صنایع بسته بندي

[badkonakmahi]

تکنولوژی بسته بندی هوشمند ابزار جدیدی برای کنترل پیشینه دما- زمان در مورد هر غذای بسته بندی شده ارائه می دهد . این ابزار امکان پایش و کنترل مستمر شرایط دمایی را طی زنجیره های سرمایی از نقطه بسته بندی تا مصرف فراهم می کند و راه مقرون به صرفه و ساده ای برای تشخیص هرگونه مشکل در زنجیره سرما می باشند .

مثالهایی از کاربردهای کنونی و آینده برای بسته بندی هوشمند مورد توجه قرار گرفته است که شامل موارد زیر می باشد:

1. یکپارچگی را حفظ می کند و فعالانه از فساد مواد غذایی جلوگیری می کنند (افزایش عمر ماندگاری)
2. بهبود ویژگیهای محصول (ظاهر، مزه، عطر، طعم و...)
3. پاسخ فعالانه به تغییرات در محصول یا در محیط بسته بندی
4. دادن اطلاعات محصول، پیشینه محصول یا دیگر شرایط به مصرف کننده
5. کمک به باز کردن و نشان دادن بی نقصی مهر و موم
6. تایید اصالت محصول و جلوگیری از تقلب

نشانگرها (indicators) یا ادغام کننده های (integrators) دما-زمان به ابزاری گفته می شود که برای نشان دادن یک تغییر قابل اندازه گیری تابع دما-زمان به کار می رود که پیشینه دمایی جزیی یا کامل محصول غذایی را که به آن الحاق شده است، منعکس می کند. عملکرد نشانگرهای دما-زمان بر پایه تغییرات مکانیکی، شیمیایی، الکتروشیمیایی، آنزیمی یا میکروبیولوژیکی است که معمولاً به صورت پاسخ قابل رویت به فرم تغییر شکل مکانیکی، پیشروی رنگ یا حرکت رنگ بیان می شود. پاسخ مذکور نشان دهنده آن است که مجموعه تغییرات دمایی که شناساگر دما-زمان و غذای بسته بندی شده در طول زمان انبارداری با آن مواجه، چگونه بوده است

نشانگرهای دما-زمان به دو دسته تقسیم می شوند: نشانگرهای با تاریخچه کامل که یک پاسخ مداوم و وابسته به دما را در طول کل مدت بررسی محصول ارائه می دهند و دیگری نشانگرهای جزئی، این نشانگرها پاسخی نمی دهند مگر اینکه از آستانه دمایی تجاوز شده باشد و بیانگر آن هستند که محصول در دمایی قرار گرفته است که امکان تغییر در کیفیت و ایمنی آن وجود دارد .
نشانگرهای دما-زمان لزوماً برچسب های کوچکی هستند که ردیابی پیشینه های دما-زمان مواد فاسد شدنی که با آن تماس داده شده اند را از زمان تولید در مغازه و در دست مصرف کننده ذخیره می کنند و پتانسیل فوق العاده ای برای استفاده در محصولات گوشتی و دامی، که در آن مانیتور کردن زنجیره سرد، ایمنی میکروبی و کیفیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است، دارند

استفاده از TTI می تواند به بهینه سازی محصول، بهبود پایش و مدیریت عمر ماندگاری، کمک کند و در نتیجه ضایعات محصول را کاهش دهد. و از این طریق بهبود پایش و مدیریت عمر ماندگاری به نفع مصرف کننده باشد. شناخت روش ترجمه پاسخ TTI ، به حالت کیفیت محصول بر اساس مدلسازی سیستماتیک TTI و غذا می تواند به عنوان ابزاری برای پایش کیفیت و مدیریت عمر ماندگاری محصول استفاده شود. تعیین و مدلسازی عمر ماندگاری یا حفظ کیفیت محصولات فسادپذیر مصرف کننده، مهمترین پیش نیاز برای کاربرد سیستم پایش و مدیریت بر پایه TTI است .

On vu[SUP]TM [/SUP] یک TTI بر پایه واکنش حالت جامد (شرکت سازندهCiba) که به تازگی معرفی شده است. بر اساس ترکیبات حساس به نور، رنگدانه های آلی مانند بنزیل پریدین ها است که با زمان توسط دما با سرعت های مشخص تغییر رنگ می دهد. برچسب های TTI دارای الگوی سیبی قلبی شکل دارای یک شکل قلب داخلی می باشد. در ابتدا با استفاده از اشعه uv از یک لامپ LED ، این نشانگر فعال می شود و قلب داخلی به آبی پررنگ تغییر رنگ می دهد. سپس یک فیلتر روی برچسب اضافه می شود تا از شارژ مجدد آن جلوگیری کند. قلب داخلی آبی رنگ، بر اساس تابعی از زمان و دما (زمانی که بسته بندی در شرایط دمایی نامناسب قرار می گیرد) به سفید (بی رنگ) تغییر می یابد.

استفاده از برچسب های کد تاریخ سنتی ضمیمه شده به بسته بندی محصولات از آنجاییکه اطلاعات عمر ماندگاری محصول بر اساس بعضی از شرایط فرضی توزیع ارزیابی می شود و تغییرات زمانی متفاوت که از طریق هر فاز زنجیره تأمین روی می دهد به حساب نمی آورد، محدودیت هایی دارد. بنابراین تکنولوژی جدید به نام ادغام کننده دما زمان (TTIs) به آشکارسازی افزایش دما و شرایط ذخیره سازی نامناسب کمک می کند و یا مشخص می کند که چه مقدار از عمر ماندگاری واقعی محصول باقی مانده است تا عملکرد زنجیره تأمین غذا بهبود یابد

تولید فرآورده های دریایی موجب به وجود آمدن نوآوری هایی در بسته بندی هوشمند شده است. مصرف کنندگان پرمشغله به دنبال راههای ساده و سریع برای آماده سازی محصولات دریایی تازه پیش بسته بندی شده سرد یا منجمد هستند. تقاضا برای فرآورده های با مصرف خانگی به شدت تحت تأثیر عدم وجود زمان کافی برای آماده سازی وعده های غذایی به خاطر مشغله و شیوه های زندگی امروزی تحت تأثیر قرار می گیرد. بعلاوه عوامل اقتصادی و اجتماعی و شیوه زندگی افراد به واسطه درآمد خانواده ها می تواند موجب افزایش تعداد مصرف کنندگان در جهت انتخاب فرآورده های سالمتر که به طور نیمه آماده و بسته بندی شده در شرایط یخچال در دسترسند، شوند. افزایش آگاهی افراد از فواید سلامتی زای فرآورده های دریایی (پروتئین بالا، چربی پایین و اسیدهای چرب امگا-3 بالا) می تواند دلیل گرایش افراد به این نوع فرآورده ها باشد. با این وجود غذاهای دریایی یعنی ماهیان و به ویژه نرم تنان در معرض فساد هستند و از طرفی به منظور تامین سلامتی افراد و مصرف کنندگان، نیاز به کاهش خطر استفاده از محصولات دریایی وجود دارد. بنابراین وقت آن است که فراتر از روشهای موجود متداول (ارزیابی میکروبی، شیمیایی و حسی)، به سوی تکنولوژیهای در حال ظهور با قیمت پایین، زمان واقعی ارزیابی کیفیت و سلامت محصولات دریایی حرکت کرد

 

[آقا بهنام]

عالی بود/ مرسی دوست عزیز//// دوستان بیان در مورو نانو تحقیق کنیم/نانو مواد غذایی کسی هست behnam_abedinpour@yahoo.com

 

[آیورودا]

بسته‌بندي بيوژنيك

بسته‌بندي بيوژنيك

بسته‌بندي بيوژنيك (Biogenic Packaging)

نوعي بسته‌بندي است كه از مواد خام قابل بازيافت به دست مي‌آيد

در اين گزارش - به قلم كنود واسرمن- يك مركز فعال در اين حوزه مورد بررسي قرار مي‌گيرد: مركز بسته‌بندي شهر گراز (Graz) در اتريش.
دست‌اندركاران اين مركز با استفاده از جلبك آلگا درصدد جايگزين‌سازي پلي استايرن برآمده‌اند و دستيابي به بيوپلاستيك براي آنها به يك هدف عمده تبديل شده است.
در گزارش خود نگاه دقيقي به اين تجربه دارد:
سوزان منينگر بي‌ترديد يك كارآفرين واقعي است. او بينش و نگرشي معطوف به هدف دارد كه جانمايه قصه موفقيت بزرگ مركز بسته‌بندي شهر گراز در اتريش است.
مركز بسته‌بندي گراز تقريباً از يك دهه پيش كار بازاريابي تخصصي خود را در حوزه بسته‌بندي بيوژنيك آغاز كرد.
بسته‌بندي بيوژنيك در واقع نوعي بسته‌بندي است كه از مواد خام قابل بازتوليد به دست مي‌آيد و در عين حال مواد خامي كه در اين نوع بسته‌بندي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، قابل تجزيه و قابل جذب در محيط زيست است.
سوزان ميننگر مسئول مركز بسته‌بندي شهر گراز درباره وضيت فعلي اين پديده مي‌گويد: امكانات بالقوه‌اي در زمينه بسته‌بندي بيوژنيك وجود دارد كه متأسفانه از همه آنها استفاده كامل نمي‌شود و علت اين امر هم در اينجا نهفته است كه دست‌اندركاران اين نوع از بسته‌بندي تمايلي به انجام پژوهش در اين زمينه‌ها ندارند و در عين حال از روحيه پيشتازانه هم برخوردار نيستند.
بنابراين، او به عنوان مدير يك شركت تجاري دست به اقدامي نامتعارف زده است و با دانشگاه‌هاي مختلف دست به پژوهش‌هاي متعددي در اين عرصه زده است تا به كاربردهاي تازه‌اي در زمينه استفاده از مواد طبيعي در بسته‌بندي بيوژنيك برسد.


رنسانس خمير چوب



نخستين اقدامي كه اين شركت خانوادگي در زمينه بسته‌بندي بيوژنيك انجام داد، استفاده از خمير چوب براي بسته‌بندي ميوه بود كه در دهه 1990 به تغييرات عمده‌اي در ترانزيت توت فرنگي با بسته‌بندي جديد منجر شد.
پدر سوزان ميننگر روزهايي را به خاطر مي‌آورد كه كانتينرهاي چوبي در دهه 1960 به‌طور وسيعي مورد استفاده قرار مي‌گرفت و بعدها به تدريج از صحنه محو شد و جعبه‌هاي پلاستيكي جاي آنها را گرفت.
خمير چوب يكي از مواد خوب براي بسته‌بندي بيوژنيك است كه از طريق چوب‌هاي زايدي به دست مي‌آيد كه طي پروسه مديريت جنگل‌ها به وفور پيدا مي‌شود و در دسترس است.
وقتي خمير چوب تحت فشار قالب‌گيري قرار داده مي‌شود، رزين موجود بدون احتياج به مواد چسبنده خود به خود حالت مي‌گيرد.
مزيت ديگر بسته‌هاي بيوژنيك نسبت به بسته‌هاي پلاستيكي اين است كه بسته‌هاي بيوژنيك قابل تبديل شدن به كود هستند، همچنين مي‌توانند رطوبت موجود در فضا را جذب كرده و دوباره به محيط تحويل دهند. اين امر به ويژه براي مواد غذايي يك جو كوچك طبيعي (micro climate) درست مي‌كند كه تشكيل باكتري و قارچ را -دست كم تا سه، چهار روز- به تأخير مي‌اندازد.


چشم‌انداز وسيع



سالانه حدود دو ميليون يورو مربوط به سفارشات بسته‌بندي‌هاي بيوژنيك مي‌‌شود.
طيف محصولات موجود در عرصه بسته‌بندي بيوژنيك را بسته‌هاي ساخته شده از خمير چوب، كيف‌هاي غني توري، بسته‌هاي ساخته شده از نشاسته، كيف‌هاي كاغذي و انواع ساك‌ها تشكيل مي‌دهند.
اما كيف‌هاي توري بافته شده از الياف طبيعي جزو موفق‌ترين محصولات اين عرصه به شمار مي‌آيند. مرغوب‌ترين انواع اين كيف‌ها توسط مركز بسته‌بندي گراز توليد مي‌شوند و از استحكام فوق‌العاده‌اي برخوردارند.
مركز بسته‌بندي گراز از يك تكنولوژي ويژه در اين زمينه استفاده مي‌كند كه به آن تكنولوژي دوبافته مي‌گويند. در اين روش الياف مورد استفاده به صورت دوبل در يكديگر تنيده مي شوند و ضمن اينكه از استحكام بيشتري برخوردارند، به دليل دوبار تابيده شدن از مواد كم‌تري هم استفاده مي شود.
نگاه سبز كافي نيست

سوزان منينگر فردي بسيار پراگماتيست است. او براي معرفي يك محصول به بازار، همه جوانب را در نظر مي‌گيرد. خودش مي‌گويد: «صرف اينكه خيال كنيم استفاده از مواد طبيعي باعث مي‌شود كه به محيط زيست ضرر نزنيم، كافي نيست. مركز بسته‌بندي گراز طول عمر يك محصول را در نظر مي گيرد، هم مقوله انرژيي كه صرف مي شود، هم هزينه‌هاي حمل و نقل و هم تمامي طرح‌هاي موجود براي انهدام بسته‌ها را پس از استفاده، بايد در نظر گرفت.»
اين روزها تنها داشتن يك نگاه سبز (دوستدار محيط زيست) براي موفق شدن كافي نيست. استفاده از بسته‌بندي بيوژنيك بايد صرفه اقتصادي هم داشته باشد.
سوزان منينگر مي‌گويد: مشتريان اين آمادگي را دارند كه بابت استفاده از بسته‌هاي دوستدار محيط زيست، پول بيشتري بپردازند. اما تجربه به ما نشان داده كه كانون درد در اينجا نهفته است كه قيمت اين بسته‌ها تقريباً بيست درصد از بسته‌هاي ديگر بيشتر است.
تجارب مركز بسته‌بندي گراز همچنين حاكي از اين است كه در توليد بسته‌هاي بيوژنيك بايد هر دو عامل مقرون به صرفه بودن اقتصادي و زيبايي بسته‌ها را در نظر داشت.
مركز بسته‌بندي گراز گروه طراحي خاص خودش را دارد و در رأس آن بتينا رايشل قرار دارد كه خواهر مدير اين مركز است. او كه خود يك طراح مد است بر اين باور است كه بسته‌ها بايد در نقطه فروش از جذابيت منحصر به فرد برخوردار باشند.
بتينا رايشل نه تنها مسؤول طراحي و عرضه محصولات مركز بسته‌بندي گراز است، بلكه هميشه مقوله ارتباط «بسته‌ها و محيط زيست» را هم در نظر دارد. اين شعار او مورد استفاده شركت تبليغاتي والتل‌ اند والتل هم قرار گرفته است.



از ضايعات كشاورزي تا بيوپلاستيك



پايه فعاليت‌هاي پژوهشي مركز بسته‌بندي گراز تركيبي از صرفه اقتصادي، حفظ محيط زيست و زيبا بودن بسته‌هاي بيوژنيك است.
يكي از پروژه‌هاي جذاب مركز بسته‌بندي گراز كه به طور مشترك با دانشگاه فني گراز انجام شد، مقوله بسته‌هاي بيوپلاستيك بود. قبلاً هم در اين حوزه تلاش‌هايي صورت گرفته، اما موادي كه مورد استفاده قرار گرفته بود، عمدتاً جزو مواد گران‌قيمت بود و شامل مواد اوليه‌اي چون شكر و نشاسته بود كه باعث مي‌شد قيمت تمام شده بسته‌ها حدود 6 برابر بسته‌هاي ديگر باشد.
مركز بسته‌بندي گراز به همين خاطر در چارچوب كاستن از قيمت تمام شده بسته‌ها، استفاده از ضايعات كشاورزي را در دستور كار خود قرار داد.
در اتريش هميشه هزاران تن تفاله چغندر پس از استخراج شكر از آنها، به جا مي‌ماند و همچنين وقتي كه آب سيب‌هاي درختي را مي‌گيرند، تفاله زيادي به جا مي‌ماند كه استفاده از اين مواد به معناي كاهش قيمت بسته‌هاي بيوپلاستيك تا حد هفتاد درصد است.
البته مركز بسته‌بندي گراز در نظر ندارد كه بيوپلاستيك را جايگزين انواع پلاستيك‌هاي سنتي كند، اما خواصي كه در اين زمينه مطرح است باعث هيجان بيشتر مدير مركز بسته‌بندي گراز شده است: مقاومت در برابر اشعه ماوراءبنفش و چربي، خاصيت‌هاي ضد استاتيك و رخنه‌پذيري اندك اكسيژن و از همه مهم‌تر قابليت تجزيه و جذب محيط زيست شدن.
از بسته‌هاي بيوپلاستيك مي‌توان در حمل نوشيدني‌ها استفاده كرد و به صورت حفاظ كارتن‌ها آنها را مورد استفاده قرار داد.



استفاده از آلگا



پروژه جذاب ديگر مركز بسته‌بندي گراز استفاده از آلگا (Algae) به عنوان جايگزين پلي‌استايرن است. آلگاها از رشد و نمو چشم‌گيري برخوردارند، به طوري كه برخي از انواع آنها در هر دوازده ساعت يك متر قد مي‌كشند و مي‌توان روزانه اين جلبك‌ها را درو كرد.
سوزان منينگر مي‌گويد: «با استفاده از اين جلبك‌هامحصول نهايي 15 درصد گران‌تر از پلي‌استايرن مي‌شود، اما اگر قيمت تفاله‌ها پايين‌تر بيايد، قيمت بسته‌ها هم پايين‌تر خواهد آمد.»
http://safoora.ir

 

[آیورودا]

بسته‌بندي مواد غذايي با صفحات

بسته‌بندي مواد غذايي با صفحات

بسته‌بندي مواد غذايي با صفحات لمسي كاغذي

اين صفحات لمسي از کاغذهايي با روکش فلزي در هر دو طرف آنها – لايه‌هاي آلومينيومي با ضخامت 10 نانومتر- ساخته شده‌اند که توسط لايه بسيار نازکي از يک پليمر شفاف پوشانده شده‌اند. اين کاغذهاتوليد تجاري شده و براي برچسب‌هاي درخشان بطري‌هاي نوشيدني يا جلد براق کتاب‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

به گفته يکي از محققان، آنها به‌ دنبال روشي بودند که با استفاده از مواد ارزان قيمت به توليداتي با عملکرد بالا دست يابند. کليد اصلي اين سيستم اين است که کاغذها همانند خازن بوده و داراي دو صفحه فلزي نازک هستند که با فاصله کمي در مجاورت هم قرار گرفته‌اند. محققان از دو ترکيب مختلف براي چيدمان خازن‌ها استفاده کردند. در ترکيب اول دو صفحه کاغذي با فاصله افقي کمي بين صفحات فلزي به‌ هم چسبيده‌اند و در ترکيب ديگر از يک صفحه استفاده شد که در آن يک شکاف باريک عمودي صفحه هادي را به دو قسمت تقسيم کرده است.

آنها همچنين از ليزر براي بريدن و جدا کردن لايه هادي و ايجاد نواحي هادي مجزا روي کاغذ، استفاده و خازن‌هاي مجزا در سطح کاغذ ايجاد کردند. هر کدام از اين قطعات هنگامي که به يک منبع نيرو و مدار الکتريکي متصل شوند در اثر لمس شدن مانند يک کليد عمل مي‌کنند.

از آنجا که بدن انسان مانند يک خازن عمل مي‌کند، با قرار دادن انگشت بر روي يکي از اين قطعات به‌ علت تغيير ظرفيت خازني يک سيگنال الکتريکي ايجاد شده و عمل لمس کردن تشخيص داده مي‌شود.

اين صفحات لمسي مي‌توانند کاربردهاي متعددي داشته باشند. يکي از اين کاربردها مي‌تواند امنيت بسته‌بندي باشد. بدين صورت که اين صفحات لمسي را به‌ همراه اجزاي الکترونيکي آن داخل در يک جعبه مقوايي جاسازي کرد و براي باز کردن آن بايد کد صحيحي از طريق اين کليدها دريافت شود.
safoora

 

[آیورودا]

آشنایی با فرآیند بسته بندی وکیوم

آشنایی با فرآیند بسته بندی وکیوم

اغلب سبزيهاي که بدون انجام فرايند خاص , نگهداري مي شوند به سرعت خنک شده ( سرد کردن مقدماتي) و درجه حرارت سرد بلافاصله پس از برداشت و قبل از حمل آن به بازار کارگاه فراوري با نگهداري در انبار انجام مي پذيرد. هر نوع سبزي , درجه حرارت و ر طوبت نسبي مطلوبي براي نگهداري در سرد خانه نياز دارد. به علت اينکه سبزي و ميوه هايس از برداشت بر فعاليت فيزيولوزيکي خود ادامه مي دهند جهت افزايش عصر نگهداري اين گونه محصولات مبادرت به ايجاد سردخانه هائي با اتمسفر کنترل شده نموده اند, به تجربه ثابت شده است که اگر از اکسيزن هواي انبار کاسته و به ميزان ايندريک کربنيک افزوده گردد, واکنش هاي تنفسي کمتر صورت مي گيرند. که در جدول زیر تاثير نوع سرد کردن بر زمان نگهداري محصول بيان شده است.



انجماد


انجماد هرگز کيفيت اصلي و اوليه ماده غذايي را بهتر نمي کند.بنابرين سبزي هايي که براي انجماد انتخاب مي شوند. هر چه جوان تر و تازه تر , لطيف , ترد شکنده تر باشند بهتر است. زيرا انواع سبزي هنگامي که به اوج عصر خود مي رسند حالت ترو تازگي و شکستگي خود را هر چه بيشتر از دست مي دهند و حالت پزمردگي و پلاسيده تري مي يابند و سرانجام خشک و کم آب خواهند شد.
مراحل انجماد در ابتدا آماده کردن محصول اوليه است براي اين منظور اعمال تمييز کردن شستشو , حذف ناخالص ها به وسيله جريان هوا , و دست چين کردن و بلانچينگ صورت مي گيرد. بلافاصله پس از آنزيم بري و سرد نمودن عمل انجماد بايستي سريعا صورت بگيرد سبزي را معمولا بدون اضافه کردن مواد ديگري منجمد مي کنند و بايستي به روش انجماد سريع منجمد گردد. زيرا در غير اين صورت در بافت آن تغييرات نامطلوبي صورت مي گيرد.
روش انجماد شامل shrp freezing جريان سريع هوا سرد , بستر مايع , غوطه وري و استفاده از منجمد هاي صفحه اي مي باشد. سبزي ها از درجه حرارت 14- تا 3/1- شروع به يخ زدن کرده ودر دماي 30 درجه سانتي گراد انجماد کامل مي گردد.


اتمسفر کنترل شده(Amosphere-C.A cintrilled):



نگهداري در شرايط کنترل شده, به اصطلاح گازهاي مختلف در غلظت هاي طبيعي , هواي محيط اطلاق مي گردد. معمولا اين عمل از طريق غلظت گاز کربونيک و کاهش ميزان اکسيزن صورت مي گيرد. در جدول شماره 2 شرايط نگهداري چند نوع ميوه و بسته بندي در اتمسفر کنترل شده ذکر گرديده است. غلظت و ميزان مناسب گازهاي دي اکسيد کربن و اکسيزن بر حسب نحوه ميوه و حتي واريته هاي يک نوع ميوه متفاوت مي باشد.



استفاده از اتمسفر کنترل شده براي نگهداري ميوه و سبزي هاي تازه در اغلب تحقيقات قرن بيستم مورد توجه بوده است. نشان داده شده است که در افزايش عمر و کيفيت پس از برداشت محدوده وسيعي از ميوه ها و سبزي هاي تازه موثر مي باشد.انبار با اتمسفر کنترل شده , زماني موثر خواهد بود که با کنترل دما همراه باشد و در تمام دماها موثر نخواهد بود. بنابرين مقادير گازو درجه حرارت در اين تکنولوزي از اهميت زيادي بر خوردار است اگر از انبار با اتمسفر کنترل شده به طور صحيح استفاده نشود , زيان آور خواهد بود , افزايش استفاده تجاري اين تکنولوزي در سالهاي اخير , به علت پاسخ به نياز مشتريان براير انواع ميوه و سبزي هاي در طول سال مي باشد. و علت ديگر استفاده از اين تکنولوزي , عدم استفاده از مواد شيميايي در مواد غذائي مورد مصرف است.



تاثير سرد کردن بر روي بسته بندي ميوه و سبزي


بسته بندي مواد غذايي يکي از روش هاي مهم در نگهداري آن است. که بايد در انتخاب نوع پوشش و نوع آن دقت شود. در غير اين صورت بسته بندي يا پوشش هاي نامناسب تغييراتي را در ماده غذائي بو جود مي آورد. پوشش بر اساس ماهيت محصول و همچنين متناسب بودن آن با ميزان درجه حرارت , چيدماني , حمل و نقل و ..... انتخاب مي شود.
بسته بندي ميوه و سبزيجات در جعبه ها و کيسه هاي توري و پلي اتيلني و کارتن و ... صورت مي پذيرد. با استفاده از يک مانع فيزيکي در اطراف محصول , مي توان راه خروج رطوبت را مسدود و از تبخير آب محصول جلوگيري کرد. اين روش ساده با بستن محصول در يک ورقه غير قابل نفوذ نسبت به آب يا گذاشتن آن در کارتن يا جعبه انجام مي شود. نحوه چيدن ميوه سبزي و ميوه ها در جعبه يا کارتن در کنار هم , راه نفوذ و جريان هوا , را در بين آنها مسدود مي کند و سرعت تبخير را کاهش مي دهد. راه تبادل گازها و جلوگيري از انباشتن دي اکسيد کربن در داخل بسته , بايد جعبه يا کيسه پلاستيکي داراي سوراخ هايي باشد و گرنه جمع شدن CO2 و کاهش O2 باعث تبخير و فساد محصول مي شود.



انجماد


ظروف مورد استفاده در بسته بندي سبزي ها و ميوه ها براي انجماد لازم نيست که کاملا غير قابل نفوذ باشند ولي بهتر است که نسبت به بخار آب نفوذ پذيري کمتري داشته باشند تا از انتقال به صورت بخار به خارج جلوگيري کنند. و همچنين نسبت به O2 نيز بايد نفوذ ناپذيري کمتري داشته باشند تا فساد ناشي از اکسيد اسيون محصول را در کاهش دهند.جعبه هاي مقوائي مکعب مستطيل به طور رايج براي بسته بندي ميوه و سبزي هاي منجمد به منظور خرده فروشي مورد استفاده قرار مي گيرند. که مقواي مورد استفاده داراي پوشش از موم و لايه پلاستيکي شامل ( سلوفان ,پلي اتيلن , پلي مري وينيل, پلي استرها , پلي آميد و.).مي باشند.
تغييرات در محصول بسته بندي به نوع سرد کردن



تغييرات محصول در سردخانه


در هنگام نگهداري مواد غذائي در سرد خانه , تغييرات فيزيکي و شيميايي در آنها صورت مي گيرد. اگر چه به علت درجه برورت پايين سرعت آن خيلي کند و آهسته مي باشند. به عنوان يک قاعده کلي هر جه برودت کمتر باشد سرعت تغييرات کمتر است. اين تغييرات پيش رونده سبب انهدا م تدريجي بيشتر ويتامين هاي ناپايدار و کاهش کيفيت محصول شده که در ظاهر و طعم آن اثر مي گذارد. بسته بندي يک عامل مهم است زيرا مي توان مانع از نفوذ هوا و O2 گردد.
اثر انبار اتمسفر کنترل شده بر روي طعم , کيفيت , و فيزيولوزي محصولات در ميوه هاي نگهداري شده , طعم به مدت طولاني در مقايسه با انبار عادي حفظ شده است. همچنين ممکن است در بهبود طعم نيز موثر باشد. اما مرحله رسيدگي ميوه زمان شروع انبار داري , اثرات عمدهاي بر روي طعم , شيريني , اسيديته و بافت آنها دارد.انبار اتمسفر کنترل شده اتلاف اسکوربيک اسيد نسبت به هوا سرعت مي بخشد. کورکي(1979) نشان داد که در صورت نگهداري در شرايط اتمسفر کنترل شده ميزان افت اسيد اسکوربيک در مقايسه بات نگهداري ذر هوا بيشتر است اما اتمسفر کنترل شده در حفظ ويتامين A موثر از هوا است.
ثابت شده است روش نگهداري , شدت تنفسي ميوه ها و سبزي ها را در بعضي موارد کاهش مي دهد. براي بعضي گياهان در شرايط خاص CO2 بالايا O2 پايين مي تواند اثر افزايش روي شدت تنفسي داشته باشد و يا بدون اثر باشد. به طور کلي گياهاني که در اتمسفرهاي کنترل شده نگهداري شده باشند به دليل اين که سرعت فرايندهاي متابوليکي آنها کمتر است عصر ماندگاري بالاتري دارند.



تاريخچه بسته بندی


در دهه 1930 ميلادي وقتي سبزيجات و ميوه ها توسط کشتي جابجا مي شد از گاز غليظ 2CO براي بالا بردن زمان ماندگاري استفاده گرديد. کشور انگلستان به عنوان اولين کشور از سيستم اتمسفر اصلاح شده (Modified atmosphere) براي محافظت از گوشت خوک و ماهي استفاده کرد. از آن زمان به بعد استفاده از اين روش با توجه به افزايش نياز، گسترش يافت.



معرفي اتمسفر اصلاح شده


مفهوم اتمسفر اصلاح شده ( Modified atmosphere packaging ) براي كالاهاي بسته بندي شده، شامل فضاي اتمسفر اصلاح شده يك فرآورده غذايي توسط خلا، فشار گاز يا تراوايي كنترل شده بسته است كه بدي وسيله فعاليت هاي شيميايي، آنزيمي و ميكروبي كنترل مي شود به طوري كه از خطرات مهمي كه ممكن است اتفاق بيافتد، اجتناب و يا كاسته مي شود.به عبارت ديگر بسته بندي به روش به معني وارد كردن اتمسفر در يك پاكت (يا بسته) ماده غذايي با تركيب خاص دي اكسيد كربن، نيتروژن و اكسيژن مي باشد.اين روش نگهداري كيفيت تازه فراورده هاي غذايي را بدون عمليات حرارتي و شيميايي به كار رفته توسط تكنيك هاي نگهداري قابل رقابت مانند كنسرو كردن، فريز كردن، خشك كردن و فرايندهاي ديگر ميسر مي كند.
تكنيكهاي در حال حاضر در محدوده وسيعي از غذاهاي تازه يا سرد شده شامل غذاهاي نيم پخته، ماكيان و ماهي، پاستاي تازه، ميوه و سبزيجات و اخيرا قهوه، چاي، غذاهاي آماده و فرآورده هاي نانوايي استفاده مي شود.



مزاياي بسته بندي با اتمسفر اصلاح شده



سيستم بسته بندي با اتمسفر اصلاح شده دارا مزاياي ذيل است :
1. طولاني كردن ماندگاري با حفظ خواص كيفي مطلوب
2. پايين آوردن ميزان ضايعات و فساد
3. تازه نگه داشتن محصول بدون استفاده از مواد نگه دارنده يا پرتو دهي
4. برداشت محصول تازه در سطوح رسيدگي مورد نظر براي مصرف كننده
5. كاهش هزينه هاي حمل و نقل از طريق فراهم كردن زمان انبارداري افزوده
6. فراهم نمودن محصولات برش خورده آماده مصرف

7. صرفه جويي در مصرف انرژي (مانند عدم استفاده از فرآيندهاي حرارتي و برودتي)



چگونگي استفاده از روش


در ابتدا لازم است گاز مورد نظر با ترکيب مورد نظر ساخته شود. براي اين منظور مي توان اتمسفر با ترکيب مورد نظر را به طور آماده از کارخانجات تفکيک کننده هوا در کپسول هاي تحت فشار خريد. اما براي صرفه جويي در هزينه مي توان گازهاي سه گانه ازت، اکسيژن و دي اکسيد را به صورت خالص تهيه کرد و به وسيله يک دستگاه ميکسر گاز با نسبت مورد نظر مخلوط نمود. در اين روش نياز به ذخيره اتمسفر اصلاح شده در مخزن جداگانه نيست و مي توان از گاز مخلوط بدست آمده به طور مستقيم در بسته بندي تزريق کرد.معمولاًدر بسته بندي با اصلاح اتمسفر، هوا را از درون بسته خارج كرده و با گازهايي كه مخلوط آنها مشخص است مجدداً پر مي كنند و درب آن را مي دوزند. دراين روش پيوسته فضاي اطراف ماده غذايي از گاز پر مي شود.