهره برداری و نگهداری هم ادامه دارد .
این تکنولوژی را نمیتوان با ترکیب ساده تکنولوژی و فن آوری های متعارف و آموزشی آکادمیک بدست آورد بلکه باید در طی مراحل عملی اجرای آن نیز به کسب تجربه و درک عملی این فن آوری ها نیز پرداخت مسائل مربوط به تغییر ماهیت الگوهای متعارف معماری ، سازه ، تاسیسات مکانیکی برقی و اثرپذیری بناهای مجاور این بلند مرتبه ها از عواملی است که ماهیت الگوی خاص و پیچیده و در عین حال تازه ای را به شکل گیری و کیفیت ساخت و ساز این بناها می دهد . بررسی نمونه های مشابه در بلند مرتبه سازی و مسائل اولویت های اصلی در شکل گیری این بناها و معضلات و پاین تغییر و تحولات در معماری آمریکا (1900_1990) به صورت ایجاد سبک جدیدی از بلند مرتبه سازی در مرکز سنتی شیکاگو بروز کرد . مسائل و معضلات ناشی از رشد بی رویه جمعیت پس از جنگ جهانی دوم باعث شد تادست اندرکاران و طراحان برای تطابق بهینه فضای موجود با شمار روز افزون جمعیت جهان به برج سازی روی آوردند .توجه به پس آمدهای این نوع برج سازی ذر عرصه شهر سازی و نیاز به تخصص های لازم سبب شد که برج سازی بعنوان یکی از مقولات مهم و فابل توجه در عرص مهندسی و معماری تشکیل کنفرانس ساختمانهای بلند در هنگ کنگ به سال 1990 و ارائه مقالاتی در مورد معماری بلند مرتبه سازی در زمینه های مختلف بیان گر اهمیت برج سازی در جهان امروز می باشد مقالاتی که در زمینه های مختلفی همجون سیستمها و مفهوم ها ، سازه های ساختمانهای بلند مرتبه ، ساختمانهای اداری بلند مرتبه ، نوع آوری در عرصه طراحی ساختمانهای بلند ، سیستمهای مدولار ، ادغان بررسی های زیبایی شناختی و خرم سازی در طراحی ساختمانهای بلند مفهوم جامعه شهری عمودی رفتار اجتماعی ساکنان ساختمانهای بلند ، صرفه جویی در هزینه های انرژی ایمن سازی در برابر آتش کنترل لرزه ای در زمینه باد و زلزله و … ارائه شد که همگی بیان گر استلزام تخصصهای متنوع در طراحی و اجرای برجها بود .
فن آ وری پیچیده و در عین حال پیشرفته که به ترکیب پیچیده ای از علوم مختلف نیاز مندند سبب ایجاد انواعی از برج سازی در دنیا شده که در آن تکنولوژی حرف اول را می زند کاربرد لوم و فنون جدیدی همچون سازه های سه بعدی مسائل زیست محیطی مواد و مصالح جدید و … به تدریج برج سازی را به صورت نمادی از این علوم در بطن جامعه مطرح می کند .شاید واژه علوم بیان گر بخشی از تخصص های لازم در ساختمان یک برج باشد و بخش دیگر را به فن وهنر معماری اطلاق کرد در عین حال نوع معماری این برجها نیز نیازمند اشنایی با س آمدهای غیر قابلفن آوری های پیشرفته و مدرن ( به روز ) می باشد .شاید بتوان سبکی از معماری به نام هایتک High-Tech را برای ایجاد این نوع برجها مناسب شمرد معمارانی همچون رنزو پیانو و نورمن فاستر و سزار پلی از جمله معمارانی هستند که کارهای آنها در زمره این سبک واقع می گردد مخصوصا اینکه برج سازی را نیز در تجربه کاری آنان میتوان یافت میتوان با بررسی نحوه برخورد و نوع شکل گیری برج در فرآیند طراحی این معماران به ارائه راهکارهایی فن وری های جدید در بلند مرتبه سازی که معطوف آخرین دست آورد های تولیدی می باشد در شکل گیری این بناها نقش اساسی ایفا می کنند مواد ، مصالح و سازه های بکار رفته در این بناها همگام و همسو با پیشرفتهای فن آوری در عرصه علوم مختلف خود را جزء لاینفکی از بلند مرتبه ها نشان می دهند .
در پروژه اداری ـ مسکونی سیدنی پیانو برای بنا نمایی از جنس شیشه به صورت سطحی ممتد که جداره ای نسبتا نامرئی را ایجاد می کتد استفاده کرده است نماشرقی مجموعه با شبکه بندی زیبای شیشه آن بیانی هنرمندانه از برج در یک فضای شهری است که خود پیانو آنرا مجسمه متحرک توصیف می کند . شبکه بندی شیشه این بنا محصول همکاری گروه متخصص شیشه با گروههای سازه و طراح بنا بود هر کدام از شبکه های شیشه ای به صورت چسبان با گیره های مخصوصی که هر کدام به گیره های ردیف بالا و یا پائین نزدیک به سازه بناست ، حمایت می شوند در روی هر کدام از این شبکه ها دستگاههای حساسی قرار داده شده اند تا احیانا جابجایی و دررفتگی شیشه ها را در بنا اطلاع دهند تا نسبت به تعمیر و تعویض آن قسمت از بنا اقدام شود .
در برج بانک شانگهای اثر نورمن فاستر ، استفاده از شیشه به حدی وفور می یابد که از آن در کف برخی از طبقات هم استفاده می شود و این کف شیشه ای در کنار نمای شیشه ای بانک فضایی دل باز و شفاف ایجاد می کند و چشم اندازهای زیبا و متنوع از داخل و بیرون برج در تقاط مختلف آن ارائه می دهد نوعی از شیشه با مقاومت خاص و بالا مقاوم در برابر بادهای موسمی دریا که ساختمان دقیقا در جلوی آن قرار دارند .سازه های بکار رفته در ساختمان این بلند مرتبه ها نیز قابل توجه می باشد اغلب این ساختمانها دارای ابداع و اختراعی از سازه های جدید و به روز می باشد در برج شانگهای خوشه های نزولی طبقات از یک جفت دکل فلزی آویزان می شوند خرپاها دو طبقه ای که گوشه های طبقات از آن آویزان می شود در 5 نقطه بالای ساختمان به این دکل ها متصل می شوند .ستونهایی که در دسته های 4 تایی سازمانهی شده اند به همراه این سازه پیشرفته فضای بسیار وسیعی را بدون ستون پوشش می دهند در برج ترن توکیو هم فاستر نیمی از طبقات اداری را از نیمه دیگر آویزان کرده است .سازه کلی بنا ترکیبی از فولاد و بتن می باشد در برج اداری ـ مسکونی سیدنی استرالیا ممجموعه از قالب بتنی بیضی شکلی که هسته اصلی برج را تشکیل می دهد ساخته شده است این هسته با جایگیری کم خود در قسمت پائین در طبقات بالاتر به صورت کنسولی ادامه پیدا میکند .
دالهای بتنی پیش تنیده و تیرهای اصلی و بتنی عناصر سازه ای اصلی این هسته می باشند در اجرای این برج وجود تیرهای پیش تنیده در مجموعه و ساخت و ساز آنها قبل از اجرا و در حین عکلیات خاکبرداری سبب شد که این برج که به خاطر بازی های المپیک سیدنی به سال 2000 طراحی شده بود سر موعد و با اجرای دقیق به پایان برسد در این برج از دومین طبقه زیر زمین تا سه طبقه پائین تر بنا از سازه ای بتنی و پیش ساخته تشکیل شده بین طبقه دوم زیرزمین تا طبقه سوم بنا ، ستونهای فولادی همراه با بتن بکار رفتند از طبقه سوم به بالا سازه فولادی بنا کارانت فال بار دالهای بتنی طبقات را به سازه فولادی بر عهده دارد کنسول انجام شده در این برج نیز در نوع خود جالب می باشد طولی متغیراز 15 سانتیمتر در طیقه چهارم بنا تا طول 6 متر در آخرین طبقه ( طبقه 41 ) .
سازه های بکار رفته در برج بانک تجارت فرانکفورت نیز بیانگر فن آوری بالای این مجموعه می باشد هر شش طبقه در این برج وزن خود را به وسیله خرپاهای عظیم الجثه و پرندیل که دهانه 34 متر را بدون ستون پوشش داده اند و در کف باغها به کار گرفته شده اند به ستونهای مرکب از فولاد و بتن در گوشه های پلان مثلثی شکل ساختمان انتقال می دهند .سازه هایی که فاستر در این برج و برجهای دیگر خود بکار برده محصولی از همکاری مشترک او با گروه مهندس سازه با مدل سازی های سه بعدی و کامپیوتری میباشد که نهایتا منجر به احداث چنین بناهایی می شوند ..
قرار گیری ساختمانهای بلند مرتبه در درون بافت شهری نیز از مسائل ثانویه این ابنیه بود . مسائلی که قبل از احداث این بنا در داخل بافت شهری پیش بینی نشده بود بعدها خود را نشان داد ساختمانهای بلند مرتبه علاوه بر ایجاد نوعی وسیله جهت یابی شهری سبب ایجاد مسائل : جلوگیری از رسیدن نور طبیعی و هوا به زمینها و ساختمانهای مجاور ، سایه افکنی بر خیابان و ساختمان و تاسیسات مجاور ، محدو کردن میدان دید ساختمان های اطراف ، تاثیر آن در خط آسمان و منظر شهری و فضاهای عمومی علاوه بر موارد فوق نکته مهم دیگری نیز در این امر بود توسعه عمودی زیست شهری با افزایش تراکم نفر بر متر مربع در منطقه نیاز به توجه جدیدی به نحوه تخلیه و سبک سازی تراکم در حوزه نفوذ بلند مرتبه را خاطر نشان می کرد . نیاز به وجود سوپاپهای تخلیه ای که تراکم حاصل از بلند مرتبه سازی و تردد وسایل نقلیه به وجود می آورد از مسائل اصلی دیگری در این امر بود توجه به این نکته جالب خواهد بود که آسمان خراشهای نیویورک بالای محدوده متروی عظیم شهر قرار دارد که آنرا با درون و برون شهر مرتبط می کند .
قرار گیری برج اداری ـ مسکونی خیابان فیلیپ سیدنی در کنار یکی از خیابان اصلی شهر موید این امر می باشد از طرف دیگر قرار گیری ساختمانهای بلند ذر مناطق شهری بر خلاف قوانین مهندسی یاختمان که امکان تشابه در نقاط مختلف تا حدودی دارند تابع شرایط اقلیمی ، اجتماعی ، فرهنگی و غیره محدوده مورد نظر نیز می باشد بلند مرتبه هایی که در تداوم ساخت شهری و متناسب با فرهنگ عمومی حاکم بر منطقه باشند.
در پروژه برج قرن در توکیو معمار بنا نورمن فاستر ، برج را یک ساختمان کاملا ژاپنی اعلام می کند و آن را در ادامه بناهای شهری ژاپنی می شمرد به طوری که خود فاستر نیز می گوید برای او خط آسمان شهر ، سبک بناها و اماکن مهم اطراف ، طبیعت و بافت شهری ، سبک و دوره هایی معماری ساختمانهای همجوار و مسائل دیگر اهمیت دو چندانی دارند .
فرم منحنی بکار گرفته شده در پلان برج سیدنی به نوعی به بیان استعاره ای از حرکت امواج دریای سیدنی و همچون بادبان یک کشتی اشاره دارد دریایی که برج به آن کاملا احاطه دارد نوعی بیان شاعرانه از موجودیت ساختمان در ارتباط با دریا ساختمان در سایت Aurora در مجاورت باغ گیاه شناسی سیدنی و در منطقه نسبتا مهم از نظر مالی قرار دارد .
ارتباط آن بنا با بندر سیدنی نیز کاملا مشهود می باشد برج به گونه ای طراحی شده است که سایه برج به ارتفاع نزدیک 90 متر به باغ گیاه شناسی اطراف آن نمی افتد در حقیقت ارتباط تعاملی برج در نسبت با باغ گیاه شناسی فرم خاصی را به آن داده است . مسائل معمارانه نیز در طراحی برجها همواره مدنظر بوده اند تراسهای برج بانک تجارت در فرانکفورت امکان تماشای شهر را در ارتفاعات مختلف ساختمان و از جهات مختلف میسر می سازند ایجاد شفافیت با استفاده از شیشه در ایت بنا نیز امکان دید و ارتباط بصری در طبقات مختلف بنارا فراهم می کند به طوری که کارمندان در طبقات مختلف بنا به مانند مجموعه ای که ارتباط بصری با یکدیگر دارند در ساختمان مشغول به کارند نوعی وحدت و یکپارچگی در طبقات مختلف بنا .
در پروژه بانک شانگهای نیز نیز فاستر از شیشه علاوه بر نما در کف طبقات نیز استفاده کرده است تا به این وسیله فضایی دلباز ، وسیع و شفاف را برای بیننده ایجادکند و یا در پروژه برج سیدنی اثر پیانو توجه به اشل انسانی در پروژه با استفاده از میدان عمومی که برج اداری را به برج مسکونی ملحق می کند و با سازه سبکی برای پوشش نسبی محوطه میدان شیشه بکار رفته در نمای ساختمان نیز امکان دید به بنای اپرای سیدنی بعنوان شاخص کالبدی شهر سیدنی را دارد .مسئله محیط زیست و توسعه پایدار و مواد قابل باز یافت نیز از مسائل دیگری است که در عصر حاضر خود را با عینیت بیشتری مطرح کرده است .
مسائلی همچون سوراخ شدن لایه اوزن ، گرم شدن تدریجی و بالا رفتن دمای کره زمین همه و همه باعث نوعی نگرش موشکافانه به استفاده از قابلیتهای بالقوه محیط زیست شده است حتی برخی معتقد به سبک خاصی از معماری به نام اکوتک شده اند که هدف از آن استفاده از نیرئهای طبیعی همچون باد ، آب ، نور ، مواد قابل باز یافت و غیره در بنا می باشد .
در بانک شانگهای اثر فاستر از آیینه و جمع کننده های انرژی حرارتی برای تامین بخشی از انرژی مورد نیاز بنا استفاده کرده است در برج بانک تجارت فرانکفورت هم با استفاده از پنجره های دو جداره در 1پشت دیواره ای بادشکن و تاسیسات لازم در 60% ایام سال از تهویه طبیعی استفاده می کند و تا حدود 3/1 مصرف انرژی را در این برج نسبت به استانداردهای آلمان کاهش داده است .تراسهای باغ مانند این بنا علاوه بر ایجاد دید مناسبی در دال بنا ئ ارتقاء کیفیت بصری فضا می شوند.سبب بوجود آمدن حالت تهویه ای بسیار مناسب در آن نیز می شوند نور حاصل از شکاف موجود در هسته داخلی این بنا نیز قابل توجه می باشد با قرار دادن این شکاف عمیق و مرتفع در بنا نور طبیعی مورد نیاز را به طبقات مختلف می رساند علاوه بر این بنا این امر در برج قرن و برج شانگهای نیز مشهود است در پروژه برج اداری ـ مسکونی سیدنی نیز همانطور که خود پیانو نیز اعلام می کند هدف اصلی همراهی خود را در جهت کنترل نسیم وزیده شده از سمت دریا قرار می دهند .همجنین قرار گیری شیشه ها در داخل بنا نیز سبب ورود نور طبیعی به وفور و به خوبی در بنا می شود و در عین حال سبب ایجاد دیدی مناسب از سمت داخل بنا به باغ گیاه شناسی و اپرای سیدنی و دریا می شوند باغ زمستانی که پیانو آن را در این بنا بکار برده است به نوعی سبب ایجاد حالت تعادل حرارتی در تابستان و زمستان دربنا می شود قرار گیری آتریوم وسیعی در وسط بنا به گونه ای که سبب حبس هوا و ایجاد نوعی تعادل و گردش در داخل بنا می باشد .
مسئله مهم دیگری که می توان به آن اشاره کرد مسئله مدیریت اجرایی این ساختمانهای بلند مرتبه می باشند کار احداث و تداوم ساخت این مجموعه ها اگر به صورت کاری دقیق و منظم و با دقت پیش نرود حاصل امر چیزی بجز خرابی و با عدم اطمینان به پایان به موقع کار و خراش در منظر شهری خواهد بود یک پروژه دقیق با مدیریت کلان بر اتمام به موقع و جواب دادن به نیازهای آن مقطع زمانی سبب حصول منافع اقتصادی فراوانی نیز به دارندگان و بانیان این امر خواهد شد مسئله ای که احداث برج را عمدتا بر این پایه واقع شده است .
نتیجه گیری :
احداث بلند مرتبه ها از مراحل اولیه طراحی تا مراحل نهایی ساخت و اجرا نیاز مند کار دقیق و کوشایی است مسائلی همچون استفاده ار تکنولوژی به روز و مدرن ، سازه های جوابگوی بنا ، مسائل محیط زیست ، توجه به دید و منظر در بافت شهری و در داخل بنا ، توجه به میزان مصرف انرژی رد این ابنیه و رفاه ساکنین آن از مسائلی است که در عصر حاضر اهمیت دو چندانی پیدا می کند علاوه بر این امورو شاید در راس آن مسائل مدیریت کلان هری در بلند مرتبه سازی ها و مدیریت های اداری نیز ز مسائل دیگری است که در مورد این ابنیه باید مورد توجه واقع شود مقاله حاضر کوشش و خلاصه ای در جهت حساسیت بخشیدن به این امور در معماری و مهندسی کشورمان در عصر حاضر بود .
آخرین ویرایش:
